animal hasbandry ppt for B.sc degree.

1. 1

2. 2
‫امارت‬ ‫اسالمی‬ ‫افغانستان‬ ‫د‬
‫وزارت‬ ‫کړو‬ ‫زده‬ ‫لوړو‬ ‫د‬
‫پوهنتون‬ ‫نیمروز‬
‫پوهنځی‬ ‫کرهڼی‬
‫څانګه‬ ‫بڼوالی‬
‫اساسات‬ ‫ی‬‫مالدار‬ ‫د‬
‫کوونکی‬ ‫ترتیب‬
:
‫پوهنیار‬
‫اختر‬
‫محمد‬
(
‫درانی‬
)
‫نیټه‬
۱۴۰۱/۰۶/۰۱

3. ‫لړلیک‬
‫فصل‬ ‫اول‬
:
‫اهمیت‬ ، ‫پیژندنه‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
.
‫فصل‬ ‫دوهم‬
:
‫اساسات‬ ‫وراثت‬ ‫او‬ ‫نسلګري‬ ‫حیواني‬ ‫د‬
‫فصل‬ ‫دریم‬
:
‫س‬ ‫تناسلي‬ ‫د‬ ‫حیواناتو‬ ‫لرونکو‬ ‫تې‬ ‫او‬ ‫مرغانو‬ ‫د‬
‫یسټم‬
‫او‬ ‫اناټومی‬
‫فزیالوژي‬
‫فصل‬ ‫څلورم‬
:
‫القاح‬ ‫مصنوعي‬
‫فصل‬ ‫پنځم‬
:
‫ترشح‬ ‫شیدو‬ ‫او‬ ‫اناټومي‬ ‫غوالنځي‬ ‫د‬
‫فصل‬ ‫شپږم‬
:
‫ا‬ ‫اناټومي‬ ‫سیستم‬ ‫هضمي‬ ‫د‬ ‫حیواناتو‬ ‫فارم‬ ‫د‬
‫د‬ ‫و‬
‫هضم‬ ‫غذا‬
‫فصل‬ ‫اووم‬
:
‫اساسات‬ ‫تغذیی‬ ‫او‬ ‫غذا‬ ‫د‬
‫فصل‬ ‫اتم‬
:
‫بندي‬ ‫فورمول‬ ‫جیرې‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫تشخیص‬ ‫غذا‬ ‫حیواني‬ ‫د‬
3

4. ‫لړلیک‬
....
‫فصل‬ ‫نهم‬
:
‫منجمینټ‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬
‫فصل‬ ‫لسم‬
:
‫صحت‬ ‫انسانانو‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ناروغۍ‬ ‫حیواني‬
‫فصل‬ ‫یولسم‬
:
‫غواگانو‬ ‫د‬
‫روزنه‬
‫فصل‬ ‫دولسم‬
:
‫روزنه‬ ‫چرګانو‬ ‫د‬
‫فصل‬ ‫دیارلسم‬
:
‫روزنه‬ ‫حیواناتو‬ ‫وړونکو‬ ‫بار‬ ‫او‬ ‫کار‬ ‫د‬
‫فصل‬ ‫څورلسم‬
:
‫روزنه‬ ‫کبانو‬ ‫د‬
‫فصل‬ ‫لسم‬ ‫پنځه‬
:
‫روزنه‬ ‫مچیو‬ ‫د‬ ‫شاتو‬ ‫د‬
4

5. ‫سوم‬ ‫فصل‬
‫ف‬ ‫پستانداران‬ ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬ ‫فزیالوژی‬ ‫و‬ ‫اناتومی‬
‫و‬ ‫ارم‬
‫خانگی‬ ‫مرغ‬

‫اعضای‬ ‫مناسب‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫سلسله‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫متکی‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫مغلق‬ ‫خیلی‬ ‫عملیه‬ ‫یک‬ ‫حیوانات‬ ‫تکثر‬
‫بدن‬
‫میباشد‬
.

‫پخته‬
‫و‬ ‫والدت‬ ،‫داری‬ ‫حامله‬،‫طلبی‬ ‫بقه‬ ‫دوران‬ ،‫طلبی‬ ‫بقه‬ ،‫تخم‬ ‫شدن‬ ‫ازاد‬ ‫و‬ ‫شدن‬
‫شیروابسته‬ ‫ترشح‬
‫به‬
‫های‬ ‫فعالیت‬
‫است‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫هورمون‬ ‫و‬ ‫بدن‬ ‫اعضای‬ ‫مناسب‬ ‫و‬ ‫نورمال‬
.

‫غیر‬
‫اناتومی‬ ‫بودن‬ ‫نورمال‬
‫و‬
‫فزیالوژی‬
‫حیوان‬ ‫شدن‬ ‫عقیم‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫تولید‬ ‫در‬ ‫تقلیل‬ ‫باعث‬ ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬
‫میگردد‬
.
5

6. ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬ ‫فزیالوژی‬ ‫و‬ ‫اناتومی‬
‫فارم‬ ‫پستانداران‬
…….
3
-
1
:
‫اناتومی‬
‫فارم‬ ‫مذکر‬ ‫پستانداران‬ ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬
‫مشابه‬ ‫فارم‬ ‫پستانداران‬ ‫مختلف‬ ‫انواع‬ ‫در‬ ‫مؤنث‬ ‫و‬ ‫مذکر‬ ‫حیوان‬ ‫تکثیر‬ ‫اعضای‬
‫بوده‬
.
‫و‬ ‫داشته‬ ‫فرق‬ ‫اندازه‬ ‫تا‬ ‫شکل‬ ‫و‬ ‫سایز‬ ،‫موقیعت‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫پستانداران‬ ‫مختلف‬ ‫انواع‬ ‫در‬ ‫خصتین‬
‫لی‬
‫میباشند‬ ‫ساختمان‬ ‫عین‬
.
‫تیوبل‬ ‫فریس‬ ‫سمینی‬ ‫لوله‬ ‫دارای‬ ‫خصیه‬ ‫هر‬
( )
Seminiferous tubules
‫میباشد‬
‫ریتی‬ ‫به‬ ‫تیوبل‬ ‫فریس‬ ‫سمینی‬ ‫لوله‬
‫تیستس‬
(
Rete testis
)
‫به‬ ‫تیستیس‬ ‫ریتی‬ ‫و‬
‫اپیدیدمس‬
(
Epididymis
)
‫اتصال‬
‫است‬ ‫یافته‬
.
‫انترستیشل‬ ‫حجرات‬ ‫و‬ ‫ارتباطی‬ ‫انساج‬ ،‫خون‬ ‫رگهای‬ ‫تیوبل‬ ‫فریس‬ ‫سمینی‬ ‫لوله‬ ‫بین‬ ‫در‬
(
Interstitial cells
)
‫قرار‬
‫دارد‬
.
6

7. ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬ ‫فزیالوژی‬ ‫و‬ ‫اناتومی‬
‫فارم‬ ‫پستانداران‬
…….
3
-
1
:
‫اناتومی‬
‫فارم‬ ‫مذکر‬ ‫پستانداران‬ ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬
.....

