SlideShare a Scribd company logo
1 of 85
Download to read offline
DEPARTEMENT
RUIMTE VLAANDEREN discussieer mee via #ROnderzoek15
(mega)trends en
ruimtelijk onderzoek
Stijn Vanacker
Ruimte Vlaanderen
2
Opzet
│3
Opzet
What’s in a name?
│5
What’s in a name?
6
Megatrends
zichtbare veranderingsprocessen
brede reikwijdte
meerdere decennia
verschillende dimensies
intensiteit van hun impact
ingrijpende, verstrekkende implicaties
gepaard met veel onzekerheden
Bron: Visienota 2050
Bron: MIRA
Wat bestaat ?
Megatrends
En de gevolgen voor RO
│10
│11
Megatrends
Bron: MIRA
Demografie
Bron: EEA
Demografie
Bron: MIRA
Demografie
Bron: MIRA
│17
“In 2050 zijn we met 7 miljoen Vlamingen.
De bevolkingsgroei is toe te schrijven aan het
externe migratiesaldo:
zonder immigratie zou de bevolking krimpen.”
Bron: Visienota 2050
│18
Bevolking groeit
5800000
6000000
6200000
6400000
6600000
6800000
7000000
exact voorspelling
+ 400.000 (+ 6,5 %)
Bron: SVR
│19
Bevolking verandert
Tussen ‘nu’ en 15 jaar
Bron: SVR
Bevolking verandert
Tussen ‘nu’ en 15 jaar
Bron: SVR
Bevolking verandert
In grootstedelijk gebied
Bron: SVR
Bevolking verandert
In buitengebied
Bron: SVR
“Omwille van de gezinsverdunning neemt het
aantal private huishoudens sneller toe dan de
bevolkingsgroei. In 2030 verwachten we 3
miljoen huishoudens en in 2050 al 3,2 miljoen.”
│23
Aantal huishoudens
Bron: Visienota 2050
│24
Aantal huishoudens
2000000
2100000
2200000
2300000
2400000
2500000
2600000
2700000
2800000
2900000
3000000
exact voorspeld
+ 230.000 (+ 8,5 %)
Bron: SVR
Tussen ‘nu’ en 15 jaar
│25
Aantal huishoudens
volgens grootte
800000
1000000
1200000
1400000
1600000
1800000
2000000
2200000
groot klein
+2 - 10.000
1-2 +240.000 (14 %)
Bron: SVR
│26
Aantal huishoudens
In centrumsteden
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
groot klein
+50.000 klein
Van 515 naar 565 (+ 10 %)
Bron: SVR
│27
Aantal huishoudens
In buitengebied
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
800000
groot klein
+110.000 klein
Van 630 naar 740 (+ 17,5 %)
Bron: SVR
Aantal kleine huishoudens
% verandering ‘over 15 jaar’ tov nu
Bron: SVR
29
Vergrijzing
│30
Vergrijzing
aandeel 65+, 2014
Bron: SVR
│31
Vergrijzing
aandeel 65+, 2029
Bron: SVR
Vergrijzing over 15 jaar
% verandering 65+ tov 2014
Bron: SVR
│33
Potentiële doorwerking voor RO
Kleine huishoudens komen er overal bij
‘jonge’ in het stedelijke
‘oudere’ in het landelijke
Gezinssamenstelling wordt nagenoeg overal identiek
in ‘het stedelijke’ gelijke trend
In ‘het buitengebied’ zware toename van ‘klein’
Consequenties naar Ruimte &
Zorg
Mobiliteit
Wonen
Betaalbaarheid
│34
Potentiële doorwerking voor RO
Wie fietst, wie rijdt met auto volgens leeftijd???
Bron: MOW
Potentiële doorwerking voor RO
Vergunde nieuwbouw ‘meergezinswoningen’
Bron: RV
Vergunningen: een kijk door de tijd
Vergunde nieuwbouw ‘meergezinswoningen’ in de jaren ‘70
Bron: RV
Vergunningen: een kijk door de tijd
Vergunde nieuwbouw ‘meergezinswoningen’ afgelopen 10 jaar
Bron: RV
│38
Towards a more urban world
Bron: EEA
│39
Towards a more urban world
Ruimtebeslag
Oppervlakte Vlaanderen: 1.358.750 ha
Oppervlakte ruimtebeslag: 436.496 ha ( = 32,12%)
