III Targi eHandlu: Gemius Na tropie użytkownika Twojego serwisu!
Sb dna raport_160511_v01
1. Koniunktura w Small Business
Wyniki badania ilościowego mikro i małych przedsiębiorstw
realizowanego w ramach projektu „Small Business DNA”
Organizatorzy
16 maja 2011
Projektu:
2. Informacje o badaniu
CEL BADANIA
Celem badania jest cykliczny (comiesięczny) pomiar koniunktury wśród przedstawicieli mikro i małych firm oraz identyfikacja najważniejszych problemów i
barier w rozwoju prywatnej przedsiębiorczości;.
METODA
Badanie prowadzone jest metodą wywiadów internetowych (CAWI);
Respondenci rekrutowani są poprzez wiadomości rozsyłane pocztą elektroniczną oraz poprzez zaproszenia emitowane na stronach internetowych
poświęconych przedsiębiorczości (np. wyborcza.biz);
BADANA POPULACJA
Badanie przeprowadzono na firmach: mikro (zatrudniające 0-9 osób) i małych (10-49 osób):
• prowadzące działalność w następujących branżach: górnictwo przetwórstwo przemysłowe, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną i gaz,
budownictwo, handel hurtowy i detaliczny, hotele i restauracje, transport i gospodarka magazynowa i łączność, pośrednictwo finansowe, obsługa
nieruchomości, edukacja, ochrona zdrowia i pomoc społeczna oraz działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna.
• prowadzące działalność gospodarczą, właściciele i współwłaściciele firm, prezesi, członkowie zarządu oraz dyrektorzy generalni i zarządzający;
OPIS PRÓBY
Próba składała się z dwóch części:
• Warstwowa próba adresów poczty e-mail, o strukturze zgodnej z danymi REGON (wielkość zatrudnienia, region, branża);
• Próba uznaniowa (convenience sample) oparta o rekrutację linkami i pop-upami na stronach związanych z przedsiębiorczością (gazeta.biz);
Komentarz do doboru próby: próba składa się z dwóch części ze względu niewielki rozmiar dostępnych operatów firmowych e-maili powiązany z długim
czasem trwania projektu (wieloma jego falami). W ramach badania podstawowego organizowany jest także panel przedsiębiorców, który w przyszłości
będzie również źródłem rekrutacji osób.
WIELKOŚĆ PRÓBY
1Fala N=552; 2 Fala N=474; 3 Fala N=450, 4 Fala N=544; 5 Fala N=464
CZAS REALIZACJI
1 Fala: 10 sierpnia – 11 września 2010; 2 Fala: 02 listopada – 03 grudnia 2010; 3 Fala: 15 grudnia 2010 – 17 stycznia 2011;
4 Fala: 21 lutego 2011 –15 marca 2011; 5 Fala: 15 kwiecień – 11 maj 2011;
2 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
3. Podsumowanie
74% polskich przedsiębiorców z segmentu mikro i małych firm uważa, że aktualna sytuacja gospodarcza nie sprzyja
funkcjonowaniu ich działalności. Jest to najwyższy odsetek negatywnie oceniających aktualną sytuację gospodarczą w całej
historii pomiaru. W maju można zaobserwować wyraźne pogłębienie się pesymistycznych nastrojów przedsiębiorców z
marca.
W maju 2011 najczęściej wymienianą barierą są koszty zatrudnienia pracowników (wzrost z 48% na 55%). Kolejnymi
najczęściej wskazywanymi barierami są: podatki czy wysokie obciążenia na rzecz Państwa (odsetek zbliżony do pomiaru
marcowego), niejasne i niespójne przepisy prawne (spadek z 35% na 28%) oraz aktualna sytuacja gospodarcza. W maju
znacząco wzrósł odsetek przedsiębiorców, którzy jako barierę dla rozwoju przedsiębiorczości postrzegają wysokie ceny
towarów i usług. Natomiast wyraźnie zmniejszył się problem ze znalezieniem klientów.
W maju 2011 wyraźnie wzrósł odsetek przedsiębiorców, którzy biorąc pod uwagę ostatni rok :
o negatywnie oceniają ogólną sytuację Firmy;
o wskazują na zdecydowany spadek w sprzedaży produktów lub usług oferowanych przez Firmę;
o deklarują spadek liczby osób zatrudnionych w Firmie;
o deklarują wzrost cen produktów lub usług oferowanych przez Firmę
o twierdzą, że ogólna sytuacja finansowa Firmy uległa w tym czasie pogorszeniu.
