SlideShare a Scribd company logo
1 of 12
АМЬТНЫ АЙМГИЙН ОЛОН 
ЯНЗ БАЙДАЛ 
32-р бүлгийн товч дүгнэлтүүд
32.1 Олон эстэн, гетотроп эукариот амьтад 
хөврөлийн давхраанаас хөгжих нь 
• Амьтад гетеротроп хооллолттой бөгөөд элдэв төрлийн 
тэжээлээр хооллоно гэсэн үг. 
• Амьтад бол олон эстэй эукариотууд бөгөөд эсүүд нь 
бие биетэйгээ мембраны гадна байрлах уурагт 
бүтцээрээ холбогдсон байдаг. 
• Амьтныг ялгах гол онцлох шинж нь мэдрэлийн болон 
булчингийн эд юм. (Animals are multicellular eukaryotes. Their cells are supported and 
connected to one another by collagen and other structural proteins located outside the cell membrane. Nervous 
tissue and muscle tissue are key animal features.)
• Бластулын дараах гаструляцийн үе шатнд үр хөврөлийн 
давхрага (embryonic layer) үүсдэг. 
• Ихэнх амьтдад биеийн хэлбрийн ерөнхий хөгжлийг зохицуулах 
“HOX” (homeobox) гентэй байдаг. “HOX” генүүд нь хувьслын явцад 
хамгаалагдсан ба ерөнхий хэлбрийг нөхцөлдүүл;эгч гэсэн бас ч 
амьтдын морфологийн олон янз байдлыг ч мөн бий болгодог.
32.2 Амьтны үүсэл хөгжлийн хагас тэр бум 
гаруй жилийн түүх 
560 сая (Precambrian era) жилийн 
өмнөх Mawsonites spriggi хэмээх 
далайн зөөлөн биет амьтны эрмэл 
үлдэгдэл.
0 Эрмэл биохимийн нотлох баримт болон молекул 
биологийн цагийн анализын үр дүн нь амьтад 700 
сая жилийн өмнө үүссэн болохыг харуулж байна.
• Choanoflagellate- энэ нь чөлөөт амьдралтай нэг эст 
шилбүүртэн эукариот юм 
• Choanoflagellates-уудыг амьтадтай ойрын хамааралтай 
болохыг нь геномын судалгаа харуулаад байна.
• Dr. Nicole King болон 
түүний хамт олний 
хийсэн Monosiga 
brevicollis (type of 
choanoflagellates) болон 
амьтны хоорондох 
харьцуулсан 
судалгааны үр дүнэгээр 
зөвхөн амьтанд 
тохиоллдог 78 төрлийн 
уургийн домэйн 
Monosiga brevicollis-оос 
илрүүлсэн. 
• Domain гэдэг нь уургийн бүтэц үйл 
ажиллагааны хамгийн гол хэсэг.
32.3 Амьтдыг “Body plan”-аар нь тодорхойлох 
• Body plan гэдэг нь амьтны биеийн морфологийн хөгжлийн 
тухай судалдаг өөрөөр хэлбэл түүний биеийн бүтцийн эволюци 
хөгжлийн (EVO-DEVO)тухай судалдаг. 
• Амьтад: Цацраг-н болон хоёр талын тэгш хэмтэй эсвэл тэгш 
хэмгүй ч байж болно. Хоёр талын тэгш хэмтэй амьтдад нуруу 
болон хэвлийн хэсэг буюу урд болон ард тал гэж байдаг.
• Eumetazoan-уудын хувьд үр хөврөл diploblastic (хөврөлийн 2 
давхарга) эсвэл triploblastic (хөврөлийн 3 давхарга)-тай байдаг. 
3 давхраат амьтдын биеийн хөндий нь хуурамч эсвэл жинхэнэ 
байж болно. 
Ctenophora- далайн усанд амьдардаг 
амьтдын хүрээ 
Cnidaria- 10000 зүйлийг багтаасан усны 
амьтдын хүрээ. Тэд ганц л сүвтэй байдаг. 
Acoela- хөндийгүйтэн амьтад 
Deuterostomia- 2догч амтай амьтад 
Lophotrochozoa- анхдагч амтай амьтдын бүлэг 
Ecdysozoa- сээр нуруугүй анхдагч амтны 
бүлэг
Protostome and Deuterostome Development
32.4 Амьтны филогенийн дүр зураг нь шинэ 
молекул болон морфлогийн өгөдлүүдээр 
хэлбэржсээр байна. 
The diversification of animals 
• Бүх амьтад нийтлэг өвгөөс гаралтай. 
• Хөвөн биетэнгүүд бол суурин амьтад. 
• Эуметазонууд нь жинхэнэ эдтэй амьтдын клад юм. 
• Ихэнх амьтад хоёр талын тэгш хэмтэй амьтны 
хүрээнд хаьяалагддаг. 
• Хоёр талын тэш хэмтэй амьтдын хүрээнд 
Deuterostomia, Lophotrochozoa, болон Ecdysozoa 
гэсэн 3 том клад багтана.
Амьтан 
судлаачид одоогоор 
амьтны ангилалын 15 
зүй тогтлыг зөвшөөрөөд 
байна.

