Memo over de aanscherping EPC in utiliteitsgebouwen per 01012015Hilco Witteveen
Per 1 januari 2015 wijzigen de EPC eisen voor nieuwbouw woningen en utiliteitsgebouwen in Nederland. De wijziging is een flinke aanscherping. Bijgaand een memo over de wijzigingen en consequenties voor utiliteitsgebouwen.
Navraag leert dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over ErP-wetgeving, Ecodesign en Energy labeling. Tegelijkertijd vindt er een verdere aanscherping plaats. Een goede reden om hier duidelijkheid in te scheppen, zodat u precies weet waar u op moet letten.
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Klimaatnetwerk Vlaams-BrabantEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Hoe kunnen burgers, middenveldorganisaties en coöperaties samenwerken rond energie? Bruno Moens (PajaPower)
Marktintroductie Compacte WarmteOpslag
Henk de Beijer,
Ares-RTB/Solarcool
Compacte Warmteopslag
In de Icoonwoning te Heerhugowaard is met succes de eerste demonstrator van Compacte Warmteopslag getest. Deze door TNO ontworpen installatie geeft het principe aan dat het op het ene moment het overschot aan zonnewarmte opgeslagen kan worden in een mineraal. En op een ander moment komt deze warmte weer beschikbaar voor het verwarmen van de woning en de bereiding van tapwater. Deze revolutionaire vorm van energieopslag heeft het in zich om de cv-ketel en de warmtepomp (deels) overbodig te maken. Tijdens deze bijeenkomst wordt u geïnformeerd over de resultaten van de testperiode en over de volgende stappen voor de marktintroductie van deze veel belovende techniek.
Trefdag klimaat 2014-01-21
Workshop 7 - Voorbeeldfunctie: Energy Service Company (ESCO) van Infrax in samenwerking met Dubolimburg in kader van ESCO Limburg 2020 (Intelligent Energy Europe project)
Op afzienbare termijn zal de EPC (EnergiePrestatieCoëfficiënt) worden vervangen door de eisen voor BENG (Bijna EnergieNeutraal Gebouw). Dat heeft consequenties voor alle nieuwe gebouwen: er komen andere berekeningen aan te pas en er moet aan heel andere criteria worden voldaan. Wat zijn de belangrijkste kansen en struikelblokken.
Memo over de aanscherping EPC in utiliteitsgebouwen per 01012015Hilco Witteveen
Per 1 januari 2015 wijzigen de EPC eisen voor nieuwbouw woningen en utiliteitsgebouwen in Nederland. De wijziging is een flinke aanscherping. Bijgaand een memo over de wijzigingen en consequenties voor utiliteitsgebouwen.
Navraag leert dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over ErP-wetgeving, Ecodesign en Energy labeling. Tegelijkertijd vindt er een verdere aanscherping plaats. Een goede reden om hier duidelijkheid in te scheppen, zodat u precies weet waar u op moet letten.
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Klimaatnetwerk Vlaams-BrabantEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Hoe kunnen burgers, middenveldorganisaties en coöperaties samenwerken rond energie? Bruno Moens (PajaPower)
Marktintroductie Compacte WarmteOpslag
Henk de Beijer,
Ares-RTB/Solarcool
Compacte Warmteopslag
In de Icoonwoning te Heerhugowaard is met succes de eerste demonstrator van Compacte Warmteopslag getest. Deze door TNO ontworpen installatie geeft het principe aan dat het op het ene moment het overschot aan zonnewarmte opgeslagen kan worden in een mineraal. En op een ander moment komt deze warmte weer beschikbaar voor het verwarmen van de woning en de bereiding van tapwater. Deze revolutionaire vorm van energieopslag heeft het in zich om de cv-ketel en de warmtepomp (deels) overbodig te maken. Tijdens deze bijeenkomst wordt u geïnformeerd over de resultaten van de testperiode en over de volgende stappen voor de marktintroductie van deze veel belovende techniek.
