SlideShare a Scribd company logo
1 of 31
Download to read offline
 
	
  
	
  
	
  
	
  
	
  
	
   	
  
Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development.	
  	
  
MAART	
  2016	
  
 
1	
  
	
  
Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development,	
  	
  
Eindrapportage	
  	
  
	
  
1   Resultaat	
  onderzoek	
  tot	
  op	
  heden	
  en	
  conclusie	
  voor	
  vervolg	
  	
  
Dit	
  rapport	
  is	
  een	
  advies	
  voor	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development.	
  De	
  
resultaten	
  van	
  het	
  onderzoek	
  en	
  acties	
  die	
  door	
  Peter	
  Blonk	
  van	
  Rana	
  Advies	
  zijn	
  uitgevoerd	
  in	
  
opdracht	
  van	
  de	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  worden	
  puntsgewijs	
  besproken.	
  Daarbij	
  worden	
  
conclusies	
  getrokken	
  en	
  verantwoord.	
  Aan	
  het	
  eind	
  van	
  het	
  rapport	
  wordt	
  vooruitgeblikt	
  naar	
  de	
  
toekomst.	
  Benodigde	
  acties	
  om	
  de	
  Master	
  daadwerkelijk	
  te	
  realiseren	
  en	
  het	
  daarbij	
  horende	
  
tijdspad	
  worden	
  geschetst.	
  
1.1   Organisatie:	
  
Voor	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  is	
  een	
  stuurgroep	
  opgericht	
  
bestaande	
  uit:	
  
Peter	
  Blonk,	
  (Rana	
  Advies,	
  projectleider),	
  Rien	
  Boeije	
  (tot	
  maart	
  2015),	
  Louis	
  de	
  Quelerij,	
  Mindert	
  de	
  
Vries	
  en	
  Susanne	
  Roose.	
  De	
  werkzaamheden	
  die	
  in	
  dit	
  rapport	
  worden	
  beschreven	
  zijn	
  uitgevoerd	
  
door	
  Peter	
  Blonk	
  ondersteund	
  door,	
  en	
  in	
  samenspraak	
  met	
  deze	
  stuurgroep.	
  Daarnaast	
  heeft	
  
externe	
  ondersteuning	
  plaats	
  gevonden	
  door	
  de	
  heer	
  Huib	
  de	
  Vriend,	
  hoogleraar	
  Civiele	
  Techniek,	
  
voormalig	
  directeur	
  van	
  de	
  ‘Stichting	
  Ecoshape’	
  en	
  voormalig	
  directeur	
  Kennis	
  van	
  kennisinstituut	
  
‘Deltares’.	
  
1.2   Leeswijzer	
  
1	
   Resultaat	
  onderzoek	
  tot	
  op	
  heden	
  en	
  conclusie	
  voor	
  vervolg	
  ........................................................	
  1	
  
2	
   De	
  basiskeuzes	
  voor	
  de	
  Professionele	
  Master:	
  ...............................................................................	
  2	
  
3	
   Basisuitgangspunten	
  voor	
  de	
  samenstelling	
  van	
  het	
  onderwijs	
  .....................................................	
  4	
  
4	
   Bepaling	
  van	
  de	
  doelgroep	
  voor	
  de	
  opleiding	
  ...............................................................................	
  11	
  
5	
   Het	
  Instroomonderzoek	
  ................................................................................................................	
  13	
  
6	
   De	
  inhoud	
  van	
  de	
  opleiding	
  ...........................................................................................................	
  15	
  
7	
   De	
  samenwerking	
  van	
  bedrijven	
  met	
  de	
  opleiding	
  .......................................................................	
  18	
  
8	
   Het	
  arbeidsmarktonderzoek	
  .........................................................................................................	
  22	
  
9	
   Verdere	
  ontwikkeling	
  en	
  toekomstige	
  uitvoering	
  van	
  het	
  onderwijs	
  ...........................................	
  25	
  
10	
   De	
  financiële	
  aspecten	
  van	
  de	
  opleiding	
  ...................................................................................	
  27	
  
11	
   Planning	
  en	
  resterende	
  werkzaamheden	
  ..................................................................................	
  28	
  
Bijlage;	
  Voorbeeld	
  module	
  ‘Initiation	
  and	
  Problem	
  Analasis’	
  ...............................................................	
  30	
  
	
   	
  
 
2	
  
	
  
2   De	
  basiskeuzes	
  voor	
  de	
  Professionele	
  Master:	
  
2.1   Achtergrond	
  
De	
  NVAO	
  stelt	
  dat	
  een	
  Professionele	
  Masters	
  moet	
  voldoen	
  aan	
  dezelfde	
  niveau-­‐	
  en	
  kwaliteitseisen	
  
als	
  een	
  WO-­‐Masteropleiding,	
  maar	
  met	
  een	
  oriëntatie	
  op	
  kwalificaties	
  voor	
  het	
  niveau	
  van	
  
zelfstandig	
  en/of	
  leidinggevend	
  beroepsbeoefenaar,	
  in	
  een	
  beroep	
  of	
  in	
  een	
  spectrum	
  van	
  beroepen,	
  
of	
  het	
  niveau	
  van	
  functioneren	
  in	
  een	
  multidisciplinaire	
  omgeving.	
  Een	
  Professionele	
  Master	
  moet	
  
een	
  studiebelasting	
  hebben	
  van	
  minimaal	
  60	
  European	
  Credits	
  (ECTS,	
  European	
  Credit	
  Transfer	
  
System).	
  	
  
2.2   Plan	
  
Basisuitgangspunt	
  voor	
  de	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  voor	
  de	
  
HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  is	
  om	
  een	
  programma	
  te	
  ontwikkelen	
  dat	
  een	
  optimale	
  kans	
  heeft	
  
om	
  tot	
  een	
  volwaardige	
  en	
  succesvolle	
  opleiding	
  uit	
  te	
  groeien.	
  Hiervoor	
  dient	
  niet	
  alleen	
  te	
  worden	
  
voldaan	
  aan	
  de	
  voorwaarden	
  die	
  door	
  de	
  NVAO	
  worden	
  gesteld.	
  De	
  opleiding	
  moet	
  een	
  
gewaardeerde	
  aanvulling	
  bieden	
  op	
  het	
  totale	
  aanbod	
  van	
  opleidingen	
  van	
  Hogescholen	
  in	
  het	
  
algemeen	
  en	
  van	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  in	
  het	
  bijzonder,	
  ten	
  minste	
  geaccepteerd	
  door	
  de	
  
concurrerende	
  opleidingsinstellingen	
  en	
  zeker	
  gewaardeerd,	
  en	
  zo	
  mogelijk	
  ondersteund	
  door	
  het	
  
beroepenveld.	
  	
  
Ze	
  moet	
  als	
  primaire	
  keuze	
  geselecteerd	
  worden	
  door;	
  doorstromende	
  hbo-­‐studenten,	
  zij-­‐
instromende	
  studenten	
  evenals	
  buitenlandse	
  studenten	
  op	
  zoek	
  naar	
  een	
  praktijkgerichte	
  
vervolgopleiding.	
  	
  
2.3   Uitvoering	
  
Om	
  aan	
  deze	
  ambitie	
  vorm	
  te	
  geven	
  zijn	
  in	
  eerste	
  instantie	
  de	
  belangrijkste	
  aanpalende	
  	
  
opleidingsinstellingen	
  geraadpleegd/geïnterviewd:	
  de	
  TU	
  Delft	
  en	
  UNESCO-­‐IHE.	
  Er	
  heeft	
  overleg	
  
plaats	
  gevonden	
  met	
  Marcel	
  Stive,	
  hoofd	
  van	
  de	
  afdeling	
  Waterbouw	
  van	
  de	
  TU	
  Delft.	
  Niet	
  alleen	
  is	
  
zijn	
  goedkeuring	
  voor	
  het	
  initiatief	
  bepalend	
  voor	
  de	
  acceptatie	
  en	
  mogelijke	
  ondersteuning	
  vanuit	
  
deze	
  Universiteit,	
  maar	
  ook	
  kunnen	
  zijn	
  adviezen	
  van	
  grote	
  waarde	
  zijn.	
  Hij	
  beschikt	
  immers	
  over	
  
veel	
  kennis,	
  heeft	
  inzicht	
  in	
  het	
  onderwijs	
  op	
  dit	
  gebied	
  en	
  kent	
  als	
  geen	
  ander	
  de	
  behoeften	
  van	
  de	
  
Deltasector.	
  Aansluitend	
  is	
  contact	
  gezocht	
  met	
  Greet	
  Vink	
  in	
  haar	
  rol	
  als	
  Business	
  Director	
  van	
  
UNESCO-­‐IHE.	
  UNESCO-­‐IHE	
  biedt	
  een	
  groot	
  aanbod	
  van	
  Masteropleidingen	
  en	
  ook	
  Greet	
  Vink	
  heeft	
  
veel	
  kennis	
  en	
  ervaring	
  op	
  het	
  gebied	
  van	
  het	
  Masteronderwijs.	
  
2.4   Feedback	
  
Marcel	
  Stive	
  was	
  enthousiast	
  over	
  het	
  voornemen	
  en	
  onderschrijft	
  de	
  meerwaarde	
  voor	
  de	
  
Deltasector.	
  De	
  opleiding	
  vormt	
  naar	
  zijn	
  mening	
  geen	
  concurrentie	
  maar	
  levert	
  de	
  TU	
  een	
  voordeel.	
  
Dit	
  omdat	
  een	
  Professionele	
  Master	
  voor	
  hbo-­‐studenten	
  die	
  willen	
  doorstuderen	
  een	
  betere	
  
aansluiting	
  kan	
  bieden	
  dan	
  de	
  TU	
  Masteropleidingen.	
  Dit	
  zal	
  leiden	
  tot	
  een	
  afname	
  van	
  de	
  druk	
  op	
  de	
  
TUD	
  om	
  op	
  eigen	
  kosten	
  een	
  schakelopleiding	
  te	
  organiseren	
  ten	
  behoeve	
  van	
  een	
  categorie	
  
studenten	
  die	
  in	
  de	
  praktijk	
  een	
  heel	
  laag	
  studiesucces	
  kent.	
  Greet	
  Vink	
  gaf	
  aan	
  dat	
  de	
  opleiding	
  ook	
  
voor	
  Unesco	
  IHE	
  geen	
  concurrentie	
  zou	
  vormen.	
  	
  
Zowel	
  Marcel	
  Stive	
  als	
  Greet	
  Vink	
  adviseerde	
  te	
  kiezen	
  voor	
  een	
  studiebelasting	
  van	
  90	
  ECTS,	
  het	
  
 
3	
  
	
  
onderwijs	
  te	
  concentreren	
  op	
  de	
  beroepsuitoefening,	
  praktijkgericht	
  onderzoek	
  in	
  het	
  programma	
  op	
  
te	
  nemen,	
  en	
  bij	
  afronding	
  van	
  de	
  opleiding	
  de	
  Master	
  of	
  Science	
  (MSc)	
  titel	
  toe	
  te	
  kennen.	
  
2.5   Actualisatie	
  
De	
  adviezen	
  van	
  Marcel	
  Stive	
  en	
  Greet	
  Vink	
  heb	
  ik	
  tijdens	
  de	
  latere	
  gesprekken	
  in	
  het	
  beroepenveld	
  
veelvuldig	
  gecheckt.	
  Het	
  verschil	
  in	
  studiebelasting	
  variërend	
  van	
  60	
  ECTS	
  tot	
  120	
  ECTS	
  voor	
  
opleidingen	
  met	
  eenzelfde	
  titel	
  (MSc)	
  als	
  resultaat	
  wordt	
  vaak	
  niet	
  begrepen	
  en	
  ook	
  niet	
  
gewaardeerd.	
  Als	
  argument	
  wordt	
  devaluatie	
  van	
  de	
  waarde	
  van	
  de	
  titel	
  opgevoerd.	
  De	
  basiskeuzes	
  
om	
  de	
  Master	
  te	
  concentreren	
  op	
  beroepsuitoefening,	
  praktijkgericht	
  onderzoek	
  en	
  een	
  programma	
  
met	
  een	
  studiebelasting	
  van	
  90	
  ECTS	
  werd	
  breed	
  gewaardeerd.	
  Deze	
  zijn	
  bepalend	
  geweest	
  voor	
  de	
  
verdere	
  ontwikkeling	
  van	
  het	
  programma	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development.	
  	
  
De	
  Rijksbekostiging	
  voor	
  een	
  Professionele	
  Masteropleiding	
  is	
  echter	
  gebaseerd	
  op	
  60	
  ECTS.	
  Bij	
  een	
  
keuze	
  van	
  een	
  Professionele	
  Master	
  van	
  90	
  ECTS,	
  moeten	
  er	
  aanvullende	
  inkomsten	
  gegenereerd	
  
worden	
  om	
  de	
  uitbreiding	
  van	
  30	
  ECTS	
  te	
  kunnen	
  bekostigen.	
  De	
  mogelijkheden	
  daarvoor	
  zijn	
  in	
  de	
  
verdere	
  uitwerking	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  opgenomen	
  en	
  deze	
  worden	
  in	
  
deze	
  rapportage	
  nader	
  toegelicht.	
  	
  
2.6   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg.	
  
Mijn	
  advies	
  is	
  om	
  een	
  door	
  het	
  rijk	
  bekostigde	
  Master	
  opleiding	
  te	
  ontwikkelen	
  met	
  een	
  
studiebelasting	
  van	
  90	
  ECTS,	
  met	
  onderwijs	
  gericht	
  op	
  beroepsuitoefening	
  en	
  praktijkgericht	
  
onderzoek.	
  Met	
  bij	
  succesvolle	
  afronding	
  een	
  toekenning	
  van	
  de	
  titel	
  Master	
  of	
  Science	
  (MSc).	
  
Om	
  hiervoor	
  een	
  gewogen	
  keuze	
  te	
  kunnen	
  maken	
  moeten	
  als	
  eerste	
  de	
  financiële	
  risico’s	
  in	
  kaart	
  
worden	
  gebracht.	
  Er	
  dient	
  een	
  exploitatiebegroting	
  te	
  worden	
  opgemaakt	
  op	
  basis	
  van	
  een	
  reële	
  
inschatting	
  van	
  het	
  instroomvolume	
  en	
  de	
  reguliere	
  kosten	
  en	
  baten	
  van	
  het	
  onderwijs.	
  Daarbij	
  kan	
  
een	
  inschatting	
  worden	
  gemaakt	
  van	
  de	
  extra	
  baten	
  die	
  kunnen	
  worden	
  gegenereerd	
  om	
  het	
  tekort	
  
op	
  de	
  balans	
  (die	
  ontstaat	
  door	
  de	
  30	
  ECTS	
  extra	
  studiebelasting)	
  aan	
  te	
  vullen.	
  Zoals	
  bijvoorbeeld:	
  
bijdrage	
  aan	
  het	
  onderwijs	
  door	
  derden,	
  in	
  financiële	
  vorm	
  of	
  in	
  natura,	
  inkomsten	
  uit	
  cursusgelden	
  
tegen	
  een	
  commercieel	
  tarief	
  (indien	
  passend	
  binnen	
  het	
  beleid	
  van	
  de	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  
Sciences).	
  Deze	
  opties	
  zijn	
  uiteraard	
  alleen	
  mogelijk	
  binnen	
  de	
  geldende	
  wettelijke	
  mogelijkheden.	
  
Uit	
  de	
  gesprekken	
  met	
  het	
  bedrijfsleven	
  blijkt	
  interesse	
  om	
  een	
  bijdrage	
  te	
  leveren	
  aan	
  de	
  
Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development.	
  	
  
De	
  keuze	
  voor	
  het	
  aantal	
  ECTS’s	
  moeten	
  naar	
  mijn	
  overtuiging	
  voorafgaand	
  aan	
  de	
  verdere	
  
ontwikkeling	
  	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  als	
  eerste	
  worden	
  bepaald.	
  
	
   	
  
 
4	
  
	
  
3   Basisuitgangspunten	
  voor	
  de	
  samenstelling	
  van	
  het	
  onderwijs	
  
3.1   Achtergrond	
  
De	
  hbo-­‐opleidingen	
  met	
  aansluiting	
  op	
  Deltavraagstukken	
  die	
  in	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  
Development	
  worden	
  behandeld,	
  vallen	
  voor	
  een	
  belangrijk	
  deel	
  binnen	
  het	
  domein	
  Built	
  
Environment.	
  Zoals	
  bijvoorbeeld	
  de	
  opleidingen:	
  Civiele	
  Techniek,	
  Ruimtelijke	
  Ontwikkeling	
  en	
  
Watermanagement.	
  
In	
  de	
  publicatie	
  ‘Samen	
  bouwen	
  en	
  ruimte	
  geven	
  aan	
  de	
  toekomst’,	
  ‘Eindkwalificaties	
  Domein	
  Built	
  
Environment’	
  zijn	
  kwalificaties	
  weergegeven	
  voor	
  een	
  inhoud	
  en	
  samenstelling	
  van	
  onderwijs	
  dat	
  
bijdraagt	
  aan	
  de	
  creatie	
  van	
  professionals	
  die	
  de	
  uitdagingen	
  van	
  vandaag	
  én	
  morgen	
  aankunnen.	
  	
  
In	
  opdracht	
  van	
  de	
  Vereniging	
  Hogescholen	
  is	
  een	
  commissie	
  opgericht	
  onder	
  leiding	
  van	
  Martin	
  van	
  
Pernis,	
  om	
  te	
  verkennen	
  wat	
  de	
  toekomst	
  vraagt	
  van	
  het	
  HBO-­‐techniekonderwijs.	
  De	
  Sectorale	
  
Verkenningscommissie	
  HBO	
  Techniek	
  heeft	
  daarbij	
  onderzocht	
  waar	
  het	
  bedrijfsleven	
  in	
  de	
  toekomst	
  
behoefte	
  aan	
  heeft,	
  en	
  hoe	
  de	
  Hogescholen	
  daar	
  in	
  hun	
  onderwijs	
  en	
  onderzoek	
  aan	
  tegemoet	
  
kunnen	
  komen.	
  De	
  commissie	
  komt	
  onder	
  andere	
  tot	
  de	
  volgende	
  adviezen	
  en	
  ambities:	
  
•   Ondernemerschap,	
  internationale	
  oriëntatie,	
  integrale	
  benadering	
  en	
  verbindend	
  
vermogen	
  zijn	
  de	
  uitgangspunten	
  voor	
  de	
  inrichting	
  van	
  het	
  onderwijs	
  en	
  onderzoek.	
  
•   Het	
  bedrijfsleven	
  is	
  en	
  wordt	
  betrokken	
  bij	
  het	
  identificeren	
  van	
  de	
  beoogde	
  competenties	
  
en	
  de	
  inhoudelijke	
  speerpunten	
  in	
  de	
  opleidingen.	
  
•   De	
  kwaliteit	
  (de	
  kennis,	
  competenties	
  en	
  vaardigheden)	
  die	
  de	
  opleiding	
  levert	
  wordt	
  
continu	
  en	
  samen	
  met	
  het	
  bedrijfsleven	
  op	
  de	
  vraag	
  afgestemd.	
  
•   Het	
  onderwijs	
  voldoet	
  aan	
  de	
  groeiende	
  vraag	
  naar	
  ‘levenslang	
  leren’.	
  
Als	
  algemene	
  kwalificaties	
  van	
  de	
  afgestudeerde	
  professional	
  in	
  het	
  domein	
  Bouw	
  en	
  Ruimte	
  stelt	
  de	
  
commissie	
  Van	
  Pernis:	
  
“De	
  afgestudeerde	
  professional	
  in	
  het	
  domein	
  Bouw	
  en	
  Ruimte	
  is	
  breed	
  én	
  diep	
  georiënteerd	
  (met	
  
technische,	
  politieke	
  en	
  maatschappelijke	
  inzichten),	
  kent	
  de	
  belangrijke	
  ontwikkelingen	
  binnen	
  het	
  
domein	
  en	
  is	
  samenwerkings-­‐,	
  markt-­‐,	
  oplossings-­‐	
  en	
  resultaatgericht.	
  Hij	
  heeft	
  een	
  proactieve,	
  
flexibele	
  en	
  stimulerende	
  houding	
  en	
  heeft	
  oog	
  voor	
  de	
  verschillende	
  rollen	
  en	
  
verantwoordelijkheden	
  van	
  belanghebbenden	
  en	
  beslissers.	
  Hij	
  denkt	
  buiten	
  de	
  kaders	
  en	
  neemt	
  een	
  
kritische	
  en	
  onderzoekende	
  houding	
  aan	
  bij	
  het	
  oplossen	
  van	
  complexe	
  vraagstukken.	
  Hij	
  werkt	
  met	
  
geavanceerde	
  computertools	
  en	
  technieken	
  aan	
  integrale,	
  duurzame	
  en	
  toekomstbestendige	
  
ontwerpen.	
  Hij	
  is	
  sociaal	
  en	
  communicatief	
  vaardig,	
  klant-­‐	
  en	
  omgevingsgericht,	
  proactief,	
  innovatief	
  
en	
  breed	
  inzetbaar.	
  Maar	
  bovenal,	
  beschikt	
  hij	
  over	
  een	
  solide	
  theoretische	
  basis	
  van	
  kennis.”	
  	
  
	
   	
  
 
5	
  
	
  
3.2   Plan	
  
3.2.1   Aansluiting	
  op	
  de	
  algemene	
  ontwikkelingen	
  in	
  het	
  onderwijs	
  
Basisuitgangspunt	
  voor	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  Master	
  is,	
  zoals	
  eerder	
  vermeld,	
  om	
  een	
  programma	
  
te	
  ontwikkelen	
  dat	
  een	
  optimale	
  kans	
  heeft	
  om	
  tot	
  een	
  volwaardige	
  en	
  succesvolle	
  opleiding	
  uit	
  te	
  
groeien.	
  In	
  de	
  publicatie	
  ‘Samen	
  bouwen	
  en	
  ruimte	
  geven	
  aan	
  de	
  toekomst’	
  zijn	
  de	
  succesfactoren	
  
voor	
  het	
  ontwikkelen	
  van	
  toekomstbestendig	
  onderwijs	
  zorgvuldig	
  onderzocht	
  en	
  weergegeven.	
  Uit	
  
de	
  interviews	
  blijkt	
  dat	
  deze	
  visie	
  breed	
  gedragen	
  wordt	
  door	
  diverse	
  belangrijke	
  partijen	
  uit	
  het	
  
werkveld,	
  onderwijsinstellingen,	
  overheden	
  en	
  verschillende	
  andere	
  organisaties.	
  Aansluiting	
  op	
  
deze	
  succesfactoren	
  als	
  leidraad	
  voor	
  de	
  samenstelling	
  van	
  het	
  programma	
  van	
  de	
  Professionele	
  
Master	
  Delta	
  Development	
  zal	
  de	
  kansen	
  op	
  een	
  succesvolle	
  ontwikkeling	
  vergroten.	
  
3.2.2   Aansluiting	
  op	
  het	
  onderwijs	
  van	
  de	
  ‘primaire	
  doelgroep’	
  
Voor	
  het	
  nieuwe	
  curriculum	
  van	
  de	
  Delta	
  Academy	
  van	
  de	
  HZ,	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  zijn	
  
competenties	
  gedefinieerd	
  die	
  voor	
  alle	
  Bachelor	
  opleidingen	
  die	
  deel	
  uit	
  maken	
  van	
  deze	
  Academy	
  
gelden.	
  De	
  afgestudeerden	
  van	
  deze	
  opleidingen	
  behoren	
  tot	
  de	
  primaire	
  doelgroep	
  voor	
  
aankomende	
  studenten	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development.	
  Deze	
  primaire	
  doelgroep	
  
wordt	
  later	
  in	
  dit	
  rapport	
  nader	
  gedefinieerd.	
  Door	
  het	
  creëren	
  van	
  een	
  goede	
  aansluiting	
  op	
  dit	
  of	
  
vergelijkbaar	
  Bachelor	
  onderwijs	
  vormt	
  de	
  Professionele	
  Master	
  een	
  aantrekkelijke	
  vervolgopleiding.	
  	
  	
  
3.2.3   Competentieontwikkeling	
  
De	
  competentieset	
  met	
  de	
  bijbehorende	
  beroepstaken	
  die	
  in	
  het	
  onderwijs	
  van	
  de	
  Professionele	
  
Master	
  Delta	
  Development	
  zijn	
  opgenomen,	
  is	
  als	
  volgt	
  samengesteld:	
  	
  
•   Initiate;	
  	
   explore,	
  structure,	
  analyse,	
  synthesise,	
  generate,	
  evaluate	
   	
   	
  
•   Design;	
  	
   identify,	
  create,	
  evaluate,	
  select,	
  embed	
  
•   Specify;	
  	
   analyse,	
  synthesise,	
  elaborate,	
  quantify	
  
•   Realise;	
  	
   quantify,	
  organise,	
  coordinate,	
  implement,	
  	
  
•   Operate;	
  	
   identify,	
  connect,	
  compose,	
  test,	
  evaluate,	
  plan	
  
•   Communicate	
  and	
  Cooperate;	
  	
  
	
   	
   listen,	
  empathise,	
  compile,	
  present,	
  enthuse,	
  co-­‐create,	
  inform	
  
•   Manage;	
  	
   oversee,	
  organise,	
  reflect,	
  control,	
  budget,	
  plan,	
  monitor,	
  evaluate,	
  adjust	
  
•   Research;	
  
De	
  samenstelling	
  van	
  de	
  competentieset	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  is	
  in	
  
aansluiting	
  op	
  de	
  competenties	
  van	
  het	
  Bachelor	
  onderwijs	
  gekozen.	
  Er	
  zijn	
  drie	
  extra	
  competenties	
  
toegevoegd	
  te	
  weten;	
  de	
  competenties	
  ‘Communicate	
  and	
  Cooperate’,	
  ‘Manage’	
  en	
  Research,	
  die	
  
specifiek	
  zijn	
  gekozen	
  om	
  het	
  Master	
  niveau	
  te	
  kunnen	
  behalen.	
  Zo	
  zijn	
  ook	
  de	
  beroepstaken	
  van	
  de	
  
Professionele	
  Master	
  in	
  aansluiting	
  op	
  het	
  Bachelor	
  onderwijs	
  gekozen.	
  De	
  beroepstaken	
  zijn	
  voor	
  de	
  
Master	
  uitgebreider	
  en	
  specifieker	
  van	
  samenstelling	
  dan	
  voor	
  de	
  Bachelor	
  opleidingen.	
  De	
  
competentieset	
  en	
  beroepstaken	
  voor	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Deltadevelopment	
  zijn	
  in	
  overleg	
  en	
  
in	
  samenspraak	
  met	
  het	
  bedrijfsleven	
  opgesteld.	
  
	
   	
  
 
6	
  
	
  
	
  
Bij	
  de	
  competentieset	
  horen	
  deeltaken.	
  De	
  deeltaken	
  die	
  in	
  opleidingen	
  van	
  de	
  primaire	
  doelgroep	
  
worden	
  omschreven,	
  zijn	
  in	
  veel	
  gevallen	
  specifiek	
  voor	
  het	
  domein	
  waar	
  de	
  opleiding	
  toe	
  behoort.	
  
