SlideShare a Scribd company logo
1 of 40
Alle skal med 
Frank Fardal 
Tilsyn for universell utforming av IKT 
OSLO - KRISTIANSAND – TRONDHEIM – BERGEN NOVEMBER 2014 
Tilsyn for universell utforming av IKT
Foto: http://www.universaldesignstyle.com
80.000 
verksemder
Digitalisering for alle? 
-undersøking om kjennskap til regelverket
1.150 
Verksemder i utvalet
Låg kjennskap til regelverket
Pressemelding 
-nye krav til alle verksemder
Tilsyn for universell utforming av 
IKT
Tilsyn for universell utforming av 
IKT
Ida Aalen, senior interaksjonsdesigner, 
Netlife Research 
Torgeir Waterhouse, direktør internett 
og nye medier, IKT Norge 
Fredrik Eide Nilsen, selvstendig 
konsulent 
Lene Pettersen, doktorgradsstipendiat, 
handelshøyskolen BI/SINTEF 
Thor Fredrik Eie, fagansvarlig 
brukeropplevelse, Bouvet Øst 
Erlend Schei, webanalytiker, FINN.no 
Johan Høgåsen-Hallesby, 
markedsdirektør, Making Waves 
Atle Lunde, forbundsleder, 
Blindeforbundet 
Aud Marie Hauge, fagansvarlig for 
frontend, Epinova 
Arild Nybø, daglig leder, Mediebruket 
Eirik Newth, skribent og fremtidstenker 
Arne Lein, forbundsleder, Norges 
Handikapforbund 
Anders Skifte, Frontend-utvikler, BEKK 
Kristin Kokkersvold, UX-designer/ 
partner, Studio Netting 
Lillian Olsen, daglig leder, Halogen 
Ram Yoga, fagleder brukeropplevelse, 
Computas 
Håkon Wium Lie, teknologidirektør, 
Opera 
Wilhelm Joys Andersen, daglig leder, 
WJA 
Jan Grue, postdoktor, Universitetet i 
Oslo 
Karine Storaker Braaten, CEO, 
Mobiento AS 
Torbjørn Helland Solhaug, ekspert på 
universell utforming, Funka Nu AB 
Per August Krämer, fagleder for 
interaksjonsdesign, Creuna
Universell utforming 
«Internetts styrke er at det 
er universelt. Tilgjengelighet 
for alle er essensielt, uavhengig 
av funksjonshemning.» 
Tim Berners-Lee, direktør for W3C, 
(oppfinner av World Wide Web) 
Foto: Nadav Kander
Tilsyn for universell utforming av IKT
http://tilgaengelighed.km.dk/anvisning/bygningsomraader/handicaptoilet/
4 prinsipp 
Mulig å oppfatte Mulig å betjene 
Forståelig Robust
WCAG 2.0: Retningslinje 3.1.1 
Language of Page: The default human language of each 
Web page can be programmatically determined. (Level 
A) 
Språk på siden: Standard naturlig språk på hver webside 
kan bestemmes programmeringsmessig. (Nivå A) 
Kvalitet på nett: Kriterium 1.10 – Nettstedets språk er 
deklarert
NRK Rogaland
Ulike brukerforutsetninger 
• Syn 
• Kognisjon 
• Lese- og skrivevanskar 
• Konsentrasjon/minne 
• Norsk som andrespråk 
• Motorikk 
• Høyrsel 
• Epilepsi 
• Belastningsskader
Ishihara test for fargeblinde
Ishihara test for fargeblinde
Det gjeld fleire enn du trur
Det gjeld alle
http://www.regjeringen.no/nb/dep/fad/kampanjer/dan/pa-nett-med-innbygerne/kap1.html?id=677793
Codepo8@flickr
http://tilgaengelighed.km.dk/anvisning/bygningsomraader/handicaptoilet/
Krav er ingen garanti for gode resultat! 
Codepo8@flickr
Slutt med dårlige unnskyldningar!
Universell utforming må vera med i heile 
prosessen! 
gregverdino@flickr
https://www.gov.uk/designprinciples 
Fokuser på brukaren sine behov!
Lær av dei som er har løyst problemet 
tidlegare!
Eit samfunn utan digitale barrierar! 
Wayan Vota@flickr
Veit du kven brukarane dine er? 
Foto: SVT – Mod alla odds
Roadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Frank Fardal

More Related Content

Similar to Roadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Frank Fardal

Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5
Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5
Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5Henriette Høyer
 
