Zavicajna zbirka Sarajeva

12.06.15 BIBLIOTEKA GRADA SARAJEVA
ZAVIČAJNA ZBIRKA
SARAJEVA
Služba za zavičajnu zbirku i bibliografiju
Vaska Sotirov-Đukić

BIBLIOTEKA GRADA SARAJEVA12.06.15
Zakonska obaveza
 zakonska obaveza za javne biblioteke
regulisana je Zakonom o bibliotečkoj
djelatnosti
 zavičajna zbirka obuhvata svu bibliotečku
građu koja se odnosi na zavičaj
(određenu oblast, ličnost, historijski period)
 fizički i bibliografski odvojeni fond od opšteg
fonda biblioteke

Zavičajna zbirka Biblioteke grada
Sarajeva – kratka historija
 zakonska obaveza kao nasljednika zavičajne
zbirke Narodne biblioteke »Hasan Kikić«(1961)
 od 1991. godine Zavičajna zbirka dobiva prvog
bibliotekara sa stalnim rješenjem na to radno
mjesto
 rat 1992 godine prekinuo rad ove službe koja
se je opet oformila 2002. godine

Definicija nekada
U “Uputstvu za formiranje zavičajnih zbirki u narodnim
bibliotekama”, koje je izdao NUBBiH 1980. godine:
„Zavičajna zbirka je sistematski
prikupljena, sređena i obrađena
bibliotečka građa koja se po
svom sadržaju odnosi na
zavičaj.“

UNESCO:
Manifest za javne biblioteke
 Prema Manifestu, javne biblioteke postaju
lokalni čuvari svih zapisa društva i lokalne
zajednice i borci za socijalnu, političku i
intelektualnu slobodu u demokratskom društvu
u kojem su javne biblioteke
„najbitniji portali digitalnog doba jer kroz njih
pristup Internetu i informatičkom dobu treba da
bude obezbjeđen svim strukturama
stanovništva, bez obzira na spol, rasu, vjeru ili
naciju. “

Čuvar kulturne baštine
 U doba globalizacije zavičajna zbirka je
čuvar:
„etničke, kulturne, jezičke i vjerske
različitosti, kulturnog identiteta i
društvene integracije, naročito tako što
se lokalno stanovništvo i društvene
grupacije uključuju u formiranje
kolektivnog pamćenja digitalizovanog u
resurse dostupne svima.“

Nove definicije
 zavičajne zbirke dobijaju dodatne društvene i
političke dimenzije: „zbirke i službe ne smiju biti
izložene bilo kakvom obliku ideološke, političke
ili vjerske cenzure niti trgovačkim pritiscima“
 prema smjernicama Vijeća Evrope:
„knjižnice trebaju prikupljati građu i osigurati
pristup izvorima na temelju kakvoće i
relevantnosti za potrebe korisničke zajednice“
te „sadržajem, jezikom i oblikom zbirke i izvora
trebaju voditi računa o raznolikosti zajednica
kojima služe“.

Sjećanje zajednice
 Jedan od vidova uključivanja u aktivni život
zajednice jeste povezivanje lokalnih udruženja i
građana u stvaranje „digitalnih sadržaja
organiziranih u zbirke „Sjećanje zajednice“ koje
će biti svima dostupne“.
PULMAN plan za e-Evropu. Manifest iz Oeirasa //
http://www.pulmanweb.org/documents/manifesto/Ma

Promjena uloge
 zavičajna zbirka izlazi iz
okvira biblioteke i postaje
dio sistema lokalne vlasti
i uprave
 javna biblioteka kao
“lokalni čuvar svih zapisa
društva i lokalne
zajednice”
 čuva i digitalizuje kulturnu
baštinu
 značaj zavičajnih fondova
u širenju svijesti o
lokalnom porijeklu i
historiji građana
 obezbjeđuje pristup
informacijama svim
građanima
 unapređuje višejezične i
multikulturalne usluge

Primjeri u Americi

JAVNA BIBLIOTEKA NEW YORK

Digitalizovana zbirka slika
 Zbirka od 30.000 digitaliziranih slika iz
knjiga, magazina i novina kao i
originalnih fotografija, razglednica izdatih
prije 1920
 Narudžba fotografija se obavlja preko
njihove službe za fotografisanje i
dozvolu
 Najveća vrsta referencne arhive u javnim
bibliotekama – i najtraženija!

