SlideShare a Scribd company logo
Blended learning en hybride leren
Wat is het?
Met blended learing wordt bedoeld dat contactonderwijs en klassieke leermiddelen worden
gecombineerd met afstandsonderwijs en digitale leermiddelen (waaronder online leren).1
Hybride leren is het leren in verschillende leeromgevingen. De omgeving waarin er geleerd wordt,
wordt bepaald door of in functie van de leerdoelen. Voorbeelden van leeromgevingen zijn onder
andere face-to-face of online zijn. Het voordeel hierbij is dat de verschillende leeromgevingen met
elkaar verweven worden zodat ze goed gecombineerd worden.
Waarom zegt professor Jan Elen van KUL "onderwijs zal blended zijn of zal
niet zijn"?
Professor Elen haalde tijdens de VLHORA-studiedag in 2011 verschillende argumenten aan
waarom onderwijs blended zal zijn.
Een van zijn argumenten was hierbij dat de studentenpopulatie vandaag de dag anders is dan
enkele jaren ervoor. Vroeger was het hoger onderwijs vooral gericht op studenten die uit ASO
kwamen terwijl vandaag de dag toch ook meer studenten dewelke een TSO of BSO
vooropleiding hebben, zich wagen aan een studie in het hoger onderwijs.
Dit heeft al dan niet invloed gehad op de manier waarop jongeren dingen opnemen. Zo haalt hij
aan dat en ik citeer: “Ze stipten aan dat waar vele docenten beelden zien als ondersteuning van
tekst, voor veel jongeren deze relatie fundamenteel is omgedraaid. Teksten – voor zover als
nodig – fungeren als hulp bij het beeld.”2
Wat kan het veranderen in je school?
Blended learning kan in je school een positieve verandering teweegbrengen. Zo kan het voor
kinderen dat wat leerproblemen hebben soms handig zijn om de leerstof die ze op school hebben
geleerd, nog even thuis in de oefenen aan de hand van een online educatief spelletje. Op die
manier combineren ze het op school leren met het online leren.
Waarom is het zinvol om een cursus te redesignen aan de hand van
blended learning?
Een cursus meer aanpassen aan de hand van bended learing heeft veel voordelen. Zo kan het
zorgen voor betere leerresultaten omdat ze leerlingen langer bezig zijn met de leerstof. Een
tweede voordeel van deze onderwijsmethode is dat het kan zorgen voor meer uitdaging bij de
kinderen. Concreet kan dit bijvoorbeeld gaan over het discussiëren over een tekst dewelke de
leerlingen thuis hebben moeten lezen of een video die ze moesten bekijken. Op die manier zullen
de leerlingen meer nadenken over wat ze net gelezen/gezien hebben.
1
Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.consilium.europa.eu/nl/press/press-
releases/2021/11/29/drawing-lessons-from-the-pandemic-council-adopts-recommendation-on-
blended-learning/
2
Geraadpleegd op 23-09-2023 via
https://associatie.kuleuven.be/p/multicampusonderwijs/extra/20111024_Jan_Elen_blended_HO.pdf
Wat met Corona?
Corona heeft op het vlak van blended learning veel teweeg gebracht. Elke onderwijsinstelling
moest van de ene op de andere dag bekijken hoe ze hun leerstof konden overbrengen op hun
leerlingen/studenten en hoe deze hun konden bereiken.
Ik weet natuurlijk niet hoe het er toch aan toeging in het hoger onderwijs maar laat me even
vertellen hoe het er in onze middelbare school aan toeging. Elke week kregen we taken die we
tegen een bepaalde dag moesten afhebben. Nadien bespraken we deze klassikaal online en
leerden nog wat meer over deze onderwerpen en was er veel meer tijd over om vragen te stellen
zodat we de leerstof helemaal onder de knie kregen.
Wat is een MOOC?
De afkorting MOOC staat voor massive open online course. Dit is een cursus die toegankelijk is
voor iedereen. Dat wil zeggen dat iedereen dat wenst deelt te nemen aan de cursus, dit ook kan
doen.
SAMR
Wat is het en geef een voorbeeld van toepassing in je onderwijscontext.
Bedenk een analoge activiteit (bijv. taak op papier) en digitaliseer ze via
SAMR tot op niveau van Redefinition.
SAMR staat voor Substitution (vervanging),
Augmentation (uitbreiding), Modification
(aanpassing) and Redefination
(herdefiniëring).3
Het is een hulpmiddel dat je
