SlideShare a Scribd company logo
1 of 27
Download to read offline
wereldmuseum
Rotterdam
Revitalisering
2005 - 2008
wereldmuseum
Rotterdam
Revitalisering
2006-2008
WMR_revitalisering_2006.qxd 30-08-2006 09:29 Pagina 1
WMR_revitalisering_2006.qxd 30-08-2006 09:29 Pagina 2
I N H O U D
Van rijk verleden naar dynamisch heden 1
Nieuwe kansen 2
Onderzoek 3
Van Revitalisering naar structuur 4
Monobranding 6
Het Revitaliseringplan fysiek 11
Contact adres 13
1
W E R E L D M U S E U M R O T T E R D A M
v a n r i j k v e r l e d e n n a a r d y n a m i s c h h e d e n
In 1883 nam de Rotterdamse gemeenteraad de beslissing tot de oprichting van het Museum voor Land- en Volkenkunde in het fraaie,
klassicistische pand van de voormalige ‘Vereeniging der Koninklijke Yachtclub’ van prins Hendrik aan de Willemskade. Rotterdamse rederijen,
diplomaten en het ‘Nederlandsch Zendeling Genootschap’ schonken belangrijke voorwerpen en vele particulieren lieten hun verzameling ‘exotica’
na aan het museum. In de volgende eeuw gingen conservatoren op verzamelreis en werd onder meer de Oceanië-collectie samengesteld die
wereldfaam geniet. Wat samenstelling (zo’n 110.000 voorwerpen en een archief van ca.100.000 zeldzame foto’s) en kwaliteit betreft, behoort het
museum tot de wereldtop. Een unieke collectie ‘Beeldvorming’ laat aan de hand van talrijke voorwerpen zien hoe ‘wit’ over ‘zwart’ dacht.
Het museum heeft verschillende vernieuwingsfasen gekend. Telkens heeft het gezocht naar manieren om zich aan te passen aan de behoeften van
de eigen tijd. Van Museum voor Land- en Volkenkunde werd het Wereldmuseum. De huidige revitalisering is de meest ingrijpende actualisering in
de geschiedenis van het museum. Vanuit het besef dat het Wereldmuseum alles in huis heeft om een dynamisch centrum voor wereldculturen te
worden, een daadwerkelijk cultureel meeting point, is op basis van gedegen onderzoek de traditionele benadering van de museumfunctie herzien.
De koerswijziging die in 2002 inzette, heeft inmiddels geleid tot een stijging in het aantal bezoekers van 25% en er is alle reden om aan te nemen
dat daar in de nabije toekomst nog eens 25% bij komt.
Het cultureel ondernemerschap van het Wereldmuseum Rotterdam wordt in het volgende puntsgewijs toegelicht. “Het is spannend wat er in
Rotterdam gebeurt. Het is een stad van ondernemers, dat zie je terug in het in het Revitaliseringplan en het museumbeleid van het Wereldmuseum.
Spannend en innovatief is het zeker, maar daarnaast ook realistisch en weloverwogen.
2
N I E U W E K A N S E N
e c o n o m i s c h e e n c r e a t i e v e i n n o v a t i e s k o m e n t o t
o n t w i k k e l i n g o p k r u i s p u n t e n w a a r c u l t u r e n e l k a a r o n t m o e t e n.
Per 1 januari 2006 is het Wereldmuseum Rotterdam verzelfstandigd.
De instelling krijgt door een duidelijke afbakening van bestuurlijke en juridische verantwoordelijkheden de mogelijkheid zich scherp in de markt te
positioneren, waardoor het museum zijn maatschappelijke worteling verbreedt. Het Wereldmuseum heeft vanaf 2004 geanticipeerd op de
verzelfstandiging door een Revitaliseringplan samen te stellen op basis van de volgende doelstellingen:
− Het Wereldmuseum komt met een voorstel voor een duidelijk gezicht door een thematische, zintuiglijke totaalbeleving als uitgangspunt te
nemen.
− Het Wereldmuseum zal voortaan een alles samenbindende organisatie zijn met een duidelijk herkenbare kern waarin alle activiteiten
samenkomen. Het presentatiebeleid richt zich op grote themaproducties, geïntegreerd in een totaalbeleving waarbij alle zintuigen geprikkeld
worden. Het belang, de identiteit en het rendement van de collectie zal daardoor versterkt worden. Het museum wordt een inspirerend
multidisciplinair platform voor cultuurontmoetingen.
− Het museum is gratis open van 11.00 tot 23.00 uur; een ticket is alleen nodig voor de thematentoonstelling.
− Het Wereldmuseum zoekt naar nieuwe vormen van samenwerking tussen culturele instellingen en marktpartijen. Het Wereldmuseum gaat uit
van een culturele bedrijfsvoering en stelt de relatie tussen kunst en economie centraal. Publiek-private samenwerking zal niet alleen het
financieel beleid ondersteunen maar ook de sfeer in en rondom het museum beïnvloeden. Het Wereldmuseum kiest voor een plek in het hart van
de economie.
− Het Wereldmuseum stelt zich tot doel het innovatieve klimaat in het museum te versterken alsmede de historische kwaliteit en prominente
locatie van het gebouw ten volle te exploiteren om zodoende de culturele beleving te vergroten.
3
O N D E R Z O E K
V a n u i t r e a l i s m e z i j n p l a n n e n o n t w i k k e l d d i e g e t u i g e n
v a n v i s i e, d u r f e n c r e a t i v i t e i t , h e t g e e n l e i d t t o t e e n h o o g
a m b i t i e n i v e a u
Organisatie en adviesbureau Boer & Croon heeft een haalbaarheidsonderzoek gedaan. Een interim manager heeft een analyse van de organisatie
gemaakt en een advies geschreven. Het audit team van de gemeente Rotterdam heeft een 0 meting uitgevoerd. De bevindingen, aanbevelingen en
conclusies van deze onderzoeken zijn in het Revitaliseringplan verwerkt en kunnen, indien gewenst, als bijlage worden opgevraagd.
Er loopt duidelijk een rode draad door de resultaten van de diverse onderzoeken. De noodzaak voor verandering wordt door alle onderzoekers
erkend. Ten aanzien van de weg er naar toe trekken zij een eensluidende conclusie. Vanuit het realisme gerelateerd aan de verzelfstandiging zijn
plannen ontwikkeld en zaken in gang gezet die getuigen van visie, durf en creativiteit, hetgeen leidt tot een hoog ambitieniveau. De lijn die het
museum uitzet is niet eenvoudig. Om telkens alle museale activiteiten te kunnen ordenen rondom één thema is een strakke regie van alle museale
taken noodzakelijk. Het is een bewerkelijk concept dat veel sturing en aandacht vraagt. Telkens zal de focus op dezelfde doelen worden gericht.
De keuze voor dit concept heeft dus grote gevolgen voor de organisatie. Het museum moet centraal geleid worden en stevige sturing van bovenaf
garanderen.
Om de gestelde ambities tot uitvoer te brengen is in 2005 de reorganisatie ingezet. Er is geïnvesteerd in het versterken van het leiderschap zodat de
strategie en doelstellingen vertaald kunnen worden naar uitvoerbaar beleid. Een passende organisatie-inrichting zal zorgdragen voor verankering.
4
V A N R E V I T A L I S E R I N G N A A R S T R U C T U U R
e e n b o e i e n d e c u l t u r e l e i n s t e l l i n g c r e ë e r t b i n d i n g
i n d e s a m e n l e v i n g
In Bilbao leverde het Guggenheimmuseum een belangrijke impuls voor de voormalige scheeps- en staalbouwstad en het Tate Modern maakte van
de verwaarloosde Southbank in Londen de ‘place to be’. Bij diensten in de creatieve sector die een bijzondere belevingswaarde bieden, is sprake
van een economische groei van 8 tot 9 %. De bijdrage van deze sector aan de grootstedelijke economische en productiviteitsgroei is daarmee niet
gering. Er is een structurele vraag naar innovatieve toepassingen op het vlak van de creatieve kenniseconomie. Het Wereldmuseum speelt op deze
vraag in.
De ambitie is bepaald niet bescheiden, maar wel ingegeven door de realiteit. De gevonden invullingen en oplossingen zijn haalbaar.
Nuchter en zakelijk wordt het museum in het hart van de economie geplaatst en in het hart van een ingrijpend en structureel veranderende
samenleving.
De kerntaken − het beheer en de presentatie van de wereldberoemde collectie − blijven niet alleen behouden, maar worden in een eigentijdse
maatschappelijke context geplaatst. Een thematische aanpak, gebaseerd op de historische collectie zal het museum veel meer dan voorheen een
duidelijk profiel geven.
wm 33
wereldmuseum
5
Een boeiende culturele instelling creëert binding in de samenleving. Door een thematische totale zintuiglijke cultuurbeleving te bieden,
transformeer je een traditioneel volkenkundig museum tot een interactief centrum voor wereldculturen in een nieuwe samenleving die wordt
gekenmerkt door culturele diversiteit.
Een totaalbeleving betekent dat àlle zintuigen worden geprikkeld. Het museumbezoek is een combinatie van inspanning en ontspanning.
Kijken, luisteren, lezen, proeven, ruiken, winkelen en reizen. Niet langer diverse tentoonstellingen, maar één overkoepelend thema.
Het Wereldmuseum presenteert Wereldthema’s. Per jaar zullen telkens twee thema’s centraal staan. Het thema kan één specifieke cultuur
betreffen of juist een onderwerp dat van alle tijden en culturen is (zoals scheppingsverhalen, goden en godinnen, helden, labyrinthen, magie en
bezwering, voorstellingen van het hiernamaals). Het Wereldmuseum wil daadwerkelijk een Wereldmuseum zijn, dus ook de westerse wereld kan
