SlideShare a Scribd company logo
1 of 20
Электрон каталог нь ONLINE  горимоор ажилладаг, машинаар унших хэлбэрийн номын сангийн каталог  юм. Гадаадын  номын сангуудад үүнийг  OPAC /ОNLINE PUBLIC CATALOG /  гэж  нэрлэдэг. Электрон каталогтай  терминалын  тусламжтайгаар  ажиллана. Зохих программын  эзэмшсэн  хэрэглэгч  / уншигч , ном зүйч / өгөгдлийн  баазад орж электрон  каталогт  холбогдсон  өгөгдлийн  банк , мөн  интернэтээр  дамжуулан  алсын  банкийг  ашиглаж болно. Электрон  каталог нь  уншигчдад  үйлчлэх , фондын  ашиглалтын  бүртгэлийг  хөтлөх , төрөл бүрийн  статистик  судалгаа  гаргах  зэргийн  үндэс  болж байна. Хэрэглэгч  дэлгэцэн дээр  MENU-г  гаргаж , эрлийг  тодорхой  шинж тэмдгээр  “ ба “, буюу “ гэх зэрэг  командыг  ашиглаж явуулна. Хэрэглэгчийн  командаар  эрлийн  материалыг  үсэг дарааллаар / зохиогчийн , номын нэрийн  зүйл  сэдвээр / эсрэг он дарааллаар ,төрөл  ангиар эмхлүүлж болно. Мөн тухайлбал  лавлагааны  туслах  чанарын ,  янз бүрийн нэмэлт  файлууд  тухайлбал: Ангилалын  таблиц  зүйлчилсэн  нэрийн  жагсаалт  болон бусад  эрлийн арга хэрэгсэл  болон  зохиогч  эмхтгэгч , хэвлэлд   оролцсон  бусад  хүмүүсийн  тухай , байгууллагын  тухай  мэдээлэл байж болно.<br />Номтой ажиллах автомачилсан   горимд   шилжихээс өмнө байсан  фондын  бүтэц , асуудлын талаарх мэдээллийг  электрон  каталогт оруулах  асуудал  чухал байдаг. Энэ нь  номын сангийн  каталогийн хэлбэрийг  1-ээс  нөгөөл  шилжүүлэх.Тухайлбал : Картын хэлбэрийг  микро тээгч  рүү ном хэлбэрийн  хэлбэр рүү эсвэл  машинаар  унших  хэлбэр  лүү шилжих явдал юм.  Үүнийг янз бүрийн   арга замаар хийж болно.  Каталогийн картны  зургийг авч  эсвэл скайннардаж   машинаар  унших  хэлбэрт  оруулж болно. Ингэснээр  эрлийн элемент  болон тодорхойлолтуудыг групплэх  , арга  хэвээр  үлдэж  харин олшруулах , каталогт  орох  арга замыг   өргөжүүлэх  боломж нээгдэнэ. Ямарваа номын санд заавал байх  ёстой бөгөөд  үйлчилгээний  уулзвар  зангилаа  болсон  зүйл бол каталог юм. Монгол улсын  номын сангуудад  нэвтэрсэн каталог  бүрдүүлэх арга  барил нь  улсын   төв номын сангаас эхлэн  дэлгэрсэн  европын  хэлбэр байсан  бөгөөд  түүнээс  өмнө бол  монгол номын донтор  гэдэг  ном бүрийн  баримтагны  өнцөгт  унжуулан  оёж  бэхэлсэн  уул номын  тухай  товч мэдээлэл  ихэвчлэн  сүм хийдийн  номын сангуудад  хэрэглэгдэж  байсан . Хорьдугаар   зууны сүүлчээс  компьютерчлэх  үйл явц  дэлхийн хэмжээнд хүчтэй өрнөж  мэдээлэл , холбооны  үйл ажиллагаанд  хувьсгал  гарсан тул  монголын  ном зүйчид  уул шинэчлэлээс хоцрохгүйг хичээх  болсон  билээ. Хуучин<br />маягийн  каталогжуулалт  хэдийгээр  олон  жилийн  урт замыг  туулж баялаг  туршлага  хуримтлуулсан  боловч  зарим талаар  учир дутагдалтай  байсан юм. Тэрхүү  дутагдлыг электрон  каталоги  бүрэн  арилгахаар  барахгүй  харьцуулшгүй их дэвшилттэй  юм.