helpt bij beschrijven van de didactische inzet
van onderwijstechnologie. Het SAMR-model
bestaat uit 4 niveaus. Deze niveaus slaan op
de mate en verschillende vormen waarin
onderwijs gedigitaliseerd kan worden.4
Een voorbeeld van een toepassing in onze onderwijscontext is een groepswerk. Vaak moeten er
nog taken gemaakt worden waarbij we lange teksten moeten uitschrijven en onderzoek doen
naar een bepaald onderwerp. Wat als we dit nu eens veranderen naar een creatieve opdracht. Je
zal nog steeds onderzoek moeten doen naar een bepaald onderwerp maar dit doen ze niet alleen
online. Stel dat de studenten een onderzoek moeten doen naar het leven in de jaren 1960, laat
ze dan gaan praten met mensen die in deze tijd leefden en gebruik foto’s van hun om dit te
visualiseren. Op die manier wordt het veel interessanter voor de studenten om samen te werken
en al hun bekomen info samen te leggen.
Analoge activiteit: Iedereen dient een opstel te schrijven over één en hetzelde onderwerp
namelijk dieren in het bos.
S Je vervangt het schrijven met pen op lijntjespapier door het typen in een worddocument.
3
Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://e-leren.vlaanderen/thema-enthousiasmeren/samr-model#
4
Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.klascement.net/thema/tpack-en-samrmodel
A Je doet een uitbereiding aan het onderwerp. In plaats van enkel maar dingen te schrijven
over de dieren in het bos, ga je nu ook dierengeluiden toevoegen aan je document.
M Je doet aan aanpassing aan de opdracht. In de originele opdracht moest je enkel maar
een tekst schrijven over de dieren in het bos. Met de aanpassing wordt er nu verwacht dat de
kinderen er op uittrekken naar het bos, tuin of park en er foto’s maken van de dieren die ze
allemaal tegenkomen.
R Met de foto’s die ze trokken in de bos maken ze een video waarin ze alle dieren aan bod
laten komen en er onder vermelden welke geluiden ze allemaal maken. Dit doen de leerlingen op
een toepassing om video’s te maken.
T-Pack
Wat is het en wat betekent het voor jou als leraar. Argumenteer waarom
het nog zo vaak fout loopt in lagere scholen wanneer ICT (Media) wordt
geïntegreerd.
T-Pack staat voor Technological Pedagogical Content Knowledge, de
specifieke deskundigheid van de leraar om de kennis en de
vaardigheden die bij een vak horen, op een aantrekkelijke en
begrijpelijke manier te presenteren aan de leerling met behulp van ict.
Het TPACK model kan leraren helpen bij het maken van keuzes over
hoe ict kan ingezet worden om het leren van een bepaalde vakinhoud
te ondersteunen. Tegelijkertijd helpt het TPACK model leraren om
kritisch na te denken over hun eigen kennis en de kennis die zij nodig
(zouden moeten) hebben om ict zinvol in te kunnen zetten binnen
bepaalde vakken met behulp van een bepaalde didactiek.5
Een van de redenen waarom het nog vaak fout loopt in lagere scholen als het aankomt op de
integratie van ICT is dat de leerkrachten, en dan vooral de oudere leerkrachten, niet altijd over de
juiste kennis beschikken. Zo hebben zij in hun opleiding nooit geleerd hoe je bijvoorbeeld een
mooie powerpointpresentatie geeft of hoe je een website maakt. Deze kennis en vaardigheden
krijgen wij nu wel wat het onderwijs in de toekomst alleen maar kan verbeteren op het vlak van
ICT.
Op welke van de drie componenten moet jij nog het meeste leerwinst
boeken?
Persoonlijk denk ik dat er niet een specifieke component is waarbij ik nog het meeste leerwinst
moet boeken. Aan het begin van het academiejaar is het best moeilijk om echt al in één
component sterk te zijn. Om deze reden denk ik dan ook dat ik zeker nog in alle componenten
moet groeien en meer over moet weten.
5
Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.tpack.nl
Eindtermen ICT
Wat zijn in Vlaanderen de eindtermen.
1. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te
gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.
2. De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier.
3. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde
leeromgeving.
4. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving.
5. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven.
6. De leerlingen kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde digitale informatie
opzoeken, verwerken en bewaren.
7. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.
8. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige
manier te communiceren.6
Wat is er aan het gebeuren in het secundaire onderwijs?
De eindtermen van het secundair onderwijs zijn recent hervormt. Zo gelden er vanaf schooljaar
2019-2020 nieuwe eindtermen in het eerste middelbaar en sinds schooljaar 2020-2021 ook in het
tweede middelbaar.
Ook in de tweede en derde graad heeft men nieuwe eindtermen opgesteld. Deze gelden vanaf
volgende schooljaren:
Derde middelbaar: schooljaar 2021-2022
Vierde middelbaar: schooljaar 2022-2023
Vijfde middelbaar: schooljaar 2023-2024
Zesde middelbaar: schooljaar 2024-2025
Vier in balans
Wat is het en wat loopt er vaak fout in scholen?
Vier in balans is een model dat beschrijft
welke randvoorwaarden nodig zijn om ICT in
het onderwijs goed te kunnen gebruiken. Het
model bestaat uit vier randvoorwaarden
oftewel bouwstenen: visie, deskundigheid,
inhoud en toepassingen, en infrastructuur.
Wanneer deze bouwstenen goed op elkaar
zijn afgestemd (met elkaar in balans zijn),
6
Geraadpleegd op 23-09-2023 via
https://onderwijsdoelen.be/resultaten?onderwijsstructuur=LO&filters=onderwijsniveau%255B0%255D%255Bid%255D%3Df7dcd
edc9e9c97a653c7dba05896ef57a333480b%26onderwijsniveau%255B0%255D%255Btitel%255D%3DBasisonderwijs%26onde
rwijsniveau%255B0%255D%255Bwaarde%255D%3DBasisonderwijs%26bo_onderwijs_subniveau%255B0%255D%255Bid%2
55D%3Dc6770d35508ce6bdab180b85cb08a171f2ed94be%26bo_onderwijs_subniveau%255B0%255D%255Btitel%255D%3D
Basisonderwijs%2520%253E%2520Lager%2520Onderwijs%26bo_onderwijs_subniveau%255B0%255D%255Bwaarde%255D
%3DLager%2520Onderwijs
kan uw school de gewenste opbrengsten op het gebied van ICT behalen. Voor elke bouwsteen
zijn er allerlei vragen die u kan beantwoorden.7
Pas dit toe op een stageschool of een school die je kent. Waar zitten de
problemen?
Op de website van kennisnet staat er het volgende te lezen: ’Toepassing van dit model is geen
absolute garantie voor succes, maar omgekeerd kunnen we wel stellen dat het niet goed
uitdenken van een van de vier aspecten een garantie voor desinvestering en teleurstelling is.’
Als ik dit toepas op een school die ik ken, dan denk ik terug aan mijn middelbare school. Ze
veronderstelden dat de leerlingen allemaal toegang hadden tot internet en/of een computer. Dat
is zeker een probleem op het vlak van infrastuctuur. Hierbij maak ik ook de bedenking dat iemand
die nog nooit een computer heeft gehad, ook niet over kennis of deskundigheid beschrikt.
Hierdoor is de balans van vier niet in balans waardoor we dus geen succes zullen ervaren.
Wanneer ik zeg dat alles staat en valt met een goeie visie, klopt dat dan?
Geef een voorbeeld van techniekgedreven beslissingen.
Ja, deze uitspraak klopt. De bouwsteen visie dwingt een school om na te denken over de visie op
het gebied van ICT en mediagebruik op school. Hoe kun je dit effectief, doelmatig en efficiënt
inzetten? Dit moet besproken worden met de leerkrachten, de leerlingen, de ouders en het
bestuur.8
Een voorbeeld van een techniekgedreven beslissing: Het schoolbestuur beslist om in elke klas
een smartboard te installeren. De leerkrachten weten niet hoe dit allemaal werkt of hoe ze
hiermee moeten omgaan. Men gaat dus eerst kijken naar de technologische kant om dan pas te
kijken naar hoe gaan we dit concreet aanpakken en weet iedereen eigenlijk hoe het werkt.
Fake news en clickbait
Krijg je als gewone mens nog neutraal nieuws?
Nieuws kan niet neutraal zijn. Al het nieuws dat je vermeent, zal onbewust gecommuniceerd zijn
vanuit een bepaalde kijk op de wereld. Om dit even te verduidelijken neem ik er even een actueel
voorbeeld bij namelijk de oorlog tussen Oekraïne en Rusland.
Vanuit de westerse wereld zullen we over het algemeen allemaal dezelfde mening hebben en