bij de thematische aanpak deel uitmaken van de tentoonstelling. In een tijd van globalisering en culturele kruisbestuivingen biedt een thematische
benadering het ideale ‘format’ om niet alleen verschillen maar ook overeenkomsten te laten zien. De ‘ander’ is lang niet zo anders als we denken,
exotisme is ‘in the eye of the beholder’. De invalshoek van het Wereldmuseum laat vreemde beelden klare taal spreken. Elk thema zal ondersteund
worden door een actief multidisciplinair programma dat de niet-materiële cultuur over het voetlicht brengt en tegelijkertijd de materiële cultuur op
een andere manier ontsluit.
De actualiteit zal altijd aanwezig zijn in de vorm van hedendaagse artistieke ontwikkelingen. Voor bezoekers met diverse culturele achtergronden
functioneert de collectie Wereldschatten als een geheugen. Zij zullen hun cultuur niet onder de stolp van de voltooid verleden tijd ontmoeten −
hedendaagse kunst die geënt is op oude tradities toont de voortgang daarvan in het hier en nu. Culturen zijn nooit statisch geweest en in een tijd van
migratie, verre reizen en razendsnelle informatie-uitwisseling is er meer dan ooit sprake van wederzijdse beïnvloeding.
wereldmuseum
wm 23
wm 9
wereldmuseum
6
M O N O B R A N D I N G
d e k r a c h t v a n h e t m u s e u m i s m e e r d a n d e s o m d e r d e l e n
Een eenduidige naamsverwijzing vormt een eenheid, verbindt en versterkt de diverse activiteiten en zal de herkenbaarheid bij het publiek
vergroten. De onderlinge gelijkheid in naamgeving en huisstijl zal de communicatie-uitingen consistent maken.
Door integraal management zullen de verschillende onderdelen als een alles samenbindende, herkenbare kern worden uitgedragen. Monobranding:
het Wereldmuseum als merk.
W e r e l d c o l l e c t i e s
Het Wereldmuseum heeft een omvangrijke collectie met 110.000 voorwerpen en 100.000 foto’s. De collectie staat internationaal gezien op hoog
niveau. Sommige onderdelen behoren wat kwaliteit betreft tot de wereldtop.
Minder belangrijke stukken en doublures kunnen worden afgestoten. Dit ‘ontzamelen’ betekent dat door verkoop geld en ruimte beschikbaar komt
voor meer relevante stukken, die het profiel van het museum verscherpen. Het depot krijgt een nieuwe, efficiënte inrichting. De stukken zullen,
voorzien van duidelijke beschrijvingen, worden geconserveerd en waar nodig gerestaureerd. De collectie zal daardoor aanzienlijk beter worden
ontsloten en veel meer objecten zullen gemakkelijk in de vaste en tijdelijke presentaties kunnen rouleren waardoor het rendement wordt vergroot.
Daarnaast zal de collectie extern worden ingezet. Aan bedrijven die internationaal zaken doen, worden voorwerpen verhuurd over de betreffende
culturen. Zodat de zakenpartner ziet dat het bedrijf verder kijkt dan de economische belangen. Het ligt voor de hand dat dit aanbod ook voor
overheidsinstellingen interessant kan zijn.
W e r e l d s c h a t t e n
De vaste presentatie in de Wereldschatkamers wordt minder vast: door regelmatig andere objecten te tonen blijft dit deel van het museum ook voor
trouwe bezoekers aantrekkelijk. In samenwerking met een toonaangevende organisatie heeft het museum een investeringsbudget weten te
7
reserveren voor de realisatie van diverse verbeteringen. Samen met Tiscali ontwikkelt het museum een audiovisuele tour door de schatkamers. Via
een PDA [personal data assistent] handpalmcomputer krijgt de bezoeker contextuele informatie over de voorwerpen. Uit publieksonderzoek is
gebleken dat deze formule uiterst succesvol is. De onontbeerlijke verhalen achter de voorwerpen komen terug; niet alleen in woord en beeld, maar
ook in de presentatievorm zal deze informatievoorziening worden ondersteund.
Schenkers hebben een belangrijke basis gevormd voor de opbouw van de collectie. Het museum zal meer aandacht gaan besteden aan de
schenkers. Nieuwe aanwinsten zijn belangrijk en verdienen een speciale plaats.
W e r e l d c a f é – r e s t a u r a n t
Tot de kernpunten van het Revitaliseringplan hoort de functie van het restaurant − en dat is beslist niet een traditioneel museumrestaurant, maar een
ontmoetingsplaats met een dynamische invulling. Twee toplocaties staan voor dit doel ter beschikking: enerzijds een vaste plaats op de begane
grond, op de hoek van de Willemskade en anderzijds een flexibele ruimte, namelijk de balzaal van prins Hendrik.
De centrale plaats die het restaurant bij het nieuwe museumconcept inneemt, is een veelbesproken onderwerp. Voor de duidelijkheid: het gaat er
niet om van het museum een pretpark te maken; de letterlijke en figuurlijke ruimte die het restaurant inneemt, gaat niet ten koste van de presentatie
van de rijke collectie. Integendeel. Het restaurant zal het doel van het Wereldmuseum − een breed publiek op een zo toegankelijk mogelijke wijze
interesseren voor aspecten van andere culturen − in belangrijke mate ondersteunen en deels zelfs ook invullen. Eten (met elkaar) spreekt mensen −
ongeacht hun culturele achtergrond − meteen aan. En waar mensen aan tafel komen, begint de dialoog. De andere keuken introduceert de andere
cultuur. Het Museumcafé-restaurant staat geheel in het teken van het thema. Al heel direct, bij nadering van het museum, ‘voel’ je dat het thema je
wordt aangereikt: door de geur van een ander land en visueel door foto’s en objecten die het Museumcafé-restaurant telkens anders zullen
aankleden. De menukaart op tafel is als het ware een laagdrempelige introductie op het thema. Museumbezoekers zullen in een sfeervolle
omgeving de smaken en geuren rondom de cultuur van het thema beleven. Tevens zal het de restaurantbezoeker prikkelen en interesse wekken
voor de tentoonstelling. Boven, in de te restaureren balzaal, worden bezoekers op speciale thema-avonden ontvangen rondom een flexibel podium
(de ruimte moet voor elk doel, van muziek-, dans- of theater-optreden tot lezing of bedrijfsbijeenkomst in een handomdraai kunnen worden
gewijzigd). Daar kunnen ze onder het genot van een aan het thema gerelateerd diner genieten van een bij het thema aansluitend optreden.
De restaurantfunctie is een innovatieve invulling van een deel van de museumfunctie: de museumactiviteit komt buiten de traditionele kaders.
8
Het gaat niet meer alleen om kunst in context maar om cultuur in context, om cultuurbeleving. Daarmee zal een nieuw publiek worden
aangetrokken: mensen die niet tot de traditionele museumbezoekers horen, worden ‘aan tafel’ genodigd − en daarmee in het museum
binnengehaald. Het restaurant krijgt de essentiële rol van interculturele handreiking.
Deze belangrijke functie wordt aangegrepen om werkervaringsprojecten op te zetten: opleidingsmogelijkheden voor mensen die moeite hebben om
aansluiting op de arbeidsmarkt te vinden. Het breed en veelzijdig inzetten kan voor deze groep een stimulerende werking hebben en voor
bijzondere arbeidservaring zorgen.
Het Scheepvaartkwartier ontwikkelt zich meer en meer tot een hoogwaardige uitgaansplek. Met de locatie zal het Wereldcafé-restaurant zich
profileren, mede door het terras langs de Maas en rondom de fontein op het plein.
W e r e l d k u n s t
Om de aanwezigheid van het museum nog duidelijker in het publieke domein te profileren, zullen de vier culturele pijlers − Azië, Afrika, Amerika,
Oceanië − op hoge sokkels aan de kade herkenbaar zijn in de vorm van grote sculpturen, gemaakt door hedendaagse kunstenaars afkomstig uit de
genoemde gebieden. Er is gekozen voor een gezamenlijk thema: reizen. De reis in de meest brede zin van het woord, van mythische reis tot
spirituele ‘overtocht’. Dat thema komt telkens terug in het Wereldmuseum. Gesitueerd in het hart van een wereldhaven, is het immers de plaats bij
uitstek om ‘de reis’ te verdiepen: reizen over de wereld, het avontuur van het leven in verschillende culturele contexten.
W e r e l d m e d i a
De bibliotheek wordt uitgebreid met een sterke mediapoot en wordt opgewaardeerd tot een multimediaal interactief informatiecentrum.
De themapresentaties zijn uitdagend en inspirerend en het informatie-aanbod is gelaagd, zowel tekstueel als audiovisueel. De bezoeker kan in de
individuele behoefte aan informatie, diepgaand of globaal, voorzien. Op de afdeling Wereldmedia kan hij/zij geselecteerde informatie over een
lopende tentoonstelling inzien en digitale informatie naar huis mailen. Via het “printing on demand” concept kan men over afbeeldingen
beschikken die indruk hebben gemaakt tijdens het bezoek. Via een webcam kan de bezoeker door het depot wandelen en restauratieprocessen
volgen.
De collectie wordt gedigitaliseerd zodat ze in haar geheel online is te raadplegen.
Onder de naam Wereldmedia zullen ook publicaties over tentoonstellingen en collecties door het museum worden uitgegeven.
9
W e r e l d t h e a t e r
Het theater vormt een belangrijk podium voor cultuurontmoetingen. Door de toekomstige avondopenstellingen zal deze functie nog duidelijker
