Sjecanje zajednice

SJEĆANJE ZAJEDNICE
Vaska Sotirov-Đukić
E-mail: dukic@bgs.ba
Filozofski fakultet Sarajevo 2008.

Biblioteka grada Sarajeva
UNESCO:
Manifest za javne biblioteke
 Prema Manifestu, javne biblioteke postaju lokalni čuvari svih
zapisa društva i lokalne zajednice i borci za socijalnu, političku i
intelektualnu slobodu u demokratskom društvu u kojem su javne
biblioteke:
„najbitniji portali digitalnog doba jer kroz njih
pristup Internetu i informatičkom dobu treba da
bude obezbjeđen svim strukturama stanovništva,
bez obzira na spol, rasu, vjeru ili naciju. “

Evropsko kulturno nasljeđe
 Evropsko kulturno nasljeđe u funkciji kolektivnog
pamćenja različitih kulturnih tradicija i zajednica
 lokalne ustanove primjenom novih tehnologija treba
da kulturnu baštinu učine dostupnu svima
 one su most između običnog građanina i digitalnog
doba

Definicija PULMAN/CALIMERA
projekta
 U doba globalizacije zavičajna zbirka je čuvar:
„etničke, kulturne, jezičke i vjerske različitosti,
kulturnog identiteta i društvene integracije,
naročito tako što se lokalno stanovništvo i
društvene grupacije uključuju u formiranje
kolektivnog pamćenja digitalizovanog u resurse
dostupne svima.“
PULMAN plan za e-Evropu. Manifest iz Oeirasa

Saradnja sa turističkom
zajednicom
 kulturni turizam
 kulturna baština kao atraktivna turistička
destinacija
 nove potrebe ljudi – novost i edukacija
 značaj lokalne kulture i jezika
 zavičajne zbirke kao bitni promotori lokalne
kulture i kulturne baštine
 web portali općina, lokalnih zajednica

Kulturni centar lokalne zajednice
 kulturni centar svoje zajednice i
informator o svim kulturnim
događanjima u gradu, naročito u
malim sredinama
 organizovanje klubova volontera ili
zavičajaca, ljudi koji dobrovoljno
prikupljaju i istražuju građu o
zavičaju te njihova promocija
pomoću izložbi, predavanja i javnih
tribina
 izrada i prikupljanje genealoške
građe o porijeklu porodica
 propagandna djelatnost unutar
lokalne zajednice te popularisanje
među građanstvom proučavanja
vlastite istorije
 saradnja sa turističkom zajednicom
na izradi obilazaka zavičajnih zbirki
kao turistički atraktivnih kolekcija o
prošlosti
 podsticanje kulturnog turizma
 izdavačka djelatnost i promocija
lokalne kulturne baštine

Lokalna kultura
 Prikupljati, čuvati i prezentovati lokalnu kulturu u
svoj njenoj raznolikosti
 Zavičajna zbirka sa izložbama, pričanjima lokalnih
legendi i priča, izdavanjem literature o zavičaju,
podržavanje usmene lokalne tradicije i sl.
 Promocija i razvijanje imidža pojedine lokalne
zajednice, zaštita i promocija lokalnog životnog stila,
njegovanje lokalne umjetnosti

CyberEthiopia
Kulturni identitet i lokalni
sadržaj razvijen na
World Wide Web
Autor Kitaw Yayeh-Yirad
Forum gdje je
CyberEthiopia primila
nagradu za najbolji Web
dizajn, sadržaj i
kreativnost
www.cyberethiopia.net

JAVNA BIBLIOTEKA
NEW YORK

Digitalizovana zbirka slika
 Zbirka od 520.000 digitaliziranih slika iz knjiga,
magazina i novina kao i originalnih fotografija,
razglednica, efemerne građe izdatih do1920
 Narudžba fotografija se obavlja preko njihove službe
za fotografisanje i dozvolu
 Najveća vrsta referentne arhive u javnim
bibliotekama – i najtraženija!