Zo	
  zijn	
  de	
  deeltaken	
  voor	
  een	
  Technische	
  Bachelor	
  opleiding	
  anders	
  van	
  samenstelling	
  dan	
  de	
  
deeltaken	
  voor	
  een	
  Ecologische	
  opleiding.	
  	
  
Het	
  plan	
  is	
  om	
  de	
  studenten	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  bij	
  aanvang	
  zelf	
  de	
  
specifieke	
  deeltaken	
  te	
  laten	
  formuleren	
  die	
  zij	
  beheersen	
  en	
  die	
  aansluiten	
  op	
  het	
  programma	
  van	
  
de	
  Masteropleiding	
  met	
  de	
  daarbij	
  horende	
  competentieset	
  en	
  de	
  daarbij	
  horende	
  beroepstaken.	
  Zo	
  
kan	
  iedere	
  student	
  een	
  optimale	
  aansluiting	
  creëren	
  op	
  individuele	
  expertise	
  en	
  
ontwikkelingswensen.	
  Dit	
  is	
  een	
  vorm	
  van	
  ‘vraaggestuurd	
  onderwijs’,	
  die	
  goed	
  uitvoerbaar	
  is	
  en	
  de	
  
kans	
  op	
  een	
  succesvolle	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  student	
  en	
  de	
  opleiding	
  zal	
  vergroten.	
  
3.2.4   Beroepsuitoefening	
  
In	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  vindt	
  voor	
  studenten	
  verdieping	
  plaats	
  doordat	
  zij	
  
hun	
  reeds	
  individueel	
  aanwezige	
  ‘beroeps	
  specifieke’	
  competenties	
  op	
  Bachelor	
  niveau	
  naar	
  een	
  
Master	
  niveau	
  kunnen	
  door	
  ontwikkelen	
  .	
  Door	
  deze	
  ontwikkeling	
  ‘op	
  maat’	
  te	
  faciliteren	
  worden	
  zij	
  
gemotiveerd	
  en	
  ondersteund	
  om	
  uit	
  te	
  groeien	
  tot	
  experts	
  binnen	
  hun	
  eigen	
  specialisme.	
  Door	
  dit	
  in	
  
de	
  opleiding	
  te	
  combineren	
  met	
  -­‐	
  en	
  in	
  te	
  zetten	
  bij	
  -­‐	
  de	
  beroepsuitoefening,	
  leren	
  en	
  ervaren	
  de	
  
studenten	
  de	
  praktische	
  toepassingen	
  van	
  hun	
  specialisme	
  en	
  de	
  waardering	
  ervan	
  in	
  de	
  praktijk.	
  
3.2.5   Multidisciplinaire	
  Samenwerking	
  
Naast	
  deze	
  specialistische	
  ontwikkelingen	
  in	
  een	
  praktijkomgeving	
  vindt	
  verbreding	
  van	
  de	
  oriëntatie	
  
van	
  studenten	
  plaats	
  bij	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  ‘sociaal	
  georiënteerde’	
  competenties	
  van	
  Bachelor	
  
niveau	
  naar	
  Master	
  niveau.	
  In	
  een	
  onderwijsomgeving	
  werken	
  de	
  specialistische	
  studenten	
  samen	
  in	
  
multidisciplinaire	
  groepen	
  die	
  zijn	
  samengesteld	
  uit	
  verschillende	
  disciplines	
  die	
  nodig	
  zijn	
  voor	
  de	
  
oplossingen	
  van	
  de	
  Deltavraagstukken	
  uit	
  de	
  praktijk.	
  Hier	
  ontwikkelen	
  zij	
  hun	
  sociale	
  competenties,	
  
verbreden	
  zij	
  hun	
  oriëntatie	
  in	
  relatie	
  tot	
  de	
  beroepsuitoefening	
  en	
  leren	
  en	
  ervaren	
  zij	
  de	
  kansen	
  en	
  
mogelijkheden	
  en	
  de	
  meerwaarde	
  van	
  een	
  multidisciplinaire	
  samenwerking.	
  
3.2.6   Kennisontwikkeling	
  
Kennis	
  is	
  de	
  basis	
  voor	
  een	
  goede	
  en	
  gewaardeerde	
  professional.	
  Door	
  in	
  de	
  Professionele	
  Master	
  
Delta	
  Development	
  de	
  kennis	
  en	
  ervaring	
  van	
  bedrijven,	
  overheden,	
  kennisontwikkelings-­‐	
  en	
  
innovatieprogramma’s	
  te	
  verzamelen,	
  ontsluiten,	
  toegankelijk	
  te	
  maken	
  en	
  te	
  borgen	
  vormt	
  de	
  
opleiding	
  een	
  permanente	
  bron	
  van	
  kennis	
  en	
  informatievoorziening	
  voor	
  studenten	
  én	
  professionals	
  
als	
  blijvende	
  ondersteuning	
  bij	
  hun	
  beroepsuitoefening.	
  Daarmee	
  is	
  de	
  Master	
  een	
  waardevol	
  
‘portal’	
  voor	
  de	
  valorisatie	
  van	
  innovatieve	
  kennis	
  en	
  kunde	
  voor	
  de	
  gehele	
  Deltasector.	
  
	
   	
  
 
7	
  
	
  
	
  
3.3   Uitvoering	
  	
  	
  
Op	
  basis	
  van	
  het	
  bovenstaande	
  heb	
  ik	
  voor	
  de	
  Master	
  een	
  structuur	
  ontwikkeld	
  waarin	
  alle	
  
uitgangspunten	
  voor	
  de	
  vormgeving	
  van	
  het	
  onderwijs	
  zijn	
  verwerkt.	
  Deze	
  bestaat	
  uit	
  de	
  hierna	
  
beschreven	
  onderdelen.	
  
3.3.1   De	
  Modules	
  
De	
  samenstelling	
  van	
  het	
  onderwijsprogramma	
  is	
  opgebouwd	
  uit	
  vier	
  modules	
  met	
  thema’s	
  die	
  
aansluiten	
  op	
  de	
  fasering	
  zoals	
  die	
  ook	
  bij	
  opgaven	
  in	
  het	
  bedrijfsleven	
  worden	
  gehanteerd.	
  	
  
De	
  thema’s	
  van	
  deze	
  modules	
  zijn:	
  
•   Initiation	
  and	
  Problem	
  Analysis	
  
•   Planning	
  and	
  Design	
  
•   Construction	
  
•   Operation,	
  Monitoring	
  and	
  Maintenance	
  
De	
  ontwikkeling	
  van	
  verschillende	
  competenties	
  die	
  relevant	
  zijn	
  voor	
  de	
  thema’s	
  vinden	
  in	
  de	
  
afzonderlijke	
  modules	
  plaats.	
  	
  
	
  
Per	
  module	
  worden	
  met	
  name	
  de	
  volgende	
  competenties	
  ontwikkeld:	
  
•   Initiation	
  and	
  Problem	
  Analysis;	
  Initiate,	
  Communicate	
  and	
  Cooperate,	
  Manage	
  
•   Planning	
  and	
  Design;	
  Design,	
  Specify,	
  Communicate	
  and	
  Cooperate,	
  Manage	
  
•   Construction;	
  Realise,	
  Communicate	
  and	
  Cooperate,	
  Manage	
  	
  
•   Operation,	
  Monitoring	
  and	
  Maintenance;	
  Operate,	
  Communicate	
  and	
  Cooperate,	
  Manage	
  
	
  
Deze	
  modules	
  zijn	
  ook	
  toegankelijk	
  voor	
  werknemers	
  uit	
  het	
  bedrijfsleven	
  (zij-­‐instromende	
  
studenten).	
  Deze	
  kunnen	
  losse	
  onderdelen	
  van	
  de	
  opleiding	
  volgen	
  en	
  deelcertificaten	
  behalen.	
  
Zodoende	
  geeft	
  de	
  Master	
  een	
  invulling	
  aan	
  ‘Een	
  leven	
  lang	
  leren’.	
  De	
  zij-­‐instromende	
  studenten	
  
kunnen	
  middels	
  het	
  behalen	
  van	
  de	
  deelcertificaten	
  van	
  alle	
  verschillende	
  onderdelen	
  van	
  de	
  
opleiding	
  hun	
  Mastertitel	
  behalen.	
  Dit	
  vormt	
  naast	
  de	
  primaire	
  doelgroep	
  van	
  de	
  Master	
  een	
  extra	
  
groep	
  instromers.	
  Deze	
  groep	
  betaalt	
  commerciële	
  tarieven	
  voor	
  het	
  onderwijs	
  en	
  zijn	
  een	
  extra	
  bron	
  
van	
  inkomsten.	
  Hiermee	
  kan	
  een	
  bijdrage	
  worden	
  geleverd	
  aan	
  de	
  uitvoering	
  van	
  de	
  extra	
  
studiebelasting	
  van	
  het	
  onderwijsprogramma	
  die	
  niet	
  door	
  de	
  rijksbijdrage	
  wordt	
  gedekt.	
  
	
   	
  
 
8	
  
	
  
De	
  vier	
  modules	
  van	
  de	
  Master	
  zijn	
  elk	
  samengesteld	
  uit	
  drie	
  verschillende	
  onderdelen;	
  	
  
3.3.2   Werken	
  in	
  de	
  praktijk;	
  Lerend	
  werken,	
  werkend	
  leren.	
  
Iedere	
  student	
  werkt	
  mee	
  aan	
  reële	
  ‘deltaprojecten’	
  in	
  de	
  praktijk.	
  Verschillende	
  bij	
  de	
  Master	
  
aangesloten	
  bedrijven	
  bieden	
  de	
  studenten	
  een	
  werkplek,	
  ontsluiten	
  kennis	
  en	
  geven	
  informatie	
  
over	
  geselecteerde	
  Deltaprojecten	
  die	
  zij	
  in	
  uitvoering	
  hebben.	
  Zij	
  bieden	
  studenten	
  de	
  mogelijkheid	
  
om,	
  in	
  aansluiting	
  op	
  hun	
  individuele	
  expertise,	
  onderdelen	
  uit	
  een	
  project	
  nader	
  uit	
  te	
  werken.	
  De	
  
professionals	
  uit	
  het	
  bedrijf	
  ondersteunen	
  hen	
  en	
  studenten	
  werken	
  met	
  de	
  tools	
  en	
  werkmethoden	
  
uit	
  de	
  praktijk.	
  Studenten	
  verdiepen	
  hun	
  oriëntatie	
  en	
  ontwikkelen	
  hiermee	
  werkenderwijs	
  hun	
  
eigen	
  beroeps	
  specifieke	
  competenties	
  van	
  Bachelor	
  niveau	
  tot	
  Master	
  niveau.	
  Tijdens	
  deze	
  
praktische	
  werkzaamheden	
  worden	
  de	
  studenten	
  gecoached,	
  begeleid	
  en	
  ondersteund	
  door	
  
docenten	
  van	
  de	
  Masteropleiding	
  Delta	
  Development.	
  
3.3.3   Met	
  en	
  van	
  elkaar	
  leren	
  in	
  leerwerkgroepen	
  
Alle	
  studenten	
  die	
  een	
  zelfde	
  module	
  volgen	
  komen	
  in	
  leerwerkgroepen	
  bij	
  elkaar.	
  Zij	
  gaan	
  in	
  dialoog	
  
met	
  elkaar,	
  delen	
  hun	
  werkervaringen	
  en	
  leermomenten,	
  ondersteunen	
  elkaar	
  en	
  onderzoeken	
  hoe	
  
iedereen,	
  vanuit	
  zijn	
  eigen	
  expertise	
  en	
  mogelijkheden,	
  het	
  beste	
  kan	
  bijdragen	
  om	
  breed	
  gedragen	
  
oplossingen	
  te	
  vinden.	
  Zij	
  leren	
  daarbij	
  de	
  meerwaarde	
  van	
  -­‐	
  en	
  de	
  obstakels	
  bij	
  -­‐	
  het	
  samenwerken	
  
in	
  synergie	
  kennen	
  en	
  versterken	
  hun	
  sociale	
  vaardigheden.	
  Er	
  is	
  gekozen	
  om	
  gebruik	
  te	
  maken	
  van	
  
de	
  bij	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  ontwikkelde,	
  geavanceerde	
  EMM	
  (Expertise	
  Management	
  
Methodologie),	
  waardoor	
  hun	
  inzichten,	
  kennis	
  en	
  kunde	
  verder	
  worden	
  verdiept	
  en	
  expliciet	
  
gemaakt.	
  Omdat	
  de	
  leerwerkgroepen	
  bestaan	
  uit	
  studenten	
  die	
  multidisciplinair,	
  binnen	
  een	
  zelfde	
  
fase,	
  aan	
  een	
  diversiteit	
  van	
  Deltaprojecten	
  werken,	
  krijgen	
  zij	
  over	
  de	
  volle	
  breedte	
  van	
  de	
  
Deltaopgaven	
  inzicht	
  in	
  hoe	
  entiteiten	
  (personen,	
  organisaties,	
  machines,	
  etc.)	
  denken,	
  
respectievelijk	
  in	
  een	
  bepaalde	
  situatie	
  functioneren,	
  op	
  welke	
  manier	
  ze	
  onderling	
  afhankelijk	
  zijn,	
  
elkaar	
  beïnvloeden	
  en	
  hoe	
  ze	
  elkaar	
  (kunnen)	
  faciliteren.	
  Het	
  groepsleerproces	
  wordt	
  begeleid	
  door	
  
speciaal	
  hiervoor	
  toegeruste	
  docenten	
  van	
  de	
  Masteropleiding	
  Delta	
  Development.	
  
3.3.4   Kennis	
  portal	
  
De	
  Master	
  Delta	
  Development	
  biedt	
  een	
  portal	
  voor	
  valorisatie	
  van	
  kennis	
  en	
  kunde	
  die	
  is	
  ontwikkeld	
  
door	
  de	
  Deltasector.	
  Innovatieve	
  ontwikkelingen,	
  nieuwe	
  trends,	
  visies	
  of	
  wetgeving	
  en	
  best	
  
practices	
  die	
  van	
  belang	
  zijn	
  voor	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  Nederlandse	
  Deltasector	
  worden	
  door	
  
experts	
  in	
  hun	
  specifieke	
  vakgebied	
  aangeboden	
  in	
  de	
  vorm	
  van	
  colleges,	
  Masterclasses,	
  films	
  en	
  
Massive	
  Open	
  Online	
  Courses	
  (MOOC’s).	
  Studenten	
  en	
  overige	
  geïnteresseerden	
  kunnen	
  deze	
  
informatie	
  live	
  volgen,	
  of	
  er	
  digitaal	
  kennis	
  van	
  nemen. Er	
  ontstaat	
  een	
  rijke	
  en	
  groeiende	
  bron	
  
(bibliotheek)	
  van	
  informatie	
  die	
  de	
  studenten	
  als	
  basis	
  dient,	
  die	
  zij	
  kunnen	
  toepassen	
  en	
  kunnen	
  
verspreiden	
  bij	
  de	
  partijen	
  die	
  bij	
  hun	
  werkzaamheden	
  betrokken	
  zijn.	
  	
  
	
   	
  
 
9	
  
	
  
	
  
3.3.5   De	
  Master	
  thesis	
  
De	
  Professionele	
  Masteropleiding	
  Delta	
  Development	
  wordt	
  afgesloten	
  met	
  een	
  Masterthesis.	
  Hierin	
  
wordt	
  praktijkgericht	
  onderzoek	
  uitgevoerd	
  binnen	
  de	
  lectoraten	
  van	
  de	
  Dutch	
  Delta	
  Academy.	
  
Studenten	
  dienen	
  een	
  onderzoeksvoorstel	
  in	
  dat	
  aansluit	
  op	
  de	
  thema’s	
  van	
  deze	
  lectoraten.	
  Voor	
  dit	
  
voorstel	
  kunnen	
  zij	
  zich	
  laten	
  leiden	
  door	
  de	
  reeds	
  gedefinieerde	
  onderzoekbehoeftes	
  van	
  de	
  
lectoraten,	
  of	
  zij	
  kunnen	
  een	
  nieuw	
  voorstel	
  in	
  de	
  lectoraten	
  inbrengen	
  dat	
  voorziet	
  in	
  de	
  behoefte	
  
van,	
  en	
  wordt	
  ondersteund	
  door,	
  een	
  bedrijf	
  waar	
  zij	
  in	
  hun	
  opleiding	
  werkzaam	
  voor	
  zijn	
  geweest.	
  
Na	
  goedkeuring	
  van	
  het	
  voorstel	
  voeren	
  zij	
  onder	
  begeleiding	
  van	
  het	
  lectoraat	
  het	
  onderzoek	
  uit.	
  Na	
  
positieve	
  afronding	
  van	
  de	
  Masterthesis	
  is	
  de	
  opleiding	
  voltooid,	
  wordt	
  het	
  diploma	
  en	
  uitgereikt,	
  en	
  
mogen	
  de	
  afgestudeerden	
  de	
  titel	
  Master	
  of	
  Science	
  (MSc)	
  voeren.	
  
3.3.6   Monitoring	
  en	
  Toetsing	
  
De	
  studenten	
  die	
  aan	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  deelnemen	
  voeren	
  alle	
  activiteiten	
  
uit	
  met	
  gebruik	
  van	
  de	
  de	
  Expertise	
  Management	
  Methodologie	
  (EMM).	
  Bij	
  aanvang	
  krijgen	
  zij	
  een	
  
ingerichte	
  structuur	
  met	
  een	
  overzicht	
  van	
  de,	
  bij	
  de	
  module	
  horende,	
  competentieset,	
  
beroepstaken	
  en	
  algemeen	
  geformuleerde	
  deeltaken	
  die	
  voor	
  dit	
  onderdeel	
  van	
  de	
  opleiding	
  van	
  
toepassing	
  zijn.	
  Zij	
  geven	
  zelf	
  hun	
  specifieke	
  deeltaken	
  aan	
  in	
  aansluiting	
  op	
  hun	
  expertise	
  en	
  
leerbehoefte.	
  Door	
  het	
  gebruik	
  van	
  EMM	
  worden	
  continu	
  alle	
  activiteiten	
  en	
  resultaten	
  van	
  iedere	
  
individuele	
  student	
  geregistreerd.	
  Daarmee	
  is	
  het	
  mogelijk	
  om	
  op	
  elk	
  willekeurig	
  moment	
  het	
  
leerproces	
  van	
  iedere	
  deelnemer	
  inzichtelijk	
  te	
  maken	
  en	
  indien	
  gewenst,	
  een	
  student	
  tussentijds	
  
doelgericht	
  te	
  coachen	
  of	
  te	
  begeleiden	
  of	
  ondersteunen.	
  Voor	
  een	
  Masteropleiding	
  echter	
  mag	
  een	
  
hoge	
  mate	
  van	
  zelfstandigheid,	
  inzet	
  en	
  discipline	
  evenals	
  eigen	
  regie	
  en	
  zelfsturing,	
  van	
  studenten	
  
worden	
  verwacht.	
  	
  
Studenten	
  krijgen	
  de	
  opdracht	
  om	
  bij	
  afronding	
  van	
  de	
  module	
  het	
  leerproces	
  en	
  de	
  resultaten	
  van	
  
alle	
  activiteiten;	
  de	
  competentie	
  ontwikkeling	
  en	
  de	
  uitvoering	
  van	
  de	
  beroepstaken	
  en	
  specifieke	
  
deeltaken,	
  ter	
  beoordeling	
  te	
  overleggen.	
  De	
  docenten	
  moeten,	
  aan	
  de	
  hand	
  van	
  vooraf	
  bepaalde	
  
criteria,	
  bepalen	
  of	
  de	
  geleverde	
  bewijslast	
  aantoont	
  dat	
  minimaal	
  het	
  beoogde	
  Masterniveau	
  is	
  
behaald	
  en	
  het	
  deelcertificaat	
  mag	
  worden	
  uitgereikt.	
  	
  
Door	
  de	
  bewijslast	
  van	
  het	
  behalen	
  van	
  de	
  leerdoelen	
  aan	
  de	
  student	
  te	
  laten,	
  wordt	
  inzicht	
  en	
  
bewustwording,	
  en	
  daarmee	
  regie	
  over	
  het	
  eigen	
  leer-­‐	
  en	
  ontwikkelingsproces	
  ontwikkeld.	
  Dit	
  zijn	
  
factoren	
  die	
  bijdragen	
  aan	
  een	
  optimale	
  leeropbrengst	
  van	
  de	
  opleiding	
  en	
  hebben	
  daarmee	
  een	
  
positief	
  effect	
  het	
  totale	
  studiesucces	
  met	
  een	
  beperkte	
  maar	
  efficiënte	
  inzet	
  van	
  tijd	
  en	
  middelen.	
  	
  
	
   	
  
 
10	
  
	
  
3.4   Feedback	
  
Met	
  het	
  bedrijf	
  ‘Hobéon’	
  heb	
  ik	
  in	
  diverse	
  stadia	
  van	
  ontwikkeling	
  van	
  eerder	
  genoemde	
  structuur	
  
afstemmingsgesprekken	
  gehad,	
  zij	
  hebben	
  e.e.a.	
  van	
  feedback	
  voorzien	
  waarop	
  de	
  structuur	
  waar	
  
nodig	
  	
  en	
  wenselijk	
  is	
  aangepast/verbeterd	
  om	
  zodoende	
  de	
  kans	
  op	
  een	
  succesvolle	
  accreditatie	
  te	
  
vergroten.	
  
De	
  voorgestelde	
  structuur	
  van	
  het	
  onderwijs	
  heeft	
  bijkomende	
  voordelen:	
  	
  
•   De	
  uitvoering	
  van	
  het	
  onderwijs,	
  met	
  name	
  de	
  bijeenkomsten	
  van	
  de	
  ‘Leerwerkgroepen’,	
  
kunnen	
  op	
  iedere	
  wenselijke	
  locatie	
  worden	
  uitgevoerd.	
  
•   De	
  minimale	
  tijdsbelasting	
  die	
  voor	
  deelname	
  aan	
  de	
  Master	
  op	
  een	
  onderwijslocatie	
  moet	
  
worden	
  uitgevoerd	
  (de	
  bijeenkomsten	
  van	
  de	
  ‘Leerwerkgroepen),	
  bedraagt	
  één	
  dag	
  per	
  
week.	
  
•   Alle	
  overige	
  activiteiten	
  voor	
  de	
  opleiding	
  (het	
  ‘Werken	
  in	
  de	
  praktijk’)	
  zijn	
  voor	
  een	
  
werknemer	
  die	
  zich	
  binnen	
  diens	
  werk	
  bezig	
  houdt	
  met	
  activiteiten	
  die	
  in	
  de	
  Master	
  aan	
  bod	
  
komen	
  binnen	
  werktijd	
  uitvoerbaar.	
  	
  
•   De	
  voorgeschreven	
  kennis	
  en	
  informatie	
  uit	
  het	
  ‘kennis	
  portal’	
  die	
  gevolgd	
  moet	
  worden,	
  kan	
  
op	
  een	
  eigen	
  gekozen	
  moment	
  binnen	
  een	
  vastgestelde	
  periode,	
  digitaal	
  worden	
  
bestudeerd.	
  
De	
  voorgestelde	
  structuur	
  bevat	
  een	
  aantal	
  onderdelen	
  die	
  vragen	
  oproepen	
  die	
  nog	
  moeten	
  
worden	
  beantwoord,	
  zoals:	
  
•   Voldoet	
  het	
  gebruik	
  van	
  EMM	
  in	
  de	
  opleiding,	
  met	
  name;	
  het	
  gebruiksgemak,	
  de	
  continuïteit	
  
en	
  de	
  mogelijkheden	
  voor	
  het	
  faciliteren	
  van	
  het	
  onderwijsproces,	
  aan	
  de	
  eisen	
  en	
  
verwachtingen	
  die	
  voor	
  de	
  opleiding	
  evenals	
  voor	
  de	
  accreditatie	
  worden	
  gesteld?	
  
•   Zijn	
  er	
  voldoende	
  bedrijven	
  met	
  geschikte	
  projectopdrachten	
  bereid	
  om	
  aan	
  de	
  opleiding	
  
mee	
  te	
  werken	
  en	
  zich	
  ook	
  te	
  committeren	
  aan	
  de	
  eisen	
  die	
  de	
  opleiding	
  daarvoor	
  stelt,	
  
zodat	
  de	
  continuïteit	
  van	
  de	
  onderwijsstructuur	
  kan	
  worden	
  gewaarborgd.	
  Hoe	
  wordt	
  dit	
  
commitment	
  vastgelegd?	
  
•   Werken	
  studenten	
  bij	
  bedrijven	
  als	
  tijdelijke	
  werknemer	
  of	
  leveren	
  de	
  bedrijven	
  alleen	
  een	
  
gastheerschap?	
  
3.5   Actualisatie	
  
Met	
  verschillende	
  medewerkers	
  van	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  heb	
  ik	
  de	
  consequenties	
  en	
  de	
  
mogelijkheden	
  voor	
  de	
  realisatie	
  van	
  de	
  door	
  mij	
  gekozen	
  opzet	
  doorgesproken.	
  	
  
Ik	
  heb	
  de	
  voorgenomen	
  onderwijsstructuur	
  besproken,	
  in	
  diverse	
  bijeenkomsten	
  de	
  mogelijkheden	
  
van	
  het	
  gebruik	
  van	
  EMM	
  onderzocht	
  en	
  besproken,	
  en	
  de	
  digitale	
  mogelijkheden	
  voor	
  het	
  
registreren	
  en	
  aanbieden	
  	
  van	
  de	
  gastcolleges	
  onderzocht.	
  
Mijn	
  conclusie	
  tot	
  op	
  heden	
  is	
  dat	
  er	
  geen	
  noemenswaardige	
  belemmeringen	
  zijn	
  om	
  een	
  succesvolle	
  
ontwikkeling	
  van	
  deze	
  structuur	
  te	
  blokkeren.	
  
3.6   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg	
  
Voor	
  het	
  aanvragen	
  van	
  de	
  Toets	
  Macrodoelmatigheid	
  moet	
  de	
  voorgestelde	
  inhoud	
  en	
  structuur	
  
van	
  de	
  opleiding	
  nog	
  op	
  relevante	
  juridische	
  aspecten	
  worden	
  gecontroleerd	
  en	
  waar	
  nodig	
  
aangepast	
  en	
  nader	
  verantwoord.	
  De	
  definitieve	
  opbouw	
  van	
  de	
  competentieset	
  en	
  de	
  vaststelling	
  
van	
  de	
  vereiste	
  diepgang	
  en	
  complexiteit	
  om	
  te	
  voldoen	
  aan	
  het	
  Masterniveau	
  moet	
  nog	
  worden	
  
uitgewerkt	
  en	
  vastgesteld.	
   	
  
 
11	
  
	
  
4   Bepaling	
  van	
  de	
  doelgroep	
  voor	
  de	
  opleiding	
  
4.1   Achtergrond	
  
De	
  vraagstukken	
  die	
  spelen	
  in	
  de	
  Delta	
  zijn	
  complex	
  van	
  aard	
  en	
  vragen	
  om	
  een	
  integrale	
  
benadering.	
  Deze	
  bevinding	
  wordt	
  door	
  de	
  Nederlandse	
  Deltasector	
  evenals	
  door	
  de	
  Rijksoverheid	
  
breed	
  bevestigd	
  en	
  uitgedragen.	
  