‫اپیدیدمس‬
(
Epididymis
)
‫ساختمان‬
،‫داشته‬ ‫مانند‬ ‫تیوب‬
‫این‬ ‫که‬
‫دم‬ ‫و‬ ‫تنه‬ ،‫سر‬ ‫قسمت‬ ‫سه‬ ‫از‬ ‫تیوب‬
‫است‬ ‫یافته‬ ‫تشکیل‬
.

‫قسمت‬
‫خصیه‬ ‫با‬ ‫اپدیدمس‬ ‫سر‬
‫میباشد‬ ‫چسپیده‬
.

‫میباشد‬ ‫حیوان‬ ‫شدن‬ ‫انزال‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫سپرم‬ ‫ها‬ ‫میلون‬ ‫ذخیره‬ ‫محل‬ ‫اپیدیدمس‬
.
7

8. ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬ ‫فزیالوژی‬ ‫و‬ ‫اناتومی‬
‫فارم‬ ‫پستانداران‬
…….
3
-
1
:
‫اناتومی‬
‫فارم‬ ‫مذکر‬ ‫پستانداران‬ ‫تناسلی‬ ‫سیستم‬
.....

‫دفرنس‬ ‫واس‬
(
Vas deferens
)
‫لوله‬
‫یوریترا‬ ‫به‬ ‫اپیدیدمس‬ ‫دم‬ ‫قسمت‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫سپرم‬ ‫بوده‬ ‫عضلوی‬
‫انتقال‬
‫میدهد‬
.

‫جراحی‬ ‫ذریعه‬ ‫دیفرنس‬ ‫وس‬ ‫کردن‬ ‫دور‬
(
Vasectomy
)
‫باعث‬
‫میگردد‬ ‫حیوان‬ ‫شدن‬ ‫خنثی‬
.

‫یوریترا‬
(
Urethra
)
‫در‬
‫به‬ ‫دو‬ ‫هر‬ ‫سمین‬ ‫و‬ ‫ادرار‬ ‫آن‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫که‬ ،‫است‬ ‫کانالی‬ ‫مذکر‬ ‫حیوان‬
‫بدن‬ ‫خارج‬
‫یابد‬ ‫می‬ ‫انتقال‬
.

‫یوریترا‬
(
Urethra
)
‫از‬
‫آله‬ ‫الی‬ ‫مثانه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫نشئت‬ ‫خاصره‬ ‫لگن‬ ‫ساحه‬ ‫هموار‬ ‫عضله‬
‫دارد‬ ‫امتداد‬ ‫تذکیر‬
.
8

9. 9

10. ‫څپرکۍ‬ ‫لمړی‬
‫پیژندنه‬ ‫یا‬ ‫تعریف‬ ‫مالداری‬ ‫د‬
:
‫مالداري‬
(
‫اساسات‬ ‫روزني‬ ‫د‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬
)
‫یوه‬ ‫کرهڼي‬ ‫د‬
‫او‬ ‫هګي‬ ، ‫شیدو‬ ، ‫غوښی‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫لري‬ ‫سروکار‬ ‫سره‬ ‫حیواناتو‬ ‫هغه‬ ‫د‬ ‫ده‬ ‫څانګه‬
‫فایبر‬
(
‫اونور‬ ‫کشمیره‬ ، ‫وړۍ‬
)
‫کیږی‬ ‫روزل‬ ‫مقصد‬ ‫په‬ ‫تولید‬ ‫د‬ ‫پوستکي‬ ‫او‬
.
10

11. 11
‫پېږندنه‬ ‫یا‬ ‫تعریف‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
:
•
‫د‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫مسلک‬ ‫او‬ ‫علم‬ ‫هغه‬ ‫مالداري‬ ‫هم‬ ‫یا‬ ‫او‬
‫حیواناتو‬ ‫اهلي‬
‫نیوني‬ ‫دنسل‬
(
Breeding
)
،
‫تغذیي‬
(
Feeding
)
‫او‬
‫ادارې‬
(Management)
‫کوی‬ ‫بحث‬ ‫څخه‬

12. ‫پېږندنه‬ ‫یا‬ ‫تعریف‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
:
‫یا‬ ‫تغذیه‬
:
Feeding
‫ده‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫موادو‬ ‫غذایې‬ ‫اندازې‬ ‫دهغه‬
‫شي‬ ‫کړاي‬ ‫پوره‬ ‫اړتیا‬ ‫دحیواناتو‬ ‫چې‬
.
‫حیوانات‬ ‫چې‬ ‫لپاره‬ ‫دې‬ ‫د‬
‫مناس‬ ‫سم‬ ‫سره‬ ‫داړتیا‬ ‫دحیواناتو‬ ‫نوباید‬ ‫ورکړي‬ ‫تولیدات‬ ‫لوړ‬
‫غذا‬ ‫به‬
‫شي‬ ‫ورکړل‬
12

13. 13
‫پیژندنه‬ ‫یا‬ ‫تعریف‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
.....
•
‫غذا‬ ‫یا‬ ‫خواړه‬
:
‫خواړه‬
‫په‬ ‫حیوان‬ ‫د‬ ‫چې‬ ،‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫موادو‬ ‫هغو‬ ‫له‬
‫له‬ ‫وسیله‬
‫وړتیا‬ ‫اخیستنې‬ ‫ګټې‬ ‫او‬ ‫جذب‬ ،‫هضم‬ ‫د‬ ‫وروسته‬ ‫څخه‬ ‫اخیستلو‬
‫کېږي‬ ‫ویل‬ ‫ته‬ ‫موادو‬ ‫وړ‬ ‫خوراک‬ ‫د‬ ‫خواړه‬ ‫توګه‬ ‫عمومي‬ ‫په‬ ،‫ولري‬
•
‫نیوترینټ‬ ‫یا‬ ‫ماده‬ ‫غذایي‬
(
Nutrient
:)
‫غذایي‬
‫له‬ ،‫مواد‬ ‫مغذي‬ ‫یا‬ ‫مواد‬
‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫موادو‬ ‫هغو‬
‫چې‬،‫دي‬
‫دي‬ ‫څخه‬ ‫اجزاوې‬ ‫کیمیاوي‬ ‫موادو‬ ‫خوراکي‬ ‫د‬
‫د‬ ‫حیوان‬ ‫د‬ ‫چي‬
‫روغتیا‬ ‫د‬ ‫حیوان‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫کار‬ ، ‫تولید‬ ، ‫پایښت‬ ‫یا‬ ‫کیدو‬ ‫پاته‬ ‫ژوندي‬
‫ویټامینونه‬ ،‫شحمیات‬ ، ‫پروتین‬ ،‫انرژي‬ ‫لکه‬ ‫وي‬ ‫اړین‬ ‫لپاره‬ ‫ساتنې‬
‫منرالونه‬ ‫او‬
.

14. ‫پېږندنه‬ ‫یا‬ ‫تعریف‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
........
‫نسلګیري‬
(:
Breeding
)
‫د‬
‫نرحیوان‬ ‫د‬ ‫منظور‬ ‫په‬ ‫تولید‬ ‫د‬ ‫نسل‬
‫نوم‬ ‫په‬ ‫نسلګیري‬ ‫د‬ ‫سره‬ ‫حیوان‬ ‫ښځینه‬ ‫د‬ ‫کېدل‬ ‫یوځای‬
‫یادېږي‬
.
‫نسل‬ ‫دښه‬
‫تولیدېږي‬ ‫بچي‬ ‫حاصلخېزه‬ ‫او‬ ‫ښه‬ ‫څخه‬
‫او‬ ‫خراب‬
‫نسل‬ ‫کمزوري‬
‫تولیدوي‬ ‫بچي‬ ‫حاصله‬ ‫کم‬ ‫او‬ ‫کمزوره‬
.