Номын сангийн үйл ажиллагаа бүхэлдээ  автомачлагдаагүй нөхцөлд электрон  каталогийг  дангаар  нь нэвтрүүлэхэд  багагүй  бэрхшээлтэй  юм. Гэхдээ  энэхүү  дэд бүтцээс  ч номын сангийн  автомажуулалт  эхлэхэд  бас  өвөрмөц  сайн  тал ч бий. Юуны урьд  өөрийн   фондонд  байгаа мэдээллүүдийг  нягтлан   бүртгэж   , нэгтгэн  цэгцлээд  санах  байгууламжид  хийгээд  авна  гэдэг “ юутай вэ ? “  гэдэг  асуултанд  хариу өгөхөөр  барахгүй  “ юу дутуу” байна гэдгийг ч  баримжаатай болгоод өгнө.Уламжлагдаж ирсэн  каталогийг  машинаар  унших  боломжтой  хэлбэрт оруулан  шинэчлэх ажил бол  тийм ч  их хүнд  хэцүү биш  боловч  нэлээд нарийн  мэргэжил , няхуур  шаардах  болно. Нэгмөсөн  бүгдийг хийж амжихгүй тохиолдолд  Уламжлалт болон  электрон каталогийг  хослуулах юмуу зэрэгцүүлэн хөтөлсөн  байх ч  боломж  бий.<br />Номын сангийн каталогийг цахимд журамд шилжүүлснээр :<br />,[object Object]
Лавлагаа  мэдээллийн үйлчилгээ  түргэсч чанар  нь эрс дээшилж  ажил нь хөнгөвчлөгдөнө
Номын сангийн ном зүйн  ажиллагаа  нарийсч  төрөлжүүлэлт  боловсронгуй  болж  , тооцоо  бүртгэл  сайжирч фонд  цэгцэрнэ.
Номын сан хоорондын  ном солилцооны  ажил өргөн хүрээтэй  шуурхай   мэдээлэл сайтай  болно
Номын сангийн фонд нэгэн байшингийн  туургаар  хязгаарлагдан түгжидмэлбайдалд  оршдогоос чөлөөлөгдөж  дэлхийн  дэлхийн  хэижээнд  мэдээлэл солилцох , интернэтийн хангамжтай  каталогийг  машинаар  унших  форматын   төрөл  зүйлд  хоёр  гол хэлбэртэй байгаа билээ. Үүний  анхдагч нь MARC формат  /MACHINE READABLE  CATALOGUING / юм.Үүнийг нэлээд  өрөөсгөл  гэж арай  боловсронгуй  нэгдсэн  формат  зохион гаргажээ. Номын сангийн  каталогийг  компьютерт  оруулахад  ихээхэн   тохиромжтой  стандарт болсон учир  MARС форматыг  дэлхийн номын сангууд  өргөн  хэрэглэглэж  байна. Гэхдээ  олон  үндэстнүүдийн  номын сангийн дүрэм , каталогийн онцлог  зэргээс  болж ялгаануудтай UKMARC, INTERMARC , USMARC  зэрэг  хэлбэрүүд  гарч улмаар  хорь  гаруй  төрөл  зүйлтэй  болсноос  форматуудын  агууллагын  зөрөө  үүсч  тэр нь  олон улсын  номын  сан хоорондын  ном солилцооны  үйл ажиллагаанд    бэрхшээлтэй байна.Үүнийг харгалзан  MARC форматын  олон хэлбэрүүдийг  боловсруулахад  тохирсон   нэгдсэн  формат  болох UNIMARC  хувилбарыг гаргажээ.MARC  форматын  бичлэг  хөрвөх  буюу  MARC форматынхтай UNIMARC-ийн  бичлэг  хөрвөх чадвартайгаар  зохиогджээ. Нэгэнт  хоёр тийш  хөрвөх  чадвартай  тул  олонхи  улс  энэхүү UNIMARC форматыг  авч хэрэглэдэг  болжээ. UNIMARC формат нь 1974 оноос  хойш  гарсан  13О-982 1974 , ISO – 2014-1976 .150-3307-1975,130-1007-1979, 150-2022-1983, 150-2375-1985 зэрэг  олон төрлийн  /80/  стандартуудыг  хэрэглэх  боложтой  юм. Электрон  каталогийг  UNIMARC формат / хэвээр /  бичлэг  хийхэд  нийтээр  зөвшөөрөгдсөн  хэв хэмжээний  бичлэгийг  ЗХХ  товчлон  хэрэглэж болно ийнхүү  зөвшөөрөгдсөн хэв хэмжээний бичлэгээс  өөрөөр бичсэн бол  машин уншлагад хүндрэлтэй  байх болно. MARC хэв /формат/ бол  гурван  бүрэлдэхүүнтэй  байна.<br />,[object Object]
Агуулгын тэмдэгт