4.2   Plan	
  
Basisuitgangspunt	
  is	
  om	
  een	
  doelgroep	
  voor	
  de	
  Masteropleiding	
  te	
  definiëren	
  van	
  potentiele	
  
studenten	
  van	
  Bachelor	
  niveau	
  die	
  al	
  beschikken	
  over	
  de	
  kennisdomeinen	
  die	
  bepalend	
  zijn	
  voor	
  het	
  
succesvol	
  kunnen	
  oplossen	
  van	
  de	
  ‘Delta	
  Development’	
  vraagstukken,	
  waaraan	
  in	
  de	
  opleiding	
  en	
  in	
  
het	
  bedrijfsleven	
  wordt	
  gewerkt.	
  De	
  samenstelling	
  van	
  deze	
  doelgroep	
  bestaat	
  uit	
  drie	
  subgroepen;	
  
1.   Doorstroom	
  studenten,	
  Bachelor	
  studenten	
  uit	
  het	
  domein	
  Built	
  Environment	
  	
  
2.   Buitenlandse	
  studenten	
  	
  
3.   Zij-­‐instoom	
  studenten	
  uit	
  het	
  bedrijfsleven	
  
	
  
4.3   Uitvoering	
  
Om	
  een	
  gefundeerde	
  keuze	
  voor	
  de	
  samenstelling	
  van	
  deze	
  doelgroep	
  te	
  maken	
  heb	
  ik	
  onderzocht	
  
welke	
  kennisdomeinen	
  bepalend	
  zijn	
  voor	
  het	
  succesvol	
  kunnen	
  oplossen	
  van	
  Delta	
  vraagstukken.	
  
Hiervoor	
  heb	
  ik	
  onderzoek	
  verricht	
  naar	
  de	
  samenstelling	
  van	
  de	
  kennisdomeinen	
  die	
  ten	
  grondslag	
  
liggen	
  aan	
  de	
  succesvolle	
  projecten	
  van	
  het	
  innovatieprogramma	
  ‘Building	
  with	
  Nature’.	
  Vervolgens	
  
heb	
  ik	
  gesprekken	
  gevoerd	
  met	
  Huib	
  de	
  Vriend,	
  Hoogleraar	
  Civiele	
  Techniek,	
  voormalig	
  directeur	
  van	
  
de	
  ‘Stichting	
  Ecoshape’	
  en	
  voormalig	
  directeur	
  kennis	
  van	
  het	
  kennisinstituut	
  ‘Deltares’,	
  met	
  Henk	
  
Nieboer,	
  directeur	
  Witteveen	
  en	
  Bos	
  en	
  huidige	
  directeur	
  van	
  de	
  ‘Stichting	
  Ecoshape’	
  en	
  met	
  Ronald	
  
Waterman,	
  wiens	
  expertise	
  geen	
  nadere	
  uitleg	
  behoeft.	
  	
  
Deze	
  gesprekken	
  resulteerde	
  in	
  een	
  indeling	
  in	
  drie	
  kennisdomeinen,	
  te	
  weten;	
  
•   Techniek,	
  (civiele	
  techniek,	
  ….)	
  
•   Omgeving	
  (ecologie,	
  planologie,	
  ….)	
  
•   Organisatie/Governance	
  (Bestuurskunde,	
  Economie,…)	
  
4.4   Check	
  
In	
  samenwerking	
  met	
  Huib	
  de	
  Vriend	
  heb	
  ik	
  geverifieerd	
  of	
  de	
  indeling	
  van	
  deze	
  drie	
  
kennisdomeinen	
  zich	
  leent	
  om	
  een	
  werkbare,	
  evenwichtige	
  en	
  succesvolle	
  opbouw	
  en	
  structuur	
  van	
  
het	
  onderwijsprogramma	
  te	
  creëren.	
  Dit	
  blijkt	
  zo	
  te	
  zijn	
  reden	
  waarom	
  deze	
  indeling	
  in	
  de	
  verdere	
  
ontwikkeling	
  van	
  de	
  modules	
  is	
  toegepast.	
  	
   	
  
 
12	
  
	
  
4.5   Actualisatie	
  
Iedere	
  student	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  moet	
  bij	
  aanvang	
  beschikken	
  over	
  
een	
  competentieprofiel	
  dat	
  relevant	
  is	
  voor	
  het	
  werken	
  aan	
  de	
  Delta	
  vraagstukken	
  die	
  in	
  de	
  opleiding	
  
behandeld	
  worden.	
  Als	
  in	
  de	
  procedure	
  voor	
  toelating	
  iedere	
  student	
  die	
  beschikt	
  over	
  de	
  juiste	
  
vooropleiding	
  moet	
  aantonen	
  dat	
  hij	
  over	
  een	
  voor	
  de	
  Master	
  relevant	
  competentieprofiel	
  beschikt	
  
en	
  dit	
  ook	
  voldoende	
  kan	
  motiveren,	
  vindt	
  er	
  een	
  selectie	
  plaats	
  die	
  naar	
  verwachting	
  het	
  
studiesucces	
  ten	
  positieve	
  zal	
  beïnvloeden.	
  	
  
Het	
  resultaat	
  van	
  deze	
  procedure	
  is	
  tevens	
  dat	
  een	
  aankomend	
  student:	
  
•   zich	
  bewust	
  is,	
  of	
  wordt,	
  van	
  de	
  waarde	
  van	
  zijn	
  eigen	
  competentieprofiel;	
  
•   zich	
  op	
  voorhand	
  verdiept	
  in	
  de	
  inhoud	
  en	
  structuur	
  van	
  de	
  opleiding;	
  
•   bij	
  aanvang	
  al	
  heeft	
  nagedacht	
  over	
  zijn	
  mogelijke	
  studieloopbaan.	
  
Deze	
  aspecten	
  hebben	
  naar	
  mijn	
  verwachting	
  een	
  positief	
  effect	
  op	
  het	
  algehele	
  studiesucces	
  van	
  de	
  
studenten	
  aan	
  de	
  opleiding.	
  De	
  kans	
  op	
  een	
  (onbewust)	
  verkeerde	
  studiekeuze	
  is	
  kleiner,	
  waardoor	
  
minder	
  studenten	
  vroegtijdig	
  zullen	
  stoppen	
  en	
  de	
  bewustwording	
  van	
  de	
  studieloopbaan	
  wordt	
  
gestimuleerd	
  waardoor	
  studenten	
  doelgerichter	
  studeren.	
  	
  
Daarbij	
  biedt	
  deze	
  selectie	
  de	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  een	
  gereedschap	
  om	
  de	
  meest	
  
geschikte	
  en	
  gemotiveerde	
  studenten	
  te	
  kunnen	
  selecteren	
  die	
  naar	
  verwachting	
  de	
  Hogeschool	
  
Zeeland	
  als	
  goede	
  ambassadeurs	
  zullen	
  vertegenwoordigen	
  bij	
  de	
  aangesloten	
  bedrijven.	
  
Voor	
  een	
  Professionele	
  Masteropleiding	
  is	
  een	
  selectieprocedure	
  voor	
  de	
  toelating	
  wettelijk	
  
toegestaan.	
  	
  
4.6   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg	
  
Voor	
  de	
  toets	
  Macrodoelmatigheid	
  moeten	
  de	
  procedures	
  en	
  criteria	
  die	
  de	
  toelating	
  bepalen	
  
eenduidig	
  worden	
  opgesteld	
  en	
  geformuleerd.	
  Om	
  deze	
  activiteiten	
  uit	
  te	
  kunnen	
  voeren	
  moet	
  de	
  
definitieve	
  aanpak	
  en	
  structuur	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  zijn	
  bepaald.	
  	
  
 
13	
  
	
  
	
  
5   Het	
  Instroomonderzoek	
  
5.1   Achtergrond	
  
Macrodoelmatigheidstoets:	
  Voor	
  het	
  onderzoek	
  naar	
  de	
  macrodoelmatigheid	
  van	
  de	
  opleiding	
  moet	
  
het	
  instroomvolume	
  dat	
  de	
  instelling	
  twee	
  jaar	
  na	
  de	
  start	
  van	
  de	
  opleiding	
  verwacht	
  te	
  realiseren,	
  
worden	
  weergegeven.	
  
5.2   Plan	
  
Basisuitgangspunt	
  voor	
  de	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  de	
  Master	
  is	
  om	
  een	
  programma	
  te	
  ontwikkelen	
  dat	
  
als	
  primaire	
  keuze	
  voor	
  een	
  vervolgopleiding	
  geselecteerd	
  worden	
  door	
  hbo-­‐studenten,	
  studenten	
  
uit	
  het	
  buitenland,	
  en	
  zij-­‐instroom	
  studenten.	
  	
  
De	
  kans	
  dat	
  deze	
  mogelijkheid	
  ontstaat	
  is	
  optimaal	
  wanneer	
  de	
  opleiding:	
  
•   een	
  kwalitatief	
  goede	
  reputatie	
  heeft,	
  bij	
  studenten	
  maar	
  zeker	
  ook	
  bij	
  bedrijven	
  uit	
  de	
  
sector;	
  
•   studenten	
  de	
  mogelijkheid	
  biedt	
  zich	
  op	
  hun	
  eigen	
  specialisme	
  verder	
  te	
  ontwikkelen;	
  
•   studenten	
  in	
  staat	
  stelt	
  mee	
  te	
  werken	
  aan	
  betekenisvolle,	
  reële	
  Deltaprojecten;	
  
•   er	
  toonaangevende	
  bedrijven	
  uit	
  de	
  Deltasector	
  bij	
  betrokken	
  zijn;	
  
•   studenten	
  een	
  vliegende	
  start	
  biedt	
  van	
  hun	
  carrière	
  in	
  de	
  ‘beroemde’	
  Nederlandse	
  
Deltasector.	
  	
  	
  
5.3   Uitvoering	
  	
  
De	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  heeft	
  aan	
  Hobéon	
  de	
  opdracht	
  verleend	
  voor	
  de	
  uitvoering	
  van	
  een	
  
instroomonderzoek.	
  De	
  digitale	
  enquêtes	
  voor	
  het	
  onderzoek	
  zijn	
  uitgezet	
  bij	
  drie	
  Hogescholen:	
  
Hogeschool	
  Rotterdam,	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  en	
  Hogeschool	
  Van	
  Hall	
  Larenstein.	
  Het	
  
instroomonderzoek	
  is	
  uitsluitend	
  uitgevoerd	
  onder	
  de	
  primaire	
  doelgroep,	
  derde-­‐	
  en	
  vierdejaars	
  
studenten	
  van	
  deze	
  opleidingen	
  (dus	
  niet	
  onder	
  de	
  zij-­‐instromers	
  en	
  buitenlandse	
  studenten).	
  
5.4   Feedback	
  
Voor	
  de	
  samenstelling	
  van	
  het	
  instroomonderzoek	
  heb	
  ik	
  een	
  beschrijving	
  gemaakt	
  van	
  de	
  opleiding.	
  
Om	
  het	
  onderzoek	
  uit	
  te	
  kunnen	
  voeren	
  heb	
  ik	
  gesprekken	
  gevoerd	
  met	
  de	
  Hogeschool	
  Rotterdam,	
  
evenals	
  met	
  van	
  Van	
  Hall	
  Larenstein,	
  teneinde	
  hen	
  te	
  informeren	
  en	
  motiveren	
  om	
  aan	
  het	
  
onderzoek	
  mee	
  te	
  werken	
  en	
  dit	
  goed	
  uit	
  te	
  kunnen	
  voeren.	
  	
  
5.5   Actualisatie	
  
De	
  uitvoering	
  van	
  het	
  instroomonderzoek	
  leverde	
  bij	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  in	
  eerste	
  instantie	
  
weinig	
  respons.	
  Om	
  de	
  respons	
  te	
  vergroten	
  heb	
  ik	
  de	
  regie	
  voor	
  de	
  verspreiding	
  van	
  de	
  enquêtes	
  
genomen	
  en	
  gesprekken	
  met	
  studenten	
  gevoerd.	
  Daarop	
  kwamen	
  er	
  voldoende	
  reacties	
  binnen.	
  De	
  
studenten	
  binnen	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  die	
  ik	
  over	
  de	
  Master	
  heb	
  gesproken	
  toonde	
  veel	
  
enthousiasme	
  om	
  de	
  nieuwe	
  opleiding	
  te	
  gaan	
  volgen	
  en	
  de	
  bereidheid	
  om	
  het	
  ontwikkelingsproces	
  
te	
  ondersteunen.	
   	
  
 
14	
  
	
  
	
  
De	
  medewerking	
  aan	
  het	
  onderzoek	
  van	
  de	
  Hogeschool	
  Rotterdam	
  en	
  van	
  ‘van	
  Hall	
  Larenstein’	
  is	
  na	
  
een	
  aarzelende	
  start	
  goed	
  verlopen.	
  Bij	
  beide	
  Hogescholen	
  werd	
  veel	
  interesse	
  getoond	
  in	
  de	
  
oprichting	
  van	
  de	
  Master	
  en	
  de	
  wens	
  tot	
  samenwerking	
  en	
  verdere	
  betrokkenheid	
  uitgesproken.	
  
Aangezien	
  deze	
  samenwerking	
  de	
  kans	
  op	
  een	
  succesvolle	
  accreditatie	
  zou	
  vergroten	
  heb	
  ik	
  de	
  
wenselijkheid	
  hiervan	
  bij	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  bij	
  Willem	
  den	
  Ouden	
  nader	
  onderzocht.	
  Om	
  de	
  
complexiteit	
  van	
  het	
  proces	
  niet	
  te	
  verhogen	
  is	
  besloten	
  om	
  deze	
  optie	
  vooralsnog	
  niet	
  verder	
  uit	
  te	
  
werken.	
  	
  
Uit	
  het	
  instroomonderzoek	
  van	
  Hobéon	
  blijkt	
  (zie	
  bijlage	
  instroomonderzoek)	
  dat	
  44	
  van	
  de	
  112	
  
respondenten	
  belangstelling	
  hebben	
  voor	
  de	
  nieuwe	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development.	
  Dit	
  is	
  
met	
  circa	
  39%	
  een	
  behoorlijke	
  belangstelling	
  voor	
  een	
  nieuwe	
  en	
  innovatieve	
  opleiding,	
  die	
  niet	
  
wordt	
  verzorgd	
  door	
  andere	
  Hogescholen.	
  
Ook	
  blijkt	
  uit	
  het	
  onderzoek	
  dat	
  de	
  interesse	
  voor	
  deelname	
  aan	
  de	
  Master	
  in	
  grote	
  mate	
  wordt	
  
beïnvloed	
  door	
  de	
  locatie	
  in	
  Zeeland.	
  Naar	
  verwachting	
  ligt	
  de	
  totale	
  instroom	
  in	
  de	
  Professionele	
  
Master	
  Delta	
  Development	
  op	
  een	
  leslocatie	
  in	
  Vlissingen	
  op	
  10	
  studenten	
  per	
  jaar.	
  In	
  geval	
  de	
  
leslocatie	
  buiten	
  beschouwing	
  wordt	
  gelaten	
  komt	
  het	
  instroompotentieel	
  voor	
  de	
  nieuwe	
  opleiding	
  
aanmerkelijk	
  hoger	
  uit.	
  	
  
Als	
  aanbeveling	
  geeft	
  ‘Hobéon’	
  een	
  aantal	
  randvoorwaarden	
  voor	
  het	
  bereiken	
  van	
  de	
  potentiële	
  
studenten:	
  
•   Richt	
  het	
  onderwijsprogramma	
  flexibel	
  in;	
  maak	
  modulair	
  onderwijs	
  in	
  de	
  avonduren	
  en/of	
  
op	
  afstand	
  mogelijk,	
  zodat	
  tegemoet	
  gekomen	
  wordt	
  aan	
  de	
  behoefte	
  van	
  studenten	
  om	
  
een	
  vervolgstudie	
  te	
  combineren	
  met	
  werk	
  en	
  privésituatie.	
  
•   Zorg	
  dat	
  een	
  breed	
  scala	
  aan	
  bedrijven	
  en	
  instellingen	
  betrokken	
  is	
  bij	
  de	
  opleiding	
  en	
  
actief	
  deelneemt	
  aan	
  de	
  Expertise	
  Management	
  Methodologie	
  (EMM).	
  	
  
•   Zorg	
  dat	
  het	
  onderwijsprogramma	
  verdiepende	
  technische	
  modules	
  bevat	
  en	
  dat	
  de	
  fasen	
  
van	
  het	
  Deltaproject	
  gestructureerd	
  aan	
  bod	
  komen.	
  
Al	
  deze	
  aanbevelingen	
  zijn	
  in	
  de	
  structuur	
  van	
  de	
  opleiding	
  verwerkt.	
  
Aangezien	
  in	
  de	
  voorgestelde	
  opbouw	
  van	
  de	
  Masteropleiding,	
  zoals	
  al	
  eerder	
  vermeld,	
  studenten	
  
alleen	
  voor	
  de	
  ‘leerwerkgroepen’,	
  dat	
  wil	
  zeggen	
  één	
  dag	
  per	
  week,	
  fysiek	
  op	
  een	
  onderwijslocatie	
  	
  
aanwezig	
  moeten	
  zijn,	
  ga	
  ik	
  ervan	
  uit	
  dat	
  het	
  door	
  Hobéon	
  genoemde	
  nadelige	
  effect	
  van	
  de	
  locatie	
  
in	
  Zeeland	
  aanzienlijk	
  gereduceerd	
  wordt.	
  	
  
5.6   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg	
  
Om	
  de	
  kans	
  op	
  een	
  goede	
  instroom	
  te	
  vergroten	
  is	
  mijn	
  advies	
  om	
  de	
  locatie	
  voor	
  de	
  uitvoering	
  van	
  
de	
  ‘leerwerkgroepen’	
  zorgvuldig	
  en	
  wellicht	
  in	
  afstemming	
  met	
  de	
  wensen	
  van	
  de	
  doelgroep	
  te	
  
bepalen.	
  Samenwerking	
  met	
  de	
  Hogeschool	
  Rotterdam	
  en	
  van	
  Hall	
  Larenstein	
  zou	
  het	
  aantal	
  
mogelijke	
  uitvoerlocaties	
  kunnen	
  vergroten.	
  Dit	
  is	
  mijns	
  inziens	
  een	
  verder	
  onderzoek	
  en	
  
herwaardering	
  van	
  de	
  voordelen	
  waard.	
  Een	
  zorgvuldige	
  marketingstrategie	
  die	
  is	
  toegespitst	
  op	
  alle	
  
doelgroepen	
  zal	
  de	
  instroom	
  zeker	
  positief	
  beïnvloeden.	
  	
  	
  
	
   	
  
 
15	
  
	
  
	
  
6   De	
  inhoud	
  van	
  de	
  opleiding	
  
6.1   Achtergrond	
  
De	
  arbeidsmarktrelevantie	
  is	
  een	
  belangrijk	
  punt	
  bij	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  nieuw	
  onderwijsaanbod.	
  
Instellingen	
  dienen	
  zich	
  te	
  vergewissen	
  van	
  de	
  potentiele	
  beroepsprofielen	
  en	
  
arbeidsmarktperspectieven	
  voor	
  de	
  afgestudeerden.	
  Het	
  is	
  daarom	
  belangrijk	
  om	
  werkgevers	
  en	
  
waar	
  mogelijk	
  sector-­‐	
  of	
  brancheorganisaties	
  te	
  betrekken	
  bij	
  het	
  proces	
  van	
  ontwikkeling	
  van	
  nieuw	
  
aanbod.	
  Bij	
  de	
  ontwikkeling	
  van	
  associate	
  degrees	
  en	
  hbo-­‐Masters	
  is	
  de	
  aandacht	
  hiervoor	
  extra	
  van	
  
belang	
  (zie	
  Strategische	
  Agenda	
  Hoger	
  Onderwijs	
  en	
  Onderzoek	
  2015-­‐2025).	
  
6.2   Plan	
  
Het	
  plan	
  is	
  om	
  een	
  opleiding	
  samen	
  te	
  stellen	
  met	
  onderwijs	
  dat	
  zich	
  concentreert	
  op	
  
beroepsuitoefening	
  met	
  een	
  inhoud	
  die	
  is	
  afgestemd	
  op	
  de	
  behoeftes	
  van	
  het	
  werkveld.	
  Deze	
  
behoeftes	
  moeten	
  bij	
  een	
  brede	
  selectie	
  van	
  bedrijven	
  uit	
  de	
  sector	
  worden	
  onderzocht.	
  
6.3   Uitvoering	
  
Als	
  basis	
  voor	
  de	
  gesprekken	
  heb	
  ik	
  in	
  samenwerking	
  met	
  de	
  stuurgroep	
  een	
  globaal	
  voorstel	
  
ontwikkeld	
  voor	
  een	
  mogelijke	
  inhoud	
  van	
  de	
  opleiding.	
  Hiervoor	
  hebben	
  wij	
  de	
  keuze	
  gemaakt	
  om	
  
het	
  onderwijs	
  op	
  te	
  bouwen	
  en	
  te	
  organiseren	
  rond	
  de	
  in	
  het	
  werkveld	
  gehanteerde	
  tools	
  en	
  
werkmethoden.	
  Voor	
  de	
  te	
  behandelen	
  thema’s	
  in	
  de	
  opleiding	
  is	
  aansluiting	
  gezocht	
  op	
  de	
  thema’s	
  
die	
  ook	
  ten	
  grondslag	
  liggen	
  aan	
  de	
  Delta	
  Academy	
  van	
  de	
  HZ,	
  evenals	
  aan	
  het	
  beleid	
  van	
  de	
  
‘Topsector	
  Water’.	
  	
  
Deze	
  thema’s	
  zijn:	
  de	
  veilige	
  Delta,	
  de	
  veerkrachtige	
  Delta,	
  de	
  productieve	
  Delta	
  en	
  de	
  urbane	
  Delta.	
  
Om	
  de	
  behoeften	
  van	
  het	
  werkveld	
  met	
  betrekking	
  tot	
  de	
  inhoud	
  van	
  de	
  opleiding	
  te	
  onderzoeken	
  
en	
  deze	
  aanpak	
  te	
  verifiëren	
  en	
  nadere	
  invulling	
  te	
  kunnen	
  geven	
  heb	
  ik	
  diverse	
  gesprekken	
  gevoerd	
  
met	
  een	
  brede	
  vertegenwoordiging	
  van	
  bedrijven	
  uit	
  de	
  Deltasector.	
  
De	
  mensen	
  uit	
  de	
  bedrijven	
  die	
  ik	
  hiervoor	
  heb	
  gesproken	
  zijn:	
  
•   Rijkswaterstaat	
   	
   	
   	
  
•   Waterschap	
  Hollandse	
  Delta	
  	
   	
  
•   Stichting	
  Ecoshape	
   	
   	
   	
  
•   Witteveen	
  en	
  Bos	
   	
   	
  	
  
•   Antea	
   	
   	
   	
   	
  
•   Grontmij	
   	
   	
   	
   	
  
•   Hakkers	
   	
   	
   	
   	
  
•   Vereniging	
  voor	
  Waterbouwers	
   	
  
	
   	
  
 
16	
  
	
  
6.4   Feedback	
  
Het	
  bleek	
  niet	
  eenvoudige	
  om	
  de	
  gewenste	
  informatie	
  van	
  bedrijven	
  te	
  krijgen.	
  Pogingen	
  om	
  dit	
  op	
  
een	
  digitale	
  wijze	
  te	
  verzamelen	
  zijn,	
  op	
  een	
  enkele	
  respons	
  na,	
  mislukt.	
  De	
  persoonlijke	
  gesprekken	
  
hadden	
  meer	
  succes,	
  al	
  bleek	
  al	
  snel	
  dat	
  er	
  door	
  de	
  benaderde	
  partijen	
  veel	
  minder	
  gestructureerd	
  
gewerkt	
  wordt	
  dan	
  dat	
  ik	
  aanvankelijk	
  had	
  gedacht.	
  Uiteindelijk	
  heb	
  ik	
  voldoende	
  informatie	
  en	
  
inzicht	
  verkregen	
  om	
  een	
  ‘gedragen’	
  curriculum	
  te	
  kunnen	
  samenstellen.	
  
Mijn	
  belangrijkste	
  conclusies	
  uit	
  dit	
  deel	
  van	
  het	
  onderzoek	
  zijn:	
  
1.	
  Leidend	
  voor	
  de	
  activiteiten	
  in	
  het	
  bedrijfsleven	
  zijn	
  de	
  geldstromen.	
  Deze	
  worden	
  voor	
  de	
  
Nederlandse	
  	
  Deltasector	
  voor	
  een	
  belangrijk	
  deel	
  bepaald	
  door	
  de	
  inhoud	
  van	
  het	
  Deltaprogramma	
  
die	
  jaarlijks	
  opnieuw	
  door	
  de	
  overheid	
  wordt	
  vastgesteld.	
  De	
  belangrijkste	
  actuele	
  programma’s	
  zijn:	
  	
  
•   ‘Meerlaagsveiligheid’	
  
•   het	
  ‘Hoogwater	
  BeschermingsProgramma’	
  (HWBP)	
  	
  
•   de	
  ‘VervangingsOpgave	
  Natte	
  Kunstwerken’	
  (VONK)	
  
•   	
  de	
  afronding	
  van	
  het	
  programma	
  ‘Ruimte	
  voor	
  de	
  Rivier’.	
  
2.	
  Veel	
  Nederlandse	
  bedrijven	
  die	
  actief	
  zijn	
  in	
  de	
  Deltasector	
  zijn	
  ook	
  prominent	
  aanwezig	
  bij	
  de	
  
internationale	
  Deltaprojecten.	
  De	
  door	
  de	
  sector	
  ontwikkelde	
  kennis	
  en	
  ervaring	
  is	
  wereldberoemd	
  
en	
  wordt	
  wereldwijd	
  gevraagd	
  en	
  ingezet.	
  
3.	
  De	
  thema’s	
  die	
  wij	
  in	
  aanvang	
  voor	
  het	
  onderwijs	
  hadden	
  gekozen	
  zijn	
  wel	
  bepalend	
  voor	
  de	
  
strategie	
  en	
  de	
  gekozen	
  oplossingen,	
  evenals	
  voor	
  de	
  Nederlandse	
  Deltabeslissingen,	
  maar	
  ze	
  bieden	
  
onvoldoende	
  basis	
  voor	
  op	
  de	
  beroepsuitoefening	
  gericht	
  onderwijs.	
  	
  
4.	
  Er	
  is	
  geen	
  algemeen	
  gebruik	
  van	
  specifieke	
  tools	
  of	
  werkmethoden	
  waar	
  je	
  het	
  onderwijs	
  op	
  in	
  
kunt	
  richten,	
  zodanig	
  dat	
  het	
  voldoet	
  aan	
  de	
  algemene	
  vraag	
  uit	
  het	
  bedrijfsleven.	
  Uiteraard	
  worden	
  
er	
  programma’s	
  en	
  methoden	
  gebruikt	
  zoals	
  GIS	
  (Geografisch	
  Informatie	
  Systeem),	
  Matlab,	
  Python,	
  
Delft	
  3D	
  en	
  BIM	
  (Bouw	
  Informatie	
  Model),	
  maar	
  dit	
  biedt	
  onvoldoende	
  structuur	
  om	
  de	
  opbouw	
  van	
  
het	
  curriculum	
  op	
  te	
  baseren.	
  Er	
  wordt	
  wel	
  aangegeven	
  dat	
  een	
  programma	
  waarin	
  een	
  goede	
  
ondersteuning	
  wordt	
  geboden	
  aan	
  de	
  gehanteerde	
  werkprocessen	
  wenselijk	
  is.	
  