15. ‫پېږندنه‬ ‫یا‬ ‫تعریف‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
:
‫منجمنټ‬
:
‫لوشل‬ ‫وخت‬ ‫پر‬ ، ‫ساتل‬ ‫ریکارډ‬ ، ‫حیواناتو‬ ‫د‬ ‫فارم‬ ‫د‬
(
Milking
)
،
‫نښاني‬
‫کول‬
(
Identifying
)
،
‫پر‬
‫ورکول‬ ‫تغذیه‬ ‫وخت‬ ‫ټاکلي‬
(
Feeding
)
‫د‬
‫سوم‬
‫یا‬
‫اخستل‬ ‫نوکانو‬
(
Hoof trimming
)
،
‫حفظ‬
‫د‬ ، ‫کول‬ ‫مراعات‬ ‫الصحه‬
‫غوایمه‬
‫توب‬
‫ریګارد‬ ‫دقیق‬ ‫وختونو‬ ‫لنګون‬ ‫او‬ ، ‫حملګې‬ ،
‫او‬
، ‫ارزونه‬
Wean
)
(
Dehorning
،
‫صحي‬
، ‫ریګارډونو‬
‫ډیوارم‬،‫واکسناسیون‬
‫ینگ‬
(
Deworming
)
‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫موخو‬ ‫د‬ ‫منجمنټ‬ ‫فارم‬ ‫د‬ ‫نور‬ ‫او‬ ‫کول‬ ‫اماده‬ ‫ته‬ ‫مارکیټ‬
15

16. ‫پیژندنه‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
....
‫حیوانات‬ ‫اړخه‬ ‫له‬ ‫کیدو‬ ‫اهلي‬ ‫د‬
‫ګروپونو‬ ‫الندي‬ ‫په‬
‫وویشل‬
‫شویدي‬

‫وحشی‬
:
‫او‬ ‫تړلو‬ ‫تر‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫حیواناتو‬ ‫هغه‬
‫نیول‬
‫و‬
‫ازاد‬
‫خوشحاله‬
‫وي‬ ‫ښه‬ ‫او‬
.
‫ن‬ ‫لپاره‬ ‫انساناتو‬ ‫د‬ ‫توګه‬ ‫عمومي‬ ‫په‬
‫ه‬
‫او‬ ‫استعمالیږی‬
‫یا‬
‫هم‬
‫طبعي‬ ‫تر‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫هغه‬ ‫حیوانات‬ ‫وحشي‬
‫د‬ ، ‫وي‬ ‫الندي‬ ‫انتخاب‬
‫ناروغیو‬
‫په‬
‫عضالت‬ ، ‫مقاوم‬ ‫کي‬ ‫مقابل‬
‫وي‬ ‫لږ‬ ‫یی‬ ‫حاصالت‬ ‫ولي‬ ‫سخت‬ ‫او‬ ‫محکم‬ ‫یی‬
،
‫لکه‬
‫زمري‬
‫او‬ ‫مرغان‬ ‫وحشي‬ ، ‫پړانګ‬ ، ‫هوسي‬،
‫نور‬
.
16

17. ‫دمالداری‬
‫اړخه‬ ‫له‬ ‫کیدو‬ ‫اهلي‬ ‫د‬ ،‫پیژندنه‬
....

Tamed
‫حیوانات‬
:
‫د‬ ‫چې‬ ‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫حیواناتو‬ ‫هغه‬
‫ال‬ ‫لپاره‬ ‫استفادو‬ ‫مختلفو‬ ‫د‬ ‫انسانانو‬ ‫د‬ ‫څخه‬ ‫حیواناتو‬ ‫وحشي‬
‫س‬
‫نور‬ ‫او‬ ‫بیزوګانې‬ ،‫فیالن‬ ‫لکه‬ ‫وي‬ ‫راغلي‬ ‫ته‬
17

18. ‫پیژندنه‬
.....
‫حیوانات‬ ‫مخي‬ ‫له‬ ‫کیدو‬ ‫اهلي‬ ‫د‬

‫حیوانات‬ ‫اهلي‬
:
‫وړ‬ ‫استعمال‬ ‫د‬ ‫پواسطه‬ ‫انسانانو‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫هغه‬
‫د‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫حیوانات‬ ‫هغه‬ ‫هم‬ ‫یا‬ ‫او‬ ، ‫ده‬ ‫اسانه‬ ‫یی‬ ‫نیونه‬ ‫نسل‬ ، ‫دي‬
، ‫لري‬ ‫مقاومت‬ ‫لږ‬ ‫حیواتو‬ ‫وحشی‬ ‫نسبت‬ ‫کي‬ ‫مقابل‬ ‫په‬ ‫ناروغیو‬
‫دي‬ ‫نه‬ ‫سخت‬ ‫یی‬ ‫عضالت‬ ‫او‬ ‫زیات‬ ‫یی‬ ‫حاصالت‬
.

‫دروزنې‬ ‫دانسانانو‬ ‫چې‬ ‫دي‬ ‫حیوانات‬ ‫هغه‬ ‫څاروي‬ ‫اهلي‬ ‫هم‬ ‫اویا‬
‫ته‬ ‫ځای‬ ‫بل‬ ‫څخه‬ ‫یوځای‬ ‫له‬ ‫وسیله‬ ‫په‬ ‫دمهاجرینو‬ ‫او‬ ‫راغلي‬ ‫الندې‬
‫شویدي‬ ‫لېږدول‬
.
18

19. ‫پیژندنه‬
.....
‫حیوانات‬ ‫مخي‬ ‫له‬ ‫کیدو‬ ‫اهلي‬ ‫د‬
‫ویشل‬ ‫ډلو‬ ‫الندي‬ ‫په‬ ‫اړخه‬ ‫له‬ ‫استعمال‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫وظایفو‬ ‫د‬ ‫حیوانات‬ ‫کورني‬ ‫یا‬ ‫اهلي‬
‫دی‬ ‫سوي‬
.
.1
‫حیوانات‬ ‫شیدو‬ ‫د‬
(
‫حیوانات‬ ‫دتولید‬ ‫شیدو‬ ‫د‬
:)
‫حیوانات‬ ‫هغه‬
‫دي‬
‫غواوې‬، ‫لکه‬ ‫کیږي‬ ‫ساتل‬ ‫او‬ ‫تربیه‬ ‫منظور‬ ‫په‬ ‫شیدو‬ ‫د‬ ‫چې‬
‫ګاومی‬ ،
‫ښي‬
‫بزي‬،
،
‫میږې‬
‫اونور‬
.
19