geprofileerd worden, aangezien men na of voor de theatervoorstelling tevens de tentoonstelling kan bezoeken. Door de realisatie van het
Revitaliseringplan zal het theater meer ruimte krijgen. Immers de grote zaal op de 1e
verdieping zal voor programmering vrij komen − waarover
later meer. Daarnaast zal het theater een belangrijke taak vervullen in het nieuwe plan ‘Werelddialoog’.
W e r e l d d i a l o o g
Een organisatie voor debat, dialoog en ontmoeting tussen verschillende culturen. Muziek, dans, poëzie, hedendaagse kunst en tentoonstellingen
zullen een oprechte onderlinge interesse voor alle aanwezige culturen genereren. Hiertoe zal een stichting worden opgericht waarin het
Wereldmuseum niet alleen participeert door kennis en ervaring in te brengen, maar ook door het Huis voor de Culturele Dialoog in alle facetten te
ondersteunen.
W e r e l d f e e s t e n
In Rotterdam zijn 162 verschillende culturen vertegenwoordigd. Vrijwel iedereen wordt dagelijks geconfronteerd met een veelvoud aan diversiteit.
Het is heel vanzelfsprekend dat er naast het Kerstfeest vele andere feesten in de stad gevierd worden, zoals het islamitisch ‘idl Fitr [Ramadan] het
Hindoeïstische Divali [lichtjesfeest] of het Chinees nieuwjaar. Het Wereldmuseum wil de balzaal beschikbaar stellen om deze feesten te vieren en
te onderbouwen met een historisch inhoudelijk perspectief om op deze wijze meer begrip te kweken voor de cultuurhistorische achtergronden van
onze nieuwe samenleving.
W e r e l d r e i z e n
Het Wereldmuseum gaat een intensieve samenwerking aan met een toonaangevende reisorganisatie. Het museum zal dan huisvesting bieden aan
een reisbureau. Deze samenwerking is voor het museum zeer interessant omdat daardoor een nieuwe doelgroep kan worden benaderd: namelijk de
culturele reiziger. Voor de reisorganisatie is de samenwerking interessant omdat er allerlei activiteiten en acties in samenwerking met het museum
kunnen worden opgezet. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan: aanbiedingen voor reizen naar het land dat op dat moment bij de
themapresentatie centraal staat; het organiseren van weekenden waarbij zowel het reisbureau als het wereldmuseum een programma aanbiedt dat
onderling is afgestemd (denk bijvoorbeeld aan focus op een bepaald land of stad dmv het tonen van kunstvoorwerpen, muziek, dans, eten, educatie,
workshops; kortom een zintuiglijke totaalbeleving); het labelen van de reizen onder de merknaam van het Wereldmuseum: Wereldreizen; het bij
10
boeking gratis aanbieden van entreekaarten door de touroperator; integrale (deel)marketing en communicatie; het organiseren van culturele
(groeps)reizen etc. Deze samenwerking geeft de merknaam Wereldreizen gestalte in het museum en past uitermate goed in het totaalconcept.
.
W e r e l d w i n k e l
De Museumwinkel zal naast het bestaande assortiment ook inspelen op het thema.
W e r e l d b u s i n e s s
In het beleid van het Wereldmuseum is cultureel ondernemerschap een kernwoord. Het museum ontwikkelt diverse vormen van innovatieve
publiek-private participatie waarbij gemeenschappelijke interesses en/of doelgroepen de schakel vormen.
De balzaal van prins Hendrik wordt een ‘state of the art’ multifunctionele ruimte. Voorzien van de modernste outillage is de zaal beschikbaar voor
recepties, seminars en bedrijfspresentaties (tot 300 personen kunnen er samenkomen). Eventuele catering is onlosmakelijk verbonden met de
thema-manifestatie: een andere manier om een cultuur zintuiglijk te laten ervaren. De bovenfoyer met prachtig uitzicht op de Maas, een ideale VIP
lounge met een intieme sfeer, zal worden verhuurd. Tevens biedt deze foyer ruimte aan de Wereld Business Club, een netwerk organisatie opgezet
en geleid door jonge allochtone ondernemers.
Alle inkomsten zullen in een Wereldfonds worden ondergebracht dat de themapresentaties mede financiert.
Wanneer het Revitaliseringplan is gerealiseerd, zal het vernieuwde Wereldmuseum een spannend bedrijf zijn met een jonge uitstraling in een statig
pand met een oude traditie. De historische collecties krijgen meer dan ooit de aandacht die hun toekomt en de ruimte om hun verhaal te vertellen.
Verhalen met context, ver teruggaand in de tijd en aansluitend op de actualiteit. Bij de thema’s, die een breed publiek zullen aanspreken, wordt het
verleden als voedingsbodem van het heden getoond. De beleving begint al bij het naderen van het statige pand.
Het Wereldcafé-restaurant met een groot terras en de beeldengalerij op de kade brengen de bezoeker onmiddellijk in de juiste sfeer.
11
H E T R E V I T A L I S E R I N G P L A N F Y S I E K
t r a n s f o r m a t i e v a n h e t W e r e l d m u s e u m i n e e n d y n a m i s c h
c e n t r u m v o o r w e r e l d c u l t u r en
In het voorgaande zijn de organisatorische onderbouwing van het revitaliseringplan en de inhoudelijke uitgangspunten beschreven.
Om de voorwaarden te scheppen voor de uitvoering van dit plan zal een aantal technische ingrepen in het gebouw noodzakelijk zijn.
Momenteel vindt een gezamenlijke afstemming plaats tussen alle betrokken partijen om vanuit meervoudige perspectieven fysieke invulling te
geven aan de realisatie van het Revitaliseringplan. Het totale team bestaat uit: architect, constructeur, projectmanager, financiële specialisten,
kunsthistoricus, architectuurhistoricus, restauratoren, verlichtingsspecialist, een stadssocioloog, een Feng Shui specialist en een afgevaardigde van
iedere afdeling van het museum.
Door de brede disciplinaire samenstelling van dit team zal er niet alleen technisch verantwoord binnen de budgetten worden gewerkt, maar zal de
uitvoering vanuit een duidelijke filosofie gedragen worden. De historische uitstraling van het gebouw en de bijzonder aantrekkelijke locatie creëren
de voorwaarden om het museum en de omgeving tot een publiek domein te ontwikkelen. De Feng Shui specialist zal er op toezien dat de juiste
keuzes worden gemaakt in het ordenen van de omgeving, waar de vijf elementen vuur, metaal, aarde, hout en water volkomen in evenwicht zijn,
zodat de kwaliteit van het verblijf optimaal is voor wie zo’n omgeving bezoekt of erin werkt.
12
De volgende ontwikkelingen zijn gepland:
R u i m t e l i j k e r e o r g a n i s a t i e
Om het doel te bereiken is een interne verhuizing noodzakelijk alsmede het inrichten van het restaurant, een informatiecentrum en het wegbreken
van een aantal muren. Het museum wil helderheid en openheid uitstralen. De Wereldschatkamers worden gerestyled. De tweede en derde etage
worden geklimatiseerd en gereed gemaakt voor 800m2 professionele tentoonstellingsruimte.
W e r e l d k u n s t a a n d e M a a s
Het visitekaartje van het Wereldmuseum. Vier meer dan manshoge beelden op Maasblauwe en ’s avonds verlichte sokkels vormen de vier
cultuurpijlers van het Wereldmuseum in de publieke ruimte waar ’s zomers het buitenterras van het Wereldcafé-restaurant wordt ingericht. Ze
zullen medebepalend zijn voor de herkenbaarheid van het museum en het ‘aftekenen’ van het museumprofiel in het uitgaansgebied aan de
Maasboulevard.
R e s t a u r a t i e
De gevel wordt geschilderd, de ornamentiek opnieuw in goud uitgevoerd. De locatie die in vervlogen tijden het hart van het Rotterdamse
uitgaansleven vormde, wordt in oude luister hersteld en gaat weer zijn plaats in de vrijetijdssector innemen. ’s Avonds zal de gevel worden
aangelicht. In combinatie met de eveneens verlichte beelden zal dit een spectaculair gezicht zijn. De ingang wordt een uitnodigende entree: er gaan
drie poorten open, de belettering op het museum wordt helder en aantrekkelijk. De statige trap die eens het hart van het gebouw vormde, wordt
gereconstrueerd. De museumroute moet voor de bezoeker weer helder en overzichtelijk worden. De balzaal van prins Hendrik wordt gerestaureerd
en geoutilleerd voor flexibel gebruik. In wezen wordt daarmee de oorspronkelijke functie teruggebracht. In de geschiedschrijving van het gebouw
staat de volgende passage over de betreffende zaal:“De eerste verdieping aan de rivierkant was bestemd voor bijeenkomsten van de leden van de
Yachtclub en voor het bekijken van roeiwedstrijden. De zaal heeft een representatief karakter, getuige de plafondversieringen, de pilasters en de
marmeren schoorsteenmantel die bewaard zijn gebleven. Aan de Veerkade lag de eetzaal, later de balzaal, waar 120 personen konden dineren.”
13
Voor aanvullende informatie over het Revitaliseringproject en sponsormogelijkheden kunt u contact opnemen met
Stanley Bremer, directeur Wereldmuseum,
telefoon 010 270 7121
e-mail sbremer@wereldmuseum.rotterdam.nl
Willemskade 25 3016 DM Rotterdam
WMR_revitalisering_2006.qxd 30-08-2006 09:32 Pagina 29
WMR_revitalisering_2006.qxd 30-08-2006 09:32 Pagina 30

