2. Η αναγνώριση του ήθους Ν. Λυγερός Γιατί δεν κλαις όταν ακούς τη λέξη γενοκτονία; Δεν λυπάσαι τους αθώους; Προτιμάς τη λήθη; Δεν τους ακούς να περιμένουν μέσα στη σιωπή της γης; Τους ξέχασες μέσα στα σίδερα; Δεν βλέπεις τις σχισμένες κοιλιές; Δεν ακούς τις κραυγές των γυναικών, όταν τις βιάζουν οι βάρβαροι; Δεν βλέπεις τους σωρούς με τα κεφάλια των ανδρών; Τι θέλεις να ξεχάσεις ακριβώς, τον πόνο τους ή τις ενοχές σου; Επειδή δεν ήσουν εκεί τότε δεν πρέπει να είσαι εδώ τώρα; Θα κατέγραφες τη γενοκτονία τότε, για να μην την ξεχάσουν οι επόμενοι άνθρωποι; Μήπως ξέρεις ότι δεν θα έκανες τίποτα και τότε; Μήπως αναρωτιέσαι αν θα συνεργαζόσουνα με τους βαρβάρους για να σώσεις το τομάρι σου; Δεν θα έκαιγες τις γυναίκες σαν αυτούς, απλώς θα έκλεινες τα μάτια σου, για να μην δεις, έτσι δεν είναι; Κλείνεις και τώρα τα μάτια σου, για να μην κλάψεις; Δεν σου είναι αρκετή μια γενοκτονία για να κλάψεις; Τι άλλο θέλεις; Απλώς να μην έχεις σπίτι, να μην έχεις δουλειά; Αυτό είναι το μόνο που σε βασανίζει; Δεν έμαθες ποτέ λοιπόν τι σημαίνει πόνος; Θέλεις να πιστέψεις ότι οι δικοί σου δεν έχουν σχέση με τη γενοκτονία; Θέλεις να είμαστε ουδέτεροι και να μην μας επηρεάζει η ιστορία μας; Μήπως δεν θέλεις να έχεις ιστορία, για να μη σου θυμίζει ότι δεν έκανες τίποτα για τη γενοκτονία μας; Θέλεις απλώς να ζήσεις δίχως συνείδηση; Για να μην έχεις τύψεις; Όμως θέλεις, δε θέλεις η γενοκτονία υπάρχει. Όπως υπάρχουν οι αθώοι και οι δίκαιοι. Ακόμα και οι βάρβαροι υπάρχουν. Δεν θέλεις να πάρεις θέση, διότι δεν γνωρίζεις το θέμα. Το θέμα όμως γνωρίζει τη θέση σου. Η γενοκτονία μας δεν θα αναγνωρισθεί με την ουδετερότητά σου. Η στάση σου δεν θα αλλάξει τίποτα. Δεν θέλεις να δεις ποιος γράφει ιστορία, όμως γράφεται. Οι επόμενες αποφάσεις δεν θα σου ανήκουν αλλά θα υπάρχουν ανεξάρτητα από σένα. Θα βλέπεις κάθε μέρα όλο και περισσότερες αναγνωρίσεις της γενοκτονίας μας από τα κράτη και δεν θα έχεις κάνει τίποτα. Επειδή γεννήθηκες μαζί μας, θεωρείς ότι έχεις το δικαίωμα να εκφέρεις άποψη, ενώ το μόνο που έχεις είναι ένα καθήκον. Στο όνομα της μνήμης είναι γραμμένη η ανθρωπιά, πουθενά αλλού. Έχεις την τύχη να ανήκεις στους επόμενους κι όμως η σκέψη σου σε άφησε στους προηγούμενους. Δεν άλλαξες γιατί δεν πέθανες και τώρα ακόμα και όταν θα πεθάνεις δεν θα αλλάξεις τίποτα. Αποφάσισες να είσαι ουδέτερος γιατί ήσουν άχρηστος. Τώρα όμως που η γενοκτονία μας αναγνωρίζεται, ξέρεις ποιος ήταν ο ρόλος σου σε αυτή τη διαδικασία. Δεν σ’ ενοχλεί μόνο η γενοκτονία αλλά και η αναγνώριση. Η πρώτη δεν θα μάθει ποτέ την ύπαρξή σου, όμως η δεύτερη θα σε αναγνωρίσει. Blessure d’humanité
