SlideShare a Scribd company logo
1 of 73
Download to read offline
PROVINCIAAL VEILIGHEIDSINSTITUUT
Departement Ontwikkeling & Educatie
Eindwerk aangeboden tot het behalen van de graad
Aanvullende vorming voor preventieadviseurs niveau 2
Promotienummer: nr 112
Promotor: Myriam Van Der Steen
Student: Naessens Sven
Verdedigingsperiode: maart 2017
| Werken aan de top:
Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen |
Ontwikkelen en implementeren van een preventiebeleid
aangaande vallende arbeidsmiddelen in een industriële
omgeving.
2 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
3 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Dankwoord
Na een intensieve periode van tien maanden is het zover. Met het schrijven van dit dankwoord leg ik de laatste
hand aan mijn eindwerk. Het was een periode waarin ik veel heb geleerd, op het vlak van welzijn, maar ook op
persoonlijk vlak. Het schrijven van dit eindwerk is me niet in de koude kleren gaan zitten. Ik wil graag stil staan
bij de mensen die mij de afgelopen periode enorm hebben gesteund en geholpen.
Ik wil graag mijn collega’s van het Total platform Antwerpen bedanken voor de fijne samenwerking. Jullie
hebben mij enorm gesteund en waren altijd bereid om mij te helpen. Ik wil in het bijzonder stilstaan bij onze ex-
directeur HR, mevrouw V. Remans. Vera ik wil je graag bedanken voor de geboden kans om te mogen starten
met mijn opleiding als preventieadviseur niveau 2.
Daarnaast wil ik graag mijn promotoren, A. Verschaffelt (Total platform Antwerpen) en M. Van der Steen
(Konsilo bvba), bedanken voor de fijne begeleiding. Jullie hebben mij de juiste handvatten aangereikt om de
goede richting te kiezen, zodat ik mijn eindwerk succesvol heb kunnen afronden.
Mijn omgeving wil ik graag bedanken voor de wijze raad en luisterend oor. Jullie staan altijd voor mij klaar. In
het bijzonder mijn vrouw en zus voor het aanvaarden van de rol als Chinese vrijwilligers. Jullie bevindingen
hebben gezorgd voor een leesbaar eindwerk binnen een technisch kader, maar gelukkig konden we in die tien
maanden ook over iets anders praten dan alleen dit eindwerk.
Allemaal, heel erg bedankt!
Sven Naessens
Zwijndrecht, 11 februari 2017.
4 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
5 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Abstract
In dit eindwerk wordt binnen het PDCA gebeuren een preventiebeleid ontwikkeld ter voorkoming van
accidenten en incidenten ten gevolge van vallende arbeidsmiddelen. Binnen de Total groep wereldwijd werd
deze uitdaging voor 2016 als topprioriteit op de agenda geplaatst . De bedoeling van dit eindwerk was het
onderzoeken van de risico’s en gevaren, en uitwerken van preventiemaatregelen ter voorkoming van schade
binnen dit kader voor het Total platform Antwerpen.
De twee belangrijkste beslissingen waren de afbakening en de focus op het praktische. Qua afbakening werd
besloten dat we het stellinggebeuren niet zouden meenemen binnen dit eindwerk, vermits er voor het
Totalplatform Antwerpen reeds een stellingprocedure bestaat waarop kan worden verder gewerkt. Rond het
praktische besloten we de theorie te gebruiken binnen het eindwerk maar de pakrijkbenadering hoog op de
agenda te plaatsen binnen het ontwikkelen van het preventiebeleid.
Zo maakte de theorie rap duidelijk dat er gewerkt diende te worden op twee soorten van gevarendragers zijnde
materiaal en gereedschappen. Bovendien werd het snel duidelijk dat de gevarendragers op drie kritische
momenten (transporteren, tijdens het werken, en arbeidsmiddelen in rust) het gevaar van vallende
arbeidsmiddelen in zich dragen.
Binnen het praktische werd eigen personeel, zowel als contractors, betrokken bij het nadenken over
preventiemaatregelen, het testen ervan en de beslissing tot het weerhouden van het gamma dat we
momenteel aanbieden. Ook de procedure werd uitgeschreven vanuit een praktisch oogpunt, met ook daarin
inspraak vanuit het personeel en de contractors.
Op 1 maart 2017 gaat de procedure live op het Total platform Antwerpen met een focus, op het volgen en
begeleiden van de praktijk buiten, tijdens rondgangen en audits voor de volgende maanden van dit jaar.
6 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
7 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Inhoudstafel
Dankwoord ......................................................................................................................................................3
Abstract ...........................................................................................................................................................5
Afkortingen en definities ...............................................................................................................................11
Mededeling....................................................................................................................................................13
Voorstelling TOTAL ........................................................................................................................................15
1.1. De groep Total.....................................................................................................................................15
1.2. Hoofdactiviteiten en structuur Groep Total ........................................................................................16
1.3. Situering Total in Antwerpen binnen de Groep Total..........................................................................17
1.3.1. Vestigingen.................................................................................................................................17
1.3.2. Geïntegreerd complex ................................................................................................................17
1.3.3. Dienst HSSEI Total platform Antwerpen.....................................................................................18
2. Beschrijving eindwerk..........................................................................................................................21
2.1. Inleiding...............................................................................................................................................21
2.1.1. Probleemstelling .............................................................................................................................21
2.1.2. Wat zijn de (mogelijke) gevolgen? .............................................................................................22
2.1.3. Doelstelling .....................................................................................................................................23
2.2. Stappenplan ........................................................................................................................................25
3. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren? ........................................................................................26
3.1. Doelen stellen......................................................................................................................................26
3.2. Manier van werken .............................................................................................................................26
3.3. Algemene bronnen raadplegen...........................................................................................................26
3.3.1. WOW ..........................................................................................................................................26
3.3.2. Belgische wetgeving...................................................................................................................27
3.3.3. Preventiezakboekje.....................................................................................................................28
3.3.4. Codex..........................................................................................................................................29
3.3.5. ARAB...........................................................................................................................................30
3.3.6. Publicaties en netwerken............................................................................................................30
3.4. Specifieke bronnen raadplegen...........................................................................................................31
3.4.1. Documenten TOTAL platform Antwerpen ..................................................................................31
3.4.2. Documenten andere bedrijven ...................................................................................................32
4. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak...................................33
4.1. Doelen stellen......................................................................................................................................33
4.2. Manier van werken .............................................................................................................................33
4.2.1. Structuur Eindwerk bepalen .......................................................................................................33
8 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
4.2.2. Structuur veiligheidsprocedure voor Total platform Antwerpen bepalen..................................33
4.2.3. Uitwerken promotiecampagne veiligheidsprocedure Total Platform Antwerpen.....................34
4.2.4. Implementatie in het beoordelingssysteem ...............................................................................34
5. Derde stap: RIE's en RA’s maken.........................................................................................................35
5.1. Doelen stellen......................................................................................................................................35
5.2. Manier van werken .............................................................................................................................35
5.3. Onderzoek ...........................................................................................................................................36
5.3.1. AI-rapporteringen.......................................................................................................................36
5.3.2. Inschalen en onderzoeken van de verschillende rapporten........................................................37
5.3.3. Wie, wat, welke, wanneer en hoe-vragen..................................................................................39
5.3.4. MUOPO toepassen voor maken verschillende RIE's ...................................................................40
6. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info......................................................................................42
6.1. Doelen stellen......................................................................................................................................42
6.2. Manier van werken .............................................................................................................................42
6.2.1. Bepalen specifieke PM................................................................................................................43
6.2.2. Opstellen procedure ...................................................................................................................50
6.3. Eindwerk maken..................................................................................................................................57
6.3.1. Procedure opstellen voor het Total Platform Antwerpen...........................................................57
6.3.2. Promotie en sensibiliseringscampagne ontwikkelen..................................................................57
6.3.3. Duiden waar procedure komt in beoordelingssysteem contractorwerking................................58
7. Implementatie op niveau Total platform Antwerpen..............................................................................59
Arbeidsmiddelen ..........................................................................................................................................59
Stappenplan implementatie.........................................................................................................................65
8. Knelpunten, uitdagingen en leerpunten doorheen het eindwerk............................................................66
8.1. Stappenplan....................................................................................................................................66
8.1.1. Knelpunten .................................................................................................................................66
8.1.2. Uitdagingen................................................................................................................................66
8.2. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren......................................................................................66
8.2.1. Knelpunten .................................................................................................................................66
8.2.2. Uitdagingen................................................................................................................................66
8.2.3. Leerpunten..................................................................................................................................66
8.3. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak ..............................67
8.3.1. Knelpunten .................................................................................................................................67
8.3.2. Uitdagingen................................................................................................................................67
8.3.3. Leerpunten..................................................................................................................................67
9 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
8.4. Derde stap: RIE's en RA’s maken.....................................................................................................67
8.4.1. Knelpunten .................................................................................................................................67
8.4.2. Uitdagingen................................................................................................................................67
8.4.3. Leerpunten..................................................................................................................................68
8.5. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info..................................................................................68
8.5.1. Knelpunten .................................................................................................................................68
8.5.2. Uitdagingen................................................................................................................................68
8.5.3. Leerpunten..................................................................................................................................68
Bronvermeldingen .........................................................................................................................................70
10 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
11 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Afkortingen en definities
Om begripsverwarring te voorkomen, enkele afkortingen en definities die in dit document gebruikt worden:
• AI-rapportage = Accident/Incident-rapportage
• AM = ArbeidsMiddel(en)
• AO = ArbeidsOngeval(len)
• ARAB = Algemeen Reglement op de ArbeidsBescherming
• BU = Business Unit
• CBM = Collectieve BescherminsgMiddelen
• CNM = Creatie Nieuw Materiaal
• Codex = De “Codex welzijn op het werk”
• CPBW = Comité Preventie, Bescherming en veiligheid op het Werk
• EAO = Ernstig AO
• EDPBW = Externe Dienst Preventie en Bescherming op het Werk
• EHBO = Eerste Hulp Bij Ongevallen
• GPP = Globaal Preventie Plan (wettelijke verplichte basis om het JAP praktisch uit te werken)
• HIPO = High Potential
• HL = Hiërarchische Lijn
• HR = Human Resources
• HSE = Health Safety Environment
• HSSEI = Health Safety Security Environment Inspection
• ICT = Informatie- en CommunicatieTechnologie
• IDPBW = Interne Dienst Preventie en Bescherming op het Werk
• IMS = Geïntegreerd ManagementSysteem
• JAP = Jaarlijks Actie Plan (de Codex over het welzijn op het werk verplicht de WG jaarlijks een actieplan
op te stellen.)
• KB = Koninklijk Besluit
• LBU = Local Business Unit
• LNG = Liquefied Natural Gas
• MB = Ministerieel besluit
• MDWG = multidisciplinaire werkgroep(en)
• PA = PreventieAdviseur(s)
• PA AH = PA ArbeidsHygiëne
• PA-PSY = PA psycho sociale aspecten
• PBM = Persoonlijke beschermingsMiddelen
• PDCA= Plan Do Check Act
• PH = PreventieHiërarchie
• PM = PreventieMaatregel(en)
• Prio = prioriteit
• RA = RisicoAnalyse, omvat het omschrijven, bestuderen en begrijpen van risico’s.
• RC = Refining & Chemicals
• RC/POL = Business Unit Polymères
• RC/RBE = Raffinage & Base Chem Europe
• RC/RBE= Business Unit Raffinage Base Chem Europe
• RIE = Risico-Inventarisatie en –Evaluatie (bv. een inventarisatie, en evaluatie, doen van alle mogelijke
risico’s bij aanschaf van een nieuwe heftruck)
12 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
• SD = Shut Down
• SO = Slachtoffer
• TA = TurnAround
• TBE = Technische BedrijfsEenheid
• TOA = Total Olefins Antwerpen
• TPA = Total Polymers Antwerpen
• TRA = Total Raffinaderij Antwerpen
• VORS = Veiligheids Observatie Rondgangen Systeem
• Welzijnswet = Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk
• WG = WerkGever
• WN = WerkNemer(s)
• WOW = Wet Op het Welzijn van 4 augustus 1996, oftewel de welzijnswet
• ZEAO = Zeer Ernstig AO
Gevaar = een intrinsieke eigenschap (bv. geluid, voorwerp, stof, situatie)
Blootstelling = iets of iemand die zodanig dicht bij het gevaar staat dat het er (potentieel) op kan inwerken. De
blootstelling verandert door de duur, frequentie en intensiteit te beïnvloeden. (bv. procedure rond werken met
radioactieve bronnen)
Schade = alle vormen van menselijke, materiële en andere schade zoals milieu (bv. gebroken vinger, kapotte
motor, olie lek)
Risico = kans dat schade zich voordoet tgv blootstelling aan gevaar (bv. doof worden)
IMS (Integrated Management System)
Het geïntegreerd Management Systeem afgekort "IMS", is één van de synergie realisaties binnen het Total
platform Antwerpen (TPA-TOA-TRA).
Het IMS is gestructureerd in 27 verschillende domeinen en heeft betrekking op veiligheids-, milieu-, en
kwaliteitsborging van onze dagelijkse activiteiten die zich binnen één of verschillende van deze domeinen
situeren.
Om bestaande systemen maximaal uit te lijnen op het platformniveau zijn voor de meeste domeinen IMS
stuurgroepen opgesteld. Deze stuurgroepen hebben een blijvend karakter en zijn verantwoordelijk voor de
goede werking van hun domein. Zij bewaken dit aan de hand van indicatoren, en opvolging van hun
actieplannen.
De adequate werking van alle IMS domeinen wordt bewaakt door systematische en planmatige beoordeling op
management niveau. Het doel van deze management reviews is de doeltreffendheid van het IMS te
bewerkstelligen en performantie op vlak van veiligheid, milieu en kwaliteit continu te verbeteren.
Drijfveer voor de continue verbetering zijn de eisen en de tevredenheid van onze stakeholders, zowel in de
context van de interne organisatie als de externe partijen. "Samen nog beter" worden is het ultieme IMS doel
en ligt in de lijn van de visie van het Total platform Antwerpen, namelijk voorbeeld en referentie worden binnen
de TOTAL Groep.
13 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Mededeling
Dit eindwerk was een examen. De tijdens de verdediging geformuleerde opmerkingen werden niet opgenomen
14 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
15 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Voorstelling TOTAL
1.1. De groep Total
Figuur 1 Kerncijfers van de Total Groep in 2014
Figuur 2 De 6 geïntegreerde Total platformen wereldwijd
16 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
1.2. Hoofdactiviteiten en structuur Groep Total
Total is een wereldwijd geïntegreerd energiebedrijf dat producten en diensten levert aan de klanten door het
ontginnen, produceren en transformeren van olie en gas en het omzetten van hernieuwbare natuurlijke
hulpbronnen ( zonne-energie en biomassa).
Activiteiten binnen Total zijn onderverdeeld in drie business segmenten:
• Upstream: omvat olie-exploratie en productie en de activiteiten met betrekking tot aardgas.
• RC: omvat raffinage, petrochemie, specialiteitenchemie en verhandeling van de ruwe aardolie - en
olieproducten.
• Marketing & Services: omvat de levering en de marketing van olieproducten, alsook activiteiten met
betrekking tot nieuwe energieën.
Total heeft de ambitie om onder andere op te treden en erkend te worden als een industriële operator:
• met een strategie gericht op respect, luisterbereidheid, dialoog en betrokkenheid van de
belanghebbenden;
• en als een partner in duurzame, sociale en economische ontwikkeling.
Figuur 3 Total activiteiten
Elk business segment bestaat uit business units. Binnen RC zijn volgende business units belangrijk voor
Antwerpen:
• RC/RBE: business Unit Raffinage Base Chem Europe
• RC/POL: business Unit Polymères
17 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
1.3. Situering Total in Antwerpen binnen de Groep Total
1.3.1. Vestigingen
Total in Antwerpen bestaat uit 3 operationele entiteiten behorend tot RC business segment binnen de Groep
Total. De Total vestigingen in Antwerpen omvatten TPA , TOA en TRA en samen noemen ze het Total platform
Antwerpen.
TRA en TOA behoren tot business unit RC/RBE en TPA behoort tot business unit RC/POL. Beide LBU’s zijn als
‘profit centers’ verantwoordelijk voor hun resultaten binnen het kader van uitgestippelde politiek en
doelstellingen van RC.
Figuur 4 Organisatiestructuur Total platform Antwerpen
1.3.2. Geïntegreerd complex
De eindproducten van de 3 sites in Antwerpen vormen een geïntegreerd deel van de activiteiten van Total.
Vertrekkend van de ontginning van ruwe aardolie worden via raffinageprocessen de producten ontwikkeld
zoals kerosine, benzine, diesel, bitumen, etc. alsook de productie van basischemicaliën. Deze laatste worden
verder aangewend in de productie van polyethyleen.
18 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Figuur 5 Luchtfoto Total platform Antwerpen
Tabel 1 Overzicht 3 sites Total platform Antwerpen
TRA TOA TPA
Derde grootste raffinaderij in
Europa
2 stoomkrakers 4 reactoren voor de productie van
HDPE
Meest complexe raffinaderij van
de Total Groep in Europa
1.150.000 ton ethyleenproductie 6 extruders
Productie van brandstoffen en
basisproducten voor de chemie
575.000 ton propyleenproductie
440.000 ton HDPE
productiecapaciteit
16 milj. ton productiecapaciteit 210.000 ton aromatenproductie
1300 werknemers 350 werknemers 165 werknemers
1.3.3. Dienst HSSEI Total platform Antwerpen
Op de volgende pagina staat een organigram van de dienst HSSEI voor het Total platform Antwerpen. Elke
vestiging heeft:
• Haar eigen CPBW.
• Haar eigen HL.
• WG is overkoepelend.
• EDPBW doen wij beroep op:
o Dokter;
o een PA-PSY;
o en momenteel extra bewaking.
• IDPBW is uitgebreid. Zie hiervoor het organogram.
19 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Figuur 6 Structuur dienst HSSEI Total platform Antwerpen
Tabel 2 Overzicht structuur Total platform Antwerpen
EDPBW IDPBW CPBW
TRA PA AH & Ergonomie
PA-PSY
Bewaking
Zie organogram en uitleg
WN: 10 mandaten
TOA WN: 6 mandaten
TPA WN: 6 mandaten
Figuur 7 Organigram dienst HSSEI Total platform Antwerpen
EDPBW IDPBW CPBW
HL
WN
WG
20 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
UITGANGSPRINCIPES INTERNE DIENSTEN HSE
• In lijn met de veiligheids- en milieupolitiek van TOTAL.
• In lijn met de Belgische wetgeving.
• HSE is een service departement: ondersteuning van de operaties maar operationele veiligheid is een
lijnverantwoordelijkheid.
• Harmonisatie van het veiligheidsbeleid op platformniveau.
• Aparte interne diensten met lokale preventieadviseurs.
• De diensten met taken die niet behoren tot de wettelijke taken van een interne dienst zijn
ondergebracht in een aparte gemeenschappelijke (shared) HSS tak.
• Aparte CPBW’s voor TRA en TOA/TPA blijven behouden.
• Gemeenschappelijke HSE –programma’s en campagnes.
• Bundelen van specialisaties en verbetering procedures.
HSE in lijn met het organisatiemodel voor het Antwerps platform
• Milieudienst is een shared organisatie.
• Veiligheid:
o De wettelijke preventieadviseurs :
 Een Preventieadviseur arbeidsveiligheid TOA / TPA.
 Een Preventieadviseur arbeidsveiligheid TRA.
 Preventieadviseurs arbeidsgeneeskunde voor TOA/TPA en TRA: externe dienst.
 Preventieadviseurs arbeidsgeneeskunde hebben directe link met hoofd interne dienst en
voorzitters van de respectievelijke.
• CPBW’s en functioneel voor de EHBO met de verplegers:
o Preventieadviseur arbeidshygiëne/ergonomie voor TOA/TPA en TRA: externe dienst.
o Preventieadviseur psychosociale aspecten TOA/TPA: externe dienst.
o Preventieadviseur psychosociale aspecten TRA: intern.
21 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
2. Beschrijving eindwerk
2.1. Inleiding
2.1.1. Probleemstelling
• Zowel op het Total platform Antwerpen, als in de rest van de Total groep is er de laatste jaren een
stijging waar te nemen van ongewenste gebeurtenissen met betrekking tot vallende AM.
• Dit resulteerde in een stijging van het aantal incidenten en accidenten, dat op zich dan weer
resulteerde in meerdere HIPO’s.
• Daarom werd het uitwerken van een preventiebeleid ter voorkoming van vallende AM een prioriteit
voor de Total groep, en kregen wij als Total platform Antwerpen de opdracht om daar rond te werken.
Figuur 8 Ijsbergmodel
22 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
2.1.2. Wat zijn de (mogelijke) gevolgen?
Het eerste belangrijk gegeven is de impact van een vallend object als het stopt met vallen. Anders gezegd: “Als
het iets of iemand raakt.” Op Total platform Antwerpen een filmpje van de impact van een sleutel die 3.6 kg
weegt nadat hij van op een hoogte van 60m werd losgelaten. Als je die sleutel laat vallen van op 60 meter
hoogte, heeft dat op het einde van het traject een impact van 200Kg/cm².
Figuur 14 impact vallend object
Het tweede gegeven is dat mensen er nogal snel van uitgaan dat een object steeds in rechte lijn naar beneden
valt. Waar we niet snel aan denken, dat is de impact op het traject als dat object iets zou raken. Die impact kan
er immers voor zorgen dat een object van traject verandert. Dat fenomeen noemt men afbuiging.
Het onderstaande diagram illustreert hoe ver diezelfde moersleutel van 3.6kg kan afbuigen na het raken van
een balk op een hoogte van 6m van de grond.
Figuur 15 impact op traject vallend object (afbuiging)
Als laatste hebben wij binnen het Total platform Antwerpen onderstaande drop calculator gebruikt. De werking
ervan is vrij simpel. Je geeft twee zaken in:
• Hoogte van waar het object begon te vallen;
• en het gewicht.
Met een druk op de knop berekent de dropcalculator de mogelijke uitkomst van het ongeval.
23 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Er zijn vier mogelijke uitkomsten:
o Groene zone: EHBO ongeval
o Gele zone: AO
o Oranje zone: EAO
o Rode zone: ZEAO
De dropcalculator ziet er als volgt uit.
Figuur 16 Screenshot dropcalculator
2.1.3. Doelstelling
Nadat in maart 2016 mijn opleiding PA niveau 2 begon heb ik in april een eerste keer met het hoofd interne
dienst veiligheid TRA samen gezeten. We maakten toen de afspraak om langs beide kanten enkele voorstellen
te doen in mei.
Zo kwamen we tot een achttal onderwerpen waarbij een procedure ontwikkelen rond vallende AM een hoge
prio had voor de WG. Voor mezelf ging de interesse uit naar het bestaande beoordelingssysteem rond de
contractorwerking op TRA.
Gaandeweg smolten de twee onderwerpen samen.
24 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Omdat de procedure een platformprocedure diende te worden en er binnen het PDCA gebeuren ook een actieve
(her)evaluatie dient te gebeuren, besloten we om de (her)evaluatie mee op te nemen in de VORS-audits, die
ook onderdeel uitmaken van het beoordelingssysteem voor contractors.
Het is wel belangrijk om weten dat er een aparte procedure bestaat voor wat betreft het opbouwen- en
afbreken-van stellingen. Na beraad binnen de veiligheidsdienst werd besloten om die procedure te behouden
en een extra procedure te schrijven rond vallende AM die dus niet gerelateerd zijn met de stellingbouw. De
bevindingen binnen dit eindwerk zullen echter worden meegenomen in de revisie van de stellingprocedure.
Samengevat:
Het beoogde eindresultaat van dit eindwerk is het ontwikkelen van een veiligheidsprocedure rond vallende
AM. Die zou tegen 1 januari 2017 op platformniveau geïmplementeerd moeten zijn zodanig dat ze voor dat
jaar ook deel kan uitmaken van het beoordelingssysteem rond de contractorwerking.
Figuur 9 De 3 keysteps van het eindwerk
veiligheidsprocedure
ontwikkelen
implementatie op
platformniveau
implementatie in
bestaand
evaluatiesysteem
contractorwerking
25 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
2.2. Stappenplan
Om de krachtlijnen te bepalen van dit eindwerk heb ik ervoor gekozen om op voorhand een stappenplan uit te
werken in samenspraak met het hoofd interne dienst veiligheid van het Total platform Antwerpen, de PA
contractorwerking voor het platform, en mijn promotor van het PVI.
Tabel 3 Stappenplan uitwerking eindwerk
Het stappenplan werd door het hoofd interne dienst veiligheid TRA op het CPBW van augustus 2016 gebracht.
WIE
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
1.8
2.1 Sven/Myriam Van der Steen
2.2 Sven/Ann Verschaffelt
2.3 Sven/Ann Verschaffelt/Willy Wuyts
3.1
4.1 Sven/Myriam Van der Steen
4.2 Sven/Ann Verschaffelt
4.3 Sven/Ann Verschaffelt/PR Dienst
4.4 Sven/Ann Verschaffelt/Willy Wuyts
WAT
WOW
Codex
Andere bedrijven
Preventiezakboekje
Publicaties en netwerken
Documenten TOTAL
1. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren
Sven/Ann Verschaffelt
ARAB
AI-onderzoeken
1.8.3
1.8.1
Duiden waar procedure komt in beoordelingssysteem derden
5. Vijfde stap: Uitwerken presentatie
3.1.1
Sven
STAPPENPLAN
2. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak
3. Derde stap: RIE's en RA's maken
Sven
Procedure opstellen voor het Total Platform
Eindwerk maken
4. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info
Structuur procedure voor Total bepalen
Beoordelingssysteem derden uitwerken in flow schema
Preventiedienst Total Platform
3.1.2
3.1.3
Wie, wat, waar, wanneer en hoe-vragen
Promotie en sensibiliseringscampagen ontwikkelen
Testen alternatieven1.8.2
Vallende voorwerpen
Struutuur Eindwerk bepalen
MUOPO toepassen voor maken verschillende RIE's
KINNEY toepassen voor maken verschillende RA's
Andere mogelijke data
26 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
3. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren?
3.1. Doelen stellen
Enerzijds zal ik mij moeten informeren over het wettelijke aspect, wat betekent dat ik veel info zal moeten
doorlezen. Anderzijds is het een onderwerp dat een goede afbakening nodig heeft om als eindvorm, zijnde de
veiligheidsprocedure, een werkbaar iets te zijn. Dat betekent dat ik ook op zoek zal moeten gaan naar best
practices elders, alsook dat we mogelijke tools praktisch zullen moeten uitproberen op platformniveau.
Voor de implementatie van het geheel binnen het beoordelingssysteem rond de contractorwerking van TRA zal
ik mijn oor te luisteren leggen binnen de PA die hiervoor verantwoordelijk is op het platformniveau, en samen
met hem de implementatie bepalen.
3.2. Manier van werken
Om me te informeren voor het schrijven van de veiligheidsprocedure deel ik mijn zoektocht in naar bronnen
volgens onderstaande categorieën:
• Algemene bronnen raadplegen:
o WOW;
o preventiezakboekje;
o codex;
o ARAB;
o Belgische wetgeving;
o en publicaties en netwerken.
• Specifieke bronnen raadplegen:
o documenten Total platform Antwerpen;
o en documenten andere bedrijven.
3.3. Algemene bronnen raadplegen
3.3.1. WOW
• Map A, deel III, Arbeidsplaatsen, hoofdstuk 14: signalisatie
Vooral paragraaf 3: ‘Basisprincipes van de signalisatieborden’, was hier interessant. Meer bepaald de figuur die
een richtlijn geeft voor de grootte en afstand van signalisatie, waarvan we hieronder een iets duidelijkere versie
zien.
Figuur 10 Grootte en afstand van signalisatie
(bron : http://home.scarlet.be/kwakkel/Pictogrammen/op%20de%20werf.htm)
