1. Ένας αιώνας στην Θεραπεία
του Άσθματος
Στεφανάκη Χρ Ευθαλία
Αλλεργιολόγος
2. ……………. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Ιπποκράτης (460–377 πΧ)
“Asthma” /Άσθμα/ελληνική ρίζα ααζω”
• Διαφορετική σημασία του όρου στο παρελθόν
Γαληνός (130–201πΧ)
Βρογχόσπασμος
Αλληλεπίδραση ανώτερων και κατώτερων αναπνευστικών οδών
Aρεταίος (1ος
μΧ)
Κλινική περιγραφή του άσθματος
Μαϊμωνίδης (1135–1204μΧ)
Θεραπεία του άσθματος με ανάπαυση, αποφυγή του όπιου, καλή
προσωπική και περιβαλλοντική υγιεινή
J Asthma. 1982;19(4):263-9
3. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
19ος
αιώνας :Salter
Μη ειδικά ερεθίσματα σχετιζόμενα
με τα οξέα επεισόδια και πιθανούς μηχανισμούς
Φλεγμονή των βλεννογόνων φαίνεται
να είναι το ερέθισμα για τη σύσπαση του μυικού τοιχώματος
19ος
αιώνας: Blackley
Η γύρης μπορεί να προκαλέσει
hay fever και ‘hay asthma’
1910 Meltzer
Άσθμα και αναφυλαξία ισοδύναμα φαινόμενα
Am J Respir Crit Care Med 2004 ; 215-221
4. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
• Διαχείριση περιβάλλοντος
• Φαρμακευτική αγωγή
5. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Διαχείριση περιβάλλοντος
1896 : Stewart και Gibson
‘‘This may be the avoidance of certain foods, the avoidance of
exposure to dust or pollen or flowers . . οr other specific
irritants. It may be the correction of a gastric . . .disorder . . . or
it may be the removal of nasal polyps.”
Stedman TL, editor. Twentieth century practice: an international encyclopedia of modern medical science by leading authorities of Europe and America 1896
6. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Διαχείριση περιβάλλοντος
1918: Rackemann
Ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες στο άσθμα
Μέγιστη συμβολή των δερματικών δοκιμασιών
Am J Respir Crit Care Med 2004 ; 215-221
7. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Φαρμακευτική θεραπεία άσθματος
• Αντιχολινεργική θεραπεία
• Μη αντιχολινεργική θεραπεία
• Κορτικοστεροειδή
• Ειδικές θεραπείες
8. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Αντιχολινεργική θεραπεία
1896: Stewart and Gibson
Παροξυσμός άσθματος ευεργετική δράση ‘asthma cigarettes’ με Stramonium
Stedman TL, editor. Twentieth century practice: an international encyclopedia of modern medical science by leading
authorities of Europe and America
9. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Αντιχολινεργική θεραπεία
1914: Osler
Υποδερμικές ενέσεις πιλοκαρπίνης
Belladonna σε μορφές διαλύματος ή τσιγάρων
1927:Rackemann
Εισπνοή καπνού atropine, and belladonna
1975:Howell
Αποκλεισμός belladonna από τη θεραπεία του άσθματος
1980
Ipratropium bromide
Principles and Practice of Medicine, 5th
edittion
Cecil’sAText-book of Medicine 5th edittion
Cecil’sAText-book of Medicine, 14th
edittion
10. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Μη αντιχολινεργική θεραπεία
• Ξανθίνες
• Αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς
11. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Μη αντιχολινεργική θεραπεία
Ξανθίνες
1914: Osler
Καφές για τη θεραπεία του άσθματος
1922:Hirsch
Αντιασθματική δράση της θεοφυλλίνης
Klin Wochenschr 1922(1):615–8
1940