Tematske zbirke
 African-Americans
 American History
 Animals
 Army
 Birds
 Clothing&Dress
 Costume
 Design
 Dragons
 Exploration
 Fashion Drawings
 Fur Fashions
 Gloves
 Hats
 Hairdressing
 Hosiery
 Insects
 Native Americans
 New York City
 Pioneer Life
 Punishments
 Reptiles
 Shoes
 Slave Ships
 Slavery
 Snakes
 Textiles
 Umbrellas and Parasols

New York City & State

MREŽA ZAVIČAJNIH ZBIRKI
JAVNIH BIBLIOTEKA DRŽAVE MIČIGEN

IFLA : Odbor za genealogiju i lokalnu historiju
Misija
 Naša misija je da obezbijedimo glas za genealogiju i
bibliotekare zavičajnih zbirki uvežemo u
internacionalnu informacijsku zajednicu
 da olakšamo globalnu mrežu među pojedinim
tematskim specijalistima i bibliotekama, arhivima i
muzejima
 ohrabrimo razvoj genealogije i zavičajnih historijskih
zbirki u javnu službu korisnicima.

GENEALOGIJA
ISTRAŽIVANJE PORIJEKLA PORODICE
 Istraživanje svojih predaka i porijekla
 Prikupljanje informacija i podataka o porodicama
 Organizovanje prikupljenih podataka u sheme – drvo ili
grafikon
 Popularizacija istraživanja porodice kod građana
 Radionice sa djecom i omladinom

JAVNA BIBLIOTEKA BROOKLYN

Doseljenici, emigranti
Javna biblioteka Brooklyn
 The Brooklyn Daily Eagle
je izvještavao o počecima u
historiji Američkog
doseljeništva.
 Informisao stanovništvo
Brooklyn o lokalnim
novostima dok je u isto
vrijeme prekrivao i glavna
državna događanja,
 Izvor za istraživanje
demografskih promjena i na
lokalnom i na nacionalnom
nivou.
 Pregled predmetnica:
Immigration Overview (1841-
1902)
Disease and Health Concerns
Ellis Island
Chinese
Eastern European and Russian
Jews
Germans
Irish
Italians
Poles
Scandinavians
Other Immigrant Groups

 Danas je ova novina centralni dio zavičajne zbirke javne biblioteke u
Brooklynu, koja sadrži i kućne knjige, fotografije iz “Eagle” ali i
druge fotografije, novinske članke, rukopise, sitnu građu i ilustracije.
 June Gaddy, Brooklyn Collection's CLASP bibliotekar, redovno
predstavlja African-American historiju i historiju komšiluka koja je
predstavljena u “Eagle Online”
 Radionice sa školama na projektima zavičajne historije
 “Eagle Online” je otvoren za istraživače ali i za sve diskusije o ulozi
javnih biblioteka u digitalnom svijetu
Historija komšiluka

Kulturni turizam
i turizam vezan za porijeklo
 Kulturna baština kao atraktivna turistička
destinacija
 Nove potrebe ljudi – novost i edukacija
 Kreiranje virtuelnih izložbi i tematskih digitalnih
zbirki u saradnji sa drugim kulturnim
institucijama
 On-line prezentacija kulturne baštine omogućava
da ona postane dostupna svima u svijetu

The Allen County Public Library
 Historijsko odjeljenje za genealogiju javne biblioteke Allen County
 50.000 svezaka prikupljenih reprezentativnih radova iz genealogije za
američke i evropske porodice, i kratki kucani tekstovi dokumentovani
u višetomnim radovima
 Blizu 5.000 genealogija na mikrofišu i brojni porodični bilteni
kompletirani u zbirci
 Zbirka se dnevno stalno nadopunjava kroz nabavku odjeljenja i
poklone genealoga i istraživača

Digitalizacija kulturne baštine

“Sjećanje zajednice”
“Jedan od vidova uključivanja u aktivni
život zajednice jeste povezivanje
lokalnih udruženja i građana u stvaranje
„digitalnih sadržaja organiziranih u
zbirke „Sjećanje zajednice“ koje će biti
svima dostupne“.
PULMAN plan za e-Evropu. Manifest iz Oeirasa