Өгөгдөхүүний  агуулгаЭдгээрийн нэгдүгээр болох  “ Бичвэрийн  бүтэц “ бол  агууллагаа  тодорхойлох  тэмдэгт  бүхий талбайд / захлаа/ бичигдэнэ. Өгөгдөхүүнүүд  нь өргөтгөсөн  тэмдэгт  /АСКОЙ / ашиглан  хийсэн  байх тул  тогтолцоонуудын  / системүүд  / хоорондоо  бичлэг  солилцох  боломжтойгоор  хийгдэнэ.Талбай нь / захлаа , поля / шалгуурын  дугаартай байж болно.<br />“Агуулгын тэмдэг “  бол  бичлэгийн  доторх  өгөгдхүүн зүйлүүд  /жишээ нь : зохиогч ,гарчиг ,сэдэв / ижилсгүүртэй  батлагдсан  хэлэлцээрэн заалтанд  тохирч  байх ёстой.<br />“Өгөгдөхүүний агуулга” нь  талбайд  / захлаа/  бичигдсэн  байх  ба  нэг  бол  кодолсон  нэг  бол ном зүйн бичлэгээр  байна. Кодолсон өгөгдөхүүн нь ерөнхий  мэдээлэл  буюу  шалгуурын  дугаар , хэвлэлийн  огноо, бичвэрийн  үндсэн  гол  гэх мэтэд хэрэлэгддэг.Ном зүйн  бичлэг өгөгдөхүүн бол  ерөнхий  гарчиг , гарчгийн өгөгдөхүүн , дүрслэн  тодорхойлолтоос / Англи – Америкийн Каталогичлалын  дүрмээр / бүрдэж болох  жишээтэй юм.<br />Электрон  каталоги нь мэдээлэл  эрж хайхад  зориулагдсан  талаасаа  бол:<br />,[object Object]
Уул ном  хэвлэлийг нийтэлсэн байгууллагаар нь хөөж  олох
Ном болоод  хэвлэлийг  гарчгаар  нь  хөөж олох
Сэдвээр  нь  хөөж олох
Ижилсгүүрээр  хөөж олох  зэрэг  аргуудыг  хэрэглэн  хүссэн  мэдээллээ хайхад  туслахуйц дээрх  үзүүлэлтүүдийг тодорхой   оруулсан байх шаардлагатай юм.MARC бол “ машинаар уншигдах  каталогчилол “ гэсэн / MACHINE READABLE CATALOGING /  үгийн  товчлол  юм  болохоор  машинаар / компьютер / унших  нөхцөл  бүрдүүлэх  гол  шаардлагатай  болно. Эдгээр  шаардлагуудын  ерөнхий  тоймыг  өгүүлье.Гол  зүйлүүд бол:<br />,[object Object]
Бичлэгийн  үндсэн  хэсгүүд
Бичлэгийг суулгах
Талбаа /захлаа/ ба сүвэгч /tag/
Шалгуур  талбай хувилбарууд
Талбайн өгөгдлийн  хувилбар
Кодолсон  өгөгдөл
Бусад стандартууд болно.Нийтээр зөвшөөрөгдөх хэм хэмжээний  болон / ишлэл /  бүхий  дүрслэлүүдийг  зохиох  удирдамж  “ guidelines for  authority” гэдэг  баримт  бичгийн  зааврын  дагуу  электрон  бичлэгийг  хийх ёстой. Энэ удирдамжийг товчоор  CARE гэж нэрлэдэг. Үүнээс  өөрөөр гарчгууд , зүйлчилсэн  хүснэгтүүдийг  дисплейд  оруулах   дүрэм заавар байхгүй. Монголчилсноор  энэхүү  удирдамж  CARE-r  ЗХХБ буюу  зөвшөөрөгдсөн  хэв хэмжээний бичлэг гэж тогтоожээ.Электрон каталогийн бичлэгийг хэрэглэх талаар  олон улсын  болон үндэсний  заавар дүрэм , бас практикаар  тодорхойлогддог. Үүнд :<br />,[object Object],нэгдсэн  боловсруулалтын  өгөгдлүүд  -2- гарчиг -801- бичлэг  зохиох  эх сурвалж  гэхчлэн албан ёсны  талбайг  кодолдог байна.Талбайн болон дэд талбайг мөрдөх  журам ,  талбай ,  дэд талбайн давталт  ,нөхөгч  тэмдэгт  болон  удирлах үүрэг нь  тус тусын  журмаар явагдана.Электрон каталогийн  олон улсын нийтээр зөвшөөрөгдсөн  бичлэг , формат стандартын  журмаас  гадна  улс үндэстнүүдын   зарим  онцлогийг  тусгасан үндэсний  стандартыг  боловсруулж  батлан хэрэглэх шаардлагатай. Манай улсын хувьд   MARC , UNIMARC –ийн   журмыг нэвтрүүлэхийн  хамт  өөрийн үндэсний  стандартыг  боловсруулах цаг  болжээ.<br />Электрон каталогийн нэг программ болох Lib4U програмын ерөнхий онцлогууд:<br />Уншигч, хэрэглэгчдэд зориулсан тусгай электрон каталогтой бөгөөд энэ каталогт дотоод сүлжээ болон интернэтийн сүлжээгээр дамжуулан, нэмэлт програм суулгалгүйгээр дурын веб броузер ашиглан төрөл бүрээр хайлт хийх боломжтой. Мөн хамгийн сүүлд электрон каталогт нэмэгдсэн шинэ номын жагсаалтыг харах боломжтой.