5.	
  Over	
  het	
  algemeen	
  vindt	
  met	
  het	
  belangrijk	
  dat	
  studenten	
  beschikken	
  over	
  voldoende	
  
basisvaardigheden.	
  De	
  basisvaardigheden	
  die	
  met	
  name	
  werden	
  genoemd	
  zijn	
  rekenvaardigheden,	
  
communicatieve	
  vaardigheden,	
  (correct	
  taalgebruik),	
  omgevingssensibiliteit,	
  commerciële	
  
sensibiliteit	
  en	
  ondernemerschap.	
  
6.	
  Met	
  name	
  bij	
  Rijkswaterstaat	
  en	
  de	
  waterschappen	
  is	
  er	
  een	
  groeiende	
  behoefte	
  aan	
  werknemers	
  
met	
  kennis	
  en	
  kunde	
  op	
  het	
  gebied	
  van	
  procesmanagement,	
  als	
  gevolg	
  van	
  ontwikkelingen	
  en	
  
veranderingen	
  in	
  de	
  werkprocessen.	
  
7.	
  Nieuwe	
  contractvormen	
  en	
  de	
  toenemende	
  complexiteit	
  van	
  de	
  uitvoeringsprocessen	
  leidt	
  bij	
  
constructiebedrijven	
  tot	
  een	
  behoefte	
  aan	
  werknemers	
  met	
  kennis	
  en	
  kunde	
  op	
  het	
  gebied	
  van	
  
procesorganisatie.	
  
8.	
  Ook	
  blijkt	
  er	
  een	
  groeiende	
  vraag	
  te	
  zijn	
  naar	
  werknemers	
  met	
  kennis	
  op	
  het	
  gebied	
  van	
  Asset	
  
management.	
  
 
17	
  
	
  
9.	
  Als	
  zeer	
  belangrijk	
  wordt	
  aangegeven	
  dat	
  er	
  voldoende	
  inzicht	
  en	
  duidelijkheid	
  is	
  over	
  de	
  kennis	
  en	
  
kunde	
  die	
  een	
  aankomende	
  werkgever	
  van	
  studenten	
  van	
  de	
  Master	
  en	
  van	
  haar	
  afgestudeerden	
  
mag	
  verwachten.	
  
6.5   Actualisatie	
  
In	
  de	
  gevoerde	
  gesprekken	
  heb	
  ik	
  voldoende	
  informatie	
  verzameld	
  om	
  een	
  gedragen	
  curriculum	
  te	
  
kunnen	
  samenstellen.	
  Voor	
  een	
  continue	
  afstemming	
  van	
  het	
  curriculum	
  op	
  de	
  vraag	
  van	
  de	
  
(Nederlandse)	
  arbeidsmarkt	
  moet	
  het	
  onderwijs	
  zich	
  richten	
  op	
  de	
  beroepsuitoefening	
  met	
  
betrekking	
  tot	
  opgaven	
  zoals	
  die	
  uit	
  het	
  Deltaprogramma	
  volgen.	
  Daarbij	
  moet	
  het	
  onderwijs	
  zich	
  
richten	
  op	
  buitenlandse	
  projecten	
  en	
  de	
  specifieke	
  aanpak	
  die	
  dit	
  vraagt.	
  	
  
Het	
  onderwijsprogramma	
  van	
  de	
  Master	
  richt	
  zich	
  bij	
  voorkeur	
  op	
  een	
  goede	
  ondersteuning	
  van	
  de	
  
in	
  de	
  praktijk	
  gehanteerde	
  werkprocessen.	
  	
  
Studenten	
  dienen	
  in	
  hun	
  opleiding	
  een	
  duidelijk	
  en	
  overzichtelijk	
  ‘portfolio’	
  op	
  te	
  stellen	
  en	
  actueel	
  
te	
  houden.	
  Een	
  goede	
  werkwijze	
  hiervoor	
  is	
  om	
  het	
  portfolio	
  op	
  te	
  nemen	
  in	
  de	
  structuur	
  van	
  de	
  
opleiding	
  en	
  dit	
  als	
  onderdeel	
  van	
  de	
  beoordeling	
  op	
  te	
  nemen.	
  
6.6   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg	
  
De	
  bovenstaand	
  informatie	
  heb	
  ik	
  verwerkt	
  in	
  een	
  concrete	
  opbouw	
  van	
  de	
  onderwijsmodules	
  (zie	
  
bijlage).	
  Deze	
  opbouw	
  is	
  voor	
  ca.	
  70%	
  gereed	
  en	
  moet	
  verder	
  worden	
  ontwikkeld	
  en	
  uitgewerkt.	
  Mijn	
  
advies	
  is	
  om	
  hier	
  samen	
  met	
  de	
  docenten	
  die	
  verantwoordelijk	
  worden	
  voor	
  de	
  uitvoering	
  van	
  het	
  
toekomstige	
  onderwijs,	
  verdere	
  invulling	
  aan	
  te	
  geven.	
  
	
   	
  
 
18	
  
	
  
7   De	
  samenwerking	
  van	
  bedrijven	
  met	
  de	
  opleiding	
  
7.1   Achtergrond	
  
Een	
  belangrijk	
  deel	
  van	
  het	
  onderwijs	
  wordt	
  binnen	
  -­‐	
  en	
  in	
  nauwe	
  samenwerking	
  met	
  -­‐	
  het	
  
bedrijfsleven	
  uitgevoerd.	
  Dit	
  ‘vraaggestuurde’	
  onderwijs	
  wordt	
  doorlopend	
  met	
  het	
  werkveld	
  
afgestemd	
  en	
  de	
  studenten	
  maken	
  uitvoerig	
  kennis	
  met	
  de	
  dynamiek	
  van	
  de	
  praktijk	
  en	
  de	
  daar	
  
gebruikte	
  tools	
  en	
  werkmethoden.	
  Zo	
  levert	
  de	
  opleiding	
  bij	
  afronding	
  goed	
  ingewerkte	
  potentiële	
  
werknemers	
  voor	
  de	
  bedrijven/overheidsinstellingen	
  binnen	
  het	
  werkveld.	
  
7.2   Plan	
  
Om	
  de	
  Master	
  succesvol	
  van	
  start	
  te	
  kunnen	
  laten	
  gaan	
  is	
  het	
  belangrijk	
  om	
  bedrijven	
  te	
  motiveren	
  
om	
  aan	
  de	
  opleiding	
  mee	
  te	
  werken.	
  	
  
Deze	
  bedrijven	
  krijgen:	
  
•   Drie	
  dagen	
  per	
  week	
  ondersteuning	
  op	
  de	
  werklocatie	
  van	
  studenten	
  die	
  werkzaamheden	
  
verrichten	
  voor	
  Deltaprojecten	
  in	
  uitvoering.	
  
•   Analyses,	
  integrale	
  verbetervoorstellen	
  en	
  alternatieve	
  oplossingen	
  voor	
  de	
  betreffende	
  
werkprojecten	
  of	
  voor	
  vergelijkbare	
  projecten	
  in	
  de	
  toekomst.	
  	
  
(deze	
  informatie	
  wordt	
  geleverd	
  naast	
  de	
  bovengenoemde	
  werkzaamheden)	
  
•   Ontsluiting	
  (door	
  EMM)	
  van	
  de	
  innovatieve	
  kennis	
  en	
  kunde	
  van	
  diverse	
  aan	
  de	
  opleiding	
  
gekoppelde	
  bedrijven,	
  overheden,	
  onderwijsinstellingen,	
  kennis-­‐	
  en	
  
onderzoeksprogramma’s.	
  	
  
•   De	
  mogelijkheid	
  om	
  vroegtijdig	
  talentvolle	
  potentiële	
  werknemers	
  te	
  identificeren	
  en	
  
eventueel	
  te	
  binden.	
  	
  
Bedrijven	
  die	
  aan	
  de	
  opleiding	
  meewerken	
  leveren:	
  
•   Een	
  werkplek	
  voor	
  studenten.	
  
•   Werkprojecten	
  met	
  projectinformatie	
  en	
  projectuitleg	
  en	
  ondersteuning.	
  
•   Specifieke	
  expertise	
  in	
  de	
  vorm	
  van	
  gastcolleges.	
  
	
   	
  
 
19	
  
	
  
7.3   Uitvoering	
  
Voor	
  de	
  werving	
  heb	
  ik	
  diverse	
  bedrijven	
  uit	
  mijn	
  netwerk	
  en	
  uit	
  het	
  netwerk	
  van	
  de	
  Hogeschool	
  
Zeeland	
  benaderd,	
  te	
  weten:	
  
•   Provincie	
  Zeeland	
  	
   	
  	
   	
   	
  
•   Provincie	
  Zuid	
  Holland	
   	
   	
  
•   Gemeente	
  Dordrecht	
  	
   	
   	
  
•   Ministerie	
  I	
  &	
  M	
   	
   	
   	
  
•   Rijkswaterstaat	
   	
   	
   	
  
•   Deltares	
   	
   	
   	
   	
  
•   Waterschap	
  Scheldestroom	
  	
   	
   	
  
•   Waterschap	
  Rivierenland	
   	
   	
  
•   Waterschap	
  Hollandse	
  Delta	
  	
  
•   Hoogheemraadschap	
  Delfland	
   	
  
•   Witteveen	
  en	
  Bos	
   	
   	
  	
  
•   Antea	
   	
   	
   	
   	
  
•   Grontmij	
   	
   	
   	
   	
  
•   Hakkers	
   	
   	
   	
   	
  
•   van	
  Oord	
   	
   	
   	
   	
  
•   Boskalis	
   	
   	
   	
   	
  
7.4   Feedback	
  
Als	
  werkwijze	
  heb	
  ik	
  de	
  bovengenoemde	
  personen	
  per	
  mail	
  of	
  per	
  telefoon	
  benaderd,	
  met	
  het	
  
verzoek	
  mij	
  in	
  een	
  persoonlijk	
  gesprek	
  de	
  ambities	
  van	
  de	
  Masteropleiding	
  toe	
  te	
  laten	
  lichten.	
  
Tijdens	
  de	
  daaruit	
  voortvloeiende	
  	
  gesprekken	
  heb	
  ik	
  met	
  ieder	
  van	
  hen	
  de	
  kansen,	
  mogelijkheden	
  en	
  
de	
  wederzijdse	
  verwachtingen	
  van	
  een	
  potentiele	
  samenwerking	
  uitvoerig	
  doorgesproken.	
  	
  
Al	
  na	
  de	
  eerste	
  gesprekken	
  heb	
  ik	
  mijn	
  visie	
  over	
  de	
  meerwaarde	
  die	
  samenwerking	
  met	
  de	
  Master	
  
biedt	
  direct	
  moeten	
  herwaarderen.	
  	
  
Uit	
  diverse	
  reacties	
  kreeg	
  ik	
  terug	
  dat	
  studenten	
  die	
  bij	
  een	
  bedrijf	
  komen	
  werken	
  een	
  bedrijf	
  meer	
  
kosten	
  dan	
  dat	
  zij	
  opbrengen.	
  Het	
  is	
  mijns	
  inziens	
  goed	
  om	
  bij	
  de	
  invulling	
  van	
  het	
  curriculum	
  
rekening	
  te	
  houden	
  met	
  de	
  behoeften	
  van	
  het	
  bedrijfsleven	
  om	
  daarmee	
  de	
  toegevoegde	
  waarde	
  
van	
  studenten	
  voor	
  de	
  bedrijven,	
  waar	
  zij	
  gedurende	
  en	
  na	
  hun	
  studie	
  gaan	
  werken,	
  te	
  kunnen	
  
vergroten.	
  	
  
EMM	
  en	
  de	
  mogelijkheden	
  die	
  dit	
  kan	
  bieden	
  is	
  nog	
  moeilijk	
  aan	
  bedrijven	
  uit	
  te	
  leggen.	
  Het	
  
openbare	
  karakter	
  van	
  EMM	
  is	
  voor	
  sommige	
  bedrijven	
  zelfs	
  bedreigend.	
  Voor	
  het	
  mogelijk	
  wordt	
  
om	
  bedrijven	
  te	
  motiveren	
  om	
  EMM	
  te	
  gebruiken	
  ten	
  behoeve	
  van	
  kennis	
  en	
  expertise	
  management	
  
en	
  als	
  alternatief	
  voor	
  het	
  schrijven	
  van	
  rapporten	
  moeten	
  er	
  nog	
  veel	
  stappen	
  met	
  betrekking	
  tot	
  de	
  
duidelijkheid	
  en	
  het	
  gebruiksgemak	
  van	
  EMM	
  worden	
  genomen	
  (marketing	
  van	
  EMM).	
  
 
20	
  
	
  
7.4.1   Hoopgevend	
  conclusies	
  en	
  opbrengsten	
  uit	
  de	
  gesprekken:	
  
•   Rijkswaterstaat:	
  	
  
Door	
  Rijkswaterstaat	
  werd	
  direct	
  positief	
  gereageerd	
  op	
  het	
  aanbod	
  met	
  als	
  argument:	
  
door	
  de	
  vergrijzing	
  van	
  onze	
  werknemerspopulatie	
  weten	
  wij	
  precies	
  wanneer	
  wij	
  nieuwe	
  
mensen	
  met	
  welke	
  kennis,	
  vaardigheden	
  en	
  competenties	
  nodig	
  hebben;	
  Master	
  zou	
  in	
  
een	
  deel	
  van	
  deze	
  behoefte	
  prima	
  kunnen	
  voorzien.	
  
Het	
  Ministerie	
  I	
  &	
  M,	
  alsmede	
  voor	
  Rijkswaterstaat	
  wil	
  kennis	
  en	
  expertise	
  delen	
  en	
  is	
  
natuurlijk	
  bereid	
  om	
  gastcolleges	
  te	
  verzorgen	
  of	
  eventuele	
  andere	
  bijdragen	
  te	
  leveren.	
  
•   Gemeente	
  Dordrecht:	
  
De	
  gemeente	
  wil	
  studenten	
  in	
  de	
  stad,	
  daarbij	
  wil	
  de	
  gemeente	
  er	
  alles	
  aan	
  doen	
  om	
  het	
  
vestigingsklimaat	
  voor	
  bedrijven	
  in	
  de	
  regio	
  te	
  optimaliseren.	
  Samenwerking	
  van	
  de	
  
Master	
  met	
  het	
  pilotproject	
  ‘Meerlaagsveiligheid	
  Eiland	
  van	
  Dordrecht’	
  past	
  binnen	
  deze	
  
ambities.	
  
De	
  gemeente	
  wil	
  haar	
  kennis	
  en	
  expertise	
  delen	
  en	
  is	
  natuurlijk	
  bereid	
  om	
  gastcolleges	
  te	
  
verzorgen.	
  Ook	
  het	
  leveren	
  van	
  een	
  	
  onderwijslocatie	
  behoort	
  tot	
  de	
  mogelijkheden.	
  
•   Witteveen	
  en	
  Bos:	
  
Witteveen	
  en	
  Bos	
  vindt	
  de	
  Master	
  een	
  waardevol	
  initiatief,	
  echter	
  zij	
  staan	
  nog	
  
terughoudend	
  tegenover	
  gebruik	
  van	
  EMM.	
  Het	
  voornemen	
  is	
  uitgesproken	
  om	
  wellicht	
  
alle	
  vestigingen	
  van	
  Witteveen	
  en	
  Bos	
  met	
  de	
  Master	
  te	
  laten	
  samenwerken.	
  Witteveen	
  en	
  
Bos	
  is	
  bereid	
  tot	
  het	
  delen	
  van	
  kennis	
  en	
  expertise.	
  	
  
•   Waterschap	
  Hollandse	
  Delta:	
  
Ook	
  het	
  Waterschap	
  staat	
  positief	
  tegenover	
  een	
  samenwerking	
  met	
  de	
  Master.	
  Door	
  
veranderingen	
  in	
  rol	
  en	
  werkzaamheden	
  heeft	
  het	
  Waterschap	
  veel	
  nieuwe	
  kennis	
  en	
  
kunde	
  nodig.	
  Het	
  delen	
  van	
  kennis	
  en	
  expertise	
  is	
  voor	
  het	
  Waterschap	
  geen	
  bezwaar.	
  Ook	
  
het	
  Waterschap	
  wil	
  gastcolleges	
  voor	
  de	
  opleiding	
  verzorgen.	
  
•   Hakkers:	
  
Dit	
  bedrijf	
  gaf	
  aan	
  graag	
  studenten	
  op	
  te	
  willen	
  nemen	
  omwille	
  van	
  de	
  toenemende	
  
complexiteit	
  van	
  de	
  procesvoorbereiding	
  van	
  de	
  werkopdrachten.	
  Ook	
  Hakkers	
  zou	
  
gastcolleges	
  willen	
  verzorgen	
  
•   Antea:	
  
Ook	
  Antea	
  wil	
  studenten	
  opnemen.	
  Zij	
  voelen	
  niets	
  voor	
  de	
  openbaarheid	
  van	
  EMM	
  
omwille	
  van	
  de	
  concurrentie	
  maar	
  willen	
  graag	
  kennis	
  en	
  expertise	
  delen	
  via	
  gastcolleges,	
  
mits	
  dit	
  gestructureerd	
  en	
  met	
  zorg	
  wordt	
  georganiseerd.	
  Antea	
  is	
  expert	
  op	
  het	
  gebied	
  
van	
  Asset	
  management	
  en	
  Procesmanagement.	
  
•   Grontmij:	
   	
  
Grontmij	
  heeft	
  een	
  traditie	
  van	
  samenwerking	
  met	
  het	
  onderwijs	
  en	
  wil	
  ook	
  graag	
  
samenwerken	
  met	
  de	
  Master.	
  Echter	
  door	
  de	
  recente	
  fusie	
  met	
  Sweco	
  zijn	
  hier	
  op	
  dit	
  
moment	
  nog	
  geen	
  concrete	
  afspraken	
  over	
  te	
  maken.	
  
	
  
	
   	
  
 
21	
  
	
  
•   	
  
Door	
  verschillende	
  bedrijven	
  werd	
  aangegeven	
  dat	
  zij	
  geld	
  beschikbaar	
  hebben	
  als	
  vergoeding	
  voor	
  
de	
  werkzaamheden	
  die	
  de	
  studenten	
  uitvoeren.	
  Ook	
  het	
  contractueel	
  vastleggen	
  van	
  afspraken	
  met	
  
wederzijdse	
  verplichtingen	
  is	
  mogelijk.	
  Zelfs	
  het	
  vastleggen	
  van	
  een	
  verplichting	
  om	
  met	
  
terugkerende	
  regelmaat	
  een	
  minimale	
  hoeveelheid	
  afgestudeerde	
  studenten	
  een	
  dienstverband	
  aan	
  
te	
  bieden	
  is	
  als	
  voorstel	
  genoemd.	
  	
  
Een	
  aantal	
  	
  van	
  de	
  benaderde	
  bedrijven	
  geeft	
  aan	
  niet	
  te	
  werken	
  met	
  HBO	
  opgeleide	
  medewerkers,	
  
of	
  hebben	
  geen	
  moeite	
  met	
  het	
  vinden	
  van	
  nieuwe	
  medewerkers.	
  Anderen	
  hebben	
  überhaupt	
  niet	
  
gereageerd.	
  
7.5   Actualisatie	
  
In	
  de	
  gesprekken	
  is	
  de	
  bereidheid	
  om	
  mee	
  te	
  werken	
  aan	
  de	
  Master	
  door	
  diverse	
  partijen	
  
uitgesproken.	
  Deze	
  samenwerking	
  met	
  het	
  werkveld	
  moet	
  nog	
  verder	
  worden	
  uitgewerkt.	
  
Voor	
  de	
  samenwerking	
  met	
  de	
  Pilot	
  ‘Meerlaagsveiligheid,	
  Eiland	
  van	
  Dordrecht’	
  is	
  het	
  commitment	
  
breed	
  in	
  de	
  coalitie	
  besproken	
  en	
  bevestigd.	
  De	
  samenwerking	
  van	
  bedrijven	
  met	
  de	
  Master	
  kan	
  via	
  
het	
  Delta	
  Platform	
  formeel	
  en	
  structureel	
  worden	
  vastgelegd.	
  Dit	
  zou	
  het	
  succes	
  voor	
  de	
  beoordeling	
  
van	
  de	
  Macrodoelmatigheid	
  sterk	
  ten	
  positieve	
  beïnvloeden.	
  	
  
7.6   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg	
  
Voor	
  de	
  aanvraag	
  voor	
  de	
  toets	
  Macrodoelmatigheid	
  moet	
  de	
  structuur	
  van	
  de	
  samenwerking	
  met	
  
bedrijven	
  worden	
  bepaald	
  en	
  vastgelegd.	
  Wellicht	
  op	
  een	
  vergelijkbare	
  wijze	
  als	
  bij	
  het	
  duale	
  
onderwijs.	
  De	
  rol,	
  invulling	
  en	
  het	
  commitment	
  van	
  het	
  Delta	
  Platform	
  voor	
  de	
  Master	
  moet	
  ook	
  nog	
  
worden	
  bepaald	
  en	
  vastgelegd.	
  	
  
Ik	
  adviseer	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  daarnaast	
  om	
  de	
  periode	
  tot	
  de	
  definitieve	
  start	
  van	
  de	
  Master	
  te	
  
gebruiken	
  als	
  ‘pilot’;	
  om	
  met	
  groepjes	
  studenten	
  van	
  een	
  ‘met	
  toekomstige	
  Masterstudenten’	
  
vergelijkbaar	
  niveau	
  uit	
  de	
  domeinen	
  Techniek,	
  Environment	
  en	
  Governance,	
  binnen	
  de	
  structuur	
  en	
  
omgeving	
  die	
  wij	
  met	
  de	
  opleiding	
  voor	
  ogen	
  hebben,	
  proef	
  te	
  draaien.	
  Wellicht	
  kunnen	
  de	
  
studenten	
  deze	
  activiteiten	
  uitvoeren	
  als	
  invulling	
  van	
  hun	
  Bachelor	
  afstudeerstage.	
  Zo	
  kunnen	
  we	
  
de	
  werkomgeving	
  voor	
  de	
  Master	
  zorgvuldig	
  ontwikkelen	
  en	
  testen.	
  	
  
Als	
  in	
  deze	
  situatie	
  gewerkt	
  wordt	
  met	
  EMM	
  kan	
  de	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  ook	
  hier	
  in	
  de	
  
praktijk	
  uitgebreid	
  ervaring	
  mee	
  opdoen,	
  de	
  mogelijkheden	
  ervan	
  optimaliseren,	
  de	
  structuur	
  
(door)ontwikkelen	
  en	
  voorbereiden	
  op	
  het	
  gebruik	
  in	
  de	
  Masteropleiding.	
  De	
  gebiedspilot	
  
‘Meerlaagsveiligheid,	
  Eiland	
  van	
  Dordrecht’	
  zou	
  hier	
  als	
  eerste	
  project	
  een	
  uitstekende	
  omgeving	
  
voor	
  vormen.	
  
	
   	
  
 
22	
  
	
  
8   Het	
  arbeidsmarktonderzoek	
  
8.1   Achtergrond	
  
Voor	
  het	
  onderzoek	
  naar	
  de	
  Macrodoelmatigheid	
  van	
  de	
  opleiding	
  moet	
  het	
  instellingsbestuur	
  aan	
  
de	
  hand	
  van	
  objectieve	
  gegevens	
  aantonen	
  dat	
  de	
  realisering	
  van	
  de	
  opleiding,	
  gelet	
  op	
  het	
  belang	
  
van	
  een	
  doelmatig	
  onderwijsaanbod	
  en	
  de	
  aanwezigheid	
  van	
  een	
  maatschappelijke	
  behoefte,	
  vanuit	
  
de	
  arbeidsmarkt	
  en	
  het	
  beroepenveld	
  wordt	
  ondersteund	
  (zie	
  ‘Beleidsregels	
  Macrodoelmatigheid’,	
  
toelichting.)	
  
8.2   Uitvoering	
  
Hobéon	
  is	
  gevraagd	
  om	
  de	
  gekozen	
  positionering	
  en	
  de	
  profilering	
  van	
  de	
  opleiding	
  te	
  valideren	
  en	
  
de	
  arbeidsmarktbehoefte	
  aan	
  afstudeerders	
  kwantitatief	
  en	
  kwalitatief	
  te	
  valideren,	
  evenals	
  het	
  
instroompotentieel	
  vanuit	
  de	
  arbeidsmarkt.	
  
8.3   Uitvoering	
  
Voor	
  een	
  optimale	
  uitvoering	
  van	
  het	
  arbeidsmarktonderzoek	
  heb	
  ik	
  een	
  lijst	
  van	
  bedrijven	
  en	
  
contactpersonen	
  opgesteld	
  die	
  bij	
  Hobéon	
  is	
  aangeleverd.	
  Veel	
  van	
  deze	
  contactpersonen	
  hadden	
  al	
  	
  
eerder	
  aangegeven	
  te	
  willen	
  meewerken	
  aan	
  het	
  onderzoek.	
  Ten	
  behoeve	
  van	
  het	
  
arbeidsmarktonderzoek	
  door	
  Hobéon	
  heb	
  ik	
  teksten	
  aangeleverd	
  met	
  een	
  omschrijving	
  van	
  de	
  
opleiding.	
  Tevens	
  heb	
  ik	
  Hobéon	
  onderstaand	
  schema	
  aangeleverd	
  met	
  beroepsrollen	
  en	
  de	
  daarbij	
  
horende	
  organisaties	
  die	
  potentiële	
  werkgevers	
  zijn	
  voor	
  afgestudeerde	
  Masterstudenten.	
  De	
  opzet	
  
van	
  de	
  opleiding	
  is	
  op	
  dit	
  schema	
  gebaseerd.	
  
Overheid	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  
als	
  gebiedsbeheerder
Overheid	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  
als	
  projectbureau
Ingenieursbureau	
  
(inter)nationaal
Aannemer	
  
(inter)nationaal
Financieder	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  	
  
(bank	
  etc)
Non	
  Governmental	
  
Orgenization	
  (NGO)
Kennisinstituut	
  
Onderwijsinstelling
Beleidsmedewerker ● ●
Opdrachtgever	
  masterplan	
  ontwikkeling	
   ● ● ● ●
Adviseur	
  planontwikkeling ● ● ● ● ● ●
Projectleider	
  gebiedsontwikkeling ● ● ●
Integraal	
  ontwerper ● ● ● ●
Beoordelaar	
  plannen/ontwerpen ● ● ● ●
Procesmanager	
  ontwerpfase ● ● ●
Procesmanager	
  uitvoeringsfase ● ●
Omgevingsmanager ● ● ● ● ●
Financial	
  /	
  contract	
  engineer ● ● ● ●
Delta	
  onderzoeker ● ● ●
Delta	
  docent ●
Organisaties
Beroepsrollen
 
23	
  
	
  
8.4   Feedback	
  	
  
Uit	
  het	
  onderzoek	
  van	
  Hobéon	
  blijkt	
  (zie	
  bijlage	
  arbeidsmarktonderzoek)	
  dat	
  de	
  thema’s	
  van	
  de	
  	
  
concept-­‐Master	
  Delta	
  Development	
  goed	
  aansluiten	
  bij	
  de	
  beroepspraktijk.	
  Het	
  valt	
  op	
  dat	
  de	
  
respondenten	
  vooral	
  de	
  thema’s	
  veilige	
  Delta,	
  veerkrachtige	
  Delta	
  en	
  in	
  mindere	
  mate	
  het	
  thema	
  
urbane	
  Delta	
  herkennen	
  als	
  passend	
  binnen	
  hun	
  beroepspraktijk.	
  De	
  fasering	
  van	
  een	
  groot	
  
Deltaproject	
  worden	
  ook	
  herkend	
  en	
  respondenten	
  die	
  veel	
  innovatieve	
  projecten	
  uitvoeren	
  zijn	
  
vooral	
  actief	
  in	
  de	
  fasen	
  initiatief,	
  planning	
  en	
  design	
  en	
  beheer	
  en	
  monitoring.	
  