Kreiranje zbirki
 Okupljanje i povezivanju lokalnog stanovništva,
udruženja i društvenih grupacija
 Formiranju kolektivnog pamćenja zajednice
 Digitalizacija sadržaja kolektivnog pamćenja
 Organizacija prikupljene građe u zbirke pod nazivom
„sjećanje zajednice“
 Kreiranje i umrežavanje multimedijalnih podataka sa
ciljem da podstakne daljnji niz asocijacija i
informacija

Kreativnost bibliotekara
 Povezivanje prikupljenih podataka-sjećanja u
asocijativnu i kompleksnu strukturu koja će na
najbolji način reprodukovati pamćenje prijatelja
 Odabir grafičkog dizajna, jednostavnost navigacije i
bogatstvo opcija za pojedinačno pretraživanje
 Podsticaj komunikacije među ljudima a time i
stvaranja novih informacija i asocijacija
 Nadogradnja postojeće strukture novim
informacijama i tako u beskraj ...

“Dobrota bivanja : Kikić samim sobom”
digitalna zbirka rukopisa Hasana Kikića
maj 2003.
 Prva digitalna zbirka
rukopisa u Bosni i
Hercegovini koja je
realizovana u saradnji sa
javnom bibliotekom iz
Gradačca „Alija Isaković“.
 Cilj projekta je bio pokušaj
da se okupi sva građa o
jednom piscu na jednom
mjestu pomoću
digitalizacije više različitih
fondova te stvori cjelovita
zajednička kulturna baština.

Digitalna zbirka fotografija Hadžića
mart 2004.
 Sadrži:
65 fotografija Hadžića u
periodu od 1955 do 1991,
5 faksimila starih
razglednica iz 1905 i 12
novih razglednica Hadžića.
 Cilj projekta je bila saradnja
sa Opštinom Hadžići i
Turističkom zajednicom na
rekonstrukciji uništenih
arhiva i porodičnih
fotografija tokom rata.

MART 2004
Sadrži:
 65 rijetkih fotografija
Hadžića u periodu od
1955 do 1991
(prije rata)
 5 faksimila starih
razglednica iz 1905
 12 novih razglednica
 ukupno 82 slajda
Digitalna zbirka fotografija
Hadžića

Metod rada
 sceniranje fotografija
 PowerPoint
 Svaka slika sadrži podatke:
- Naziv događaja, ljudi ili
mjesta
- datum
- mjesto ili regija
- dimenzije originalne
fotografije
- vlasnika
 osnovne podatke za slike
koje nismo uspjeli da
identifikujemo

Građani kao volonteri
● Saradnja sa Opštinom
Hadžići, Turističkom
zajednicom Hadžići i
školama
● Građani kao volonteri
su skupili fotografije
ratom uništene opštine
● Građani su pomagali u
identifikaciji slika tokom
izložbe i multimedijalne
prezentacije
●CD je prodavan po
simboličnoj cijeni
Rijetka slika džamije u Donjim Hadžićima
unišena tokom rata 1992.

Zaključak
 Posljedice razornog rata 1992 – 1995 su stvorile jaku
potrebu preživjelih da istražuju i skupljaju informacije o
svojim porodicama i uopšte, lokalnu istoriju svog
zavičaja
 Opština Hadžići je bila opljačkana i devastirana tako da
su ne samo uništeni porodični albumi i lična
dokumenta stanovnika već i arhive lokalne uprave
 Veliki interes dijaspore imladih ljudi koji su započeli
portal o Hadžićima, uvjerio nas je da su ovakvi projekti
neophodni za našu zajednicu

“Zovem se pjesnik”
digitalna zbirka rukopisa sarajevskog anonimnog pjesnika
septembar 2004.
 CD sadrži zbirku od 78 pjesama,
1 priče, nekoliko ličnih
dokumenata i porodičnih
fotografija ...
 Organizovano je književno veče
posvećeno pjesniku gdje su
njegovi prijatelji govorili svoja
sjećanja o njemu. To veče je
snimljeno i sastavni dio je
projekta.
 Cilj projekta je bio da se
digitalizuje “sjećanje” preživjelih
 Učestvovanje je bilo na
volonterskoj osnovi i odaziv je
bio iznad očekivanog.
Prerana smrt Aleksandra
Mrnjevice, koji je poginuo 27.
januara 1993., onemogućila ga
je u objavljivanju svoje prve
zbirke poezije.