More Related Content

Similar to WMR revitalisering

WOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoed
WOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoedWOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoed
WOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoedCentrum Agrarische Geschiedenis (CAG)
 
cultuurcompagnie-jaarverslag-2013-def
cultuurcompagnie-jaarverslag-2013-defcultuurcompagnie-jaarverslag-2013-def
cultuurcompagnie-jaarverslag-2013-defMachteld Kuntz
 
Rapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburg
Rapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburgRapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburg
Rapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburgRob Kramer
 
Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013
Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013
Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013kranenburgh
 
Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020
Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020
Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020Anita Frank
 
Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...
Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...
Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...ETWIE
 
20090629 Kwadratuurcirkel
20090629 Kwadratuurcirkel20090629 Kwadratuurcirkel
20090629 Kwadratuurcirkelguest5b9d33
 
Muntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische Visie
Muntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische VisieMuntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische Visie
Muntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische Visiejacobus
 
column crossmedia café
column crossmedia cafécolumn crossmedia café
column crossmedia caféErfgoed 2.0
 
Cultuurspreiding: uitdagingen en evoluties
Cultuurspreiding: uitdagingen en evolutiesCultuurspreiding: uitdagingen en evoluties
Cultuurspreiding: uitdagingen en evolutiesEvi Gillard
 
1263679960belverdere Low
1263679960belverdere Low1263679960belverdere Low
1263679960belverdere Lowguest9facfc
 
Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29
Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29
Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29jacobus
 
trienal apeldoorn
trienal apeldoorntrienal apeldoorn
trienal apeldoornquiqueabad
 
Nooit Genoeg 2
Nooit Genoeg 2Nooit Genoeg 2
Nooit Genoeg 2FARO
 
2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!
2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!
2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!Jacques Van Dinteren
 