<br />Ердийн номын сангаас гадна электрон номын санд хандах, электрон номыг шууд унших боломжийг уншигч, хэрэглэгчиддээ олгодог.<br />Уншигчийн зураасан кодтой үнэмлэх, номны зураасан код, зураасан код бүхий номын формуляр зэргийг өөрөө үүсгэн жирийн принтерээр ердийн бичгийн цаасан дээр хэвлэн гаргадаг бөгөөд эдгээрийн тусламжтайгаар үйлчилгээ, тооллого явуулах, тайлан мэдээ гаргах иж бүрэн системтэй.<br />Номын сангийн удирдлагыг боловсронгуй болгоход шаардлагатай төрөл бүрийн тайлан мэдээ, статистик үзүүлэлтүүдийг гаргадаг. Эдгээрийг болон програмын бусад өгөдлийг Excel, HTML эсвэл зургийн файл болгон экспорт хийж гаргах боломжтой. Мөн Word зэрэг бусад хэрэглээний програмд өгөгдлийг хуулбарлан оруулах боломжтой.<br />Олон улсын номын сангийн UNIMARC стандарттай тохиромжтой.<br />Номын сангийн quot;
DDCquot;
, quot;
ББКquot;
, quot;
УДКquot;
 зэрэг ямарч ангиллыг хэрэглэж болно.<br />Номын сангийн уламжлалт цаасан каталогийн картуудыг дахин бичилгүйгээр “MNS5271:2003” стандартын дагуу програмаас шууд үүсгэн, хэвлэн гаргах боломжтой.<br />Номыг төрлөөр нь нэг удаа тодорхойлж өгөөд дансны дугаар буюу ширхэг тус бүрээр нь давхцуулалгүй хялбархан тодорхойлдог. Үүнтэй зэрэгцэн номын сангийн цахим каталог, нэг бүрчилсэн бүртгэл болон нэгдсэн бүртгэл нь автоматаар хөтлөгддөг.<br />Ном тодорхойлоход хэрэглэгдэх хэл, улс, хот, хэвлэлийн газруудын лавлах системтэй.<br />Дурын байдлаар тайлан мэдээ гаргах, хайлт хийхэд зориулагдсан хүчирхэг шүүлтүүр, хайлтын системүүдээр бүрэн тоноглогдсон.<br />Програмын мэдээлэл харуулах хүснэгтүүд нь их уян хатан бөгөөд номын санч өөрийн хүссэн байдлаар баганануудын аль нь харагдах, харагдахгүй байхыг тохируулах, хүссэн талбараараа бүлэглэх, дурын талбараар хайлт хийх гэх мэт өргөн боломжтой.<br />Уншигч хэрэглэгчдийг бүртгэж тайлан мэдээ гаргадаг системтэй.<br />Нэг уншигч болон нэг хэсэг уншигчдад зэрэг Email бичих боломжтой.<br />Програмын хэрэглэгчийн орчин болон хэрэглэх заавар нь Монгол хэл дээр бөгөөд өгөгдөл оруулахад үсэг тохирохгүй байх зөрчилгүй.<br />Програм нь бүхэлдээ түлхүүр үгээр хамгаалагдсан, мэдээлэлд хандах эрх хэмжээний зохицуулалттай.<br />Lib4U програмыг тасралтгүй сайжруулсаар ирсэн бөгөөд олон салбартай томоохон номын сангуудад зориулсан Lib4U NET Version, дунд болон жижиг номын сангуудад зориулсан Lib4U PC Version гэсэн 2 чиглэлээр хөгжсөн.<br />Lib4U NET Versionпрограмын ажиллах орчны диаграм<br />Lib4U PC Versionпрограмын ажиллах орчны диаграм<br />LIb4U NET Versionпрограмыг хэрэглэж байгаа газрууд:<br />Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургуулийн Төвлөрсөн номын сан<br />Компьютерийн Техник Менежментийн Сургууль<br />Үйлдвэрлэлийн Технологи Дизайны Сургууль<br />Холбоо Мэдээллийн Технологийн Сургууль<br />Механик Инженерийн Сургууль<br />Монгол Улсын Их Сургууль<br />Хөдөө Аж Ахуйн Их Сургууль<br />Монгол Улсын Боловсролын Их Сургууль<br />Санхүү Эдийн Засгийн Дээд Сургууль<br />Хүмүүнлэгийн Их Сургууль<br />Худалдаа Үйлдвэрлэлийн Дээд Сургуу<br />Lib4U