Aleksandar Mrnjevica 1965-
1993
 Popularno Aco, bio je student Filozofskog fakulteta u
Sarajevu, Odsjeka za svjetsku književnost i bibliotekarstvo.
 Bio je poznat kao pjesnik koji nijednu svoju pjesmu nije
htio da objavi prije prve knjige poezije kako bi ostale
„djevičanske“.
 Poginuo je 27. januara 1993. godine od gelera granate, dok
je sjedio za svojim radnim stolom i pisao pjesme.
 Osim 78 pjesama i jedne priče o njemu nije postojao ni
jedan bibliografski podatak ili zabilježena referenca

Rekonstrukcija jednog života
 Šta učiniti u ovom slučaju kad bibliotekar
nema informacija niti dokumenata nego samo
nezabilježeno sjećanje ljudi o svojoj lokalnoj
zajednici kao potencijalnog izvora
informacija?

Sadržaj zbirke
 zbirka neobjavljenih
rukopisa 78 pjesama
 jedna priča
 nekoliko ličnih
dokumenata i
porodične
fotografije
 digitalni snimak
književne večeri sa
sjećanjima prijatelja
 digitalizovani video
zapis amaterske
pozorišne predstave
„Autobus“, u kojoj
je Aco glumio 1991.
 dokumentarni film

Okupljanje prijatelja
 Umjesto bibliografije, pozvani su prijatelji da se okupe i da se
digitalnom kamerom zabilježe njihova sjećanja
 Iz tog razloga organizovano je književno veče na dan Acinog
rođendana na koji su pozvani svi prijatelji i poznanici kao i
profesori koji su poznavali Acu
 Digitalnom kamerom je snimljeno cijelo veče i pohranjeno na
CD.
 Na ovaj način je dobijen bogat i raznovrstan sadržaj koji je
pretočen u kratke digitalne audiovideo zapise koji su povezani
u niz slika i sjećanja na web stranici.

Prijatelji kao volonteri
 čitali su Acine
pjesme
 kritički ih
analizirali
 govorili
anegdote i
svoja sjećanja

Književno veče posvećeno Aci
 došli su iz Šuice (selo u
Hercegovini, Banjaluke,
Amsterdama, Sarajeva)
 oni koji nisu mogli doći,
poslali su svoja sjećanja
 cijelo veče je snimljeno
digitalnom kamerom i
stavljeno na CD

Film o Aci
Snimljeni su Acini
roditelji, njegova
soba i radni stol, za
kojim je sjedio i pisao
pjesme (pisaća
mašina je još uvijek
na tom stolu) kad je
poginuo.

Video inserti iz amaterske predstave
 Digitalizovan
video snimak
 Odvojeni su kraći
i duži inserti
predstave u
kojima je Aco u
prvom planu

Hronologija života
 Prikupljena lična
dokumenta i
porodične
fotografije
digitalizovane su
i hronološki
poredane u vidu
strip priče

Smisao projekta za zajednicu
Ovaj projekat je nada za sve preživjele u prošlom
ratu da mogu svojim sjećanjima i aktivnim
učestvovanjem u formiranju ovakvih tematskih
zbirki pomoći u rekonstrukciji i svog života i
života najbližih ali i života zajednice kao
cjeline.

Kreiranje zbirki kao umjetnost
 Umjetnost kreiranja digitalnih zbirki kao novi način
organizovanja znanja – zabilježenog i nezabilježenog
 Bibliotekar je inicijator i posrednik između postojećih
sjećanja pojedinaca
 Ključna ličnost u okupljanju ljudi i formiranju zajedničkog
sjećanja
 Aktivna uloga prijatelja: svijest o važnosti njihovog sjećanja
učinila je da se prikupi bogata građa koja je pored tekstova
uključivala sliku, zvuk, video snimke.