Αμινοφυλλίνη 0.25 Gm σε 10cc νερό είναι αποτελεσματική ιδιαίτερα όταν
γίνεται ενδοφλέβια
Cecil’sAText-book of Medicine, 5th
edittion
Principles and Practice of Medicine, 5th
edittion
12. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Μη αντιχολινεργική θεραπεία
Αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς
1910: Μelland
Ευεργετική δράση της αδρεναλίνης σε τρεις ασθματικούς
ασθενείς
1947:Rackemann
Επινεφρίνη σε διάλυμα 1:100 για εισπνοή
Cecil’sAText-book of Medicine, 5th
edittion
Lanset 1910
13. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Μη αντιχολινεργική θεραπεία
Αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς
Am J Respir Crit Care Med 2004 ; 215-221
14. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Μη αντιχολινεργική θεραπεία
Αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς
1950
Εμφάνιση των pMDIs επινεφρίνης και ισοπροτερενόλης
1950
Αυξημένος αριθμός ασθματικών θανάτων στη Βρετανία
Lancet 1969;2:693
1960-1970
Εκλεκτικοί β2-αδρενεργικοί αγωνιστές
Am J Respir Crit Care Med 2004 ; 215-221
15. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Εισπνεόμενες θεραπείες
• Ινδία 2000πΧ
• Αίγυπτος 1500πΧ
• Ιπποκράτης 460-377πΧ
• Μαϊμωνίδης 1190μΧ
16. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Εισπνεόμενες θεραπείες
1778: Μudge J
Πρώτο ‘inhaler’
17. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Εισπνεόμενες θεραπείες
1858: Dr Sales-Girons
Πρώτοι Nebulizers
18. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Εισπνεόμενες θεραπείες
20ος
αιώνας Asthma cigaretts
19. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Εισπνεόμενες θεραπείες
20ος
αιώνας Asthma cigaretts
Am J Respir Crit Care Med 2004 ; 215-221
20. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Εισπνεόμενες θεραπείες
1940: Nefrin
Hand-bulb nebulizer
21. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Εισπνεόμενες θεραπείες
1955: Maison (Riker/3M)
Pressurized MDI (pMDI)
22. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Κορτικοστεροειδή
1936: Kendal
Αρχική ονομασία κορτιζόνης compound E
1970
κλινική χρήση beclomethasone diproprionate
Beclomethasone Triamcinolone Budesonide
Fluticasone
Ciclesonide
1970 1980 1990
2000
Respiratory Medicine (2007) 101, 378–388
Primary care respiratory journal (2006) 15; 326-311
23. Ένας αιώνας στην Θεραπεία του Άσθματος
Ειδικές θεραπείες άσθματος
Ανοσοθεραπεία
Disodium cromoglycate
1960:Roger Altounyan
Κρίση άσθματος σε τρίχωμα ινδικού χοιριδίου
Αντιλευκοτριένια
1940:Kellaway and Trethewie
Ήπια αντιδραστική ουσία αναφυλαξίας
1990 Εισέρχονται στην κλινική πράξη
Βιολογικοί παράγοντες
Omalizumab:μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι υποδ IgE
Επίμονο σοβαρό αλλεργικό άσθμα
Etanercept :Διαλυτός TNF-a υποδοχέας
Επίμονο σοβαρό άσθμα
Respiratory Medicine (2007) 101, 378–388
Am J Respir Crit Care Med 2004 ; 215-221
Είναι απαραίτητο να αναφερθούμε σε ……Στους αρχαίους χρόνους το άσθμα αναγνωριζόταν από πολλούς λαούς αλλά ο πρώτος που το περιέγραψε ήταν ο Ιπποκράτης. Συγκεκριμένα ο όρος δεν περιγράφει μια συγκεκριμένη νόσο αλλά χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει αναπνευστικά συμπτώματα από τους πνεύμονες και την καρδιά.