Innledning universell utforming
Innledning universell utformingInnledning universell utforming
Innledning universell utformingaudmaha
 
4C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 2014
4C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 20144C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 2014
4C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 2014IKT-Norge
 
Om smittestopp til normkonferansen 2020
Om smittestopp til normkonferansen 2020Om smittestopp til normkonferansen 2020
Om smittestopp til normkonferansen 2020Simen Sommerfeldt
 
Info Eucip
Info EucipInfo Eucip
Info Eucipaffan133
 
Frokostseminar mai 2010 solr open source cominvent as
Frokostseminar mai 2010 solr open source cominvent asFrokostseminar mai 2010 solr open source cominvent as
Frokostseminar mai 2010 solr open source cominvent asCominvent AS
 
Fri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11feb
Fri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11febFri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11feb
Fri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11febEspen Sjøvoll
 
Trygg på web_Orkide
Trygg på web_OrkideTrygg på web_Orkide
Trygg på web_Orkidefskj
 
Trygg på web_smart
Trygg på web_smartTrygg på web_smart
Trygg på web_smartfskj
 
Trygg på web kristiansand
Trygg på web kristiansandTrygg på web kristiansand
Trygg på web kristiansandfskj
 
Trygg på web Oslo
Trygg på web OsloTrygg på web Oslo
Trygg på web Oslofskj
 
Erlend Øverby: Fri programvare er universelt utformet
Erlend Øverby: Fri programvare er universelt utformetErlend Øverby: Fri programvare er universelt utformet
Erlend Øverby: Fri programvare er universelt utformetFriprogsenteret
 
Du og jeg er digitale immigranter
Du og jeg er digitale immigranterDu og jeg er digitale immigranter
Du og jeg er digitale immigranterØystein Eiring
 
Trygg på web stavanger
Trygg på web stavangerTrygg på web stavanger
Trygg på web stavangerfskj
 
Universell utforming i praksis
Universell utforming i praksisUniversell utforming i praksis
Universell utforming i praksisAnders Skifte
 
Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?
Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?
Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?Vestforsk.no
 

Similar to Roadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Frank Fardal (20)

Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5
Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5
Universell utforming, Frokostseminar hos Bouvet 21.5
 
Innledning universell utforming
Innledning universell utformingInnledning universell utforming
Innledning universell utforming
 
4C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 2014
4C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 20144C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 2014
4C Jacobsen Ett helsemarked for Norden? EHIN 2014
 
Om smittestopp til normkonferansen 2020
Om smittestopp til normkonferansen 2020Om smittestopp til normkonferansen 2020
Om smittestopp til normkonferansen 2020
 
Info Eucip
Info EucipInfo Eucip
Info Eucip
 
Frokostseminar mai 2010 solr open source cominvent as
Frokostseminar mai 2010 solr open source cominvent asFrokostseminar mai 2010 solr open source cominvent as
Frokostseminar mai 2010 solr open source cominvent as
 
Universell utforming av ikt - hva er status
Universell utforming av ikt - hva er statusUniversell utforming av ikt - hva er status
Universell utforming av ikt - hva er status
 
Fri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11feb
Fri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11febFri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11feb
Fri Programvare Og Morgendagens LøSninger Software11feb
 
Trygg på web_Orkide
Trygg på web_OrkideTrygg på web_Orkide
Trygg på web_Orkide
 
Sluttkonferanse Ln 01042009
Sluttkonferanse Ln 01042009Sluttkonferanse Ln 01042009
Sluttkonferanse Ln 01042009
 
Universell utforming av nettsteder
Universell utforming av nettstederUniversell utforming av nettsteder
Universell utforming av nettsteder
 
Trygg på web_smart
Trygg på web_smartTrygg på web_smart
Trygg på web_smart
 
Trygg på web kristiansand
Trygg på web kristiansandTrygg på web kristiansand
Trygg på web kristiansand
 
Trygg på web Oslo
Trygg på web OsloTrygg på web Oslo
Trygg på web Oslo
 
Erlend Øverby: Fri programvare er universelt utformet
Erlend Øverby: Fri programvare er universelt utformetErlend Øverby: Fri programvare er universelt utformet
Erlend Øverby: Fri programvare er universelt utformet
 
Du og jeg er digitale immigranter
Du og jeg er digitale immigranterDu og jeg er digitale immigranter
Du og jeg er digitale immigranter
 
Trygg på web stavanger
Trygg på web stavangerTrygg på web stavanger
Trygg på web stavanger
 
Digital dømmekraft - hvorfor, hva og hvordan
Digital dømmekraft - hvorfor, hva og hvordanDigital dømmekraft - hvorfor, hva og hvordan
Digital dømmekraft - hvorfor, hva og hvordan
 
Universell utforming i praksis
Universell utforming i praksisUniversell utforming i praksis
Universell utforming i praksis
 
Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?
Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?
Offentleg informasjon på nett - korleis gjera det enklare å vera e-borgar?
 