Przedsiębiorcy mikro i małych firm prognozują, że w ciągu najbliższego roku:
o ogólna sytuacja finansowa Firmy się pogorszy;
o sprzedaż produktów i usług się obniży;
o spadnie liczba zatrudnionych;
o spadnie wysokość płac;
o wzrosną ceny
3 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
5. POGŁĘBIŁY SIĘ PESYMISTYCZNE NASTROJE WŚRÓD PRZEDSIĘBIORCÓW
74% polskich przedsiębiorców z segmentu mikro i małych firm uważa, że aktualna sytuacja gospodarcza nie
sprzyja funkcjonowaniu ich działalności. Jest to najwyższy odsetek negatywnie oceniających aktualną
sytuację gospodarczą w całej historii pomiaru. W maju można zaobserwować wyraźne pogłębienie się
pesymistycznych nastrojów przedsiębiorców z marca.
P1. Czy aktualna sytuacja gospodarcza sprzyja funkcjonowaniu takich firm jak, ta którą Pan(i) prowadzi?
80% 74%
67%
70% 64%
60% 54% 56%
50% NIE SPRZYJA
40%
SPRZYJA
30%
24% 25%
21%
20% 20%
13%
10%
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
5 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
6. GŁÓWNE BARIERY TO KOSZTY ZATRUDNIENIA, PODATKI ORAZ NIEJASNE
PRZEPISY PRAWNE (1/2)
W maju 2011 najczęściej wymienianą barierą są koszty zatrudnienia pracowników (wzrost z 48% na 55%).
Kolejnymi najczęściej wskazywanymi barierami są: podatki czy wysokie obciążenia na rzecz Państwa
(odsetek zbliżony do pomiaru marcowego), niejasne i niespójne przepisy prawne (spadek z 35% na 28%)
oraz aktualna sytuacja gospodarcza.
P2. Które wymienionych poniżej czynników stanowią dzisiaj największe bariery w rozwoju prywatnej przedsiębiorczości?
60% 55% 57%
52% 55% Podatki
50%
50% 48%
48% 45% 48% 51% Koszty zatrudnienia
40% 41% Niejasne przepisy
prawne
31% 32% 35%
Brak znacznego
30% kapitału firmy na rozwój
27% 28%
25% 26% 25% 25%
23% 24% Nieuczciwa
21% 22% 21% konkurencja
20% 22% 19% 19%
20% 21%
Mała pomoc ze strony
Państwa
10%
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
6 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
7. POZOSTAŁE BARIERY DLA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI (2/2)
Aktualna sytuacja gospodarcza jest w majowym pomiarze najczęściej wymienianą barierą spośród
pozostałych badanych obszarów. Odsetek przedsiębiorców definiujących aktualną sytuację gospodarczą
jako barierę nie zmienił się od czasu pomiaru marcowego.
W maju znacząco wzrósł odsetek przedsiębiorców, którzy jako barierę dla rozwoju przedsiębiorczości
postrzegają wysokie ceny towarów i usług. Natomiast wyraźnie zmniejszył się problem ze znalezieniem
klientów.
P2. Które wymienionych poniżej czynników stanowią dzisiaj największe bariery w rozwoju prywatnej przedsiębiorczości?
40%
Trudności z uzyskanie
35% dofinansowania z UE
30% Silna konkurencja na rynku
26%
25% 26%
25% Aktualna sytuacja
gospodarcza
20% 18%
18%
14% 18% 18% 16% 18% Trudności ze znalezieniem
15% 18% 14% klientów
15% 14% 13% 16%
14% 11%
13% 12% Trudności z uzyskaniem
10% 10% 10% 10% kredytu
9% 7% 8%
5% Wysokie ceny towarów i
4% 5% 6% usług
0% 2%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
7 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
9. NEGATYWNA OCENA SYTUACJI PRZEDSIĘBIORSTW I SPADEK SPRZEDAŻY
W OSTATNICH 12 MIESIĄCACH (1/3)
W maju 2011 nastąpił dalszy wzrost liczby przedsiębiorców, którzy negatywnie oceniają ogólną sytuację Firmy
(wzrost z 39% na 45%) i którzy jednocześnie wskazują zdecydowany spadek w sprzedaży produktów lub usług
oferowanych przez Firmę w ciągu ostatnich 12 miesięcy (wzrost z 36% na 39%).