27 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
• Map B, deel VI, AM, hoofdstuk 37: vallen en uitglijden
Paragraaf 5.1 Plannen van een beheerssysteem bleek hier heel nuttig te zijn. Van de opgesomde stappen in een
plan voor een beheerssysteem werden tijdens de opbouw van de veiligheidsprocedure volgende stappen
gebruikt:
- Binnenhalen van een expert.
- Bekijken van de huidige technische mogelijkheden.
- Voorstellen van het plan en opnamen in het jaaractieplan en globaal preventieplan.
- Organisatie en houden van bewustmakingsopleiding met het tonen van de nieuwe technologieën.
- Verzamelen feedback over de verschillende getoonde technologieën en gebruikersacceptatie.
- Formuleren van adviezen vanuit de stuurgroep naar de verschillende stakeholders.
- Opleiding ‘werken op hoogte’.
• Map B, deel VII, AM, hoofdstuk 40: CBM
Paragraaf 2.1 ‘Toepassingsgebied en definities’ heeft geholpen bij het opstellen van de PH. En dan specifiek de
definities die gegeven werden zoals hieronder:
CBM hebben volgende algemene kenmerken:
- het CBM werkt zo rechtstreeks mogelijk in op de oorzaak van het risico zodat dit maximaal wordt
beperkt;
- het CBM is bestemd om voorafgaand aan de uitvoering van het werk te worden geïnstalleerd;
- het CBM is van die aard dat de werknemer niet actief moet tussenkomen om zijn veiligheid en
gezondheid te verzekeren.
De collectieve beschermingsmiddelen die onderdeel zijn van een arbeidsmiddel worden met een arbeidsmiddel
gelijkgesteld.
3.3.2. Belgische wetgeving
In België heeft de wetgever reeds in 1993 (Koninklijk besluit met betrekking tot het manueel hanteren van
lasten) verplichtingen opgelegd aan de werkgever, in het Koninklijk Besluit met betrekking tot het manueel
hanteren van lasten, om het risico op letsels door het manueel hanteren van lasten te voorkomen.
Het KB manueel hanteren van lasten definieert dat manueel hanteren van lasten niet enkel ‘tillen’ omvat:
“In de zin van dit besluit wordt onder manueel hanteren van lasten verstaan, elke handeling waarbij een last
door één of meer werknemers wordt vervoerd of ondersteund, zoals het optillen, neerzetten, duwen, trekken,
dragen of verplaatsen van een last, en die vanwege de kenmerken ervan of ergonomisch ongunstige
omstandigheden voor de werknemers gevaren inhoudt, met name voor rugletsels.” (artikel 2)
Om een onderscheid te maken tussen de verschillende aspecten van manueel hanteren van lasten en de wijze
van beoordeling uit te kunnen werken, is er een definitie van de 4 domeinen:
1. Tillen, houden en dragen
2. Trekken en duwen
3. Repetitief werk
4. Verplaatsen van personen
28 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Een vraag die beantwoord gaat moeten worden, is het maximale gewicht dat toegelaten zal worden bij het
transporteren (dragen) van arbeidsmiddelen.
- Specifiek voor de bouwsector verwijst men naar een cao bouw (4/10/2001) waarin werd afgesproken
dat voor voorverpakte materialen 25kg als limietwaarde geldt.
- Algemeen gezien verwijst men naar de internationale normen ISO 11228 en EN 1005, die ook 25kg als
maximaal tilgewicht beschouwen.
3.3.3. Preventiezakboekje
• Hoofdstuk VII, AM, 3.1 Risicobeoordeling
• Hoofdstuk VIII, Intern transport, 4.2.2.2 Stappenplan ‘Manueel hanteren van lasten’
Ik neem mij voor om onderstaand stappenplan te gebruiken om een oplossing te zoeken voor het transporteren
van AM in kooiladders. De groene en rode tekst zijn eigen toevoegingen.
Figuur 11 Stappenplan manueel hanteren van lasten
Is het KB toepasbaar op het werk of houdt het werk activiteiten in
van manuele behandeling
Is er een risico op letsel
Is het praktisch haalbaar om het manueel hanteren van lasten te
vermijden
Is het praktisch mogelijk om operaties te automatiseren of te
mechaniseren
Blijft er daarbij dan een risico
bestaan op een letsel door het
manueel hanteren van lasten
Evalueer het risico op letsels bij de manuele behandeling van
lasten
Bepaal maatregelen om het risico op letsels te verminderen tot
het laagst haalbare niveau
Voer de maatregelen uit
Evaluatie: is het risico op letsels voldoende verminderd?
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
Stap 6
Stap 7
Stap 8
Ja (dragen van lasten in kooiladder)
Ja (valgevaar door dragen van lasten in kooiladder)
Neen (op torens geen vaste takelvoorzieningen)
Neen
Ja
Ja
Ja (vaste takelvoorziening)
Ja
Einde evaluatie
Zoeken naar
mechanische oplossing
Neen
29 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Er zijn plaatsen binnen het Total platform Antwerpen die enkel bereikbaar zijn via kooiladders. Denk dan aan
destillatietorens en fin-fan banken. Sommige van deze plaatsen werden geautomatiseerd, voor het transport
van AM, doordat ze werden uitgerust met een vast takelsysteem. Voor de plaatsen waar dit niet het geval is
moeten we bekijken of er een mechanische oplossing mogelijk is, voor het transporteren van arbeidsmiddelen
binnen de kooiladder.
3.3.4. Codex
• Codex, Titel VII, Hoofdstuk III, Bijlage II - afmetingen van collectieve beschermingsmiddelen
(leuningen) bij vallen van hoogte
Dit staat er te lezen: “Wanneer de werknemers blootgesteld zijn aan een val van meer dan 2 m, dan
moeten de werk- en loopvlakken met bepaalde collectieve beschermingsmiddelen zijn uitgerust.”
Wat volgt zijn een reeks dimensies waaraan leuningen, traliewerk, kantlijsten en panelen moeten voldoen. Wij
lieten dit checken bij de dienst engineering. Onze installaties voldoen aan deze voorwaarden, er waren op dit
vlak dus geen bijkomende inspanningen nodig.
• Codex, Titel III, Hoofdstuk I, Afdeling II, art. 13 - collectieve beschermingsmiddelen voor trappen,
gaanderijen en platformen
Dit staat er te lezen: “Teneinde het risico op vallen te voorkomen, zijn de trappen, gaanderijen en
platformen voorzien van collectieve beschermingsmiddelen, inzonderheid leuningen, waarvan het
aantal en de dimensies worden bepaald door de regels van goed vakmanschap.”
Wij lieten dit checken bij de dienst engineering. Onze installaties voldoen aan deze voorwaarden, echter zijn er
plaatsen binnen het Total platform Antwerpen die enkel bereikbaar zijn via kooiladders. Zoals gezegd ga ik
hiervoor het stappenplan manueel hanteren lasten gebruiken uit het preventiezakboekje.
• Codex, Titel III, Hoofdstuk I, Afdeling II, art. 32 - signalisatie voor onbevoegden van zones met
valgevaar
Alle vier de paragrafen zijn belangrijk in deze:
• Arbeidsplaatsen, al dan niet in open lucht, waar door de aard van het werk zones met val- of
glijgevaar of beknelling voor werknemers of risico's voor vallende voorwerpen voorkomen, zijn voor
zover mogelijk, uitgerust met voorzieningen die beletten dat de werknemers deze zones zonder
toestemming betreden.
We moeten nadenken over preventiemaatregelen bij kortstondige, en langdurige, momenten waarop vallende
arbeidsmiddelen een gevaar vormen.
• Alleen de werknemers die onmisbaar zijn voor het uitvoeren van noodzakelijk werk in deze zone,
mogen deze zone betreden.
Ook dat is een belangrijke beslissing die genomen moet worden. Op het Total platform Antwerpen hanteren wij
immers twee soorten afspanningen zijnde geel-zwart en rood-wit.
- Geel-zwart: Personen mogen passeren nadat men toestemming kreeg.
- Rood-wit: Personen mogen nooit de afspanning passeren.
We zullen moeten beslissen welke kleur van afspanning we zullen gebruiken.
30 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
• Er worden passende maatregelen getroffen om de werknemers die de gevarenzone mogen betreden
te beschermen.
Als we beslissen om voor de geel-zwarte afspanning te gaan, moeten we bekijken of extra
preventiemaatregelen noodzakelijk zijn.
• De gevarenzones zijn duidelijk zichtbaar en overeenkomstig de bepalingen betreffende de veiligheids-
en gezondheidssignalering op het werk gemarkeerd.
We zullen bekijken of we aansluitend op de afspanning ook andere signalisering, zoals pictogrammen, gaan
gebruiken. Rekening houdend met de richtlijnen uit 3.3.1.
3.3.5. ARAB
• ARAB, art. 465 - bescherming van openingen
Dit staat er te lezen: “Elke opening die in de vloer van een gebouw of in een werkplatform wordt
aangebracht, dient behoorlijk bedekt of voorzien van:a)een of meer passende leuningen die ten minste op
1 m hoogte boven het platform of de vloer aangebracht zijn;b)plinten van voldoende hoogte om te
vermijden dat materiaal en gereedschap van dit platform zouden vallen.”
Wij lieten dit checken bij de dienst engineering. Onze installaties voldoen aan deze voorwaarden, er waren op
dit vlak dus geen bijkomende inspanningen nodig. We beslissen wel om tijdens de opleidingen mee te geven
dat we verwachten van onze werknemers dat zij, via het maken van een AI-rapport en een onderhoudsmelding,
eventuele plaatsen melden waarop dit niet zo zou zijn.
• ARAB, art. 457 - werkplatformen en bruggetjes
Vooral dit stuk tekst was belangrijk: “Elk werkplatform dat meer dan 2 m boven de grond is aangebracht
zal van een aaneensluitende vloer voorzien zijn.”
Ook dit lieten wij checken bij de dienst engineering en ook hier voldoen onze installaties aan de voorwaarden.
3.3.6. Publicaties en netwerken
“Als regelmatig werken op hoogte nodig is, is een beheerssysteem nodig voor het beheer van het risico op
vallen. Dat bestaat uit een combinatie van aandacht bij ontwerp, technische voorzieningen, goede
voorbereiding en organisatie van werkzaamheden, opleiding en correct gebruik van PBM’s.” (Steen,
28/06/2016)
• Veilig werken op hoogte - Arbeidsongevallen, PH en Belgische en Europese reglementering - Dirk
Vanderbeken: “Zware arbeidsongevallen door vallen en uitglijden in 2010”, SenTRAL
• “Werken aan de top. Vallende voorwerpen / werken boven en onder elkaar.”, Anja Stulp, 25 mei
2012
De inzet van dit eindwerk is het opstellen van een veiligheidsprocedure dat past binnen het beheerssysteem van
het Total platform Antwerpen. Bovenstaande publicaties waren interessant om lezen. Belangrijk om hieruit te
onthouden, was dat we ons moeten verzekeren of de weerhouden arbeidsmiddelen gekeurd dienen te worden.
31 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
3.4. Specifieke bronnen raadplegen
3.4.1. Documenten TOTAL platform Antwerpen
Voor het eindwerk
• Algemene presentatie platform 2015
• IMS Handboek
Uit de publicatie algemene presentatie platform 2015 haalde ik wat info voor de voorstelling van het Total
platform Antwerpen vooraan in dit eindwerk. Het IMS handboek moet, voor het uitwerken en implementeren
van de procedure, gevolgd worden op volgende hoofdstukken:
• IMS-03 Gevarenidentificatie -en risicobeoordeling
• IMS-05 HSE Cultuur
• IMS-08 Aankoop & contractorbeheer
• IMS-13 Technische integriteit
• IMS-15 Beheer arbeidsmiddelen en signalisatie
Voor het ontwikkelen van de veiligheidsprocedure Total platform Antwerpen
• Template uniformiteit procedures Antwerps platform
Gebruikt om de platformprocedure op te stellen.
• 01/08/2016 - No drop zone presentatie
In de No drop zone presentatie werd een voorzet gegeven met arbeidsmiddelen die het vallen van
arbeidsmiddelen zouden kunnen voorkomen. Ze werden mee opgenomen in de verschillende testen door
gebruikers op de 3 sites.
• Drop calculator 2011 en 2016
In 2011 gebruikte de Total groep een eerste maal de dropcalculator. Halverwege 2016 werd de dropcalculator
aangepast. Binnen het Total platform Antwerpen kozen wij er echter voor om de dropcalculator van 2011
verder te gebruiken bij de ongevalanalyses voor 2016.
Figuur 12 Vergelijkend overzicht beide dropcalculators
• Total Guideline ‘prevention of falls form heights’ – GM-RC-HSE-061FR
Deze guideline legt de focus op het gevaar van mensen die kunnen vallen van op hoogte. Toch was het
interessant om lezen voor wat betreft het op en af gaan van ladders, alsook het gebruik van leuningen.
32 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Voor de promotiecampagne op het TOTAL platform Antwerpen
• Fiche bonnes pratiques anti-chute objets – outils 2016
Was een fiche die kon dienen om mee op te nemen in de promotiecampagne of de sensibiliseringscampagne.
We hebben de fiche echter niet weerhouden, en besloten om iets te ontwikkelen dat herkenbaarder zou zijn
binnen het Total platform Antwerpen.
3.4.2. Documenten andere bedrijven
BP Rotterdam
• Safety flyer nr 5 vallende voorwerpen
• 2013130_BP_Poster3
• Enkele foto’s ter ondersteuning
Na ons bezoek aan BP Rotterdam werden er gegevens uitgewisseld. Uit de drie bovenstaande gebruikte ik
sommige zaken in de presentaties voor verschillende workshops.
ESSO
• Promotiefolder Esso
Hebben we gebruikt om te bekijken of men bij ESSO bepaalde aandachtspunten had die wij over het hoofd
zouden hebben gezien, wat uiteindelijk niet het geval bleek te zijn.
33 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
4. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak
4.1. Doelen stellen
Het bepalen van de structurele opbouw van:
• het eindwerk;
• de veiligheidsprocedure;
• de promotiecampagne.
En de implementatie in het beoordelingssysteem.
4.2. Manier van werken
Oprichten van 3 MDWG:
• Veiligheidsprocedure
o Hoofd interne dienst veiligheid TRA – Ann Verschaffelt
o Hoofd interne dienst veiligheid TOA – Lieven van Riet
o Loss Control Algemeen onderhoud coördinator – John Dekrem
o Veiligheid vorming training en opleiding – Ivo Mathé
o Veiligheidscoördinator TA– Guy Van Lantschoot
o Cursist – Sven Naessens
• Promotiecampagne
o Hoofd interne dienst veiligheid TRA – Ann Verschaffelt
o Verantwoordelijke HSSE communicatie & digitale media - Wendy Justens
o Veiligheid vorming training en opleiding – Ivo Mathé
o Cursist – Sven Naessens
• Implementatie beoordelingssysteem rond de contractorwerking van TRA
o Hoofd interne dienst veiligheid TRA – Ann Verschaffelt
o PA contractorwerking TRA – Willy Wuyts
o Cursist – Sven Naessens
Best practices via bedrijfsbezoeken
• BP Rotterdam (16/09/2016)
o TA manager 2017 CDU4 & FCCU2 complex – Chris Kempe
o Veiligheidscoördinator TA – Guy Van Lantschoot
o Cursist – Sven Naessens
4.2.1. Structuur Eindwerk bepalen
In samenspraak met mijn promotor besliste ik om een rode draad op te nemen doorheen heel het eindwerk.
Steeds beginnend met het stellen van doelen en eindigend met de knelpunten, uitdagingen en leerpunten. Voor
de leesbaarheid van het eindwerk besliste ik samen met mijn promotor om de knelpunten, uitdagingen en
leerpunten achteraan te bundelen.
4.2.2. Structuur veiligheidsprocedure voor Total platform Antwerpen bepalen
Vanuit het Total platform Antwerpen is de intentie ontstaan om voor alle documenten eenzelfde layout te
hanteren. Dit staat nog in zijn kinderschoenen, dus ga ik hier mijn steentje trachten bij te dragen. Een vers idee
34 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
om dit proces te helpen sturen, is de ontwikkeling van een document genaamd ‘het TRABC’ waarin afkortingen
en definities eenduidig zullen worden neergeschreven.
Vermits er ook in dit eindwerk verschillende aan bod komen zal ik er mee over waken dat zij ter discussie
worden voorgelegd aan de desbetreffende MDWG en het Hoofd interne dienst veiligheid.
De MDWG zal de versie die ter advies gaat worden voorgelegd aan de HL bepalen. Die zal op zich bepalen of de
structuur en inhoud van de finale versie voor publicatie vatbaar zijn.
Meetings en verslagen MDWG veiligheidsprocedure Total platform Antwerpen
Vanaf de eerste meeting heb ik het verslag opgesteld dat nadien steeds ter goedkeuring werd voorgelegd aan
de MDWG.
• 27/07/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs1
• 01/08/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs2
• 31/08/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs3
• 16/09/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs4
o Na bezoek aan BP Rotterdam
• 03/10/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs5
o Voorbereiding workshops Total Platform antwerpen
• 18/10/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs6
o Verwerking feedback workshops TRA
• 25/10/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs7
o Verwerking feedback workshop TOA/TPA
Op basis van de verslagen en input vanuit de MDWG stelde ik een draft procedure op die bij elke bovenstaande
meeting werd bijgesteld. Op 10 oktober 2016 werd de opbouw van de procedure door de platformdirectie
goedgekeurd.
4.2.3. Uitwerken promotiecampagne veiligheidsprocedure Total Platform
Antwerpen
• De MDWG zal de promotiecampagne uitwerken.
4.2.4. Implementatie in het beoordelingssysteem
• 28/09/2016: Meeting PA contractorwerking TRA
• 14/11/2016: Presentatie veiligheidsprocedure tijdens driemaandelijkse contractormeeting
35 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
5. Derde stap: RIE's en RA’s maken
5.1. Doelen stellen
Je kunt de problemen rond vallende AM onderverdelen in twee vragen die we moeten beantwoorden:
• Wat valt er zoal naar beneden?
• En wanneer valt het naar beneden?
Figuur 13 Wanneer vallen AM?
5.2. Manier van werken
Op de drie sites van het Antwerps platform deden zich de afgelopen jaren wel wat accidenten en incidenten
voor ten gevolge van vallende AM. Sommige werden zelfs gecatalogeerd als HIPO.
Ik ga eerst binnen het Total systeem van de AI-rapporteringen rapporten met vallende AM vergelijken. Binnen
dat systeem gebruiken we de Kinney-factor om de risico-inschaling te maken.
Twee andere onderzoeksmethoden die ik ga gebruiken zijn:
• De wie, wat, welke, wanneer en hoe vragen;
• en de MUOPO-methode.
Vallende
AM
WanneerWat
36 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
5.3. Onderzoek
5.3.1. AI-rapporteringen
Hieronder een overzicht en analyse van alle AI-rapporteringen die er zijn geweest in 2016 over AM die naar
beneden vielen van op hoogte. Er vielen evenwel (nog) geen slachtoffers.
1. 02/11: Vloerplaat stelling valt.
2. 13/10: tijdens het opruimen van de stellingvloer op een hoogte van 10m zijn er 2 unistrudes naar
beneden gevallen, elke unistrude was +/- 70cm lang.
3. 29/09: Stellingknoop valt van 3e verdiep.
4. 28/09: lossen van stelling materiaal op hoogte.
5. 20/09: Waterpas valt van 6 m hoogte vlak naast medewerkers.
6. 14/09: Nog te installeren support van 2kg valt 20m, in niet afgesloten area.
7. 4/07: Stellingbouwer laat kantplank >3meter naar beneden vallen in zone 46.
8. 29/06: Stuk metalen support valt van op +-10m hoogte.
9. 28/06: pak met toevoegmateriaal (lassers) valt naar beneden.
10. 08/06: vloerelement stelling valt 6.5 m naar benden.
11. 28/05: Bij plaatsen van blindflens na verwijderen van HV571119 slagsleutel aan het aanduwen met
voet, slagsleutel schiet eraf en valt.
12. 25/05: Gereedschappen liggen los op stellingvloeren en op roosters platformen.
13. 13/05: Stellingmateriaal naar beneden laten vallen van op 3m50 hoogte tijdens afbraak stelling.
14. 04/05: Een blindpan en een metalen staaf zijn naast een passerende werker van Actemium op de
grond gevallen.
15. 20/04: Metalen support stuk valt vanaf stellingvloer naar grondniveau, rakelings naast passerende
medewerker Actemium.
16. 19/04: Hamer valt tijdens blindactiviteiten.
17. 24/02: Flens (34 Kg) gevallen van op 10 meter hoogte.
Hieronder de weerhouden vergelijkingspunten:
Tabel 4 Vergelijking AI-rapporteringen
Kinney
invuller
Kinney
onderzoeker
Hoogte Gewicht Wat viel er Gebeurtenis
1 24/feb 2 2 10m 34kg flens bij wegtrekken batch
2 19/apr 9 18 10m 2kg hamer stoten terwijl hamer op grating ligt
3 20/apr 90 90 5m 2kg support stoten terwijl support op grating ligt
4 4/mei 180 180 5m 1kg/1,5kg pan en metalen staaf stoten terwijl beiden op grating liggen
5 13/mei 90 - 3,5m 2kg stellingbuizen naar beneden laten vallen
6 25/mei - 15m 5kg
- 9m 2kg
- 6m 5kg
7 28/mei 100 300 10m - slagsleutel tijdens vastzetten bouten weggeschoten
8 8/jun 240 - 6,5m 8,5kg vloerelement losliggend vloerelement klikt om en valt
9 28/jun 36 - 8,5m - kartonnen buis met toevoegmateriaal stoten terwijl buis op grating ligt
10 29/jun 180 - 10m 0,5kg stuk metaal stoten tegen stuk metaal
11 4/jul 18 - 3m 1,5kg kantplank tijdens plaatsen laten vallen
12 14/sep 252 - - 2kg support stoten terwijl support op grating ligt
13 20/sep 126 - 6m - waterpas niet gekend
14 28/sep 800 - 45m 2kg stellingbuizen over brengen los liggende lading
15 29/sep 900 - - 2kg stellingknoop niet gekend
16 13/okt 108 108 10m 2,5kg unistrudes stoten tijdens opruimen
17 2/nov 300 - 4m 2,5kg stellingplaat tijdens plaatsen laten vallen
niet gevallen, wel vrij in rust240 hamer
37 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
5.3.2. Inschalen en onderzoeken van de verschillende rapporten
In de drop calculator, die we eerder bespraken in paragrafen 2.1.2 en 3.4.1, gaan we gegevens uit de
vergelijkingstabel AI-rapporteringen ingeven.
Ik neem de kinney-factor vanuit de AI-rapporteringen mee omdat ik er van overtuigd ben dat een lage kinney-
factor nog steeds een hoge impact kan hebben qua AO. Omgekeerd denk ik ook dat een hoge kinney-factor
niet perse zal resulteren in een ZEAO.
Inschatten van de risico-index met behulp van de Kinney-methode volgens afspraken Total platform
Antwerpen:
• R < 20 : EHBO ongevallen door onachtzaamheid (snijwonden, kneuzingen), kleine product spills die
zonder gevolgen voor milieu werden opgeruimd.
• 20 < R > 70 : installatie niet productvrij afgegeven, niet naleven van vergunningsregels, EHBO-
ongevallen door substandaard situaties/installaties, overschrijding lozingsnormen, breuk leiding.
• 70 < R < 200 : ongevallen die aanleiding gaven tot geschikt of aangepast werk, gasontsnappingen of
branden die snel onder controle waren.
• R > 200 : ongevallen die aanleiding gaven tot blijvend letsel of dood tot gevolg, explosies,
ongecontroleerde gasontsnappingen.
Bij het aanmaken van elk AI-rapport zal eerst de melder zijn, of haar, Kinney-factor bepalen. De leidinggevende
doet een controle op het rapport en geeft als onderzoeker zijn, of haar, Kinney-factor mee.
Herinner u dat na het ingeven van de gegevens in de dropcalculator er vier mogelijke uitkomsten zijn:
o Groene zone: EHBO ongeval
o Gele zone: AO
o Oranje zone: EAO
o Rode zone: ZEAO
Om het vergelijk te kunnen maken met de uitkomst via de drop calculator hanteer ik onderstaande tabel.
Tabel 5 Kleurencodes ter vergelijking Kinney-factor en uitkomst drop calculator
Kinney factor Uitkomst drop calculator
R < 20 EHBO ongeval
20 < R > 70 EHBO ongeval
70 < R > 200 AO
70 < R > 200 EAO
R > 200 ZEAO
Als ik die oefening heb gemaakt, zal ik ook uitzetten hoe de procentuele verhoudingen van de AO zich
verhouden.
Belangrijk!
Jammer genoeg ontbreken er in vier AI-rapporteringen gegevens, de hoogte en/of het gewicht, om deze
oefening voor de volle 100% te kunnen maken. We moeten er dus rekening mee houden dat de procentuele
verhouding niet van toepassing is op al de gebeurde accidenten en incidenten.
38 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Tabel 6 uitkomst invoeren gegevens van vergelijking AI-rapporten in de drop calculator
Figuur 17 Procentuele verhouding verdeling AO
Wat zien we?
• De Kinney-factor is inderdaad geen maatstaf voor het bepalen van de mate van het mogelijke AO.
• In maar liefst 64% van de gevallen hadden we met een ZEAO te maken kunnen hebben. In slechts 7%
had een EHBO-behandeling het maximale gevolg van een accident geweest.
• Met een frequentie van meer dan 1 AI-rapport per maand komt het topje van de piramide steeds
dichterbij. Hoog tijd dus om aan de eigenlijke analyse te beginnen!
64%
14%
14%
7%
ZEAO
EAO
AO
EHBO
39 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
5.3.3. Wie, wat, welke, wanneer en hoe-vragen
De gegevens van bovenstaande AI-rapporten heb ik vervolgens opgedeeld, en verder uitgewerkt, in
onderstaande tabel.
Tabel 7 Wie, wat, welke, wanneer en hoe vragen
Er zijn enkele conclusies te maken:
• De AM kunnen we opdelen in:
o gereedschappen;
o en materialen.
• De kritische momenten zijn op te delen in:
o het moment dat de AM worden getransporteerd;
o of het moment dat ze worden gebruikt;
o of het moment dat men ze weglegt en dat ze in rust zijn.
vragen antwoorden oorzaken
aannemers
eigen onderhoudspersoneel
aannemers losliggende AM, bij stoten gevallen
eigen onderhoudspersoneel niet gezekerde AM, uit hand glijden en vallen
aannemers AMtransporteren in de hand, uit hand glijden en vallen
eigen onderhoudspersoneel
eigen productiepersoneel
vragen antwoorden oorzaken
hamer niet gezekerd
waterpas niet gezekerd
stellingknoop niet gezekerd, niet opgeborgen
stellingplank niet opgeborgen
pan niet gezekerd
metalen staaf niet gezekerd
slagsleutel niet gezekerd
vloerelement niet opgeborgen
support niet gezekerd, niet opgeborgen
kartonnen buis met toevoegmateriaal niet opgeborgen
traject rechtstreeks of met afbuiging
gewicht NVT
hoogte NVT
onderliggende situatie niet afgespannen
aantal NVT
frequentie NVT
vragen antwoorden oorzaken
risico's zijn er allemaal schaafwonden
breuken
amputaties
dodelijke afloop
schade is er mogelijk lichamelijke schade
mentale schade
materiële schade
vragen antwoorden oorzaken
geen opbergsystemen AM
niets om AMte zekeren
niets om AMte zekeren
openingen niet afgedicht
geen opbergsystemen AM
niets om AMte borgen
openingen niet afgedicht
vragen antwoorden oorzaken
door de grating
door een opening
buiten de structuren buiten de afspanning
in een rechte lijn of door afbuiging buiten de afspanning
WIE
WAT
WELKE
WANNEER
was eigenaar van het AM
liet het AMvallen
was het (potentieel) SO
viel er naar benden
viel het naar benden
zorgde voor het gevaar
viel het naar beneden tijdens transporteren
in gebruik
in rust
HOE
NVT
40 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Als ik dat in een schematisch overzicht giet, dan krijgen we het volgende:
Figuur 18 AM en kritische momenten tijdens de werkzaamheden
5.3.4. MUOPO toepassen voor maken verschillende RIE's
We weten nu al over welke AM het gaat en wat de kritische momenten zijn. Via MUOPO wil ik nu onderzoeken
welke richtingen de PM moeten uitgaan. Zijn ze enkele technologisch van aard, of kunnen ze ook
organisatorisch zijn? En zijn er verschillen tussen eigen personeel en aannemers?
Ik hanteer hiervoor volgende begrippen:
• M: Mens die het werk uitvoert (bv. aansprakelijkheden van de werknemers, welzijn en opleidingen,
werkdruk).
• U: De AM (Uitrusting) nodig bij uitvoering van het werk.
• O: Omgeving waarin gewerkt wordt (bv. mens, uitrusting, werken op hoogte, werken onder hoogte…).
• P: Product waarmee gewerkt wordt (bv. de stelling of de machine waaraan men moet werken,
projecten, stilstanden,…).
• O: Organisatie van het werk (bv. procedures, werkmethodes, taakverdeling, beschikbaarheid van de
uitrusting en het product, preventie,...).
Figuur 19 MUOPO in visgraatdiagrama
Mens Uitrusting
OmgevingProductOrganisatie
Eindgebeurtenis
41 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Tabel 8 MUOPO
Samen met het hoofd interne dienst veiligheid TRA kiezen we op welke punten we wensen te werken binnen het
ontwikkelen van de veiligheidsprocedure. Dit zijn de licht groene gemarkeerde punten.
Tabel 9 MUOPO weerhouden werkpunten ontwikkelen procedure
De conclusie is dat we moeten inzetten op zowel technologische als organisatorische PM.
MENS UITRUSTING ORGANISATIE PRODUCT OMGEVING
FYSISCHE EIGENSCHAPPEN GEREEDSCHAP WERKDRUK MACHINES OP HOOGTE
MAN NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE WERKUREN INSTALLATIES OPEN
VROUW GEWICHT PIEKEN PROJECTEN GESLOTEN
FYSIEKE BEPERKINGEN ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM PAUZES STILSTANDEN AFSLUITBAAR
LICHAAMSOMVANG > NORMAAL NIET VERZEKERBAAR TE WEINIG PERSONEEL KORTE NIET AFSLUITBAAR
LICHAAMSOMVANG < NORMAAL NIET TE BORGEN VERANTWOORDELIJKHEID LANGE ONDER HOOGTE
OPLEIDING/ERVARING MATERIAAL VAARDIGHEDEN GEPLANDE AF TE SPANNEN
EIGEN PERSONEEL NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE COMMUNICATIE NIET GEPLANDE NIET AF TE SPANNEN
AANNEMERS GEWICHT ASSERTIVITEIT ONDER ZONE WERKEN
INTERIM ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM ATTESTEN BUITEN ZONE WERKEN
ANDERSTALIGE NIET VERZEKERBAAR DIVERSITEIT WERKHOUDINGEN
JONGE WERKNEMERS (=15 J - <18J) NIET TE BORGEN ZITTEN
OUDERE WERKNEMER > 45J FREQUENTIE STAAN
PSYCHISCH TRANSPORT HURKEN
STRESSGEVOELIG GEBRUIK ONDERSTEUNING
DRANKMISBRUIK IN RUST PROCEDURES
DRUGMISBRUIK GEWICHT START WERK BESPREKING
MISBRUIK VAN MEDICIJNEN GROOTTE SUPERVISIE
WANORDELIJK/CHAOTISCH BESCHIKBARE AM
VERPLICHTE MEDICATIE PREVENTIE
SOCIAAL OPLEIDINGEN
ASSERTIVITEIT START WERK BESPREKING
BELEEFDHEID SUPERVISIE
RESPECT VRAGEN EN GEVEN BESCHIKBARE AM
COMMUNICATIEF PREVENTIE
TAAL
LUISTERVAARDIGHEID
LEESVAARDIGHEID
MENS UITRUSTING ORGANISATIE PRODUCT OMGEVING
FYSISCHE EIGENSCHAPPEN GEREEDSCHAP WERKDRUK MACHINES OP HOOGTE
MAN NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE WERKUREN INSTALLATIES OPEN
VROUW ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM PIEKEN PROJECTEN GESLOTEN
FYSIEKE BEPERKINGEN NIET VERZEKERBAAR PAUZES STILSTANDEN AFSLUITBAAR
LICHAAMSOMVANG > NORMAAL NIET TE BORGEN TE WEINIG PERSONEEL KORTE NIET AFSLUITBAAR
LICHAAMSOMVANG < NORMAAL MATERIAAL VERANTWOORDELIJKHEID LANGE ONDER HOOGTE
OPLEIDING/ERVARING NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE VAARDIGHEDEN GEPLANDE AF TE SPANNEN
EIGEN PERSONEEL ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM COMMUNICATIE NIET GEPLANDE NIET AF TE SPANNEN
AANNEMERS NIET VERZEKERBAAR ASSERTIVITEIT ONDER ZONE WERKEN
INTERIM NIET TE BORGEN ATTESTEN BUITEN ZONE WERKEN
ANDERSTALIGE FREQUENTIE DIVERSITEIT WERKHOUDINGEN BEREIKBAARHEID
JONGE WERKNEMERS (=15 J - <18J) TRANSPORT ZITTEN
OUDERE WERKNEMER > 45J GEBRUIK STAAN
PSYCHISCH IN RUST HURKEN
STRESSGEVOELIG GEWICHT ONDERSTEUNING
DRANKMISBRUIK GROOTTE PROCEDURES
DRUGMISBRUIK START WERK BESPREKING
MISBRUIK VAN MEDICIJNEN SUPERVISIE
WANORDELIJK/CHAOTISCH BESCHIKBARE AM
VERPLICHTE MEDICATIE PREVENTIE
SOCIAAL OPLEIDINGEN
ASSERTIVITEIT START WERK BESPREKING
BELEEFDHEID SUPERVISIE
RESPECT VRAGEN EN GEVEN BESCHIKBARE AM
COMMUNICATIEF PREVENTIE
TAAL
LUISTERVAARDIGHEID
LEESVAARDIGHEID
42 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
6. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info
6.1. Doelen stellen
• PM:
o bepalen van:
 organisatorische;
 en technologische aard.
o laten testen door:
 onderhoud;
 productie;
 en voor elke BU binnen het Total platform Antwerpen.
• Weerhouden PM challengen via workshops met deelname:
o Onderhoud;
o productie;
o en aannemers.
• Uitschrijven van een werkbare procedure.
o Eerste procedure binnen Total platform Antwerpen die gebruik gaat maken van PH.
o Duidelijke splitsing tussen theorie en praktijk.
o Oplossing vinden voor handwielsleutels die vooral gebruikt worden door productie. Er zijn nog
geen AI-rapporteringen van gemaakt maar in de industrie zijn er wel al ongevallen mee
gebeurd.
6.2. Manier van werken
Bepalen PM:
• Brainstorm met de MDWG.
• Verslaggeving MDWG.
• Via de MDWG PM bepalen en laten testen door het personeel van het Total platform Antwerpen in de
zomermaanden.
• Dit zowel op eenheden in normale uitbating, als diegene die te maken hebben met een korte stilstand
of een TA.
• Zes participatieve workshops inplannen: 4 op TRA, 1 op TOA en 1 op TPA.
• Feedback uit workshops opnemen in verslaggeving en bespreken.
Opstellen procedure:
• Algemene en specifieke PM bepalen.
• Toepassingshoogte bepalen.
• Vast productiemateriaal opnemen?
• Draft schrijven.
• Door verschillende gebruikers laten lezen om bij te sturen.
• Bespreken in MDW.
• Feedback verwerken in revisies.
• Geest van de procedure verdedigen voor platformdirectie.
• Goedkeuring krijgen HL.
• Voorleggen aan leden WN vertegenwoordiging.
• Laten goedkeuren op de drie verschillende CPBW’s.
43 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
6.2.1. Bepalen specifieke PM
• Tussen mei en juni hielden we enkele brainstormsessies waarbij we courant gebruikte AM, uit andere
sectoren, bekeken die de risico’s verlagen.
• We legden ons oor ook te luisteren bij concullega’s en aannemers.
• Vervolgens bestelden we de AM die werden weerhouden.
• En lieten we ze op alle 3 de TBE van het Total platform Antwerpen testen door zowel productie als
onderhoud.
Figuur 20 Input om eerste AM te bepalen die we zouden testen
De feedback die we kregen over de verschillende AM was uiteenlopend maar nergens negatief. Het had vooral
te maken met voorkeuren. Die waren immers afhankelijk van het werk dat moest worden uitgevoerd, en van de
persoonlijke voorkeuren van de uitvoerders.
Daarom waren wij er vrij snel van overtuigd dat we een breed scala zouden moeten gaan aanbieden aan alle
gebruikers. De workshops leken ons dan ook een uitgelezen kans om gebruikers breder te bevragen. Niet enkel
naar hun gedacht over wat we al hadden laten testen, maar ook om de vraag te stellen of ze zelf alternatieven
kennen. Of ze bijkomende opmerkingen of bedenkingen zouden hebben misschien.
Om dat alles objectiever te maken, stelden we een lijst op waarmee ze de weerhouden AM persoonlijk konden
evalueren. Nadien gaven we ze dezelfde lijst met een extra mogelijkheid tot het geven van opmerkingen. Die
lijst diende men in te vullen tijdens het maken van volgende oefening:
Je moet op de derde verdieping gaan sleutelen om een pan te steken. Welke maatregelen neem je om
uw arbeidsmiddelen:
• veilig te transporteren;