20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...
20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...
20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...COMEET
 

Similar to WMR revitalisering (20)

Cultuurverkenning
CultuurverkenningCultuurverkenning
Cultuurverkenning
 
WOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoed
WOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoedWOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoed
WOI in de kijker. Verras je publiek (27/11/2015): Inspiratiegids erfgoed
 
cultuurcompagnie-jaarverslag-2013-def
cultuurcompagnie-jaarverslag-2013-defcultuurcompagnie-jaarverslag-2013-def
cultuurcompagnie-jaarverslag-2013-def
 
Rapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburg
Rapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburgRapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburg
Rapport-Onderzoeks-en-Adviesteam-TivoliVredenburg
 
Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013
Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013
Kranenburgh bedrijfsplan mei 2013
 
Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020
Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020
Podium Zuid Cultuurvsie 2010-2020
 
Vt2 nationale strategieën
Vt2 nationale strategieënVt2 nationale strategieën
Vt2 nationale strategieën
 
Vt2 nationale strategieën
Vt2 nationale strategieënVt2 nationale strategieën
Vt2 nationale strategieën
 
Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...
Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...
Virtuoos Vlaanderen! Naar een Living-Human-Treasuresprogramma in Vlaanderen e...
 
20090629 Kwadratuurcirkel
20090629 Kwadratuurcirkel20090629 Kwadratuurcirkel
20090629 Kwadratuurcirkel
 
Muntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische Visie
Muntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische VisieMuntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische Visie
Muntpark Utrecht Een Ruimtelijke Programmatische Visie
 
column crossmedia café
column crossmedia cafécolumn crossmedia café
column crossmedia café
 
Cultuurspreiding: uitdagingen en evoluties
Cultuurspreiding: uitdagingen en evolutiesCultuurspreiding: uitdagingen en evoluties
Cultuurspreiding: uitdagingen en evoluties
 
1263679960belverdere Low
1263679960belverdere Low1263679960belverdere Low
1263679960belverdere Low
 
Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29
Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29
Belvedere Boek Met Huis De Wiers Pagina 29
 
trienal apeldoorn
trienal apeldoorntrienal apeldoorn
trienal apeldoorn
 
Nooit Genoeg 2
Nooit Genoeg 2Nooit Genoeg 2
Nooit Genoeg 2
 
KiTLV jaarverslag 2012
KiTLV jaarverslag 2012KiTLV jaarverslag 2012
KiTLV jaarverslag 2012
 
2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!
2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!
2011 - Revitalisering met behoud van erfgoed: bezint eer ge begint!
 
20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...
20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...
20150929 Cases geïntegreerde werking bibliotheken, Patrick Van Damme, Provinc...
 