zeggen dat Rusland hier de ‘slechte’ is en Oekraïne de ’goede’ in het verhaal. Bekijken we dit uit
een Russisch standpunt of beter gezegd vanuit een standpunt van voorstanders van Poetin, dan
zullen we zien zij Rusland als de ‘goede’ zien en Oekraïne als de ‘slechte’.
Wanneer ik zeg dat je zoekresultaten in Google beperkt worden zoals je
filmkeuze in Netflix wat bedoel ik daar dan mee?
Als je Netflix kijkt, zal het algoritme na een tijd meer suggesties doen of films tonen die beter bij je
voorkeuren liggen. Dit wil zeggen dat als je heel graag kijkt naar romantische films, je dus ook
meer romantische films te zien zal krijgen dan het aanbod horrorfilm bijvoorbeeld.
Je resultaten die je te zien zal krijgen in Google als je zoekt naar een bepaald onderwerp, zullen
7
Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.kennisnet.nl/publicaties/vier-in-balans-een-
betrouwbaar-houvast-bij-keuzes-voor-ict-inzet-in-het-onderwijs/
8
Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://jufingeee.weebly.com/blog/vier-in-balans
ook op deze manier bepaald worden. Zo ga je als Nederlandstalige persoon geen zoekresultaten
te zien krijgen in de Italiaans, Duits of dergelijke als je er niet specifiek naar zoekt. Een ander
voorbeeld is het zoeken naar bijvoorbeeld een handtas. Als je al vaker online geshopt en je dit
vaak op bepaalde websites gedaan hebt, dan ga je de volgende keer dat je naar een handtas
zoekt ook deze websites eerst te zien krijgen voor je andere websites ziet.
Wat is deepfake en waarom moet het je verontrusten?
'Deepfake' is een computertechniek om nepvideo's te maken. Door software kan je iemand iets
laten zeggen of doen wat hij nooit gezegd of gedaan heeft.
Doordat de software steeds beter en beter wordt in het maken van deepfake, wordt het voor de
mens ook steeds moeilijker om echt van fake te onderscheiden.
We hebben de natuurlijke reflex om tekst kritisch te bekijken en beelden
te aanvaarden als waarheid, is dat nog steeds een goed idee?
Neen, als je zoekt naar bronnen voor een bijvoorbeeld een schoolopdracht, is het zeer belangrijk
om eerst na te gaan of wat je ziet betrouwbaar is of niet. Dit wordt er in het middelbaar al jaren
ingedramd tijdens de lessen geschiedenis. Ook toen waren sommige bronnen niet echt.
Daarbovenop komt dat we tegenwoordig ook in het ‘gewone’ leven alles met een kritische blik
moeten bekijken. Niet elke tekst, foto of video is altijd waarheidsgetrouw.
Auteursrecht en plagiaat
Wat mag nu eigenlijk wel en wat niet?
Om op deze vraag een antwoord te geven, moeten we eerst kijken naar wat de termen nu juist
inhouden.
De term ‘plagiaat’ wordt enkel in academische kringen gebruikt wanneer bijvoorbeeld iemand een
stuk tekst overneemt zonder de auteur in een voetnoot te vermelden.9
Het auteursrecht beschermt de originele creaties van de geest: beeldhouwwerken, literaire en
wetenschappelijke teksten, scenario's, schilderijen, foto's, filmwerken, voordrachten,
choreografieën, maar ook alledaagse voorwerpen, zoals een bril of het motief van een tapijt. Door
het auteursrecht krijgt de maker een monopolie of exclusieve rechten op zijn werk. Die
beschermingstermijn is beperkt tot 70 jaar na de dood van de auteur. Met het auteursrecht kan
de auteur zich verzetten tegen namaak. Dat betekent ook dat u de toestemming van de eigenaar
van het auteursrecht nodig hebt als u zijn werk wilt gebruiken.10
Wat mag er nu wel en wat mag er nu niet? Wel het antwoord is volgens mij best simpel. Indien je
een tekst moet schrijven en hiervoor wat info nodig hebt, zoek je dit vaak op op het internet. Als
je een goed antwoord hebt gevonden op de vraag en je dit graag wilt gebruiken, kan dat mits de
juiste bronvermelding in een voetnoot te noteren. Als je dit niet doen, heb je plagiaat gepleegd.
Hetzelfde geldt voor prenten, foto’s, video’s en dergelijke. Zie je iets leuks en denk je dat het wel
9
Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://www.scriptiebank.be/scriptie/2016/plagiaat-de-kunst-waar-