PC Version  програмыг хэрэглэж байгаа газрууд:<br />Эрдэнэтийн Технологийн Сургууль<br />Дарханы Технологийн Сургууль<br />Өвөрхангайн Технологийн Сургууль<br />Дарханы Хөдөө Аж Ахуйн Их Сургууль<br />Дархан Дээд Сургууль<br />Соёл Урлагын Дээд Сургууль /Соёлын коллеж/<br />Барилгын Коллеж<br />МУИС-ийн Орхон аймаг дахь салбар сургууль<br />Сэрүүлэг Дээд Сургууль<br />Монгол Бизнес Дээд Сургууль<br />Үндэсний Биеийн Тамирын Дээд Сургууль<br />Тэнгэр Дээд Сургууль<br />Говь-Алтай аймгийн төв номын сан<br />Техник, Технологийн Коллеж<br />Газарчин Дээд Сургууль<br />Дорнод Дээд Сургууль<br />Lib4U програмыг хэрэглэгчдээс албан бичгээр ирүүлсэн тодорхойлолт, сэтгэгдлүүдээс …<br />ШУТИС-ийн номын сангийн захирал Ч. Гульнар /Доктор, Профессор/:<br />ШУТИС-ийн хэмжээнд дөрвөн уншлагын танхим, хоёр номын фонд бүхий төв номын сангаас гадна төв рүүгээ шилэн кабелийн сүлжээгээр холбогдсон ҮТДС, КТМС-ийн номын сангуудад болон тусдаа сервертэй ХМТС-ийн номын санд програмын NET хувилбарыг, бусад МИС, Эрдэнэт, Дархан, Өвөрхангайн Технологийн Сургуулиудын номын сангуудад Lib4U програмын PC хувилбарыг тус тус хэрэглэдэг.<br />Lib4U програмыг хэрэглэснээр манай номын сангийн үйл ажиллагаанд маш олон дэвшил гарсны заримаас нь дурьдвал<br />Интернэтийн электрон каталогийг манай номын сангийн уншигчид буюу нийт багш, оюутнууд өргөнөөр ашигладаг бөгөөд шаардлагатай мэдээллээ цаг алдалгүй олж авсандаа талархалтай байдаг.<br />Номын сангийнхаа үйл ажиллагаанд зураасан кодны үйлчилгээний системийг бүрэн нэвтрүүлснээр номын санчдын бичиг цаас, бүртгэлийн гар ажиллагааг багасгаж илүү шуурхай, орчин үеийн жишигт нийцсэн үйлчилгээ үзүүлдэг болсон.<br />ХААИС-ийн номын сангийн эрхлэгч Ж. Төмөртогоо:<br />... Манай номын сан нь 2002 оноос эхлэн Lib4U програмын хувилбаруудыг авч ашиглан ихээхэн амжилттай ажиллаж байна. ... програмыг ашиглан каталогийн цаасан карт, номын формуляр, зураасан код, уншигчийн зураасан кодтой үнэмлэх хэвлэн гаргадаг. ... Номын сангийн өдөр тутмын бүртгэлийг автоматаар хөтөлдөг. Програмаас уншигч, ирц, ном олголт, буцааж авсан номын мэдээллийг шинжлэх ухааны салбар, төрөл анги, хэл тус бүрээр нь гарган авч ажилдаа хэрэглэж байна. ... Програм нь түлхүүр үгээр хамгаалагдсан байдаг бөгөөд номын санчдын мэдээлэлд хандах эрх хэмжээг янз бүрээр тохируулах боломжтой, номын баазад ямар номын санч ном бүртгэсэн, засвар хийсэн гэдгийг мэдэж болдог нь ажлын хариуцлагыг дээшлүүлэхэд сайн талтай.<br />Нээлттэй Нийгэм Форум ТББ-ын Мэдээллийн менежер Д. Балжид:<br />… 2003 оны 6 сараас номын санд зориулсан Lib4U програмыг ашиглаж байна. Бид тус програмын тусламжтайгаар орчин үеийн номын сангийн үйлчилгээний ажлаа хөнгөвчилдөг. ...<br />Lib4U програм хангамжийг 2006 оны 6 сараас “Волвес” компаниас гэрээний үндсэн дээр авч ашиглаж байгаа бөгөөд энэ хугацаанд олон давуу талтай байна. ...<br />Шинэ санаа<br />Орчин үед  шинжлэх ухаан , техникийн  эрчимтэй хөгжил, хүмүүсийн  мэдлэг  ,эрэлт хэрэгцээтэй уялдан  мэдээллийн  нөөц асар их  нэмэгдэх  болсон байна. Мэдээллийн  хэмжээ өсөхийн  хэрээр  энэ их мэдээллийг зохион байгуулах , өөрийн хэрэгцээтэй  мэдээллээ   олж авах  нь нэлээд   төвөгтэй болж байна. Энэ их  мэдээллийг маш богино хугацаанд  түргэн шуурхай  олж  авахад мэдээллийн санг удирдах систем тус болдог. 