Tematski izbornik slika
 African-Americans
 American History
 Animals
 Army
 Birds
 Clothing&Dress
 Costume
 Design
 Dragons
 Exploration
 Fashion Drawings
 Fur Fashions
 Gloves
 Hats
 Hairdressing
 Hosiery
 Insects
 Native Americans
 New York City
 Pioneer Life
 Punishments
 Reptiles
 Shoes
 Slave Ships
 Slavery
 Snakes
 Textiles
 Umbrellas and Parasols

New York City & State

MREŽA ZAVIČAJNIH ZBIRKI
JAVNIH BIBLIOTEKA DRŽAVE MIČIGEN

JAVNA BIBLIOTEKA BROOKLYN

The Brooklyn Daily Eagle
 The Brooklyn Daily Eagle
je izvještavao o
počecima u historiji
Američkog doseljeništva.
On je informisao
stanovništvo Brooklyn o
lokalnim novostima dok
je u isto vrijeme prekrivao
i glavna državna
događanja, tako da je
divan izvor za istraživanje
demografskih promjena i
na lokalnom i na
nacionalnom nivou.
 Pregled predmetnica:
Immigration Overview
(1841-1902)
Disease and Health
Concerns
Ellis Island
Chinese
Eastern European and
Russian Jews
Germans
Irish
Italians
Poles
Scandinavians
Other Immigrant Groups

 Danas je ova novina centralni dio zavičajne zbirke javne
biblioteke u Brooklynu, koja sadrži i kućne knjige, fotografije iz
“Eagle” ali i druge fotografije, novinske članke, rukopise, sitnu
građu i ilustracije.
 June Gaddy, Brooklyn Collection's CLASP bibliotekar,
redovno predstavlja African-American historiju i historiju
komšiluka koja je predstavljena u “Eagle Online”
 radionice sa školama na projektima zavičajne historije
 “Eagle Online” je otvoren za istraživače ali i za sve diskusije o
ulozi javnih biblioteka u digitalnom svijetu
The Brooklyn Daily Eagle

GENEALOGIJA
ISTRAŽIVANJE PORIJEKLA PORODICE
 Istraživanje svojih predaka i porijekla
 Prikupljanje informacija i podataka o porodicama
 Organizovanje prikupljenih podataka u sheme – drvo ili
grafikon
 Popularizacija istraživanja porodice kod građana
 Radionice sa djecom i omladinom

IFLA : Genealogy and Local History Section
Strategic Plan 2002 - 2003
Mission
 Naša misija je da obezbijedimo glas za
genealogiju i bibliotekare zavičajnih zbirki
uvežemo u internacionalnu informacijsku
zajednicu, da olakšamo globalnu mrežu među
pojedinim tematskim specijalistima i
bibliotekama, arhivima i muzejima te ohrabrimo
razvoj genealogije i zavičajnih historijskih zbirki
u javnu službu korisnicima.

The Allen County Public Library
 Historijsko odjeljenje za genealogiju javne biblioteke
Allen County
 50.000 svezaka prikupljenih reprezentativnih radova iz
genealogije za američke i evropske porodice, i kratki
kucani tekstovi dokumentovani u višetomnim radovima
 Blizu 5.000 genealogija na mikrofišu i brojni porodični
bilteni kompletirani u zbirci
 Zbirka se dnevno stalno nadopunjava kroz nabavku
odjeljenja i poklone genealoga i istraživača

Memory of the World
Programme
 Dokumentaciono nasljeđe reflektuje
raznolikost jezika, naroda i kultura. Ono je
ogledalo svijeta i njegovog sjećanja. Ali ovo
sjećanje je krhko. Svaki dan, nezamjenljivi
dijelovi ovog sjećanja nestaju zauvijek.
 UNESCO je pokrenuo Svjetski program za
sjećanje/pamćenje kako bi sačuvao od
kolektivnog zaborava i zaštitio vrijedne
arhivske fondove i bibliotečke zbirke u
cijelome svijetu, obezbjeđujući njihovu
široku rasprostranjenost.