• veilig te gebruiken;
• en veilig op te bergen in rust.
De deelnemers kregen de vrijheid om ook zelf scenario’s te bedenken. De inbreng vanuit de verschillende
diensten, en de aannemers, tijdens de workshops bleek een enorme meerwaarde te zijn. We kregen extra
alternatieven aangereikt. Er kwamen terechte opmerkingen waarover we nog niet hadden nagedacht. En er
werden voorstellen gedaan die nadien werden weerhouden door de MDWG.
44 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Figuur 21 Evaluatieformulieren
Op het eerste evaluatieformulier stond datgene dat rood omkaderd is, de mogelijkheid tot het geven van
opmerkingen, niet mee op. Hieronder de evaluatie van de deelnemers. Duidelijk werd dat de weerhouden AM
gebruikt gaan worden.
Figuur 22 Evaluatie weerhouden AM deelnemers
45 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Figuur 23 AM die meest werden ingevuld als ‘nooit gebruiken’ tijdens de 80 evaluaties.
Enkel de gereedschapskoord, fingersaver en de opstelling spie/touw en verbindingskoord sprongen er ietwat uit
in de categorie ‘nooit gebruiken’. Maar zelfs dan gaf meer dan 50% van de gebruikers te kennen de
aangeboden AM frequent, of als het past, te zullen gebruiken.
Diepere bevraging leerde ons dat men de fingersaver wel ging gebruiken zolang de diameter van de bouten
niet te groot werd. Dat betekent immers dat wanneer je met een zwaardere hamer op de slagsleutel moet
slaan, er sterke krachten op de polsen terecht komen. Voor die diameters zal men dan overstappen naar het
gebruik van gaten/touw en verbindingskoord.
Voor de gereedschapskoord, en de opstelling spie/touw met verbindingskoord gingen we op zoek naar
alternatieven.
Schoudertas
Rugzak
Veiligheidsemmer
Gereedschapsriem
Polsbandjes
Gereedschapsriem met gereedschapslijn
Intrekkoord
Gereedschapskoord 29 22 29
Ringkoord
Fingersaver 17 31 32
Gaten/touw en verbindingskoord
flenzenspreider
Spie/touw en verbindsingskoord 32 10 38
Materiaalbakken
Magnetisch deken
Lasdeken
EVALUATIE
Transporteren
Gebruiken
In rust
Flenzen spreiden
Aanslaan
Algemeen
46 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Na het maken van de oefening verstuurden we volgende communicatie naar alle deelnemers van de
workshops.
Collega’s,
Op 4 en 5 oktober namen jullie deel aan een workshop over de risico’s van arbeidsmiddelen op hoogte.
Jullie inbreng bleek een enorme meerwaarde te zijn en wij gingen er dan ook mee aan de slag. Via deze
weg willen wij jullie graag feedback geven over de verwerking ervan.
1. De magnetische mat werd door iedereen heel positief onthaald. De vraag was of er
verschillende formaten zouden zijn.
Ja de magnetische matten zullen in twee formaten beschikbaar worden gesteld.
a. 1m x 1m
b. 2m x 1m
2. Voor het gebruik van de lange gereedschapskoord vreesde men dat er een nieuw gevaar zou
kunnen ontstaan doordat men ergens zou kunnen blijven achterhangen.
Dit werd opgelost door een ander type te kiezen waarvan de koord vergelijkbaar is met een oude
telefoonkabel, die uitrekbaar is. Getest door stellingfirma’s en goed bevonden.
3. Om arbeidsmiddelen te transporteren worden volgende extra’s mee aangeboden:
- Een schoudertas. Vergelijkbaar met een gereedschapskoffer met daaraan een schouderriem. Het
deksel kan van de schoudertas worden afgenomen om het werken aangenamer te maken.
- Een heupzakje voor de dienst instrumentatie en elektriciteit.
- Een boutenzakje voor aan de riem te hangen. Dit boutenzakje kan ook gebruikt worden om bouten
de op de grating te leggen.
Alle drie deze zaken zullen nog getest worden door ons personeel.
4. Er was ook een vraag naar het zekeren van de pensbar bij gebruik aan de zijkanten van een
platform. Alsook was er het voorstel om de positioneringsring mee te leveren, met de pensbar,
vanuit het magazijn.
Voor de pensbar wordt de combinatie tape + D-ringen voorzien. Als de gebruiker aan de zijkant van
een platform gaat werken dan kan hij/zij de D-ring dmv de tape bevestigen aan de pensbar en kan
deze gezekerd worden.
Het voorstel betreffende het magazijn werd ook weerhouden.
5. Er werd gevraagd om te kijken bij concullega’s die werken met emmers met een schroefbaar
deksel voor het opbergen van bouten ed.
Dit voorstel werd weerhouden en er zullen emmers met schroefdeksel voorzien worden van 5L en 10L.
47 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Figuur 24 Enkele geteste AM
We hadden nu genoeg informatie om aan de slag te gaan om specifieke PM te bepalen.
• AM worden onderverdeeld in gereedschappen en materialen.
• Transporteren, gebruik en rust zijn de 3 kritische momenten.
• Diverse AM aanbieden die gebruikt kunnen worden om het risico van vallende AM te verlagen.
Vanuit de opleiding was ik direct gecharmeerd door de PH. Het is iets dat wij binnen het Total platform
Antwerpen eigenlijk nooit als dusdanig gebruiken. Ik deed het voorstel aan mijn WG om specifieke PM aan te
reiken aan de gebruikers, binnen de PH. Wel met de afspraak dat de gebruikers autonomie krijgen qua keuze(s)
binnen die PH. Ook dat was een complete verandering op Total platform Antwerpen maar de WG stemde er
gelukkig mee in.
6. Er was een bezorgdheid over de combinatie van het persoonlijk arbeidsmiddel (zoals de
veiligheidsemmer of de rugzak) en kooiladder.
Om het transport op plaatsen die enkel bereikbaar zijn per kooiladder zo veilig mogelijk te laten
verlopen zijn we te rade gegaan bij een professioneel klimbedrijf. Zij komen een katrolsysteem
voorstellen, met automatische rem, dat compact is waardoor het makkelijk te (de)monteren valt.
Het katrolsysteem zal toelaten dat je binnen de kooi je persoonlijke arbeidsmiddelen omhoog kan
trekken, en na de werken zal kunnen laten zakken op een veilige manier. Als dit arbeidsmiddel een
positieve evaluatie zou krijgen zullen wij ook dit laten testen op TRA.
7. En er was nog een opmerking betreffende het zekeren van spieën.
Eind november gaan we een kijkje nemen bij Force mechanics. Zij maken dan gebruik van een
hydraulische flenzenspreider die zij de krokodillenspreider noemen. Als dit arbeidsmiddel een
positieve evaluatie zou krijgen zullen wij ook dit laten testen op TRA.
48 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
PH transporteren AM
Tabel 10 PH transporteren AM
transporteren van arbeidsmiddelen
Materiaal Gereedschap
Preventie-hiërarchie
1
- Vaste opslagplaatsen
- Evalueren of de taak niet op grondniveau kan
uitgevoerd worden zonder daarbij grotere risico's te
creëren
- Vaste opslagplaatsen
- Evalueren of de taak niet op grondniveau kan
uitgevoerd worden zonder daarbij grotere risico's te
creëren
2
Maximaal gebruik maken van mechanische
hijsmiddelen:
- Procedure hoogwerker
- Procedure hijswerken
- Stellingprocedure
- Hijsbakken ipv vaste opslagplaatsen
Maximaal gebruik maken van mechanische
hijsmiddelen:
- Procedure hoogwerker
- Procedure hijswerken
- Stellingprocedure
- Hijsbakken ipv vaste opslagplaatsen
3
Gebruik maken van persoonlijke hijsmiddelen:
- Draagtassen
- Rugzakken
- Schoudertassen
- Boutenzak
Dichtleggen:
- Dichtleggen van de ondergrond
- Netten spannen onder de werkzone,
- Scheidingsvloer bouwen
Afspannen:
- Afbakening no-drop zone
Kortstondig hijsen:
- Iemand beneden staan om de zone te bewaken.
Gebruik maken van persoonlijke hijsmiddelen:
- Draagtassen
- Rugzakken
- Schoudertassen
- Heuptas
Gebruik maken van voorziene mogelijkheden tot
bevestiging aan de riem
- Gordel met metalen ringen en sluithaak
Dichtleggen:
- Dichtleggen van de ondergrond
- Netten spannen onder de werkzone,
- Scheidingsvloer bouwen
Afspannen:
- Afbakening no-drop zone
Kortstondig hijsen:
- Iemand beneden staan om de zone te bewaken.
4
Trainingspaketten:
- LC
- TA
Trainingspaketten:
- LC
- TA
5 - Helmdracht - Helmdracht
6
7
- Pictogram voorzien gebodsbord 'vallende
voorwerpen'
- Pictogram voorzien gebodsbord 'vallende voorwerpen'
49 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
PH gebruik van AM
Tabel 11 PH gebruiken AM
Gebruiken van arbeidsmiddelen
Materiaal Gereedschap
Preventie-hiërarchie
1
- Vaste opslagplaatsen
- Evalueren of de taak niet op grondniveau kan uitgevoerd
worden zonder daarbij grotere risico's te creëren
- Vaste opslagplaatsen
- Evalueren of de taak niet op grondniveau kan
uitgevoerd worden zonder daarbij grotere risico's te
creëren
2
- Gebruik van Hydraulische flenzenspreider of no drop
spies
- Gebruik van fingersaver of touwsysteem
- Gebruik no-drop pensbar
3
Dichtleggen:
- Dichtleggen van de ondergrond
- Netten spannen onder de werkzone,
- Scheidingsvloer bouwen
Afspannen:
- Afbakening no-drop zone
Dichtleggen:
- Dichtleggen van de ondergrond
- Netten spannen onder de werkzone,
- Scheidingsvloer bouwen
Borgen:
- Gereedschappen borgen aan de structuur
- Gebruik van systeem waarbij het gereedschap
beveiligd is aan riem/hand/arm
Afspannen:
- Afbakening no-drop zone
4
Trainingspaketten:
- LC
- TA
Trainingspaketten:
- LC
- TA
5 - Helmdracht - Helmdracht
6
7 - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen' - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen'
50 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
PH borgen AM in rust
Tabel 12 PH borgen AM in rust
Arbeidsmiddelen in rust
Materiaal Gereedschap
Preventie-hiërarchie
1
- Vaste opslagplaatsen
-Evalueren of materialen niet beter op grondniveau
gestockeerd worden
- Vaste opslagplaatsen
-Evalueren of materialen niet beter op grondniveau
gestockeerd worden
2
3
Ter beschikking stellen van persoonlijke middelen:
- Draagtassen
- Rugzakken
- Schoudertassen
- Boutenzak
- Ter beschikking stellen van open en gesloten
materiaalbakken
Borgen:
- Materialen borgen aan structuren
Dichtleggen:
- Dichtleggen van de ondergrond
- Netten spannen onder de werkzone,
- Scheidingsvloer bouwen
Afspannen:
- Afbakening no-drop zone
Ter beschikking stellen van persoonlijke middelen:
- Draagtassen
- Rugzakken
- Schoudertassen
- Heuptas
Borgen:
- Gereedschappen borgen aan structuren
- Broeksriem met metalen ringen en sluithaak
Dichtleggen:
- Dichtleggen van de ondergrond
- Netten spannen onder de werkzone,
- Scheidingsvloer bouwen
Afspannen:
- Afbakening no-drop zone
4
Trainingspaketten:
- LC
- TA
Trainingspaketten:
- LC
- TA
5 - Helmdracht - Helmdracht
6
7 - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen' - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen'
6.2.2. Opstellen procedure
Het opstellen van een procedure gaat via de ‘Template uniformiteit procedures Antwerps platform’. Inhoudelijk
gezien moeten we werken rond volgende acht punten:
1. DOEL
2. TOEPASSINGSGEBIED
3. DEFINITIES EN AFKORTINGEN
4. PROCEDURE / WERKWIJZE
5. SPECIFIEKE VEILIGHEIDS- EN MILIEUASPECTEN
6. VERWIJZINGEN
7. REVISIES
8. BIJLAGEN
51 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Naar leesbaarheid toe wil ik het volgende meegeven: de stukken tekst die letterlijk terug te vinden zijn in de
procedure staan telkens in een groen kader.
Ik stel een draft op die wordt besproken binnen de MDWG beschreven in punt 4.2. Via de opmerkingen die
worden gegeven, gebeuren er aanpassingen aan de procedure. Eens er een consensus bestaat binnen de
MDWG wordt de procedure voorgelegd aan de platformdirectie.
Als we daar een go hebben gekregen, dan leggen we de procedure voor op de 3 CPBW’s van het Total platform
Antwerpen. Vanuit de werknemersorganisaties worden er peters opgegeven binnen de werkgroep procedures.
De opmerkingen die we van daaruit krijg zal ik ook verwerken. De maand nadien verschijnt de procedure ter
goedkeuring op de 3 CPBW’s.
Eens de procedure goedgekeurd is op het CPBW niveau van het Total platform Antwerpen, beginnen we met de
implementatie ervan.
Doel van de procedure
De uiteindelijke omschrijving van het doel leest als volgt: “Het vermijden van vallende arbeidsmiddelen bij
het uitvoeren werken vanaf 2m hoogte en indien het toch gebeurt, ervoor zorgen dat de risico’s tot een
minimum worden herleid.”
Toepassingsgebied van de procedure
Het toepassingsgebied werd als volgt omschreven: “Deze procedure is van toepassing op al de gebruikers
tewerkgesteld op één van de 3 TBE’s van het Total Platform Antwerpen (TRA, TOA, TPA ). Het Total Platform
Antwerpen wordt in dit document Total genoemd.”
Definities bepalen die we gaan gebruiken in de procedure
Een vast onderdeel bij elke Total platform procedure is dat bepaalde termen eerst gedefinieerd worden.
Volgende definities zullen mee worden opgenomen in de procedure en in het TRABC.
Gebruiker(s)
Elke WN van Total platform Antwerpen, of een aannemer, die arbeidsmiddelen op hoogte wil transporteren
en/of gebruiken zoals beschreven in deze procedure.
Aannemer
Iedere natuurlijke- of rechtspersoon die activiteiten verricht tijdens constructie-, renovatie-, onderhouds-,
herstellings-, of andere werkzaamheden ongeacht of hij werkgever of zelfstandige is of een werkgever die
samen met zijn werknemers werkt op een bouwplaats.
Hoofdaannemer – Onderaannemer
Een onderaannemer is een aannemingsfirma die in opdracht van een hoofdaannemer werken uitvoert op de
terreinen van Total platform Antwerpen.
Preventiehiërarchie (PH)
Bij het bepalen van PM moet gestreefd worden naar de hoogst mogelijke oplossing binnen onderstaande
PH. Een combinatie van meerdere preventiemaatregelen mag uiteraard altijd.
1. Verwijder het risico.
2. Vervang het risico door een veiliger alternatief.
3. Voorzie collectieve bescherming.
4. Organisatorische maatregelen.
5. Voorzie persoonlijke bescherming.
6. Schadebeperking.
7. Signalisatie – waarschuwen.
52 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Arbeidsmiddelen (AM)
Alle gereedschappen en materialen (zoals bouten, moeren, pannen, aandrijfriemen).
Maaiveld
De begane grond.
No-drop zone
Indien na het doorlopen van de PH geen 100% zekerheid kan gegeven worden dat er geen AM kunnen
vallen, is de zone waar AM terecht kunnen komen bij val , de no drop zone de welke dient afgespannen te
worden
De vijf vitale vragen
1. Wat gaan we doen?
2. Hoe gaan we het doen?
3. Waar gaan we het doen?
4. Welk zijn de mogelijke risico’s?
5. Hoe gaan we ons beschermen?
Procedure/werkwijze
Preventieprincipes bepalen
Via de PH bepaalden we specifieke PM voor de beide groepen van AM, en dit tijdens de 3 kritische momenten.
Er was echter ook nood aan algemene PM die we definiëren als zijnde: “De preventieprincipes”. De volgende
preventieprincipes werden vastgelegd binnen de MDWG:
• Manueel transporteren van AM moet bekeken worden in functie van de handelbaarheid van de last.
Zowel qua afmetingen als qua gewicht. Wegens ergonomische redenen is het aan te raden om het
gewicht te beperken tot 15kg voor het transporteren van lasten en AM op hoogte.
• We transporteren AM maximaal met:
o persoonlijke hijsmiddelen;
o of voorziene mogelijkheden tot bevestiging aan de riem;
o of mechanische hijsmiddelen.
• We garanderen aan onszelf dat materialen in rust nooit vallende voorwerpen kunnen worden.
• Bij gebruik van AM buiten stelling of platform, of op de rand van stelling of platform, zullen deze AM
steeds individueel geborgd worden.
• Bij het op en af ladders gaan houden we de beide handen altijd vrij.
• Bij het op en af trappen gaan houden we steeds één hand aan de leuning.
• Bij het kortstondig hijsen van AM zal er altijd iemand beneden staan om de zone te bewaken.
• Wordt er een no-drop zone geïnstalleerd onder de werkzaamheden dan zal deze altijd worden
afgespannen.
• Overloop de vijf vitale vragen tijdens de startwerkbespreking voor aanvang van de werkzaamheden.
Werkingshoogte bepalen
Ons eerste gedacht was om de werkingshoogte op 4m te leggen. Echter tijdens ons bezoek aan BP Rotterdam
leerden we dat ze daar het gedacht ‘hoogte is hoogte’ hanteerden. Algemeen wordt in België echter een
hoogte van meer dan 2 m aanzien als “werken op hoogte”. De begane grond noemen wij binnen het Total
platform Antwerpen: “Het maaiveld”. De werkingshoogte werd daarom vastgelegd op 2m boven het maaiveld.
53 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Transporteren in kooiladders
Zoals gezegd zijn er diverse plaatsen op het Total platform Antwerpen die enkel bereikbaar zijn via het gebruik
van kooiladders. Het was mij al snel duidelijk dat ik op zoek moest naar een mechanische opstelling, waarmee
je AM kan hijsen binnen de structuur van de kooiladder.
Een van mijn collega’s is professioneel bergbeklimmer en via hem kwam ik bij de firma mounteqshop terecht.
Zij werken samen met petzl en we nodigden hen beiden uit om over een mogelijke oplossing na te denken.
Toen we een mogelijke oplossing in gedachten hadden, organiseerde ik een infosessie met verschillende PA’s
van de dienst HSSEI, werknemersvertegenwoordigers, deelnemers van de MDWG en beide firma’s.
Er werd beslist om enkele live tests te doen op de moeilijkst bereikbare plaatsen op TRA. We deden die live tests
opnieuw in het bijzijn van enkele PA’s van de dienst HSSEI, werknemersvertegenwoordigers maar ook
contractoren en onderhoudsmensen.
De live tests waren heel bemoedigend. Onderstaande opstelling bood de oplossing:
Figuur 25 Schets werken met handlier in kooiladders
We moesten met vele zaken rekening houden:
• Bij de preventieprincipes schreven we het volgende: Bij het kortstondig hijsen van AM zal er altijd
iemand beneden staan om de zone te bewaken.
Bovenaanzicht
Zijaanzicht
Platform
Platform
Kooiladder
Kooiladder
Kooi
Vooraanzicht
Last
Touw
Leng
Leng
Musketon
handlier
handlier
54 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
o We hebben er expliciet voor gekozen om de persoon die bovenop het platform staat niet te
laten hijsen. Immers, als je de persoon op het gelijkvloers laat hijsen, dan is er altijd een tweede
iemand nodig om de last boven aan te nemen, en kan de persoon beneden de zone bewaken.
• Kan de structuur van een kooiladder gebruikt worden om lasten tot maximaal 15Kg te hijsen?
o We lieten dit berekenen door de dienst engineering en kregen groen licht.
o Dit was een goede zaak, maar de volgende stap in het denkproces was wel om af te bakenen
dat het gebruik ervan, geen courant iets zou worden.
• Ik moest de laatste stappen nog doorlopen uit figuur 10 ‘stappenplan manueel hanteren van lasten’,
uit punt 3.3.3
o Door gebruik te maken van de handlier hoeven we de lasten niet meer te dragen. Het risico dat
dit letsel met zich meebrengt, is dus weg.
Figuur 26 Stappenplan manueel hanteren van lasten
Is het KB toepasbaar op het werk of houdt het werk activiteiten in
van manuele behandeling
Is er een risico op letsel
Is het praktisch haalbaar om het manueel hanteren van lasten te
vermijden
Is het praktisch mogelijk om operaties te automatiseren of te
mechaniseren
Blijft er daarbij dan een risico
bestaan op een letsel door het
manueel hanteren van lasten
Evalueer het risico op letsels bij de manuele behandeling van
lasten
Bepaal maatregelen om het risico op letsels te verminderen tot
het laagst haalbare niveau
Voer de maatregelen uit
Evaluatie: is het risico op letsels voldoende verminderd?
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
Stap 6
Stap 7
Stap 8
Ja (dragen van lasten in kooiladder)
Ja (valgevaar door dragen van lasten in kooiladder)
Neen (op torens geen vaste takelvoorzieningen)
Neen
Ja
Ja (vaste takelvoorziening)
Ja
Einde evaluatie
Het risico is weg
Mechaniseren dmv handlier
Neen
55 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Praktische toepassing procedure
Zoals gezegd hebben we een resem AM laten testen (technologische aard), alsook hebben we PM bepaald van
organisatorische aard. Daarop besloot ik om de praktische toepassing van de procedure op te splitsen in twee
delen. De planning van het uit te voeren werk enerzijds, en de uitvoering anderzijds.
Planning
• Voor aanvangen van het werk steeds eerst de evaluatie maken of de werken niet op grondniveau
kunnen worden uitgevoerd.
• Indien vaste opslagplaatsen voorzien zijn hiervan maximaal gebruik maken.
Bij gepland werk waar frequent transport dient te gebeuren kunnen volgende bijkomende specifieke PM
genomen worden:
• het spannen van netten onder de werkzone;
• en het bouwen van scheidingsvloer(en);
• en bekijken of er een no-drop zone moet worden ingesteld door middel van een afbakening op de
onderliggende niveau’s.
• Bij transporten zwaarder dan 15kg:
o AM opbergen in hijsbakken.
o Gebruik maken van de voorziene mogelijkheden tot takelen.
 Vaste takelsystemen
o Bij ontbreken van vaste takelmogelijkheden de stellingprocedure toepassen.
 Punt 9. Hijsen van lasten aan stellingstructuur – bijkomende specifieke eisen
o Bekijken of onderstaande procedures dienen te worden toegepast:
 Hoogwerker
 Hijswerken
 Stellingen
• Bij transporten tot maximaal 15kg op locaties die enkel via een kooiladder te bereiken zijn, gebruik
maken van de mobiele handlier.
Uitvoering van de werkzaamheden
Algemene AM
• Om de benodigde AM op een veilige wijze te kunnen transporteren, bestaan volgende
mogelijkheden:
o Draagtassen;
o rugzakken;
o schoudertassen;
o boutenzak voor kleine materialen in kooiladders;
o en heuptassen voor klein gereedschap.
• Voor wat betreft het veilig transporteren van gereedschappen bestaan gordels die voorzien kunnen
worden van maximaal 3 metalen ringen met een sluithaak.
• Om te voorkomen dat AM in rust kunnen vallen kunnen we de ondergrond dichtleggen:
o door het gebruik van een magnetisch deken;
o of door het gebruik van een lasdeken.
• Gereedschappen kunnen tijdens gebruik:
o geborgd zijn aan structuren;
o worden vastgemaakt aan de:
 Riem;
 of arm;
56 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Specifieke AM
• wat betreft het gebruik van spieën:
o Er wordt altijd eerst voorrang gegeven aan het gebruik van de hydraulische flenzenspreider.
o Indien niet anders mogelijk is gebruik van no-drop spieën toegestaan.
• Bij het gebruik van een slagsleutel:
o Gebruik de fingersaver;
o of gebruik het touwsysteem.
• Gebruik altijd een no-drop pensbar.
Algemeen
• Tijdens de werken mag men altijd een pictogram voorzien ‘opgepast voor vallende voorwerpen’.
Vast productiemateriaal
Tijdens ons bezoek aan BP Rotterdam kwamen de handwielsleutels ter sprake. De verhalen waren herkenbaar.
Ook bij ons was een wildgroei te bespeuren op de eenheden. Ze werden opgehangen door de bekken van de
handwielsleutels aan structuren en dergelijke op te hangen, waardoor valgevaar continue aanwezig is. We
besloten dan ook om vaste ophangborden aan te bieden.
Voordat we dat konden doen moesten er enkele vragen beantwoord worden en we kozen ervoor om ze te
stellen bij de grootste gebruiker zijnde de raffinaderij:
1. Welke maten van handwielsleutels hebben wij op TRA?
2. Hoeveel hebben we er van elke maat?
3. Bovendien stelden we onszelf ook de vraag tot welke diameter van handwiel welke maat van
handwielsleutel gebruikt mag worden.
Wat zijn diameters van gebruik?
Hoeveel hebben we er van elke maat?
• 250 mm -> van 25 tot 50 mm
• 300 mm -> van 50 tot 100 mm
• 400 mm -> van 100 tot 250 mm
• 550 mm -> van 250 tot 400 mm
• 750 mm -> van 400 tot 900 mm
Figuur 27 Handwielsleutels op TRA (aantal per maat)
Omdat elke hulp-operator op de eenheid over een kleine stelselring beschikt, besloten we om de kleinste maat
niet langer te weerhouden. We gaan dus een ophangbord aanbieden voor maximaal vier lengten van
handwielsleutels. Bovendien kregen we vanuit onderhoud de tip om deze gebruiksklaar te maken om te kunnen
borgen. Een idee dat we ook weerhielden.
57 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Training en opleiding
De firma VDP levert bijna alle AM die weerhouden werden. Zij zullen voor het Total Platform Antwerpen
voorzien in de eerste opleiding mbt het gebruik van de gekozen AM. Vermits de meeste AM afkomstig zijn van
de firma Capital Safety 3M, zal dat samen met hen gebeuren.
Tijdens diezelfde opleiding zal Petzl de opleiding voor het gebruik van de handlier voor zich nemen.
De eerste opleiding zal zowel theoretisch gebeuren, als praktisch, buiten in de field.
Voor de komende jaren ontwikkelde ik een LC-pakket dat samen met de MDWG van de procedure werd
besproken, en zal dienen om een heropfrissing te geven aan alle gebruikers bij:
• TA;
• SD;
• en alle andere kleine, en grote, projecten.
6.3. Eindwerk maken
In november 2016 bezorgde ik de eerste draft aan mijn promotor Myriam Van der Steen.
6.3.1. Procedure opstellen voor het Total Platform Antwerpen
• Ontwikkelen via overleg binnen MDW
• 10/10/2016: Verdediging directiecomité Total platform Antwerpen
• 02/11/2016: Validatie TRA HSE directie
• 13/12/2016: Goedkeuring CPBW
• 01/02/2017: Implementatie op niveau Total platformAntwerpen
6.3.2. Promotie en sensibiliseringscampagne ontwikkelen
Voor de promotiecampagne besloten we om met twee affiches te werken. Een eerste om wat te prikkelen, een
tweede om duidelijk te maken waarover het nu juist gaat. Hieronder de twee affiches.
Figuur 28 Affiches promotiecampagne
Om de mensen te sensibiliseren maakte ik 4 korte PPT-presentaties. Die werden maandelijks getoond in de LC-
meetings over het Total platform Antwerpen.
58 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
6.3.3. Duiden waar procedure komt in beoordelingssysteem contractorwerking
Binnen het Total platform Antwerpen bestaat het VORS systeem.
Wat is het VORS systeem?
• Focus op oberveren van handelingen/gedragingen en voeren van een constructief veiligheidsgesprek
met de betrokkenen
• Aanmoedigen van goede uitvoeringspraktijken
• Bijsturen van verkeerde werkwijze, incorrecte gedragingen, gebrekkige installatietoestanden en
andere ongewenste situaties die het gevolg zijn van substandaard werkcondities
Waarom VORSen?
• Regelmatig observaties uitvoeren om:
o Te tonen dat veiligheid voor jou belangrijk is;
o en preventief te werken.
• Mensen een schouderklopje te geven bij veilig gedrag.
• Mensen te wijzen op onveilig gedrag.
• Onveilige handelingen stop te zetten.
Hoe voer je een goede VORS uit?
• Neem iemand mee:
o TOA en TRA: partner vooraf vastgelegd.
o TPA: bij voorkeur iemand met een uitvoerende functie.
• Handeling /gedrag observeren.
o Voor 2017 ligt de nadruk op vallende AM.
• Open gesprek aangaan met de geobserveerde over de aanwezige risico’s en de genomen maatregelen.
• Zorg dat je zelf in orde bent !
• Verslag maken.
Waarvoor gebruiken je jouw verslag?
• Als input voor ons veiligheidsbeleid en onze veiligheidscultuur.
• Consequentiebeleid.
• Veiligheidsattitude van personen bijschaven.
• Specifiek voor contractors:
o VORS is één van de zes parameters van de S-score (safety-score).
o Score VORS bepaalt (in bepaalde contracten) de bonus malus van de contractoren.
o Verslag wordt zo snel mogelijk naar contractor gestuurd met soms vraag tot feedback.
o Oplijstingen van VORSen per contractor regelmatig bespreking met bewuste contractor om te
kunnen verbeteren.
Evaluatie contractors
Periodiek worden de huisaannemers geëvalueerd op hun prestaties. Voor veiligheid is dit de "S-score", voor
kwaliteit de "P-score" (performantie score).
59 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
De evaluatieparameters voor de S-score zijn:
Figuur 29 Overzicht parameters S-score
De P- score wordt door contractmanagement opgesteld.
Deze evaluaties worden jaarlijks besproken op het leverancierscomité welke adviseert aan de directie.
7. Implementatie op niveau Total platform Antwerpen
Arbeidsmiddelen
De planning was om alles te implementeren tegen eind januari 2017. Dat betekent natuurlijk dat alle AM ook
klaar moeten liggen in het magazijn. Hiervoor werden CNM nummers aangemaakt via de dienst HSSEI en de
aankoopdienst vroeg aan mij een overzichtslijst, met aantallen, om te kunnen bestellen bij de verschillende
leveranciers. Onderstaande lijst werd alvast weerhouden:
• Hoofdleverancier VDP
• Wat hoofdleverancier niet kan leveren staat in het rood
Audit VORS
Veiligheidsresultaten
Inspectierondes
Veiligheidscoördinator
Loos Control medewerking
Acc/Inc rapporten
60 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Arbeidsmiddel Leverbaar
via VDP
Artikelnummer
VDP
heavy duty' nylon draagtas
Ergodyne 5653
Tas voor materialen, max 45kg draagvermogen, dia : 32cm, hoogte 43cm
1006899001
functionele gereedschapsrugzak voor zware werkzaamheden
Roebuck C6906077
Uitgerust met ergonomische gepolsterde
rug en lussen voor extra comfort. Inclusief gereedschapfoudraal met 40 uitneembare
en beschermende zakjes. Ruimte voor laptop. Zijzakjes. Opbergzakje vooraan uit
netstof (35 x 47 x 18cm 600D polyester)
2299914
Gereedschapsdraagtas voor zware toepassingen met afdekkap
Roebuck C6906079
Uitgerust met veelzijdige gereedschapszakjes -en houders. Ergonomische
draaghendel, poedergecoat. Afmetingen: H x B x D: 51 x 24 x 36cm
2304818
Gereedschaps gordeltas voor kleine onderdelen
Gordeltas voor kleine onderdelen ; canvaskamille (huidskleur/zwart)
1006899005
Tabel 13 Inventarisatie
61 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Alu Musketon
Ovale musketonhaak uit aluminium. Manuele sluiting van het vergrendelingsmechanisme. Opening: 18
mm.
1003744
D-RING DR-1X3.5 (25,4mm x 88,9mm)
Textiel anker met staal D-ring ; 2,3kg max draagvermogen
1032686
Retraktor BAHCO 3875-RL1
Retraktor om aan riem te bevestigen. Uitrekbaar over 1 m. Max gewicht = 0.9Kg
2292129
SPIRAALKOORD 157,5CM EXT-H2HCOIL
Coil tether lijn met beschermd staal kabel ; 2,3 kg max draagvermogen
1032698
Pictogram vallende voorwerpen
Uitvouwbare pictogram
Geel Zwart veiligheidslint
Logo Total + tekst “NO DROP ZONE” + afbeelding pictogram
62 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
STOP-DROP safety mat + bag
STOP-DROP safety mat : 2,00 m x 1,00 m ; Border incl. Magnets and punch eye rings
1035757
STOP-DROP safety mat + bag
STOP-DROP safety mat : 1,00 m x 0,90 m ; Border incl. Magnets and punch eye rings
1006899006
Positioneringsring met schroef
Roestvrije positioneringsring om koevoet te beveiligen tegen vallen door grating
Fingersaver
tool om bij handling met materialen de vingers te beschermen tegen mechanische verwonding (370 mm)
1025245
Kunststof emmer (5L)
Emmer met een inhoud van 5 liter. Afsluitbaar door middel van schroefdeksel
Leverancier Moens verpakkingen
63 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Kunststof emmer (10L)
Emmer met een inhoud van 10 liter. Afsluitbaar door middel van schroefdeksel
Leverancier Moens verpakkingen
Quick wrap tape
STOP-DROP safety mat : 2,00 m x 1,00 m ; Border incl. Magnets and punch eye rings
1500045
D-RING KOORD DR-CORD
Max.draagvermogen: 2,3 kg. Te gebruiken bij gereedschappen met gesloten hendels of voorgeboorde
gaten. Totale lengte van 22 cm, de zwarte lus (deel te bevestigen aan het gereedschap) heeft een lengte
van +/- 15 cm.
1500009
KOPPELING GEREEDSCHAP
Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (1,5cm)
1500027
D-RING DR-1X3.5
D-ring om samen met Quick Wrap tape te bevestigen aan gereedschappen.
1032686
64 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
KOPPELING GEREEDSCHAP
Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (2 cm)
150028
KOPPELING GEREEDSCHAP
Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (2,5cm)
1500029
KOPPELING GEREEDSCHAP
Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (3,1 cm)
1500030
PYTHON QUICK RING 1.00' 25 PACK
Set van 25 ringen met diameter 2,5 cm om te bevestigen aan gereedschappen van maximum 0,9 kg bij
werken op hoogte.
1500025
PYTHON QUICK RING 1.5' 25 PACK
Pack van 25 quick ringen met diameter 3,8cm, te gebruiken bij gereedschap van max.0,9kg met een gat in
het handvat.
1500026
D-RING DR-1X3.5
D-ring om samen met Quick Wrap tape te bevestigen aan gereedschappen.
1032686
65 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
Stappenplan implementatie
Onderstaand stappenplan werkte ik uit om ervoor te zorgen dat de implementatie goed zou verlopen.
Tabel 14 Stappenplan implementatie
Op maandag 9 januari 2017 kwamen wij samen met de verschillende MDWG om te evalueren of we met alles
klaar waren om te kunnen starten. Dat was het geval.
• Promotie –en sensibiliseringscampagne werden afgetrapt (eerste poster en bash werden opgehangen)
• De procedure en werd verspreid via de LC-meetings.
• Gebruikers moesten zich verplicht inschrijven voor de eerste opleiding.
poster ophangen ok
poster tweede gedeelte ophangen W4
Bash deel 1 ophangen W2
Bash deel 2 ophangen W4
4 PPT's (teasers) verdelen feb/maa/apr/mei
LC pakket shift Uitdelen tijdens PPT W4
- PPT goedkeuring W2
- rugzak
- 2 D-ringen pp
- 2 lanyards pp (zaklamp, stelselring)
W2
Vragen mogelijkheden
- organisatie, inhoudelijk,…
Petzl brigadiers + 2 pers/zone
Eigen personeel
- Onderhoud
- Productie (dagmensen)
W2
communicatie W4
vervangen februari
feedback STAVAZA CPBW maart
communicatie
vervangen
feedback STAVAZA
Sven Vincotte W2
Manier van werken W3
communicatie W4
vervangen/keuren/labellen februari
W2
communicatie naar BTL/DC W1
communicatie vanuit BTL/DC W3
Start test februari
Overige AM lopende, finish W4
Stockcontrole W4
na test
Promotie & sensibilisering
Training
Testbord handwielsleutels LPG zone
Implementatie
Testen
VDP
No-drop pensbar
Handwielsleutels vervangen
Keuring veiligheidsemmers
bestellen W2
W2
feb W1-W2Geven training
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen
Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen

More Related Content

Similar to Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen

Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...
Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...
Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...
Gemeente Zwijndrecht
 
Workshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schiphol
Workshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schipholWorkshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schiphol
Workshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schiphol
Facto Magazine
 
Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...
Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...
Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...
Anke Boomsma
 
Een warme plek in de strategie Chris Pettersson
Een warme plek in de strategie Chris PetterssonEen warme plek in de strategie Chris Pettersson
Een warme plek in de strategie Chris Pettersson
Chris Pettersson
 
Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...
Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...
Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...
Samenwerkingsschool Emmaüs
 
1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs
1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs
1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs
Bram Jacobs
 
rugcic_impactvolle_analist_brochure
rugcic_impactvolle_analist_brochurerugcic_impactvolle_analist_brochure
rugcic_impactvolle_analist_brochure
Jackovdbosch
 
De doorwerking van besluiten van het Veiligheidsberaad
De doorwerking van besluiten van het VeiligheidsberaadDe doorwerking van besluiten van het Veiligheidsberaad
De doorwerking van besluiten van het Veiligheidsberaad
Michiel Roesink
 
TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014
TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014
TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014
Maarten Pieters
 
Final scriptie tamarah collij publiek management
Final scriptie tamarah collij publiek managementFinal scriptie tamarah collij publiek management
Final scriptie tamarah collij publiek management
Twittercrisis
 

Similar to Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen (20)

Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...
Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...
Nieuwe dienstverleningsconcept - Presentatie bij diensthoofdenvergadering 201...
 