More Related Content

What's hot

бэлгийн эсийн үүсэл
бэлгийн эсийн үүсэлбэлгийн эсийн үүсэл
бэлгийн эсийн үүсэлOyuka Oyu
 
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүдэсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүдOidov Tungaa
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэнOidov Tungaa
 
Guide surgalt flora of mongolia
Guide surgalt flora of mongoliaGuide surgalt flora of mongolia
Guide surgalt flora of mongoliaurgtug
 
днх ийн нийлэгжил
днх ийн нийлэгжилднх ийн нийлэгжил
днх ийн нийлэгжилUlziitugs Ariunbat
 
Altaa hicheel
Altaa hicheelAltaa hicheel
Altaa hicheelatuya68
 
амьтны аймаг
амьтны аймагамьтны аймаг
амьтны аймагnayna-1
 
эукариот ба прокариот эс
эукариот ба прокариот эсэукариот ба прокариот эс
эукариот ба прокариот эсbyamba-1
 
Сэрэмтгий эдийн физиологи
Сэрэмтгий эдийн физиологиСэрэмтгий эдийн физиологи
Сэрэмтгий эдийн физиологиnight owl
 
Bio 8.byambaa92 zagasnii angi
Bio 8.byambaa92 zagasnii angiBio 8.byambaa92 zagasnii angi
Bio 8.byambaa92 zagasnii angibyambka1
 
холбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эд
холбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эдхолбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эд
холбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эдShagaiubuns
 

What's hot (20)

бэлгийн эсийн үүсэл
бэлгийн эсийн үүсэлбэлгийн эсийн үүсэл
бэлгийн эсийн үүсэл
 
амьтны ангилал
амьтны ангилаламьтны ангилал
амьтны ангилал
 
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүдэсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
 
Lecture15
Lecture15Lecture15
Lecture15
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
 
Guide surgalt flora of mongolia
Guide surgalt flora of mongoliaGuide surgalt flora of mongolia
Guide surgalt flora of mongolia
 
днх ийн нийлэгжил
днх ийн нийлэгжилднх ийн нийлэгжил
днх ийн нийлэгжил
 
Lecture10
Lecture10Lecture10
Lecture10
 
Altaa hicheel
Altaa hicheelAltaa hicheel
Altaa hicheel
 
амьтны аймаг
амьтны аймагамьтны аймаг
амьтны аймаг
 
Lecture8
Lecture8Lecture8
Lecture8
 
Эволюцийн онол
Эволюцийн онолЭволюцийн онол
Эволюцийн онол
 
амьтны аймаг
амьтны аймагамьтны аймаг
амьтны аймаг
 
Lecture9
Lecture9Lecture9
Lecture9
 
эукариот ба прокариот эс
эукариот ба прокариот эсэукариот ба прокариот эс
эукариот ба прокариот эс
 
14.evolyutsiin zamuud
14.evolyutsiin zamuud14.evolyutsiin zamuud
14.evolyutsiin zamuud
 
Сэрэмтгий эдийн физиологи
Сэрэмтгий эдийн физиологиСэрэмтгий эдийн физиологи
Сэрэмтгий эдийн физиологи
 
Bio 8.byambaa92 zagasnii angi
Bio 8.byambaa92 zagasnii angiBio 8.byambaa92 zagasnii angi
Bio 8.byambaa92 zagasnii angi
 
холбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эд
холбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эдхолбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эд
холбогч эд, булчингийн эд , мэдрэлийн эд
 
эсийн бүтэц
эсийн бүтэцэсийн бүтэц
эсийн бүтэц
 

Viewers also liked

мубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийн
мубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийнмубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийн
мубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийнhuugii hudree
 
монгол орны шавжийн багууд
монгол орны шавжийн багуудмонгол орны шавжийн багууд
монгол орны шавжийн багуудajaa97
 
үет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээүет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээBaasanjav_57
 
амьд биеийн онцлог
амьд биеийн онцлогамьд биеийн онцлог
амьд биеийн онцлогtodoohuu
 