Bron: VITO
42
Evolutie ruimtebeslag
Bron: VITO
43
Bodemafdichting (soil sealing)
Bron: EEA
│44
Verstedelijking op het ‘platteland’
Bron: Verhoeve
│45
Verstedelijking op het ‘platteland’
Bron: Verhoeve, Dewaelheyns
1%
6%
93%
NAEA Tuin Landbouw
Bron: MIRA
Grondstoffen en hulpbronnen
Bron: MIRA
Grondstoffen en hulpbronnen
Bron: MIRA
Grondstoffen en hulpbronnen
“Vlaanderen produceert in 2050 de nodige
energie zo veel mogelijk lokaal en zoveel
mogelijk hernieuwbaar (windenergie, zonne-
energie, biomassa, geothermie,.. ”
Bron: Visienota 2050
│50
Bron: EEA
Hernieuwbare energiebronnen
│51
Energie en ruimte
Bron: 41N4E
Energie en ruimte
Bron: RV
Energie en ruimte
Evolutie vergunde en gebouwde WT’s
Bron: RV
│54
Potentiële doorwerking voor RO
Volgens Visie 2050
Op naar een circulaire economie
Op naar hernieuwbare energie
Hier zit telkens een wederzijdse afhankelijkheid
Bijzonder grote impact
Redelijk goed in te schatten
Bron: MIRA
Technologie
Bron: MIRA
Technologie
Bron: MIRA
ICT
59
Gezondheidszorg
“2 belangrijkse transformaties zijn te
verwachten: zorg op afstand en genomics”
Bron: Visienota 2050
60
Gezondheidszorg
│61
Gezondheidszorg
Bron: Urban unlimited
62
Potentiële doorwerking voor RO
Iedereen ‘voelt’ de mogelijkheden
Het internet der dingen
Intelligente monitoringsystemen, Smart grids ,…
Smart cities
Big data
Potentieel bijzonder grote impact
Maar moeilijk in te schatten
Bron: MIRA
Klimaatverandering
Bron: MIRA
Klimaatverandering
Bron: MIRA
│66
Klimaatverandering
“Door de gevolgen van de klimaatverandering is
die ruimte ook nodig om het toenemende risico
op wateroverlast onder controle te houden. …
We moeten onze oplossingen hoe langer hoe
meer op maat uitwerken.”
Bron: Visienota 2050
│67
‘De kust’
Klimaat en water
legende
Klimaat en water
│70
Klimaat en gebieden
│71
Potentiële doorwerking voor RO
Bron: MIRA
Multipolariteit
Bron: MIRA
Multipolariteit
Bron: MIRA
│75
Nieuwe sociale allianties ?
│76
Nieuwe sociale allianties ?
│77
Bestuurlijk vermogen daalt?
0
50
100
150
200
250
300
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Aantal goedgekeurde gemRUPs per jaar
Bron: RV
│78
Bestuurlijk vermogen daalt?
0
10
20
30
40
50
60
70
1998 1999 2000 2001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Aantal goedgekeurde GRSsen per jaar
Bron: RV
Bron: RV
Tegenbeweging via burgerinitiatief
cohousing als voorbeeld
Tegenbeweging via burgerinitiatief
‘alternatieve woonvormen’ als voorbeeld
Bron: RV
│81
Globalisering
Bron: Urban unlimited
│82
Tegenbeweging lokale behoeften
│83
Potentiële doorwerking voor RO
Ook hier: veel onduidelijkheden
Recente instrumenten als ‘Complexe projecten’
Blijven tegenbewegingen ‘niches’ ?
Kortom: Te moeilijk om correct in te schatten?
│84
Samenvattend
impact
+++
+
onbekend
+++
Inschattings-
vermogenonbekend +
│85
Verdieping in workshops
10u40 – 12u20
Burgers maken ruimtelijk beleid
Leo Baekeland – 4e verdieping
Energietransitie en ruimte
Jacob van Artevelde – 21e verdieping
Gebiedsgericht onderzoek
auditorium
12u20 – 13u30: lunch (foyer)
Stijn Vanacker
Afdeling Onderzoek en Monitoring
Koning Albert II-laan 19 bus 12
1210 Brussel
aom@rwo.vlaanderen.be