Jak ocenia Pan(i) sytuację Pana(i) firmy? Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy….?
OGÓLNA SYTUACJA
50% 39% 45%
40% 33% 32% 34% Uległa pogorszeniu/
30% 25% spadła
31% 30% 25% 23%
20%
Poprawiła się/
10%
Wzrosła
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
SPRZEDAŻ
50%
36% 39%
40% 34% 39%
34% Uległa pogorszeniu/
30% 28% spadła
30% 30% 23% 27%
20%
10% Poprawiła się/
0% Wzrosła
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
9 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
10. SPADEK LICZBY ZATRUDNIONYCH ORAZ STABILNA WYSOKOŚĆ PŁAC
W OSTATNICH 12 MIESIĄCACH (2/3)
W porównaniu do pomiaru marcowego, w maju wzrósł odsetek respondentów deklarujących, że w ciągu
ostatnich 12 miesięcy spadła liczba osób zatrudnionych w Firmie (z 20% na 27%). Wysokość płac utrzymuje się
na poziomie zbliżonym do wcześniejszych pomiarów z delikatną tendencją zniżkową.
Jak ocenia Pan(i) sytuację Pana(i) firmy? Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy….?
LICZBA ZATRUDNIONYCH
30% 27%
19% 20%
Uległa pogorszeniu/
20% 16% 16% spadła
15% 17% 12% 12%
10% 10% Poprawiła się/
Wzrosła
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
WYSOKOŚĆ PŁAC
40%
30% 29% 28%
30% 28% 26% Uległa pogorszeniu/
20% 19% 19% 18% 20% spadła
15%
10%
Poprawiła się/
0% Wzrosła
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
10 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
11. WZROST CEN PRODUKTÓW I POGORSZENIE SIĘ OGÓLNEJ SYTUACJI FINANSOWEJ
FIRMY (3/3)
35% przedsiębiorców deklaruje, że w ciągu ostatniego roku znacząco wzrosły ceny produktów lub usług
oferowanych przez Firmę a ponad połowa (51%) twierdzi, że ogólna sytuacja finansowa Firmy uległa w tym
czasie pogorszeniu.
Jak ocenia Pan(i) sytuację Pana(i) firmy? Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy….?
CENY PRODUKTÓW
40% 35%
30% 27% 28%
24% 23% Spadły
20% 16% 19% 19% 15%
16%
10% Wzrosły
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
SYTUACJA FINANSOWA
60%
43% 51%
36% 39%
40% Uległa pogorszeniu
32%
24% 23% 29%
20% 20% 18%
Poprawiła się
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
11 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
13. PRZEDSIĘBIORCY Z ROSNĄCYM PESYMIZMEM PATRZĄ W 2011 ROK (1/3)
Około 30% ankietowanych przedsiębiorców uważa, że ogólna sytuacja Firmy w ciągu najbliższych 12
miesięcy pogorszy się (jednocześnie spadł odsetek tych, którzy uważają, że ogólna sytuacja Firmy poprawi
się). Wyraźne widać, że trend zapoczątkowany w marcu utrzymuje się.
Podobnie w przypadku sprzedaży, sukcesywnie wzrasta liczba przedsiębiorców, którzy uważają, że sprzedaż
w 2011 roku obniży się.
Jak będzie wyglądała sytuacja Pana(i) firmy w przyszłości? Czy w ciągu najbliższych 12 miesięcy….?
OGÓLNA SYTUACJA
60%
46% 48%
43% 39% 34% Ulegnie
40%
pogorszeniu
24%
16% 18% 18% 30%
20% Poprawi się
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
SPRZEDAŻ
60%
47% 44% 48% Ulegnie
43%
40% 38% pogorszeniu/ obniży
się
18% 22%
20% 12% 17% 13% Poprawi się/
Wzrośnie
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
13 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
14. W 2011 SPADNIE LICZBA ZATRUDNIONYCH I WYSOKOŚĆ PŁAC (2/3)
Przedsiębiorcy prognozują, że w ciągu 2011 roku spadnie poziom zatrudnienia oraz wysokość płac . Są to
pierwsze tak pesymistyczne oceny na tych wymiarach w historii całego pomiaru .
