1. IX àíãè
Ýõýä çàäëàë õèéõ æèøèã
Äàðààõ ýõèéã óíøààä äîîðõ äààëãàâðûã ã¿éöýòãýýðýé.
Õ¿¿ãèéí áîäîë
Íýãýí ýð àæëàà òàðààä ÿäàð÷ ç¿äýðñýýð ãýðòýý èðæýý. Òàâàí íàñòàé
õ¿¿ íü ààâààñàà 1 öàãò õýäýí äîëëàð àâäàã âý? ãýæ àñóóâ.
Ààâ íü èõ ë óöààðòàéãààð:
- ×àìä ÿìàð õàìààòàé þì áý? ãýâ.
Õ¿¿ äàõèí äàõèí õàðèóëàõûã ãóéõàä ààâ íü:
- Çà, çààâàë ìýäìýýð áàéãàà þì óó? Íýã öàãèéí àæëûí õºëñºíä 20
äîëëàð àâäàã ãýæýý.
Õ¿¿:
- Òýãâýë, òà íàäàä àðâàí äîëëàð çýýëä¿¿ëýý÷? ãýæ ãóéâ. Ààâûí íü
óóð õ¿ð÷, ºðººí人 îðîîä õààëãàà õàà! ãýâ.
Öàãèéí äàðàà ààâ íü íýëýýä òàéâøèð÷ õ¿¿ãèéíõýý ºðººíä î÷èæ
- Çà, ìàé, àâ äàà. Àðâàí äîëëàð. Óóðòàé õàíäñàíä “óó÷ëààðàé” õ¿¿
ìèíü ªíººäºð ìèíèé õóâüä óðò áºãººä õýö¿¿ ºäºð áàéëàà ãýâ.
Õ¿¿ “Ýý ýý” ãýæ áàðÿëàí õàøõèðàâ.
- Áàÿðëàëàà. Ààâ àà! Õ¿¿ äýðýí äîîðîîñîî çàäãàé ìºí㺠ãàðãàí
òîîëæ ýõýëëýý.
Òýãýýä
- Çà, ìàé, ÿã õîðèí äîëëàð. Îäîî áè òàíòàé íýã öàã áàéæ áîëîõ óó?
ãýâ.
1. Ýõèéí á¿òöèéí çàãâàðûã àøèãëàí ãàð÷èã ñýäýâ, ýõëýë, ãîë õýñýã,
òºãñãºëèéã îëæ ýõèéí ãîë ñàíààã òàéëáàðëààðàé.
Ãàð÷èã
Ñýäýâ:
Ýõëýë
Ãîë õýñýã
Òºãñãºë
Ñàíàìæ

2. Ñàíàìæ:
- ªã¿¿ëýãäýæ áóé ãîë þìíààñ ¿¿äýëòýé ñàíààã ñýäýâ ãýíý.
- Óã ñýäâýýð ãàðãàñàí ä¿ãíýëòèéã ãîë ñàíàà ãýíý.
- Ñýäýâ áà ãîë ñàíààã àãóóëñàí õóðààíãóé íýðèéã ãàð÷èã ãýíý.
- Ýõëýë õýñýãò ñóóðü ìýäýýëýë, ãîë õýñýãò ¿éë ÿâäëûí îðîí,
öàã, çîðèëãî, øàëòãààí, øèíæ áàéäëûã äýëãýð¿¿ëíý.
- Òºãñãºë õýñýã íü ýõëýë, ¿íäñýí õýñãýýñ ãàðñàí ä¿ãíýëò
øèíæòýé áàéíà.
2. Ýõýýñ á¿òýö áóñ ºã¿¿ëáýðèéã îëæ á¿òýö, á¿òýö áóñ ºã¿¿ëáýðèéí
ÿëãààòàé òàëûã òîäîðõîéëíî óó?
Á¿òýö ºã¿¿ëáýð Á¿òýö áóñ ºã¿¿ëáýð
1. Ãèø¿¿äýýñ á¿òíý. 1. …………………………………..
2. Øóóä áà øóóä áóñ ñàíààòàé. 2. …………………………………..
3. Ýíãèéí áà íèéëìýë ºã¿¿ëáýð
ãýæ àíãèëíà. 3. …………………………………..
4. Õóðààíãóé áà äýëãýðýíã¿é
4. …………………………………..
á¿òýöòýé áàéæ áîëíî.
3. Íèéëìýë ºã¿¿ëáýð¿¿äèéã ýíãèéí ºã¿¿ëáýð áîëãîí çàäëààä öºì
á¿òöèéã òýìäýãëý.
Æèøýý íü:
Õ¿¿, òýãâýë òà íàäàä àðâàí äîëëàð çýýëä¿¿ëýý÷ ãýæ ãóéâ ãýñýí
íèéëìýë ºã¿¿ëáýð íü
Õ¿¿ ãóéâ. Òýãâýë, òà íàäàä 10 äîëëàð çýýëä¿¿ëýý÷ ãýñýí 2 ýíãèéí
ºã¿¿ëáýð áîëíî. Öºì á¿òöèéã îëîõäîî äîîðõ çàãâàðûã àøèãëààðàé.
2 á¿ðýëäýõ¿¿íò öºì ºã¿¿ëáýð
ÍÒß ÇÒß
2 ¯.¯.Ç
12 123
3 á¿ðýëäýõ¿¿íò öºì ºã¿¿ëáýð
4. ªã¿¿ëáýð õîëáîî ¿ã, ¿ã á¿òýýâýð ãýñýí øàòàëñàí íýãæýýð çàäëàí
òàéëáàðëà. Æèøýý íü:

3. Íýã öàã Íýã-¿íäñýýð
Öàãèéí àæèë Öàã+èéí
Íýã öàãèéí àæëûí
Àæëûí õºëñ Àæèë+ûí
õºëñºíä õîðèí äîëëàð
Õºëñºíä àâàõ Õºëñ+ä
àâäàã.
Õîðü+í äîëëàð +0(ûã)
Õîðèí äîëëàð àâàõ
Àâ+äàã
5. Ýõýýñ æèíõýíý íýð, ¿éë ¿ã, òýäãýýðèéã òºëººëñºí ¿ãèéã îëæ óòãûí
ç¿éë÷ëýëýýð àíãèëàí áè÷. Æèøýý íü:
Ààâ – õ¿íèéã íýðëýñýí
×àìä – õ¿íèéã òºëººëºí íýðëýñýí
Äîëëàð – õ¿íèé á¿òýýñýí ç¿éë ãýõ ìýò÷èëýí.
6. âý?, áý? óó? áàéìæèò á¿òýýâýð ýõýä ÿìàð ¿¿ðýãòýé îðñîí áý? ýõýýñ
àñóóõ, áàòëàõ çàõèðàõ, ºã¿¿ëáýðèéã îëæ òàéëáàðëààðàé.
ÍÝÌÝËÒ ÄÀÀËÃÀÂÀÐ:
1. Áàçàððàã÷àà íàð “Ìîíãîë õýë – 9” 65, 66 – ð òàëûã óíøèæ, òýìäýãëý.
(6-ð äààëãàâðûã õèéõýä)
2. Ýõèéã ìîíãîë áè÷èãò áóóëãà.
3. Ýõèéí ýõíèé ºã¿¿ëáýðèéã ¿¿ð ºíäãèéí õàðüöààãààð òàéëáàðëà.