Ενότητα 35, Οι διεκδικήσεις της Αντάντ και της Ελλάδας στην Οθωμανική αυτοκρατορία, Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 100-101

1. ΕΝΟΤΗΤΑ 35, Οι διεκδικήσεις
της Αντάντ και της Ελλάδας στην
Οθωμανική αυτοκρατορία
Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία,
Γ΄ Γυμνασίου, σελ.100 - 101

2. Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της
Μετά τη συνθηκολόγηση του σουλτάνου (Οκτώβριος 1918), δυνάμεις της Αντάντ κατέλαβαν
νευραλγικά σημεία στην Οθωμανική αυτοκρατορία θέτοντας τη χώρα υπό κατοχή.
Αθήνα, 20 Μαρτίου 1918, ο Πρίγκιπας Αρθούρος,
Δούκας του Connaught, και ο Βασιλιάς Αλέξανδρος
της Ελλάδος επιθεωρούν ελληνικά στρατεύματα.
Η αυλαία του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε την
Οθωμανική Αυτοκρατορία υπό κατάρρευση. Την
αρχική επιτυχία του 1915-1916 στο μέτωπο της
Καλλίπολης, διαδέχθηκαν απανωτές ήττες στο μέτωπο
της Μέσης Ανατολής από τις δυνάμεις της Αντάντ, με
αποτέλεσμα την έκκληση του Μέγα Βεζύρη, Ταλαάτ
Πασά προς τις συμμαχικές δυνάμεις για κατάπαυση του
πυρός. Οι διπλωματικοί χειρισμοί που ακολούθησαν,
κατά κύριο λόγο με βρετανική πρωτοβουλία, οδήγησαν
στην υπογραφή της Συνθήκης του Μούδρου στις 18
Οκτωβρίου 1918, η οποία τερμάτιζε τον πόλεμο μεταξύ
της Αντάντ και των Οθωμανών. Μεταξύ άλλων, αυτήη
συμφωνία-θρίαμβοςτης βρετανικήςδιπλωματίας,
αναγνώριζεμετο έκτοτηςάρθροτο δικαίωμαστις
δυνάμειςτηςΑντάντνα καταλάβουνστρατιωτικά
οποιοδήποτεστρατηγικής, κατάτηνκρίσητους,
σημασίας, σημείοτηςοθωμανικήςεπικράτειας.

3. Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της
Ελληνικές δυνάμεις
συμμετείχαν στην
κατάληψη της
Κωνσταντινούπολης,
εκφράζοντας, και με
αυτό τον τρόπο, τις
ελληνικές διεκδικήσεις.
Νοέμβριος 1918. Οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης υποδέχονται με ενθουσιασμό τη ναυαρχίδα του ελληνικού
στόλου «Αβέρωφ». Πίνακας του Λυκούργου Κογιεβίνα (Αθήνα – Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)

4. Το Αβέρωφ στην Πόλη (Απόσπασμααπότο ντοκιμαντέρτηςΕΡΤ"ΠανόραματουΑιώνα«).
https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=VgYeaSlzh2g
Αναστάσιος Γαζιάδης,
1912, οι αξιωματικοί και
το πλήρωμα του
θωρηκτού «ΑΒΕΡΩΦ»
κάπου στο Αιγαίο.

5. Η υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στην
αίθουσα κατόπτρων των ανακτόρων των Βερσαλλιών (πίνακας του Ιρλανδού
ζωγράφου Ουίλλιαμ Όρπεν).
Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της
Παράλληλα, ο Βενιζέλος
έστειλε στο συνέδριο του
Παρισιού υπόμνημα
(Δεκέμβριος 1918) με το οποίο
διεκδικούσε μια ευρύτατη ζώνη
εδαφών στη δυτική Μικρά
Ασία με κέντρο τη Σμύρνη, την
Α. Θράκη μέχρι τα πρόθυρα
της Κωνσταντινούπολης και τα
νησιά Ίμβρος και Τένεδος στην
είσοδο των Στενών.