20. ‫پیژندنه‬
.....
‫وظایف‬ ‫او‬ ‫استعمال‬ ‫د‬ ‫حیوانات‬ ‫اهلي‬ ‫د‬
‫و‬

‫حیوانات‬ ‫باري‬
) : (
Draught
‫هغه‬
، ‫وړولو‬ ‫بار‬ ‫چي‬ ‫دي‬
‫سواري‬
‫کرهڼه‬ ‫او‬
، ‫اوښ‬ ‫لکه‬ ‫کیږی‬ ‫استفاده‬ ‫تري‬ ‫کي‬
،‫آس‬
‫خر‬
‫د‬ ، ‫کچره‬ ، ‫فیل‬ ،
‫غوایی‬ ‫قلبې‬
‫اونور‬ ،
.
20

21. ‫پیژندنه‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
....
‫حیوانات‬ ‫اهلي‬

‫تولید‬ ‫د‬ ‫پوستکي‬ ‫او‬ ‫فایبر‬ ‫د‬
(
Fiber and skin yielding
)
‫هغه‬
‫دي‬ ‫حیوانات‬
‫وړۍ‬ ‫چې‬
‫ن‬ ‫او‬ ‫قل‬ ‫قره‬ ، ‫کرک‬ ، ‫کشمیره‬ ، ‫وریښتیان‬ ،
‫ور‬
، ‫بزې‬ ، ‫پسونه‬ ‫لکه‬ ‫تولیدوي‬ ‫پوستکي‬
‫اونور‬ ‫ګاومیښه‬ ، ‫اوښ‬ ، ‫غواوې‬
.
21

22. ‫پیژندنه‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬
....
‫حیوانات‬ ‫اهلي‬

‫لپاره‬ ‫تولید‬ ‫د‬ ‫هګیو‬ ‫او‬ ‫غوښي‬
:
‫دي‬ ‫حیوانات‬ ‫هغه‬
‫لکه‬ ‫وي‬ ‫تولید‬ ‫غوښه‬ ‫هم‬ ‫یا‬ ‫او‬ ‫هګۍ‬ ‫چي‬
، ‫چرګان‬،
‫هیلۍ‬
‫غویان‬ ‫او‬ ‫پسونه‬ ، ‫بزه‬ ، ‫مرغ‬ ‫فیل‬ ، ‫قاز‬ ،
.
22

23. ‫تاریخچه‬
..........

‫السته‬ ‫د‬ ، ‫دی‬ ‫شوي‬ ‫اهلي‬ ‫چی‬ ‫دی‬ ‫حیوانات‬ ‫لمړني‬ ‫پسه‬
‫څخه‬ ‫میالد‬ ‫د‬ ‫پسه‬ ‫مخي‬ ‫له‬ ‫شواهدو‬ ‫راغلو‬
۴۰۰۰
‫کاله‬
‫دی‬ ‫سوي‬ ‫اهلي‬ ‫مخکي‬
.
•
‫ښي‬ ‫دا‬ ‫نښاني‬ ‫نښي‬ ‫او‬ ‫نقشونه‬ ، ‫لېکونه‬ ‫ډبرو‬ ‫د‬ ‫ځنې‬
‫پسونو‬ ‫چي‬
‫لود‬ ‫در‬ ‫رواج‬ ‫کي‬ ‫مصر‬ ‫لرغونې‬ ‫په‬
.
23

24. ‫تاریخچه‬
......
‫ادامه‬
‫کول‬ ‫اهلي‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫دورو‬ ‫مختلفو‬ ‫په‬ ‫تاریخ‬ ‫د‬
‫د‬
‫حیوان‬
‫ډول‬
‫د‬
‫اهلي‬
‫کولو‬
‫وخت‬
(
‫مخکی‬
‫له‬
‫میالد‬
‫څخه‬
)
‫د‬
‫اهلی‬
‫کیدو‬
‫موخه‬
‫د‬
‫اهلی‬
‫حیواناتو‬
‫منشأ‬
‫سپی‬
8500
-
9000
‫شوق‬،‫ذوق‬
‫او‬
‫ساتلو‬
‫لپاره‬
‫شرمښ‬
‫وزۍ‬
8500
-
9000
‫د‬
،‫غذا‬
‫شیدو‬
‫او‬
‫کالو‬
‫لپاره‬
‫وحشی‬
‫بزه‬
‫خوگ‬
8000
-
9000
‫غذا‬
‫ا‬
‫و‬
‫سپورت‬
‫وحشی‬
‫اروپا‬
‫ئی‬
‫خوګ‬
‫پسونه‬
6000
-
7000
‫د‬
،‫غذا‬
‫شیدو‬
‫او‬
‫کالو‬
‫لپاره‬
‫د‬
‫پسونو‬
‫د‬
‫وحشی‬
‫ډولونو‬
‫غوایان‬
6000
-
6500
‫د‬
‫غذا‬
‫او‬
‫مذهبی‬
‫مناسک‬
‫لپاره‬
‫د‬
‫وحشی‬
‫غوایانو‬
‫مرغان‬
‫یا‬
(
‫چرګان‬
)
5000
-
5500
‫د‬
‫ن‬،‫غذا‬
‫مایش‬
‫او‬
‫جنګولو‬
‫لپاره‬
‫د‬
‫مرغانو‬
‫د‬
‫وحشی‬
‫ډولونو‬
‫آس‬
2000
-
5000
‫د‬
‫انتقاالتو‬
‫لپاره‬
‫د‬
‫وحشی‬
‫اس‬
‫هیلۍ‬
‫د‬
‫غذا‬
‫او‬
‫بڼوکو‬
‫لپاره‬
‫د‬
‫وحشی‬
‫هیلۍ‬
‫قاز‬
‫د‬
‫غذا‬
‫او‬
‫بڼوکو‬
‫لپاره‬
‫د‬
‫وحشی‬
‫قاز‬
24

25. ‫ارزښت‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬

‫اقتصادي‬ ‫او‬ ‫فزيکي‬ ‫دژوند‬ ‫دانسانانو‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫حیوانات‬ ‫لمړني‬
‫اړتیاوي‬
‫کړیدي‬ ‫پوره‬
.
•
،‫غواګاني‬
‫میږی‬
‫کیفته‬ ‫با‬ ‫په‬ ‫خواړه‬ ‫کیفیته‬ ‫کم‬ ‫او‬ ‫لږ‬ ‫اوښان‬ ‫او‬
‫انساني‬
‫غذايي‬
‫بدلوي‬ ‫غوښه‬ ‫او‬ ‫شیدي‬ ‫لکه‬ ‫موادو‬
.
•
‫او‬ ‫غذايی‬ ‫محصوالتو‬ ‫لبني‬ ‫ډول‬ ‫ځانګړي‬ ‫په‬ ‫محصوالتو‬ ‫حیواني‬ ‫د‬
‫ارزښت‬ ‫بیولوژیکې‬
‫دي‬ ‫زیات‬ ‫ته‬ ‫محصوالتو‬ ‫غذايي‬ ‫نباتي‬ ‫نسبتا‬
.
25

26. ‫ارزښت‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬

‫برخه‬ ‫لزیزترینه‬ ‫او‬ ‫ګټوره‬ ‫خوراکې‬ ‫دانسانی‬ ‫محصوالت‬ ‫حیواني‬
‫ده‬
.

‫دمالدارۍ‬
‫اهمیت‬ ‫ډير‬ ‫کي‬ ‫صنعت‬ ‫په‬ ‫بافې‬ ‫پشمینه‬ ‫د‬ ‫محصوالت‬
‫لري‬
.