Trefdag klimaat 2014-01-21
Workshop 7 - Voorbeeldfunctie: Energy Service Company (ESCO) van Infrax in samenwerking met Dubolimburg in kader van ESCO Limburg 2020 (Intelligent Energy Europe project)
Op afzienbare termijn zal de EPC (EnergiePrestatieCoëfficiënt) worden vervangen door de eisen voor BENG (Bijna EnergieNeutraal Gebouw). Dat heeft consequenties voor alle nieuwe gebouwen: er komen andere berekeningen aan te pas en er moet aan heel andere criteria worden voldaan. Wat zijn de belangrijkste kansen en struikelblokken.
Installaties zijn een essentieel onderdeel van een gebouw. Naast de focus op een optimaal binnenklimaat en het energieverbruik heeft de ontwerper van de installaties ook substantiële invloed op de milieuprestatie van het gebouw. Hier komen gelijk een paar vragen naar boven:
Is het beter om meerdere kleinere luchtbehandelingskasten toe te passen of is centraal beter?
Is warmteterugwinning daadwerkelijk een duurzame keuze?
Welke impact heeft onderhoud van de installatie?
Passen de installaties in een concept van circulair bouwen?
Tijdens de sessie krijgt u inzicht in het speelveld van milieuprestatie van gebouwen, verplicht onderdeel vanuit bouwbesluit en zeer belangrijk binnen duurzaamheid labels als BREEAM, de bijdrage van installaties en de effecten van verschillende keuzes. Door de VLA is, als koploper binnen de sector, de afgelopen jaren veel geïnvesteerd om alle milieudata van luchttechnische installaties geverifieerd in de nationale milieudatabase te krijgen.
U krijgt tijdens deze sessie inzicht in deze data en bent daarna in staat om ook op milieuprestatie het onderscheid te kunnen maken in uw installatieontwerp.
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...Els Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Studie over de toekomst van warmtevoorziening in Vlaanderen. Door Wouter Cyx (Kelvin Solutions)
Europa aan zet! - Europees beleid voor duurzaamheid in de gebouwde omgeving
Presentatie van Robert Nuy tijdens de Duurzaam Gebouwd congres op 15 november 2012.
http://www.duurzaamgebouwdcongres.nl/sprekers/c/robert-nuij
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveertEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. De campagne 'Limburg renoveert' wil werk maken van de renovatie van het particuliere woningbestand. Door Erwin De bruyn (Stebo) en Ine Schils (Dubo Limburg).
Bodemenergie is de opslag en hergebruik van warmte en koude in de (ondiepe) bodem waardoor grote energiebesparing mogelijk is. Het is daarmee een onmisbare schakel in de energietransitie door energiebesparing en duurzame verwarming en koeling van gebouwen. Sinds 1990 wordt bodemenergie in Nederland toegepast en de toepassing groeit gestaag. Bodemenergie heeft in de regel een gezonde business case. De presentatie zal u de kansen tonen voor u als installateur.
Presentatie op de schakeldag 29 juni over de relatie tussen huurders-verhuurders bij verduurzaming van kantoren.
Is het handhaven door omgevingsdiensten het derde natuurlijke moment voor het nemen van maatregelen?
Presentatie tijdens de Business meeting van Vastgoedjournaal op 14 maart 2017 over de Energielabel C verplichting vanaf 1 januari 2023.
Bijgewerkt voor een presentatie op de Provada in juni 2017
Kijk op www.rvo.nl/energielabelCkantoor voor meer informatie en de infographic.
141113 Eneco's plannen voor drie windmolens in TurnhoutGazet van Turnhout
Eneco stelde op 13 november 2014 zijn nieuwe plannen voor om drie windmolens te realiseren in de industriezone langs de E34. Na een uitgebreide analyse en overleg met de stad Turnhout werd het eerder voorgestelde project van 2013 door Eneco grondig herwerkt en aangepast. Het resultaat is een vernieuwd project van groene energie, ingetekend in een industriezone en met mogelijkheden voor rechtstreekse participatie via de Kempense coöperatie Campina Energie.
Presentatie over energieprestatiecontracten die gaan over het beheer en onderhoud van WKO's tijdens het symposium van het Gebruikersplatform Bodemenergie.