6. Σμύρνη: Από αριστερά, το καμπαναριό της Αγίας
Φωτεινής, ο Άγιος Ιωάννης και ο Άγιος Γεώργιος.

7. Οι ενέργειες της Ελλάδας για την προώθηση των διεκδικήσεών της
Επιπλέον, ο Βενιζέλος,
θέλοντας να υποστηρίξει τις
παραπάνω διεκδικήσεις,
έστειλε ελληνικό στρατό στην
εκστρατεία της Αντάντ
εναντίον των μπολσεβίκων
(βλέπε ενότητα 33, σελ. 95).
Έλληνες στρατιώτες εκστρατεύουν κατά των Μπολσεβίκων.

8. Στη συγκεκριμένη συγκυρία η
στρατιωτική παρουσία της
Ελλάδας, χώρας που αποτελούσε
στενό σύμμαχο της Βρετανίας,
στη Μικρά Ασία θα αναχαίτιζε
τις ιταλικές επιδιώξεις στην
περιοχή και θα παρείχε στήριξη
στις μικρές βρετανικές δυνάμεις
που βρίσκονταν στα Στενά. Έτσι,
η Βρετανία υποστήριξε τα
ελληνικά αιτήματα.
Έλληνες στρατιώτες μπροστά στο ρολόι της Σμύρνης.
Συμφέροντα που εξυπηρετούσε η παρουσία της Ελλάδας στη Μικρά Ασία:

9. Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και οι αντιδράσεις:
Πράγματι, το συμβούλιο του
Παρισιού έδωσε εντολή στην
Ελλάδα, τον Απρίλιο του 1919,
να στείλει στρατεύματά της
στη Μικρά Ασία. Στις 2 Μαΐου
1919 Έλληνες στρατιώτες
αποβιβάστηκαν στη Σμύρνη
και κατέλαβαν την πόλη και
μια περιοχή περίπου 17.000
τετραγωνικών χιλιομέτρων
γύρω από αυτή.
Τυφεκιοφόροι της ελληνικής Α΄ Μεραρχίας παρελαύνουν στην προκυμαία της Σμύρνης λίγο μετά
την αποβίβαση του ελληνικού στρατού, το πρωί της 2ας Μαΐου 1919.

10. Απόβαση στη Σμύρνη (Απόσπασμααπό τοντοκιμαντέρτηςΕΡΤ"ΠανόραματουΑιώνα«).
https://www.youtube.com/watch?time_continue=4&v=1oK-2NLSXPY
Το ελληνικό θωρηκτό «Λήμνος»
στον κόλπο της Σμύρνης.

11. Οι Έλληνες της
Μικράς Ασίας
δέχτηκαν το γεγονός με
ενθουσιασμό, ενώ οι
Τούρκοι αντέδρασαν
αρνητικά.
Τα ελληνικά στρατεύματα αποβιβάζονται στη Σμύρνη, 2 Μαΐου 1919.
Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και οι αντιδράσεις:

12. Οι Έλληνες της Σμύρνης
παρακολουθούν από την
ταράτσα του Sporting Club τα
πλοία του ελληνικού στόλου να
εισέρχονται στον κόλπο της
Σμύρνης, 2 Μαΐου 1919.