PULMAN/CALIMERA
PROJEKAT
EVROPA

PULMAN/CALIMERA projekat
 koordinirana akcija 47 partnera u okviru
programa Evropske komisije
 CALIMERA započet 1. decembra 2003.
 cilj projekta je da javne biblioteke, muzeji i arhivi
usvoje nove tehnologije i strategije u radu sa
korisnicima Evrope kao jedinstvenog kulturnog
prostora
www.calimera.org

Evropsko kulturno nasljeđe
 Evropsko kulturno nasljeđe u funkciji
kolektivnog pamćenja različitih kulturnih
tradicija i zajednica
 lokalne ustanove primjenom novih
tehnologija treba da kulturnu baštinu
učine dostupnu svima
 one su most između običnog građanina i
digitalnog doba

Smjernice za saradnju
 saradnja i podrška
obrazovanju
 razvijanje digitalne
pismenosti
 jačanje kulturne
svijesti, osjećaja
građanskog društva i
kulturnog identiteta
 razvijanje osjećaja za
lokalnu zajednicu
 istraživanje historije
lokalne zajednice
 genealogija porodica
 promoviranje
kulturnih korijena

Aktivnosti sa školama
 multimedijalne prezentacije kulturne baštine
 radionice o zavičaju
 klub za istraživanje rodoslovlja (genealogija)
 organizovanje izložbi o zavičaju
 razgovori sa zavičajnim piscima
 prikupljanje građe na određene teme o zavičaju
 saradnja sa školskim sekcijama na zajedničkim
projektima na temu zavičaja i td.

Saradnja sa turističkom
zajednicom
 kulturni turizam
 kulturna baština kao atraktivna turistička
destinacija
 nove potrebe ljudi – novost i edukacija
 značaj lokalne kulture i jezika
 zavičajne zbirke kao bitni promotori lokalne
kulture i kulturne baštine
 web portali općina, lokalnih zajednica

SPECIJALNE
ZBIRKE
POSTOJEĆI FOND ZAVIČAJNE ZBIRKE
BIBLIOTEKE GRADA SARAJEVA

Kratak opis Zavičajne zbirke
Regionalno obuhvata područje Kantona Sarajeva:
 Zavičajna zbirka u koju ulazi bibliotečka građa
sa područja Kantona Sarajevo: Ilidža, Ilijaš,
Vogošća, Hadžići i Trnovo
 Sarajevska zbirka koja obuhvata uže jezgro
grada Sarajeva sa općinama: Stari grad,
Centar, Novi grad i Novo Sarajevo
 Spomenička zbirka obuhvata svu građu koja
je štampana zaključno sa 1945 godinom

Kratak opis Zavičajne zbirke
Regionalno obuhvata područje Kantona Sarajeva:
 Zbirka građe o NOB-u – u formiranju
 Zbirka građe o marksizmu i komunizmu – u formiranju
 Zbirka sitne građe

Podaci o zbirci
 Veličina zbirke:
oko 13.320 inventarnih
jedinica
 Stare i rijetke knjige:
oko 3.500
(od toga spomenici
kulture 1.500)
 Knjige od 1945 do 2003
(u okviru Zavičajne
zbirke) :
oko 10.000 (od toga u
Sarajevskoj zbirci 800)
 Naslova serijskih
publikacija izdatih u
Sarajevu:
556 (kompletno 57
naslova)
- školskih biltena: 37
- zavičajnih biltena: 69
- rat 92-95: 55
ukupno 161
 Naslova periodike
spomenika kulture :
42 (217 godišta)

Podaci o sitnoj građi
 Razglednica : oko 350
 Fotografija: oko 700
 Plakata : oko 350
 Pozivnica: oko 250
 Turistički prospekti:
oko 70
 Leci: oko 30
 Lični dokumenti: 25
 Slajdovi: 45
 CD: 15
 Kalendari: 37
obrađenih
 Kulturni programi: 50
obrađenih
 Katalozi sa izložbi: 170
obrađenih
(Collegium Artisticum 44,
Galerija Novi hram 25,
Galerija “Roman
Petrović” 19 itd.)
 Programi pozorišnih
predstava: 47
obrađenih

Tematske podzbirke
 Opsada Sarajeva
1992-1995:
zbirka ratnih fotografija,
periodike, razglednica,
filmova, leci, pozivnice,
katalozi izložbi, novinski
članci
 Biblioteka grada
Sarajeva:
press cliping, albumi sa
fotografijama, arhiv
dokumenata, statuta,
pravila, leci, plakati,
pozivnice
 ZOI’84:
programi sportskih
događanja, mape
olimpijskih borilišta,
razglednice, fotografije,
isječci članaka,
bilten ZOI’84, katalozi,
ulaznice sa borilišta,
suveniri sa likom Vučka,
slikovnice
(ukupno 59 obrađenih
jedinica građe)