Ken de wetten, pak je kansen - Met kennis van BREEAM inspelen op eisen opdrac...rcckoudeenluchtbehandeling
Met BREEAM-NL wordt de duurzaamheid van gebouwen gemeten en beoordeeld, onder meer op het gebied van energie en gezondheid. BREEAM-NL wordt als gemeenschappelijke taal gebruikt door projectontwikkelaars, beleggers, vastgoedeigenaren en eindgebruikers. Eisen uit BREEAM-NL en een BREEAM-NL certificaat maken steeds vaker onderdeel uit van contracten, financieringseisen en hebben invloed op de marktwaarde van hun vastgoed. De BREEAM-NL eisen zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving die voor gebouwen, maar liggen wel een tandje hoger. Met kennis van BREEAM-NL krijgt u als installateur inzicht in de eisen van opdrachtgevers en kunt u beter inspelen op hun wensen. En gezien de belangstelling voor BREEAM toeneemt, wordt dit steeds belangrijker.
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Een terugblik op het Lab Energie en RuimteEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Over de ruimtelijke implicaties van de energietransitie. Een terugblik op het Lab Energie en Ruimte. Door Hans Tindemans (VRP)
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Energie in beleidsplanningEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Hoe kunnen gemeenten en andere overheden beleidsmatig rond energie werken. Els Willems (Departement Omgeving)
The document recommends developing a long-term vision and targets for a sustainable energy supply in the Netherlands by 2050, including firm interim targets for 2030 and 2040. It states that a lack of long-term political vision and inconsistent government policies have hindered progress on the energy transition. Establishing binding long-term targets would provide clarity and direction to help accelerate the transition.
“successful
leadership
depends
on
a
fundamental
shi2
of
being,
including
a
deep
commitment
to
the
dream
and
a
passion
for
serving
versus
being
driven
by
the
pursuit
of
status
and
power”
Installaties zijn een essentieel onderdeel van een gebouw. Naast de focus op een optimaal binnenklimaat en het energieverbruik heeft de ontwerper van de installaties ook substantiële invloed op de milieuprestatie van het gebouw. Hier komen gelijk een paar vragen naar boven:
Is het beter om meerdere kleinere luchtbehandelingskasten toe te passen of is centraal beter?
Is warmteterugwinning daadwerkelijk een duurzame keuze?
Welke impact heeft onderhoud van de installatie?
Passen de installaties in een concept van circulair bouwen?
Tijdens de sessie krijgt u inzicht in het speelveld van milieuprestatie van gebouwen, verplicht onderdeel vanuit bouwbesluit en zeer belangrijk binnen duurzaamheid labels als BREEAM, de bijdrage van installaties en de effecten van verschillende keuzes. Door de VLA is, als koploper binnen de sector, de afgelopen jaren veel geïnvesteerd om alle milieudata van luchttechnische installaties geverifieerd in de nationale milieudatabase te krijgen.
U krijgt tijdens deze sessie inzicht in deze data en bent daarna in staat om ook op milieuprestatie het onderscheid te kunnen maken in uw installatieontwerp.
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Vergroening warmtevoorziening Vlaamse huis...Els Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Studie over de toekomst van warmtevoorziening in Vlaanderen. Door Wouter Cyx (Kelvin Solutions)
Europa aan zet! - Europees beleid voor duurzaamheid in de gebouwde omgeving
Presentatie van Robert Nuy tijdens de Duurzaam Gebouwd congres op 15 november 2012.
http://www.duurzaamgebouwdcongres.nl/sprekers/c/robert-nuij
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Transitie bestaande wijken/Limburg renoveertEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. De campagne 'Limburg renoveert' wil werk maken van de renovatie van het particuliere woningbestand. Door Erwin De bruyn (Stebo) en Ine Schils (Dubo Limburg).
Bodemenergie is de opslag en hergebruik van warmte en koude in de (ondiepe) bodem waardoor grote energiebesparing mogelijk is. Het is daarmee een onmisbare schakel in de energietransitie door energiebesparing en duurzame verwarming en koeling van gebouwen. Sinds 1990 wordt bodemenergie in Nederland toegepast en de toepassing groeit gestaag. Bodemenergie heeft in de regel een gezonde business case. De presentatie zal u de kansen tonen voor u als installateur.
