ευερεθιστο εντερο

1. Ευερέθιστο έντερο στα παιδιά
Γιώτα Καφρίτσα
Παιδίατρος-Παιδογαστρεντερολόγος

2. Ορισμός
 Λειτουργικές διαταραχές πεπτικού : συνδυασμός χρόνιων ή
υποτροπιαζόντων συμπτωμάτων με απουσία δομικής ή
βιοχημικής διαταραχής

3. Ορισμός
Λειτουργικές διαταραχές δεν είναι μόνο τα «χρόνια κοιλιακά
άλγη»
Apley 1958
Κριτήρια της Ρώμης III, ESPGHAN 2006

4. Rome III κριτήρια
ESPGHAN, 2006

5. Λειτουργικές διαταραχές παιδιών και εφήβων
Η1. Εμετοι και αεροφαγία
Η1α. Μηρυκασμός
Η1β. Σύνδρομο κυκλικών εμέτων
Η1c. Αεροφαγία
Η2. Κοιλιακό άλγος
Η2α. Λειτουργική δυσπεψία
Η2β. Ευερέθιστο έντερο
Η2c. Κοιλιακή ημικρανία
Η2d. Σύνδρομο λειτουργικών κοιλιακών αλγών
Η3 Δυσκοιλιότητα και ακράτεια
Η3α. Λειτουργική δυσκοιλιότητα
Η3β Ακράτεια κοπράνων

6. Σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου
 Κοιλιακά άλγη (>2 μηνών) τουλάχιστον με 2 ή
περισσότερα
 με αλλαγή συχνότητας κενώσεων (<2/εβδ ή > 4/ ημ)
 βελτίωση με αφόδευση
 εναρξη πόνου με αλλαγή σύστασης
κενώσεων (διάρροια-δυσκοιλιότητα)
 Καμμία ένδειξη για φλεγμονώδη, βιοχημική
 ανατομική διαταραχή

7. Σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου
Υπότυποι
 Με προέχουσα διάρροια
 Με προέχουσα δυσκοιλιότητα
 Με εναλλασσόμενη διάρροια-δυσκοιλιότητα

8. Γιατί τα παιδιά υποφέρουν από λειτουργικέςΓιατί τα παιδιά υποφέρουν από λειτουργικές
διαταραχές του πεπτικούδιαταραχές του πεπτικού;;
Γενετικά Περιβαλλοντικά

9. Συνδυασμός και των δύο!!

10. ΝευροανατομίαΝευροανατομίαΝευροφυσιολογίαΝευροφυσιολογία
Σπλαχνική υπεραιευσθησία
Δυσλειτουργία του άξονα εγκεφάλου-εντέρου

11. A. D. Farmer, and Q. Aziz Br Med Bull 2009;91:123-136
© The Author 2009. Published by Oxford University Press. All rights reserved. For permissions,
please e-mail: journals.permissions@oxfordjournals.org
Σπλαχνική υπεραιευσθησία
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

12. Λοίμωξη
Φλεγμονή
Αλλεργία
Διαταραχή κινητικότητας
Διαταραχή ΝΕΣ
Διατροφή
Εντερική. χλωρίδα

15. HH διάγνωση του ευερεθίστου εντέρου στα παιδιά ειναι κλινικήδιάγνωση του ευερεθίστου εντέρου στα παιδιά ειναι κλινική

16. Ιστορικό-Φυσική εξέταση
•Πρόσφατη λοίμωξη
•Υπαρξη στρεσσογόνου ερεθίσματος ή προβλήματα
συμπεριφοράς
Θετικό οικογενειακό ιστορικό
Βάρος, ύψος, ρυθμός ανάπτυξης, στάδιο ενήβωσης
Εξέταση κατά συστήματα
Εξέταση κοιλιάς
 εντόπιση πόνου, αναπηδώσα ειαισθησία, μάζα
 μέγεθος ήπατος, σπληνός νεφρών, ασκίτης
 εξέταση περιπρωκτικής περιοχής

17. Ποια παιδιά θα υποβάλλουμε σε έλεγχοΠοια παιδιά θα υποβάλλουμε σε έλεγχο;;
ΕΊΝΑΙ ΑΥΤΗ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ?

18. EEλεγχος θα γίνει ανλεγχος θα γίνει αν ::
• τα συμπτώματα επιδεινώνονται με τον καιρό ήτα συμπτώματα επιδεινώνονται με τον καιρό ή
• υπάρχει από την αρχή ένδειξη για οργανική νόσουπάρχει από την αρχή ένδειξη για οργανική νόσο
 Εργαστηριακός έλεγχος
 Ακτινολογικός έλεγχος
 Ενδοσκόπηση

19. Σημεία κινδύνου για οργανική νόσο
 Ωχρότητα
 Απώλεια βάρους ή επιβράδυνση της αύξησης
 Εξωεντερικές εκδηλώσεις (πυρετός, αρθραλγίες)
 Παρατεινόμενη διάρροια
 Αίμα στα κόπρανα
 Πόνος που ξυπνά το παιδί το βράδυ
 Θετικό οικογενειακό ιστορικό ΙΦΝΕ
 Παθολογική φυσική εξέταση

20. Κοιλιακά άλγη που συνδυάζονται με
μεταβολή των συνηθειών του εντέρου
 ΟΡΓΑΝΙΚΑ
 Νόσος Crohn
 Mερική απόφραξη λεπτού εντέρου
 Κοιλιοκάκη
 Ηωσινοφιλική γαστρενεροπάθεια
 Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι εντέρου
 Λοίμωξη από παράσιτα, γερσίνια, cambyl, clostrid
 Δυσανεξία στη λακτόζη
Λεπτό έντερο
Παχύ έντερο