Het	
  beroepsprofiel	
  van	
  de	
  Masteropleiding	
  Delta	
  Development	
  past	
  ook	
  goed	
  bij	
  het	
  werkveld.	
  Het	
  
werkveld	
  vindt	
  het	
  belangrijk	
  dat	
  respondenten	
  kennis	
  en	
  vaardigheden	
  hebben	
  inzake	
  “the	
  Dutch	
  
Approach”.	
  Vooral	
  het	
  kunnen	
  maken	
  van	
  ruimtelijke	
  of	
  technische	
  ontwerpen	
  als	
  oplossing	
  voor	
  
ontwikkelingen	
  van	
  Deltagebieden,	
  het	
  hebben	
  van	
  kennis	
  en	
  ervaring	
  inzake	
  asset-­‐management	
  en	
  
het	
  optimaal	
  plannen	
  en	
  uitvoeren	
  van	
  beheer-­‐	
  en	
  onderhoudsactiviteiten	
  op	
  basis	
  van	
  een	
  beheer-­‐	
  
en	
  onderhoudsplan	
  worden	
  gezien	
  als	
  belangrijke	
  kennisgebieden	
  en	
  competenties.	
  
Het	
  werkveld	
  verwacht	
  dat	
  de	
  afgestudeerde	
  studenten	
  van	
  de	
  Master	
  kennis	
  en	
  ervaring	
  hebben	
  
opgedaan	
  met	
  de	
  nodige	
  relevante	
  technische	
  tools.	
  Meer	
  dan	
  70%	
  is	
  het	
  er	
  (geheel)	
  mee	
  eens	
  dat	
  
de	
  kennis	
  en	
  ervaring	
  met	
  de	
  genoemde	
  technische	
  tools	
  belangrijk	
  is.	
  
Kennis	
  en	
  vaardigheden	
  met	
  betrekking	
  tot	
  project-­‐	
  en	
  procesmanagement	
  wordt	
  door	
  vrijwel	
  alle	
  
respondenten	
  hoog	
  gewaardeerd.	
  Van	
  de	
  startende	
  professionals	
  wordt	
  vooral	
  verwacht	
  dat	
  ze	
  een	
  
ondernemende	
  en	
  resultaatgerichte	
  houding	
  hebben	
  en	
  dat	
  ze	
  vanuit	
  hun	
  technische	
  specialisaties	
  
verbindingen	
  kunnen	
  maken	
  met	
  andere	
  disciplines.	
  
Voor	
  de	
  korte	
  termijn	
  verwacht	
  70%	
  van	
  de	
  respondenten	
  dat	
  er	
  een	
  gemiddelde	
  tot	
  erg	
  grote	
  
behoefte	
  is	
  aan	
  de	
  kennis	
  en	
  ervaring	
  van	
  de	
  Master	
  Delta	
  Development.	
  Voor	
  de	
  middellange	
  
termijn	
  verwachten	
  alle	
  respondenten	
  dat	
  er	
  een	
  gemiddelde	
  tot	
  zeer	
  grote	
  behoefte	
  is	
  aan	
  deze	
  
kennis	
  en	
  ervaring.	
  
Arbeidsplaatsen	
  voor	
  de	
  afgestudeerden:	
  Op	
  basis	
  van	
  de	
  raming	
  van	
  Hobeon	
  is	
  er	
  op	
  middenlange	
  
termijn	
  een	
  jaarlijkse	
  vraag	
  naar	
  ruim	
  100	
  Masters	
  Delta	
  Development.	
  
Zijinstromers:	
  Volgens	
  70%	
  van	
  de	
  respondenten	
  is	
  er	
  behoefte	
  aan	
  deelname	
  van	
  werknemers	
  aan	
  
een	
  of	
  meerdere	
  modules.	
  Inhoudelijk	
  spreekt	
  de	
  opleiding	
  aan	
  en	
  men	
  wil	
  de	
  opleiding	
  vooral	
  
modulair	
  volgen.	
  Wat	
  betreft	
  de	
  deelname	
  aan	
  de	
  volledige	
  Masteropleiding	
  Delta	
  Development	
  
geeft	
  30%	
  van	
  de	
  respondenten	
  aan	
  dat	
  men	
  daar	
  behoefte	
  aan	
  heeft.	
  
Wat	
  betreft	
  draagvlak	
  is	
  gevraagd	
  naar	
  de	
  mate	
  waarin	
  men	
  wil	
  participeren	
  in	
  deze	
  
Masteropleiding.	
  Uit	
  het	
  onderzoek	
  blijkt	
  dat	
  40%	
  van	
  de	
  respondenten	
  mee	
  wil	
  werken	
  aan	
  de	
  
ontwikkeling	
  van	
  de	
  opleiding.	
  Als	
  de	
  opleiding	
  er	
  eenmaal	
  is,	
  wil	
  60%	
  van	
  de	
  respondenten	
  
meewerken	
  meewerken	
  aan	
  het	
  verzorgen	
  van	
  gastlessen	
  en	
  het	
  inbrengen	
  van	
  voorbeeldprojecten	
  
die	
  ingezet	
  kunnen	
  worden	
  als	
  casus.	
  Dit	
  is	
  een	
  behoorlijk	
  hoge	
  participatiegraad	
  en	
  bevestigt	
  de	
  
belangstelling	
  van	
  het	
  werkveld	
  voor	
  deze	
  opleiding.	
  
	
   	
  
 
24	
  
	
  
8.5   Actualisatie	
  
De	
  resultaten	
  van	
  het	
  arbeidsmarktonderzoek	
  sluiten	
  goed	
  aan	
  bij	
  de	
  voorgenomen	
  inhoud	
  en	
  
structuur	
  van	
  de	
  opleiding.	
  Daar	
  waar	
  de	
  opzet	
  van	
  de	
  Master	
  minder	
  aansluiting	
  bood,	
  heb	
  ik	
  de	
  
opbouw	
  van	
  het	
  programma	
  aangepast	
  en	
  meer	
  laten	
  aansluiten	
  bij	
  de	
  activiteiten	
  van	
  de	
  doelgroep,	
  
de	
  potentiële	
  werkgevers	
  voor	
  de	
  afgestudeerden.	
  	
  	
  
8.5.1   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg	
  
Mijn	
  conclusie	
  uit	
  het	
  onderzoek	
  is	
  dat	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development,	
  zoals	
  deze	
  tot	
  op	
  
heden	
  is	
  vorm	
  gegeven,	
  een	
  grote	
  kans	
  heeft	
  om	
  tot	
  een	
  gewaardeerde	
  en	
  succesvolle	
  opleiding	
  uit	
  
te	
  groeien.	
  Ik	
  adviseer	
  om	
  voor	
  de	
  doorontwikkeling	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  een	
  solide	
  
draagvlak	
  te	
  creëren	
  binnen	
  de	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  en	
  daarmee	
  deze	
  een	
  kans	
  te	
  geven	
  
om	
  uit	
  te	
  groeien	
  tot	
  een	
  opleiding	
  die	
  invulling	
  geeft	
  aan	
  de	
  grote	
  behoefte	
  en	
  waardering	
  die	
  voor	
  
het	
  initiatief	
  door	
  de	
  Deltasector	
  is	
  uitgesproken.	
  De	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  levert	
  
daarmee	
  een	
  belangrijke	
  bijdrage	
  aan	
  de	
  aantrekkelijkheid	
  voor	
  studenten,	
  docenten	
  en	
  
onderzoekers	
  om	
  zich	
  bij	
  de	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  aan	
  te	
  sluiten.	
  	
  
	
   	
  
 
25	
  
	
  
	
  
9   Verdere	
  ontwikkeling	
  en	
  toekomstige	
  uitvoering	
  van	
  het	
  onderwijs	
  
9.1   Achtergrond	
  
“	
  Het	
  zijn	
  docenten	
  die	
  een	
  concrete	
  interesse	
  weten	
  aan	
  te	
  wakkeren,	
  vertrouwen	
  en	
  durf	
  geven	
  en	
  
een	
  gezonde	
  nieuwsgierigheid	
  of	
  kritische	
  en	
  lerende	
  houding	
  aanmoedigen.	
  Het	
  zijn	
  de	
  docenten	
  
die	
  naast	
  de	
  overdracht	
  van	
  vak-­‐inhoud	
  de	
  studenten	
  ook	
  persoonlijk	
  weten	
  aan	
  te	
  spreken.	
  Op	
  die	
  
manier	
  ontwikkelen	
  studenten	
  een	
  beeld	
  van	
  zichzelf	
  in	
  relatie	
  tot	
  het	
  beroep	
  en	
  wereld	
  waarin	
  ze	
  
leven.	
  Een	
  dergelijk	
  beeld,	
  ofwel	
  beroepsidentiteit,	
  geldt	
  als	
  een	
  belangrijk	
  hulpmiddel	
  voor	
  
zelfsturing.	
  Dat	
  is	
  noodzakelijk	
  in	
  een	
  tijd	
  waarin	
  studenten	
  in	
  toenemende	
  mate	
  hun	
  weg	
  moeten	
  
zoeken	
  in	
  een	
  complexe,	
  veranderlijke	
  wereld.”	
  	
  
(Uit	
  het	
  boek	
  “Onderzoek	
  naar	
  de	
  inspirerende	
  docent”,	
  van	
  Edith	
  Roefs.)	
  	
  
9.2   Plan	
  
Zoals	
  bovenstaand	
  citaat	
  beeldend	
  beschrijft	
  is	
  het	
  belangrijk	
  om	
  enthousiaste	
  docenten,	
  werkzaam	
  
binnen	
  de	
  HZ	
  University	
  of	
  Applied	
  Sciences	
  of	
  daarbuiten,	
  te	
  vinden	
  en	
  te	
  motiveren	
  voor	
  de	
  
verdere	
  ontwikkeling	
  en	
  toekomstige	
  uitvoering	
  van	
  het	
  onderwijs	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  
Development.	
  Ook	
  moet	
  er	
  een	
  betrokken	
  team	
  van	
  ondersteunende	
  medewerkers	
  samengesteld	
  
worden	
  ten	
  behoeve	
  van	
  de	
  organisatie	
  van	
  het	
  onderwijs.	
  Dit	
  team	
  moet	
  geformeerd	
  en	
  
aangestuurd	
  worden.	
  Degene	
  die	
  deze	
  taak	
  op	
  zich	
  neemt	
  zou	
  naar	
  mijn	
  overtuiging	
  ook	
  degene	
  
moeten	
  zijn	
  die	
  de	
  contacten	
  met	
  de	
  aangesloten	
  bedrijven	
  heeft	
  en	
  onderhoudt.	
  Zodoende	
  wordt	
  
de	
  kennis	
  en	
  de	
  vraag	
  uit	
  de	
  sector	
  naar	
  ‘binnen’	
  gebracht	
  en	
  de	
  ontwikkeling	
  en	
  innovatieve	
  
oplossingen	
  naar	
  ‘buiten’.	
  Een	
  positieve	
  spiraal	
  waarin	
  beide	
  partijen	
  elkaar	
  blijvend	
  versterken.	
  
9.3   	
  Uitvoering	
  
Aantallen	
  medewerkers:	
  Voor	
  de	
  uitvoering	
  van	
  het	
  onderwijs	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  zijn	
  -­‐
naast	
  de	
  medewerkers	
  voor	
  de	
  organisatie	
  van	
  de	
  opleiding-­‐	
  minimaal	
  drie	
  docenten	
  nodig	
  met	
  
kennis	
  en	
  ervaring	
  binnen	
  de	
  domeinen	
  Techniek,	
  Omgeving	
  en	
  Governance.	
  Deze	
  docenten	
  moeten	
  
in	
  bezit	
  zijn	
  van	
  een	
  titel	
  hoger	
  dan	
  de	
  graad	
  die	
  met	
  de	
  opleiding	
  verkregen	
  wordt.	
  Daarbij	
  dienen	
  zij	
  
bekend	
  zijn	
  met	
  de	
  beroepsuitoefening	
  in	
  de	
  praktijk	
  en	
  de	
  Deltavraagstukken	
  waar	
  in	
  de	
  Master	
  aan	
  
gewerkt	
  wordt.	
  Dit	
  om	
  de	
  studenten	
  adequaat	
  te	
  kunnen	
  begeleiden	
  en	
  hun	
  activiteiten	
  en	
  
resultaten	
  te	
  kunnen	
  beoordelen.	
  
Naast	
  deze	
  drie	
  docenten	
  is	
  er	
  een	
  docent	
  nodig	
  die	
  de	
  groepsprocessen	
  kan	
  ondersteunen	
  en	
  
begeleiden.	
  Ook	
  is	
  er	
  expertise	
  en	
  commitment	
  nodig	
  van	
  de	
  onderzoeksgroepen	
  om	
  de	
  
aankomende	
  studenten	
  bij	
  de	
  uitvoering	
  van	
  hun	
  masterthesis	
  te	
  ondersteunen,	
  begeleiden	
  en	
  
beoordelen.	
  
	
   	
  
 
26	
  
	
  
	
  
9.4   Feedback	
  
Door	
  het	
  tekort	
  aan	
  personeel,	
  de	
  ontwikkelingen	
  van	
  het	
  nieuwe	
  curriculum	
  en	
  de	
  komende	
  
accreditatie	
  hebben	
  de	
  medewerkers	
  van	
  de	
  Hogeschool	
  Zeeland	
  op	
  dit	
  moment	
  weinig	
  tot	
  geen	
  
ruimte	
  om	
  het	
  ontwikkelingsproces	
  van	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  te	
  
ondersteunen.	
  Het	
  is	
  mij	
  daarom,	
  spijtig	
  genoeg,	
  tot	
  nu	
  toe	
  niet	
  gelukt	
  een	
  team	
  samen	
  te	
  stellen	
  om	
  
de	
  verdere	
  benodigde	
  werkzaamheden	
  mee	
  uit	
  te	
  voeren.	
  	
  
9.5   Actualisatie	
  
De	
  wijze	
  waarop	
  de	
  Professionele	
  Master	
  Delta	
  Development	
  is	
  opgebouwd	
  biedt	
  diverse	
  voordelen	
  
voor	
  het	
  huidige	
  Bachelor	
  onderwijs	
  van	
  Delta	
  Academy:	
  
•   een	
  bron	
  van	
  informatie	
  over	
  de	
  behoefte	
  van	
  het	
  beroepenveld,	
  
•   een	
  rijke	
  aanvulling	
  van	
  het	
  bestaande	
  lesmateriaal,	
  
•   een	
  netwerk	
  van	
  gecommitteerde	
  bedrijven	
  en	
  instellingen,	
  	
  
•   een	
  instrument	
  om	
  gerichte	
  ondersteuning	
  te	
  kunnen	
  bieden	
  aan	
  de	
  Delta	
  projecten	
  waar	
  
de	
  hogeschool	
  bij	
  betrokken	
  is,	
  
•   wellicht	
  een	
  toename	
  van	
  de	
  aanmeldingen	
  voor	
  het	
  Bachelor	
  onderwijs	
  door	
  de	
  extra	
  
mogelijkheid	
  om	
  door	
  te	
  kunnen	
  studeren.	
  	
  
Voor	
  een	
  succesvolle	
  verdere	
  ontwikkeling	
  van	
  het	
  proces	
  adviseer	
  ik	
  om	
  het	
  programma	
  van	
  de	
  
Master	
  en	
  alle	
  voordelen	
  die	
  dit	
  biedt	
  binnen	
  de	
  Hogeschool	
  breed	
  uit	
  te	
  dragen.	
  Dan	
  ontstaat	
  en	
  
wellicht	
  meer	
  commitment	
  en	
  draagvlak	
  voor	
  het	
  initiatief	
  en	
  kan	
  de	
  Master	
  uitgroeien	
  tot	
  een	
  
opleiding	
  waar	
  docenten	
  graag	
  bij	
  betrokken	
  willen	
  worden.	
  
9.6   Advies	
  voor	
  het	
  vervolg	
  
Mijn	
  advies	
  is	
  om	
  zo	
  spoedig	
  mogelijk	
  een	
  team	
  samen	
  te	
  stellen	
  van	
  gemotiveerde	
  en	
  goed	
  
geoutilleerde	
  	
  toekomstige	
  docenten	
  en	
  ondersteunend	
  personeel	
  om	
  de	
  plannen	
  voor	
  de	
  
ontwikkeling	
  van	
  de	
  Master	
  verder	
  vorm	
  te	
  geven.	
  
	
   	
  
Eindrapportage Professionele Master Delta Development
Eindrapportage Professionele Master Delta Development
Eindrapportage Professionele Master Delta Development
Eindrapportage Professionele Master Delta Development

More Related Content

Viewers also liked

Mill Danışmanlık_2016
Mill Danışmanlık_2016Mill Danışmanlık_2016
Mill Danışmanlık_2016
İskender Eser
 
adução juramentada
adução juramentadaadução juramentada
adução juramentada
juramentado05
 
EF SEHMEL PRIMAVERA P6
EF SEHMEL PRIMAVERA P6EF SEHMEL PRIMAVERA P6
EF SEHMEL PRIMAVERA P6
Eddie Sehmel
 
Ahistoriadolapis
AhistoriadolapisAhistoriadolapis
Ahistoriadolapis
guestcc46d5
 
Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02
Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02
Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02
frutadiferente
 

Viewers also liked (17)

Ghid legea 15_pe_2016_guvern
Ghid legea 15_pe_2016_guvernGhid legea 15_pe_2016_guvern
Ghid legea 15_pe_2016_guvern
 
Prescrição de Benzodiazepínicos por Clínicos Gerais
Prescrição de Benzodiazepínicos por Clínicos GeraisPrescrição de Benzodiazepínicos por Clínicos Gerais
Prescrição de Benzodiazepínicos por Clínicos Gerais
 
El ABP Y Método de Casos
El ABP Y Método de CasosEl ABP Y Método de Casos
El ABP Y Método de Casos
 
Mill Danışmanlık_2016
Mill Danışmanlık_2016Mill Danışmanlık_2016
Mill Danışmanlık_2016
 
Universidad fermín toro
Universidad fermín toroUniversidad fermín toro
Universidad fermín toro
 
adução juramentada
adução juramentadaadução juramentada
adução juramentada
 
Supa K-Mart; Katoomba. NSW
Supa K-Mart; Katoomba. NSWSupa K-Mart; Katoomba. NSW
Supa K-Mart; Katoomba. NSW
 
EF SEHMEL PRIMAVERA P6
EF SEHMEL PRIMAVERA P6EF SEHMEL PRIMAVERA P6
EF SEHMEL PRIMAVERA P6
 
Økonomisk argumentation
Økonomisk argumentationØkonomisk argumentation
Økonomisk argumentation
 
Ahistoriadolapis
AhistoriadolapisAhistoriadolapis
Ahistoriadolapis
 
Receitas Namorado
Receitas NamoradoReceitas Namorado
Receitas Namorado
 
Eu E O Meu Papa
Eu E O Meu PapaEu E O Meu Papa
Eu E O Meu Papa
 
Evaluacion de informatica
Evaluacion de informaticaEvaluacion de informatica
Evaluacion de informatica
 
Primavera en Japon
Primavera en JaponPrimavera en Japon
Primavera en Japon
 
Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02
Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02
Receitas Festa Semana Santa E PáScoa 02
 
Powerpoint
PowerpointPowerpoint
Powerpoint
 
Save sony bravia kdl 32 s2000 32-inch flat panel lcd hdtv
Save sony bravia kdl 32 s2000 32-inch flat panel lcd hdtvSave sony bravia kdl 32 s2000 32-inch flat panel lcd hdtv
Save sony bravia kdl 32 s2000 32-inch flat panel lcd hdtv
 

Similar to Eindrapportage Professionele Master Delta Development

Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008
Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008
Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008
Luc Sluijsmans
 
2010.052 1028
2010.052 10282010.052 1028
2010.052 1028
swaipnew
 
Drummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ER
Drummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ERDrummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ER
Drummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ER
Mathijs Drummen
 
gelezen en goedgekeurd
gelezen en goedgekeurdgelezen en goedgekeurd
gelezen en goedgekeurd
Alan Veys
 
Evaluatie Delft Open Course Ware
Evaluatie Delft Open Course WareEvaluatie Delft Open Course Ware
Evaluatie Delft Open Course Ware
Proven Partners
 
OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...
OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...
OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...
SURF Events
 
Evaluatie Rapport Diversiteitsensitief Onderwijs
Evaluatie Rapport Diversiteitsensitief OnderwijsEvaluatie Rapport Diversiteitsensitief Onderwijs
Evaluatie Rapport Diversiteitsensitief Onderwijs
Hester Radstake
 
adviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijs
adviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijsadviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijs
adviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijs
Jitske Gulmans-Weitenberg
 

Similar to Eindrapportage Professionele Master Delta Development (20)

Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008
Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008
Projectplan lerarentekort Rotterdam 2008
 
Duurzaamheid in het opleiden van financiële professionals: AISHE-project Ava...
Duurzaamheid in het opleiden van financiële professionals:  AISHE-project Ava...Duurzaamheid in het opleiden van financiële professionals:  AISHE-project Ava...
Duurzaamheid in het opleiden van financiële professionals: AISHE-project Ava...
 
assesment
assesmentassesment
assesment
 
2010.052 1028
2010.052 10282010.052 1028
2010.052 1028
 
Masterthesis Sudhir Moesai METT (PDF)
Masterthesis Sudhir Moesai METT (PDF)Masterthesis Sudhir Moesai METT (PDF)
Masterthesis Sudhir Moesai METT (PDF)
 
De Academische School, 12 Juni 2006
De Academische School, 12 Juni 2006De Academische School, 12 Juni 2006
De Academische School, 12 Juni 2006
 
Drummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ER
Drummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ERDrummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ER
Drummen, Mathijs 130251 1415MLI-CPO-ER
 
gelezen en goedgekeurd
gelezen en goedgekeurdgelezen en goedgekeurd
gelezen en goedgekeurd
 
Evaluatie Delft Open Course Ware
Evaluatie Delft Open Course WareEvaluatie Delft Open Course Ware
Evaluatie Delft Open Course Ware
 
OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...
OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...
OWD2011 - 2/3 - Actief begeleiden van (aankomende) studenten in het proces va...
 
Masterproef Julie Plusquin
Masterproef Julie PlusquinMasterproef Julie Plusquin
Masterproef Julie Plusquin
 
Evaluatie virtuele leeromgeving
Evaluatie virtuele leeromgevingEvaluatie virtuele leeromgeving
Evaluatie virtuele leeromgeving
 
Evaluatie Rapport Diversiteitsensitief Onderwijs
Evaluatie Rapport Diversiteitsensitief OnderwijsEvaluatie Rapport Diversiteitsensitief Onderwijs
Evaluatie Rapport Diversiteitsensitief Onderwijs
 
Voorstel waarderingsladder 21042021
Voorstel waarderingsladder 21042021Voorstel waarderingsladder 21042021
Voorstel waarderingsladder 21042021
 
Startup in Residence EdTech - Lot Westerveld, Caro Jongert (Versnellingsplan,...
Startup in Residence EdTech - Lot Westerveld, Caro Jongert (Versnellingsplan,...Startup in Residence EdTech - Lot Westerveld, Caro Jongert (Versnellingsplan,...
Startup in Residence EdTech - Lot Westerveld, Caro Jongert (Versnellingsplan,...
 
Flexibiliseren van onderwijs: ervaringen, toekomstige ontwikkelingen en mogel...
Flexibiliseren van onderwijs: ervaringen, toekomstige ontwikkelingen en mogel...Flexibiliseren van onderwijs: ervaringen, toekomstige ontwikkelingen en mogel...
Flexibiliseren van onderwijs: ervaringen, toekomstige ontwikkelingen en mogel...
 