Rad sa volonterima
Novi pristup lokalnoj istoriji i baštini

Klub prijatelja Sarajeva
 mali broj zaposlen u
zavičajnoj zbirci ne
može prikupljati svu
građu o lokalnoj
zajednici
 potreba za volonterima
koji se interesuju za
istraživanje istorije
zavičaja
17. juna 2005. godine u Njemačkoj
čitaonici Biblioteke grada
Sarajeva održan je prvi sastanak
Kluba prijatelja Sarajeva sa
dotadašnjim volonterima koja se
svidjela ideja.

Osnovne smjernice rada su preuzete iz CALIMERA
 Klub prijatelja Sarajeva je čuvar etničke, kulturne, jezičke i vjerske
različitosti, kulturnog identiteta i društvene integracije grada Sarajeva
 Klub prijatelja Sarajeva ne prihvata bilo kakav oblik ideološke, političke,
ili vjerske cenzure niti komercijalne prisile
 Klub prijatelja Sarajeva uključuje se u aktivni život zajednice kroz
povezivanje lokalnih udruženja i građana u afirmaciji istorije Sarajeva
 Članovi Kluba prijatelja Sarajeva aktivno učestvuje u prikupljanju,
istraživanju i stvaranju istorijski relevantne građe o Sarajevu
 Članovi Kluba prijatelja Sarajeva sarađuju sa kulturnim institucijama u
gradu na preuzimanju i proširivanju njihove uloge „lokalnih čuvara svih
zapisa društva i lokalne zajednice”

Društvo prijatelja grada Sarajeva
 Klub prijatelja Sarajeva je nevladina i neprofitna organizacija
koja se je nalazila u sklopu Službe za zavičajnu zbirku i
bibliografiju do novembra 2006.
 Od 2006. godine registrovano je kao Udruženje građana pod
nazivom Društvo prijatelja grada Sarajeva i ima oko 150
članova.
 Biblioteke grada Sarajeva, koja je bila inicijator osnivanja,
ustupila je Klubu korištenje prostora u svom odjeljenju
Multimedijalnom centru Mak.
 Članovi Društva prijatelja Sarajeva djeluju na dobrovoljnoj
osnovi, kao volonteri

Novi pristup istoriji
 aktivno djelovati na istraživanju i prikupljanju građe o lokalnoj istoriji
(podacima o pojedinim ulicama, kućama, o migracijama stanovništva, o
domaćem stanovništvu, porijeklu porodica) i svemu onome što podupire
kulturni identitet i unapređuje osjećaj zajedništva
 posebno će prikupljati žargone pojedinih ulica i regija unutar Sarajeva kao i
društvenih grupa (mladi, kafane, čaršija)
 sa etničkim manjinskim grupama sarađivat i podsticat će istraživanja o
njihovom porijeklu, selidbama predaka, kulturi i prilagođavanju lokalnoj
zajednici itd.
 RADIONICE: Istorija grada Sarajeva / Borislav Spasojević;
Hortikultura: Sarajevske avlije / Ljerka Latal; Fotografije: Sarajevo na
fotografijama / Savo Vasiljević; Rodoslovlje: Genealogija porodica u
Sarajevu / Vaska Sotirov-Đukić; Urbana kultura življenja / Vodi Tatjana
Neidhart

Kulturna različitost Sarajeva
 izložbe koje podstiču kulturnu različitost metropole i kojima
se javnosti predstavljaju etničke i nacionalne manjine, kako bi
se ljudi mogli upoznati i učiti o drugim kulturama te razvijati
međusobno povjerenje
 radionice i predavanja o lokalnoj istoriji i kulturi za manjinske
jezičke populacije
(Romi, Kinezi, stranci koji privremeno rade u gradu i td.)
 usredotočiti se na potrebe socijalno ugroženih grupa građana
osiguranjem radionica edukativnog, zabavnog i podsticajnog
okruženja
(nezaposleni, penzioneri, invalidi ...)

