2. 2
What Economics Is All About
▪ Human wants:
▪ Wants are things that we would like to have
but which are not necessary for our
immediate physical survival, such as
televisions/mobile phones
▪ Human wants are infinite
3. 3
What Economics Is All About
Factors of production
▪ Land : includes all natural resources
▪ Labour : is human factor. It is physical and mental
contribution of the existing workforce to production.
▪ Capital : is the factor of production that comes from
investment in physical capital and human capital
▪ Management (entrepreneurship) : is the organizing
and risk-talking factor of production. Entrepreneurs
organize the other factors of production - land,
labour and capital - to produce goods and services
4. 6
What Economics Is All About
▪ Scarcity: the limited nature of society’s
resources
▪ không thể sản xuất tất cả các hàng hóa và dịch vụ
mọi người muốn có.
▪ mỗi thành viên trong gia đình không thể có được
mọi thứ mình mong muốn
▪ mỗi cá nhân trong một xã hội không thể đạt được
mức sống cao nhất mà mình có thể mong muốn
5. II. GIÔÙI THIEÄU CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
1. Kinh teá hoïc (Economics)?
- Nguồn lực khan hiếm
- Nhu cầu của con người cao
Nghieân cöùu ñeå
löïa choïn caùch söû
duïng hôïp lyù caùc
nguoàn löïc ñeå
thoûa maõn cao
nhaát nhu caàu con
ngöôøi
KINH TEÁ HOÏC
6. 8
What Economics Is All About
▪ Economics: the study of how society manages
its scarce resources allocated to fulfill the infinite
wants of human.
▪ It is a study of rationing systems.
▪ Mọi người quyết định mua gì, làm bao nhiêu,
tiết kiệm và chi tiêu
▪ Các công ty quyết định sản xuất bao nhiêu,
thuê bao nhiêu công nhân
▪ Xã hội quyết định cách phân chia tài nguyên
giữa quốc phòng, hàng tiêu dùng, bảo vệ môi
trường và các nhu cầu khác
7. 9
PRINCIPLE #1: ĐÁNH ĐỔI
Để thực hiện một quyết định phải đánh đổi những
việc khác. Examples:
▪ Đi đến một bữa tiệc đêm trước kỳ thi giữa kỳ
của bạn => ít thời gian cho việc học.
▪ Có nhiều tiền hơn để mua đồ đòi hỏi phải làm
việc nhiều giờ hơn, khiến thời gian giải trí ít hơn.
▪ Bảo vệ môi trường đòi hỏi thêm các nguồn lực
được sử dụng để sản xuất hàng tiêu dùng.
8. 10
Nguyên lý #2: CHI PHÍ CƠ HỘI
Là những khoản bị mất đi khi chọn 1 quyết
định này và bỏ qua các quyết định khác
▪ Đưa ra quyết định đòi hỏi phải so sánh chi phí
và lợi ích của các lựa chọn thay thế.
▪ Chi phí cơ hội của bất kỳ quyết định nào là bất
cứ điều gì phải được từ bỏ để có được nó.
▪ Đây là chi phí có liên quan để ra quyết định.
9. 11
Nguyên lý #2: CHI PHÍ CƠ HỘI
Là những khoản bị mất đi khi chọn 1 quyết định
này và bỏ qua các quyết định khác
Examples:
Chi phí cơ hội của …
….đi học đại học trong một năm
…xem một bộ phim
10. Phân chia theo đối tượng nghiên cứu.
Kinh teá hoïc vi moâ
Kinh teá hoïc vó moâ
Phân chia theo cách tiếp cận.
Kinh teá hoïc thöïc chöùng
Kinh teá hoïc chuaån taéc
Kinh teá hoïc
Kinh teá hoïc
11. 2. Kinh teá hoïc vi moâ (microeconomics)?
- Nghieân cöùu söï hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá baèng caùch
taùch bieät töøng phaàn.
- (Khaûo saùt haønh vi öùng xöû cuûa
• (Kinh tế học vi mô giải thích tại sao các đơn vị và
các cá nhân lại đưa ra các quyết định về kinh tế và họ
làm thế nào để có các quyết định ấy)
13. Kinh tế học vi mô và Kinh tế học vĩ mô
một số ví dụ
Kinh tế vi mô Kinh tế vĩ mô
Việc tuyển dụng hay sa thải công
nhân của một hãng, một ngành nào
đó.
Tỷ lệ thất nghiệp của cả nền kinh tế.
Một mặt hàng trở nên khan hiếm,
người bán, nười mua phản ứng thế
nào.
Mức lạm phát hay mức giá chung
của toàn nền kinh tế.