Nieuwsbrief Citowoz december
Nieuwsbrief Citowoz decemberNieuwsbrief Citowoz december
Nieuwsbrief Citowoz december
 
Leren in de praktijk
Leren in de praktijkLeren in de praktijk
Leren in de praktijk
 
adviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijs
adviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijsadviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijs
adviesrapport-flexibilisering-hoger-onderwijs
 
2012 Van vonk naar vuurtje
2012 Van vonk naar vuurtje2012 Van vonk naar vuurtje
2012 Van vonk naar vuurtje
 

Eindrapportage Professionele Master Delta Development

  • 1.                 Professionele  Master  Delta  Development.     MAART  2016  
  • 2.   1     Professionele  Master  Delta  Development,     Eindrapportage       1   Resultaat  onderzoek  tot  op  heden  en  conclusie  voor  vervolg     Dit  rapport  is  een  advies  voor  de  ontwikkeling  van  de  Professionele  Master  Delta  Development.  De   resultaten  van  het  onderzoek  en  acties  die  door  Peter  Blonk  van  Rana  Advies  zijn  uitgevoerd  in   opdracht  van  de  HZ  University  of  Applied  Sciences  worden  puntsgewijs  besproken.  Daarbij  worden   conclusies  getrokken  en  verantwoord.  Aan  het  eind  van  het  rapport  wordt  vooruitgeblikt  naar  de   toekomst.  Benodigde  acties  om  de  Master  daadwerkelijk  te  realiseren  en  het  daarbij  horende   tijdspad  worden  geschetst.   1.1   Organisatie:   Voor  de  ontwikkeling  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  is  een  stuurgroep  opgericht   bestaande  uit:   Peter  Blonk,  (Rana  Advies,  projectleider),  Rien  Boeije  (tot  maart  2015),  Louis  de  Quelerij,  Mindert  de   Vries  en  Susanne  Roose.  De  werkzaamheden  die  in  dit  rapport  worden  beschreven  zijn  uitgevoerd   door  Peter  Blonk  ondersteund  door,  en  in  samenspraak  met  deze  stuurgroep.  Daarnaast  heeft   externe  ondersteuning  plaats  gevonden  door  de  heer  Huib  de  Vriend,  hoogleraar  Civiele  Techniek,   voormalig  directeur  van  de  ‘Stichting  Ecoshape’  en  voormalig  directeur  Kennis  van  kennisinstituut   ‘Deltares’.   1.2   Leeswijzer   1   Resultaat  onderzoek  tot  op  heden  en  conclusie  voor  vervolg  ........................................................  1   2   De  basiskeuzes  voor  de  Professionele  Master:  ...............................................................................  2   3   Basisuitgangspunten  voor  de  samenstelling  van  het  onderwijs  .....................................................  4   4   Bepaling  van  de  doelgroep  voor  de  opleiding  ...............................................................................  11   5   Het  Instroomonderzoek  ................................................................................................................  13   6   De  inhoud  van  de  opleiding  ...........................................................................................................  15   7   De  samenwerking  van  bedrijven  met  de  opleiding  .......................................................................  18   8   Het  arbeidsmarktonderzoek  .........................................................................................................  22   9   Verdere  ontwikkeling  en  toekomstige  uitvoering  van  het  onderwijs  ...........................................  25   10   De  financiële  aspecten  van  de  opleiding  ...................................................................................  27   11   Planning  en  resterende  werkzaamheden  ..................................................................................  28   Bijlage;  Voorbeeld  module  ‘Initiation  and  Problem  Analasis’  ...............................................................  30      
  • 3.   2     2   De  basiskeuzes  voor  de  Professionele  Master:   2.1   Achtergrond   De  NVAO  stelt  dat  een  Professionele  Masters  moet  voldoen  aan  dezelfde  niveau-­‐  en  kwaliteitseisen   als  een  WO-­‐Masteropleiding,  maar  met  een  oriëntatie  op  kwalificaties  voor  het  niveau  van   zelfstandig  en/of  leidinggevend  beroepsbeoefenaar,  in  een  beroep  of  in  een  spectrum  van  beroepen,   of  het  niveau  van  functioneren  in  een  multidisciplinaire  omgeving.  Een  Professionele  Master  moet   een  studiebelasting  hebben  van  minimaal  60  European  Credits  (ECTS,  European  Credit  Transfer   System).     2.2   Plan   Basisuitgangspunt  voor  de  de  ontwikkeling  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  voor  de   HZ  University  of  Applied  Sciences  is  om  een  programma  te  ontwikkelen  dat  een  optimale  kans  heeft   om  tot  een  volwaardige  en  succesvolle  opleiding  uit  te  groeien.  Hiervoor  dient  niet  alleen  te  worden   voldaan  aan  de  voorwaarden  die  door  de  NVAO  worden  gesteld.  De  opleiding  moet  een   gewaardeerde  aanvulling  bieden  op  het  totale  aanbod  van  opleidingen  van  Hogescholen  in  het   algemeen  en  van  de  Hogeschool  Zeeland  in  het  bijzonder,  ten  minste  geaccepteerd  door  de   concurrerende  opleidingsinstellingen  en  zeker  gewaardeerd,  en  zo  mogelijk  ondersteund  door  het   beroepenveld.     Ze  moet  als  primaire  keuze  geselecteerd  worden  door;  doorstromende  hbo-­‐studenten,  zij-­‐ instromende  studenten  evenals  buitenlandse  studenten  op  zoek  naar  een  praktijkgerichte   vervolgopleiding.     2.3   Uitvoering   Om  aan  deze  ambitie  vorm  te  geven  zijn  in  eerste  instantie  de  belangrijkste  aanpalende     opleidingsinstellingen  geraadpleegd/geïnterviewd:  de  TU  Delft  en  UNESCO-­‐IHE.  Er  heeft  overleg   plaats  gevonden  met  Marcel  Stive,  hoofd  van  de  afdeling  Waterbouw  van  de  TU  Delft.  Niet  alleen  is   zijn  goedkeuring  voor  het  initiatief  bepalend  voor  de  acceptatie  en  mogelijke  ondersteuning  vanuit   deze  Universiteit,  maar  ook  kunnen  zijn  adviezen  van  grote  waarde  zijn.  Hij  beschikt  immers  over   veel  kennis,  heeft  inzicht  in  het  onderwijs  op  dit  gebied  en  kent  als  geen  ander  de  behoeften  van  de   Deltasector.  Aansluitend  is  contact  gezocht  met  Greet  Vink  in  haar  rol  als  Business  Director  van   UNESCO-­‐IHE.  UNESCO-­‐IHE  biedt  een  groot  aanbod  van  Masteropleidingen  en  ook  Greet  Vink  heeft   veel  kennis  en  ervaring  op  het  gebied  van  het  Masteronderwijs.   2.4   Feedback   Marcel  Stive  was  enthousiast  over  het  voornemen  en  onderschrijft  de  meerwaarde  voor  de   Deltasector.  De  opleiding  vormt  naar  zijn  mening  geen  concurrentie  maar  levert  de  TU  een  voordeel.   Dit  omdat  een  Professionele  Master  voor  hbo-­‐studenten  die  willen  doorstuderen  een  betere   aansluiting  kan  bieden  dan  de  TU  Masteropleidingen.  Dit  zal  leiden  tot  een  afname  van  de  druk  op  de   TUD  om  op  eigen  kosten  een  schakelopleiding  te  organiseren  ten  behoeve  van  een  categorie   studenten  die  in  de  praktijk  een  heel  laag  studiesucces  kent.  Greet  Vink  gaf  aan  dat  de  opleiding  ook   voor  Unesco  IHE  geen  concurrentie  zou  vormen.     Zowel  Marcel  Stive  als  Greet  Vink  adviseerde  te  kiezen  voor  een  studiebelasting  van  90  ECTS,  het  
  • 4.   3     onderwijs  te  concentreren  op  de  beroepsuitoefening,  praktijkgericht  onderzoek  in  het  programma  op   te  nemen,  en  bij  afronding  van  de  opleiding  de  Master  of  Science  (MSc)  titel  toe  te  kennen.   2.5   Actualisatie   De  adviezen  van  Marcel  Stive  en  Greet  Vink  heb  ik  tijdens  de  latere  gesprekken  in  het  beroepenveld   veelvuldig  gecheckt.  Het  verschil  in  studiebelasting  variërend  van  60  ECTS  tot  120  ECTS  voor   opleidingen  met  eenzelfde  titel  (MSc)  als  resultaat  wordt  vaak  niet  begrepen  en  ook  niet   gewaardeerd.  Als  argument  wordt  devaluatie  van  de  waarde  van  de  titel  opgevoerd.  De  basiskeuzes   om  de  Master  te  concentreren  op  beroepsuitoefening,  praktijkgericht  onderzoek  en  een  programma   met  een  studiebelasting  van  90  ECTS  werd  breed  gewaardeerd.  Deze  zijn  bepalend  geweest  voor  de   verdere  ontwikkeling  van  het  programma  van  de  Professionele  Master  Delta  Development.     De  Rijksbekostiging  voor  een  Professionele  Masteropleiding  is  echter  gebaseerd  op  60  ECTS.  Bij  een   keuze  van  een  Professionele  Master  van  90  ECTS,  moeten  er  aanvullende  inkomsten  gegenereerd   worden  om  de  uitbreiding  van  30  ECTS  te  kunnen  bekostigen.  De  mogelijkheden  daarvoor  zijn  in  de   verdere  uitwerking  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  opgenomen  en  deze  worden  in   deze  rapportage  nader  toegelicht.     2.6   Advies  voor  het  vervolg.   Mijn  advies  is  om  een  door  het  rijk  bekostigde  Master  opleiding  te  ontwikkelen  met  een   studiebelasting  van  90  ECTS,  met  onderwijs  gericht  op  beroepsuitoefening  en  praktijkgericht   onderzoek.  Met  bij  succesvolle  afronding  een  toekenning  van  de  titel  Master  of  Science  (MSc).   Om  hiervoor  een  gewogen  keuze  te  kunnen  maken  moeten  als  eerste  de  financiële  risico’s  in  kaart   worden  gebracht.  Er  dient  een  exploitatiebegroting  te  worden  opgemaakt  op  basis  van  een  reële   inschatting  van  het  instroomvolume  en  de  reguliere  kosten  en  baten  van  het  onderwijs.  Daarbij  kan   een  inschatting  worden  gemaakt  van  de  extra  baten  die  kunnen  worden  gegenereerd  om  het  tekort   op  de  balans  (die  ontstaat  door  de  30  ECTS  extra  studiebelasting)  aan  te  vullen.  Zoals  bijvoorbeeld:   bijdrage  aan  het  onderwijs  door  derden,  in  financiële  vorm  of  in  natura,  inkomsten  uit  cursusgelden   tegen  een  commercieel  tarief  (indien  passend  binnen  het  beleid  van  de  HZ  University  of  Applied   Sciences).  Deze  opties  zijn  uiteraard  alleen  mogelijk  binnen  de  geldende  wettelijke  mogelijkheden.   Uit  de  gesprekken  met  het  bedrijfsleven  blijkt  interesse  om  een  bijdrage  te  leveren  aan  de   Professionele  Master  Delta  Development.     De  keuze  voor  het  aantal  ECTS’s  moeten  naar  mijn  overtuiging  voorafgaand  aan  de  verdere   ontwikkeling    van  de  Professionele  Master  Delta  Development  als  eerste  worden  bepaald.      
  • 5.   4     3   Basisuitgangspunten  voor  de  samenstelling  van  het  onderwijs   3.1   Achtergrond   De  hbo-­‐opleidingen  met  aansluiting  op  Deltavraagstukken  die  in  de  Professionele  Master  Delta   Development  worden  behandeld,  vallen  voor  een  belangrijk  deel  binnen  het  domein  Built   Environment.  Zoals  bijvoorbeeld  de  opleidingen:  Civiele  Techniek,  Ruimtelijke  Ontwikkeling  en   Watermanagement.   In  de  publicatie  ‘Samen  bouwen  en  ruimte  geven  aan  de  toekomst’,  ‘Eindkwalificaties  Domein  Built   Environment’  zijn  kwalificaties  weergegeven  voor  een  inhoud  en  samenstelling  van  onderwijs  dat   bijdraagt  aan  de  creatie  van  professionals  die  de  uitdagingen  van  vandaag  én  morgen  aankunnen.     In  opdracht  van  de  Vereniging  Hogescholen  is  een  commissie  opgericht  onder  leiding  van  Martin  van   Pernis,  om  te  verkennen  wat  de  toekomst  vraagt  van  het  HBO-­‐techniekonderwijs.  De  Sectorale   Verkenningscommissie  HBO  Techniek  heeft  daarbij  onderzocht  waar  het  bedrijfsleven  in  de  toekomst   behoefte  aan  heeft,  en  hoe  de  Hogescholen  daar  in  hun  onderwijs  en  onderzoek  aan  tegemoet   kunnen  komen.  De  commissie  komt  onder  andere  tot  de  volgende  adviezen  en  ambities:   •   Ondernemerschap,  internationale  oriëntatie,  integrale  benadering  en  verbindend   vermogen  zijn  de  uitgangspunten  voor  de  inrichting  van  het  onderwijs  en  onderzoek.   •   Het  bedrijfsleven  is  en  wordt  betrokken  bij  het  identificeren  van  de  beoogde  competenties   en  de  inhoudelijke  speerpunten  in  de  opleidingen.   •   De  kwaliteit  (de  kennis,  competenties  en  vaardigheden)  die  de  opleiding  levert  wordt   continu  en  samen  met  het  bedrijfsleven  op  de  vraag  afgestemd.   •   Het  onderwijs  voldoet  aan  de  groeiende  vraag  naar  ‘levenslang  leren’.   Als  algemene  kwalificaties  van  de  afgestudeerde  professional  in  het  domein  Bouw  en  Ruimte  stelt  de   commissie  Van  Pernis:   “De  afgestudeerde  professional  in  het  domein  Bouw  en  Ruimte  is  breed  én  diep  georiënteerd  (met   technische,  politieke  en  maatschappelijke  inzichten),  kent  de  belangrijke  ontwikkelingen  binnen  het   domein  en  is  samenwerkings-­‐,  markt-­‐,  oplossings-­‐  en  resultaatgericht.  Hij  heeft  een  proactieve,   flexibele  en  stimulerende  houding  en  heeft  oog  voor  de  verschillende  rollen  en   verantwoordelijkheden  van  belanghebbenden  en  beslissers.  Hij  denkt  buiten  de  kaders  en  neemt  een   kritische  en  onderzoekende  houding  aan  bij  het  oplossen  van  complexe  vraagstukken.  Hij  werkt  met   geavanceerde  computertools  en  technieken  aan  integrale,  duurzame  en  toekomstbestendige   ontwerpen.  Hij  is  sociaal  en  communicatief  vaardig,  klant-­‐  en  omgevingsgericht,  proactief,  innovatief   en  breed  inzetbaar.  Maar  bovenal,  beschikt  hij  over  een  solide  theoretische  basis  van  kennis.”        
  • 6.   5     3.2   Plan   3.2.1   Aansluiting  op  de  algemene  ontwikkelingen  in  het  onderwijs   Basisuitgangspunt  voor  de  ontwikkeling  van  de  Master  is,  zoals  eerder  vermeld,  om  een  programma   te  ontwikkelen  dat  een  optimale  kans  heeft  om  tot  een  volwaardige  en  succesvolle  opleiding  uit  te   groeien.  In  de  publicatie  ‘Samen  bouwen  en  ruimte  geven  aan  de  toekomst’  zijn  de  succesfactoren   voor  het  ontwikkelen  van  toekomstbestendig  onderwijs  zorgvuldig  onderzocht  en  weergegeven.  Uit   de  interviews  blijkt  dat  deze  visie  breed  gedragen  wordt  door  diverse  belangrijke  partijen  uit  het   werkveld,  onderwijsinstellingen,  overheden  en  verschillende  andere  organisaties.  Aansluiting  op   deze  succesfactoren  als  leidraad  voor  de  samenstelling  van  het  programma  van  de  Professionele   Master  Delta  Development  zal  de  kansen  op  een  succesvolle  ontwikkeling  vergroten.   3.2.2   Aansluiting  op  het  onderwijs  van  de  ‘primaire  doelgroep’   Voor  het  nieuwe  curriculum  van  de  Delta  Academy  van  de  HZ,  University  of  Applied  Sciences  zijn   competenties  gedefinieerd  die  voor  alle  Bachelor  opleidingen  die  deel  uit  maken  van  deze  Academy   gelden.  De  afgestudeerden  van  deze  opleidingen  behoren  tot  de  primaire  doelgroep  voor   aankomende  studenten  van  de  Professionele  Master  Delta  Development.  Deze  primaire  doelgroep   wordt  later  in  dit  rapport  nader  gedefinieerd.  Door  het  creëren  van  een  goede  aansluiting  op  dit  of   vergelijkbaar  Bachelor  onderwijs  vormt  de  Professionele  Master  een  aantrekkelijke  vervolgopleiding.       3.2.3   Competentieontwikkeling   De  competentieset  met  de  bijbehorende  beroepstaken  die  in  het  onderwijs  van  de  Professionele   Master  Delta  Development  zijn  opgenomen,  is  als  volgt  samengesteld:     •   Initiate;     explore,  structure,  analyse,  synthesise,  generate,  evaluate       •   Design;     identify,  create,  evaluate,  select,  embed   •   Specify;     analyse,  synthesise,  elaborate,  quantify   •   Realise;     quantify,  organise,  coordinate,  implement,     •   Operate;     identify,  connect,  compose,  test,  evaluate,  plan   •   Communicate  and  Cooperate;         listen,  empathise,  compile,  present,  enthuse,  co-­‐create,  inform   •   Manage;     oversee,  organise,  reflect,  control,  budget,  plan,  monitor,  evaluate,  adjust   •   Research;   De  samenstelling  van  de  competentieset  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  is  in   aansluiting  op  de  competenties  van  het  Bachelor  onderwijs  gekozen.  Er  zijn  drie  extra  competenties   toegevoegd  te  weten;  de  competenties  ‘Communicate  and  Cooperate’,  ‘Manage’  en  Research,  die   specifiek  zijn  gekozen  om  het  Master  niveau  te  kunnen  behalen.  Zo  zijn  ook  de  beroepstaken  van  de   Professionele  Master  in  aansluiting  op  het  Bachelor  onderwijs  gekozen.  De  beroepstaken  zijn  voor  de   Master  uitgebreider  en  specifieker  van  samenstelling  dan  voor  de  Bachelor  opleidingen.  De   competentieset  en  beroepstaken  voor  de  Professionele  Master  Deltadevelopment  zijn  in  overleg  en   in  samenspraak  met  het  bedrijfsleven  opgesteld.      
  • 7.   6       Bij  de  competentieset  horen  deeltaken.  De  deeltaken  die  in  opleidingen  van  de  primaire  doelgroep   worden  omschreven,  zijn  in  veel  gevallen  specifiek  voor  het  domein  waar  de  opleiding  toe  behoort.   Zo  zijn  de  deeltaken  voor  een  Technische  Bachelor  opleiding  anders  van  samenstelling  dan  de   deeltaken  voor  een  Ecologische  opleiding.     Het  plan  is  om  de  studenten  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  bij  aanvang  zelf  de   specifieke  deeltaken  te  laten  formuleren  die  zij  beheersen  en  die  aansluiten  op  het  programma  van   de  Masteropleiding  met  de  daarbij  horende  competentieset  en  de  daarbij  horende  beroepstaken.  Zo   kan  iedere  student  een  optimale  aansluiting  creëren  op  individuele  expertise  en   ontwikkelingswensen.  Dit  is  een  vorm  van  ‘vraaggestuurd  onderwijs’,  die  goed  uitvoerbaar  is  en  de   kans  op  een  succesvolle  ontwikkeling  van  de  student  en  de  opleiding  zal  vergroten.   3.2.4   Beroepsuitoefening   In  de  Professionele  Master  Delta  Development  vindt  voor  studenten  verdieping  plaats  doordat  zij   hun  reeds  individueel  aanwezige  ‘beroeps  specifieke’  competenties  op  Bachelor  niveau  naar  een   Master  niveau  kunnen  door  ontwikkelen  .  Door  deze  ontwikkeling  ‘op  maat’  te  faciliteren  worden  zij   gemotiveerd  en  ondersteund  om  uit  te  groeien  tot  experts  binnen  hun  eigen  specialisme.  Door  dit  in   de  opleiding  te  combineren  met  -­‐  en  in  te  zetten  bij  -­‐  de  beroepsuitoefening,  leren  en  ervaren  de   studenten  de  praktische  toepassingen  van  hun  specialisme  en  de  waardering  ervan  in  de  praktijk.   3.2.5   Multidisciplinaire  Samenwerking   Naast  deze  specialistische  ontwikkelingen  in  een  praktijkomgeving  vindt  verbreding  van  de  oriëntatie   van  studenten  plaats  bij  de  ontwikkeling  van  de  ‘sociaal  georiënteerde’  competenties  van  Bachelor   niveau  naar  Master  niveau.  In  een  onderwijsomgeving  werken  de  specialistische  studenten  samen  in   multidisciplinaire  groepen  die  zijn  samengesteld  uit  verschillende  disciplines  die  nodig  zijn  voor  de   oplossingen  van  de  Deltavraagstukken  uit  de  praktijk.  Hier  ontwikkelen  zij  hun  sociale  competenties,   verbreden  zij  hun  oriëntatie  in  relatie  tot  de  beroepsuitoefening  en  leren  en  ervaren  zij  de  kansen  en   mogelijkheden  en  de  meerwaarde  van  een  multidisciplinaire  samenwerking.   3.2.6   Kennisontwikkeling   Kennis  is  de  basis  voor  een  goede  en  gewaardeerde  professional.  Door  in  de  Professionele  Master   Delta  Development  de  kennis  en  ervaring  van  bedrijven,  overheden,  kennisontwikkelings-­‐  en   innovatieprogramma’s  te  verzamelen,  ontsluiten,  toegankelijk  te  maken  en  te  borgen  vormt  de   opleiding  een  permanente  bron  van  kennis  en  informatievoorziening  voor  studenten  én  professionals   als  blijvende  ondersteuning  bij  hun  beroepsuitoefening.  Daarmee  is  de  Master  een  waardevol   ‘portal’  voor  de  valorisatie  van  innovatieve  kennis  en  kunde  voor  de  gehele  Deltasector.      
  • 8.   7       3.3   Uitvoering       Op  basis  van  het  bovenstaande  heb  ik  voor  de  Master  een  structuur  ontwikkeld  waarin  alle   uitgangspunten  voor  de  vormgeving  van  het  onderwijs  zijn  verwerkt.  Deze  bestaat  uit  de  hierna   beschreven  onderdelen.   3.3.1   De  Modules   De  samenstelling  van  het  onderwijsprogramma  is  opgebouwd  uit  vier  modules  met  thema’s  die   aansluiten  op  de  fasering  zoals  die  ook  bij  opgaven  in  het  bedrijfsleven  worden  gehanteerd.     De  thema’s  van  deze  modules  zijn:   •   Initiation  and  Problem  Analysis   •   Planning  and  Design   •   Construction   •   Operation,  Monitoring  and  Maintenance   De  ontwikkeling  van  verschillende  competenties  die  relevant  zijn  voor  de  thema’s  vinden  in  de   afzonderlijke  modules  plaats.       Per  module  worden  met  name  de  volgende  competenties  ontwikkeld:   •   Initiation  and  Problem  Analysis;  Initiate,  Communicate  and  Cooperate,  Manage   •   Planning  and  Design;  Design,  Specify,  Communicate  and  Cooperate,  Manage   •   Construction;  Realise,  Communicate  and  Cooperate,  Manage     •   Operation,  Monitoring  and  Maintenance;  Operate,  Communicate  and  Cooperate,  Manage     Deze  modules  zijn  ook  toegankelijk  voor  werknemers  uit  het  bedrijfsleven  (zij-­‐instromende   studenten).  Deze  kunnen  losse  onderdelen  van  de  opleiding  volgen  en  deelcertificaten  behalen.   Zodoende  geeft  de  Master  een  invulling  aan  ‘Een  leven  lang  leren’.  De  zij-­‐instromende  studenten   kunnen  middels  het  behalen  van  de  deelcertificaten  van  alle  verschillende  onderdelen  van  de   opleiding  hun  Mastertitel  behalen.  Dit  vormt  naast  de  primaire  doelgroep  van  de  Master  een  extra   groep  instromers.  Deze  groep  betaalt  commerciële  tarieven  voor  het  onderwijs  en  zijn  een  extra  bron   van  inkomsten.  Hiermee  kan  een  bijdrage  worden  geleverd  aan  de  uitvoering  van  de  extra   studiebelasting  van  het  onderwijsprogramma  die  niet  door  de  rijksbijdrage  wordt  gedekt.      
  • 9.   8     De  vier  modules  van  de  Master  zijn  elk  samengesteld  uit  drie  verschillende  onderdelen;     3.3.2   Werken  in  de  praktijk;  Lerend  werken,  werkend  leren.   Iedere  student  werkt  mee  aan  reële  ‘deltaprojecten’  in  de  praktijk.  Verschillende  bij  de  Master   aangesloten  bedrijven  bieden  de  studenten  een  werkplek,  ontsluiten  kennis  en  geven  informatie   over  geselecteerde  Deltaprojecten  die  zij  in  uitvoering  hebben.  Zij  bieden  studenten  de  mogelijkheid   om,  in  aansluiting  op  hun  individuele  expertise,  onderdelen  uit  een  project  nader  uit  te  werken.  De   professionals  uit  het  bedrijf  ondersteunen  hen  en  studenten  werken  met  de  tools  en  werkmethoden   uit  de  praktijk.  Studenten  verdiepen  hun  oriëntatie  en  ontwikkelen  hiermee  werkenderwijs  hun   eigen  beroeps  specifieke  competenties  van  Bachelor  niveau  tot  Master  niveau.  Tijdens  deze   praktische  werkzaamheden  worden  de  studenten  gecoached,  begeleid  en  ondersteund  door   docenten  van  de  Masteropleiding  Delta  Development.   3.3.3   Met  en  van  elkaar  leren  in  leerwerkgroepen   Alle  studenten  die  een  zelfde  module  volgen  komen  in  leerwerkgroepen  bij  elkaar.  Zij  gaan  in  dialoog   met  elkaar,  delen  hun  werkervaringen  en  leermomenten,  ondersteunen  elkaar  en  onderzoeken  hoe   iedereen,  vanuit  zijn  eigen  expertise  en  mogelijkheden,  het  beste  kan  bijdragen  om  breed  gedragen   oplossingen  te  vinden.  Zij  leren  daarbij  de  meerwaarde  van  -­‐  en  de  obstakels  bij  -­‐  het  samenwerken   in  synergie  kennen  en  versterken  hun  sociale  vaardigheden.  Er  is  gekozen  om  gebruik  te  maken  van   de  bij  de  Hogeschool  Zeeland  ontwikkelde,  geavanceerde  EMM  (Expertise  Management   Methodologie),  waardoor  hun  inzichten,  kennis  en  kunde  verder  worden  verdiept  en  expliciet   gemaakt.  Omdat  de  leerwerkgroepen  bestaan  uit  studenten  die  multidisciplinair,  binnen  een  zelfde   fase,  aan  een  diversiteit  van  Deltaprojecten  werken,  krijgen  zij  over  de  volle  breedte  van  de   Deltaopgaven  inzicht  in  hoe  entiteiten  (personen,  organisaties,  machines,  etc.)  denken,   respectievelijk  in  een  bepaalde  situatie  functioneren,  op  welke  manier  ze  onderling  afhankelijk  zijn,   elkaar  beïnvloeden  en  hoe  ze  elkaar  (kunnen)  faciliteren.  Het  groepsleerproces  wordt  begeleid  door   speciaal  hiervoor  toegeruste  docenten  van  de  Masteropleiding  Delta  Development.   3.3.4   Kennis  portal   De  Master  Delta  Development  biedt  een  portal  voor  valorisatie  van  kennis  en  kunde  die  is  ontwikkeld   door  de  Deltasector.  Innovatieve  ontwikkelingen,  nieuwe  trends,  visies  of  wetgeving  en  best   practices  die  van  belang  zijn  voor  de  ontwikkeling  van  de  Nederlandse  Deltasector  worden  door   experts  in  hun  specifieke  vakgebied  aangeboden  in  de  vorm  van  colleges,  Masterclasses,  films  en   Massive  Open  Online  Courses  (MOOC’s).  Studenten  en  overige  geïnteresseerden  kunnen  deze   informatie  live  volgen,  of  er  digitaal  kennis  van  nemen. Er  ontstaat  een  rijke  en  groeiende  bron   (bibliotheek)  van  informatie  die  de  studenten  als  basis  dient,  die  zij  kunnen  toepassen  en  kunnen   verspreiden  bij  de  partijen  die  bij  hun  werkzaamheden  betrokken  zijn.        