ligt-de-grens-tussen-kunst-en-kopiekopie
10
Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://www.vlaanderen.be/auteursrecht
tof zou zijn om dit te gebruiken in een tekst, presentatie of dergelijke, noteer dan altijd de juiste
bronvermelding!
Wat zijn de meest gemaakte fouten in onderwijs?
De meeste fouten worden gemaakt op het fout noteren van de bronvermelding of deze
gewoonweg vergeten. Men vergeet vaak dat het herfomuleren van een zin of een aantal zinnen
waarin je maar enkele woorden veranderd, ook plagiaat is.
Hoe kan je nakijken of een leerling iets al dan niet zelf heeft geschreven?
Om te checken of een leerling plagiaat heeft gepleegd, bestaan er tegenwoordig veel online sites
waar je het document van de student kan invoeren en zo kan controleren hoeveel procent er van
de tekst plagiaat is.
Flipped Classroom
Wat is het?
Op de website van de universiteit Gent staat het volgende hierover te lezen: In een flipped
classroom zet je de traditionele manier van lesgeven op zijn kop. De studenten verwerven voor
de les zelfstandig de basis. In de les komt er dan ruimte vrij voor diepgaande leeractiviteiten,
(inter)actie en discussie. Hoe je de les precies invult, kan verschillen. Zo kan je ervoor kiezen om
tijd te maken voor vragen en discussie, studenten de vertaling laten maken naar de praktijk,
studenten moeilijke oefeningen laten oplossen, studenten een project laten voorbereiden, enz.
Bij flipped classroom bied je de leerinhoud vooraf aan via online of offline leermateriaal. Maak de
studenten duidelijk dat je van hen verwacht dat ze voorbereid naar de les komen. Dat is een
noodzakelijke voorwaarde om de lestijd optimaal te kunnen benutten.11
Bedenk een goede case voor je school (instructie wel in de klas, niet
thuis).
Alle studenten krijgen de taak om tegen de volgende les enkele pagina’s uit de cursus grondig
door te lezen. Hierin staat dat anderstalige kleuters vaak de nederlandse taal machtig worden
door vaak naar liedjes te luisteren in de klas. De les erop krijgen ze de opdracht om met enkele
medestudenten een liedje te maken gebasseerd op de info die ze thuis gelezen hebben in de
cursus. De eerstvolgende stagedag kunnen ze dit liedje uittesten in hun stageklasje.
Moet je die filmpjes als onderwijzer zelf maken?
Je hoeft de filmpjes niet allemaal zelf te maken. Op het internet vind je tal van bruikbare en
betrouwbare video’s die je kan gebruiken voor je klas. Hierbij enkele voorbeelden van websites
waarop je handige video’s vind: https://www.youtube.com/channel/UCtFRv9O2AHqOZjjynzrv-xg,
https://nl.khanacademy.org, …
Niets houd je natuurlijk tegen om je creatieve zelf boven te halen en zelf filmpjes te maken J.
Kan dit door kinderen (Jonatan academie)?
Mijn visie hierop is dat het soms wel handig kan zijn dat kinderen dingen uitleggen aan
leeftijdsgenootjes. Zo gaan kinderen soms vaker iets aannemen van iemand van hun leeftijd dan
11
Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://onderwijstips.ugent.be/nl/tips/flipped-classroom-een-
traditionele-les-omgedraaid/
van een volwassene. Het nadeel hierbij kan zijn dat wat wordt uitgelegd, foutief wordt uitgelegd.
Als je als leerkracht graag gebruik wil maken van filmpjes waarin iets wordt uitgelegd door een
kind, bekijk deze dan eerst en ga eerst even na of wat er in verteld wordt wel strookt met wat je
verwacht van jouw leerlingen.
Zie je een verband en /of mogelijkheden bij verbeteren of differentiatie?
Flipped classroom kan zeker een hulpmiddel zijn om moeilijke studieonderwerpen beter aan te
brengen op leerlingen. Op die manier hebben ze de leerstof al eens zelfstandig doorgenomen en
is het dus net iets makkelijker voor de leerling om te begrijpen wat er in de les wordt gezegd.
Mogelijkheden bij Corona?
Tijdens corona waren er zeker mogelijkheden om het systeem van flipped classroom te
gebruiken. Nemen we er voor de gemakkelijkheid even de studenten van het secundair onderwijs
bij. Zij konden gemakkelijk wat filmpjes bekijken die de leerkracht op smartschool had gezet. Na
