1. 1
Tiêm ngừa ung thư cổ tử cung khi nào thì
hiệu quả nhất?
Tiếnsĩ bácsĩ Võ ĐăngHùng, giámđốc trungtâmUng Bướu TMMCCancerCenter,trựcthuộc tâp đoànY
Khoa TMMC
TạiViệtNam,hàngnămcóđếnhơn 6000 phụnữpháthiệnbịung thưcổ tử cung và hơnphânnửa sốđó
tử vong. Đâylà cănbệnhung thưthường gặp hàngđầuở phụnữ từ15-44 tuổi ở nước ta.
Khoảng70% các trườnghợpungthư cổtử cungcóliên quanđến việc bị nhiễm HPV.Hay nói cáchkhác,
chínhviệc bị nhiễm HPVquađườngsinh hoạt tình dục đãgây ra nhữngbiến đổi ởmức độtế bào vàgây
ra 70% các trườnghợpungthư cổtử cung.HPVthâm nhậpvào bên trongtế bào cổtử cung,pháttriển
và làm biến đổi gen củatế bào. Các tế bào bị đột biến gen sẽ phát triển thành các tế bào ác tính. Quá
trình này phải mất nhiều năm, cóthể từ 10 đến 15 năm. Giai đoạn này được gọi là giai đoạn tiền lâm
sàng,nghĩa là đã cóbất thườngvề mức độtế bàonhưngkhi thăm khám thì cổ tử cungcóthểhoàn
toàn bình thường.Nhưngsau đó,một khi đã là ungthư thì bướusẽ lan rộngnhanhchóngtrongthời
gian ngắn.
Nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung
Theo TS.BS Võ ĐăngHùng – Giám đốc trungtâm Ung BướuTMMCCancerCenter, trực thuộc tậpđoàn
Y KhoaTMMC, nguycơmắc bệnhung thưcổ tử cungảnhhưởngbởi nhiềuyếu tố như gia đình, cơđịa,
tuổi tác,quan hệ tình dục nhiều,viêm nhiễm phụkhoa... Vậy nên,chưa quanhệ tình dục khôngcó
nghĩa là bạn khôngcó nguycơbị ungthư cổtử cung.Tuynhiên, chưacógia đình cũngnhưchưacó
quanhệ tình dục thì nguycơbị ungthưtử cunglà cónhưngrất thấp (nếugia đình bạncó ngườitừng bị
ungthư cổtử cung).
Tầm soát ung thưcổ tử cung bằng cách phết tế bào cổ tử cung - âm đạo
Trên lý thuyết, chủngngừaHPVgiúp bạnphòngtránh 70%các trường hợp.Tuynhiên, vẫn cóthể có
nhữngtrườnghợphiệu quả tiêm chủngkhôngnhưmongmuốnvà còn30%cònlại khôngliên quanđến
HPV.Dođó, việc tầm soát ungthư cổtử cungcũngrấtcần thiết đối với chị em phụ nữ. Tầm soát là truy
tìm ungthư cổtử cungtrongcộngđồngphụnữbình thường.
Phươngpháptầm soát rất đơngiản vàkhông gây đauđớn,lẫn sangchấnchongười phụnữ:khám phụ
khoa định kỳ và phết tế bào cổtử cung-âm đạođể làm tế bào học.Phươngphápphết tế bào này cho
phép pháthiện nhữngtế bào đã cóbất thườngnhưngchưaphải là tế bào ungthư, nhữngtổn thương
này được gọi tổnthươngtiền ungthư. Phụnữđã quanhệ tình dục nên khám phụ khoa và thực hiện
phết tế bào cổtử cung- âm đạo ít nhất mỗi năm một lần để cóthể phát hiện sớm nhữngthay đổi ở
mức độtế bào này. Việc này được ví như“phát hiện và điều trị ungthư cổtử cungtừtrong trứng
nước”.

2. 2
Tiêm vaccin trước lần quan hệ đầu tiên
Hiện nay tại Việt Nam đã cóvắc-xinngừa nhữngtýp HPVgây ungthưphổ biến nhất, được tiêm cho
phụnữ từ 10-25tuổi,kể cả người chưavà đã cóquanhệ tình dục đều cóthể tiêm. Tiêm vắc-xinphòng
bệnh trước lần quanhệ đầu tiên chophép chịem phòngbệnhđược tới trên 90%nguycơ.
Tầm soát ung thư
Chị em đã cóquan hệ tình dục cầnthực hiện khám phụ khoavà tầm soát bằngphươngphápphết tế
bào cổtử cung(PAP smear) địnhkỳ,ít nhất 1 năm/1 lần, để phát hiện kịp thời và cógiải pháp điều trị ở
nhữnggiai đoạnsớm củabệnh.
Tiêm vắc-xinHPVđược coilà phươngphápphòngngừa ungthư cổtử cunghiệuquả. Tiêm ngừaung
thư cổtử cungcóhiệu quảnhất khi bạn gái chưa quanhệ tình dục và ởtrongđộ tuổi từ 9-26.Phụnữđã
lập gia đìnhhoặc cóquanhệ tình dục vẫnhoàn toàn cóthể tiêm ngừa ungthưcổ tử cungvìcác nghiên
cứuđều chothấy vắc-xinvẫncó hiệu quảrất tốt chocác đối tượngnày. Thuốc chỉkhông cótác dụng
với nhữngngườiđã bị ungthưmà thôi.
Tuy nhiên, trước khi tiêm bạnnên khám phụ khoavà làm xét nghiệm tế bàocổ tử cungđểtầm soát ung
thư cổtử cungvì cónhiều nguyênnhânkhác gây ungthư cổtử cungngoàinhiễm HPV.Ngoài ra, đây
cũnglà 1 dịp để kiểm tra sức khoẻ định kỳ chongườiphụ nữ,biết được tình trạngbệnh tật củabạn ở
thời điểm hiện tại để dễ theo dõi saunày. Một vài nước trên thế giới vẫn áp dụngtiêm ngừacholứa
tuổi trên 26.Hiệu quảchưa được chứngminhrõ ràng.Cho dùtiêm phònghay không,việc khám phụ
khoa định kỳ và xét nghiệm tầm soát ungthư cổtử cunglà cần thiết.