Giảm thuế thu nhập, quyết định chi
tiêu của các hộ gia đình sẽ thế nào.
Quy mô sản xuất hàng hoá dịch vụ
của cả nền kinh tế.
Tỷ giá thay đổi, các doanh nghiệp
xuất khẩu được lợi gì.
Cán cân thương mại của đất nước sẽ
thay đổi như thế nào.
14. Moái quan heä:
- Keát quaû phaân tích vi moâ laø cô sôû ñeå ñi ñeán moâ
hình kinh teá vó moâ.
- Taïo neân söï hoaø nhaäp nhaát ñònh giöõa vi moâ
vaø vó moâ.
- Phaân chia raønh maïch giöõa vi moâ vaø vó moâ
ngaøy caøng trôû neân khoù khaên, ranh giôùi ñoù raát mong
manh.
15. 4. Kinh teá hoïc thöïc chöùng (positive economics)?
- Nhaèm moâ taû vaø giaûi thích nhöõng hieän töôïng thöïc teá xaûy
ra trong neàn kinh teá.
- Nhaèm tìm kieám söï thaät, nhaèm höôùng ñeán caùi khaùch
quan.
16. 5. Kinh teá hoïc chuaån taéc (normative economics)?
- Nhaèm ñöa ra quan ñieåm caù nhaân hoaëc löïa choïn caùch
thöùc giaûi quyeát caùc vaán ñeà kinh teá trong thöïc teá.
- Mang tính chuû quan (caàn, neân, toát, xaáu…)
17. Kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn
tắc - một số ví dụ
Kinh tế học thực chứng Kinh tế học chuẩn tắc
Việc trợ giá xăng dầu hiện nay
gây thâm hụt ngân sách.
Chính phủ nên thả nổi giá xăng
dầu.
Games online gây ra một số tác
động tiêu cực cho xã hội.
Chính phủ nên cấm hẳn ngành
kinh doanh này.
Phá giá đồng Việt Nam sẽ có lợi
cho xuất khẩu.
Chính phủ nên phá giá mạnh
đồng Việt Nam.
??? Chính phủ không nên phá giá
đồng Việt Nam.
??? Phá giá mạnh đồng việt Nam
sẽ có lợi cho nền kinh tế.
... ...
18. III. CAÙC VAÁN ÑEÀ CUÛA KINH TEÁ HOÏC
1. BA VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN CUÛA KINH TEÁ HOÏC
- Saûn xuaát caùi gì?
- Saûn xuaát nhö theá naøo?
- Saûn xuaát cho ai?
Vì sao neàn kinh teá laïi phaûi giaûi quyeát 3 vaán ñeà cô baûn ñoù?
Vì nguoàn löïc laø khan hieám
19. Ảnh hưởng của giá dầu tăng vọt:
• Sản xuất cái gì?
– Sản phẩm ít sử dụng dầu.
• Sản xuất như thế nào?
– Áp dụng kỹ thuật sản xuất tiết kiệm dầu.
• Sản xuất cho ai?
– Nước sản xuất dầu trở nên giàu có hơn so
với nước nhập khẩu dầu.
20. 2. CAÙC MOÂ HÌNH KINH TEÁ
- KINH TẾ CHỈ HUY
- 3 vaán ñeà cô baûn do nhaø nöôùc thöïc hieän
- Nhaø nöôùc sôû höõu TLSX, toå chöùc saûn xuaát vaø phaân
phoái saûn phaåm thoâng qua keá hoaïch hoùa taäp trung
- Öu ñieåm: quaûn lyù thoáng nhaát, caùc nguoàn löïc ñöôïc caân
ñoái, haïn cheá phaân hoùa giaøu ngheøo…
- Nhöôïc ñieåm: boä maùy coàng keành, quan lieâu, thuû tieâu
ñoäng löïc phaùt trieån cuûa kinh teá tö nhaân…
21. - KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
- 3 vaán ñeà cô baûn do thò tröôøng giaûi quyeát, döôùi söï chi
phoái cuûa quan heä cung caàu.
- Nhaø nöôùc khoâng can thieäp vaøo kinh teá
- Öu ñieåm: kích thích söï naêng ñoäng saùng taïo, sinh ra
caïnh tranh, taïo ñoäng löïc phaùt trieån…
- Nhöôïc ñieåm: caïnh tranh gay gaét, phaân hoùa giaøu
ngheøo, oâ nhieãm moâi tröôøng…
22. KINH TẾ HỖN HỢP
- Laø neàn kinh teá thò tröôøng coù söï can thieäp cuûa Nhaø
nöôùc.