21. Εργαστηριακές δοκιμασίες
 Γενική αίματος, τύπος λευκών, ΤΚΕ
 CRP, Γενική ούρων, καλλιέργεια
 Γενική κοπράνων, καλλιέργεια, παρασιτολογική
 Βιοχημικοί δείκτες, SGOT, SGPT, Λευκώματα
 Screening κοιλιοκάκης
 Καλπροτεκτίνη κοπράνων ;
 Δοκιμασία αναπνοής με λακτόζη

22. Καλπροτεκτίνη κοπράνων ;

23. Καλπροτεκτίνη κοπράνων ;

24. Υπάρχει τεκμηριωμένη θεραπεία για
το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά ;

25. Υπάρχει τεκμηριωμένη θεραπεία για
το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά ;
 Ενημέρωση και εκπαίδευση οικογένειας
 Αντιμετώπιση των ψυχολογικών παραγόντων
 Στόχος θεραπείας η επιστροφή στις κανονικές
δραστηριότητες και όχι η απόλυτη εξαφάνιση του
πόνου

26. Υπάρχει τεκμηριωμένη θεραπεία για
το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά ;
 Διαιτητική παρέμβαση
 Προβιοτικά
 Φάρμακα
 Εναλλακτικές θεραπείες

28. Υπάρχει τεκμηριωμένη θεραπεία για
το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά
 Διαιτητική παρέμβαση
 Συμπληρώματα φυτικών ινών
 Δίαιτα χαμηλή σε λακτόζη
 FODMAPs (Fermentable Oligosaccharides,
Disaccharides, Monosaccharides and Polyols)
Zυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες,
μονοσακχαρίτες και πολυόλες

30. Υπάρχει δυσαπορρόφηση υδατανθράκων στο
ευερέθιστο έντερο ;

31. Δυσαπορρόφηση-Δυσανεξία λακτόζης

32. Δυσαπορρόφηση-Δυσανεξία λακτόζης
ΑΥΞΗΣΗ ΣΠΛΑΧΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΕΥΣΘΗΣΙΑΣ

33. Δυσαπορρόφηση-Δυσανεξία λακτόζης
Μαστοκύτταρα

34. Zυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες,
μονοσακχαρίτες και πολυόλες

36.  Μονοσακχαρίτες: Περιλαμβάνουν κυρίως στη φρουκτόζη. Η
δυσανεξία στη φρουκτόζη εκδηλώνεται κυρίως κατά τη λήψη
ελεύθερης (δηλαδή όχι σε μορφή ζάχαρης) φρουκτόζης. Η
φρουκτόζη περιέχεται στο μέλι, τα φρούτα και το σιρόπι.
 Δισακχαρίτες: Περιλαμβάνουν κυρίως τη λακτόζη.
 Ολιγοσακχαρίτες: Περιλαμβάνουν τις φρουκτάνες (φρούκτο-
ολιγοσακχαρίτες – FOS & γαλακτο-ολιγοσακχαρίτες, GOS και
την ινουλίνη). Περιέχεται στα κρεμμύδια, τις μπάμιες, τον
αρακά, τα σπαράγγια, την μπανάνα, την αγκινάρα, το σκόρδο,
τον ηλίανθο και το πράσο. Επιπλέον, χρησιμοποιείται ευρύτατα
στα επεξεργασμένα τρόφιμα πολλές φορές και ως
υποκατάστατο της ζάχαρης.
 Πολυόλες: τεχνητά γλυκαντικά (σορβιτόλη, μαννιτόλη,
ξυλιτόλη και μαλτιτόλη). Περιεχονται στα μήλα, τα βερίκοκα, τα
κεράσια, τα αχλάδια, τα νεκταρίνια, τα ροδάκινα, τα δαμάσκηνα,
το καρπούζι, το αβοκάντο, το κουνουπίδι και τα μανιτάρια.

44. AM J GASTROENTEROLOGY 2014

45. Confocal laser endomicroscopy (CLE)

51. Δίαιτα και ψυχολογική κατάσταση

52. Προβιοτικά
 Προβιοτικά

54. Meta analysis:‐ Lactobacillus rhamnosus GG for abdominal pain related functional gastrointestinal‐
disorders in childhood
Alimentary Pharmacology & Therapeutics
Volume 33, Issue 12, pages 1302-1310, 20 APR 2011 DOI: 10.1111/j.1365-2036.2011.04665.x
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2036.2011.04665.x/full#f2

55. Υπάρχει τεκμηριωμένη θεραπεία για
το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά
 Γνωστική συμπεριφορική θεραπεία
 Εναλλακτικές θεραπείες
 υπνοθεραπεία

56. Υπάρχει τεκμηριωμένη θεραπεία για
το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά

57. Υπάρχει τεκμηριωμένη θεραπεία για
το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά
 Φάρμακα

58. Συμπεράσματα
 Το ευερέθιστο έντερο στα παιδιά υπάρχει
 Παραμένει ΄΄διάγνωση εξ αποκλεισμού΄΄
 Χρήζει ελάχιστης εργαστηριακής διερεύνησης
 Δυσλειτουργία άξονα εγκεφάλου-εντέρου που προκαλείται
απο γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες
 Διερεύνηση παθοφυσιολογίας του συνδρόμου θα βοηθήσει
μελλοντικά στην αντιμετώπιση