Presentatie op de schakeldag 29 juni over de relatie tussen huurders-verhuurders bij verduurzaming van kantoren.
Is het handhaven door omgevingsdiensten het derde natuurlijke moment voor het nemen van maatregelen?
Presentatie tijdens de Business meeting van Vastgoedjournaal op 14 maart 2017 over de Energielabel C verplichting vanaf 1 januari 2023.
Bijgewerkt voor een presentatie op de Provada in juni 2017
Kijk op www.rvo.nl/energielabelCkantoor voor meer informatie en de infographic.
141113 Eneco's plannen voor drie windmolens in TurnhoutGazet van Turnhout
Eneco stelde op 13 november 2014 zijn nieuwe plannen voor om drie windmolens te realiseren in de industriezone langs de E34. Na een uitgebreide analyse en overleg met de stad Turnhout werd het eerder voorgestelde project van 2013 door Eneco grondig herwerkt en aangepast. Het resultaat is een vernieuwd project van groene energie, ingetekend in een industriezone en met mogelijkheden voor rechtstreekse participatie via de Kempense coöperatie Campina Energie.
Presentatie over energieprestatiecontracten die gaan over het beheer en onderhoud van WKO's tijdens het symposium van het Gebruikersplatform Bodemenergie.
Ken de wetten, pak je kansen - Met kennis van BREEAM inspelen op eisen opdrac...rcckoudeenluchtbehandeling
Met BREEAM-NL wordt de duurzaamheid van gebouwen gemeten en beoordeeld, onder meer op het gebied van energie en gezondheid. BREEAM-NL wordt als gemeenschappelijke taal gebruikt door projectontwikkelaars, beleggers, vastgoedeigenaren en eindgebruikers. Eisen uit BREEAM-NL en een BREEAM-NL certificaat maken steeds vaker onderdeel uit van contracten, financieringseisen en hebben invloed op de marktwaarde van hun vastgoed. De BREEAM-NL eisen zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving die voor gebouwen, maar liggen wel een tandje hoger. Met kennis van BREEAM-NL krijgt u als installateur inzicht in de eisen van opdrachtgevers en kunt u beter inspelen op hun wensen. En gezien de belangstelling voor BREEAM toeneemt, wordt dit steeds belangrijker.
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Een terugblik op het Lab Energie en RuimteEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Over de ruimtelijke implicaties van de energietransitie. Een terugblik op het Lab Energie en Ruimte. Door Hans Tindemans (VRP)
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Energie in beleidsplanningEls Brouwers
Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Hoe kunnen gemeenten en andere overheden beleidsmatig rond energie werken. Els Willems (Departement Omgeving)
The document recommends developing a long-term vision and targets for a sustainable energy supply in the Netherlands by 2050, including firm interim targets for 2030 and 2040. It states that a lack of long-term political vision and inconsistent government policies have hindered progress on the energy transition. Establishing binding long-term targets would provide clarity and direction to help accelerate the transition.
“successful
leadership
depends
on
a
fundamental
shi2
of
being,
including
a
deep
commitment
to
the
dream
and
a
passion
for
serving
versus
being
driven
by
the
pursuit
of
status
and
power”
The document discusses national programs in the Netherlands to upgrade energy efficiency in existing buildings. It outlines the Dutch energy transition plan to achieve sustainable energy by 2050 through seven themes, including energy in the built environment. The target for buildings is energy neutrality for new buildings by 2020 and halving the primary energy demand of the existing building stock by 2030. Key programs discussed are "More With Less" to reduce energy demand in 3 million homes/buildings by 30% and innovation projects to demonstrate 45% energy efficiency improvements in apartment renovations. The biggest challenges are faster adoption of proven innovations and boosting collaboration across the building sector.
ALBA CONCEPTS Workshop BCI – Excellencedag.pdfTanjaNolten
De Building Circularity Index (BCI) is het meetinstrument waarmee je de circulaire potentie van je gebouw kunt bepalen. De BCI index tool is door Alba Concepts ontwikkeld en is nu beschikbaar.