“Sarajevo na starim porodičnim fotografijama”
Izložba i prodajni CD
decembar 2005 – januar 2006
Građani volonteri su skupili iz svojih
porodičnih albuma stare fotografije
Sarajeva te je zahvaljujući njima
izloženo je 184 fotografija.
Cilj projekta je bio
 animirati građane da prikupljaju svoja
stara dokumenta, fotografije
 tumačenje promjenjenih ulica i zgrada
te prepoznavanje ljudi iz prošlosti
Rezultat je bio veliki interes javnosti i
medija a posebno dijaspore za izložbu
i za CD.

December 2005 - January 2006
Sadrži:
• 184 fotografije
Sarajeva u periodu
1932 - 1945.
• Građani volonteri,
okupljeni u Klub
prijatelja Sarajeva,
prikupili su
fotografije iz svojih
porodičnih albuma
“Sarajevo na starim porodičnim fotografijama”

Izuzetno vrijedan je album fotografija
gđe Ljerke Latal-Danon, Sarajeva
u periodu od 1932. to 1938. sa 30
slika tržnog dana koje su snimane
u srijedu, 17. jula 1932. godine na
Baščaršiji.
Fotografije seljaka i njihove robe te
mušterija predstavljaju auhtono
Sarajevo tog doba.
Tu su i fotografije Bar Kohbe – prve
ženske hazene ne samo u
Sarajevu već i u Bosni i
Hercegovini. Vlasnik fotografija,
drug Ferid Kulić, poklonio je slike
Zavičajnoj zbirci Biblioteke grada
Sarajeva.
Rijetke fotografije

Opis
Metod rada:
Skeniranje fotografija
PowerPoint
Samo neophodni
podaci:
Naslov iznad slike
Datum ispod slike
Italikom ispisano ime
vlasnika fotografije, na
samom dnu

Izložba sa multimedijalnom prezentacijom
U ovom projektu, glavni posao su
uradili volonteri, dok je zadatak
bibliotekara bio da digitalizuje i
sistematski organizuje građu koju su
građani sakupili.
Organizovana je izložba sa
multimedijalnom prezentacijom i
istorijskim predavanjem o sadržaju
fotografija.
Zahvaljujući starom Sarajliji i poznatom
arhitekti, mr. Borislavu Spasojeviću, koji je
tumačio i objašnjavao modu, običaje i
ponašanje tog doba.
Zajedno sa publikom, on je pokušao da
identifikuje vrijeme i mjesto te ljude o
kojima podaci postoje samo u sjećanjima
starijih građana.

“Sarajevo na starim fotografijama”
22.12.2005. otvaranje izložbe i multimedijalna prezentacija
Zahvaljujući starome Sarajliji i arhitekti
Borislavu Spasojeviću, koji je tumačio
fotografije i pojašnjavao tadašnje običaje,
modu ili, zajedno sa publikom, pokušavao
da odgonetne mjesta i vrijeme, dobili smo
niz novih podataka kojih nema u zvaničnoj
istoriji grada.

Vilsonovo šetalište
izložba i javna tribina
oktobar 2005.
 Izložba pod nazivom “100 godina
Vilsonovog šetališta”sadržavala je
novinske članke sa prepirkom
lokalnih vlasti i peticijom građana
vezanih za izgradnju mosta na
Vilsonovom šetalištu
 Tribina je bila posvećena
problematici izgradnje nulte
transverzale preko Vilsonovog
šetališta i imala je veliki odjek u
javnosti i medijima

Javna tribina Vilsonovo šetalište
27.10.2005.
 tribina je posvećena problematici
izgradnje nulte transverzale preko
Vilsonovog šetališta
 odaziv političara i eko NVO-a

ZOI ’84: Zimske olimpijske igre u Sarajevu 1984
izložba i javna tribina
februar 2006.
 Tema izložbe se odnosi na
događanja vezana za
izgradnju objekata i
otvaranje Olimpijade 1984.
godine u Sarajevu a povod
je Zimska olimpijada u
Torinu.
 Tribina je pokušala dati
odgovor zašto olimpijski
turizam nije razvijen iako je
ZOI’84 bila uspješna?!

Debelo brdo - arheološko nalazište
Predavač Borislav Spasojević
Mart 2006.
• Studija Borislava
Spasojevića o neolitskom
naselju Debelo Brdo je
digitalizovana i
prezentovana javnosti
• Nova turistička destinacija u
centru Sarajeva (iznad
Skenderije)?