DIGITALNE ZBIRKE
u izdanju Biblioteke grada Sarajeva

DIGITALNE ZBIRKE I IZLOŽBE
MAJ 2003 MART 2004

“Dobrota bivanja : Kikić samim sobom”
digitalna zbirka rukopisa Hasana Kikića
 prva digitalna
zbirka rukopisa u
Bosni i
Hercegovini
 projekat
realizovan u
saradnji sa
javnom
bibliotekom iz
Gradačca „Alija
Isaković“
MAJ 2003

Cilj projekta
 skrenuti pažnju javnosti na zavičajne
zbirke i njihovu kulturno-historijsku
vrijednost
 na jednom mjestu okupiti što više građe
o Hasanu Kikiću
 multimedijalna prezentacija postojećih
tradicionalnih zbirki radi stvaranja
cjelovite zajedničke kulturne baštine

Digitalna zbirka fotografija
Hadžića
 Sadrži:
- 65 fotografija
Hadžića u periodu od
1955 do 1991
- 5 faksimila starih
razglednica iz 1905
- 12 novih
razglednica
ukupno 82 slajda
MART 2004

Interes lokalne zajednice
 posljedice rata 1992-
1995 dovele su do
snažne potrebe
preživjelih da
istražuju i prikupljaju
podatke o sebi, svom
porijeklu, porodici i
historiji svoje lokalne
zajednice
 Opština Hadžići je
tokom rata bila
opljačkana i
opustošeni do temelja
 uništeni porodični
albumi i lični dokumenti
te arhivi lokalnih vlasti i
institucija
 saradnja sa Opštinom
Hadžići, Turističkom
zajednicom Hadžići i
školama

“ZOVEM SE PJESNIK”
digitalna zbirka rukopisa sarajevskog nepoznatog pjesnika
•prerana smrt Aleksandra
Mrnjevice, koji je poginuo 27.
januara 1993., onemogućila ga
je u objavljivanju svoje prve
zbirke poezije
•multimedijalni CD sadrži zbirku
njegovih rukopisa od 78
pjesama, 1 priča, nekoliko ličnih
dokumenata i porodičnih
fotografija, dokumentarni film o
Aci, te digitalno pohranjena
sjećanja njegovih prijatelja

Cilj projekta
 animirati građane da
prikupljaju dokumenta,
usmena sjećanja ili
svjedočenja
 oformljavanje baze
podataka iz tog bitnog
perioda historije grada
 digitalizacija
kolektivnog sjećanja
preživjelih Sarajlija
 svi podaci bi bili
obrađeni digitalno i
prezentirani u obliku
multimedijalnog CD
 organizacija večeri
poezije “Zovem se
pjesnik” za
neafirmisane pjesnike
grada Sarajeva
 osnivanje edicije
“Aleksandar Mrnjevica”

FERID I LOLA KULIĆ
RADIOAMATERI SARAJEVA

Lola i Ferid Kulić
 Lola i Ferid Kulić
pored kućnog radio
aparata
 Osnivači i aktivni
članovi radioamatera
Sarajeva i BiH

Ferid Kulić, 6. januar 2005

Ferid Kulić kao
vojnik 1936

Svjedožba Ferida Kulića
1932

Ferid
Kulić:
medalje
i plakete

Spomen-plaketa 6. april

Radio oznaka YU4FY

Lolin “srebrni” jubilej

Ženski tim hazena – Bar
Kohba
 II Slet jevrejske omladine u Sarajevu,
15-18. avgusta 1921.
 Bar Kohba protiv Sremske Mitrovice 7:3
Fotografija je vlasništvo
Ferida Kulića
Dimenzije: 9 x 14 cm

Muhamed Hrelja i Ferid Kulić

Klub prijatelja Sarajeva
 Prvi sastanak
održan 17. juna
2005. godine u
Njemačkoj
čitaonici, prisutni:
Neda Ćukac,
Ferid Kulić, Ljerka
Latal, Savo
Vasiljević

Odaberite i učinite ono što možete,
ondje gdje jeste
i onim čime raspolažete!

Zavicajna zbirka Sarajeva

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Zavicajna zbirka Sarajeva

Similar to Zavicajna zbirka Sarajeva (20)

More from Vaska Sotirov-Djukic

More from Vaska Sotirov-Djukic (11)

Zavicajna zbirka Sarajeva