het bekijken begrijpen de leerlingen hopelijk wat beter over wat hun cursustekst gaat. Indien er
nog vragen waren, konden ze deze gemakkelijk stellen tijdens een online moment of indien ze
een paar dagen in de week naar school mochten, hun vragen stellen tijdens deze contacturen.
Op die manier moest de leerkracht minder uitleg geven en was er meer tijd over om vragen te
stellen over onderwerpen die de leerlingen niet goed snapten.
Onderwerp 9
Onderzoek heeft uitgewezen dat wie schrijft bij het noteren in de les meer
onthoudt dan wie tikt op een pc. Hoe zou dat kunnen komen? (denk aan
hoe traag je schrijft en hoe snel sommigen kunnen tikken tov wat de
leerkracht zegt).
Als je tijdens de les notities neemt met pen en papier, ben je niet altijd even snel in het noteren in
vergelijking met iemand dit al typend notities maakt. Dit komt doordat als je typt, vaak alles
klakkeloos kan overtypen van wat de lector verteld. Als je notities op papier neemt, heb je dus
minder tijd om te noteren en zul je hierdoor ook eerder korte notities nemen. Hiermee bedoel ik
enkele woorden, vaak kernwoorden of afkortingen, in plaats van ellenlange zinnen zoals je
noteert op je laptop. Op die manier denk je bij het studeren na over wat je weer had genoteerd en
leg je dus sneller verbanden.
In dat geval geef ik aan studenten steeds het advies dat ze leerlingen
moeten doen vertalen. Van het ene medium naar het andere (tekst,
stilstaand beeld, bewegend beeld en geluid). Leg uit waarom je dat beter
zo doet.
Het is soms gemakkelijker om dingen visueel voor te stellen, dit kan je helpen bij het studeren of
begrijpen van de leerstof. Op die manier ben je ook actief bezig met de leerstof waardoor het
gemakkelijk terug naar boven komt tijdens het studeren voor het examen.
Webquests
Wat is het?
Een WebQuest is een educatieve speurtocht voor zelfstandig (samen)werkende leerlingen,
waarbij web-based informatie centraal staat.12
Wat zijn de bouwstenen?
Een webquest is een didactische werkvorm, waarbij leerlingen zelfstandig leerinhouden
verwerven en taken vervullen binnen een concrete leercontext. Centraal in een webquest staat
de betekenisvolle taak die moet uitgevoerd worden met als ruggensteun de bijgeleverde
documentatie in klassieke digitale vorm en verwijzigen naar betekenisvolle websites op het
internet. Grosso modo bestaat een webquest uit een website waarin steeds volgende onderdelen
aan bod komen:
1. Introductie: omschrijft de context van de opdracht (dat kan tevens een verwijzing zijn
naar het achterliggende leerplan);
2. Taak: welke taak wordt van de leerling verwacht?
3. Proces: geeft een leidraad bij het oplossen van deze taak;
4. Documentatie: biedt hyperlinks aan naar bijgeleverde documentatie of naar
betekenisvolle en behulpzame websites;
5. Evaluatie: maakt aan de leerlingen duidelijk op welke wijze de afgewerkte taak zal
geëvalueerd worden;
6. Afsluiting: samenvatting van het zopas geleerde;
7. Docenteninformatie (facultatief): bevat meta-informatie betreffende de bruikbaarheid
en inzetbaarheid van de webquest (auteur, studiejaar, achterliggende leerplan,
enz…)13
Goeie voorbeelden en verzamelsites?
https://www.webkwestie.nl/bao_digitheek/index_algemeen.htm
https://histoforum.net/webquests/voorbeelden.htm#verzamelsites
Onder welke Eindterm (diamant) valt dit?
14
Webquest valt onder verschillende eindtermen
maar de voornaamste is eindterm 6 die als volgt
luid: De leerlingen kunnen met behulp van ICT
voor hen bestemde digitale informatie opzoeken,
verwerken en bewaren.
12
Geraadpleegd op 25-09-2023 via
https://feb.kuleuven.be/eme/leuven/downloads/2010/webquest_uitleg
13
Geraadpleegd op 25-09-2023 via
https://www.webkwestie.nl/webkwestie_maken/theorie_wat_is_een_webquest.htm
14
Geraadpleegd op 28-09-2023 via https://ictdoejemee-be.webnode.be/eindtermen/
Zie je kansen voor differentiatie? Binnen welke vakgebieden?
Persoonlijk denk ik dat er veel kansen/mogelijkheden zijn voor differentatiatie en dit binnen
verschillende vakgebieden. Zo kan men een webquest maken voor biologie, geschiedenis
enzovoort.