WMR revitalisering

  • 3. I N H O U D Van rijk verleden naar dynamisch heden 1 Nieuwe kansen 2 Onderzoek 3 Van Revitalisering naar structuur 4 Monobranding 6 Het Revitaliseringplan fysiek 11 Contact adres 13
  • 4.
  • 5. 1 W E R E L D M U S E U M R O T T E R D A M v a n r i j k v e r l e d e n n a a r d y n a m i s c h h e d e n In 1883 nam de Rotterdamse gemeenteraad de beslissing tot de oprichting van het Museum voor Land- en Volkenkunde in het fraaie, klassicistische pand van de voormalige ‘Vereeniging der Koninklijke Yachtclub’ van prins Hendrik aan de Willemskade. Rotterdamse rederijen, diplomaten en het ‘Nederlandsch Zendeling Genootschap’ schonken belangrijke voorwerpen en vele particulieren lieten hun verzameling ‘exotica’ na aan het museum. In de volgende eeuw gingen conservatoren op verzamelreis en werd onder meer de Oceanië-collectie samengesteld die wereldfaam geniet. Wat samenstelling (zo’n 110.000 voorwerpen en een archief van ca.100.000 zeldzame foto’s) en kwaliteit betreft, behoort het museum tot de wereldtop. Een unieke collectie ‘Beeldvorming’ laat aan de hand van talrijke voorwerpen zien hoe ‘wit’ over ‘zwart’ dacht. Het museum heeft verschillende vernieuwingsfasen gekend. Telkens heeft het gezocht naar manieren om zich aan te passen aan de behoeften van de eigen tijd. Van Museum voor Land- en Volkenkunde werd het Wereldmuseum. De huidige revitalisering is de meest ingrijpende actualisering in de geschiedenis van het museum. Vanuit het besef dat het Wereldmuseum alles in huis heeft om een dynamisch centrum voor wereldculturen te worden, een daadwerkelijk cultureel meeting point, is op basis van gedegen onderzoek de traditionele benadering van de museumfunctie herzien. De koerswijziging die in 2002 inzette, heeft inmiddels geleid tot een stijging in het aantal bezoekers van 25% en er is alle reden om aan te nemen dat daar in de nabije toekomst nog eens 25% bij komt. Het cultureel ondernemerschap van het Wereldmuseum Rotterdam wordt in het volgende puntsgewijs toegelicht. “Het is spannend wat er in Rotterdam gebeurt. Het is een stad van ondernemers, dat zie je terug in het in het Revitaliseringplan en het museumbeleid van het Wereldmuseum. Spannend en innovatief is het zeker, maar daarnaast ook realistisch en weloverwogen.
  • 6.
  • 7. 2 N I E U W E K A N S E N e c o n o m i s c h e e n c r e a t i e v e i n n o v a t i e s k o m e n t o t o n t w i k k e l i n g o p k r u i s p u n t e n w a a r c u l t u r e n e l k a a r o n t m o e t e n. Per 1 januari 2006 is het Wereldmuseum Rotterdam verzelfstandigd. De instelling krijgt door een duidelijke afbakening van bestuurlijke en juridische verantwoordelijkheden de mogelijkheid zich scherp in de markt te positioneren, waardoor het museum zijn maatschappelijke worteling verbreedt. Het Wereldmuseum heeft vanaf 2004 geanticipeerd op de verzelfstandiging door een Revitaliseringplan samen te stellen op basis van de volgende doelstellingen: − Het Wereldmuseum komt met een voorstel voor een duidelijk gezicht door een thematische, zintuiglijke totaalbeleving als uitgangspunt te nemen. − Het Wereldmuseum zal voortaan een alles samenbindende organisatie zijn met een duidelijk herkenbare kern waarin alle activiteiten samenkomen. Het presentatiebeleid richt zich op grote themaproducties, geïntegreerd in een totaalbeleving waarbij alle zintuigen geprikkeld worden. Het belang, de identiteit en het rendement van de collectie zal daardoor versterkt worden. Het museum wordt een inspirerend multidisciplinair platform voor cultuurontmoetingen. − Het museum is gratis open van 11.00 tot 23.00 uur; een ticket is alleen nodig voor de thematentoonstelling. − Het Wereldmuseum zoekt naar nieuwe vormen van samenwerking tussen culturele instellingen en marktpartijen. Het Wereldmuseum gaat uit van een culturele bedrijfsvoering en stelt de relatie tussen kunst en economie centraal. Publiek-private samenwerking zal niet alleen het financieel beleid ondersteunen maar ook de sfeer in en rondom het museum beïnvloeden. Het Wereldmuseum kiest voor een plek in het hart van de economie. − Het Wereldmuseum stelt zich tot doel het innovatieve klimaat in het museum te versterken alsmede de historische kwaliteit en prominente locatie van het gebouw ten volle te exploiteren om zodoende de culturele beleving te vergroten.
  • 8.
  • 9. 3 O N D E R Z O E K V a n u i t r e a l i s m e z i j n p l a n n e n o n t w i k k e l d d i e g e t u i g e n v a n v i s i e, d u r f e n c r e a t i v i t e i t , h e t g e e n l e i d t t o t e e n h o o g a m b i t i e n i v e a u Organisatie en adviesbureau Boer & Croon heeft een haalbaarheidsonderzoek gedaan. Een interim manager heeft een analyse van de organisatie gemaakt en een advies geschreven. Het audit team van de gemeente Rotterdam heeft een 0 meting uitgevoerd. De bevindingen, aanbevelingen en conclusies van deze onderzoeken zijn in het Revitaliseringplan verwerkt en kunnen, indien gewenst, als bijlage worden opgevraagd. Er loopt duidelijk een rode draad door de resultaten van de diverse onderzoeken. De noodzaak voor verandering wordt door alle onderzoekers erkend. Ten aanzien van de weg er naar toe trekken zij een eensluidende conclusie. Vanuit het realisme gerelateerd aan de verzelfstandiging zijn plannen ontwikkeld en zaken in gang gezet die getuigen van visie, durf en creativiteit, hetgeen leidt tot een hoog ambitieniveau. De lijn die het museum uitzet is niet eenvoudig. Om telkens alle museale activiteiten te kunnen ordenen rondom één thema is een strakke regie van alle museale taken noodzakelijk. Het is een bewerkelijk concept dat veel sturing en aandacht vraagt. Telkens zal de focus op dezelfde doelen worden gericht. De keuze voor dit concept heeft dus grote gevolgen voor de organisatie. Het museum moet centraal geleid worden en stevige sturing van bovenaf garanderen. Om de gestelde ambities tot uitvoer te brengen is in 2005 de reorganisatie ingezet. Er is geïnvesteerd in het versterken van het leiderschap zodat de strategie en doelstellingen vertaald kunnen worden naar uitvoerbaar beleid. Een passende organisatie-inrichting zal zorgdragen voor verankering.
  • 10.
  • 11. 4 V A N R E V I T A L I S E R I N G N A A R S T R U C T U U R e e n b o e i e n d e c u l t u r e l e i n s t e l l i n g c r e ë e r t b i n d i n g i n d e s a m e n l e v i n g In Bilbao leverde het Guggenheimmuseum een belangrijke impuls voor de voormalige scheeps- en staalbouwstad en het Tate Modern maakte van de verwaarloosde Southbank in Londen de ‘place to be’. Bij diensten in de creatieve sector die een bijzondere belevingswaarde bieden, is sprake van een economische groei van 8 tot 9 %. De bijdrage van deze sector aan de grootstedelijke economische en productiviteitsgroei is daarmee niet gering. Er is een structurele vraag naar innovatieve toepassingen op het vlak van de creatieve kenniseconomie. Het Wereldmuseum speelt op deze vraag in. De ambitie is bepaald niet bescheiden, maar wel ingegeven door de realiteit. De gevonden invullingen en oplossingen zijn haalbaar. Nuchter en zakelijk wordt het museum in het hart van de economie geplaatst en in het hart van een ingrijpend en structureel veranderende samenleving. De kerntaken − het beheer en de presentatie van de wereldberoemde collectie − blijven niet alleen behouden, maar worden in een eigentijdse maatschappelijke context geplaatst. Een thematische aanpak, gebaseerd op de historische collectie zal het museum veel meer dan voorheen een duidelijk profiel geven.
  • 13. 5 Een boeiende culturele instelling creëert binding in de samenleving. Door een thematische totale zintuiglijke cultuurbeleving te bieden, transformeer je een traditioneel volkenkundig museum tot een interactief centrum voor wereldculturen in een nieuwe samenleving die wordt gekenmerkt door culturele diversiteit. Een totaalbeleving betekent dat àlle zintuigen worden geprikkeld. Het museumbezoek is een combinatie van inspanning en ontspanning. Kijken, luisteren, lezen, proeven, ruiken, winkelen en reizen. Niet langer diverse tentoonstellingen, maar één overkoepelend thema. Het Wereldmuseum presenteert Wereldthema’s. Per jaar zullen telkens twee thema’s centraal staan. Het thema kan één specifieke cultuur betreffen of juist een onderwerp dat van alle tijden en culturen is (zoals scheppingsverhalen, goden en godinnen, helden, labyrinthen, magie en bezwering, voorstellingen van het hiernamaals). Het Wereldmuseum wil daadwerkelijk een Wereldmuseum zijn, dus ook de westerse wereld kan bij de thematische aanpak deel uitmaken van de tentoonstelling. In een tijd van globalisering en culturele kruisbestuivingen biedt een thematische benadering het ideale ‘format’ om niet alleen verschillen maar ook overeenkomsten te laten zien. De ‘ander’ is lang niet zo anders als we denken, exotisme is ‘in the eye of the beholder’. De invalshoek van het Wereldmuseum laat vreemde beelden klare taal spreken. Elk thema zal ondersteund worden door een actief multidisciplinair programma dat de niet-materiële cultuur over het voetlicht brengt en tegelijkertijd de materiële cultuur op een andere manier ontsluit. De actualiteit zal altijd aanwezig zijn in de vorm van hedendaagse artistieke ontwikkelingen. Voor bezoekers met diverse culturele achtergronden functioneert de collectie Wereldschatten als een geheugen. Zij zullen hun cultuur niet onder de stolp van de voltooid verleden tijd ontmoeten − hedendaagse kunst die geënt is op oude tradities toont de voortgang daarvan in het hier en nu. Culturen zijn nooit statisch geweest en in een tijd van migratie, verre reizen en razendsnelle informatie-uitwisseling is er meer dan ooit sprake van wederzijdse beïnvloeding.