‫لکه‬ ‫محصوالت‬ ‫فرعي‬ ‫نباتي‬ ‫حیوانات‬
:
‫واښه‬ ‫وچ‬ ،‫واښه‬ ‫شنه‬
‫دتغ‬ ‫دانسانانو‬ ‫چې‬ ‫شوني‬ ‫پاتې‬ ‫جاتو‬ ‫غله‬ ‫د‬ ‫شوني‬ ‫پاتې‬ ‫دنباتاتو‬
‫ذيې‬
‫لکه‬ ‫موادو‬ ‫خواراکي‬ ‫ارزښته‬ ‫با‬ ‫په‬ ‫دي‬ ‫وړنه‬ ‫ګټې‬ ‫د‬ ‫لپاره‬
‫بدلوي‬ ‫هګۍ‬ ‫او‬ ‫غوښه‬،‫شیدې‬
26

27. ‫ارزښت‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬

‫مالداري‬
‫غیرفني‬ ‫او‬ ‫فني‬ ‫د‬
‫منبع‬ ‫دکارمهمه‬ ‫لپاره‬ ‫کارکوونکو‬
‫ګڼل‬
‫کېږي‬

‫ب‬ ‫توګه‬ ‫مستقیمه‬ ‫غیر‬ ‫او‬ ‫مستقیمه‬ ‫په‬ ‫وګړی‬ ‫ډیر‬ ‫هیواد‬ ‫د‬
‫وخت‬
‫راوړي‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫حاصل‬ ‫پورې‬ ‫زړه‬ ‫په‬ ‫الري‬ ‫ددي‬ ‫او‬ ‫دي‬
.
27

28. ‫ارزښت‬ ‫مالدارۍ‬ ‫د‬

‫محصوالتو‬ ‫نباتي‬ ‫نسبت‬ ‫ارزښت‬ ‫بیولوژيكي‬ ‫محصوالتو‬ ‫دحیواني‬
‫دي‬ ‫ت‬ ‫زيا‬ ‫ته‬
(
‫دهګۍ‬
‫هضم‬ ‫دپروتینو‬
۱۰۰
‫ې‬ ‫دغوښ‬ ،‫فیصده‬
۸۰
‫دشیدو‬ ، ‫فیصده‬
۷۵
‫وريجي‬ ، ‫فیصده‬
۶۵
‫دجواروه‬ ‫او‬ ‫فیصده‬
۵۲
‫فیصده‬
‫ده‬
)

‫ضروري‬
‫په‬ ‫اونور‬ ، ‫اليزين‬ ، ‫میتیونین‬ ‫لكه‬ ‫اسیدونه‬ ‫امینو‬
‫ت‬ ‫زيا‬ ‫كې‬ ‫محصوالتو‬ ‫حیواني‬
‫دي‬
.

، ‫بي‬ ‫ويټامین‬
۱۲
‫نه‬ ‫كې‬ ‫محصوالتو‬ ‫نباتي‬ ‫په‬ ‫انسلولین‬ ‫او‬ ، ‫لتكوز‬
‫پیداكیږي‬
.
28

29. ‫د‬
‫ارزښت‬ ‫مالدارۍ‬
‫لري‬ ‫غوایې‬ ‫زیات‬ ‫چی‬ ‫هیوادونه‬ ‫هغه‬ ‫لس‬
.
‫هیوادونه‬
‫د‬
‫حیواناتو‬
‫تعداد‬
‫هندوستان‬
219642000
‫برازیل‬
176000000
‫چین‬
106175000
‫امریکا‬
96700000
‫ارجنتائین‬
50368000
‫سودان‬
38325000
‫ایتوپیا‬
34500000
‫مکسیکو‬
30600000
‫استر‬
28768000
‫کولمبیا‬
27000000
29

30. ‫هغه‬
‫ه‬
‫تولیدوي‬ ‫پسونه‬ ‫زیات‬ ‫چی‬ ‫ېوادونه‬
‫مملکت‬
‫تعداد‬
‫چین‬
134021213
‫هندوستان‬
73991000
‫استرالیا‬
68085500
‫ایران‬
54000000
‫سودان‬
52014000
‫ناجیریا‬
35519800
‫نیوزیلند‬
32562600
‫انگلیستان‬
31000000
‫پاکستان‬
27800000
‫ایتوپیا‬
25979900
30

31. ‫كې‬ ‫افغانستان‬ ‫په‬ ‫اهمیت‬ ‫دمالداري‬
:

‫ده‬ ‫سرچینه‬ ‫ښه‬ ‫یوه‬ ‫استخدام‬ ‫د‬
:

‫راوړل‬ ‫السته‬ ‫اسعارو‬ ‫اود‬ ‫اهیت‬ ‫صادراتي‬
:
‫سكتور‬ ‫دمالداري‬
‫عاید‬ ‫دملي‬
۱۰
‫له‬ ‫احصایې‬ ‫دیوې‬ ‫او‬ ‫تشكیلوي‬ ‫برخه‬ ‫سلنه‬
‫د‬ ‫دهیواد‬ ‫مخې‬
۷۵
‫تر‬ ‫څخه‬
۸۱
‫توكي‬ ‫صادراتي‬ ‫پورې‬ ‫سلنې‬
‫محصوالتو‬ ‫د‬ ‫اومالدارۍ‬ ‫دکرنې‬
‫څخه‬
‫السته‬
‫راځي‬
.

‫سرچینه‬ ‫بهترینه‬ ‫موادو‬ ‫خامو‬ ‫او‬ ‫خوړو‬ ‫انساني‬ ‫د‬
:

‫ښه‬ ‫مالداری‬ ‫سره‬ ‫درلودلو‬ ‫په‬ ‫توپوګرافی‬ ‫خاصی‬ ‫د‬ ‫هیواد‬ ‫د‬
‫دی‬ ‫سکتور‬
.
31

32. ‫المل‬ ‫عمده‬ ‫تولید‬ ‫د‬ ‫محصوالتو‬ ‫حیوانی‬ ‫کمزوره‬ ‫د‬
‫ونه‬
‫وي‬ ‫کمزوری‬ ‫سره‬ ‫دالیلو‬ ‫الندی‬ ‫په‬ ‫محصوالت‬ ‫حیوانی‬

‫موجودیت‬ ‫نه‬ ‫غذا‬ ‫کافی‬ ‫د‬
.

‫موجودیت‬ ‫نه‬ ‫حیواناتو‬ ‫شوو‬ ‫اصالح‬ ‫د‬
.

‫موجودیت‬ ‫نه‬ ‫اشخاصو‬ ‫فنی‬ ‫د‬
.

‫کموالی‬ ‫یا‬ ‫موجدیت‬ ‫نه‬ ‫اوبو‬ ‫د‬ ‫چښولو‬ ‫د‬
.

