Παρουσίαση της Aλληγορίας του Σπηλαίου στην Πολιτεία του Πλάτωνα

1. Πλάτωνος Πολιτεία, βιβλίο Ζ ΄
λληγορία το ΣπηλαίουἩ Ἀ ῦ
514a - 520a
Ενδεικτική διδακτική προσέγγιση με τη
χρήση νέων τεχνολογιών
21/01/16 1
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ

2. λληγορίαἈ
στί φράσιςἐ
τερον μέν τι δηλο σα,ἕ ῦ
τέρου δέ ννοιαν παριστ σαἑ ἔ ῶ
ρισμός το τεχνογράφου ΤρύφωνοςὉ ῦ
21/01/16 2
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ

3. Οι μύθοι του Πλάτωνα
είναι έντεχνα προϊόντα συνειδητής τέχνης
έχουν άρρηκτη σχέση με τη φιλοσοφία
παρουσιάζουν παραστατικά τη σκέψη του
21/01/16 3
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ

5. Ο Πλάτων στην «αλληγορία του σπηλαίου»
αναλύει τα θέματα :
Ρόλος της παιδείας
Ευθύνη των φιλοσόφων απέναντι στην κοινωνία
Αμεροληψία και απροσωποληψία του νόμου
Διαφορά ανάμεσα στον αισθητό και νοητό
κόσμο
21/01/16 5
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ

6. Παιδεία και άνθρωπος
« νθρωπος παιδείας μέν ρθ ς τυχών καίἄ ὀ ῆ
φύσεως ε τυχο ς θειότατον μερώτατόν τεὐ ῦ ἡ
ζ ον γίγνεσθαι φιλε , μή καν ς δέῷ ῖ ἱ ῶ
μή καλ ς τραφέν γριώτατονἤ ῶ ἀ
πόσα φύει γ »ὁ ῆ
Πλάτωνος Νόμοι 766
21/01/16 6
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ

7. Παιδεία είναι :
 η καθοδήγηση του θείου στοιχείου που ενυπάρχει στον
άνθρωπο προς την αληθινή περιοχή του « ντος»ὄ
και προϋποθέτει την «αποκάθαρση» της ψυχής από τις
γήινες επιθυμίες
 Το έργο της «αποκάθαρσης» και της «καθοδήγησης»
μόνο ο φιλόσοφος μπορεί να αναλάβει
 Ο φιλόσοφος θα μεταδώσει την « λήθεια» :ἀ
«άρση της λήθης»
21/01/16
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ 7

8. Ο Σωκράτης στην αλληγορία του
σπηλαίου περιγράφει :
τη γνωσιολογική κατάσταση των
ανθρώπων
 που αρκούνται στην εμπειρία του
αισθητού κόσμου
 την οποία θεωρούν ως αληθινή
πραγματικότητα
21/01/16 8
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ
1ο ΓΕΛ

10. Η εικόνα του σπηλαίου :
δεν είναι για τον Πλάτωνα απλή
μεταφορική εξεικόνιση για την
ανθρώπινη γνώση
αλλά συνδέεται
με τις γεωγραφικές του αντιλήψεις :
Ο Πλάτων πίστευε ότι το μέρος της γης
που κατοικούσαν οι άνθρωποι δεν είναι
η πραγματική της επιφάνεια
Κωνσταντίνος Γεωργούλης
21/01/16 10
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ

11. «ο απελευθερωμένος δεσμώτης»
είναι ο άνθρωπος που με την κατάλληλη
εκπαίδευση βλέπει
 την αλήθεια του νοητού κόσμου και
 αναλαμβάνει να οδηγήσει τους
υπόλοιπους :
 από την πλάνη στην αλήθεια
από την προσήλωση στις αισθήσεις στην
αναγνώριση της υπεροχής της νόησης
21/01/16
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ 11

12. Χρέος
του «απελευθερωμένου δεσμώτη» :
να γίνει «απελευθερωτής» των άλλων
Αρκετά επικίνδυνο τόλμημα,
 αφού ο φιλόσοφος έχει δει με τα ίδια του τα
μάτια την άδικη καταδίκη του Σωκράτη
21/01/16
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ
ΕΥΘ.
12

13.  Όργανο του «απελευθερωμένου δεσμώτη -
φιλοσόφου : η παιδεία
όχι όπως την εννοούν οι σοφιστές :
[εμφύτευση στην ψυχή του ανθρώπου
καινούργιων δυνάμεων]
αλλά
ως «στροφή των οφθαλμών της ψυχής προς
τη γνώση και το «ε ναι»ἶ
 Τρόπος επίτευξης του στόχου : δεν ορίζεται με
σαφήνεια
 Είναι όμως συνδυασμός Βίας και Πειθούς.
21/01/16
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ 13

15. Σ υ μ β ο λ ι σ μ ο ί
Η εικόνα του σπηλαίου συμβολίζει τον αισθητό
κόσμο, τα αισθητά αντικείμενα που είναι
«απεικονίσεις» των ιδεών
Η διαμονή των δεσμωτών στο υπόγειο σπήλαιο
 συμβολίζει την καθημερινή ζωή των ανθρώπων
που
 αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα με τις
 αισθήσεις, που όμως τους οδηγούν στην πλάνη,
γιατί παρουσιάζουν τη σκιώδη πραγματικότητα
21/01/16
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ 15

16. 21/01/16 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ
16
Ο Σωκράτης χρησιμοποιεί την εικόνα του σπηλαίου και των
δεσμωτών, για να καταστήσει σαφέστερη την έννοια του
« γαθο »ἀ ῦ
• ο ορατός κόσμος των αισθήσεων
• τα αντικείμενα που φωτίζονται
από τον ήλιο
• ο ήλιος
• ο απελευθερωμένος δεσμώτης
• το πέρασμα της ψυχής από το
σπήλαιο στην εξωτερική
πραγματικό τητα
• παρομοιάζεται με το σπήλαιο
• συμβολίζουν το νοητό κόσμο
• συμβολίζει το « γαθόν»ἀ
• παραλληλίζεται με τον φιλόσοφο
• παραλληλίζεται με το
«ανέβασμα» της ψυχής από τον
«ορατό» στο «νοητό» κόσμο

17. 21/01/16 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 17
ΓΕΝΙΚΑ
 Η εικόνα του σπηλαίου είναι φανταστική
 Ο «κόσμος των αισθήσεων» είναι : περιορισμένος
φτωχός
μίζερος
 Η πορεία για την ανακάλυψη του «νοητού»
κόσμου είναι ανοδική και δύσκολη
 Οι σκιές είναι «φενάκη» : απάτη, άσχετα αν
εκλαμβάνονται ως πραγματικός κόσμος
 Ο «πραγματικός κόσμος» κατά τον Πλάτωνα είναι
« κόσμος τὁ ῶν ἰδε ν»ῶ

18. 21/01/16 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ -
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
18
Η Ακαδημία του
Πλάτωνος
Μωσαϊκό από την
Πομπηία

19. 21/01/16 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ
19
ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ΜΟΝΑΧΟΥ
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΠΛΑΤΩΝ

22. 21/01/16 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ
22
Το Φως της γνώσης, «το Αγαθόν» και η κοπιώδης πορεία
για την κατάκτησή του

23. 21/01/16 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ -
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
23

30. 21/01/16 ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΛΙΑΤΣΟΥ -
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
30