  • 15. 6 M O N O B R A N D I N G d e k r a c h t v a n h e t m u s e u m i s m e e r d a n d e s o m d e r d e l e n Een eenduidige naamsverwijzing vormt een eenheid, verbindt en versterkt de diverse activiteiten en zal de herkenbaarheid bij het publiek vergroten. De onderlinge gelijkheid in naamgeving en huisstijl zal de communicatie-uitingen consistent maken. Door integraal management zullen de verschillende onderdelen als een alles samenbindende, herkenbare kern worden uitgedragen. Monobranding: het Wereldmuseum als merk. W e r e l d c o l l e c t i e s Het Wereldmuseum heeft een omvangrijke collectie met 110.000 voorwerpen en 100.000 foto’s. De collectie staat internationaal gezien op hoog niveau. Sommige onderdelen behoren wat kwaliteit betreft tot de wereldtop. Minder belangrijke stukken en doublures kunnen worden afgestoten. Dit ‘ontzamelen’ betekent dat door verkoop geld en ruimte beschikbaar komt voor meer relevante stukken, die het profiel van het museum verscherpen. Het depot krijgt een nieuwe, efficiënte inrichting. De stukken zullen, voorzien van duidelijke beschrijvingen, worden geconserveerd en waar nodig gerestaureerd. De collectie zal daardoor aanzienlijk beter worden ontsloten en veel meer objecten zullen gemakkelijk in de vaste en tijdelijke presentaties kunnen rouleren waardoor het rendement wordt vergroot. Daarnaast zal de collectie extern worden ingezet. Aan bedrijven die internationaal zaken doen, worden voorwerpen verhuurd over de betreffende culturen. Zodat de zakenpartner ziet dat het bedrijf verder kijkt dan de economische belangen. Het ligt voor de hand dat dit aanbod ook voor overheidsinstellingen interessant kan zijn. W e r e l d s c h a t t e n De vaste presentatie in de Wereldschatkamers wordt minder vast: door regelmatig andere objecten te tonen blijft dit deel van het museum ook voor trouwe bezoekers aantrekkelijk. In samenwerking met een toonaangevende organisatie heeft het museum een investeringsbudget weten te
  • 16.
  • 17. 7 reserveren voor de realisatie van diverse verbeteringen. Samen met Tiscali ontwikkelt het museum een audiovisuele tour door de schatkamers. Via een PDA [personal data assistent] handpalmcomputer krijgt de bezoeker contextuele informatie over de voorwerpen. Uit publieksonderzoek is gebleken dat deze formule uiterst succesvol is. De onontbeerlijke verhalen achter de voorwerpen komen terug; niet alleen in woord en beeld, maar ook in de presentatievorm zal deze informatievoorziening worden ondersteund. Schenkers hebben een belangrijke basis gevormd voor de opbouw van de collectie. Het museum zal meer aandacht gaan besteden aan de schenkers. Nieuwe aanwinsten zijn belangrijk en verdienen een speciale plaats. W e r e l d c a f é – r e s t a u r a n t Tot de kernpunten van het Revitaliseringplan hoort de functie van het restaurant − en dat is beslist niet een traditioneel museumrestaurant, maar een ontmoetingsplaats met een dynamische invulling. Twee toplocaties staan voor dit doel ter beschikking: enerzijds een vaste plaats op de begane grond, op de hoek van de Willemskade en anderzijds een flexibele ruimte, namelijk de balzaal van prins Hendrik. De centrale plaats die het restaurant bij het nieuwe museumconcept inneemt, is een veelbesproken onderwerp. Voor de duidelijkheid: het gaat er niet om van het museum een pretpark te maken; de letterlijke en figuurlijke ruimte die het restaurant inneemt, gaat niet ten koste van de presentatie van de rijke collectie. Integendeel. Het restaurant zal het doel van het Wereldmuseum − een breed publiek op een zo toegankelijk mogelijke wijze interesseren voor aspecten van andere culturen − in belangrijke mate ondersteunen en deels zelfs ook invullen. Eten (met elkaar) spreekt mensen − ongeacht hun culturele achtergrond − meteen aan. En waar mensen aan tafel komen, begint de dialoog. De andere keuken introduceert de andere cultuur. Het Museumcafé-restaurant staat geheel in het teken van het thema. Al heel direct, bij nadering van het museum, ‘voel’ je dat het thema je wordt aangereikt: door de geur van een ander land en visueel door foto’s en objecten die het Museumcafé-restaurant telkens anders zullen aankleden. De menukaart op tafel is als het ware een laagdrempelige introductie op het thema. Museumbezoekers zullen in een sfeervolle omgeving de smaken en geuren rondom de cultuur van het thema beleven. Tevens zal het de restaurantbezoeker prikkelen en interesse wekken voor de tentoonstelling. Boven, in de te restaureren balzaal, worden bezoekers op speciale thema-avonden ontvangen rondom een flexibel podium (de ruimte moet voor elk doel, van muziek-, dans- of theater-optreden tot lezing of bedrijfsbijeenkomst in een handomdraai kunnen worden gewijzigd). Daar kunnen ze onder het genot van een aan het thema gerelateerd diner genieten van een bij het thema aansluitend optreden. De restaurantfunctie is een innovatieve invulling van een deel van de museumfunctie: de museumactiviteit komt buiten de traditionele kaders.
  • 18.
  • 19. 8 Het gaat niet meer alleen om kunst in context maar om cultuur in context, om cultuurbeleving. Daarmee zal een nieuw publiek worden aangetrokken: mensen die niet tot de traditionele museumbezoekers horen, worden ‘aan tafel’ genodigd − en daarmee in het museum binnengehaald. Het restaurant krijgt de essentiële rol van interculturele handreiking. Deze belangrijke functie wordt aangegrepen om werkervaringsprojecten op te zetten: opleidingsmogelijkheden voor mensen die moeite hebben om aansluiting op de arbeidsmarkt te vinden. Het breed en veelzijdig inzetten kan voor deze groep een stimulerende werking hebben en voor bijzondere arbeidservaring zorgen. Het Scheepvaartkwartier ontwikkelt zich meer en meer tot een hoogwaardige uitgaansplek. Met de locatie zal het Wereldcafé-restaurant zich profileren, mede door het terras langs de Maas en rondom de fontein op het plein. W e r e l d k u n s t Om de aanwezigheid van het museum nog duidelijker in het publieke domein te profileren, zullen de vier culturele pijlers − Azië, Afrika, Amerika, Oceanië − op hoge sokkels aan de kade herkenbaar zijn in de vorm van grote sculpturen, gemaakt door hedendaagse kunstenaars afkomstig uit de genoemde gebieden. Er is gekozen voor een gezamenlijk thema: reizen. De reis in de meest brede zin van het woord, van mythische reis tot spirituele ‘overtocht’. Dat thema komt telkens terug in het Wereldmuseum. Gesitueerd in het hart van een wereldhaven, is het immers de plaats bij uitstek om ‘de reis’ te verdiepen: reizen over de wereld, het avontuur van het leven in verschillende culturele contexten. W e r e l d m e d i a De bibliotheek wordt uitgebreid met een sterke mediapoot en wordt opgewaardeerd tot een multimediaal interactief informatiecentrum. De themapresentaties zijn uitdagend en inspirerend en het informatie-aanbod is gelaagd, zowel tekstueel als audiovisueel. De bezoeker kan in de individuele behoefte aan informatie, diepgaand of globaal, voorzien. Op de afdeling Wereldmedia kan hij/zij geselecteerde informatie over een lopende tentoonstelling inzien en digitale informatie naar huis mailen. Via het “printing on demand” concept kan men over afbeeldingen beschikken die indruk hebben gemaakt tijdens het bezoek. Via een webcam kan de bezoeker door het depot wandelen en restauratieprocessen volgen. De collectie wordt gedigitaliseerd zodat ze in haar geheel online is te raadplegen. Onder de naam Wereldmedia zullen ook publicaties over tentoonstellingen en collecties door het museum worden uitgegeven.