- 3 vaán ñeà cô baûn do thò tröôøng vaø Nhaø nuôùc cuøng giaûi
quyeát.
- Söï phoái hôïp giöõa Nhaø nöôùc vaø thò tröôøng laøm cho öu
ñieåm cuûa 2 moâ hình ñöôïc phaùt huy ñoàng thôøi haïn cheá
nhöõng nhöôïc ñieåm cuûa chuùng.
23. SÔ ÑOÀ DOØNG CHU CHUYEÅN
THÒ TRÖÔØNG HAØNG
HOÙA VAØ DÒCH VUÏ
THÒ TRÖÔØNG CAÙC
YEÁU TOÁ SAÛN XUAÁT
CAÙC DOANH
NGHIEÄP
CAÙC HOÄ
GIA ÑÌNH
Doanh thu
Cung HH &
DV
Cầu
Chi phí các yếu tố sx
Chi tiêu
Cầu
HH &
DV
Cung SLĐ,
vốn, đất
Thu nhập:tiền lương,
tiền lãi, tiền thuê, lợi
nhuận
24. 27
ĐƯỜNG GIỚI HẠN KHẢ NĂNG SẢN XUẤT
▪ Đường giới khả năng sản xuất (PPF): biểu đồ
cho thấy sự kết hợp của hai hàng hóa mà nền
kinh tế có thể sản xuất dựa trên các nguồn lực
sẵn có và công nghệ có sẵn.
▪ Example:
▪ Hai hàng hóa: máy tính và lúa mì
▪ Nguồn lực: lao động (thể hiện bằng số giờ làm việc)
▪ Nền kinh tế có 50,000 h lao động/ tháng để sản xuất.
25. PPF Example
⚫Để SX một máy tính mất 100 h lao động.
⚫Để SX một tấn lúa mì mất 10 h lao động.
50,000
0
40,000
10,000
25,000
25,000
10,000
40,000
0
50,000
E
D
C
B
A
Lúa mì
Máy tính
Lúa mì
Máy tính
Sản lượng
Số giờ lao động
26. Điểm
trên
đồ thị
Sản lượng
Máy
tính
Lúa
mì
A 500 0
B 400 1,000
C 250 2,500
D 100 4,000
E 0 5,000 0
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
0 100 200 300 400 500 600
Lúa mì
(tons)
Computers
PPF Example
29
28. 31
The PPF: What We Know So Far
Những điểm nằm trên đường PPF (như A - E)
Những điểm nằm dưới đường PPF (như F)
Những điểm nằm bên ngoài đường PPF (như G)
29. 32
The PPF and Opportunity Cost
▪ Chi phí cơ hội của một mặt hàng là những gì phải được từ bỏ để có
được mặt hàng đó.
▪ Di chuyển dọc theo PPF liên quan đến việc chuyển các nguồn lực
(ví dụ: lao động) từ việc sản xuất hàng hóa này sang sản phẩm khác.
Có một giới hạn về các hàng hoá dịch vụ được sản xuất ra nhằm thể
hiện sự khan hiếm
▪ Xã hội đối mặt với sự đánh đổi: chỉ có thể tăng sản lượng sản xuất
ra của hàng hoá này bằng việc giảm sản lượng của hàng hoá khác
và ngược lại .
▪ Độ dốc của PPF cho bạn biết chi phí cơ hội của một mặt hàng khác..
30. 34
Đường giới hạn khả năng sản xuất cho thấy sự đánh đổi giữa
việc sản xuất ra các sản phẩm khác nhau ở một thời điểm cụ thể.
Theo thời gian, các nguồn lực sản xuất của quốc gia có khuynh
hướng tăng lên, đường giới hạn khả năng sản xuất dịch chuyển
ra phía ngoài.
Thí dụ: Tiến bộ công nghệ trong ngành sản xuất máy tính làm
tăng số lượng máy tính mà công nhân có thể làm ra mỗi ngày
(năng suất tăng), nền kinh tế có thể sản xuất ra nhiều máy tính
hơn với cùng mức xe hơi như trước.
32. Những phát biểu sau thuộc lĩnh vực
kinh tế học vi mô hay vĩ mô, thực
chứng hay chuẩn tắc
⚫1. mặt hàng xăng dầu bị đánh thuế Nhập
khẩu, làm giá mặt hàng xăng dầu tăng
⚫2. chính phủ nên trợ cấp y tế cho người
già
⚫3. Doanh nghiệp phải nỗ lực giảm chi phí
sản xuất và nâng cao chất lượng sản
phẩm mới đảm bảo đứng vững trên thị
trường