Vraag een student demo-account aan bij Tanja Nolten.
Doelen
Het meetbaar maken van circulariteit om bewustwording bij directbetrokkenen en de maatschappij te creëren
Deze uniforme, effectieve meetmethode is gekoppeld aan de Milieu Database
Waar andere meetinstrumenten zich vooral richten op het grondstof- en materiaalgebruik, maakt de BCI ook de losmaakbaarheid van een gebouw inzichtelijk.
BCI index
De BCI-score is uitgedrukt in een percentage tussen de 0% en 100%, waarbij 0% volledig lineair en 100% volledig circulair is. Hierdoor is het een stuk makkelijker om vastgoed te vergelijken en te sturen op circulariteit tijdens de ontwikkeling.
De BCI bestaat uit twee Kritieke Prestatie Indicatoren (KPI’s).
Deze KPI’s zijn Materiaalgebruik en Losmaakbaarheid.
Lucht water warmtepomp in bestaande bouw nibe | Duurzaam Doen Lezing Centrum ...duurzame verhalen
Hoe kunnen we inspelen op het nieuwe klimaatverdrag van Parijs? Op de Duurzaam Doen Lezing van dinsdag 15 december 2015 lieten Ronald Scheffer van Nobe en Janna Mirck van SolarEdge nieuwe ontwikkelingen zien op het gebied van warmtepompen, zonne-energie en energieopslag. Met een korte lezing van 20 minuten deelden zij technische innovaties met ruim 60 belangstellende bedrijven, studenten en docenten. ‘Je moet niet elke dag blijven doen wat je gisteren deed’, benadrukte Roeland Westra, projectleider Centrum Duurzaam.’ Alleen dan kunnen we nieuwe duurzame technieken toepassen en meewerken aan het realiseren van de doelstellingen in het nieuwe klimaatverdrag.’
Klik door voor het volledige bericht:
<a>www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/duurzame-kansen-in...</a>
De ware kosten en baten van conventionele en hernieuwbare energieEneco Belgium
Studie van WWF België en Eneco België die de overheidssteun aan conventionele (fossiel en nucleair) en hernieuwbare energie over de periode van één eeuw (1950-2050) onder de loep neemt. Dit is een primeur voor België. Uit de resultaten blijkt dat conventionele energie vandaag nog steeds meer dan 2/3e van de overheidssteun geniet ten nadele van hernieuwbare energie en energiebesparing. We stellen ook vast dat hernieuwbare energie niet meer kost. De verschuiving van subsidies van conventionele naar hernieuwbare energie is een belangrijke sleutel in het realiseren van de broodnodige energietransitie.
1. De Toekomst van Energiezuinig bouwen
Naar energieneutrale Gebouwde Omgeving
ELUX 2 december 2009 Frans Versteeg
2. Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving
• Versnellen toepassing van duurzame energietechnieken
• Realiseren doelstellingen Schoon en Zuinig
• Hoofddoelstellingen:
• Energieneutrale nieuwbouw in 2020
• Energiegebruik gebouwde omgeving gehalveerd in
2030 t.o.v. 1990
• N.B. Totaal energiegebruik: gebouwgebonden energie
& huishoudelijk energiegebruik
• N.B. Energiebesparing als onderdeel van integrale
aanpak: energie & comfort & gezondheid
3. Bijdrage Gebouwde Omgeving “Schoon en Zuinig”
Visie
- een concrete bijdrage aan een duurzame kwaliteitssprong
Totaal netto primair
energiegebruik [PJ p]
1250
1000
750
500
250
0
-2502000
2010
2020
2030
2040
2050
Jaar
Totaal Business As Usual
Utiliteitsgebouwen transitiescenario
Totaal transitiescenario
Woningen transitiescenario
Wijksystemen transitiescenario