Permanente vorming UHasselt 2013-2014
Permanente vorming UHasselt 2013-2014Permanente vorming UHasselt 2013-2014
Permanente vorming UHasselt 2013-2014
 
Workshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schiphol
Workshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schipholWorkshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schiphol
Workshop 1: Echt samenwerken betekent langere contractduur. Case schiphol
 
Lean led hospital design, creating the efficient hospital of the future - cas...
Lean led hospital design, creating the efficient hospital of the future - cas...Lean led hospital design, creating the efficient hospital of the future - cas...
Lean led hospital design, creating the efficient hospital of the future - cas...
 
Universiteit Hasselt School of Expert Education | | Opleidingsaanbod 2016-2017
Universiteit Hasselt School of Expert Education |  | Opleidingsaanbod 2016-2017Universiteit Hasselt School of Expert Education |  | Opleidingsaanbod 2016-2017
Universiteit Hasselt School of Expert Education | | Opleidingsaanbod 2016-2017
 
Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...
Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...
Verslag project team Risicobeheersing april 2015 - december 2016 glossy versi...
 
Een warme plek in de strategie Chris Pettersson
Een warme plek in de strategie Chris PetterssonEen warme plek in de strategie Chris Pettersson
Een warme plek in de strategie Chris Pettersson
 
Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...
Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...
Priscilla Noordermeer - Learning analytics en interventies om de leerwinst te...
 
Hoe ING-Insurance (in)formeel leren van talenten ondersteunt mbv een ‘social ...
Hoe ING-Insurance (in)formeel leren van talenten ondersteunt mbv een ‘social ...Hoe ING-Insurance (in)formeel leren van talenten ondersteunt mbv een ‘social ...
Hoe ING-Insurance (in)formeel leren van talenten ondersteunt mbv een ‘social ...
 
Interreg v ehv en innovatie
Interreg v ehv en innovatieInterreg v ehv en innovatie
Interreg v ehv en innovatie
 
Fm21 NL - Kristien Achten - AG Real Estate
Fm21 NL - Kristien Achten - AG Real EstateFm21 NL - Kristien Achten - AG Real Estate
Fm21 NL - Kristien Achten - AG Real Estate
 
1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs
1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs
1. Evenementenveiligheid in de Veiligheidsregio's - Afstudeerraport Bram Jacobs
 
Innovatie Workshop: Re-Designing Safety
Innovatie Workshop: Re-Designing SafetyInnovatie Workshop: Re-Designing Safety
Innovatie Workshop: Re-Designing Safety
 
rugcic_impactvolle_analist_brochure
rugcic_impactvolle_analist_brochurerugcic_impactvolle_analist_brochure
rugcic_impactvolle_analist_brochure
 
De doorwerking van besluiten van het Veiligheidsberaad
De doorwerking van besluiten van het VeiligheidsberaadDe doorwerking van besluiten van het Veiligheidsberaad
De doorwerking van besluiten van het Veiligheidsberaad
 
TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014
TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014
TNO Nieuwsflits Arbeidsproductiviteit Maakindustrie nr 6 januari 2014
 
Final scriptie tamarah collij publiek management
Final scriptie tamarah collij publiek managementFinal scriptie tamarah collij publiek management
Final scriptie tamarah collij publiek management
 
Sig Sam Sam
Sig Sam SamSig Sam Sam
Sig Sam Sam
 
BUZZ Kickstarter Microsoft Ordina - Traineeship Jobs
BUZZ Kickstarter Microsoft Ordina - Traineeship JobsBUZZ Kickstarter Microsoft Ordina - Traineeship Jobs
BUZZ Kickstarter Microsoft Ordina - Traineeship Jobs
 
Faciliteren Van Workshops Yc 5 2 2010 0.2
Faciliteren Van Workshops Yc 5 2 2010 0.2Faciliteren Van Workshops Yc 5 2 2010 0.2
Faciliteren Van Workshops Yc 5 2 2010 0.2
 

Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen

  • 1. PROVINCIAAL VEILIGHEIDSINSTITUUT Departement Ontwikkeling & Educatie Eindwerk aangeboden tot het behalen van de graad Aanvullende vorming voor preventieadviseurs niveau 2 Promotienummer: nr 112 Promotor: Myriam Van Der Steen Student: Naessens Sven Verdedigingsperiode: maart 2017 | Werken aan de top: Opgepast voor vallende arbeidsmiddelen | Ontwikkelen en implementeren van een preventiebeleid aangaande vallende arbeidsmiddelen in een industriële omgeving.
  • 2. 2 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
  • 3. 3 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Dankwoord Na een intensieve periode van tien maanden is het zover. Met het schrijven van dit dankwoord leg ik de laatste hand aan mijn eindwerk. Het was een periode waarin ik veel heb geleerd, op het vlak van welzijn, maar ook op persoonlijk vlak. Het schrijven van dit eindwerk is me niet in de koude kleren gaan zitten. Ik wil graag stil staan bij de mensen die mij de afgelopen periode enorm hebben gesteund en geholpen. Ik wil graag mijn collega’s van het Total platform Antwerpen bedanken voor de fijne samenwerking. Jullie hebben mij enorm gesteund en waren altijd bereid om mij te helpen. Ik wil in het bijzonder stilstaan bij onze ex- directeur HR, mevrouw V. Remans. Vera ik wil je graag bedanken voor de geboden kans om te mogen starten met mijn opleiding als preventieadviseur niveau 2. Daarnaast wil ik graag mijn promotoren, A. Verschaffelt (Total platform Antwerpen) en M. Van der Steen (Konsilo bvba), bedanken voor de fijne begeleiding. Jullie hebben mij de juiste handvatten aangereikt om de goede richting te kiezen, zodat ik mijn eindwerk succesvol heb kunnen afronden. Mijn omgeving wil ik graag bedanken voor de wijze raad en luisterend oor. Jullie staan altijd voor mij klaar. In het bijzonder mijn vrouw en zus voor het aanvaarden van de rol als Chinese vrijwilligers. Jullie bevindingen hebben gezorgd voor een leesbaar eindwerk binnen een technisch kader, maar gelukkig konden we in die tien maanden ook over iets anders praten dan alleen dit eindwerk. Allemaal, heel erg bedankt! Sven Naessens Zwijndrecht, 11 februari 2017.
  • 4. 4 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
  • 5. 5 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Abstract In dit eindwerk wordt binnen het PDCA gebeuren een preventiebeleid ontwikkeld ter voorkoming van accidenten en incidenten ten gevolge van vallende arbeidsmiddelen. Binnen de Total groep wereldwijd werd deze uitdaging voor 2016 als topprioriteit op de agenda geplaatst . De bedoeling van dit eindwerk was het onderzoeken van de risico’s en gevaren, en uitwerken van preventiemaatregelen ter voorkoming van schade binnen dit kader voor het Total platform Antwerpen. De twee belangrijkste beslissingen waren de afbakening en de focus op het praktische. Qua afbakening werd besloten dat we het stellinggebeuren niet zouden meenemen binnen dit eindwerk, vermits er voor het Totalplatform Antwerpen reeds een stellingprocedure bestaat waarop kan worden verder gewerkt. Rond het praktische besloten we de theorie te gebruiken binnen het eindwerk maar de pakrijkbenadering hoog op de agenda te plaatsen binnen het ontwikkelen van het preventiebeleid. Zo maakte de theorie rap duidelijk dat er gewerkt diende te worden op twee soorten van gevarendragers zijnde materiaal en gereedschappen. Bovendien werd het snel duidelijk dat de gevarendragers op drie kritische momenten (transporteren, tijdens het werken, en arbeidsmiddelen in rust) het gevaar van vallende arbeidsmiddelen in zich dragen. Binnen het praktische werd eigen personeel, zowel als contractors, betrokken bij het nadenken over preventiemaatregelen, het testen ervan en de beslissing tot het weerhouden van het gamma dat we momenteel aanbieden. Ook de procedure werd uitgeschreven vanuit een praktisch oogpunt, met ook daarin inspraak vanuit het personeel en de contractors. Op 1 maart 2017 gaat de procedure live op het Total platform Antwerpen met een focus, op het volgen en begeleiden van de praktijk buiten, tijdens rondgangen en audits voor de volgende maanden van dit jaar.
  • 6. 6 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
  • 7. 7 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Inhoudstafel Dankwoord ......................................................................................................................................................3 Abstract ...........................................................................................................................................................5 Afkortingen en definities ...............................................................................................................................11 Mededeling....................................................................................................................................................13 Voorstelling TOTAL ........................................................................................................................................15 1.1. De groep Total.....................................................................................................................................15 1.2. Hoofdactiviteiten en structuur Groep Total ........................................................................................16 1.3. Situering Total in Antwerpen binnen de Groep Total..........................................................................17 1.3.1. Vestigingen.................................................................................................................................17 1.3.2. Geïntegreerd complex ................................................................................................................17 1.3.3. Dienst HSSEI Total platform Antwerpen.....................................................................................18 2. Beschrijving eindwerk..........................................................................................................................21 2.1. Inleiding...............................................................................................................................................21 2.1.1. Probleemstelling .............................................................................................................................21 2.1.2. Wat zijn de (mogelijke) gevolgen? .............................................................................................22 2.1.3. Doelstelling .....................................................................................................................................23 2.2. Stappenplan ........................................................................................................................................25 3. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren? ........................................................................................26 3.1. Doelen stellen......................................................................................................................................26 3.2. Manier van werken .............................................................................................................................26 3.3. Algemene bronnen raadplegen...........................................................................................................26 3.3.1. WOW ..........................................................................................................................................26 3.3.2. Belgische wetgeving...................................................................................................................27 3.3.3. Preventiezakboekje.....................................................................................................................28 3.3.4. Codex..........................................................................................................................................29 3.3.5. ARAB...........................................................................................................................................30 3.3.6. Publicaties en netwerken............................................................................................................30 3.4. Specifieke bronnen raadplegen...........................................................................................................31 3.4.1. Documenten TOTAL platform Antwerpen ..................................................................................31 3.4.2. Documenten andere bedrijven ...................................................................................................32 4. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak...................................33 4.1. Doelen stellen......................................................................................................................................33 4.2. Manier van werken .............................................................................................................................33 4.2.1. Structuur Eindwerk bepalen .......................................................................................................33
  • 8. 8 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 4.2.2. Structuur veiligheidsprocedure voor Total platform Antwerpen bepalen..................................33 4.2.3. Uitwerken promotiecampagne veiligheidsprocedure Total Platform Antwerpen.....................34 4.2.4. Implementatie in het beoordelingssysteem ...............................................................................34 5. Derde stap: RIE's en RA’s maken.........................................................................................................35 5.1. Doelen stellen......................................................................................................................................35 5.2. Manier van werken .............................................................................................................................35 5.3. Onderzoek ...........................................................................................................................................36 5.3.1. AI-rapporteringen.......................................................................................................................36 5.3.2. Inschalen en onderzoeken van de verschillende rapporten........................................................37 5.3.3. Wie, wat, welke, wanneer en hoe-vragen..................................................................................39 5.3.4. MUOPO toepassen voor maken verschillende RIE's ...................................................................40 6. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info......................................................................................42 6.1. Doelen stellen......................................................................................................................................42 6.2. Manier van werken .............................................................................................................................42 6.2.1. Bepalen specifieke PM................................................................................................................43 6.2.2. Opstellen procedure ...................................................................................................................50 6.3. Eindwerk maken..................................................................................................................................57 6.3.1. Procedure opstellen voor het Total Platform Antwerpen...........................................................57 6.3.2. Promotie en sensibiliseringscampagne ontwikkelen..................................................................57 6.3.3. Duiden waar procedure komt in beoordelingssysteem contractorwerking................................58 7. Implementatie op niveau Total platform Antwerpen..............................................................................59 Arbeidsmiddelen ..........................................................................................................................................59 Stappenplan implementatie.........................................................................................................................65 8. Knelpunten, uitdagingen en leerpunten doorheen het eindwerk............................................................66 8.1. Stappenplan....................................................................................................................................66 8.1.1. Knelpunten .................................................................................................................................66 8.1.2. Uitdagingen................................................................................................................................66 8.2. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren......................................................................................66 8.2.1. Knelpunten .................................................................................................................................66 8.2.2. Uitdagingen................................................................................................................................66 8.2.3. Leerpunten..................................................................................................................................66 8.3. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak ..............................67 8.3.1. Knelpunten .................................................................................................................................67 8.3.2. Uitdagingen................................................................................................................................67 8.3.3. Leerpunten..................................................................................................................................67
  • 9. 9 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 8.4. Derde stap: RIE's en RA’s maken.....................................................................................................67 8.4.1. Knelpunten .................................................................................................................................67 8.4.2. Uitdagingen................................................................................................................................67 8.4.3. Leerpunten..................................................................................................................................68 8.5. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info..................................................................................68 8.5.1. Knelpunten .................................................................................................................................68 8.5.2. Uitdagingen................................................................................................................................68 8.5.3. Leerpunten..................................................................................................................................68 Bronvermeldingen .........................................................................................................................................70
  • 10. 10 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
  • 11. 11 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Afkortingen en definities Om begripsverwarring te voorkomen, enkele afkortingen en definities die in dit document gebruikt worden: • AI-rapportage = Accident/Incident-rapportage • AM = ArbeidsMiddel(en) • AO = ArbeidsOngeval(len) • ARAB = Algemeen Reglement op de ArbeidsBescherming • BU = Business Unit • CBM = Collectieve BescherminsgMiddelen • CNM = Creatie Nieuw Materiaal • Codex = De “Codex welzijn op het werk” • CPBW = Comité Preventie, Bescherming en veiligheid op het Werk • EAO = Ernstig AO • EDPBW = Externe Dienst Preventie en Bescherming op het Werk • EHBO = Eerste Hulp Bij Ongevallen • GPP = Globaal Preventie Plan (wettelijke verplichte basis om het JAP praktisch uit te werken) • HIPO = High Potential • HL = Hiërarchische Lijn • HR = Human Resources • HSE = Health Safety Environment • HSSEI = Health Safety Security Environment Inspection • ICT = Informatie- en CommunicatieTechnologie • IDPBW = Interne Dienst Preventie en Bescherming op het Werk • IMS = Geïntegreerd ManagementSysteem • JAP = Jaarlijks Actie Plan (de Codex over het welzijn op het werk verplicht de WG jaarlijks een actieplan op te stellen.) • KB = Koninklijk Besluit • LBU = Local Business Unit • LNG = Liquefied Natural Gas • MB = Ministerieel besluit • MDWG = multidisciplinaire werkgroep(en) • PA = PreventieAdviseur(s) • PA AH = PA ArbeidsHygiëne • PA-PSY = PA psycho sociale aspecten • PBM = Persoonlijke beschermingsMiddelen • PDCA= Plan Do Check Act • PH = PreventieHiërarchie • PM = PreventieMaatregel(en) • Prio = prioriteit • RA = RisicoAnalyse, omvat het omschrijven, bestuderen en begrijpen van risico’s. • RC = Refining & Chemicals • RC/POL = Business Unit Polymères • RC/RBE = Raffinage & Base Chem Europe • RC/RBE= Business Unit Raffinage Base Chem Europe • RIE = Risico-Inventarisatie en –Evaluatie (bv. een inventarisatie, en evaluatie, doen van alle mogelijke risico’s bij aanschaf van een nieuwe heftruck)
  • 12. 12 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen • SD = Shut Down • SO = Slachtoffer • TA = TurnAround • TBE = Technische BedrijfsEenheid • TOA = Total Olefins Antwerpen • TPA = Total Polymers Antwerpen • TRA = Total Raffinaderij Antwerpen • VORS = Veiligheids Observatie Rondgangen Systeem • Welzijnswet = Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk • WG = WerkGever • WN = WerkNemer(s) • WOW = Wet Op het Welzijn van 4 augustus 1996, oftewel de welzijnswet • ZEAO = Zeer Ernstig AO Gevaar = een intrinsieke eigenschap (bv. geluid, voorwerp, stof, situatie) Blootstelling = iets of iemand die zodanig dicht bij het gevaar staat dat het er (potentieel) op kan inwerken. De blootstelling verandert door de duur, frequentie en intensiteit te beïnvloeden. (bv. procedure rond werken met radioactieve bronnen) Schade = alle vormen van menselijke, materiële en andere schade zoals milieu (bv. gebroken vinger, kapotte motor, olie lek) Risico = kans dat schade zich voordoet tgv blootstelling aan gevaar (bv. doof worden) IMS (Integrated Management System) Het geïntegreerd Management Systeem afgekort "IMS", is één van de synergie realisaties binnen het Total platform Antwerpen (TPA-TOA-TRA). Het IMS is gestructureerd in 27 verschillende domeinen en heeft betrekking op veiligheids-, milieu-, en kwaliteitsborging van onze dagelijkse activiteiten die zich binnen één of verschillende van deze domeinen situeren. Om bestaande systemen maximaal uit te lijnen op het platformniveau zijn voor de meeste domeinen IMS stuurgroepen opgesteld. Deze stuurgroepen hebben een blijvend karakter en zijn verantwoordelijk voor de goede werking van hun domein. Zij bewaken dit aan de hand van indicatoren, en opvolging van hun actieplannen. De adequate werking van alle IMS domeinen wordt bewaakt door systematische en planmatige beoordeling op management niveau. Het doel van deze management reviews is de doeltreffendheid van het IMS te bewerkstelligen en performantie op vlak van veiligheid, milieu en kwaliteit continu te verbeteren. Drijfveer voor de continue verbetering zijn de eisen en de tevredenheid van onze stakeholders, zowel in de context van de interne organisatie als de externe partijen. "Samen nog beter" worden is het ultieme IMS doel en ligt in de lijn van de visie van het Total platform Antwerpen, namelijk voorbeeld en referentie worden binnen de TOTAL Groep.
  • 13. 13 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Mededeling Dit eindwerk was een examen. De tijdens de verdediging geformuleerde opmerkingen werden niet opgenomen
  • 14. 14 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen
  • 15. 15 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Voorstelling TOTAL 1.1. De groep Total Figuur 1 Kerncijfers van de Total Groep in 2014 Figuur 2 De 6 geïntegreerde Total platformen wereldwijd
  • 16. 16 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 1.2. Hoofdactiviteiten en structuur Groep Total Total is een wereldwijd geïntegreerd energiebedrijf dat producten en diensten levert aan de klanten door het ontginnen, produceren en transformeren van olie en gas en het omzetten van hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen ( zonne-energie en biomassa). Activiteiten binnen Total zijn onderverdeeld in drie business segmenten: • Upstream: omvat olie-exploratie en productie en de activiteiten met betrekking tot aardgas. • RC: omvat raffinage, petrochemie, specialiteitenchemie en verhandeling van de ruwe aardolie - en olieproducten. • Marketing & Services: omvat de levering en de marketing van olieproducten, alsook activiteiten met betrekking tot nieuwe energieën. Total heeft de ambitie om onder andere op te treden en erkend te worden als een industriële operator: • met een strategie gericht op respect, luisterbereidheid, dialoog en betrokkenheid van de belanghebbenden; • en als een partner in duurzame, sociale en economische ontwikkeling. Figuur 3 Total activiteiten Elk business segment bestaat uit business units. Binnen RC zijn volgende business units belangrijk voor Antwerpen: • RC/RBE: business Unit Raffinage Base Chem Europe • RC/POL: business Unit Polymères
  • 17. 17 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 1.3. Situering Total in Antwerpen binnen de Groep Total 1.3.1. Vestigingen Total in Antwerpen bestaat uit 3 operationele entiteiten behorend tot RC business segment binnen de Groep Total. De Total vestigingen in Antwerpen omvatten TPA , TOA en TRA en samen noemen ze het Total platform Antwerpen. TRA en TOA behoren tot business unit RC/RBE en TPA behoort tot business unit RC/POL. Beide LBU’s zijn als ‘profit centers’ verantwoordelijk voor hun resultaten binnen het kader van uitgestippelde politiek en doelstellingen van RC. Figuur 4 Organisatiestructuur Total platform Antwerpen 1.3.2. Geïntegreerd complex De eindproducten van de 3 sites in Antwerpen vormen een geïntegreerd deel van de activiteiten van Total. Vertrekkend van de ontginning van ruwe aardolie worden via raffinageprocessen de producten ontwikkeld zoals kerosine, benzine, diesel, bitumen, etc. alsook de productie van basischemicaliën. Deze laatste worden verder aangewend in de productie van polyethyleen.
  • 18. 18 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Figuur 5 Luchtfoto Total platform Antwerpen Tabel 1 Overzicht 3 sites Total platform Antwerpen TRA TOA TPA Derde grootste raffinaderij in Europa 2 stoomkrakers 4 reactoren voor de productie van HDPE Meest complexe raffinaderij van de Total Groep in Europa 1.150.000 ton ethyleenproductie 6 extruders Productie van brandstoffen en basisproducten voor de chemie 575.000 ton propyleenproductie 440.000 ton HDPE productiecapaciteit 16 milj. ton productiecapaciteit 210.000 ton aromatenproductie 1300 werknemers 350 werknemers 165 werknemers 1.3.3. Dienst HSSEI Total platform Antwerpen Op de volgende pagina staat een organigram van de dienst HSSEI voor het Total platform Antwerpen. Elke vestiging heeft: • Haar eigen CPBW. • Haar eigen HL. • WG is overkoepelend. • EDPBW doen wij beroep op: o Dokter; o een PA-PSY; o en momenteel extra bewaking. • IDPBW is uitgebreid. Zie hiervoor het organogram.
  • 19. 19 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Figuur 6 Structuur dienst HSSEI Total platform Antwerpen Tabel 2 Overzicht structuur Total platform Antwerpen EDPBW IDPBW CPBW TRA PA AH & Ergonomie PA-PSY Bewaking Zie organogram en uitleg WN: 10 mandaten TOA WN: 6 mandaten TPA WN: 6 mandaten Figuur 7 Organigram dienst HSSEI Total platform Antwerpen EDPBW IDPBW CPBW HL WN WG
  • 20. 20 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen UITGANGSPRINCIPES INTERNE DIENSTEN HSE • In lijn met de veiligheids- en milieupolitiek van TOTAL. • In lijn met de Belgische wetgeving. • HSE is een service departement: ondersteuning van de operaties maar operationele veiligheid is een lijnverantwoordelijkheid. • Harmonisatie van het veiligheidsbeleid op platformniveau. • Aparte interne diensten met lokale preventieadviseurs. • De diensten met taken die niet behoren tot de wettelijke taken van een interne dienst zijn ondergebracht in een aparte gemeenschappelijke (shared) HSS tak. • Aparte CPBW’s voor TRA en TOA/TPA blijven behouden. • Gemeenschappelijke HSE –programma’s en campagnes. • Bundelen van specialisaties en verbetering procedures. HSE in lijn met het organisatiemodel voor het Antwerps platform • Milieudienst is een shared organisatie. • Veiligheid: o De wettelijke preventieadviseurs :  Een Preventieadviseur arbeidsveiligheid TOA / TPA.  Een Preventieadviseur arbeidsveiligheid TRA.  Preventieadviseurs arbeidsgeneeskunde voor TOA/TPA en TRA: externe dienst.  Preventieadviseurs arbeidsgeneeskunde hebben directe link met hoofd interne dienst en voorzitters van de respectievelijke. • CPBW’s en functioneel voor de EHBO met de verplegers: o Preventieadviseur arbeidshygiëne/ergonomie voor TOA/TPA en TRA: externe dienst. o Preventieadviseur psychosociale aspecten TOA/TPA: externe dienst. o Preventieadviseur psychosociale aspecten TRA: intern.
  • 21. 21 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 2. Beschrijving eindwerk 2.1. Inleiding 2.1.1. Probleemstelling • Zowel op het Total platform Antwerpen, als in de rest van de Total groep is er de laatste jaren een stijging waar te nemen van ongewenste gebeurtenissen met betrekking tot vallende AM. • Dit resulteerde in een stijging van het aantal incidenten en accidenten, dat op zich dan weer resulteerde in meerdere HIPO’s. • Daarom werd het uitwerken van een preventiebeleid ter voorkoming van vallende AM een prioriteit voor de Total groep, en kregen wij als Total platform Antwerpen de opdracht om daar rond te werken. Figuur 8 Ijsbergmodel
  • 22. 22 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 2.1.2. Wat zijn de (mogelijke) gevolgen? Het eerste belangrijk gegeven is de impact van een vallend object als het stopt met vallen. Anders gezegd: “Als het iets of iemand raakt.” Op Total platform Antwerpen een filmpje van de impact van een sleutel die 3.6 kg weegt nadat hij van op een hoogte van 60m werd losgelaten. Als je die sleutel laat vallen van op 60 meter hoogte, heeft dat op het einde van het traject een impact van 200Kg/cm². Figuur 14 impact vallend object Het tweede gegeven is dat mensen er nogal snel van uitgaan dat een object steeds in rechte lijn naar beneden valt. Waar we niet snel aan denken, dat is de impact op het traject als dat object iets zou raken. Die impact kan er immers voor zorgen dat een object van traject verandert. Dat fenomeen noemt men afbuiging. Het onderstaande diagram illustreert hoe ver diezelfde moersleutel van 3.6kg kan afbuigen na het raken van een balk op een hoogte van 6m van de grond. Figuur 15 impact op traject vallend object (afbuiging) Als laatste hebben wij binnen het Total platform Antwerpen onderstaande drop calculator gebruikt. De werking ervan is vrij simpel. Je geeft twee zaken in: • Hoogte van waar het object begon te vallen; • en het gewicht. Met een druk op de knop berekent de dropcalculator de mogelijke uitkomst van het ongeval.
  • 23. 23 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Er zijn vier mogelijke uitkomsten: o Groene zone: EHBO ongeval o Gele zone: AO o Oranje zone: EAO o Rode zone: ZEAO De dropcalculator ziet er als volgt uit. Figuur 16 Screenshot dropcalculator 2.1.3. Doelstelling Nadat in maart 2016 mijn opleiding PA niveau 2 begon heb ik in april een eerste keer met het hoofd interne dienst veiligheid TRA samen gezeten. We maakten toen de afspraak om langs beide kanten enkele voorstellen te doen in mei. Zo kwamen we tot een achttal onderwerpen waarbij een procedure ontwikkelen rond vallende AM een hoge prio had voor de WG. Voor mezelf ging de interesse uit naar het bestaande beoordelingssysteem rond de contractorwerking op TRA. Gaandeweg smolten de twee onderwerpen samen.
  • 24. 24 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Omdat de procedure een platformprocedure diende te worden en er binnen het PDCA gebeuren ook een actieve (her)evaluatie dient te gebeuren, besloten we om de (her)evaluatie mee op te nemen in de VORS-audits, die ook onderdeel uitmaken van het beoordelingssysteem voor contractors. Het is wel belangrijk om weten dat er een aparte procedure bestaat voor wat betreft het opbouwen- en afbreken-van stellingen. Na beraad binnen de veiligheidsdienst werd besloten om die procedure te behouden en een extra procedure te schrijven rond vallende AM die dus niet gerelateerd zijn met de stellingbouw. De bevindingen binnen dit eindwerk zullen echter worden meegenomen in de revisie van de stellingprocedure. Samengevat: Het beoogde eindresultaat van dit eindwerk is het ontwikkelen van een veiligheidsprocedure rond vallende AM. Die zou tegen 1 januari 2017 op platformniveau geïmplementeerd moeten zijn zodanig dat ze voor dat jaar ook deel kan uitmaken van het beoordelingssysteem rond de contractorwerking. Figuur 9 De 3 keysteps van het eindwerk veiligheidsprocedure ontwikkelen implementatie op platformniveau implementatie in bestaand evaluatiesysteem contractorwerking
  • 25. 25 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 2.2. Stappenplan Om de krachtlijnen te bepalen van dit eindwerk heb ik ervoor gekozen om op voorhand een stappenplan uit te werken in samenspraak met het hoofd interne dienst veiligheid van het Total platform Antwerpen, de PA contractorwerking voor het platform, en mijn promotor van het PVI. Tabel 3 Stappenplan uitwerking eindwerk Het stappenplan werd door het hoofd interne dienst veiligheid TRA op het CPBW van augustus 2016 gebracht. WIE 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 2.1 Sven/Myriam Van der Steen 2.2 Sven/Ann Verschaffelt 2.3 Sven/Ann Verschaffelt/Willy Wuyts 3.1 4.1 Sven/Myriam Van der Steen 4.2 Sven/Ann Verschaffelt 4.3 Sven/Ann Verschaffelt/PR Dienst 4.4 Sven/Ann Verschaffelt/Willy Wuyts WAT WOW Codex Andere bedrijven Preventiezakboekje Publicaties en netwerken Documenten TOTAL 1. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren Sven/Ann Verschaffelt ARAB AI-onderzoeken 1.8.3 1.8.1 Duiden waar procedure komt in beoordelingssysteem derden 5. Vijfde stap: Uitwerken presentatie 3.1.1 Sven STAPPENPLAN 2. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak 3. Derde stap: RIE's en RA's maken Sven Procedure opstellen voor het Total Platform Eindwerk maken 4. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info Structuur procedure voor Total bepalen Beoordelingssysteem derden uitwerken in flow schema Preventiedienst Total Platform 3.1.2 3.1.3 Wie, wat, waar, wanneer en hoe-vragen Promotie en sensibiliseringscampagen ontwikkelen Testen alternatieven1.8.2 Vallende voorwerpen Struutuur Eindwerk bepalen MUOPO toepassen voor maken verschillende RIE's KINNEY toepassen voor maken verschillende RA's Andere mogelijke data
  • 26. 26 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 3. Eerste stap: Hoe gaan we ons informeren? 3.1. Doelen stellen Enerzijds zal ik mij moeten informeren over het wettelijke aspect, wat betekent dat ik veel info zal moeten doorlezen. Anderzijds is het een onderwerp dat een goede afbakening nodig heeft om als eindvorm, zijnde de veiligheidsprocedure, een werkbaar iets te zijn. Dat betekent dat ik ook op zoek zal moeten gaan naar best practices elders, alsook dat we mogelijke tools praktisch zullen moeten uitproberen op platformniveau. Voor de implementatie van het geheel binnen het beoordelingssysteem rond de contractorwerking van TRA zal ik mijn oor te luisteren leggen binnen de PA die hiervoor verantwoordelijk is op het platformniveau, en samen met hem de implementatie bepalen. 3.2. Manier van werken Om me te informeren voor het schrijven van de veiligheidsprocedure deel ik mijn zoektocht in naar bronnen volgens onderstaande categorieën: • Algemene bronnen raadplegen: o WOW; o preventiezakboekje; o codex; o ARAB; o Belgische wetgeving; o en publicaties en netwerken. • Specifieke bronnen raadplegen: o documenten Total platform Antwerpen; o en documenten andere bedrijven. 3.3. Algemene bronnen raadplegen 3.3.1. WOW • Map A, deel III, Arbeidsplaatsen, hoofdstuk 14: signalisatie Vooral paragraaf 3: ‘Basisprincipes van de signalisatieborden’, was hier interessant. Meer bepaald de figuur die een richtlijn geeft voor de grootte en afstand van signalisatie, waarvan we hieronder een iets duidelijkere versie zien. Figuur 10 Grootte en afstand van signalisatie (bron : http://home.scarlet.be/kwakkel/Pictogrammen/op%20de%20werf.htm)