21 –р   зууныг  мэдээллийн зуун  болно гэж  бүх  нийтээр  үзэж байна. Мэдээллийн  зуунд   мэдээллийг аль түрүүлж авсан  нь давуу чанарыг  олж  авна  гэж үздэг. Номын санд ч  мөн адил  мэдээлэл  асар ихээр хуримтлагдаж  байгаа бөгөөд  үйлчлүүлэгчдийн  эрэл  хэрэгцээ , цаг үеийн  шаардлагад нийцүүлэн  ажиллахад  уламжлалт   арга технологи  шаардлага хангахгүй  байгаа билээ. Хэрэглэгчдэд богино хугацаанд   хэрэгцээтэй  мэдээллийг түргэн шуурхай  өгөх нь номын сангийн  мэдээллийн санг удирдах  / автомажуулсан / системтэй  болсноор  цаг  үетэйгээ хөл нийлүүлэн ажиллах  үйлчлүүлэгчдийн  эрэлт хэрэгцээг  түргэн хугацаанд  биелүүлэх  болно.Тиймээс номын санг автомажуулах нь өнөөгийн номын сангуудын тулгамдсан  асуудал болж байна. Тиймээс үүнийг шийдвэрлэх нь  зүйтэй юм.Номын сан бол бүрэн автомажуулагдсан , интернэт  холбооны  гарч бүхий  орчин үеийн  хамгийн  өргөн цогцолбор  үйлчилгээт  мэдээллийн  банк  байж чадах  цорын гац  төв болох ирээдүйтэй юм.Номын сангууд мэдээллийн  сүлжээнд холбогдсноор  шаардлагатай мэдээллийг  түргэн шуурхай  , үр дүнтэйгээр  ашиглах боломж олгож байна.Номын сангууд нь  өөр хоорондоо  холбогдон мэдээллийн  сангаа  хамтран  ашиглахдаа  2 горим  хэрэглэнэ.<br />,[object Object]
Файл  дамжуулах  үйлчилгээний  горим / энэ нь  тухайн сэдэвт хамрагдах  мэдээллийг  номын сангуул  өөр хоорондоо  болон  хэрэглэгчдэд  сүлжээгээр  дамжуулан  өгөх  буюу  хүлээн авнаСүлжээ нь :<br />- Тодорой нэг  байгууллагын доторх  компьютерүүдийг  холбосон сүлжээ  буюу дотоод сүлжээ<br />- Салбар  номын сангуудын  компьютерүүдийг  холбосон сүлжээ  буюу  байгууллага  хоорондын сүлжээ<br />-  дэлхий нийтийг  хамарсан  сүлжээ  буюу интернэт  зэрэг болно.Эдгээр  сүлжээнүүд нь газар нутгийн  хэмжээ  болон холболтын хурдаасаа шалтгаалж  өөр өөр байдаг.<br />Номын сангуудыг нийтэд нь  автомажуулан электрон хэлбэрт оруулвал:  Мэдээллийг  электрон аргаар  телехолбооны  сүлжээгээр  дамжуулан үйл ажиллагаагаа явуулах боломжтой.Монгол дахь номын сангуудийг электрон  хэлбэрт шилжүүлвэл: уламжлалт  номын сангийн тогтвортой  байдлыг  бодвол  мэдээллийн үнэ цэнэ  , хамрах хүрээгээрээ зүйрлэшгүй  өргөн байдаг.Энд эд материалын “ бус  байдлаар интернэтийн  сүлжээнд   шинээр  бий болсон  мэдээллийн  нэн их үнэт нөөц юм.Өнөөгийн номын санчид  өөрийн  номын сангийн үйл  ажиллагаагаа  интернэтээс  авч болох  мэдээлэлтэй холбон  явуулснаар  тухайн  сэдвээр  хайлт хийх  буюу лавлагаа өгөх боломжтой. Виртуаль номын санд  электрон каталог нь ном , эх материалтайгаа  шууд  нэг файлд  бичигддэг  учир  хэрэглэгчдийн  хүсэлтээр  каталогоос  компьютерийн  файл  хэлбэрээр тэрхүү ном , эх материалын  бүрэн текстийг  товчлуур  дарах төдийгөөр  уншиж  болох ба дискэн дээр  хуулж  , хувилж  авах  ч бүрэн  боломжтой. Электрон каталогийг ашиглан юу хийж болох вэ?<br />,[object Object]
Шинэ номын мэдээлэл