Η πρώτη αιτιολογική συσχέτιση του άσθματος με το βρογχόσπασμο γίνεται από τον Γαληνό που περιέγραψε επίσης την αλληλεπίδραση των ανώτερων και κατώτερων αναπνευστικών οδών
Τη μεγαλύτερη συμβολή στην κατανόηση του άσθματος στον 19ος αιώνα την είχε ο Salter που ήταν λέκτορας φυσιολογίας στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου και ο ίδιος ασθματικός υποστηρίζοντας ότι…
Ο Blackley πρακτικός στο Manchester και ο ίδιος ασθματικός ………
Στα 1910 το άσθμα έπαψε να θεωρείτε νεύρωση με τη διαπίστωση του Meltzer ότι το άσθμα τους ανθρώπους και η αναφυλαξία σε ινδικά χοιρίδια είναι ισοδύναμα φαινόμενα γιατί και στα δύο συμμετέχουν οι αναπνευστικοί οδοί.
Για περισσότερο από τα τελευταία 100 χρόνια η γενική προσέγγιση του άσθματος είναι ίδια, ανακούφιση οξέων επεισοδίων, ρυθμιστική θεραπεία και πρόληψη των μακροχρόνιων επιπλοκών.
Στα τελευταία εκατό χρόνια η εξέλιξη που παρατηρείται στη θεραπεία του άσθματος εστιάζεται στη διαχείρηση του περιβάλλοντος και στη φαρμακευτική αγωγή μέσα από αναγνωρισμένα διεθνή ιατρικά συγγράμματα.
Από τους προηγούμενους ομιλητές έγιναν εκτεταμένες αναφορές στη σχέση του περιβάλλοντος με τα αναπνευστικά νοσήματα και την ανακάλυψη των νέων μεθόδων ταυτοποίησης των αλλεργιογόνων θα επισημάνω μόνο την ξεκάθαρη θέση των μελετητών λίγο πριν την αυγή του 20ου αιώνα που συμβουλεύουν τους ασθενείς για τον έλεγχο του άσθματος να απομακρύνουν από το περιβάλλον τους τα ενοχοποιούμενα αλλεργιογόνα…αλλά και διάφορους άλλους παράγοντες
Στα 1918 το άσθμα οφείλεται σε ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες και η μεγάλη συμβολή των δερματικών δοκιμασιών στη διάγνωση και ειδική θεραπεία του άσθματος που ήταν δεύτερος πρόεδρος της ομάδας μελέτης του άσθματος στην Αμερική
Τέσσερεις γενικοί τύποι θεραπείας του άσθματος αναφέρονται τα τελευταία 100 χρόνια το ενδιαφέρον είναι ότι από την εμφάνιση τους συνεχίζουν να παραμένουν στη φαρμακευτική βιομηχανία παρόλο που ειδικές οντότητες και μέθοδοι λήψης έχουν αλλάξει.
Αναφέροντας ότι ο καπνός του τσιγάρου είναι ιδιαίτερα ευεργετικός όταν περιέχει μεγάλη ποσότητα Stramonium το οποίο είναι Stramonium is the dried leaf and the flowering or fruiting tops of the plant, Datura stramonium. The active ingredients in this were alkaloids of belladonna, which we now know had the effect of inhibiting cholinergic neurotransmission and thereby reflex bronchoconstriction.
Οι υποδερμικές ενέσεις πιλοκαρπίνης μπορεί να είναι αποτελεσματικές στη θεραπεία του άσθματος και τα κατασταλτικά αντισπασμωδικά όπως η belladonna μπορούν να χορηγηθούν με τη μορφή solution η με τη μορφή τσιγάρων.
Έτσι το 1914 τα αντιχολινεργικά γίνονται η πρώτη γραμμής θεραπεία του άσθματος με τη μορφή των ενέσεων ή των εισπνοών
Παρόλο που το Ipratropium bromide δεν έχει εγγριθεί από το FDA αλλά από μια πρόσφατη μελέτη the National Institutes of Health Asthma Clinical Research Network και αυτό θεωρήθηκε απαραίτητο λόγω των παρενεργειών που παρουσιάζουν τα βρογχοδιασταλτικά σε ορισμένους ασθενείς.