More from Tilsyn for universell utforming av ikt

The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators malin r...
The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators   malin r...The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators   malin r...
The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators malin r...Tilsyn for universell utforming av ikt
 
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...Tilsyn for universell utforming av ikt
 
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...Tilsyn for universell utforming av ikt
 
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...Tilsyn for universell utforming av ikt
 
Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...
Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...
Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...Tilsyn for universell utforming av ikt
 

More from Tilsyn for universell utforming av ikt (11)

2020 05 25 videoforedrag banksektor tieto evry med manus
2020 05 25 videoforedrag banksektor tieto evry med manus2020 05 25 videoforedrag banksektor tieto evry med manus
2020 05 25 videoforedrag banksektor tieto evry med manus
 
Tilsynets kontroller, EUs webdirektiv og WAI-tools
Tilsynets kontroller, EUs webdirektiv og WAI-toolsTilsynets kontroller, EUs webdirektiv og WAI-tools
Tilsynets kontroller, EUs webdirektiv og WAI-tools
 
Universell utforming av ikt
Universell utforming av iktUniversell utforming av ikt
Universell utforming av ikt
 
Våre funn i utdanning og litt om rettleiing
Våre funn i utdanning og litt om rettleiingVåre funn i utdanning og litt om rettleiing
Våre funn i utdanning og litt om rettleiing
 
Nettsider for alle - Malin Rygg - Høstseminaret 2017
Nettsider for alle - Malin Rygg - Høstseminaret 2017Nettsider for alle - Malin Rygg - Høstseminaret 2017
Nettsider for alle - Malin Rygg - Høstseminaret 2017
 
The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators malin r...
The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators   malin r...The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators   malin r...
The norwegian ict accessibility legislation, methods and indicators malin r...
 
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Universell ut...
 
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Råd og prakti...
 
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...
Fagdag om universell utforming av nettsider 12. november 2015 - Design og inn...
 
Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...
Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...
Fagdag om universell utforming av nettløysingar 12. november 2015 - Kven er b...
 
Roadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Cathrine Von Porat
Roadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Cathrine Von PoratRoadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Cathrine Von Porat
Roadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Cathrine Von Porat
 

Roadshow novermber 2014: Alle skal med /ved Frank Fardal

Editor's Notes

  1. https://www.flickr.com/photos/dcmetroblogger/6574651159/
  2. Virkeområdet for forskriften dekkar offentleg og private verksemder som tilbyr ikt-løysningar til allmenta. Våre estimat visar at dette gjeld om lag 80 000 verksemder.
  3. TNS gallup har utført undersøkinga og utvalet bestod av 1 150 verksemder.
  4. Utvalt av dei som signerte på motsvaret i Aftenposten.
  5. Ulike standarder og retningslinjer for tilgjengeleg innhald: Authoring Tool Accessibility Guidelines (ATAG) omfatter publiseringsløysningar Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) omfattar innhald i nettløysningar User Agent Accessibility Guidelines (UAAG) omfattar nettlesarar, hjelpemiddel og andre brukaragentar
  6. Utgangspunktet for veiledningen vår er altså WCAG 2.0. (web content accesability guidelines) Og de fire prinsippene som WCAG er bygget på er at nettløsningen skal være: Mulig å oppfatte Mulig å betjene Forståelig Robust
  7. Skjermdump frå http://www.nrk.no/rogaland/blinde-cathrine-ma-hore-internett-1.11683809
  8. Ishihara test for fargeblinde
  9. Dei med normalt fargesyn vil sjå talet 8. Dei med raud\grøn fargeblindhet vil sjå talet 3. Dei med total fargeblindhet vil ikkje sjå noko tal.
  10. Storbritannia har laga 10 designprinsipp – det første er å starte med brukaren sine behov.
  11. https://www.flickr.com/photos/dcmetroblogger/6574651159/
  12. https://www.flickr.com/photos/dcmetroblogger/6574651159/