биологи 1
биологи 1биологи 1
биологи 1davkadaa
 
үет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээүет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээajaa97
 
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]kuzkolilo
 
зөгий
зөгийзөгий
зөгийFacebook
 
Biologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjabBiologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjaboyunbileg08
 
Daagii чийгийн улаан хорхой
Daagii чийгийн улаан хорхойDaagii чийгийн улаан хорхой
Daagii чийгийн улаан хорхойdaagii97
 
Эрүүл бие зүйн үндэс
Эрүүл бие зүйн үндэсЭрүүл бие зүйн үндэс
Эрүүл бие зүйн үндэсOrgio Ekho
 
улаан ном
улаан номулаан ном
улаан номDalaijargal
 

Viewers also liked (20)

мубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийн
мубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийнмубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийн
мубис н математик байгалын ухааны сургуулийн биологийн 3-р ангийн
 
монгол орны шавжийн багууд
монгол орны шавжийн багуудмонгол орны шавжийн багууд
монгол орны шавжийн багууд
 
үет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээүет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээ
 
мөөг
мөөгмөөг
мөөг
 
Biologi 10
Biologi 10Biologi 10
Biologi 10
 
Cell (zob)
Cell (zob)Cell (zob)
Cell (zob)
 
амьд биеийн онцлог
амьд биеийн онцлогамьд биеийн онцлог
амьд биеийн онцлог
 
биологи 1
биологи 1биологи 1
биологи 1
 
Muug
MuugMuug
Muug
 
Orgost aristan
Orgost aristanOrgost aristan
Orgost aristan
 
үет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээүет хөлтний хүрээ
үет хөлтний хүрээ
 
амьтны бэлгийн үржил
амьтны бэлгийн үржиламьтны бэлгийн үржил
амьтны бэлгийн үржил
 
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
 
зөгий
зөгийзөгий
зөгий
 
Биологийн төрөл зүйл
Биологийн төрөл зүйлБиологийн төрөл зүйл
Биологийн төрөл зүйл
 
Biologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjabBiologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjab
 
Амьтан ^^
Амьтан ^^Амьтан ^^
Амьтан ^^
 
Daagii чийгийн улаан хорхой
Daagii чийгийн улаан хорхойDaagii чийгийн улаан хорхой
Daagii чийгийн улаан хорхой
 
Эрүүл бие зүйн үндэс
Эрүүл бие зүйн үндэсЭрүүл бие зүйн үндэс
Эрүүл бие зүйн үндэс
 
улаан ном
улаан номулаан ном
улаан ном
 

Similar to Амьтны аймгийн олон янз байдал

амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинOyuka Oyu
 
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүхургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүхswsaraa
 
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжилонтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжилМандухай Г.
 
эсийн бүрхүүл ба цитоплазм
эсийн бүрхүүл ба цитоплазмэсийн бүрхүүл ба цитоплазм
эсийн бүрхүүл ба цитоплазмSugar Gonchigdanzan
 
биоценоз
биоценозбиоценоз
биоценозdavaa627
 

Similar to Амьтны аймгийн олон янз байдал (20)

Evolution
EvolutionEvolution
Evolution
 
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
 
Biol l 1
Biol l 1Biol l 1
Biol l 1
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
1 lekts
1 lekts1 lekts
1 lekts
 
2 lekts
2 lekts2 lekts
2 lekts
 
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүхургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
ургцуёөамал судлалын шинжлэх ухаан хөгжсөн түүх
 
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжилонтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
онтогенез-нэгэн биеийн хөгжил
 
эсийн бүрхүүл ба цитоплазм
эсийн бүрхүүл ба цитоплазмэсийн бүрхүүл ба цитоплазм
эсийн бүрхүүл ба цитоплазм
 