  • 10.   9       3.3.5   De  Master  thesis   De  Professionele  Masteropleiding  Delta  Development  wordt  afgesloten  met  een  Masterthesis.  Hierin   wordt  praktijkgericht  onderzoek  uitgevoerd  binnen  de  lectoraten  van  de  Dutch  Delta  Academy.   Studenten  dienen  een  onderzoeksvoorstel  in  dat  aansluit  op  de  thema’s  van  deze  lectoraten.  Voor  dit   voorstel  kunnen  zij  zich  laten  leiden  door  de  reeds  gedefinieerde  onderzoekbehoeftes  van  de   lectoraten,  of  zij  kunnen  een  nieuw  voorstel  in  de  lectoraten  inbrengen  dat  voorziet  in  de  behoefte   van,  en  wordt  ondersteund  door,  een  bedrijf  waar  zij  in  hun  opleiding  werkzaam  voor  zijn  geweest.   Na  goedkeuring  van  het  voorstel  voeren  zij  onder  begeleiding  van  het  lectoraat  het  onderzoek  uit.  Na   positieve  afronding  van  de  Masterthesis  is  de  opleiding  voltooid,  wordt  het  diploma  en  uitgereikt,  en   mogen  de  afgestudeerden  de  titel  Master  of  Science  (MSc)  voeren.   3.3.6   Monitoring  en  Toetsing   De  studenten  die  aan  de  Professionele  Master  Delta  Development  deelnemen  voeren  alle  activiteiten   uit  met  gebruik  van  de  de  Expertise  Management  Methodologie  (EMM).  Bij  aanvang  krijgen  zij  een   ingerichte  structuur  met  een  overzicht  van  de,  bij  de  module  horende,  competentieset,   beroepstaken  en  algemeen  geformuleerde  deeltaken  die  voor  dit  onderdeel  van  de  opleiding  van   toepassing  zijn.  Zij  geven  zelf  hun  specifieke  deeltaken  aan  in  aansluiting  op  hun  expertise  en   leerbehoefte.  Door  het  gebruik  van  EMM  worden  continu  alle  activiteiten  en  resultaten  van  iedere   individuele  student  geregistreerd.  Daarmee  is  het  mogelijk  om  op  elk  willekeurig  moment  het   leerproces  van  iedere  deelnemer  inzichtelijk  te  maken  en  indien  gewenst,  een  student  tussentijds   doelgericht  te  coachen  of  te  begeleiden  of  ondersteunen.  Voor  een  Masteropleiding  echter  mag  een   hoge  mate  van  zelfstandigheid,  inzet  en  discipline  evenals  eigen  regie  en  zelfsturing,  van  studenten   worden  verwacht.     Studenten  krijgen  de  opdracht  om  bij  afronding  van  de  module  het  leerproces  en  de  resultaten  van   alle  activiteiten;  de  competentie  ontwikkeling  en  de  uitvoering  van  de  beroepstaken  en  specifieke   deeltaken,  ter  beoordeling  te  overleggen.  De  docenten  moeten,  aan  de  hand  van  vooraf  bepaalde   criteria,  bepalen  of  de  geleverde  bewijslast  aantoont  dat  minimaal  het  beoogde  Masterniveau  is   behaald  en  het  deelcertificaat  mag  worden  uitgereikt.     Door  de  bewijslast  van  het  behalen  van  de  leerdoelen  aan  de  student  te  laten,  wordt  inzicht  en   bewustwording,  en  daarmee  regie  over  het  eigen  leer-­‐  en  ontwikkelingsproces  ontwikkeld.  Dit  zijn   factoren  die  bijdragen  aan  een  optimale  leeropbrengst  van  de  opleiding  en  hebben  daarmee  een   positief  effect  het  totale  studiesucces  met  een  beperkte  maar  efficiënte  inzet  van  tijd  en  middelen.        
  • 11.   10     3.4   Feedback   Met  het  bedrijf  ‘Hobéon’  heb  ik  in  diverse  stadia  van  ontwikkeling  van  eerder  genoemde  structuur   afstemmingsgesprekken  gehad,  zij  hebben  e.e.a.  van  feedback  voorzien  waarop  de  structuur  waar   nodig    en  wenselijk  is  aangepast/verbeterd  om  zodoende  de  kans  op  een  succesvolle  accreditatie  te   vergroten.   De  voorgestelde  structuur  van  het  onderwijs  heeft  bijkomende  voordelen:     •   De  uitvoering  van  het  onderwijs,  met  name  de  bijeenkomsten  van  de  ‘Leerwerkgroepen’,   kunnen  op  iedere  wenselijke  locatie  worden  uitgevoerd.   •   De  minimale  tijdsbelasting  die  voor  deelname  aan  de  Master  op  een  onderwijslocatie  moet   worden  uitgevoerd  (de  bijeenkomsten  van  de  ‘Leerwerkgroepen),  bedraagt  één  dag  per   week.   •   Alle  overige  activiteiten  voor  de  opleiding  (het  ‘Werken  in  de  praktijk’)  zijn  voor  een   werknemer  die  zich  binnen  diens  werk  bezig  houdt  met  activiteiten  die  in  de  Master  aan  bod   komen  binnen  werktijd  uitvoerbaar.     •   De  voorgeschreven  kennis  en  informatie  uit  het  ‘kennis  portal’  die  gevolgd  moet  worden,  kan   op  een  eigen  gekozen  moment  binnen  een  vastgestelde  periode,  digitaal  worden   bestudeerd.   De  voorgestelde  structuur  bevat  een  aantal  onderdelen  die  vragen  oproepen  die  nog  moeten   worden  beantwoord,  zoals:   •   Voldoet  het  gebruik  van  EMM  in  de  opleiding,  met  name;  het  gebruiksgemak,  de  continuïteit   en  de  mogelijkheden  voor  het  faciliteren  van  het  onderwijsproces,  aan  de  eisen  en   verwachtingen  die  voor  de  opleiding  evenals  voor  de  accreditatie  worden  gesteld?   •   Zijn  er  voldoende  bedrijven  met  geschikte  projectopdrachten  bereid  om  aan  de  opleiding   mee  te  werken  en  zich  ook  te  committeren  aan  de  eisen  die  de  opleiding  daarvoor  stelt,   zodat  de  continuïteit  van  de  onderwijsstructuur  kan  worden  gewaarborgd.  Hoe  wordt  dit   commitment  vastgelegd?   •   Werken  studenten  bij  bedrijven  als  tijdelijke  werknemer  of  leveren  de  bedrijven  alleen  een   gastheerschap?   3.5   Actualisatie   Met  verschillende  medewerkers  van  de  Hogeschool  Zeeland  heb  ik  de  consequenties  en  de   mogelijkheden  voor  de  realisatie  van  de  door  mij  gekozen  opzet  doorgesproken.     Ik  heb  de  voorgenomen  onderwijsstructuur  besproken,  in  diverse  bijeenkomsten  de  mogelijkheden   van  het  gebruik  van  EMM  onderzocht  en  besproken,  en  de  digitale  mogelijkheden  voor  het   registreren  en  aanbieden    van  de  gastcolleges  onderzocht.   Mijn  conclusie  tot  op  heden  is  dat  er  geen  noemenswaardige  belemmeringen  zijn  om  een  succesvolle   ontwikkeling  van  deze  structuur  te  blokkeren.   3.6   Advies  voor  het  vervolg   Voor  het  aanvragen  van  de  Toets  Macrodoelmatigheid  moet  de  voorgestelde  inhoud  en  structuur   van  de  opleiding  nog  op  relevante  juridische  aspecten  worden  gecontroleerd  en  waar  nodig   aangepast  en  nader  verantwoord.  De  definitieve  opbouw  van  de  competentieset  en  de  vaststelling   van  de  vereiste  diepgang  en  complexiteit  om  te  voldoen  aan  het  Masterniveau  moet  nog  worden   uitgewerkt  en  vastgesteld.    
  • 12.   11     4   Bepaling  van  de  doelgroep  voor  de  opleiding   4.1   Achtergrond   De  vraagstukken  die  spelen  in  de  Delta  zijn  complex  van  aard  en  vragen  om  een  integrale   benadering.  Deze  bevinding  wordt  door  de  Nederlandse  Deltasector  evenals  door  de  Rijksoverheid   breed  bevestigd  en  uitgedragen.   4.2   Plan   Basisuitgangspunt  is  om  een  doelgroep  voor  de  Masteropleiding  te  definiëren  van  potentiele   studenten  van  Bachelor  niveau  die  al  beschikken  over  de  kennisdomeinen  die  bepalend  zijn  voor  het   succesvol  kunnen  oplossen  van  de  ‘Delta  Development’  vraagstukken,  waaraan  in  de  opleiding  en  in   het  bedrijfsleven  wordt  gewerkt.  De  samenstelling  van  deze  doelgroep  bestaat  uit  drie  subgroepen;   1.   Doorstroom  studenten,  Bachelor  studenten  uit  het  domein  Built  Environment     2.   Buitenlandse  studenten     3.   Zij-­‐instoom  studenten  uit  het  bedrijfsleven     4.3   Uitvoering   Om  een  gefundeerde  keuze  voor  de  samenstelling  van  deze  doelgroep  te  maken  heb  ik  onderzocht   welke  kennisdomeinen  bepalend  zijn  voor  het  succesvol  kunnen  oplossen  van  Delta  vraagstukken.   Hiervoor  heb  ik  onderzoek  verricht  naar  de  samenstelling  van  de  kennisdomeinen  die  ten  grondslag   liggen  aan  de  succesvolle  projecten  van  het  innovatieprogramma  ‘Building  with  Nature’.  Vervolgens   heb  ik  gesprekken  gevoerd  met  Huib  de  Vriend,  Hoogleraar  Civiele  Techniek,  voormalig  directeur  van   de  ‘Stichting  Ecoshape’  en  voormalig  directeur  kennis  van  het  kennisinstituut  ‘Deltares’,  met  Henk   Nieboer,  directeur  Witteveen  en  Bos  en  huidige  directeur  van  de  ‘Stichting  Ecoshape’  en  met  Ronald   Waterman,  wiens  expertise  geen  nadere  uitleg  behoeft.     Deze  gesprekken  resulteerde  in  een  indeling  in  drie  kennisdomeinen,  te  weten;   •   Techniek,  (civiele  techniek,  ….)   •   Omgeving  (ecologie,  planologie,  ….)   •   Organisatie/Governance  (Bestuurskunde,  Economie,…)   4.4   Check   In  samenwerking  met  Huib  de  Vriend  heb  ik  geverifieerd  of  de  indeling  van  deze  drie   kennisdomeinen  zich  leent  om  een  werkbare,  evenwichtige  en  succesvolle  opbouw  en  structuur  van   het  onderwijsprogramma  te  creëren.  Dit  blijkt  zo  te  zijn  reden  waarom  deze  indeling  in  de  verdere   ontwikkeling  van  de  modules  is  toegepast.      
  • 13.   12     4.5   Actualisatie   Iedere  student  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  moet  bij  aanvang  beschikken  over   een  competentieprofiel  dat  relevant  is  voor  het  werken  aan  de  Delta  vraagstukken  die  in  de  opleiding   behandeld  worden.  Als  in  de  procedure  voor  toelating  iedere  student  die  beschikt  over  de  juiste   vooropleiding  moet  aantonen  dat  hij  over  een  voor  de  Master  relevant  competentieprofiel  beschikt   en  dit  ook  voldoende  kan  motiveren,  vindt  er  een  selectie  plaats  die  naar  verwachting  het   studiesucces  ten  positieve  zal  beïnvloeden.     Het  resultaat  van  deze  procedure  is  tevens  dat  een  aankomend  student:   •   zich  bewust  is,  of  wordt,  van  de  waarde  van  zijn  eigen  competentieprofiel;   •   zich  op  voorhand  verdiept  in  de  inhoud  en  structuur  van  de  opleiding;   •   bij  aanvang  al  heeft  nagedacht  over  zijn  mogelijke  studieloopbaan.   Deze  aspecten  hebben  naar  mijn  verwachting  een  positief  effect  op  het  algehele  studiesucces  van  de   studenten  aan  de  opleiding.  De  kans  op  een  (onbewust)  verkeerde  studiekeuze  is  kleiner,  waardoor   minder  studenten  vroegtijdig  zullen  stoppen  en  de  bewustwording  van  de  studieloopbaan  wordt   gestimuleerd  waardoor  studenten  doelgerichter  studeren.     Daarbij  biedt  deze  selectie  de  HZ  University  of  Applied  Sciences  een  gereedschap  om  de  meest   geschikte  en  gemotiveerde  studenten  te  kunnen  selecteren  die  naar  verwachting  de  Hogeschool   Zeeland  als  goede  ambassadeurs  zullen  vertegenwoordigen  bij  de  aangesloten  bedrijven.   Voor  een  Professionele  Masteropleiding  is  een  selectieprocedure  voor  de  toelating  wettelijk   toegestaan.     4.6   Advies  voor  het  vervolg   Voor  de  toets  Macrodoelmatigheid  moeten  de  procedures  en  criteria  die  de  toelating  bepalen   eenduidig  worden  opgesteld  en  geformuleerd.  Om  deze  activiteiten  uit  te  kunnen  voeren  moet  de   definitieve  aanpak  en  structuur  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  zijn  bepaald.    
  • 14.   13       5   Het  Instroomonderzoek   5.1   Achtergrond   Macrodoelmatigheidstoets:  Voor  het  onderzoek  naar  de  macrodoelmatigheid  van  de  opleiding  moet   het  instroomvolume  dat  de  instelling  twee  jaar  na  de  start  van  de  opleiding  verwacht  te  realiseren,   worden  weergegeven.   5.2   Plan   Basisuitgangspunt  voor  de  de  ontwikkeling  van  de  Master  is  om  een  programma  te  ontwikkelen  dat   als  primaire  keuze  voor  een  vervolgopleiding  geselecteerd  worden  door  hbo-­‐studenten,  studenten   uit  het  buitenland,  en  zij-­‐instroom  studenten.     De  kans  dat  deze  mogelijkheid  ontstaat  is  optimaal  wanneer  de  opleiding:   •   een  kwalitatief  goede  reputatie  heeft,  bij  studenten  maar  zeker  ook  bij  bedrijven  uit  de   sector;   •   studenten  de  mogelijkheid  biedt  zich  op  hun  eigen  specialisme  verder  te  ontwikkelen;   •   studenten  in  staat  stelt  mee  te  werken  aan  betekenisvolle,  reële  Deltaprojecten;   •   er  toonaangevende  bedrijven  uit  de  Deltasector  bij  betrokken  zijn;   •   studenten  een  vliegende  start  biedt  van  hun  carrière  in  de  ‘beroemde’  Nederlandse   Deltasector.       5.3   Uitvoering     De  Hogeschool  Zeeland  heeft  aan  Hobéon  de  opdracht  verleend  voor  de  uitvoering  van  een   instroomonderzoek.  De  digitale  enquêtes  voor  het  onderzoek  zijn  uitgezet  bij  drie  Hogescholen:   Hogeschool  Rotterdam,  HZ  University  of  Applied  Sciences  en  Hogeschool  Van  Hall  Larenstein.  Het   instroomonderzoek  is  uitsluitend  uitgevoerd  onder  de  primaire  doelgroep,  derde-­‐  en  vierdejaars   studenten  van  deze  opleidingen  (dus  niet  onder  de  zij-­‐instromers  en  buitenlandse  studenten).   5.4   Feedback   Voor  de  samenstelling  van  het  instroomonderzoek  heb  ik  een  beschrijving  gemaakt  van  de  opleiding.   Om  het  onderzoek  uit  te  kunnen  voeren  heb  ik  gesprekken  gevoerd  met  de  Hogeschool  Rotterdam,   evenals  met  van  Van  Hall  Larenstein,  teneinde  hen  te  informeren  en  motiveren  om  aan  het   onderzoek  mee  te  werken  en  dit  goed  uit  te  kunnen  voeren.     5.5   Actualisatie   De  uitvoering  van  het  instroomonderzoek  leverde  bij  de  Hogeschool  Zeeland  in  eerste  instantie   weinig  respons.  Om  de  respons  te  vergroten  heb  ik  de  regie  voor  de  verspreiding  van  de  enquêtes   genomen  en  gesprekken  met  studenten  gevoerd.  Daarop  kwamen  er  voldoende  reacties  binnen.  De   studenten  binnen  de  Hogeschool  Zeeland  die  ik  over  de  Master  heb  gesproken  toonde  veel   enthousiasme  om  de  nieuwe  opleiding  te  gaan  volgen  en  de  bereidheid  om  het  ontwikkelingsproces   te  ondersteunen.    
  • 15.   14       De  medewerking  aan  het  onderzoek  van  de  Hogeschool  Rotterdam  en  van  ‘van  Hall  Larenstein’  is  na   een  aarzelende  start  goed  verlopen.  Bij  beide  Hogescholen  werd  veel  interesse  getoond  in  de   oprichting  van  de  Master  en  de  wens  tot  samenwerking  en  verdere  betrokkenheid  uitgesproken.   Aangezien  deze  samenwerking  de  kans  op  een  succesvolle  accreditatie  zou  vergroten  heb  ik  de   wenselijkheid  hiervan  bij  de  Hogeschool  Zeeland  bij  Willem  den  Ouden  nader  onderzocht.  Om  de   complexiteit  van  het  proces  niet  te  verhogen  is  besloten  om  deze  optie  vooralsnog  niet  verder  uit  te   werken.     Uit  het  instroomonderzoek  van  Hobéon  blijkt  (zie  bijlage  instroomonderzoek)  dat  44  van  de  112   respondenten  belangstelling  hebben  voor  de  nieuwe  Professionele  Master  Delta  Development.  Dit  is   met  circa  39%  een  behoorlijke  belangstelling  voor  een  nieuwe  en  innovatieve  opleiding,  die  niet   wordt  verzorgd  door  andere  Hogescholen.   Ook  blijkt  uit  het  onderzoek  dat  de  interesse  voor  deelname  aan  de  Master  in  grote  mate  wordt   beïnvloed  door  de  locatie  in  Zeeland.  Naar  verwachting  ligt  de  totale  instroom  in  de  Professionele   Master  Delta  Development  op  een  leslocatie  in  Vlissingen  op  10  studenten  per  jaar.  In  geval  de   leslocatie  buiten  beschouwing  wordt  gelaten  komt  het  instroompotentieel  voor  de  nieuwe  opleiding   aanmerkelijk  hoger  uit.     Als  aanbeveling  geeft  ‘Hobéon’  een  aantal  randvoorwaarden  voor  het  bereiken  van  de  potentiële   studenten:   •   Richt  het  onderwijsprogramma  flexibel  in;  maak  modulair  onderwijs  in  de  avonduren  en/of   op  afstand  mogelijk,  zodat  tegemoet  gekomen  wordt  aan  de  behoefte  van  studenten  om   een  vervolgstudie  te  combineren  met  werk  en  privésituatie.   •   Zorg  dat  een  breed  scala  aan  bedrijven  en  instellingen  betrokken  is  bij  de  opleiding  en   actief  deelneemt  aan  de  Expertise  Management  Methodologie  (EMM).     •   Zorg  dat  het  onderwijsprogramma  verdiepende  technische  modules  bevat  en  dat  de  fasen   van  het  Deltaproject  gestructureerd  aan  bod  komen.   Al  deze  aanbevelingen  zijn  in  de  structuur  van  de  opleiding  verwerkt.   Aangezien  in  de  voorgestelde  opbouw  van  de  Masteropleiding,  zoals  al  eerder  vermeld,  studenten   alleen  voor  de  ‘leerwerkgroepen’,  dat  wil  zeggen  één  dag  per  week,  fysiek  op  een  onderwijslocatie     aanwezig  moeten  zijn,  ga  ik  ervan  uit  dat  het  door  Hobéon  genoemde  nadelige  effect  van  de  locatie   in  Zeeland  aanzienlijk  gereduceerd  wordt.     5.6   Advies  voor  het  vervolg   Om  de  kans  op  een  goede  instroom  te  vergroten  is  mijn  advies  om  de  locatie  voor  de  uitvoering  van   de  ‘leerwerkgroepen’  zorgvuldig  en  wellicht  in  afstemming  met  de  wensen  van  de  doelgroep  te   bepalen.  Samenwerking  met  de  Hogeschool  Rotterdam  en  van  Hall  Larenstein  zou  het  aantal   mogelijke  uitvoerlocaties  kunnen  vergroten.  Dit  is  mijns  inziens  een  verder  onderzoek  en   herwaardering  van  de  voordelen  waard.  Een  zorgvuldige  marketingstrategie  die  is  toegespitst  op  alle   doelgroepen  zal  de  instroom  zeker  positief  beïnvloeden.          
  • 16.   15       6   De  inhoud  van  de  opleiding   6.1   Achtergrond   De  arbeidsmarktrelevantie  is  een  belangrijk  punt  bij  de  ontwikkeling  van  nieuw  onderwijsaanbod.   Instellingen  dienen  zich  te  vergewissen  van  de  potentiele  beroepsprofielen  en   arbeidsmarktperspectieven  voor  de  afgestudeerden.  Het  is  daarom  belangrijk  om  werkgevers  en   waar  mogelijk  sector-­‐  of  brancheorganisaties  te  betrekken  bij  het  proces  van  ontwikkeling  van  nieuw   aanbod.  Bij  de  ontwikkeling  van  associate  degrees  en  hbo-­‐Masters  is  de  aandacht  hiervoor  extra  van   belang  (zie  Strategische  Agenda  Hoger  Onderwijs  en  Onderzoek  2015-­‐2025).   6.2   Plan   Het  plan  is  om  een  opleiding  samen  te  stellen  met  onderwijs  dat  zich  concentreert  op   beroepsuitoefening  met  een  inhoud  die  is  afgestemd  op  de  behoeftes  van  het  werkveld.  Deze   behoeftes  moeten  bij  een  brede  selectie  van  bedrijven  uit  de  sector  worden  onderzocht.   6.3   Uitvoering   Als  basis  voor  de  gesprekken  heb  ik  in  samenwerking  met  de  stuurgroep  een  globaal  voorstel   ontwikkeld  voor  een  mogelijke  inhoud  van  de  opleiding.  Hiervoor  hebben  wij  de  keuze  gemaakt  om   het  onderwijs  op  te  bouwen  en  te  organiseren  rond  de  in  het  werkveld  gehanteerde  tools  en   werkmethoden.  Voor  de  te  behandelen  thema’s  in  de  opleiding  is  aansluiting  gezocht  op  de  thema’s   die  ook  ten  grondslag  liggen  aan  de  Delta  Academy  van  de  HZ,  evenals  aan  het  beleid  van  de   ‘Topsector  Water’.     Deze  thema’s  zijn:  de  veilige  Delta,  de  veerkrachtige  Delta,  de  productieve  Delta  en  de  urbane  Delta.   Om  de  behoeften  van  het  werkveld  met  betrekking  tot  de  inhoud  van  de  opleiding  te  onderzoeken   en  deze  aanpak  te  verifiëren  en  nadere  invulling  te  kunnen  geven  heb  ik  diverse  gesprekken  gevoerd   met  een  brede  vertegenwoordiging  van  bedrijven  uit  de  Deltasector.   De  mensen  uit  de  bedrijven  die  ik  hiervoor  heb  gesproken  zijn:   •   Rijkswaterstaat         •   Waterschap  Hollandse  Delta       •   Stichting  Ecoshape         •   Witteveen  en  Bos         •   Antea           •   Grontmij           •   Hakkers           •   Vereniging  voor  Waterbouwers        
  • 17.   16     6.4   Feedback   Het  bleek  niet  eenvoudige  om  de  gewenste  informatie  van  bedrijven  te  krijgen.  Pogingen  om  dit  op   een  digitale  wijze  te  verzamelen  zijn,  op  een  enkele  respons  na,  mislukt.  De  persoonlijke  gesprekken   hadden  meer  succes,  al  bleek  al  snel  dat  er  door  de  benaderde  partijen  veel  minder  gestructureerd   gewerkt  wordt  dan  dat  ik  aanvankelijk  had  gedacht.  Uiteindelijk  heb  ik  voldoende  informatie  en   inzicht  verkregen  om  een  ‘gedragen’  curriculum  te  kunnen  samenstellen.   Mijn  belangrijkste  conclusies  uit  dit  deel  van  het  onderzoek  zijn:   1.  Leidend  voor  de  activiteiten  in  het  bedrijfsleven  zijn  de  geldstromen.  Deze  worden  voor  de   Nederlandse    Deltasector  voor  een  belangrijk  deel  bepaald  door  de  inhoud  van  het  Deltaprogramma   die  jaarlijks  opnieuw  door  de  overheid  wordt  vastgesteld.  De  belangrijkste  actuele  programma’s  zijn:     •   ‘Meerlaagsveiligheid’   •   het  ‘Hoogwater  BeschermingsProgramma’  (HWBP)     •   de  ‘VervangingsOpgave  Natte  Kunstwerken’  (VONK)   •    de  afronding  van  het  programma  ‘Ruimte  voor  de  Rivier’.   2.  Veel  Nederlandse  bedrijven  die  actief  zijn  in  de  Deltasector  zijn  ook  prominent  aanwezig  bij  de   internationale  Deltaprojecten.  De  door  de  sector  ontwikkelde  kennis  en  ervaring  is  wereldberoemd   en  wordt  wereldwijd  gevraagd  en  ingezet.   3.  De  thema’s  die  wij  in  aanvang  voor  het  onderwijs  hadden  gekozen  zijn  wel  bepalend  voor  de   strategie  en  de  gekozen  oplossingen,  evenals  voor  de  Nederlandse  Deltabeslissingen,  maar  ze  bieden   onvoldoende  basis  voor  op  de  beroepsuitoefening  gericht  onderwijs.     4.  Er  is  geen  algemeen  gebruik  van  specifieke  tools  of  werkmethoden  waar  je  het  onderwijs  op  in   kunt  richten,  zodanig  dat  het  voldoet  aan  de  algemene  vraag  uit  het  bedrijfsleven.  Uiteraard  worden   er  programma’s  en  methoden  gebruikt  zoals  GIS  (Geografisch  Informatie  Systeem),  Matlab,  Python,   Delft  3D  en  BIM  (Bouw  Informatie  Model),  maar  dit  biedt  onvoldoende  structuur  om  de  opbouw  van   het  curriculum  op  te  baseren.  Er  wordt  wel  aangegeven  dat  een  programma  waarin  een  goede   ondersteuning  wordt  geboden  aan  de  gehanteerde  werkprocessen  wenselijk  is.   5.  Over  het  algemeen  vindt  met  het  belangrijk  dat  studenten  beschikken  over  voldoende   basisvaardigheden.  De  basisvaardigheden  die  met  name  werden  genoemd  zijn  rekenvaardigheden,   communicatieve  vaardigheden,  (correct  taalgebruik),  omgevingssensibiliteit,  commerciële   sensibiliteit  en  ondernemerschap.   6.  Met  name  bij  Rijkswaterstaat  en  de  waterschappen  is  er  een  groeiende  behoefte  aan  werknemers   met  kennis  en  kunde  op  het  gebied  van  procesmanagement,  als  gevolg  van  ontwikkelingen  en   veranderingen  in  de  werkprocessen.   7.  Nieuwe  contractvormen  en  de  toenemende  complexiteit  van  de  uitvoeringsprocessen  leidt  bij   constructiebedrijven  tot  een  behoefte  aan  werknemers  met  kennis  en  kunde  op  het  gebied  van   procesorganisatie.   8.  Ook  blijkt  er  een  groeiende  vraag  te  zijn  naar  werknemers  met  kennis  op  het  gebied  van  Asset   management.  