15. Με ευθύνη και των δύο πλευρών σημειώθηκαν
από την πρώτη στιγμή επεισόδια με νεκρούς
και τραυματίες.
Η απόβαση του ελληνικού στρατού στη
Σμύρνη και οι αντιδράσεις:
Όταν οι Εύζωνες έφτασαν στην πλατεία του διοικητηρίου, δέχθηκαν αμέσως πυρά
από τα γύρω κτήρια και ακολούθησε σύγκρουση. Μετά το αρχικό σοκ, οι Εύζωνες
ανασυντάχθηκαν και κατέστειλαν τις εστίες αντίστασης, αιχμαλωτίζοντας μεγάλο
αριθμό στρατιωτών και ατάκτων ενόπλων. Η σύγκρουση αυτή κράτησε περίπου μία
ώρα. Παρά ταύτα, ένταση επικράτησε και σε άλλα σημεία της πόλης, καθότι
σημειώθηκε πληθώρα ατομικών διενέξεων μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων με νεκρούς
και τραυματίες. Τα όπλα σίγησαν το απόγευμα, όταν και κάθε απόπειρα αντίστασης
είχε πλέον κατασταλεί. Κατά τη διάρκεια της σύρραξης σκοτώθηκαν 2 Έλληνες
στρατιώτες και τραυματίστηκαν 34, ενώ οι Τούρκοι μέτρησαν 5 νεκρούς και 16
τραυματίες. Στις συνολικές απώλειες θα πρέπει να προσμετρηθούν και 9 Έλληνες
πολίτες που τραυματίστηκαν, καθώς και άλλοι 47, διαφορετικών εθνικοτήτων.
Επιπλέον, πάνω από 2.000 Τούρκοι ένοπλοι διέφυγαν στα περί της Σμύρνης
υψώματα από τον Νότο, αφού οι ελληνικές δυνάμεις δεν πρόλαβαν να κυκλώσουν
την περιοχή της Καραντίνας.

16. Να μελετήσετε και να σχολιάσετε τις πηγές 1α και 1β.
Οι Εύζωνες
παρελαύνουν στο Και.
Οι Εύζωνες στην
πλατεία Διοικητηρίου.

17. Σμύρνη: Το Και, από τη γαλλική λέξη Quai (=προκυμαία)
που συγκέντρωνε τα πολυτελή καταστήματα, ξενοδοχεία,
καφεζαχαροπλαστεία και προξενεία.

18. Ποιοι λόγοι έκαναν τον Ελευθέριο Βενιζέλο να εφιστά την
προσοχή στους Μικρασιάτες Έλληνες (πηγή 2) μετά την
απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη;
Αγνώστου, περ. 1913,
ο Πρωθυπουργός της
Ελλάδος Ελευθέριος
Βενιζέλος, Αθήνα,
εκδόσεις Ευ. Ι.
Αθανασιάδης.

19. Αριστείδης Στεργιάδης, στενός συνεργάτης του Ελευθέριου
Βενιζέλου και ΎπατοςΑρμοστήςτης Σμύρνης από το 1919 μέχρι το
1922. Προκάλεσε την έντονη δυσφορία του ελληνικού πληθυσμού
γιατί μεροληπτούσε υπέρ των Τούρκων. Ίδρυσε το Ιωνικό
Πανεπιστήμιο, εξασφάλισε δωρεάν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας
για τον πληθυσμό της Σμύρνης ανεξαρτήτως διακρίσεων και
εκτέλεσε σημαντικά δημόσια έργα.
Έλληνες και Άγγλοι αξιωματικοί στη Σμύρνη.

20. Οι Ιταλοί, που είχαν καταλάβει εδάφη νότια της ελληνικής
ζώνης, δυσαρεστήθηκαν, καθώς διεκδικούσαν και εκείνοι
τη Σμύρνη. Σε αρκετές περιπτώσεις οι τουρκικές επιθέσεις
εναντίον των ελληνικών δυνάμεων προέρχονταν από
περιοχές που ήταν υπό ιταλική διοίκηση.
Το ιταλικό σχολείο της Σμύρνης
Ελληνίδες της Σμύρνης
υποδέχονται τον ελληνικό στρατό.
Η απόβαση του
ελληνικού στρατού στη
Σμύρνη και οι
αντιδράσεις:

25. Σοκάκι σε ελληνική
συνοικία. Ένα κορίτσι
στα δεξιά έχει
ακουμπήσει τη
ραπτομηχανή της στο
πρεβάζι και ράβει.
Ελληνική συνοικία της Σμύρνης

26. Σμύρνη, 1919-20, ο
Αντιστράτηγος
Δημήτριος Ιωάννου.