Sem2
Sem2Sem2
Sem2
 
биоценоз
биоценозбиоценоз
биоценоз
 
Lecture2
Lecture2Lecture2
Lecture2
 
эсийн судалгаа
эсийн судалгааэсийн судалгаа
эсийн судалгаа
 
Sem2
Sem2Sem2
Sem2
 
Lekts 3
Lekts 3Lekts 3
Lekts 3
 
Bio l2
Bio l2Bio l2
Bio l2
 

Амьтны аймгийн олон янз байдал

  • 1. АМЬТНЫ АЙМГИЙН ОЛОН ЯНЗ БАЙДАЛ 32-р бүлгийн товч дүгнэлтүүд
  • 2. 32.1 Олон эстэн, гетотроп эукариот амьтад хөврөлийн давхраанаас хөгжих нь • Амьтад гетеротроп хооллолттой бөгөөд элдэв төрлийн тэжээлээр хооллоно гэсэн үг. • Амьтад бол олон эстэй эукариотууд бөгөөд эсүүд нь бие биетэйгээ мембраны гадна байрлах уурагт бүтцээрээ холбогдсон байдаг. • Амьтныг ялгах гол онцлох шинж нь мэдрэлийн болон булчингийн эд юм. (Animals are multicellular eukaryotes. Their cells are supported and connected to one another by collagen and other structural proteins located outside the cell membrane. Nervous tissue and muscle tissue are key animal features.)
  • 3. • Бластулын дараах гаструляцийн үе шатнд үр хөврөлийн давхрага (embryonic layer) үүсдэг. • Ихэнх амьтдад биеийн хэлбрийн ерөнхий хөгжлийг зохицуулах “HOX” (homeobox) гентэй байдаг. “HOX” генүүд нь хувьслын явцад хамгаалагдсан ба ерөнхий хэлбрийг нөхцөлдүүл;эгч гэсэн бас ч амьтдын морфологийн олон янз байдлыг ч мөн бий болгодог.
  • 4. 32.2 Амьтны үүсэл хөгжлийн хагас тэр бум гаруй жилийн түүх 560 сая (Precambrian era) жилийн өмнөх Mawsonites spriggi хэмээх далайн зөөлөн биет амьтны эрмэл үлдэгдэл.
  • 5. 0 Эрмэл биохимийн нотлох баримт болон молекул биологийн цагийн анализын үр дүн нь амьтад 700 сая жилийн өмнө үүссэн болохыг харуулж байна.
  • 6. • Choanoflagellate- энэ нь чөлөөт амьдралтай нэг эст шилбүүртэн эукариот юм • Choanoflagellates-уудыг амьтадтай ойрын хамааралтай болохыг нь геномын судалгаа харуулаад байна.
  • 7. • Dr. Nicole King болон түүний хамт олний хийсэн Monosiga brevicollis (type of choanoflagellates) болон амьтны хоорондох харьцуулсан судалгааны үр дүнэгээр зөвхөн амьтанд тохиоллдог 78 төрлийн уургийн домэйн Monosiga brevicollis-оос илрүүлсэн. • Domain гэдэг нь уургийн бүтэц үйл ажиллагааны хамгийн гол хэсэг.
  • 8. 32.3 Амьтдыг “Body plan”-аар нь тодорхойлох • Body plan гэдэг нь амьтны биеийн морфологийн хөгжлийн тухай судалдаг өөрөөр хэлбэл түүний биеийн бүтцийн эволюци хөгжлийн (EVO-DEVO)тухай судалдаг. • Амьтад: Цацраг-н болон хоёр талын тэгш хэмтэй эсвэл тэгш хэмгүй ч байж болно. Хоёр талын тэгш хэмтэй амьтдад нуруу болон хэвлийн хэсэг буюу урд болон ард тал гэж байдаг.
  • 9. • Eumetazoan-уудын хувьд үр хөврөл diploblastic (хөврөлийн 2 давхарга) эсвэл triploblastic (хөврөлийн 3 давхарга)-тай байдаг. 3 давхраат амьтдын биеийн хөндий нь хуурамч эсвэл жинхэнэ байж болно. Ctenophora- далайн усанд амьдардаг амьтдын хүрээ Cnidaria- 10000 зүйлийг багтаасан усны амьтдын хүрээ. Тэд ганц л сүвтэй байдаг. Acoela- хөндийгүйтэн амьтад Deuterostomia- 2догч амтай амьтад Lophotrochozoa- анхдагч амтай амьтдын бүлэг Ecdysozoa- сээр нуруугүй анхдагч амтны бүлэг
  • 11. 32.4 Амьтны филогенийн дүр зураг нь шинэ молекул болон морфлогийн өгөдлүүдээр хэлбэржсээр байна. The diversification of animals • Бүх амьтад нийтлэг өвгөөс гаралтай. • Хөвөн биетэнгүүд бол суурин амьтад. • Эуметазонууд нь жинхэнэ эдтэй амьтдын клад юм. • Ихэнх амьтад хоёр талын тэгш хэмтэй амьтны хүрээнд хаьяалагддаг. • Хоёр талын тэш хэмтэй амьтдын хүрээнд Deuterostomia, Lophotrochozoa, болон Ecdysozoa гэсэн 3 том клад багтана.
  • 12. Амьтан судлаачид одоогоор амьтны ангилалын 15 зүй тогтлыг зөвшөөрөөд байна.