4. Nationale Ambitie “Schoon en Zuinig”
Broeikasgas
- 30% in 2020 ten opzichte van 1990
Energie-efficiency
- 2% per jaar (huidig tempo – 1%)
Hernieuwbare energie
20% hernieuwbare energie in 2020
5. Klimaatakkoord Gemeenten en Rijk 2007 - 2011
Gebouwde omgeving
EPC voor nieuwe gebouwen
25% lager in 2011 : 0.6
50% lager in 2015 : 0.4
Nieuwbouw
Bestaande bouw
: energieneutraal in 2020
: halvering energiegebruik tussen 2020-2030
6. Lenteakkoord Energiebesparing in de nieuwbouw
Rijk – NEPROM / NVB / Bouwend Nederland
EPC voor nieuwe woongebouwen:
basis
- 10 experimenteergebieden
• EPC in 2011
0,6
- 0,40
• EPC in 2015
0,4
- 0,20
• In 2020
Energieneutraal
10 experimenteergebieden, 5 à 10 % van de totale productie
(nieuwbouw)
7. Innovatieagenda Energie Gebouwde Omgeving
Innovatie doelstellingen nieuwbouw periode 2015 – 2020
•
•
•
100% besparen / fossielvrije energie voor warmte en koelen
50% besparen / fossielvrije energie t.a.v. elektragebruik
50% elektra locaal duurzaam opwekken
Innovatie doelstellingen bestaande bouw periode 2015 – 2020
•
•
50 à 75% besparen / fossielvrij energie voor warmte en koelen
25 à 50% besparen / fossielvrije energie t.a.v. elektragebruik
8. Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving
Marktactoren
Innovators
Groene
consumenten
Cultural
Creatives
Grote publiek
Achterblijvers
Early
adaptors
Early
majority
EOS: Unieke
voorbeeldprojecten
Innovatie agenda
Late mayority
Convenanten:
Meer met Minder
Klimaatakkoord
Lenteakkoord
Excellente
gebieden
Wet- & Regelgeving
Leggards
Wet &
Regelgeving
9. Programma Denken
• Realiseren van meerdere, commercieel interessante
systeemconcepten voor bestaande bouw en nieuwbouw. Opzetten
van integrale concepten en realiseren van zowel technologische als
procesmatige oplossingen.
• De innovatiedoelen die hierbij voor de nieuwbouw moeten zijn
gehaald in de periode 2015 – 2020 zijn:
• 100% terugdringen fossiel energiegebruik voor warmte en
koelen
• 50% terugdringen fossiel energiegebruik t.b.v.
elektraopwekking op gebouwniveau
• 50% elektra op locatieniveau duurzaam opwekken
• Voor de bestaande bouw gelden voor de periode 2015 – 2020
volgende doelen:
• 50 à 75% terugdringen fossiel energiegebruik voor warmte en
koelen
• 25 à 50% terugdringen fossiel energiegebruik t.b.v.
elektraopwekking
10. Programma Doen
Realiseren van ruim 80 grootschalige,
innovatieve voorbeeldprojecten
• ca. 3000 duurzame nieuwbouw woningen
• ca. 3000 duurzaam verbeterde bestaande woningen
• ca. 20 projecten in de utiliteitsbouw (bestaand en
nieuw)
• 4 locaties duurzame integrale gebiedsontwikkeling
inclusief duurzaam opwekkingspotentieel, bijvoorbeeld
voor woonwijken, bedrijventerreinen of bij voorkeur
mengvormen daarvan
11. Programma Opschalen
• Het eerste opschalingdoel voor 2012 is een
vervijfvoudiging van de in de eerste ronde van de
voorbeeldprojecten gerealiseerde resultaten.
• Eerst in de voorbeeldprojecten, vervolgens in de
Excellente Gebieden uit het Lenteakkoord en tenslotte
landelijk worden steeds lagere EPC’s gerealiseerd
12. Programma’s in de tijd
FASE I – 45%
FASE II – 60%
DENKEN
FASE III – 80%
DENKEN
DOEN
DENKEN
DOEN
OPSCHALEN
Landelijke
intro EPC 0,6
DOEN
OPSCHALEN
Landelijke
intro EPC 0,4
OPSCHALEN
Landelijke
intro EPC 0,2
TIJD
13. Van eerste UKR naar Innovatieprogramma
B
Verbreden!