Παρόλο που επίσημη αναφορά στη διεθνή βιβλιογραφία για τη χρήση του καφέ στη θεραπεία του άσθματος είναι στα …….πολλοί παλιοί πρακτικοί γνωρίζανε για αιώνες ότι ο καφές και το τσάι ανακουφίζει τη δύσπνοια και το βρογχόσπασμο. Το 1922 ο …..κάνει λόγο για την αντιασθματική δράση της θεοφυλλίνης αλλά ακολουθείτε από την πιο εύκολα διαλυόμενη αμινοφυλλίνη ένα από τα πιο ευρέως γραφόμενα φαρμακευτικά σκευάσματα για 4 δεκαετίες αλλά με πολλές ανεπιθύμητες αντιδράσεις αφού θεραπευτική δράση είναι πολύ κοντά με την τοξική.
Οι αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς εισέρχονται στη Δυτική ιατρική στη θεραπεία των ασθματικών κρίσεων στις αρχές του 1900. Το 1910 ο Melland περιγράφει ανταπόκριση σε ενέσεις αδρεναλίνης τριών ασθματικών ασθενών που ανταποκρινόταν στη μέχρι τότε χρησιμοποιούμενη θεραπεία.
Ένας πρώιμος νεφελοποιητής για τη λήψη αδρεναλίνης
Στα μέσα του 1950 εμφάνιση των εισπνεόμενων δοσιμετρητών. …….λόγω της ευρείας χρήσης της ισοπροτερενόλης και στη συνέχεια Albuterol (known outside the United States as salbutamol), metaproterenol,
isoetherine, terbutaline, and others were introduced into the marketplace
Είναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο inhaler και κατασκεύασε ένα ποτήρι κασσίτερου
Στις αρχές του 20 ου αιώνα χρησιμοποιούνται τα τσιγάρα άσθματος και σκόνες για εισπνοή που δεν περιέχουν μόνο stramonium, αλλά και ιωδιούχα, οργανικά νιτρικά, atropine, hyoscyamus, tobacco smoke, menthol
Ένα πλαστικό nebulizer για την εισπνοή επινεφρίνης
O Maison που ήταν πρόεδρος της φαρμακευτικής εταιρείας Riker Labs σημερινής 3Μ προκάλεσε την παραγωγή του ….μετά από προτροπή της έφηβης ασθματικής κόρης του για την κατασκευή από τα spray των αρωμάτων. Η κατασκευή του προκάλεσε επανάσταση στο χώρο των εισπνεόμενων.
Η κορτιζόνη αρχικά ονομαζόταν compound E και εξήχθη από τον Kendal στη Mayo clinic από adrenal cortex
Στις αρχές του 1970 το πρώτο ενεργό τοπικά αεροπροωθούμενο κορτικοστεροειδές προτείνεται για την καθημερινή κλινική πράξη. Ενώ η συστηματική χορήγηση των κορτικοστεροειδών χρησιμοποιείται για τη θεραπεία και τη πρόληψη των ασθματικών κρίσεων. Ενδιαφέρον είναι ότι η εκτεταμένη χρήση του γίνεται 20 χρόνια αργότερα όταν το άσθμα αποδεικνύεται ότι είναι φλεγμονώδης νόσος και παράλληλα ξεκινάει η σταδιακή εμφάνιση διαφόρων μορίων ειαπνεόμενων κορτικοστεροειδών.
……..και δουλεύοντας σε μια μικρή φαρμακευτική εταιρεία ότι ανακαλύπτουν το δοκιμάζει στον εαυτό του.1940 βρέθηκε ήπια αντιδραστική ουσία αναφυλαξίας που μάλλον αντιστοιχούσε στα λευκοτριένια.