  • 18.   17     9.  Als  zeer  belangrijk  wordt  aangegeven  dat  er  voldoende  inzicht  en  duidelijkheid  is  over  de  kennis  en   kunde  die  een  aankomende  werkgever  van  studenten  van  de  Master  en  van  haar  afgestudeerden   mag  verwachten.   6.5   Actualisatie   In  de  gevoerde  gesprekken  heb  ik  voldoende  informatie  verzameld  om  een  gedragen  curriculum  te   kunnen  samenstellen.  Voor  een  continue  afstemming  van  het  curriculum  op  de  vraag  van  de   (Nederlandse)  arbeidsmarkt  moet  het  onderwijs  zich  richten  op  de  beroepsuitoefening  met   betrekking  tot  opgaven  zoals  die  uit  het  Deltaprogramma  volgen.  Daarbij  moet  het  onderwijs  zich   richten  op  buitenlandse  projecten  en  de  specifieke  aanpak  die  dit  vraagt.     Het  onderwijsprogramma  van  de  Master  richt  zich  bij  voorkeur  op  een  goede  ondersteuning  van  de   in  de  praktijk  gehanteerde  werkprocessen.     Studenten  dienen  in  hun  opleiding  een  duidelijk  en  overzichtelijk  ‘portfolio’  op  te  stellen  en  actueel   te  houden.  Een  goede  werkwijze  hiervoor  is  om  het  portfolio  op  te  nemen  in  de  structuur  van  de   opleiding  en  dit  als  onderdeel  van  de  beoordeling  op  te  nemen.   6.6   Advies  voor  het  vervolg   De  bovenstaand  informatie  heb  ik  verwerkt  in  een  concrete  opbouw  van  de  onderwijsmodules  (zie   bijlage).  Deze  opbouw  is  voor  ca.  70%  gereed  en  moet  verder  worden  ontwikkeld  en  uitgewerkt.  Mijn   advies  is  om  hier  samen  met  de  docenten  die  verantwoordelijk  worden  voor  de  uitvoering  van  het   toekomstige  onderwijs,  verdere  invulling  aan  te  geven.      
  • 19.   18     7   De  samenwerking  van  bedrijven  met  de  opleiding   7.1   Achtergrond   Een  belangrijk  deel  van  het  onderwijs  wordt  binnen  -­‐  en  in  nauwe  samenwerking  met  -­‐  het   bedrijfsleven  uitgevoerd.  Dit  ‘vraaggestuurde’  onderwijs  wordt  doorlopend  met  het  werkveld   afgestemd  en  de  studenten  maken  uitvoerig  kennis  met  de  dynamiek  van  de  praktijk  en  de  daar   gebruikte  tools  en  werkmethoden.  Zo  levert  de  opleiding  bij  afronding  goed  ingewerkte  potentiële   werknemers  voor  de  bedrijven/overheidsinstellingen  binnen  het  werkveld.   7.2   Plan   Om  de  Master  succesvol  van  start  te  kunnen  laten  gaan  is  het  belangrijk  om  bedrijven  te  motiveren   om  aan  de  opleiding  mee  te  werken.     Deze  bedrijven  krijgen:   •   Drie  dagen  per  week  ondersteuning  op  de  werklocatie  van  studenten  die  werkzaamheden   verrichten  voor  Deltaprojecten  in  uitvoering.   •   Analyses,  integrale  verbetervoorstellen  en  alternatieve  oplossingen  voor  de  betreffende   werkprojecten  of  voor  vergelijkbare  projecten  in  de  toekomst.     (deze  informatie  wordt  geleverd  naast  de  bovengenoemde  werkzaamheden)   •   Ontsluiting  (door  EMM)  van  de  innovatieve  kennis  en  kunde  van  diverse  aan  de  opleiding   gekoppelde  bedrijven,  overheden,  onderwijsinstellingen,  kennis-­‐  en   onderzoeksprogramma’s.     •   De  mogelijkheid  om  vroegtijdig  talentvolle  potentiële  werknemers  te  identificeren  en   eventueel  te  binden.     Bedrijven  die  aan  de  opleiding  meewerken  leveren:   •   Een  werkplek  voor  studenten.   •   Werkprojecten  met  projectinformatie  en  projectuitleg  en  ondersteuning.   •   Specifieke  expertise  in  de  vorm  van  gastcolleges.      
  • 20.   19     7.3   Uitvoering   Voor  de  werving  heb  ik  diverse  bedrijven  uit  mijn  netwerk  en  uit  het  netwerk  van  de  Hogeschool   Zeeland  benaderd,  te  weten:   •   Provincie  Zeeland             •   Provincie  Zuid  Holland       •   Gemeente  Dordrecht         •   Ministerie  I  &  M         •   Rijkswaterstaat         •   Deltares           •   Waterschap  Scheldestroom         •   Waterschap  Rivierenland       •   Waterschap  Hollandse  Delta     •   Hoogheemraadschap  Delfland     •   Witteveen  en  Bos         •   Antea           •   Grontmij           •   Hakkers           •   van  Oord           •   Boskalis           7.4   Feedback   Als  werkwijze  heb  ik  de  bovengenoemde  personen  per  mail  of  per  telefoon  benaderd,  met  het   verzoek  mij  in  een  persoonlijk  gesprek  de  ambities  van  de  Masteropleiding  toe  te  laten  lichten.   Tijdens  de  daaruit  voortvloeiende    gesprekken  heb  ik  met  ieder  van  hen  de  kansen,  mogelijkheden  en   de  wederzijdse  verwachtingen  van  een  potentiele  samenwerking  uitvoerig  doorgesproken.     Al  na  de  eerste  gesprekken  heb  ik  mijn  visie  over  de  meerwaarde  die  samenwerking  met  de  Master   biedt  direct  moeten  herwaarderen.     Uit  diverse  reacties  kreeg  ik  terug  dat  studenten  die  bij  een  bedrijf  komen  werken  een  bedrijf  meer   kosten  dan  dat  zij  opbrengen.  Het  is  mijns  inziens  goed  om  bij  de  invulling  van  het  curriculum   rekening  te  houden  met  de  behoeften  van  het  bedrijfsleven  om  daarmee  de  toegevoegde  waarde   van  studenten  voor  de  bedrijven,  waar  zij  gedurende  en  na  hun  studie  gaan  werken,  te  kunnen   vergroten.     EMM  en  de  mogelijkheden  die  dit  kan  bieden  is  nog  moeilijk  aan  bedrijven  uit  te  leggen.  Het   openbare  karakter  van  EMM  is  voor  sommige  bedrijven  zelfs  bedreigend.  Voor  het  mogelijk  wordt   om  bedrijven  te  motiveren  om  EMM  te  gebruiken  ten  behoeve  van  kennis  en  expertise  management   en  als  alternatief  voor  het  schrijven  van  rapporten  moeten  er  nog  veel  stappen  met  betrekking  tot  de   duidelijkheid  en  het  gebruiksgemak  van  EMM  worden  genomen  (marketing  van  EMM).  
  • 21.   20     7.4.1   Hoopgevend  conclusies  en  opbrengsten  uit  de  gesprekken:   •   Rijkswaterstaat:     Door  Rijkswaterstaat  werd  direct  positief  gereageerd  op  het  aanbod  met  als  argument:   door  de  vergrijzing  van  onze  werknemerspopulatie  weten  wij  precies  wanneer  wij  nieuwe   mensen  met  welke  kennis,  vaardigheden  en  competenties  nodig  hebben;  Master  zou  in   een  deel  van  deze  behoefte  prima  kunnen  voorzien.   Het  Ministerie  I  &  M,  alsmede  voor  Rijkswaterstaat  wil  kennis  en  expertise  delen  en  is   natuurlijk  bereid  om  gastcolleges  te  verzorgen  of  eventuele  andere  bijdragen  te  leveren.   •   Gemeente  Dordrecht:   De  gemeente  wil  studenten  in  de  stad,  daarbij  wil  de  gemeente  er  alles  aan  doen  om  het   vestigingsklimaat  voor  bedrijven  in  de  regio  te  optimaliseren.  Samenwerking  van  de   Master  met  het  pilotproject  ‘Meerlaagsveiligheid  Eiland  van  Dordrecht’  past  binnen  deze   ambities.   De  gemeente  wil  haar  kennis  en  expertise  delen  en  is  natuurlijk  bereid  om  gastcolleges  te   verzorgen.  Ook  het  leveren  van  een    onderwijslocatie  behoort  tot  de  mogelijkheden.   •   Witteveen  en  Bos:   Witteveen  en  Bos  vindt  de  Master  een  waardevol  initiatief,  echter  zij  staan  nog   terughoudend  tegenover  gebruik  van  EMM.  Het  voornemen  is  uitgesproken  om  wellicht   alle  vestigingen  van  Witteveen  en  Bos  met  de  Master  te  laten  samenwerken.  Witteveen  en   Bos  is  bereid  tot  het  delen  van  kennis  en  expertise.     •   Waterschap  Hollandse  Delta:   Ook  het  Waterschap  staat  positief  tegenover  een  samenwerking  met  de  Master.  Door   veranderingen  in  rol  en  werkzaamheden  heeft  het  Waterschap  veel  nieuwe  kennis  en   kunde  nodig.  Het  delen  van  kennis  en  expertise  is  voor  het  Waterschap  geen  bezwaar.  Ook   het  Waterschap  wil  gastcolleges  voor  de  opleiding  verzorgen.   •   Hakkers:   Dit  bedrijf  gaf  aan  graag  studenten  op  te  willen  nemen  omwille  van  de  toenemende   complexiteit  van  de  procesvoorbereiding  van  de  werkopdrachten.  Ook  Hakkers  zou   gastcolleges  willen  verzorgen   •   Antea:   Ook  Antea  wil  studenten  opnemen.  Zij  voelen  niets  voor  de  openbaarheid  van  EMM   omwille  van  de  concurrentie  maar  willen  graag  kennis  en  expertise  delen  via  gastcolleges,   mits  dit  gestructureerd  en  met  zorg  wordt  georganiseerd.  Antea  is  expert  op  het  gebied   van  Asset  management  en  Procesmanagement.   •   Grontmij:     Grontmij  heeft  een  traditie  van  samenwerking  met  het  onderwijs  en  wil  ook  graag   samenwerken  met  de  Master.  Echter  door  de  recente  fusie  met  Sweco  zijn  hier  op  dit   moment  nog  geen  concrete  afspraken  over  te  maken.        
  • 22.   21     •     Door  verschillende  bedrijven  werd  aangegeven  dat  zij  geld  beschikbaar  hebben  als  vergoeding  voor   de  werkzaamheden  die  de  studenten  uitvoeren.  Ook  het  contractueel  vastleggen  van  afspraken  met   wederzijdse  verplichtingen  is  mogelijk.  Zelfs  het  vastleggen  van  een  verplichting  om  met   terugkerende  regelmaat  een  minimale  hoeveelheid  afgestudeerde  studenten  een  dienstverband  aan   te  bieden  is  als  voorstel  genoemd.     Een  aantal    van  de  benaderde  bedrijven  geeft  aan  niet  te  werken  met  HBO  opgeleide  medewerkers,   of  hebben  geen  moeite  met  het  vinden  van  nieuwe  medewerkers.  Anderen  hebben  überhaupt  niet   gereageerd.   7.5   Actualisatie   In  de  gesprekken  is  de  bereidheid  om  mee  te  werken  aan  de  Master  door  diverse  partijen   uitgesproken.  Deze  samenwerking  met  het  werkveld  moet  nog  verder  worden  uitgewerkt.   Voor  de  samenwerking  met  de  Pilot  ‘Meerlaagsveiligheid,  Eiland  van  Dordrecht’  is  het  commitment   breed  in  de  coalitie  besproken  en  bevestigd.  De  samenwerking  van  bedrijven  met  de  Master  kan  via   het  Delta  Platform  formeel  en  structureel  worden  vastgelegd.  Dit  zou  het  succes  voor  de  beoordeling   van  de  Macrodoelmatigheid  sterk  ten  positieve  beïnvloeden.     7.6   Advies  voor  het  vervolg   Voor  de  aanvraag  voor  de  toets  Macrodoelmatigheid  moet  de  structuur  van  de  samenwerking  met   bedrijven  worden  bepaald  en  vastgelegd.  Wellicht  op  een  vergelijkbare  wijze  als  bij  het  duale   onderwijs.  De  rol,  invulling  en  het  commitment  van  het  Delta  Platform  voor  de  Master  moet  ook  nog   worden  bepaald  en  vastgelegd.     Ik  adviseer  de  Hogeschool  Zeeland  daarnaast  om  de  periode  tot  de  definitieve  start  van  de  Master  te   gebruiken  als  ‘pilot’;  om  met  groepjes  studenten  van  een  ‘met  toekomstige  Masterstudenten’   vergelijkbaar  niveau  uit  de  domeinen  Techniek,  Environment  en  Governance,  binnen  de  structuur  en   omgeving  die  wij  met  de  opleiding  voor  ogen  hebben,  proef  te  draaien.  Wellicht  kunnen  de   studenten  deze  activiteiten  uitvoeren  als  invulling  van  hun  Bachelor  afstudeerstage.  Zo  kunnen  we   de  werkomgeving  voor  de  Master  zorgvuldig  ontwikkelen  en  testen.     Als  in  deze  situatie  gewerkt  wordt  met  EMM  kan  de  HZ  University  of  Applied  Sciences  ook  hier  in  de   praktijk  uitgebreid  ervaring  mee  opdoen,  de  mogelijkheden  ervan  optimaliseren,  de  structuur   (door)ontwikkelen  en  voorbereiden  op  het  gebruik  in  de  Masteropleiding.  De  gebiedspilot   ‘Meerlaagsveiligheid,  Eiland  van  Dordrecht’  zou  hier  als  eerste  project  een  uitstekende  omgeving   voor  vormen.      
  • 23.   22     8   Het  arbeidsmarktonderzoek   8.1   Achtergrond   Voor  het  onderzoek  naar  de  Macrodoelmatigheid  van  de  opleiding  moet  het  instellingsbestuur  aan   de  hand  van  objectieve  gegevens  aantonen  dat  de  realisering  van  de  opleiding,  gelet  op  het  belang   van  een  doelmatig  onderwijsaanbod  en  de  aanwezigheid  van  een  maatschappelijke  behoefte,  vanuit   de  arbeidsmarkt  en  het  beroepenveld  wordt  ondersteund  (zie  ‘Beleidsregels  Macrodoelmatigheid’,   toelichting.)   8.2   Uitvoering   Hobéon  is  gevraagd  om  de  gekozen  positionering  en  de  profilering  van  de  opleiding  te  valideren  en   de  arbeidsmarktbehoefte  aan  afstudeerders  kwantitatief  en  kwalitatief  te  valideren,  evenals  het   instroompotentieel  vanuit  de  arbeidsmarkt.   8.3   Uitvoering   Voor  een  optimale  uitvoering  van  het  arbeidsmarktonderzoek  heb  ik  een  lijst  van  bedrijven  en   contactpersonen  opgesteld  die  bij  Hobéon  is  aangeleverd.  Veel  van  deze  contactpersonen  hadden  al     eerder  aangegeven  te  willen  meewerken  aan  het  onderzoek.  Ten  behoeve  van  het   arbeidsmarktonderzoek  door  Hobéon  heb  ik  teksten  aangeleverd  met  een  omschrijving  van  de   opleiding.  Tevens  heb  ik  Hobéon  onderstaand  schema  aangeleverd  met  beroepsrollen  en  de  daarbij   horende  organisaties  die  potentiële  werkgevers  zijn  voor  afgestudeerde  Masterstudenten.  De  opzet   van  de  opleiding  is  op  dit  schema  gebaseerd.   Overheid                                       als  gebiedsbeheerder Overheid                                       als  projectbureau Ingenieursbureau   (inter)nationaal Aannemer   (inter)nationaal Financieder                       (bank  etc) Non  Governmental   Orgenization  (NGO) Kennisinstituut   Onderwijsinstelling Beleidsmedewerker ● ● Opdrachtgever  masterplan  ontwikkeling   ● ● ● ● Adviseur  planontwikkeling ● ● ● ● ● ● Projectleider  gebiedsontwikkeling ● ● ● Integraal  ontwerper ● ● ● ● Beoordelaar  plannen/ontwerpen ● ● ● ● Procesmanager  ontwerpfase ● ● ● Procesmanager  uitvoeringsfase ● ● Omgevingsmanager ● ● ● ● ● Financial  /  contract  engineer ● ● ● ● Delta  onderzoeker ● ● ● Delta  docent ● Organisaties Beroepsrollen
  • 24.   23     8.4   Feedback     Uit  het  onderzoek  van  Hobéon  blijkt  (zie  bijlage  arbeidsmarktonderzoek)  dat  de  thema’s  van  de     concept-­‐Master  Delta  Development  goed  aansluiten  bij  de  beroepspraktijk.  Het  valt  op  dat  de   respondenten  vooral  de  thema’s  veilige  Delta,  veerkrachtige  Delta  en  in  mindere  mate  het  thema   urbane  Delta  herkennen  als  passend  binnen  hun  beroepspraktijk.  De  fasering  van  een  groot   Deltaproject  worden  ook  herkend  en  respondenten  die  veel  innovatieve  projecten  uitvoeren  zijn   vooral  actief  in  de  fasen  initiatief,  planning  en  design  en  beheer  en  monitoring.   Het  beroepsprofiel  van  de  Masteropleiding  Delta  Development  past  ook  goed  bij  het  werkveld.  Het   werkveld  vindt  het  belangrijk  dat  respondenten  kennis  en  vaardigheden  hebben  inzake  “the  Dutch   Approach”.  Vooral  het  kunnen  maken  van  ruimtelijke  of  technische  ontwerpen  als  oplossing  voor   ontwikkelingen  van  Deltagebieden,  het  hebben  van  kennis  en  ervaring  inzake  asset-­‐management  en   het  optimaal  plannen  en  uitvoeren  van  beheer-­‐  en  onderhoudsactiviteiten  op  basis  van  een  beheer-­‐   en  onderhoudsplan  worden  gezien  als  belangrijke  kennisgebieden  en  competenties.   Het  werkveld  verwacht  dat  de  afgestudeerde  studenten  van  de  Master  kennis  en  ervaring  hebben   opgedaan  met  de  nodige  relevante  technische  tools.  Meer  dan  70%  is  het  er  (geheel)  mee  eens  dat   de  kennis  en  ervaring  met  de  genoemde  technische  tools  belangrijk  is.   Kennis  en  vaardigheden  met  betrekking  tot  project-­‐  en  procesmanagement  wordt  door  vrijwel  alle   respondenten  hoog  gewaardeerd.  Van  de  startende  professionals  wordt  vooral  verwacht  dat  ze  een   ondernemende  en  resultaatgerichte  houding  hebben  en  dat  ze  vanuit  hun  technische  specialisaties   verbindingen  kunnen  maken  met  andere  disciplines.   Voor  de  korte  termijn  verwacht  70%  van  de  respondenten  dat  er  een  gemiddelde  tot  erg  grote   behoefte  is  aan  de  kennis  en  ervaring  van  de  Master  Delta  Development.  Voor  de  middellange   termijn  verwachten  alle  respondenten  dat  er  een  gemiddelde  tot  zeer  grote  behoefte  is  aan  deze   kennis  en  ervaring.   Arbeidsplaatsen  voor  de  afgestudeerden:  Op  basis  van  de  raming  van  Hobeon  is  er  op  middenlange   termijn  een  jaarlijkse  vraag  naar  ruim  100  Masters  Delta  Development.   Zijinstromers:  Volgens  70%  van  de  respondenten  is  er  behoefte  aan  deelname  van  werknemers  aan   een  of  meerdere  modules.  Inhoudelijk  spreekt  de  opleiding  aan  en  men  wil  de  opleiding  vooral   modulair  volgen.  Wat  betreft  de  deelname  aan  de  volledige  Masteropleiding  Delta  Development   geeft  30%  van  de  respondenten  aan  dat  men  daar  behoefte  aan  heeft.   Wat  betreft  draagvlak  is  gevraagd  naar  de  mate  waarin  men  wil  participeren  in  deze   Masteropleiding.  Uit  het  onderzoek  blijkt  dat  40%  van  de  respondenten  mee  wil  werken  aan  de   ontwikkeling  van  de  opleiding.  Als  de  opleiding  er  eenmaal  is,  wil  60%  van  de  respondenten   meewerken  meewerken  aan  het  verzorgen  van  gastlessen  en  het  inbrengen  van  voorbeeldprojecten   die  ingezet  kunnen  worden  als  casus.  Dit  is  een  behoorlijk  hoge  participatiegraad  en  bevestigt  de   belangstelling  van  het  werkveld  voor  deze  opleiding.      
  • 25.   24     8.5   Actualisatie   De  resultaten  van  het  arbeidsmarktonderzoek  sluiten  goed  aan  bij  de  voorgenomen  inhoud  en   structuur  van  de  opleiding.  Daar  waar  de  opzet  van  de  Master  minder  aansluiting  bood,  heb  ik  de   opbouw  van  het  programma  aangepast  en  meer  laten  aansluiten  bij  de  activiteiten  van  de  doelgroep,   de  potentiële  werkgevers  voor  de  afgestudeerden.       8.5.1   Advies  voor  het  vervolg   Mijn  conclusie  uit  het  onderzoek  is  dat  de  Professionele  Master  Delta  Development,  zoals  deze  tot  op   heden  is  vorm  gegeven,  een  grote  kans  heeft  om  tot  een  gewaardeerde  en  succesvolle  opleiding  uit   te  groeien.  Ik  adviseer  om  voor  de  doorontwikkeling  van  de  Professionele  Master  een  solide   draagvlak  te  creëren  binnen  de  HZ  University  of  Applied  Sciences  en  daarmee  deze  een  kans  te  geven   om  uit  te  groeien  tot  een  opleiding  die  invulling  geeft  aan  de  grote  behoefte  en  waardering  die  voor   het  initiatief  door  de  Deltasector  is  uitgesproken.  De  Professionele  Master  Delta  Development  levert   daarmee  een  belangrijke  bijdrage  aan  de  aantrekkelijkheid  voor  studenten,  docenten  en   onderzoekers  om  zich  bij  de  HZ  University  of  Applied  Sciences  aan  te  sluiten.        
  • 26.   25       9   Verdere  ontwikkeling  en  toekomstige  uitvoering  van  het  onderwijs   9.1   Achtergrond   “  Het  zijn  docenten  die  een  concrete  interesse  weten  aan  te  wakkeren,  vertrouwen  en  durf  geven  en   een  gezonde  nieuwsgierigheid  of  kritische  en  lerende  houding  aanmoedigen.  Het  zijn  de  docenten   die  naast  de  overdracht  van  vak-­‐inhoud  de  studenten  ook  persoonlijk  weten  aan  te  spreken.  Op  die   manier  ontwikkelen  studenten  een  beeld  van  zichzelf  in  relatie  tot  het  beroep  en  wereld  waarin  ze   leven.  Een  dergelijk  beeld,  ofwel  beroepsidentiteit,  geldt  als  een  belangrijk  hulpmiddel  voor   zelfsturing.  Dat  is  noodzakelijk  in  een  tijd  waarin  studenten  in  toenemende  mate  hun  weg  moeten   zoeken  in  een  complexe,  veranderlijke  wereld.”     (Uit  het  boek  “Onderzoek  naar  de  inspirerende  docent”,  van  Edith  Roefs.)     9.2   Plan   Zoals  bovenstaand  citaat  beeldend  beschrijft  is  het  belangrijk  om  enthousiaste  docenten,  werkzaam   binnen  de  HZ  University  of  Applied  Sciences  of  daarbuiten,  te  vinden  en  te  motiveren  voor  de   verdere  ontwikkeling  en  toekomstige  uitvoering  van  het  onderwijs  van  de  Professionele  Master  Delta   Development.  Ook  moet  er  een  betrokken  team  van  ondersteunende  medewerkers  samengesteld   worden  ten  behoeve  van  de  organisatie  van  het  onderwijs.  Dit  team  moet  geformeerd  en   aangestuurd  worden.  Degene  die  deze  taak  op  zich  neemt  zou  naar  mijn  overtuiging  ook  degene   moeten  zijn  die  de  contacten  met  de  aangesloten  bedrijven  heeft  en  onderhoudt.  Zodoende  wordt   de  kennis  en  de  vraag  uit  de  sector  naar  ‘binnen’  gebracht  en  de  ontwikkeling  en  innovatieve   oplossingen  naar  ‘buiten’.  Een  positieve  spiraal  waarin  beide  partijen  elkaar  blijvend  versterken.   9.3    Uitvoering   Aantallen  medewerkers:  Voor  de  uitvoering  van  het  onderwijs  van  de  Professionele  Master  zijn  -­‐ naast  de  medewerkers  voor  de  organisatie  van  de  opleiding-­‐  minimaal  drie  docenten  nodig  met   kennis  en  ervaring  binnen  de  domeinen  Techniek,  Omgeving  en  Governance.  Deze  docenten  moeten   in  bezit  zijn  van  een  titel  hoger  dan  de  graad  die  met  de  opleiding  verkregen  wordt.  Daarbij  dienen  zij   bekend  zijn  met  de  beroepsuitoefening  in  de  praktijk  en  de  Deltavraagstukken  waar  in  de  Master  aan   gewerkt  wordt.  Dit  om  de  studenten  adequaat  te  kunnen  begeleiden  en  hun  activiteiten  en   resultaten  te  kunnen  beoordelen.   Naast  deze  drie  docenten  is  er  een  docent  nodig  die  de  groepsprocessen  kan  ondersteunen  en   begeleiden.  Ook  is  er  expertise  en  commitment  nodig  van  de  onderzoeksgroepen  om  de   aankomende  studenten  bij  de  uitvoering  van  hun  masterthesis  te  ondersteunen,  begeleiden  en   beoordelen.      
  • 27.   26       9.4   Feedback   Door  het  tekort  aan  personeel,  de  ontwikkelingen  van  het  nieuwe  curriculum  en  de  komende   accreditatie  hebben  de  medewerkers  van  de  Hogeschool  Zeeland  op  dit  moment  weinig  tot  geen   ruimte  om  het  ontwikkelingsproces  van  de  Professionele  Master  Delta  Development  te   ondersteunen.  Het  is  mij  daarom,  spijtig  genoeg,  tot  nu  toe  niet  gelukt  een  team  samen  te  stellen  om   de  verdere  benodigde  werkzaamheden  mee  uit  te  voeren.     9.5   Actualisatie   De  wijze  waarop  de  Professionele  Master  Delta  Development  is  opgebouwd  biedt  diverse  voordelen   voor  het  huidige  Bachelor  onderwijs  van  Delta  Academy:   •   een  bron  van  informatie  over  de  behoefte  van  het  beroepenveld,   •   een  rijke  aanvulling  van  het  bestaande  lesmateriaal,   •   een  netwerk  van  gecommitteerde  bedrijven  en  instellingen,     •   een  instrument  om  gerichte  ondersteuning  te  kunnen  bieden  aan  de  Delta  projecten  waar   de  hogeschool  bij  betrokken  is,   •   wellicht  een  toename  van  de  aanmeldingen  voor  het  Bachelor  onderwijs  door  de  extra   mogelijkheid  om  door  te  kunnen  studeren.     Voor  een  succesvolle  verdere  ontwikkeling  van  het  proces  adviseer  ik  om  het  programma  van  de   Master  en  alle  voordelen  die  dit  biedt  binnen  de  Hogeschool  breed  uit  te  dragen.  Dan  ontstaat  en   wellicht  meer  commitment  en  draagvlak  voor  het  initiatief  en  kan  de  Master  uitgroeien  tot  een   opleiding  waar  docenten  graag  bij  betrokken  willen  worden.   9.6   Advies  voor  het  vervolg   Mijn  advies  is  om  zo  spoedig  mogelijk  een  team  samen  te  stellen  van  gemotiveerde  en  goed   geoutilleerde    toekomstige  docenten  en  ondersteunend  personeel  om  de  plannen  voor  de   ontwikkeling  van  de  Master  verder  vorm  te  geven.