Jak będzie wyglądała sytuacja Pana(i) firmy w przyszłości? Czy w ciągu najbliższych 12 miesięcy….?
LICZBA ZATRUDNIONYCH
25% 22% 22% 22% 18%
20% 19% Ulegnie
14% 16% pogorszeniu/ obniży
15% 12% się
10% 11%
10% Poprawi się/
5% Wzrośnie
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
WYSOKOŚĆ PŁAC
40%
30% 29% 29% 29% Ulegnie
25% pogorszeniu/ obniży
20% 20% się
10% 11%
10% 9% 10% 14% Poprawi się/
Wzrośnie
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
14 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
15. WZROST CEN I POGORSZENIE SYTUACJI FINANSOWEJ W 2011 ROKU
Przedsiębiorcy prognozują, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy znacząco wzrosną ceny produktów lub usług
oferowanych przez Firmę. Dalszemu pogorszeniu (zapoczątkowanemu w marcu 2011) ulegnie sytuacja
finansowa Firmy.
Jak będzie wyglądała sytuacja Pana(i) firmy w przyszłości? Czy w ciągu najbliższych 12 miesięcy….?
CENY PRODUKTÓW
40% 34% 37% 34% 37%
30% 28%
Spadną
20% 10%
9%
10% 8% 7% 7% Wzrosną
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
SYTUACJA FINANSOWA
50%
41% 40% 43% 32%
40% Ulegnie
34% pogorszeniu/ obniży
30%
27% 26% się
20% 19%
20% 21% Poprawi się/
10%
Wzrośnie
0%
09'10 11'10 01'11 03'11 05'11
PODSTAWA: 1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
15 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011
4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
16. „ W aktualnej sytuacji gospodarczej ciężko przetrwać małym firmom”
Poniżej przedstawiamy kilka stwierdzeń dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstw na polskim rynku. Przy każdym z
nich proszę zaznaczyć, czy się Pan(i) z nim zgadza:
Utrzymanie się na polskim rynku wymaga wiele wysiłku od przedsiębiorcy
96%
Instytucje państwowe w małym stopniu pomagają prywatnym przedsiębiorcom.
87%
Zbyt wysokie podatki utrudniają dynamiczny rozwój małym firmom
87%
Trudno aktualnie prowadzić działalność gospodarczą w związku z licznymi barierami ze
strony Państwa
80%
Oferta i postawa instytucji finansowych nie sprzyja rozwojowi małych firm
75%
Trudno dzisiaj o uzyskanie środków finansowych, które pozwoliłyby na intensywny
rozwój firmy
66%
W aktualnej sytuacji gospodarczej ciężko przetrwać małym firmom
82%
Tylko firmy z dużym kapitałem mogą pozwolić sobie na intensywny rozwój
70%
Członkostwo w Unii Europejskiej poprawia sytuację polskich firm i modernizację
gospodarki.
43% 09'10
Jestem spokojny o to, że moja firma przetrwa kilka najbliższych lat 11'10
36%
01'11
Myślę, że w Polsce małe firmy będą się coraz lepiej rozwijać.
26%
03'11
Teraz jest dobry czas na założenie lub rozwój własnej firmy 05'11
20%
W aktualnej sytuacji gospodarczej obawiam się że moja firma nie przetrwa na rynku
zbyt długo
36%
1 Fala: Ogółem N=552, Samozatrudnieni N=231, mikro N=239, małe N=81
2 Fala: Ogółem N=474, Samozatrudnieni N=242, mikro N=182, małe N=50
3 Fala: Ogółem N=450, Samozatrudnieni N=165, mikro N=232, małe N=53
16 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011 4 Fala: Ogółem N=544, Samozatrudnieni N=139, mikro N=311, małe N=94
5 Fala: Ogółem N=464, Samozatrudnieni N=97, mikro N=270, małe N=97
17. Kontakt
Michał Berezowski – michal.berezowski@4prm.com
17 Small Business DNA - koniunktura w Small Business - Maj 2011