More Related Content

Similar to Saraa 230

Its150 l3
Its150 l3Its150 l3
Its150 l3
orgil
 
Online Public Access Catalogopac Рус
Online Public Access Catalogopac  РусOnline Public Access Catalogopac  Рус
Online Public Access Catalogopac Рус
Alexabder Popov
 
презентация экбсон 2014(мгу)
презентация экбсон 2014(мгу)презентация экбсон 2014(мгу)
презентация экбсон 2014(мгу)
Irinka Bilan
 
Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...
Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...
Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...
Alexey Skalaban
 
Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.
Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.
Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.
bntulibrary
 
Elau librery ru_
Elau librery ru_Elau librery ru_
Elau librery ru_
uba2010
 
March 2013
March 2013March 2013
March 2013
Libur
 
33343ц54543324532
33343ц5454332453233343ц54543324532
33343ц54543324532
ramzes39
 

Similar to Saraa 230 (20)

Its150 l3
Its150 l3Its150 l3
Its150 l3
 
Web-технологии в разработке библиотечных программных продуктов
Web-технологии в разработке библиотечных программных продуктовWeb-технологии в разработке библиотечных программных продуктов
Web-технологии в разработке библиотечных программных продуктов
 
Online Public Access Catalogopac Рус
Online Public Access Catalogopac  РусOnline Public Access Catalogopac  Рус
Online Public Access Catalogopac Рус
 
презентация экбсон 2014(мгу)
презентация экбсон 2014(мгу)презентация экбсон 2014(мгу)
презентация экбсон 2014(мгу)
 
Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...
Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...
Доступ к электронным ресурсам библиотеки Академии управления в структуре инфо...
 
ИБЛИОТЕКА В ЦИФРОВОЙ СРЕДЕ: УПАДОК И РАЗРУШЕНИЕ ИЛИ НАЧАЛО НОВОЙ ИСТОРИИ?
ИБЛИОТЕКА В ЦИФРОВОЙ СРЕДЕ: УПАДОК И РАЗРУШЕНИЕ ИЛИ НАЧАЛО НОВОЙ ИСТОРИИ?ИБЛИОТЕКА В ЦИФРОВОЙ СРЕДЕ: УПАДОК И РАЗРУШЕНИЕ ИЛИ НАЧАЛО НОВОЙ ИСТОРИИ?
ИБЛИОТЕКА В ЦИФРОВОЙ СРЕДЕ: УПАДОК И РАЗРУШЕНИЕ ИЛИ НАЧАЛО НОВОЙ ИСТОРИИ?
 