Vizuelne komunikacije i zeleni fond grada
Mr. Tatjana Neidhardt, dipl. ing. arh.
Predavanje održano 1. juna 2006.
Vizuelne komunikacije:
 panoi sa planom grada i
informativne turističke table,
 informativne table na stajalištima
gradskog prevoza,
 panoramske table.
Zeleni fond grada:
 višefunkcionalne žardinijere,
 ozelenjavanje krovova,
 ozelenjavanje fasada,
 popločavanje tla.
U Sarajevu, osim za vrijeme Zimske
olimpijade 1984, nije bilo panoa sa
planom grada i označenim
turističkim objektima, a i tada nisu
upotrijebljeni detaljniji planovi
grada

Moguća rješenja
Fotomontaža: Armin Mandić, dipl. ing. arh.
Dalmatinska ulica bez
i sa žardinijerima
Skenderija most
Ozelenjela fasada
Opštine Stari grad
koja je uslikana
uoči predavanja
kao pozitivan
primjer, da bi
nekoliko dana
kasnije bila
uništena?!

Sarajevske avlije
Voditelj projekta: Ljerka Latal-Danon,
Općina Stari grad ima bogate prirodne i istorijske resurse kojima bi mogla započeti
podsticanje turizma kroz širenje interesa za domaću i tradicionalnu floru te kroz
zanimljiva kreativna hortikulturalna rješenja zelenih površina kako javnih tako i
privatnih.
Avlija na Alifakovcu
Unutrašnjost džamije na Baščaršiji
Stare avlije kao
turistička atrakcija

Turistička ponuda:
Eko turizam
Botanički obilasci sa kustosima vrtova, parkova
Istorijski obilasci starih kuća i uređenih avlija
Organizovanje događanja kao što su festivali, izložbe (rekonstrukcija starih avlija
sa posluženjima tradicionalnih pića i jela napravljenih od domaćih biljaka, voća i
povrća)
 Turistička prodaja:
 Prodaja dekorisanih sarajevskih biljaka u saksijama ili keramičkim ćupovima sa
tradicionalnom ornamentikom
 Dekorativni buketi domaćeg bilja kao poklon
 Domaće povrće i voće sa receptima tradicionalnih sarajevskih jela i pića
 Vrtni pejzaž i uređenje javnih parkova te organizovani obilazak
U pripremi je CD sa bazom sarajevskih biljaka u kojem Biblioteke grada
Sarajeva (Zavičajna zbirka) i Zemaljski muzej
prikupljaju građu za bazu podataka sarajevskog bilja. CD bi sadržavao
i ponudu lokalne privrede i turizma te istorijski prikaz avlija nekad i
danas.

Sarajevske avlije
Ljerka Latal-Danon, inžinjer hortikulture u penziji
Izložba i predavanje, juni 2006
Općina Stari grad ima bogate prirodne i istorijske resurse kojima bi mogla
započeti podsticanje hortikulturalnog turizma kroz širenje interesa za domaću i
tradicionalnu floru te kroz podsticanje obnove starih sarajevskih avlija sa
autohtonim sarajevskim biljkama. Pored snimaka postojećih avlija, prezentirano
je preko 100 slajdova sarajevskog cvijeća.

Da li je ovo jedina preostala igda u
Sarajevu?

Sarajevske avlije
Ljerka Latal-Danon, inžinjer hortikulture u penziji
Izložba i predavanje, juni 2006
Saradnja i zahvala: “Agrocopu za sjeme”; preduzeću “Park” za sadnice; Ani
Mrdović tj. njenoj firmi “Ana Hup” na postavki izložbe i stručnoj pomoći;
kustosima Botaničkog vrta Zemaljskog muzeja;
prof. Čedomilu Šiliću i fotografu Edinu Joldašu

Evolucija kulturnih institucija
Novi pristup kulturnoj baštini pomoću primjene
novih tehnologija