‫نشتوالی‬ ‫منبع‬ ‫د‬ ‫قرضې‬ ‫د‬
.
32

33. ‫فصل‬ ‫دوهم‬
‫اساسات‬ ‫نسلګیري‬ ‫د‬

‫علم‬ ‫وراثت‬ ‫د‬ ‫یا‬ ‫جنیټیک‬
‫علم‬ ‫هغه‬
‫اوالدونو‬ ‫څخه‬ ‫والدینو‬ ‫د‬ ‫انتقال‬ ‫خواصو‬ ‫ارثي‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫دی‬ ‫څخه‬
‫کیږي‬ ‫بلل‬ ‫جنیټیک‬ ‫یا‬ ‫وراثت‬ ‫نیسې‬ ‫الندې‬ ‫څیړنې‬ ‫تر‬ ‫ته‬
.
33

34. ‫اساسات‬ ‫نسلګیري‬ ‫د‬
......
‫جنتیک‬

‫د‬ ‫او‬ ‫پالرونو‬ ‫او‬ ‫میندو‬ ‫د‬ ‫عبارت‬ ‫بل‬ ‫په‬ ‫یا‬
‫ورتوالى‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫توپیر‬ ‫مینځ‬ ‫تر‬ ‫اوالدونو‬ ‫د‬ ‫دوي‬
‫کوى‬ ‫روښانه‬ ‫الملونه‬
.
‫مینځ‬ ‫تر‬ ‫نسلونو‬ ‫د‬ ‫یعنى‬
‫بیانوي‬ ‫خواص‬ ‫مشترک‬
.
‫مشترک‬ ‫دا‬ ‫او‬
‫دى‬ ‫ډوله‬ ‫دوه‬ ‫پر‬ ‫بیا‬ ‫خواص‬
•
‫الف‬
:
-
‫لکه‬ ، ‫وى‬ ‫وړ‬ ‫لیدلو‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫خواص‬ ‫ښکاره‬
‫نور‬ ‫او‬ ‫بڼه‬ ‫ظاهرى‬ ، ‫قد‬ ، ‫رنګ‬
.....
•
‫ب‬
:
-
‫نوى‬ ‫وړ‬ ‫لیدلو‬ ‫د‬ ‫چى‬ ‫خواص‬ ‫پټ‬
.
‫مثال‬
‫نور‬ ‫داسى‬ ‫او‬ ‫فعالیتونه‬ ‫دماغى‬ ، ‫استعدادونه‬
.
34

35. ‫اساسات‬ ‫نسلګیري‬ ‫د‬
......
‫جنتیک‬

‫خواصو‬ ‫ارثي‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫ده‬ ‫څانګه‬ ‫یوه‬ ‫بیولوژي‬ ‫د‬ ‫جنیټیک‬ ‫یا‬ ‫وراثت‬
(
‫صفات‬
)
‫څخه‬
‫کوي‬ ‫بحث‬
.
‫تکثر‬ ‫د‬ ،‫چې‬ ‫دادی‬ ‫څخه‬ ‫موجوداتو‬ ‫ژوندي‬ ‫د‬ ‫خصوصیات‬ ‫جالبه‬ ‫یو‬
(
‫مثل‬ ‫تولید‬
)
‫لري‬ ‫قدرت‬ ‫یا‬ ‫توانائی‬
.

‫زیات‬ ‫چې‬ ‫وشي‬ ‫یادونه‬ ‫باید‬ ‫څخه‬ ‫نسلګیري‬ ‫او‬ ‫انتخاب‬ ‫اساس‬ ‫په‬ ‫وراثت‬ ‫د‬
‫لري‬ ‫تاثیر‬ ‫باندی‬ ‫خواصو‬ ‫اقتصادی‬ ‫په‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬ ‫فارم‬ ‫د‬ ‫جینونه‬
.

‫ت‬ ‫د‬ ،‫تولید‬ ‫شیدو‬ ‫د‬ ،‫اخیستل‬ ‫وزن‬ ‫د‬ ‫خصوصیات‬ ‫اقتصادي‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬ ‫فارم‬ ‫د‬
‫خم‬
‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫نورو‬ ‫داسي‬ ‫او‬ ‫تولید‬
.
35

36. ‫تیوري‬ ‫میراث‬ ‫د‬ ‫حجرو‬ ‫د‬

‫تشکیل‬ ‫څخه‬ ‫حجري‬ ‫یعنی‬ ‫واحدونو‬ ‫کوچنی‬ ‫و‬ ‫حیوانات‬ ‫و‬ ‫نباتات‬ ‫ټول‬ ‫چی‬ ،‫څرګندوی‬ ‫دا‬ ‫تیوري‬ ‫میراث‬ ‫د‬ ‫حجرو‬ ‫د‬
‫دي‬ ‫سوي‬
.
‫شویده‬ ‫جوړه‬ ‫څخه‬ ‫اورګانیلونو‬ ‫نور‬ ‫داسي‬ ‫او‬ ‫هستوي‬ ،‫هسته‬ ،‫غشأ‬ ‫حجروی‬ ‫د‬ ‫حجره‬ ‫ه‬ ‫هر‬
.
‫کیږی‬ ‫لیدل‬ ‫دانی‬ ‫کروماتین‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫حجره‬ ‫همهغه‬ ‫په‬ ‫وي‬ ‫نه‬ ‫کی‬ ‫حال‬ ‫په‬ ‫انقسام‬ ‫د‬ ‫حجره‬ ‫چې‬ ‫وخت‬ ‫کوم‬
‫کیږي‬ ‫لیدل‬ ‫پکی‬ ‫کروموزوم‬ ‫وي‬ ‫کې‬ ‫حال‬ ‫په‬ ‫انقسام‬ ‫د‬ ‫حجره‬ ‫کله‬ ‫چی‬ ‫خو‬
.
36

37. ‫تعداد‬ ‫کروموزونو‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫حیواناتو‬ ‫تعداد‬ ‫یو‬ ‫په‬
‫نوع‬
‫حیوان‬
‫تعداد‬
‫کروموزوم‬
‫ها‬
‫خر‬
62
‫آس‬
64
‫قا‬
‫طر‬
63
‫خوک‬
38
‫پسه‬
56
‫غوئی‬
60
‫سپی‬
74
‫انسان‬
46
37

38. ‫انتخابول‬ ‫حیوان‬ ‫د‬

‫راو‬ ‫السته‬ ‫او‬ ‫کول‬ ‫جال‬ ‫حیواناتو‬ ‫ښځینه‬ ‫او‬ ‫نارینه‬ ‫ښه‬ ‫د‬ ‫څخه‬ ‫منځ‬ ‫له‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬
‫ړلو‬
‫وایې‬ ‫انتخابول‬ ‫حیواناتو‬
.

‫دنن‬
‫نیكانو‬ ‫ي‬ ‫دوحش‬ ‫دهغوى‬ ‫غواوی‬ ‫شوي‬ ‫اصالح‬ ‫ورځې‬
‫دانسانانو‬ ‫څخه‬
‫په‬ ‫اوانتخاب‬ ‫دنسلګیري‬ ‫كې‬ ‫پايله‬ ‫په‬ ‫دكوښښونو‬
‫راغلي‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫ته‬ ‫مرسته‬
‫دي‬
.