  • 20. 9 W e r e l d t h e a t e r Het theater vormt een belangrijk podium voor cultuurontmoetingen. Door de toekomstige avondopenstellingen zal deze functie nog duidelijker geprofileerd worden, aangezien men na of voor de theatervoorstelling tevens de tentoonstelling kan bezoeken. Door de realisatie van het Revitaliseringplan zal het theater meer ruimte krijgen. Immers de grote zaal op de 1e verdieping zal voor programmering vrij komen − waarover later meer. Daarnaast zal het theater een belangrijke taak vervullen in het nieuwe plan ‘Werelddialoog’. W e r e l d d i a l o o g Een organisatie voor debat, dialoog en ontmoeting tussen verschillende culturen. Muziek, dans, poëzie, hedendaagse kunst en tentoonstellingen zullen een oprechte onderlinge interesse voor alle aanwezige culturen genereren. Hiertoe zal een stichting worden opgericht waarin het Wereldmuseum niet alleen participeert door kennis en ervaring in te brengen, maar ook door het Huis voor de Culturele Dialoog in alle facetten te ondersteunen. W e r e l d f e e s t e n In Rotterdam zijn 162 verschillende culturen vertegenwoordigd. Vrijwel iedereen wordt dagelijks geconfronteerd met een veelvoud aan diversiteit. Het is heel vanzelfsprekend dat er naast het Kerstfeest vele andere feesten in de stad gevierd worden, zoals het islamitisch ‘idl Fitr [Ramadan] het Hindoeïstische Divali [lichtjesfeest] of het Chinees nieuwjaar. Het Wereldmuseum wil de balzaal beschikbaar stellen om deze feesten te vieren en te onderbouwen met een historisch inhoudelijk perspectief om op deze wijze meer begrip te kweken voor de cultuurhistorische achtergronden van onze nieuwe samenleving. W e r e l d r e i z e n Het Wereldmuseum gaat een intensieve samenwerking aan met een toonaangevende reisorganisatie. Het museum zal dan huisvesting bieden aan een reisbureau. Deze samenwerking is voor het museum zeer interessant omdat daardoor een nieuwe doelgroep kan worden benaderd: namelijk de culturele reiziger. Voor de reisorganisatie is de samenwerking interessant omdat er allerlei activiteiten en acties in samenwerking met het museum kunnen worden opgezet. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan: aanbiedingen voor reizen naar het land dat op dat moment bij de themapresentatie centraal staat; het organiseren van weekenden waarbij zowel het reisbureau als het wereldmuseum een programma aanbiedt dat onderling is afgestemd (denk bijvoorbeeld aan focus op een bepaald land of stad dmv het tonen van kunstvoorwerpen, muziek, dans, eten, educatie, workshops; kortom een zintuiglijke totaalbeleving); het labelen van de reizen onder de merknaam van het Wereldmuseum: Wereldreizen; het bij
  • 21. 10 boeking gratis aanbieden van entreekaarten door de touroperator; integrale (deel)marketing en communicatie; het organiseren van culturele (groeps)reizen etc. Deze samenwerking geeft de merknaam Wereldreizen gestalte in het museum en past uitermate goed in het totaalconcept. . W e r e l d w i n k e l De Museumwinkel zal naast het bestaande assortiment ook inspelen op het thema. W e r e l d b u s i n e s s In het beleid van het Wereldmuseum is cultureel ondernemerschap een kernwoord. Het museum ontwikkelt diverse vormen van innovatieve publiek-private participatie waarbij gemeenschappelijke interesses en/of doelgroepen de schakel vormen. De balzaal van prins Hendrik wordt een ‘state of the art’ multifunctionele ruimte. Voorzien van de modernste outillage is de zaal beschikbaar voor recepties, seminars en bedrijfspresentaties (tot 300 personen kunnen er samenkomen). Eventuele catering is onlosmakelijk verbonden met de thema-manifestatie: een andere manier om een cultuur zintuiglijk te laten ervaren. De bovenfoyer met prachtig uitzicht op de Maas, een ideale VIP lounge met een intieme sfeer, zal worden verhuurd. Tevens biedt deze foyer ruimte aan de Wereld Business Club, een netwerk organisatie opgezet en geleid door jonge allochtone ondernemers. Alle inkomsten zullen in een Wereldfonds worden ondergebracht dat de themapresentaties mede financiert. Wanneer het Revitaliseringplan is gerealiseerd, zal het vernieuwde Wereldmuseum een spannend bedrijf zijn met een jonge uitstraling in een statig pand met een oude traditie. De historische collecties krijgen meer dan ooit de aandacht die hun toekomt en de ruimte om hun verhaal te vertellen. Verhalen met context, ver teruggaand in de tijd en aansluitend op de actualiteit. Bij de thema’s, die een breed publiek zullen aanspreken, wordt het verleden als voedingsbodem van het heden getoond. De beleving begint al bij het naderen van het statige pand. Het Wereldcafé-restaurant met een groot terras en de beeldengalerij op de kade brengen de bezoeker onmiddellijk in de juiste sfeer.
  • 22.
  • 23. 11 H E T R E V I T A L I S E R I N G P L A N F Y S I E K t r a n s f o r m a t i e v a n h e t W e r e l d m u s e u m i n e e n d y n a m i s c h c e n t r u m v o o r w e r e l d c u l t u r en In het voorgaande zijn de organisatorische onderbouwing van het revitaliseringplan en de inhoudelijke uitgangspunten beschreven. Om de voorwaarden te scheppen voor de uitvoering van dit plan zal een aantal technische ingrepen in het gebouw noodzakelijk zijn. Momenteel vindt een gezamenlijke afstemming plaats tussen alle betrokken partijen om vanuit meervoudige perspectieven fysieke invulling te geven aan de realisatie van het Revitaliseringplan. Het totale team bestaat uit: architect, constructeur, projectmanager, financiële specialisten, kunsthistoricus, architectuurhistoricus, restauratoren, verlichtingsspecialist, een stadssocioloog, een Feng Shui specialist en een afgevaardigde van iedere afdeling van het museum. Door de brede disciplinaire samenstelling van dit team zal er niet alleen technisch verantwoord binnen de budgetten worden gewerkt, maar zal de uitvoering vanuit een duidelijke filosofie gedragen worden. De historische uitstraling van het gebouw en de bijzonder aantrekkelijke locatie creëren de voorwaarden om het museum en de omgeving tot een publiek domein te ontwikkelen. De Feng Shui specialist zal er op toezien dat de juiste keuzes worden gemaakt in het ordenen van de omgeving, waar de vijf elementen vuur, metaal, aarde, hout en water volkomen in evenwicht zijn, zodat de kwaliteit van het verblijf optimaal is voor wie zo’n omgeving bezoekt of erin werkt.
  • 24. 12 De volgende ontwikkelingen zijn gepland: R u i m t e l i j k e r e o r g a n i s a t i e Om het doel te bereiken is een interne verhuizing noodzakelijk alsmede het inrichten van het restaurant, een informatiecentrum en het wegbreken van een aantal muren. Het museum wil helderheid en openheid uitstralen. De Wereldschatkamers worden gerestyled. De tweede en derde etage worden geklimatiseerd en gereed gemaakt voor 800m2 professionele tentoonstellingsruimte. W e r e l d k u n s t a a n d e M a a s Het visitekaartje van het Wereldmuseum. Vier meer dan manshoge beelden op Maasblauwe en ’s avonds verlichte sokkels vormen de vier cultuurpijlers van het Wereldmuseum in de publieke ruimte waar ’s zomers het buitenterras van het Wereldcafé-restaurant wordt ingericht. Ze zullen medebepalend zijn voor de herkenbaarheid van het museum en het ‘aftekenen’ van het museumprofiel in het uitgaansgebied aan de Maasboulevard. R e s t a u r a t i e De gevel wordt geschilderd, de ornamentiek opnieuw in goud uitgevoerd. De locatie die in vervlogen tijden het hart van het Rotterdamse uitgaansleven vormde, wordt in oude luister hersteld en gaat weer zijn plaats in de vrijetijdssector innemen. ’s Avonds zal de gevel worden aangelicht. In combinatie met de eveneens verlichte beelden zal dit een spectaculair gezicht zijn. De ingang wordt een uitnodigende entree: er gaan drie poorten open, de belettering op het museum wordt helder en aantrekkelijk. De statige trap die eens het hart van het gebouw vormde, wordt gereconstrueerd. De museumroute moet voor de bezoeker weer helder en overzichtelijk worden. De balzaal van prins Hendrik wordt gerestaureerd en geoutilleerd voor flexibel gebruik. In wezen wordt daarmee de oorspronkelijke functie teruggebracht. In de geschiedschrijving van het gebouw staat de volgende passage over de betreffende zaal:“De eerste verdieping aan de rivierkant was bestemd voor bijeenkomsten van de leden van de Yachtclub en voor het bekijken van roeiwedstrijden. De zaal heeft een representatief karakter, getuige de plafondversieringen, de pilasters en de marmeren schoorsteenmantel die bewaard zijn gebleven. Aan de Veerkade lag de eetzaal, later de balzaal, waar 120 personen konden dineren.”
  • 25. 13 Voor aanvullende informatie over het Revitaliseringproject en sponsormogelijkheden kunt u contact opnemen met Stanley Bremer, directeur Wereldmuseum, telefoon 010 270 7121 e-mail sbremer@wereldmuseum.rotterdam.nl Willemskade 25 3016 DM Rotterdam