  • 27. 27 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen • Map B, deel VI, AM, hoofdstuk 37: vallen en uitglijden Paragraaf 5.1 Plannen van een beheerssysteem bleek hier heel nuttig te zijn. Van de opgesomde stappen in een plan voor een beheerssysteem werden tijdens de opbouw van de veiligheidsprocedure volgende stappen gebruikt: - Binnenhalen van een expert. - Bekijken van de huidige technische mogelijkheden. - Voorstellen van het plan en opnamen in het jaaractieplan en globaal preventieplan. - Organisatie en houden van bewustmakingsopleiding met het tonen van de nieuwe technologieën. - Verzamelen feedback over de verschillende getoonde technologieën en gebruikersacceptatie. - Formuleren van adviezen vanuit de stuurgroep naar de verschillende stakeholders. - Opleiding ‘werken op hoogte’. • Map B, deel VII, AM, hoofdstuk 40: CBM Paragraaf 2.1 ‘Toepassingsgebied en definities’ heeft geholpen bij het opstellen van de PH. En dan specifiek de definities die gegeven werden zoals hieronder: CBM hebben volgende algemene kenmerken: - het CBM werkt zo rechtstreeks mogelijk in op de oorzaak van het risico zodat dit maximaal wordt beperkt; - het CBM is bestemd om voorafgaand aan de uitvoering van het werk te worden geïnstalleerd; - het CBM is van die aard dat de werknemer niet actief moet tussenkomen om zijn veiligheid en gezondheid te verzekeren. De collectieve beschermingsmiddelen die onderdeel zijn van een arbeidsmiddel worden met een arbeidsmiddel gelijkgesteld. 3.3.2. Belgische wetgeving In België heeft de wetgever reeds in 1993 (Koninklijk besluit met betrekking tot het manueel hanteren van lasten) verplichtingen opgelegd aan de werkgever, in het Koninklijk Besluit met betrekking tot het manueel hanteren van lasten, om het risico op letsels door het manueel hanteren van lasten te voorkomen. Het KB manueel hanteren van lasten definieert dat manueel hanteren van lasten niet enkel ‘tillen’ omvat: “In de zin van dit besluit wordt onder manueel hanteren van lasten verstaan, elke handeling waarbij een last door één of meer werknemers wordt vervoerd of ondersteund, zoals het optillen, neerzetten, duwen, trekken, dragen of verplaatsen van een last, en die vanwege de kenmerken ervan of ergonomisch ongunstige omstandigheden voor de werknemers gevaren inhoudt, met name voor rugletsels.” (artikel 2) Om een onderscheid te maken tussen de verschillende aspecten van manueel hanteren van lasten en de wijze van beoordeling uit te kunnen werken, is er een definitie van de 4 domeinen: 1. Tillen, houden en dragen 2. Trekken en duwen 3. Repetitief werk 4. Verplaatsen van personen
  • 28. 28 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Een vraag die beantwoord gaat moeten worden, is het maximale gewicht dat toegelaten zal worden bij het transporteren (dragen) van arbeidsmiddelen. - Specifiek voor de bouwsector verwijst men naar een cao bouw (4/10/2001) waarin werd afgesproken dat voor voorverpakte materialen 25kg als limietwaarde geldt. - Algemeen gezien verwijst men naar de internationale normen ISO 11228 en EN 1005, die ook 25kg als maximaal tilgewicht beschouwen. 3.3.3. Preventiezakboekje • Hoofdstuk VII, AM, 3.1 Risicobeoordeling • Hoofdstuk VIII, Intern transport, 4.2.2.2 Stappenplan ‘Manueel hanteren van lasten’ Ik neem mij voor om onderstaand stappenplan te gebruiken om een oplossing te zoeken voor het transporteren van AM in kooiladders. De groene en rode tekst zijn eigen toevoegingen. Figuur 11 Stappenplan manueel hanteren van lasten Is het KB toepasbaar op het werk of houdt het werk activiteiten in van manuele behandeling Is er een risico op letsel Is het praktisch haalbaar om het manueel hanteren van lasten te vermijden Is het praktisch mogelijk om operaties te automatiseren of te mechaniseren Blijft er daarbij dan een risico bestaan op een letsel door het manueel hanteren van lasten Evalueer het risico op letsels bij de manuele behandeling van lasten Bepaal maatregelen om het risico op letsels te verminderen tot het laagst haalbare niveau Voer de maatregelen uit Evaluatie: is het risico op letsels voldoende verminderd? Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7 Stap 8 Ja (dragen van lasten in kooiladder) Ja (valgevaar door dragen van lasten in kooiladder) Neen (op torens geen vaste takelvoorzieningen) Neen Ja Ja Ja (vaste takelvoorziening) Ja Einde evaluatie Zoeken naar mechanische oplossing Neen
  • 29. 29 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Er zijn plaatsen binnen het Total platform Antwerpen die enkel bereikbaar zijn via kooiladders. Denk dan aan destillatietorens en fin-fan banken. Sommige van deze plaatsen werden geautomatiseerd, voor het transport van AM, doordat ze werden uitgerust met een vast takelsysteem. Voor de plaatsen waar dit niet het geval is moeten we bekijken of er een mechanische oplossing mogelijk is, voor het transporteren van arbeidsmiddelen binnen de kooiladder. 3.3.4. Codex • Codex, Titel VII, Hoofdstuk III, Bijlage II - afmetingen van collectieve beschermingsmiddelen (leuningen) bij vallen van hoogte Dit staat er te lezen: “Wanneer de werknemers blootgesteld zijn aan een val van meer dan 2 m, dan moeten de werk- en loopvlakken met bepaalde collectieve beschermingsmiddelen zijn uitgerust.” Wat volgt zijn een reeks dimensies waaraan leuningen, traliewerk, kantlijsten en panelen moeten voldoen. Wij lieten dit checken bij de dienst engineering. Onze installaties voldoen aan deze voorwaarden, er waren op dit vlak dus geen bijkomende inspanningen nodig. • Codex, Titel III, Hoofdstuk I, Afdeling II, art. 13 - collectieve beschermingsmiddelen voor trappen, gaanderijen en platformen Dit staat er te lezen: “Teneinde het risico op vallen te voorkomen, zijn de trappen, gaanderijen en platformen voorzien van collectieve beschermingsmiddelen, inzonderheid leuningen, waarvan het aantal en de dimensies worden bepaald door de regels van goed vakmanschap.” Wij lieten dit checken bij de dienst engineering. Onze installaties voldoen aan deze voorwaarden, echter zijn er plaatsen binnen het Total platform Antwerpen die enkel bereikbaar zijn via kooiladders. Zoals gezegd ga ik hiervoor het stappenplan manueel hanteren lasten gebruiken uit het preventiezakboekje. • Codex, Titel III, Hoofdstuk I, Afdeling II, art. 32 - signalisatie voor onbevoegden van zones met valgevaar Alle vier de paragrafen zijn belangrijk in deze: • Arbeidsplaatsen, al dan niet in open lucht, waar door de aard van het werk zones met val- of glijgevaar of beknelling voor werknemers of risico's voor vallende voorwerpen voorkomen, zijn voor zover mogelijk, uitgerust met voorzieningen die beletten dat de werknemers deze zones zonder toestemming betreden. We moeten nadenken over preventiemaatregelen bij kortstondige, en langdurige, momenten waarop vallende arbeidsmiddelen een gevaar vormen. • Alleen de werknemers die onmisbaar zijn voor het uitvoeren van noodzakelijk werk in deze zone, mogen deze zone betreden. Ook dat is een belangrijke beslissing die genomen moet worden. Op het Total platform Antwerpen hanteren wij immers twee soorten afspanningen zijnde geel-zwart en rood-wit. - Geel-zwart: Personen mogen passeren nadat men toestemming kreeg. - Rood-wit: Personen mogen nooit de afspanning passeren. We zullen moeten beslissen welke kleur van afspanning we zullen gebruiken.
  • 30. 30 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen • Er worden passende maatregelen getroffen om de werknemers die de gevarenzone mogen betreden te beschermen. Als we beslissen om voor de geel-zwarte afspanning te gaan, moeten we bekijken of extra preventiemaatregelen noodzakelijk zijn. • De gevarenzones zijn duidelijk zichtbaar en overeenkomstig de bepalingen betreffende de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk gemarkeerd. We zullen bekijken of we aansluitend op de afspanning ook andere signalisering, zoals pictogrammen, gaan gebruiken. Rekening houdend met de richtlijnen uit 3.3.1. 3.3.5. ARAB • ARAB, art. 465 - bescherming van openingen Dit staat er te lezen: “Elke opening die in de vloer van een gebouw of in een werkplatform wordt aangebracht, dient behoorlijk bedekt of voorzien van:a)een of meer passende leuningen die ten minste op 1 m hoogte boven het platform of de vloer aangebracht zijn;b)plinten van voldoende hoogte om te vermijden dat materiaal en gereedschap van dit platform zouden vallen.” Wij lieten dit checken bij de dienst engineering. Onze installaties voldoen aan deze voorwaarden, er waren op dit vlak dus geen bijkomende inspanningen nodig. We beslissen wel om tijdens de opleidingen mee te geven dat we verwachten van onze werknemers dat zij, via het maken van een AI-rapport en een onderhoudsmelding, eventuele plaatsen melden waarop dit niet zo zou zijn. • ARAB, art. 457 - werkplatformen en bruggetjes Vooral dit stuk tekst was belangrijk: “Elk werkplatform dat meer dan 2 m boven de grond is aangebracht zal van een aaneensluitende vloer voorzien zijn.” Ook dit lieten wij checken bij de dienst engineering en ook hier voldoen onze installaties aan de voorwaarden. 3.3.6. Publicaties en netwerken “Als regelmatig werken op hoogte nodig is, is een beheerssysteem nodig voor het beheer van het risico op vallen. Dat bestaat uit een combinatie van aandacht bij ontwerp, technische voorzieningen, goede voorbereiding en organisatie van werkzaamheden, opleiding en correct gebruik van PBM’s.” (Steen, 28/06/2016) • Veilig werken op hoogte - Arbeidsongevallen, PH en Belgische en Europese reglementering - Dirk Vanderbeken: “Zware arbeidsongevallen door vallen en uitglijden in 2010”, SenTRAL • “Werken aan de top. Vallende voorwerpen / werken boven en onder elkaar.”, Anja Stulp, 25 mei 2012 De inzet van dit eindwerk is het opstellen van een veiligheidsprocedure dat past binnen het beheerssysteem van het Total platform Antwerpen. Bovenstaande publicaties waren interessant om lezen. Belangrijk om hieruit te onthouden, was dat we ons moeten verzekeren of de weerhouden arbeidsmiddelen gekeurd dienen te worden.
  • 31. 31 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 3.4. Specifieke bronnen raadplegen 3.4.1. Documenten TOTAL platform Antwerpen Voor het eindwerk • Algemene presentatie platform 2015 • IMS Handboek Uit de publicatie algemene presentatie platform 2015 haalde ik wat info voor de voorstelling van het Total platform Antwerpen vooraan in dit eindwerk. Het IMS handboek moet, voor het uitwerken en implementeren van de procedure, gevolgd worden op volgende hoofdstukken: • IMS-03 Gevarenidentificatie -en risicobeoordeling • IMS-05 HSE Cultuur • IMS-08 Aankoop & contractorbeheer • IMS-13 Technische integriteit • IMS-15 Beheer arbeidsmiddelen en signalisatie Voor het ontwikkelen van de veiligheidsprocedure Total platform Antwerpen • Template uniformiteit procedures Antwerps platform Gebruikt om de platformprocedure op te stellen. • 01/08/2016 - No drop zone presentatie In de No drop zone presentatie werd een voorzet gegeven met arbeidsmiddelen die het vallen van arbeidsmiddelen zouden kunnen voorkomen. Ze werden mee opgenomen in de verschillende testen door gebruikers op de 3 sites. • Drop calculator 2011 en 2016 In 2011 gebruikte de Total groep een eerste maal de dropcalculator. Halverwege 2016 werd de dropcalculator aangepast. Binnen het Total platform Antwerpen kozen wij er echter voor om de dropcalculator van 2011 verder te gebruiken bij de ongevalanalyses voor 2016. Figuur 12 Vergelijkend overzicht beide dropcalculators • Total Guideline ‘prevention of falls form heights’ – GM-RC-HSE-061FR Deze guideline legt de focus op het gevaar van mensen die kunnen vallen van op hoogte. Toch was het interessant om lezen voor wat betreft het op en af gaan van ladders, alsook het gebruik van leuningen.
  • 32. 32 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Voor de promotiecampagne op het TOTAL platform Antwerpen • Fiche bonnes pratiques anti-chute objets – outils 2016 Was een fiche die kon dienen om mee op te nemen in de promotiecampagne of de sensibiliseringscampagne. We hebben de fiche echter niet weerhouden, en besloten om iets te ontwikkelen dat herkenbaarder zou zijn binnen het Total platform Antwerpen. 3.4.2. Documenten andere bedrijven BP Rotterdam • Safety flyer nr 5 vallende voorwerpen • 2013130_BP_Poster3 • Enkele foto’s ter ondersteuning Na ons bezoek aan BP Rotterdam werden er gegevens uitgewisseld. Uit de drie bovenstaande gebruikte ik sommige zaken in de presentaties voor verschillende workshops. ESSO • Promotiefolder Esso Hebben we gebruikt om te bekijken of men bij ESSO bepaalde aandachtspunten had die wij over het hoofd zouden hebben gezien, wat uiteindelijk niet het geval bleek te zijn.
  • 33. 33 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 4. Tweede stap: Verzamelen van de basisinformatie en bepalen van de aanpak 4.1. Doelen stellen Het bepalen van de structurele opbouw van: • het eindwerk; • de veiligheidsprocedure; • de promotiecampagne. En de implementatie in het beoordelingssysteem. 4.2. Manier van werken Oprichten van 3 MDWG: • Veiligheidsprocedure o Hoofd interne dienst veiligheid TRA – Ann Verschaffelt o Hoofd interne dienst veiligheid TOA – Lieven van Riet o Loss Control Algemeen onderhoud coördinator – John Dekrem o Veiligheid vorming training en opleiding – Ivo Mathé o Veiligheidscoördinator TA– Guy Van Lantschoot o Cursist – Sven Naessens • Promotiecampagne o Hoofd interne dienst veiligheid TRA – Ann Verschaffelt o Verantwoordelijke HSSE communicatie & digitale media - Wendy Justens o Veiligheid vorming training en opleiding – Ivo Mathé o Cursist – Sven Naessens • Implementatie beoordelingssysteem rond de contractorwerking van TRA o Hoofd interne dienst veiligheid TRA – Ann Verschaffelt o PA contractorwerking TRA – Willy Wuyts o Cursist – Sven Naessens Best practices via bedrijfsbezoeken • BP Rotterdam (16/09/2016) o TA manager 2017 CDU4 & FCCU2 complex – Chris Kempe o Veiligheidscoördinator TA – Guy Van Lantschoot o Cursist – Sven Naessens 4.2.1. Structuur Eindwerk bepalen In samenspraak met mijn promotor besliste ik om een rode draad op te nemen doorheen heel het eindwerk. Steeds beginnend met het stellen van doelen en eindigend met de knelpunten, uitdagingen en leerpunten. Voor de leesbaarheid van het eindwerk besliste ik samen met mijn promotor om de knelpunten, uitdagingen en leerpunten achteraan te bundelen. 4.2.2. Structuur veiligheidsprocedure voor Total platform Antwerpen bepalen Vanuit het Total platform Antwerpen is de intentie ontstaan om voor alle documenten eenzelfde layout te hanteren. Dit staat nog in zijn kinderschoenen, dus ga ik hier mijn steentje trachten bij te dragen. Een vers idee
  • 34. 34 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen om dit proces te helpen sturen, is de ontwikkeling van een document genaamd ‘het TRABC’ waarin afkortingen en definities eenduidig zullen worden neergeschreven. Vermits er ook in dit eindwerk verschillende aan bod komen zal ik er mee over waken dat zij ter discussie worden voorgelegd aan de desbetreffende MDWG en het Hoofd interne dienst veiligheid. De MDWG zal de versie die ter advies gaat worden voorgelegd aan de HL bepalen. Die zal op zich bepalen of de structuur en inhoud van de finale versie voor publicatie vatbaar zijn. Meetings en verslagen MDWG veiligheidsprocedure Total platform Antwerpen Vanaf de eerste meeting heb ik het verslag opgesteld dat nadien steeds ter goedkeuring werd voorgelegd aan de MDWG. • 27/07/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs1 • 01/08/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs2 • 31/08/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs3 • 16/09/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs4 o Na bezoek aan BP Rotterdam • 03/10/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs5 o Voorbereiding workshops Total Platform antwerpen • 18/10/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs6 o Verwerking feedback workshops TRA • 25/10/2016: 2016 07 26 verslag tools at height _vs7 o Verwerking feedback workshop TOA/TPA Op basis van de verslagen en input vanuit de MDWG stelde ik een draft procedure op die bij elke bovenstaande meeting werd bijgesteld. Op 10 oktober 2016 werd de opbouw van de procedure door de platformdirectie goedgekeurd. 4.2.3. Uitwerken promotiecampagne veiligheidsprocedure Total Platform Antwerpen • De MDWG zal de promotiecampagne uitwerken. 4.2.4. Implementatie in het beoordelingssysteem • 28/09/2016: Meeting PA contractorwerking TRA • 14/11/2016: Presentatie veiligheidsprocedure tijdens driemaandelijkse contractormeeting
  • 35. 35 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 5. Derde stap: RIE's en RA’s maken 5.1. Doelen stellen Je kunt de problemen rond vallende AM onderverdelen in twee vragen die we moeten beantwoorden: • Wat valt er zoal naar beneden? • En wanneer valt het naar beneden? Figuur 13 Wanneer vallen AM? 5.2. Manier van werken Op de drie sites van het Antwerps platform deden zich de afgelopen jaren wel wat accidenten en incidenten voor ten gevolge van vallende AM. Sommige werden zelfs gecatalogeerd als HIPO. Ik ga eerst binnen het Total systeem van de AI-rapporteringen rapporten met vallende AM vergelijken. Binnen dat systeem gebruiken we de Kinney-factor om de risico-inschaling te maken. Twee andere onderzoeksmethoden die ik ga gebruiken zijn: • De wie, wat, welke, wanneer en hoe vragen; • en de MUOPO-methode. Vallende AM WanneerWat
  • 36. 36 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 5.3. Onderzoek 5.3.1. AI-rapporteringen Hieronder een overzicht en analyse van alle AI-rapporteringen die er zijn geweest in 2016 over AM die naar beneden vielen van op hoogte. Er vielen evenwel (nog) geen slachtoffers. 1. 02/11: Vloerplaat stelling valt. 2. 13/10: tijdens het opruimen van de stellingvloer op een hoogte van 10m zijn er 2 unistrudes naar beneden gevallen, elke unistrude was +/- 70cm lang. 3. 29/09: Stellingknoop valt van 3e verdiep. 4. 28/09: lossen van stelling materiaal op hoogte. 5. 20/09: Waterpas valt van 6 m hoogte vlak naast medewerkers. 6. 14/09: Nog te installeren support van 2kg valt 20m, in niet afgesloten area. 7. 4/07: Stellingbouwer laat kantplank >3meter naar beneden vallen in zone 46. 8. 29/06: Stuk metalen support valt van op +-10m hoogte. 9. 28/06: pak met toevoegmateriaal (lassers) valt naar beneden. 10. 08/06: vloerelement stelling valt 6.5 m naar benden. 11. 28/05: Bij plaatsen van blindflens na verwijderen van HV571119 slagsleutel aan het aanduwen met voet, slagsleutel schiet eraf en valt. 12. 25/05: Gereedschappen liggen los op stellingvloeren en op roosters platformen. 13. 13/05: Stellingmateriaal naar beneden laten vallen van op 3m50 hoogte tijdens afbraak stelling. 14. 04/05: Een blindpan en een metalen staaf zijn naast een passerende werker van Actemium op de grond gevallen. 15. 20/04: Metalen support stuk valt vanaf stellingvloer naar grondniveau, rakelings naast passerende medewerker Actemium. 16. 19/04: Hamer valt tijdens blindactiviteiten. 17. 24/02: Flens (34 Kg) gevallen van op 10 meter hoogte. Hieronder de weerhouden vergelijkingspunten: Tabel 4 Vergelijking AI-rapporteringen Kinney invuller Kinney onderzoeker Hoogte Gewicht Wat viel er Gebeurtenis 1 24/feb 2 2 10m 34kg flens bij wegtrekken batch 2 19/apr 9 18 10m 2kg hamer stoten terwijl hamer op grating ligt 3 20/apr 90 90 5m 2kg support stoten terwijl support op grating ligt 4 4/mei 180 180 5m 1kg/1,5kg pan en metalen staaf stoten terwijl beiden op grating liggen 5 13/mei 90 - 3,5m 2kg stellingbuizen naar beneden laten vallen 6 25/mei - 15m 5kg - 9m 2kg - 6m 5kg 7 28/mei 100 300 10m - slagsleutel tijdens vastzetten bouten weggeschoten 8 8/jun 240 - 6,5m 8,5kg vloerelement losliggend vloerelement klikt om en valt 9 28/jun 36 - 8,5m - kartonnen buis met toevoegmateriaal stoten terwijl buis op grating ligt 10 29/jun 180 - 10m 0,5kg stuk metaal stoten tegen stuk metaal 11 4/jul 18 - 3m 1,5kg kantplank tijdens plaatsen laten vallen 12 14/sep 252 - - 2kg support stoten terwijl support op grating ligt 13 20/sep 126 - 6m - waterpas niet gekend 14 28/sep 800 - 45m 2kg stellingbuizen over brengen los liggende lading 15 29/sep 900 - - 2kg stellingknoop niet gekend 16 13/okt 108 108 10m 2,5kg unistrudes stoten tijdens opruimen 17 2/nov 300 - 4m 2,5kg stellingplaat tijdens plaatsen laten vallen niet gevallen, wel vrij in rust240 hamer
  • 37. 37 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 5.3.2. Inschalen en onderzoeken van de verschillende rapporten In de drop calculator, die we eerder bespraken in paragrafen 2.1.2 en 3.4.1, gaan we gegevens uit de vergelijkingstabel AI-rapporteringen ingeven. Ik neem de kinney-factor vanuit de AI-rapporteringen mee omdat ik er van overtuigd ben dat een lage kinney- factor nog steeds een hoge impact kan hebben qua AO. Omgekeerd denk ik ook dat een hoge kinney-factor niet perse zal resulteren in een ZEAO. Inschatten van de risico-index met behulp van de Kinney-methode volgens afspraken Total platform Antwerpen: • R < 20 : EHBO ongevallen door onachtzaamheid (snijwonden, kneuzingen), kleine product spills die zonder gevolgen voor milieu werden opgeruimd. • 20 < R > 70 : installatie niet productvrij afgegeven, niet naleven van vergunningsregels, EHBO- ongevallen door substandaard situaties/installaties, overschrijding lozingsnormen, breuk leiding. • 70 < R < 200 : ongevallen die aanleiding gaven tot geschikt of aangepast werk, gasontsnappingen of branden die snel onder controle waren. • R > 200 : ongevallen die aanleiding gaven tot blijvend letsel of dood tot gevolg, explosies, ongecontroleerde gasontsnappingen. Bij het aanmaken van elk AI-rapport zal eerst de melder zijn, of haar, Kinney-factor bepalen. De leidinggevende doet een controle op het rapport en geeft als onderzoeker zijn, of haar, Kinney-factor mee. Herinner u dat na het ingeven van de gegevens in de dropcalculator er vier mogelijke uitkomsten zijn: o Groene zone: EHBO ongeval o Gele zone: AO o Oranje zone: EAO o Rode zone: ZEAO Om het vergelijk te kunnen maken met de uitkomst via de drop calculator hanteer ik onderstaande tabel. Tabel 5 Kleurencodes ter vergelijking Kinney-factor en uitkomst drop calculator Kinney factor Uitkomst drop calculator R < 20 EHBO ongeval 20 < R > 70 EHBO ongeval 70 < R > 200 AO 70 < R > 200 EAO R > 200 ZEAO Als ik die oefening heb gemaakt, zal ik ook uitzetten hoe de procentuele verhoudingen van de AO zich verhouden. Belangrijk! Jammer genoeg ontbreken er in vier AI-rapporteringen gegevens, de hoogte en/of het gewicht, om deze oefening voor de volle 100% te kunnen maken. We moeten er dus rekening mee houden dat de procentuele verhouding niet van toepassing is op al de gebeurde accidenten en incidenten.
  • 38. 38 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Tabel 6 uitkomst invoeren gegevens van vergelijking AI-rapporten in de drop calculator Figuur 17 Procentuele verhouding verdeling AO Wat zien we? • De Kinney-factor is inderdaad geen maatstaf voor het bepalen van de mate van het mogelijke AO. • In maar liefst 64% van de gevallen hadden we met een ZEAO te maken kunnen hebben. In slechts 7% had een EHBO-behandeling het maximale gevolg van een accident geweest. • Met een frequentie van meer dan 1 AI-rapport per maand komt het topje van de piramide steeds dichterbij. Hoog tijd dus om aan de eigenlijke analyse te beginnen! 64% 14% 14% 7% ZEAO EAO AO EHBO
  • 39. 39 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 5.3.3. Wie, wat, welke, wanneer en hoe-vragen De gegevens van bovenstaande AI-rapporten heb ik vervolgens opgedeeld, en verder uitgewerkt, in onderstaande tabel. Tabel 7 Wie, wat, welke, wanneer en hoe vragen Er zijn enkele conclusies te maken: • De AM kunnen we opdelen in: o gereedschappen; o en materialen. • De kritische momenten zijn op te delen in: o het moment dat de AM worden getransporteerd; o of het moment dat ze worden gebruikt; o of het moment dat men ze weglegt en dat ze in rust zijn. vragen antwoorden oorzaken aannemers eigen onderhoudspersoneel aannemers losliggende AM, bij stoten gevallen eigen onderhoudspersoneel niet gezekerde AM, uit hand glijden en vallen aannemers AMtransporteren in de hand, uit hand glijden en vallen eigen onderhoudspersoneel eigen productiepersoneel vragen antwoorden oorzaken hamer niet gezekerd waterpas niet gezekerd stellingknoop niet gezekerd, niet opgeborgen stellingplank niet opgeborgen pan niet gezekerd metalen staaf niet gezekerd slagsleutel niet gezekerd vloerelement niet opgeborgen support niet gezekerd, niet opgeborgen kartonnen buis met toevoegmateriaal niet opgeborgen traject rechtstreeks of met afbuiging gewicht NVT hoogte NVT onderliggende situatie niet afgespannen aantal NVT frequentie NVT vragen antwoorden oorzaken risico's zijn er allemaal schaafwonden breuken amputaties dodelijke afloop schade is er mogelijk lichamelijke schade mentale schade materiële schade vragen antwoorden oorzaken geen opbergsystemen AM niets om AMte zekeren niets om AMte zekeren openingen niet afgedicht geen opbergsystemen AM niets om AMte borgen openingen niet afgedicht vragen antwoorden oorzaken door de grating door een opening buiten de structuren buiten de afspanning in een rechte lijn of door afbuiging buiten de afspanning WIE WAT WELKE WANNEER was eigenaar van het AM liet het AMvallen was het (potentieel) SO viel er naar benden viel het naar benden zorgde voor het gevaar viel het naar beneden tijdens transporteren in gebruik in rust HOE NVT
  • 40. 40 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Als ik dat in een schematisch overzicht giet, dan krijgen we het volgende: Figuur 18 AM en kritische momenten tijdens de werkzaamheden 5.3.4. MUOPO toepassen voor maken verschillende RIE's We weten nu al over welke AM het gaat en wat de kritische momenten zijn. Via MUOPO wil ik nu onderzoeken welke richtingen de PM moeten uitgaan. Zijn ze enkele technologisch van aard, of kunnen ze ook organisatorisch zijn? En zijn er verschillen tussen eigen personeel en aannemers? Ik hanteer hiervoor volgende begrippen: • M: Mens die het werk uitvoert (bv. aansprakelijkheden van de werknemers, welzijn en opleidingen, werkdruk). • U: De AM (Uitrusting) nodig bij uitvoering van het werk. • O: Omgeving waarin gewerkt wordt (bv. mens, uitrusting, werken op hoogte, werken onder hoogte…). • P: Product waarmee gewerkt wordt (bv. de stelling of de machine waaraan men moet werken, projecten, stilstanden,…). • O: Organisatie van het werk (bv. procedures, werkmethodes, taakverdeling, beschikbaarheid van de uitrusting en het product, preventie,...). Figuur 19 MUOPO in visgraatdiagrama Mens Uitrusting OmgevingProductOrganisatie Eindgebeurtenis
  • 41. 41 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Tabel 8 MUOPO Samen met het hoofd interne dienst veiligheid TRA kiezen we op welke punten we wensen te werken binnen het ontwikkelen van de veiligheidsprocedure. Dit zijn de licht groene gemarkeerde punten. Tabel 9 MUOPO weerhouden werkpunten ontwikkelen procedure De conclusie is dat we moeten inzetten op zowel technologische als organisatorische PM. MENS UITRUSTING ORGANISATIE PRODUCT OMGEVING FYSISCHE EIGENSCHAPPEN GEREEDSCHAP WERKDRUK MACHINES OP HOOGTE MAN NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE WERKUREN INSTALLATIES OPEN VROUW GEWICHT PIEKEN PROJECTEN GESLOTEN FYSIEKE BEPERKINGEN ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM PAUZES STILSTANDEN AFSLUITBAAR LICHAAMSOMVANG > NORMAAL NIET VERZEKERBAAR TE WEINIG PERSONEEL KORTE NIET AFSLUITBAAR LICHAAMSOMVANG < NORMAAL NIET TE BORGEN VERANTWOORDELIJKHEID LANGE ONDER HOOGTE OPLEIDING/ERVARING MATERIAAL VAARDIGHEDEN GEPLANDE AF TE SPANNEN EIGEN PERSONEEL NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE COMMUNICATIE NIET GEPLANDE NIET AF TE SPANNEN AANNEMERS GEWICHT ASSERTIVITEIT ONDER ZONE WERKEN INTERIM ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM ATTESTEN BUITEN ZONE WERKEN ANDERSTALIGE NIET VERZEKERBAAR DIVERSITEIT WERKHOUDINGEN JONGE WERKNEMERS (=15 J - <18J) NIET TE BORGEN ZITTEN OUDERE WERKNEMER > 45J FREQUENTIE STAAN PSYCHISCH TRANSPORT HURKEN STRESSGEVOELIG GEBRUIK ONDERSTEUNING DRANKMISBRUIK IN RUST PROCEDURES DRUGMISBRUIK GEWICHT START WERK BESPREKING MISBRUIK VAN MEDICIJNEN GROOTTE SUPERVISIE WANORDELIJK/CHAOTISCH BESCHIKBARE AM VERPLICHTE MEDICATIE PREVENTIE SOCIAAL OPLEIDINGEN ASSERTIVITEIT START WERK BESPREKING BELEEFDHEID SUPERVISIE RESPECT VRAGEN EN GEVEN BESCHIKBARE AM COMMUNICATIEF PREVENTIE TAAL LUISTERVAARDIGHEID LEESVAARDIGHEID MENS UITRUSTING ORGANISATIE PRODUCT OMGEVING FYSISCHE EIGENSCHAPPEN GEREEDSCHAP WERKDRUK MACHINES OP HOOGTE MAN NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE WERKUREN INSTALLATIES OPEN VROUW ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM PIEKEN PROJECTEN GESLOTEN FYSIEKE BEPERKINGEN NIET VERZEKERBAAR PAUZES STILSTANDEN AFSLUITBAAR LICHAAMSOMVANG > NORMAAL NIET TE BORGEN TE WEINIG PERSONEEL KORTE NIET AFSLUITBAAR LICHAAMSOMVANG < NORMAAL MATERIAAL VERANTWOORDELIJKHEID LANGE ONDER HOOGTE OPLEIDING/ERVARING NIET UITGERUST VOOR OP HOOGTE VAARDIGHEDEN GEPLANDE AF TE SPANNEN EIGEN PERSONEEL ONTBREKEN COLLECTIEF OPBERGSYSTEEM COMMUNICATIE NIET GEPLANDE NIET AF TE SPANNEN AANNEMERS NIET VERZEKERBAAR ASSERTIVITEIT ONDER ZONE WERKEN INTERIM NIET TE BORGEN ATTESTEN BUITEN ZONE WERKEN ANDERSTALIGE FREQUENTIE DIVERSITEIT WERKHOUDINGEN BEREIKBAARHEID JONGE WERKNEMERS (=15 J - <18J) TRANSPORT ZITTEN OUDERE WERKNEMER > 45J GEBRUIK STAAN PSYCHISCH IN RUST HURKEN STRESSGEVOELIG GEWICHT ONDERSTEUNING DRANKMISBRUIK GROOTTE PROCEDURES DRUGMISBRUIK START WERK BESPREKING MISBRUIK VAN MEDICIJNEN SUPERVISIE WANORDELIJK/CHAOTISCH BESCHIKBARE AM VERPLICHTE MEDICATIE PREVENTIE SOCIAAL OPLEIDINGEN ASSERTIVITEIT START WERK BESPREKING BELEEFDHEID SUPERVISIE RESPECT VRAGEN EN GEVEN BESCHIKBARE AM COMMUNICATIEF PREVENTIE TAAL LUISTERVAARDIGHEID LEESVAARDIGHEID
  • 42. 42 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 6. Vierde stap: Vertalen RIE's & RA's en de info 6.1. Doelen stellen • PM: o bepalen van:  organisatorische;  en technologische aard. o laten testen door:  onderhoud;  productie;  en voor elke BU binnen het Total platform Antwerpen. • Weerhouden PM challengen via workshops met deelname: o Onderhoud; o productie; o en aannemers. • Uitschrijven van een werkbare procedure. o Eerste procedure binnen Total platform Antwerpen die gebruik gaat maken van PH. o Duidelijke splitsing tussen theorie en praktijk. o Oplossing vinden voor handwielsleutels die vooral gebruikt worden door productie. Er zijn nog geen AI-rapporteringen van gemaakt maar in de industrie zijn er wel al ongevallen mee gebeurd. 6.2. Manier van werken Bepalen PM: • Brainstorm met de MDWG. • Verslaggeving MDWG. • Via de MDWG PM bepalen en laten testen door het personeel van het Total platform Antwerpen in de zomermaanden. • Dit zowel op eenheden in normale uitbating, als diegene die te maken hebben met een korte stilstand of een TA. • Zes participatieve workshops inplannen: 4 op TRA, 1 op TOA en 1 op TPA. • Feedback uit workshops opnemen in verslaggeving en bespreken. Opstellen procedure: • Algemene en specifieke PM bepalen. • Toepassingshoogte bepalen. • Vast productiemateriaal opnemen? • Draft schrijven. • Door verschillende gebruikers laten lezen om bij te sturen. • Bespreken in MDW. • Feedback verwerken in revisies. • Geest van de procedure verdedigen voor platformdirectie. • Goedkeuring krijgen HL. • Voorleggen aan leden WN vertegenwoordiging. • Laten goedkeuren op de drie verschillende CPBW’s.
  • 43. 43 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 6.2.1. Bepalen specifieke PM • Tussen mei en juni hielden we enkele brainstormsessies waarbij we courant gebruikte AM, uit andere sectoren, bekeken die de risico’s verlagen. • We legden ons oor ook te luisteren bij concullega’s en aannemers. • Vervolgens bestelden we de AM die werden weerhouden. • En lieten we ze op alle 3 de TBE van het Total platform Antwerpen testen door zowel productie als onderhoud. Figuur 20 Input om eerste AM te bepalen die we zouden testen De feedback die we kregen over de verschillende AM was uiteenlopend maar nergens negatief. Het had vooral te maken met voorkeuren. Die waren immers afhankelijk van het werk dat moest worden uitgevoerd, en van de persoonlijke voorkeuren van de uitvoerders. Daarom waren wij er vrij snel van overtuigd dat we een breed scala zouden moeten gaan aanbieden aan alle gebruikers. De workshops leken ons dan ook een uitgelezen kans om gebruikers breder te bevragen. Niet enkel naar hun gedacht over wat we al hadden laten testen, maar ook om de vraag te stellen of ze zelf alternatieven kennen. Of ze bijkomende opmerkingen of bedenkingen zouden hebben misschien. Om dat alles objectiever te maken, stelden we een lijst op waarmee ze de weerhouden AM persoonlijk konden evalueren. Nadien gaven we ze dezelfde lijst met een extra mogelijkheid tot het geven van opmerkingen. Die lijst diende men in te vullen tijdens het maken van volgende oefening: Je moet op de derde verdieping gaan sleutelen om een pan te steken. Welke maatregelen neem je om uw arbeidsmiddelen: • veilig te transporteren; • veilig te gebruiken; • en veilig op te bergen in rust. De deelnemers kregen de vrijheid om ook zelf scenario’s te bedenken. De inbreng vanuit de verschillende diensten, en de aannemers, tijdens de workshops bleek een enorme meerwaarde te zijn. We kregen extra alternatieven aangereikt. Er kwamen terechte opmerkingen waarover we nog niet hadden nagedacht. En er werden voorstellen gedaan die nadien werden weerhouden door de MDWG.