‫نسلونه‬ ‫مختلف‬ ‫غواو‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫ګرځي‬ ‫المل‬ ‫ددې‬ ‫اونسلګیري‬ ‫انتخاب‬
‫ته‬ ‫منځ‬
‫راش‬
‫ي‬
.
38

39. ‫حیوان‬ ‫د‬
‫انتخابول‬
....
‫ادامه‬
‫رمې‬ ‫سوي‬ ‫اصالح‬ ‫د‬
(
‫ګله‬
)
‫کې‬ ‫نظر‬ ‫په‬ ‫اساسه‬ ‫څلور‬ ‫انتخاب‬ ‫د‬ ‫باید‬ ‫منظور‬ ‫په‬ ‫جوړولو‬ ‫د‬
‫له‬ ‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫چې‬ ‫سي‬ ‫ونېول‬
:

‫انتخاب‬ ‫حیوانات‬ ‫د‬ ‫اساس‬ ‫په‬ ‫شجري‬ ‫د‬

‫انتخاب‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬ ‫اساس‬ ‫په‬ ‫استفادی‬ ‫د‬ ‫غذائی‬ ‫مؤثر‬ ‫او‬ ‫تولید‬ ‫باکیفته‬ ‫د‬

‫انتخاب‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬ ‫اساس‬ ‫په‬ ‫ریکارد‬ ‫تولیدي‬ ‫د‬

‫انتخاب‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬ ‫اساس‬ ‫په‬ ‫ورکولو‬ ‫نمایش‬ ‫د‬ ‫حیواناتو‬ ‫د‬
39

40. ‫نسلګیري‬
‫اصال‬ ‫دجنیټکي‬ ‫لپاره‬ ‫رمي‬ ‫ديوي‬ ‫يوځايوالي‬ ‫دسیستم‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫او‬ ‫دانتخاب‬
‫په‬ ‫ح‬
‫خاطر‬
‫ترسره‬
‫لري‬ ‫عمومیت‬ ‫ډير‬ ‫سیستمونه‬ ‫دوه‬ ‫سره‬ ‫ډول‬ ‫عمومي‬ ‫په‬ ‫کیږي‬
•
‫نسلونو‬ ‫دخالصو‬
‫نسلګري‬
(
pure breeding
)
•
‫يا‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫متقاطع‬
Cross breeding)
)
40

41. ‫نسلګیری‬
..
‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫نسلونو‬ ‫دخالصو‬
(
pure breeding
)
•
‫د‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫نوموړي‬ ‫ي‬ ‫ش‬ ‫ځاي‬ ‫يو‬ ‫سره‬ ‫کي‬ ‫مینځ‬ ‫خپل‬ ‫په‬ ‫نسل‬ ‫يو‬ ‫چي‬ ‫کله‬
‫يا‬ ‫خالص‬
‫دخالصو‬
‫لري‬ ‫حالتونه‬ ‫دري‬ ‫او‬ ‫ياديږي‬ ‫نامه‬ ‫په‬ ‫ګیري‬ ‫دنسل‬ ‫نسلونو‬
.
•
‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫دخپلولي‬
:
in breeding
•
‫غوايان‬ ‫او‬ ‫غواګاني‬ ‫هغه‬ ‫کي‬ ‫ګله‬ ‫په‬ ‫چي‬ ‫کیږي‬ ‫ويل‬ ‫ته‬ ‫سیستم‬ ‫هغه‬ ‫ديوځايوالي‬
‫يو‬ ‫سره‬
‫شي‬ ‫ځاي‬
‫وي‬ ‫زياته‬ ‫ته‬ ‫نور‬ ‫نظر‬ ‫يي‬ ‫خپلولي‬ ‫چي‬
.
، ‫سره‬ ‫ورور‬ ‫د‬ ‫خور‬ ‫مثال‬ ‫مثال‬
‫د‬ ‫پالر‬
‫لور‬
‫سره‬
•
‫دواړ‬ ‫په‬ ‫يي‬ ‫نیکونه‬ ‫چي‬ ‫ده‬ ‫نتیجه‬ ‫غوايانو‬ ‫او‬ ‫غواګانو‬ ‫دهغه‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫دخپلولي‬
‫کي‬ ‫و‬
‫والي‬ ‫مشابهت‬ ‫کي‬ ‫ګله‬ ‫چي‬ ‫داده‬ ‫ګټه‬ ‫ه‬ ‫يو‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫ددي‬ ‫وي‬ ‫شريک‬
Homozygosis
‫ساتي‬ ‫خاصیتونه‬ ‫مشابه‬ ‫کي‬ ‫ګله‬ ‫په‬ ‫او‬ ‫زیاتیږی‬ ‫پورته‬
.
41

42. ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫نسلونو‬ ‫دخالصو‬
(
(pure breeding
‫خال‬ ‫د‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫نوموړي‬ ‫ي‬ ‫ش‬ ‫ځاي‬ ‫يو‬ ‫سره‬ ‫کي‬ ‫مینځ‬ ‫خپل‬ ‫په‬ ‫نسل‬ ‫يو‬ ‫چي‬ ‫کله‬
‫ص‬
‫يا‬
‫دخالصو‬
‫لري‬ ‫حالتونه‬ ‫دري‬ ‫او‬ ‫ياديږي‬ ‫نامه‬ ‫په‬ ‫ګیري‬ ‫دنسل‬ ‫نسلونو‬
.
‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫دخپلولي‬
:
in breeding
•
‫غوايان‬ ‫او‬ ‫غواګاني‬ ‫هغه‬ ‫کي‬ ‫ګله‬ ‫په‬ ‫چي‬ ‫کیږي‬ ‫ويل‬ ‫ته‬ ‫سیستم‬ ‫هغه‬ ‫ديوځايوالي‬
‫يو‬ ‫سره‬
‫ځاي‬
‫وي‬ ‫زياته‬ ‫ته‬ ‫نور‬ ‫نظر‬ ‫يي‬ ‫خپلولي‬ ‫چي‬ ‫ي‬ ‫ش‬
.
‫سر‬ ‫ورور‬ ‫د‬ ‫خور‬ ‫مثال‬ ‫مثال‬
‫ه‬
‫د‬ ‫پالر‬ ،
‫لور‬
‫سره‬
•
‫دو‬ ‫په‬ ‫يي‬ ‫نیکونه‬ ‫چي‬ ‫ده‬ ‫نتیجه‬ ‫غوايانو‬ ‫او‬ ‫غواګانو‬ ‫دهغه‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫دخپلولي‬
‫اړو‬
‫کي‬
‫شريک‬
‫والي‬ ‫مشابهت‬ ‫کي‬ ‫ګله‬ ‫چي‬ ‫داده‬ ‫ګټه‬ ‫ه‬ ‫يو‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫ددي‬ ‫وي‬
Homozygosis
‫ساتي‬ ‫خاصیتونه‬ ‫مشابه‬ ‫کي‬ ‫ګله‬ ‫په‬ ‫او‬ ‫زیاتیږی‬ ‫پورته‬
.
42

43. ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫نسلونو‬ ‫دخالصو‬
(
(pure breeding