More Related Content

More from Ruimte Vlaanderen

More from Ruimte Vlaanderen (20)

Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_tekst
Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_tekstLevenskrachtig platteland_hans_leinfelder_tekst
Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_tekst
 
Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_presentatie
Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_presentatieLevenskrachtig platteland_hans_leinfelder_presentatie
Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_presentatie
 
Samenwerken aan_realisatie_luuk_boelens_tekst
Samenwerken aan_realisatie_luuk_boelens_tekstSamenwerken aan_realisatie_luuk_boelens_tekst
Samenwerken aan_realisatie_luuk_boelens_tekst
 
Ruimte bieden_aan_de_energietransitie_sven_stremke_tekst
Ruimte bieden_aan_de_energietransitie_sven_stremke_tekstRuimte bieden_aan_de_energietransitie_sven_stremke_tekst
Ruimte bieden_aan_de_energietransitie_sven_stremke_tekst
 
Herkenbaarheid en_betrokkenheid_ewald_wauters_presentatie
Herkenbaarheid en_betrokkenheid_ewald_wauters_presentatieHerkenbaarheid en_betrokkenheid_ewald_wauters_presentatie
Herkenbaarheid en_betrokkenheid_ewald_wauters_presentatie
 
Schokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_tekst
Schokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_tekstSchokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_tekst
Schokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_tekst
 
Schokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_presentatie
Schokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_presentatieSchokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_presentatie
Schokken opvangen_en_groenblauwe_dooradering_frederik_lerouge_presentatie
 
Keuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_tekst
Keuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_tekstKeuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_tekst
Keuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_tekst
 
Keuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_presentatie
Keuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_presentatieKeuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_presentatie
Keuzes maken_in_suburbane_gebieden_michael_ryckewaert_presentatie
 
20151105 Conclusies Cass Cities Winter School 2015
20151105 Conclusies Cass Cities Winter School 201520151105 Conclusies Cass Cities Winter School 2015
20151105 Conclusies Cass Cities Winter School 2015
 
“Regionet Leuven – De businesscase van de ontwikkelaar” (Geert Haentjens, ARP)
“Regionet Leuven – De businesscase van de ontwikkelaar” (Geert Haentjens, ARP)“Regionet Leuven – De businesscase van de ontwikkelaar” (Geert Haentjens, ARP)
“Regionet Leuven – De businesscase van de ontwikkelaar” (Geert Haentjens, ARP)
 
“Financiële effecten van ruimtelijk beleid” (Marten Dugernier, Antea Group, e...
“Financiële effecten van ruimtelijk beleid” (Marten Dugernier, Antea Group, e...“Financiële effecten van ruimtelijk beleid” (Marten Dugernier, Antea Group, e...
“Financiële effecten van ruimtelijk beleid” (Marten Dugernier, Antea Group, e...
 
"Labo Ruimte en T.OP's" (Jan Zaman, Ruimte Vlaanderen)
"Labo Ruimte en T.OP's" (Jan Zaman, Ruimte Vlaanderen)"Labo Ruimte en T.OP's" (Jan Zaman, Ruimte Vlaanderen)
"Labo Ruimte en T.OP's" (Jan Zaman, Ruimte Vlaanderen)
 
"Steunpunt Ruimte 2012-2015, cases" (Jan Schreurs, Steunpunt Ruimte)
"Steunpunt Ruimte 2012-2015, cases" (Jan Schreurs, Steunpunt Ruimte)"Steunpunt Ruimte 2012-2015, cases" (Jan Schreurs, Steunpunt Ruimte)
"Steunpunt Ruimte 2012-2015, cases" (Jan Schreurs, Steunpunt Ruimte)
 
"Gebiedsprogramma Rupelstreek" (Sofie Troch, provincie Antwerpen)
"Gebiedsprogramma Rupelstreek" (Sofie Troch, provincie Antwerpen)"Gebiedsprogramma Rupelstreek" (Sofie Troch, provincie Antwerpen)
"Gebiedsprogramma Rupelstreek" (Sofie Troch, provincie Antwerpen)
 
"Adriatic Ionian Macroregion" (Irene Bianchi, Adriplan)
"Adriatic Ionian Macroregion" (Irene Bianchi, Adriplan)"Adriatic Ionian Macroregion" (Irene Bianchi, Adriplan)
"Adriatic Ionian Macroregion" (Irene Bianchi, Adriplan)
 
"Oostende Groen Lint" (Eli Devriendt, stad Oostende)
"Oostende Groen Lint" (Eli Devriendt, stad Oostende)"Oostende Groen Lint" (Eli Devriendt, stad Oostende)
"Oostende Groen Lint" (Eli Devriendt, stad Oostende)
 
"Regionet Leuven" (Johan Van Reeth, BUUR)
"Regionet Leuven" (Johan Van Reeth, BUUR)"Regionet Leuven" (Johan Van Reeth, BUUR)
"Regionet Leuven" (Johan Van Reeth, BUUR)
 
"Jongeren en ruimte – een trendverkenning" (Ellen Anthoni van Trendwolves)
"Jongeren en ruimte – een trendverkenning" (Ellen Anthoni van Trendwolves)"Jongeren en ruimte – een trendverkenning" (Ellen Anthoni van Trendwolves)
"Jongeren en ruimte – een trendverkenning" (Ellen Anthoni van Trendwolves)
 
"De ruimtelijke impact van gemeentefinanciering" (Jan Leroy, VVSG)
"De ruimtelijke impact van gemeentefinanciering" (Jan Leroy, VVSG)"De ruimtelijke impact van gemeentefinanciering" (Jan Leroy, VVSG)
"De ruimtelijke impact van gemeentefinanciering" (Jan Leroy, VVSG)
 

"Onderzoek Ruimte Vlaanderen en (mega)trends" (Stijn Vanacker, Ruimte Vlaanderen)