  • 44. 44 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Figuur 21 Evaluatieformulieren Op het eerste evaluatieformulier stond datgene dat rood omkaderd is, de mogelijkheid tot het geven van opmerkingen, niet mee op. Hieronder de evaluatie van de deelnemers. Duidelijk werd dat de weerhouden AM gebruikt gaan worden. Figuur 22 Evaluatie weerhouden AM deelnemers
  • 45. 45 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Figuur 23 AM die meest werden ingevuld als ‘nooit gebruiken’ tijdens de 80 evaluaties. Enkel de gereedschapskoord, fingersaver en de opstelling spie/touw en verbindingskoord sprongen er ietwat uit in de categorie ‘nooit gebruiken’. Maar zelfs dan gaf meer dan 50% van de gebruikers te kennen de aangeboden AM frequent, of als het past, te zullen gebruiken. Diepere bevraging leerde ons dat men de fingersaver wel ging gebruiken zolang de diameter van de bouten niet te groot werd. Dat betekent immers dat wanneer je met een zwaardere hamer op de slagsleutel moet slaan, er sterke krachten op de polsen terecht komen. Voor die diameters zal men dan overstappen naar het gebruik van gaten/touw en verbindingskoord. Voor de gereedschapskoord, en de opstelling spie/touw met verbindingskoord gingen we op zoek naar alternatieven. Schoudertas Rugzak Veiligheidsemmer Gereedschapsriem Polsbandjes Gereedschapsriem met gereedschapslijn Intrekkoord Gereedschapskoord 29 22 29 Ringkoord Fingersaver 17 31 32 Gaten/touw en verbindingskoord flenzenspreider Spie/touw en verbindsingskoord 32 10 38 Materiaalbakken Magnetisch deken Lasdeken EVALUATIE Transporteren Gebruiken In rust Flenzen spreiden Aanslaan Algemeen
  • 46. 46 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Na het maken van de oefening verstuurden we volgende communicatie naar alle deelnemers van de workshops. Collega’s, Op 4 en 5 oktober namen jullie deel aan een workshop over de risico’s van arbeidsmiddelen op hoogte. Jullie inbreng bleek een enorme meerwaarde te zijn en wij gingen er dan ook mee aan de slag. Via deze weg willen wij jullie graag feedback geven over de verwerking ervan. 1. De magnetische mat werd door iedereen heel positief onthaald. De vraag was of er verschillende formaten zouden zijn. Ja de magnetische matten zullen in twee formaten beschikbaar worden gesteld. a. 1m x 1m b. 2m x 1m 2. Voor het gebruik van de lange gereedschapskoord vreesde men dat er een nieuw gevaar zou kunnen ontstaan doordat men ergens zou kunnen blijven achterhangen. Dit werd opgelost door een ander type te kiezen waarvan de koord vergelijkbaar is met een oude telefoonkabel, die uitrekbaar is. Getest door stellingfirma’s en goed bevonden. 3. Om arbeidsmiddelen te transporteren worden volgende extra’s mee aangeboden: - Een schoudertas. Vergelijkbaar met een gereedschapskoffer met daaraan een schouderriem. Het deksel kan van de schoudertas worden afgenomen om het werken aangenamer te maken. - Een heupzakje voor de dienst instrumentatie en elektriciteit. - Een boutenzakje voor aan de riem te hangen. Dit boutenzakje kan ook gebruikt worden om bouten de op de grating te leggen. Alle drie deze zaken zullen nog getest worden door ons personeel. 4. Er was ook een vraag naar het zekeren van de pensbar bij gebruik aan de zijkanten van een platform. Alsook was er het voorstel om de positioneringsring mee te leveren, met de pensbar, vanuit het magazijn. Voor de pensbar wordt de combinatie tape + D-ringen voorzien. Als de gebruiker aan de zijkant van een platform gaat werken dan kan hij/zij de D-ring dmv de tape bevestigen aan de pensbar en kan deze gezekerd worden. Het voorstel betreffende het magazijn werd ook weerhouden. 5. Er werd gevraagd om te kijken bij concullega’s die werken met emmers met een schroefbaar deksel voor het opbergen van bouten ed. Dit voorstel werd weerhouden en er zullen emmers met schroefdeksel voorzien worden van 5L en 10L.
  • 47. 47 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Figuur 24 Enkele geteste AM We hadden nu genoeg informatie om aan de slag te gaan om specifieke PM te bepalen. • AM worden onderverdeeld in gereedschappen en materialen. • Transporteren, gebruik en rust zijn de 3 kritische momenten. • Diverse AM aanbieden die gebruikt kunnen worden om het risico van vallende AM te verlagen. Vanuit de opleiding was ik direct gecharmeerd door de PH. Het is iets dat wij binnen het Total platform Antwerpen eigenlijk nooit als dusdanig gebruiken. Ik deed het voorstel aan mijn WG om specifieke PM aan te reiken aan de gebruikers, binnen de PH. Wel met de afspraak dat de gebruikers autonomie krijgen qua keuze(s) binnen die PH. Ook dat was een complete verandering op Total platform Antwerpen maar de WG stemde er gelukkig mee in. 6. Er was een bezorgdheid over de combinatie van het persoonlijk arbeidsmiddel (zoals de veiligheidsemmer of de rugzak) en kooiladder. Om het transport op plaatsen die enkel bereikbaar zijn per kooiladder zo veilig mogelijk te laten verlopen zijn we te rade gegaan bij een professioneel klimbedrijf. Zij komen een katrolsysteem voorstellen, met automatische rem, dat compact is waardoor het makkelijk te (de)monteren valt. Het katrolsysteem zal toelaten dat je binnen de kooi je persoonlijke arbeidsmiddelen omhoog kan trekken, en na de werken zal kunnen laten zakken op een veilige manier. Als dit arbeidsmiddel een positieve evaluatie zou krijgen zullen wij ook dit laten testen op TRA. 7. En er was nog een opmerking betreffende het zekeren van spieën. Eind november gaan we een kijkje nemen bij Force mechanics. Zij maken dan gebruik van een hydraulische flenzenspreider die zij de krokodillenspreider noemen. Als dit arbeidsmiddel een positieve evaluatie zou krijgen zullen wij ook dit laten testen op TRA.
  • 48. 48 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen PH transporteren AM Tabel 10 PH transporteren AM transporteren van arbeidsmiddelen Materiaal Gereedschap Preventie-hiërarchie 1 - Vaste opslagplaatsen - Evalueren of de taak niet op grondniveau kan uitgevoerd worden zonder daarbij grotere risico's te creëren - Vaste opslagplaatsen - Evalueren of de taak niet op grondniveau kan uitgevoerd worden zonder daarbij grotere risico's te creëren 2 Maximaal gebruik maken van mechanische hijsmiddelen: - Procedure hoogwerker - Procedure hijswerken - Stellingprocedure - Hijsbakken ipv vaste opslagplaatsen Maximaal gebruik maken van mechanische hijsmiddelen: - Procedure hoogwerker - Procedure hijswerken - Stellingprocedure - Hijsbakken ipv vaste opslagplaatsen 3 Gebruik maken van persoonlijke hijsmiddelen: - Draagtassen - Rugzakken - Schoudertassen - Boutenzak Dichtleggen: - Dichtleggen van de ondergrond - Netten spannen onder de werkzone, - Scheidingsvloer bouwen Afspannen: - Afbakening no-drop zone Kortstondig hijsen: - Iemand beneden staan om de zone te bewaken. Gebruik maken van persoonlijke hijsmiddelen: - Draagtassen - Rugzakken - Schoudertassen - Heuptas Gebruik maken van voorziene mogelijkheden tot bevestiging aan de riem - Gordel met metalen ringen en sluithaak Dichtleggen: - Dichtleggen van de ondergrond - Netten spannen onder de werkzone, - Scheidingsvloer bouwen Afspannen: - Afbakening no-drop zone Kortstondig hijsen: - Iemand beneden staan om de zone te bewaken. 4 Trainingspaketten: - LC - TA Trainingspaketten: - LC - TA 5 - Helmdracht - Helmdracht 6 7 - Pictogram voorzien gebodsbord 'vallende voorwerpen' - Pictogram voorzien gebodsbord 'vallende voorwerpen'
  • 49. 49 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen PH gebruik van AM Tabel 11 PH gebruiken AM Gebruiken van arbeidsmiddelen Materiaal Gereedschap Preventie-hiërarchie 1 - Vaste opslagplaatsen - Evalueren of de taak niet op grondniveau kan uitgevoerd worden zonder daarbij grotere risico's te creëren - Vaste opslagplaatsen - Evalueren of de taak niet op grondniveau kan uitgevoerd worden zonder daarbij grotere risico's te creëren 2 - Gebruik van Hydraulische flenzenspreider of no drop spies - Gebruik van fingersaver of touwsysteem - Gebruik no-drop pensbar 3 Dichtleggen: - Dichtleggen van de ondergrond - Netten spannen onder de werkzone, - Scheidingsvloer bouwen Afspannen: - Afbakening no-drop zone Dichtleggen: - Dichtleggen van de ondergrond - Netten spannen onder de werkzone, - Scheidingsvloer bouwen Borgen: - Gereedschappen borgen aan de structuur - Gebruik van systeem waarbij het gereedschap beveiligd is aan riem/hand/arm Afspannen: - Afbakening no-drop zone 4 Trainingspaketten: - LC - TA Trainingspaketten: - LC - TA 5 - Helmdracht - Helmdracht 6 7 - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen' - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen'
  • 50. 50 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen PH borgen AM in rust Tabel 12 PH borgen AM in rust Arbeidsmiddelen in rust Materiaal Gereedschap Preventie-hiërarchie 1 - Vaste opslagplaatsen -Evalueren of materialen niet beter op grondniveau gestockeerd worden - Vaste opslagplaatsen -Evalueren of materialen niet beter op grondniveau gestockeerd worden 2 3 Ter beschikking stellen van persoonlijke middelen: - Draagtassen - Rugzakken - Schoudertassen - Boutenzak - Ter beschikking stellen van open en gesloten materiaalbakken Borgen: - Materialen borgen aan structuren Dichtleggen: - Dichtleggen van de ondergrond - Netten spannen onder de werkzone, - Scheidingsvloer bouwen Afspannen: - Afbakening no-drop zone Ter beschikking stellen van persoonlijke middelen: - Draagtassen - Rugzakken - Schoudertassen - Heuptas Borgen: - Gereedschappen borgen aan structuren - Broeksriem met metalen ringen en sluithaak Dichtleggen: - Dichtleggen van de ondergrond - Netten spannen onder de werkzone, - Scheidingsvloer bouwen Afspannen: - Afbakening no-drop zone 4 Trainingspaketten: - LC - TA Trainingspaketten: - LC - TA 5 - Helmdracht - Helmdracht 6 7 - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen' - Pictogram voorzien 'vallende voorwerpen' 6.2.2. Opstellen procedure Het opstellen van een procedure gaat via de ‘Template uniformiteit procedures Antwerps platform’. Inhoudelijk gezien moeten we werken rond volgende acht punten: 1. DOEL 2. TOEPASSINGSGEBIED 3. DEFINITIES EN AFKORTINGEN 4. PROCEDURE / WERKWIJZE 5. SPECIFIEKE VEILIGHEIDS- EN MILIEUASPECTEN 6. VERWIJZINGEN 7. REVISIES 8. BIJLAGEN
  • 51. 51 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Naar leesbaarheid toe wil ik het volgende meegeven: de stukken tekst die letterlijk terug te vinden zijn in de procedure staan telkens in een groen kader. Ik stel een draft op die wordt besproken binnen de MDWG beschreven in punt 4.2. Via de opmerkingen die worden gegeven, gebeuren er aanpassingen aan de procedure. Eens er een consensus bestaat binnen de MDWG wordt de procedure voorgelegd aan de platformdirectie. Als we daar een go hebben gekregen, dan leggen we de procedure voor op de 3 CPBW’s van het Total platform Antwerpen. Vanuit de werknemersorganisaties worden er peters opgegeven binnen de werkgroep procedures. De opmerkingen die we van daaruit krijg zal ik ook verwerken. De maand nadien verschijnt de procedure ter goedkeuring op de 3 CPBW’s. Eens de procedure goedgekeurd is op het CPBW niveau van het Total platform Antwerpen, beginnen we met de implementatie ervan. Doel van de procedure De uiteindelijke omschrijving van het doel leest als volgt: “Het vermijden van vallende arbeidsmiddelen bij het uitvoeren werken vanaf 2m hoogte en indien het toch gebeurt, ervoor zorgen dat de risico’s tot een minimum worden herleid.” Toepassingsgebied van de procedure Het toepassingsgebied werd als volgt omschreven: “Deze procedure is van toepassing op al de gebruikers tewerkgesteld op één van de 3 TBE’s van het Total Platform Antwerpen (TRA, TOA, TPA ). Het Total Platform Antwerpen wordt in dit document Total genoemd.” Definities bepalen die we gaan gebruiken in de procedure Een vast onderdeel bij elke Total platform procedure is dat bepaalde termen eerst gedefinieerd worden. Volgende definities zullen mee worden opgenomen in de procedure en in het TRABC. Gebruiker(s) Elke WN van Total platform Antwerpen, of een aannemer, die arbeidsmiddelen op hoogte wil transporteren en/of gebruiken zoals beschreven in deze procedure. Aannemer Iedere natuurlijke- of rechtspersoon die activiteiten verricht tijdens constructie-, renovatie-, onderhouds-, herstellings-, of andere werkzaamheden ongeacht of hij werkgever of zelfstandige is of een werkgever die samen met zijn werknemers werkt op een bouwplaats. Hoofdaannemer – Onderaannemer Een onderaannemer is een aannemingsfirma die in opdracht van een hoofdaannemer werken uitvoert op de terreinen van Total platform Antwerpen. Preventiehiërarchie (PH) Bij het bepalen van PM moet gestreefd worden naar de hoogst mogelijke oplossing binnen onderstaande PH. Een combinatie van meerdere preventiemaatregelen mag uiteraard altijd. 1. Verwijder het risico. 2. Vervang het risico door een veiliger alternatief. 3. Voorzie collectieve bescherming. 4. Organisatorische maatregelen. 5. Voorzie persoonlijke bescherming. 6. Schadebeperking. 7. Signalisatie – waarschuwen.
  • 52. 52 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Arbeidsmiddelen (AM) Alle gereedschappen en materialen (zoals bouten, moeren, pannen, aandrijfriemen). Maaiveld De begane grond. No-drop zone Indien na het doorlopen van de PH geen 100% zekerheid kan gegeven worden dat er geen AM kunnen vallen, is de zone waar AM terecht kunnen komen bij val , de no drop zone de welke dient afgespannen te worden De vijf vitale vragen 1. Wat gaan we doen? 2. Hoe gaan we het doen? 3. Waar gaan we het doen? 4. Welk zijn de mogelijke risico’s? 5. Hoe gaan we ons beschermen? Procedure/werkwijze Preventieprincipes bepalen Via de PH bepaalden we specifieke PM voor de beide groepen van AM, en dit tijdens de 3 kritische momenten. Er was echter ook nood aan algemene PM die we definiëren als zijnde: “De preventieprincipes”. De volgende preventieprincipes werden vastgelegd binnen de MDWG: • Manueel transporteren van AM moet bekeken worden in functie van de handelbaarheid van de last. Zowel qua afmetingen als qua gewicht. Wegens ergonomische redenen is het aan te raden om het gewicht te beperken tot 15kg voor het transporteren van lasten en AM op hoogte. • We transporteren AM maximaal met: o persoonlijke hijsmiddelen; o of voorziene mogelijkheden tot bevestiging aan de riem; o of mechanische hijsmiddelen. • We garanderen aan onszelf dat materialen in rust nooit vallende voorwerpen kunnen worden. • Bij gebruik van AM buiten stelling of platform, of op de rand van stelling of platform, zullen deze AM steeds individueel geborgd worden. • Bij het op en af ladders gaan houden we de beide handen altijd vrij. • Bij het op en af trappen gaan houden we steeds één hand aan de leuning. • Bij het kortstondig hijsen van AM zal er altijd iemand beneden staan om de zone te bewaken. • Wordt er een no-drop zone geïnstalleerd onder de werkzaamheden dan zal deze altijd worden afgespannen. • Overloop de vijf vitale vragen tijdens de startwerkbespreking voor aanvang van de werkzaamheden. Werkingshoogte bepalen Ons eerste gedacht was om de werkingshoogte op 4m te leggen. Echter tijdens ons bezoek aan BP Rotterdam leerden we dat ze daar het gedacht ‘hoogte is hoogte’ hanteerden. Algemeen wordt in België echter een hoogte van meer dan 2 m aanzien als “werken op hoogte”. De begane grond noemen wij binnen het Total platform Antwerpen: “Het maaiveld”. De werkingshoogte werd daarom vastgelegd op 2m boven het maaiveld.
  • 53. 53 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Transporteren in kooiladders Zoals gezegd zijn er diverse plaatsen op het Total platform Antwerpen die enkel bereikbaar zijn via het gebruik van kooiladders. Het was mij al snel duidelijk dat ik op zoek moest naar een mechanische opstelling, waarmee je AM kan hijsen binnen de structuur van de kooiladder. Een van mijn collega’s is professioneel bergbeklimmer en via hem kwam ik bij de firma mounteqshop terecht. Zij werken samen met petzl en we nodigden hen beiden uit om over een mogelijke oplossing na te denken. Toen we een mogelijke oplossing in gedachten hadden, organiseerde ik een infosessie met verschillende PA’s van de dienst HSSEI, werknemersvertegenwoordigers, deelnemers van de MDWG en beide firma’s. Er werd beslist om enkele live tests te doen op de moeilijkst bereikbare plaatsen op TRA. We deden die live tests opnieuw in het bijzijn van enkele PA’s van de dienst HSSEI, werknemersvertegenwoordigers maar ook contractoren en onderhoudsmensen. De live tests waren heel bemoedigend. Onderstaande opstelling bood de oplossing: Figuur 25 Schets werken met handlier in kooiladders We moesten met vele zaken rekening houden: • Bij de preventieprincipes schreven we het volgende: Bij het kortstondig hijsen van AM zal er altijd iemand beneden staan om de zone te bewaken. Bovenaanzicht Zijaanzicht Platform Platform Kooiladder Kooiladder Kooi Vooraanzicht Last Touw Leng Leng Musketon handlier handlier
  • 54. 54 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen o We hebben er expliciet voor gekozen om de persoon die bovenop het platform staat niet te laten hijsen. Immers, als je de persoon op het gelijkvloers laat hijsen, dan is er altijd een tweede iemand nodig om de last boven aan te nemen, en kan de persoon beneden de zone bewaken. • Kan de structuur van een kooiladder gebruikt worden om lasten tot maximaal 15Kg te hijsen? o We lieten dit berekenen door de dienst engineering en kregen groen licht. o Dit was een goede zaak, maar de volgende stap in het denkproces was wel om af te bakenen dat het gebruik ervan, geen courant iets zou worden. • Ik moest de laatste stappen nog doorlopen uit figuur 10 ‘stappenplan manueel hanteren van lasten’, uit punt 3.3.3 o Door gebruik te maken van de handlier hoeven we de lasten niet meer te dragen. Het risico dat dit letsel met zich meebrengt, is dus weg. Figuur 26 Stappenplan manueel hanteren van lasten Is het KB toepasbaar op het werk of houdt het werk activiteiten in van manuele behandeling Is er een risico op letsel Is het praktisch haalbaar om het manueel hanteren van lasten te vermijden Is het praktisch mogelijk om operaties te automatiseren of te mechaniseren Blijft er daarbij dan een risico bestaan op een letsel door het manueel hanteren van lasten Evalueer het risico op letsels bij de manuele behandeling van lasten Bepaal maatregelen om het risico op letsels te verminderen tot het laagst haalbare niveau Voer de maatregelen uit Evaluatie: is het risico op letsels voldoende verminderd? Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7 Stap 8 Ja (dragen van lasten in kooiladder) Ja (valgevaar door dragen van lasten in kooiladder) Neen (op torens geen vaste takelvoorzieningen) Neen Ja Ja (vaste takelvoorziening) Ja Einde evaluatie Het risico is weg Mechaniseren dmv handlier Neen
  • 55. 55 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Praktische toepassing procedure Zoals gezegd hebben we een resem AM laten testen (technologische aard), alsook hebben we PM bepaald van organisatorische aard. Daarop besloot ik om de praktische toepassing van de procedure op te splitsen in twee delen. De planning van het uit te voeren werk enerzijds, en de uitvoering anderzijds. Planning • Voor aanvangen van het werk steeds eerst de evaluatie maken of de werken niet op grondniveau kunnen worden uitgevoerd. • Indien vaste opslagplaatsen voorzien zijn hiervan maximaal gebruik maken. Bij gepland werk waar frequent transport dient te gebeuren kunnen volgende bijkomende specifieke PM genomen worden: • het spannen van netten onder de werkzone; • en het bouwen van scheidingsvloer(en); • en bekijken of er een no-drop zone moet worden ingesteld door middel van een afbakening op de onderliggende niveau’s. • Bij transporten zwaarder dan 15kg: o AM opbergen in hijsbakken. o Gebruik maken van de voorziene mogelijkheden tot takelen.  Vaste takelsystemen o Bij ontbreken van vaste takelmogelijkheden de stellingprocedure toepassen.  Punt 9. Hijsen van lasten aan stellingstructuur – bijkomende specifieke eisen o Bekijken of onderstaande procedures dienen te worden toegepast:  Hoogwerker  Hijswerken  Stellingen • Bij transporten tot maximaal 15kg op locaties die enkel via een kooiladder te bereiken zijn, gebruik maken van de mobiele handlier. Uitvoering van de werkzaamheden Algemene AM • Om de benodigde AM op een veilige wijze te kunnen transporteren, bestaan volgende mogelijkheden: o Draagtassen; o rugzakken; o schoudertassen; o boutenzak voor kleine materialen in kooiladders; o en heuptassen voor klein gereedschap. • Voor wat betreft het veilig transporteren van gereedschappen bestaan gordels die voorzien kunnen worden van maximaal 3 metalen ringen met een sluithaak. • Om te voorkomen dat AM in rust kunnen vallen kunnen we de ondergrond dichtleggen: o door het gebruik van een magnetisch deken; o of door het gebruik van een lasdeken. • Gereedschappen kunnen tijdens gebruik: o geborgd zijn aan structuren; o worden vastgemaakt aan de:  Riem;  of arm;
  • 56. 56 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Specifieke AM • wat betreft het gebruik van spieën: o Er wordt altijd eerst voorrang gegeven aan het gebruik van de hydraulische flenzenspreider. o Indien niet anders mogelijk is gebruik van no-drop spieën toegestaan. • Bij het gebruik van een slagsleutel: o Gebruik de fingersaver; o of gebruik het touwsysteem. • Gebruik altijd een no-drop pensbar. Algemeen • Tijdens de werken mag men altijd een pictogram voorzien ‘opgepast voor vallende voorwerpen’. Vast productiemateriaal Tijdens ons bezoek aan BP Rotterdam kwamen de handwielsleutels ter sprake. De verhalen waren herkenbaar. Ook bij ons was een wildgroei te bespeuren op de eenheden. Ze werden opgehangen door de bekken van de handwielsleutels aan structuren en dergelijke op te hangen, waardoor valgevaar continue aanwezig is. We besloten dan ook om vaste ophangborden aan te bieden. Voordat we dat konden doen moesten er enkele vragen beantwoord worden en we kozen ervoor om ze te stellen bij de grootste gebruiker zijnde de raffinaderij: 1. Welke maten van handwielsleutels hebben wij op TRA? 2. Hoeveel hebben we er van elke maat? 3. Bovendien stelden we onszelf ook de vraag tot welke diameter van handwiel welke maat van handwielsleutel gebruikt mag worden. Wat zijn diameters van gebruik? Hoeveel hebben we er van elke maat? • 250 mm -> van 25 tot 50 mm • 300 mm -> van 50 tot 100 mm • 400 mm -> van 100 tot 250 mm • 550 mm -> van 250 tot 400 mm • 750 mm -> van 400 tot 900 mm Figuur 27 Handwielsleutels op TRA (aantal per maat) Omdat elke hulp-operator op de eenheid over een kleine stelselring beschikt, besloten we om de kleinste maat niet langer te weerhouden. We gaan dus een ophangbord aanbieden voor maximaal vier lengten van handwielsleutels. Bovendien kregen we vanuit onderhoud de tip om deze gebruiksklaar te maken om te kunnen borgen. Een idee dat we ook weerhielden.
  • 57. 57 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Training en opleiding De firma VDP levert bijna alle AM die weerhouden werden. Zij zullen voor het Total Platform Antwerpen voorzien in de eerste opleiding mbt het gebruik van de gekozen AM. Vermits de meeste AM afkomstig zijn van de firma Capital Safety 3M, zal dat samen met hen gebeuren. Tijdens diezelfde opleiding zal Petzl de opleiding voor het gebruik van de handlier voor zich nemen. De eerste opleiding zal zowel theoretisch gebeuren, als praktisch, buiten in de field. Voor de komende jaren ontwikkelde ik een LC-pakket dat samen met de MDWG van de procedure werd besproken, en zal dienen om een heropfrissing te geven aan alle gebruikers bij: • TA; • SD; • en alle andere kleine, en grote, projecten. 6.3. Eindwerk maken In november 2016 bezorgde ik de eerste draft aan mijn promotor Myriam Van der Steen. 6.3.1. Procedure opstellen voor het Total Platform Antwerpen • Ontwikkelen via overleg binnen MDW • 10/10/2016: Verdediging directiecomité Total platform Antwerpen • 02/11/2016: Validatie TRA HSE directie • 13/12/2016: Goedkeuring CPBW • 01/02/2017: Implementatie op niveau Total platformAntwerpen 6.3.2. Promotie en sensibiliseringscampagne ontwikkelen Voor de promotiecampagne besloten we om met twee affiches te werken. Een eerste om wat te prikkelen, een tweede om duidelijk te maken waarover het nu juist gaat. Hieronder de twee affiches. Figuur 28 Affiches promotiecampagne Om de mensen te sensibiliseren maakte ik 4 korte PPT-presentaties. Die werden maandelijks getoond in de LC- meetings over het Total platform Antwerpen.
  • 58. 58 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen 6.3.3. Duiden waar procedure komt in beoordelingssysteem contractorwerking Binnen het Total platform Antwerpen bestaat het VORS systeem. Wat is het VORS systeem? • Focus op oberveren van handelingen/gedragingen en voeren van een constructief veiligheidsgesprek met de betrokkenen • Aanmoedigen van goede uitvoeringspraktijken • Bijsturen van verkeerde werkwijze, incorrecte gedragingen, gebrekkige installatietoestanden en andere ongewenste situaties die het gevolg zijn van substandaard werkcondities Waarom VORSen? • Regelmatig observaties uitvoeren om: o Te tonen dat veiligheid voor jou belangrijk is; o en preventief te werken. • Mensen een schouderklopje te geven bij veilig gedrag. • Mensen te wijzen op onveilig gedrag. • Onveilige handelingen stop te zetten. Hoe voer je een goede VORS uit? • Neem iemand mee: o TOA en TRA: partner vooraf vastgelegd. o TPA: bij voorkeur iemand met een uitvoerende functie. • Handeling /gedrag observeren. o Voor 2017 ligt de nadruk op vallende AM. • Open gesprek aangaan met de geobserveerde over de aanwezige risico’s en de genomen maatregelen. • Zorg dat je zelf in orde bent ! • Verslag maken. Waarvoor gebruiken je jouw verslag? • Als input voor ons veiligheidsbeleid en onze veiligheidscultuur. • Consequentiebeleid. • Veiligheidsattitude van personen bijschaven. • Specifiek voor contractors: o VORS is één van de zes parameters van de S-score (safety-score). o Score VORS bepaalt (in bepaalde contracten) de bonus malus van de contractoren. o Verslag wordt zo snel mogelijk naar contractor gestuurd met soms vraag tot feedback. o Oplijstingen van VORSen per contractor regelmatig bespreking met bewuste contractor om te kunnen verbeteren. Evaluatie contractors Periodiek worden de huisaannemers geëvalueerd op hun prestaties. Voor veiligheid is dit de "S-score", voor kwaliteit de "P-score" (performantie score).
  • 59. 59 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen De evaluatieparameters voor de S-score zijn: Figuur 29 Overzicht parameters S-score De P- score wordt door contractmanagement opgesteld. Deze evaluaties worden jaarlijks besproken op het leverancierscomité welke adviseert aan de directie. 7. Implementatie op niveau Total platform Antwerpen Arbeidsmiddelen De planning was om alles te implementeren tegen eind januari 2017. Dat betekent natuurlijk dat alle AM ook klaar moeten liggen in het magazijn. Hiervoor werden CNM nummers aangemaakt via de dienst HSSEI en de aankoopdienst vroeg aan mij een overzichtslijst, met aantallen, om te kunnen bestellen bij de verschillende leveranciers. Onderstaande lijst werd alvast weerhouden: • Hoofdleverancier VDP • Wat hoofdleverancier niet kan leveren staat in het rood Audit VORS Veiligheidsresultaten Inspectierondes Veiligheidscoördinator Loos Control medewerking Acc/Inc rapporten
  • 60. 60 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Arbeidsmiddel Leverbaar via VDP Artikelnummer VDP heavy duty' nylon draagtas Ergodyne 5653 Tas voor materialen, max 45kg draagvermogen, dia : 32cm, hoogte 43cm 1006899001 functionele gereedschapsrugzak voor zware werkzaamheden Roebuck C6906077 Uitgerust met ergonomische gepolsterde rug en lussen voor extra comfort. Inclusief gereedschapfoudraal met 40 uitneembare en beschermende zakjes. Ruimte voor laptop. Zijzakjes. Opbergzakje vooraan uit netstof (35 x 47 x 18cm 600D polyester) 2299914 Gereedschapsdraagtas voor zware toepassingen met afdekkap Roebuck C6906079 Uitgerust met veelzijdige gereedschapszakjes -en houders. Ergonomische draaghendel, poedergecoat. Afmetingen: H x B x D: 51 x 24 x 36cm 2304818 Gereedschaps gordeltas voor kleine onderdelen Gordeltas voor kleine onderdelen ; canvaskamille (huidskleur/zwart) 1006899005 Tabel 13 Inventarisatie
  • 61. 61 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Alu Musketon Ovale musketonhaak uit aluminium. Manuele sluiting van het vergrendelingsmechanisme. Opening: 18 mm. 1003744 D-RING DR-1X3.5 (25,4mm x 88,9mm) Textiel anker met staal D-ring ; 2,3kg max draagvermogen 1032686 Retraktor BAHCO 3875-RL1 Retraktor om aan riem te bevestigen. Uitrekbaar over 1 m. Max gewicht = 0.9Kg 2292129 SPIRAALKOORD 157,5CM EXT-H2HCOIL Coil tether lijn met beschermd staal kabel ; 2,3 kg max draagvermogen 1032698 Pictogram vallende voorwerpen Uitvouwbare pictogram Geel Zwart veiligheidslint Logo Total + tekst “NO DROP ZONE” + afbeelding pictogram
  • 62. 62 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen STOP-DROP safety mat + bag STOP-DROP safety mat : 2,00 m x 1,00 m ; Border incl. Magnets and punch eye rings 1035757 STOP-DROP safety mat + bag STOP-DROP safety mat : 1,00 m x 0,90 m ; Border incl. Magnets and punch eye rings 1006899006 Positioneringsring met schroef Roestvrije positioneringsring om koevoet te beveiligen tegen vallen door grating Fingersaver tool om bij handling met materialen de vingers te beschermen tegen mechanische verwonding (370 mm) 1025245 Kunststof emmer (5L) Emmer met een inhoud van 5 liter. Afsluitbaar door middel van schroefdeksel Leverancier Moens verpakkingen
  • 63. 63 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Kunststof emmer (10L) Emmer met een inhoud van 10 liter. Afsluitbaar door middel van schroefdeksel Leverancier Moens verpakkingen Quick wrap tape STOP-DROP safety mat : 2,00 m x 1,00 m ; Border incl. Magnets and punch eye rings 1500045 D-RING KOORD DR-CORD Max.draagvermogen: 2,3 kg. Te gebruiken bij gereedschappen met gesloten hendels of voorgeboorde gaten. Totale lengte van 22 cm, de zwarte lus (deel te bevestigen aan het gereedschap) heeft een lengte van +/- 15 cm. 1500009 KOPPELING GEREEDSCHAP Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (1,5cm) 1500027 D-RING DR-1X3.5 D-ring om samen met Quick Wrap tape te bevestigen aan gereedschappen. 1032686
  • 64. 64 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen KOPPELING GEREEDSCHAP Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (2 cm) 150028 KOPPELING GEREEDSCHAP Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (2,5cm) 1500029 KOPPELING GEREEDSCHAP Quick spin anker voor bevestigen achteraan schroevendraaiers (3,1 cm) 1500030 PYTHON QUICK RING 1.00' 25 PACK Set van 25 ringen met diameter 2,5 cm om te bevestigen aan gereedschappen van maximum 0,9 kg bij werken op hoogte. 1500025 PYTHON QUICK RING 1.5' 25 PACK Pack van 25 quick ringen met diameter 3,8cm, te gebruiken bij gereedschap van max.0,9kg met een gat in het handvat. 1500026 D-RING DR-1X3.5 D-ring om samen met Quick Wrap tape te bevestigen aan gereedschappen. 1032686
  • 65. 65 Eindwerk: Naessens Sven, Total Platform Antwerpen Stappenplan implementatie Onderstaand stappenplan werkte ik uit om ervoor te zorgen dat de implementatie goed zou verlopen. Tabel 14 Stappenplan implementatie Op maandag 9 januari 2017 kwamen wij samen met de verschillende MDWG om te evalueren of we met alles klaar waren om te kunnen starten. Dat was het geval. • Promotie –en sensibiliseringscampagne werden afgetrapt (eerste poster en bash werden opgehangen) • De procedure en werd verspreid via de LC-meetings. • Gebruikers moesten zich verplicht inschrijven voor de eerste opleiding. poster ophangen ok poster tweede gedeelte ophangen W4 Bash deel 1 ophangen W2 Bash deel 2 ophangen W4 4 PPT's (teasers) verdelen feb/maa/apr/mei LC pakket shift Uitdelen tijdens PPT W4 - PPT goedkeuring W2 - rugzak - 2 D-ringen pp - 2 lanyards pp (zaklamp, stelselring) W2 Vragen mogelijkheden - organisatie, inhoudelijk,… Petzl brigadiers + 2 pers/zone Eigen personeel - Onderhoud - Productie (dagmensen) W2 communicatie W4 vervangen februari feedback STAVAZA CPBW maart communicatie vervangen feedback STAVAZA Sven Vincotte W2 Manier van werken W3 communicatie W4 vervangen/keuren/labellen februari W2 communicatie naar BTL/DC W1 communicatie vanuit BTL/DC W3 Start test februari Overige AM lopende, finish W4 Stockcontrole W4 na test Promotie & sensibilisering Training Testbord handwielsleutels LPG zone Implementatie Testen VDP No-drop pensbar Handwielsleutels vervangen Keuring veiligheidsemmers bestellen W2 W2 feb W1-W2Geven training