• : line breeding
‫دنسلګیري‬
‫شامل‬ ‫پكې‬ ‫چې‬ ‫دى‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫سیستم‬ ‫هغه‬ ‫له‬
‫افراد‬
‫له‬
‫دنږديوالي‬ ‫ولې‬ ‫وي‬ ‫څخه‬ ‫نسل‬ ‫يوه‬
‫نسلګیري‬
(
inbreeding
)
‫په‬
‫يي‬ ‫نسبت‬
‫سره‬ ‫قرابت‬
‫كم‬
‫نور‬ ‫او‬ ، ‫سره‬ ‫زوى‬ ‫له‬ ‫دخاله‬ ‫لور‬ ‫دكاكا‬، ‫لكه‬ ‫وي‬
.
‫سیستم‬ ‫نوموړى‬
‫دوالدينو‬
‫دخاصیتونو‬
‫شويدى‬ ‫ثابت‬ ‫ګټور‬ ‫لپاره‬ ‫دساتنې‬
.
‫كې‬ ‫سیستم‬ ‫پدې‬
‫ه‬
‫م‬
Homozygosity
‫منځ‬
‫راتالى‬ ‫ته‬
‫شي‬

Out breeding
:
‫نسل‬ ‫له‬ ‫افرادو‬ ‫هغه‬ ‫د‬
‫څخه‬ ‫نسل‬ ‫یوه‬ ‫له‬ ‫چې‬ ‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫ګیرې‬
‫ونلری‬ ‫سره‬ ‫رابطه‬ ‫نږدي‬ ‫ډیره‬ ‫ولې‬ ‫وي‬
.
‫لپ‬ ‫تولید‬ ‫د‬ ‫کولو‬ ‫رګه‬ ‫دوه‬ ‫د‬ ‫سیستم‬ ‫دغه‬
‫اره‬
‫شویدی‬ ‫ګڼل‬ ‫مهم‬
.
43

44. ‫تاوانونه‬ ‫او‬ ‫ګټې‬ ‫نسلګیرۍ‬ ‫خالصي‬ ‫د‬
‫ګټي‬

‫په‬
‫والى‬ ‫متجانس‬ ‫كې‬ ‫رمه‬
(
Homozygosity
)
‫اوچتوي‬
.

‫رمه‬
‫معلومیږي‬ ‫يوشان‬
.

‫كیږي‬ ‫ساتل‬ ‫رابطه‬ ‫افرادو‬ ‫دقوي‬
.

‫وركوي‬ ‫نتیجه‬ ‫ښه‬ ‫كې‬ ‫كولو‬ ‫اصالح‬ ‫په‬ ‫دنسل‬
.

‫پیداكوي‬ ‫شهرت‬ ‫مالدار‬ ‫سره‬ ‫درلودلو‬ ‫په‬ ‫نسل‬ ‫لص‬ ‫دخا‬
.

‫نواقص‬
:
–
‫كیږي‬ ‫متجانس‬ ‫سره‬ ‫هم‬ ‫جینونه‬ ‫مطلوب‬ ‫نا‬ ‫شان‬ ‫په‬ ‫جینونو‬ ‫مطلوب‬
.
–
‫كیږي‬ ‫كوچنی‬ ‫جسامت‬ ‫نسل‬ ‫اود‬ ‫راكښته‬ ‫كچه‬ ‫دالقاحیت‬
.
–
‫اوچتیږي‬ ‫يي‬ ‫كچه‬ ‫كیدو‬ ‫خشره‬ ‫او‬ ‫دمړينې‬
.
–
‫لري‬ ‫اړتیا‬ ‫ته‬ ‫اوپوهې‬ ‫سرمايې‬ ‫زياتې‬
.
44

45. ‫نسلګیری‬
..
45 ‫نسلګیري‬ ‫متقاطع‬
:
(Cross breeding)
‫ددوو‬
‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫دجفتګیري‬ ‫نسلونو‬ ‫اوخالصو‬ ‫مختلفو‬
.
•
‫ښه‬ ‫كې‬ ‫تركیب‬ ‫په‬ ‫خاصیتونو‬ ‫اقتصادي‬ ‫او‬ ‫دښو‬ ‫ل‬ ‫تعقیبو‬ ‫سیستم‬ ‫دنوموړي‬
‫وركړيده‬ ‫نتیجه‬
.
‫وي‬ ‫رګه‬ ‫دوه‬ ‫راځي‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫پواسطه‬ ‫بريډنګ‬ ‫دکراس‬ ‫چي‬ ‫بچي‬ ‫يا‬ ‫غواګاني‬ ‫هغه‬
‫لري‬ ‫نمو‬ ‫سريع‬ ‫چي‬
‫توګه‬ ‫په‬ ‫بیلګه‬ ‫د‬
:
‫غوا‬ ‫نسل‬ ‫دقندهاري‬ ‫نسل‬ ‫خالص‬ ‫غوايي‬ ‫فريزن‬ ‫هولستن‬ ‫د‬
‫دي‬ ‫مثال‬ ‫ښه‬ ‫يو‬ ‫بريډنګ‬ ‫دکراس‬ ‫چي‬ ‫کیږي‬ ‫ځاي‬ ‫يو‬ ‫سره‬
.
‫یا‬ ‫دورګه‬ ‫قوي‬ ‫د‬ ‫بچیان‬ ‫شوي‬ ‫تولید‬
(Hybrid vigor)
‫یادیږي‬ ‫نامه‬ ‫په‬
.
‫کې‬ ‫ګله‬ ‫په‬ ‫راځي‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫ورڅخه‬ ‫حیوانات‬ ‫رګه‬ ‫دوه‬ ‫چې‬ ‫دادي‬ ‫نواقص‬ ‫سیستم‬ ‫ددغه‬
‫ډول‬ ‫یو‬
(
Homogenous
)
‫ښکاري‬ ‫نه‬
.

46. ‫نسلګیرۍ‬
....

Grading Up
:
‫عبارت‬
‫دعالي‬ ‫چي‬ ‫غوايي‬ ‫نسل‬ ‫خالص‬ ‫کي‬ ‫هغي‬ ‫په‬ ‫چي‬ ‫دي‬ ‫څخه‬ ‫ګیري‬ ‫نسل‬ ‫دهغه‬
‫هويت‬ ‫نامعلوم‬ ‫او‬ ‫صفات‬ ‫ضعیف‬ ‫چي‬ ‫سره‬ ‫غوا‬ ‫محلي‬ ‫دهغي‬ ‫وي‬ ‫لرونکي‬ ‫جنسیت‬
‫دڅو‬ ‫ولري‬
generations
‫کیږي‬ ‫ځاي‬ ‫يو‬ ‫سره‬
.
‫يوځايوالي‬ ‫لومړي‬ ‫په‬ ‫ډول‬ ‫په‬ ‫دمثال‬
‫کي‬
50
‫فیصده‬
‫خواص‬
‫څخه‬ ‫دغوايي‬ ‫نسل‬ ‫دخالص‬
‫انتقالیږي‬ ‫ته‬ ‫غوا‬ ‫محلي‬
‫کې‬ ‫جنریشن‬ ‫دوهم‬ ‫په‬
75
‫نسل‬ ‫محلې‬ ‫څخه‬ ‫غویې‬ ‫نسل‬ ‫خالص‬ ‫د‬ ‫فیصده‬ ‫خواص‬
‫انتقالیږي‬ ‫ته‬ ‫غوائی‬
.
‫کې‬ ‫جنریشن‬ ‫دریم‬ ‫په‬
۸۷
‫نسل‬ ‫محلی‬ ‫څخه‬ ‫غوائی‬ ‫نسل‬ ‫خالص‬ ‫د‬ ‫فیصده‬ ‫خواص‬
‫انتقالیږی‬ ‫ته‬ ‫غوائی‬
.
46

47. 47