Gebiedsontwikkeling
Utiliteitsbouw
Eerste tranche/45%
D
gebiedsontwikkeling
utiliteit
utiliteit
A
C
Verdiepen!
haalbaar maken 60 & 80 %
Woningbouw nieuw en renovatie
1e UKR
Woningbouw
Nieuw
Renovatie
45%
2008/9
2011
tijd
14. Routekaart – Concrete aanpak
1. Vijf aandachtsgebieden
•
•
•
•
•
Woningbouw nieuw
Woningbouw renovatie
Utiliteitsbouw nieuw
Utiliteitsbouw renovatie
Integrale gebiedsontwikkeling
2. Vijf thema’s
• Denken en doen vanuit de eindgebruiker
• Innoveren van het bouwproces
• Ontwikkelen & operationaliseren van nieuwe
technieken
• Overdragen van kennis, kunde en vaardigheid
• Creëren van markten
15. Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving
• N.B. Totaal energiegebruik: gebouwgebonden energie
& huishoudelijk energiegebruik
• N.B. Energiebesparing als onderdeel van integrale
aanpak: energie & comfort & gezondheid
17. Rollen, doelen en instrumenten
Rijksoverheid
1.Gebouw gerelateerd
EPN
CO2
2. Gebouwgebonden
Gebruikers
Energie
Gemeenten
EPN +
3. Huishoudelijk
Energieverbruik
Projectontwikkeling
€
Bewoner
4. Wijkgebonden
Energieverbruik
18. In stappen naar energieneutraal - nieuwbouw
Voorbeeld: Nieuwbouw woningen
kWh primair per jaar
25000
20000
15000
45%
60%
E-productie
wijk
HHE
GAGE
GGE
80%
10000
5000
0
ref 1990
ref 2007
PEGO A
PEGO A+
-5000
Gebouwconcept
De UKR tender voor de PeGO Innovatie pilots gaat
uit van niveau PeGO A:
- 45% CO2 reductie
- EPC ≤ 0,55
AAA1
PEGO A++
20. In stappen naar energieneutraal - renovatie
Voorbeeld: Renovatie
E-productie
wijk
HHE
GAGE
GGE
kWh primair per jaar
30000
25000
20000
45%
15000
60%
10000
80%
5000
0
-5000
ref 1990
ref 2007 NB
PEGO A
Gebouwconcept
De UKR tender voor de PeGO Innovatie pilots gaat
uit van niveau PeGO A:
- 45% CO2 reductie
- tenminste 2 stappen labelklasse EPA (van C naar A)
PEGO A+
PEGO A++
22. Conceptuele benadering
• Passiefhuis+
• Nadruk op vraagreductie
• Exergiehuis
• Nadruk op kwaliteit
(rest)warmtestromen
• Zonnewoning
• Nadruk op duurzame opwekking
Maar allemaal dezelfde
basiskwaliteit schil!
23. Tenslotte: Hoe haalbaar zijn de doelstellingen?
Innovatie doelstellingen nieuwbouw periode 2015 – 2020
•
•
•
100% besparen / fossielvrije energie voor warmte en koelen
50% besparen / fossielvrije energie t.a.v. elektragebruik
50% elektra locaal duurzaam opwekken
Innovatie doelstellingen bestaande bouw periode 2015 – 2020
•
•
50 à 75% besparen / fossielvrij energie voor warmte en koelen
25 à 50% besparen / fossielvrije energie t.a.v. elektragebruik
24. Hoe haalbaar zijn de doelstellingen?
NB Belangrijk onderscheid tussen Nieuwbouw en Renovatie
doelstellingen nieuwbouw periode 2015 – 2020
• Nieuwbouw moet goed haalbaar zijn:
• Wel aandacht voor rol van voorbeeld Excellente Gebieden
• Wel aandacht voor definities: gebouwgebonden energie of alle
energie…
• Renovatie veel moeilijker en tegelijk veel belangrijker!
• Veel hangt af van succes programma Meer Met Minder
• Veel hangt af van stimulering consument en wet- & regelgeving
• Veel hangt af van inzet woningbouwcorporaties
Het kan, het moet kunnen, maar enorme urgentie om te
stoppen met praten