Evolucija biblioteka
 Kulturološke, ekonomske i tehnološke
promjene dovele su da umjesto
knjiga/dokumenata/predmeta u centar pažnje
dođe informacija
 Kulturne institucije nisu skladišta prikupljene i
obrađene građe već postaju skladišta
informacija tj. znanja

Novo težište biblioteka
 Šta biblioteke danas treba da proučavaju u nadi da će
rezultat tih istraživanja unaprijediti njihov rad i
pomoći korisnicima?
 Fokus bibliotečke djelatnosti pomjeren je na
upravljanje, razmjenu i širenje mreže znanja
 Na potrebe krajnjeg korisnika
 Podsticanje komunikacije među ljudima kao jedan od
vidova povećanja znanja

Pasivni pristup znanju
 Kulturne institucije su fokusirane na neisplative i
neinteresantne projekte za zajednicu
 Gube najveći dio radnog vremena na mnoge poslove koji su
nevidljivi i nedostupni običnom korisniku
 Lokalna uprava i sponzori nemaju pristup u njihove poslove i
projekte
 Lokalna zajednica nema uvid u sposobnosti i kompetencije
kulturnih institucija u organizaciji i prezentaciji njenog znanja
i baštine krajnjem korisniku
 Mnoge postojeće zbirke su neobrađene tj. “mrtve” i
“nevidljive” korisnicima

Aktivni pristup znanju
 Ako je informacija novac, tada kulturne institucije
moraju otkriti potrebe svoje zajednice i korisnika
 Prema njihovim potrebama oformiti i prezentirati
razne tematske zbirke ili informacije od posebnog
značaja za zajednicu
 Tek tada dolaze u centar pažnje zajednice, lokalne
uprave, poslovnih partnera i potencijalnih sponzora
koji bi dali finansijsku podršku takvim projektima

Aktivni pristup znanju
 Otuda je nužnost ovih institucija da se:
- okrenu ka korisnicima i svom okruženju,
- da istražuju njihove potrebe za znanjem
- da istražuju nove načine organizacije i prezentacije
znanja
 Kroz svoje zbirke i fondove neovisno kreirati i
pokretati nove ideje i inicijative u cilju unapređenja
zajednice, preduzeća, nacije ...

Digitalne zbirke
 Kako mala biblioteka može kreirati digitalnu zbirku
od postojećeg fonda a koja bi imala efekat na lokalnui
zajednicu i korisnike?
 Temelj je otvoreno informatičko okruženje gdje
upotrebljive i korisne informacije su dostupne svima
 Izbor prikladnih tematskih informacija za lokalnu
zajednicu
 Organizacija kulturne baštine na novi način, sa
bogatom asocijativnom strukturom i sa mnogo opcija
za pretraživanje

Web site
 Hipertext uključuje beskonačne opcije za izgradnju bogate
strukture umreženih različitih multimedijalnih podataka i
zbirki
 On briše granice između knjige/dokumenta/objekta ili
teksta/slike/zvuka/filma
 Sa adekvatnom navigacijom, svaki korisnik ima nebrojane
mogućnosti za individualno pretraživanje
 Informacije sa neograničenim i slobodnim pristupom za
korisnike, pokreću talas novih komunikacija među njima
 Komunikacija stvara nove asocijacije i informacije koje se
uvijek mogu ažurirati na postojeću strukturu podataka

Nova uloga bibliotekara
 Bibliotekar kao tehničko lice koje digitalizuje prikupljenu
građu i obrađuje informacije kako bi ih učinio dostupnim
drugima
 Biblioteka kao logistička podrška građanima za istraživanje o
svom porijeklu i lokalnoj istoriji
 Praćenje aktuelnih tema vezanih za grad i reagovanje na njih
 Animiranje medija i javnosti: javne prezentacije prikupljenog i
digitalizovanog materijala
 Edukacija građana o kulturnom turizmu, novim tehnologijama
i njihovim mogućnostima uvezivanja sa drugima

Odaberite i učinite ono što možete,
ondje gdje jeste
i onim čime raspolažete!

Sjecanje zajednice

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Vaska Sotirov-Djukic

More from Vaska Sotirov-Djukic (13)

Sjecanje zajednice