2011 09-arm-bibliografa
2011 09-arm-bibliografa2011 09-arm-bibliografa
2011 09-arm-bibliografa
 
Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.
Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.
Автоматизация библиотек уво РБ(состояние и перспективы) Лапо П.М.
 
Оцифровка библиотечных фондов
Оцифровка библиотечных фондовОцифровка библиотечных фондов
Оцифровка библиотечных фондов
 
2014 03-27-arm-bibliografa
2014 03-27-arm-bibliografa2014 03-27-arm-bibliografa
2014 03-27-arm-bibliografa
 
Электронные библиотечные системы
Электронные библиотечные системыЭлектронные библиотечные системы
Электронные библиотечные системы
 
Elau librery ru_
Elau librery ru_Elau librery ru_
Elau librery ru_
 
Перспективы информационного развития Национальной библиотеки Беларуси
Перспективы информационного развития Национальной библиотеки БеларусиПерспективы информационного развития Национальной библиотеки Беларуси
Перспективы информационного развития Национальной библиотеки Беларуси
 
March 2013
March 2013March 2013
March 2013
 
2 неделя 27_03_2013
2 неделя 27_03_20132 неделя 27_03_2013
2 неделя 27_03_2013
 
Презентация на тему Автоматизация информационно-библиотечной деятельности
Презентация на тему Автоматизация информационно-библиотечной деятельностиПрезентация на тему Автоматизация информационно-библиотечной деятельности
Презентация на тему Автоматизация информационно-библиотечной деятельности
 
33343ц54543324532
33343ц5454332453233343ц54543324532
33343ц54543324532
 
Опыт БГУ по формированию электронной библиотеки
Опыт БГУ по формированию электронной библиотекиОпыт БГУ по формированию электронной библиотеки
Опыт БГУ по формированию электронной библиотеки
 
Alfresco ECM система с открытым кодом
Alfresco ECM система с открытым кодомAlfresco ECM система с открытым кодом
Alfresco ECM система с открытым кодом
 
Особенности работы с библиотечной программой MARC SQL
Особенности работы с библиотечной программой  MARC SQLОсобенности работы с библиотечной программой  MARC SQL
Особенности работы с библиотечной программой MARC SQL
 

More from turoo

суисLhaagii
суисLhaagiiсуисLhaagii
суисLhaagii
turoo
 
Mongolia 123
Mongolia 123Mongolia 123
Mongolia 123
turoo
 
êàòîëîã
êàòîëîãêàòîëîã
êàòîëîã
turoo
 
êàòîëîã
êàòîëîãêàòîëîã
êàòîëîã
turoo
 
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
MojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkMojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
turoo
 
catalogy
catalogycatalogy
catalogy
turoo
 
каталог
каталогкаталог
каталог
turoo
 
каталог
каталогкаталог
каталог
turoo
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
turoo
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
turoo
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
turoo
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
turoo
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
turoo
 
Saraa 230
Saraa 230Saraa 230
Saraa 230
turoo
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
turoo
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
turoo
 
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
MojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkMojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
turoo
 
Presentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;fPresentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;f
turoo
 
Presentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;fPresentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;f
turoo
 

More from turoo (20)

суисLhaagii
суисLhaagiiсуисLhaagii
суисLhaagii
 
Mongolia 123
Mongolia 123Mongolia 123
Mongolia 123
 
êàòîëîã
êàòîëîãêàòîëîã
êàòîëîã
 
êàòîëîã
êàòîëîãêàòîëîã
êàòîëîã
 
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
MojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkMojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
 
каталог
каталогкаталог
каталог
 
catalogy
catalogycatalogy
catalogy
 
каталог
каталогкаталог
каталог
 
каталог
каталогкаталог
каталог
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
 
Saraa 230
Saraa 230Saraa 230
Saraa 230
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
 
Mery biydaalt
Mery biydaaltMery biydaalt
Mery biydaalt
 
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
MojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkMojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
Mojhhdfjlfkdjdfkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
 
Presentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;fPresentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;f
 
Presentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;fPresentation1 fjds;fkdsa;f
Presentation1 fjds;fkdsa;f
 

Saraa 230