More Related Content

Similar to Visie op ICT.pdf

Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
stephanievanaeken
 
Visie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdfVisie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdf
emmalamotte2004
 
Visie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdfVisie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdf
EmmaVandeWeyer
 
Visie op ICT: 26Sep.docx
Visie op ICT: 26Sep.docxVisie op ICT: 26Sep.docx
Visie op ICT: 26Sep.docx
jossefienVanMeensel
 
visie op ICT B Noa Savoné.pdf
visie op ICT B Noa Savoné.pdfvisie op ICT B Noa Savoné.pdf
visie op ICT B Noa Savoné.pdf
ssusereecfe4
 
Visie op ICT.docx
Visie op ICT.docxVisie op ICT.docx
Visie op ICT.docx
axelleverschaeren
 
Visie op ICT (Ingevuld).docx
Visie op ICT (Ingevuld).docxVisie op ICT (Ingevuld).docx
Visie op ICT (Ingevuld).docx
CaroSerneels
 
visie op ict.pdf
visie op ict.pdfvisie op ict.pdf
visie op ict.pdf
nona340343
 
Visie op ICT
Visie op ICTVisie op ICT
Visie op ICT
lalaLaghmouchi
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
tesshuygelberghs
 
Visie op ICT.docx
Visie op ICT.docxVisie op ICT.docx
Visie op ICT.docx
sarahstynen
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
lottewouters21
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
CaitlynAppelmans
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
ImkeVos1
 
ICTopdrachtB.docx
ICTopdrachtB.docxICTopdrachtB.docx
ICTopdrachtB.docx
LauraMoscatiello
 
Opdracht B ICT.pdf
Opdracht B ICT.pdfOpdracht B ICT.pdf
Opdracht B ICT.pdf
YentheDesmet
 
Visie op ICT
Visie op ICTVisie op ICT
Visie op ICT
axeldoumen07
 
Visie op ICT afgewerkt.pdf
Visie op ICT afgewerkt.pdfVisie op ICT afgewerkt.pdf
Visie op ICT afgewerkt.pdf
GilissenElke
 
Ict In De Basisschool
Ict In De BasisschoolIct In De Basisschool
Ict In De Basisschool
Gerben Douna
 
visie op ict.pptx
visie op ict.pptxvisie op ict.pptx
visie op ict.pptx
ElisaaatjeR
 

Similar to Visie op ICT.pdf (20)

Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
 
Visie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdfVisie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdf
 
Visie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdfVisie op ICT (1).pdf
Visie op ICT (1).pdf
 
Visie op ICT: 26Sep.docx
Visie op ICT: 26Sep.docxVisie op ICT: 26Sep.docx
Visie op ICT: 26Sep.docx
 
visie op ICT B Noa Savoné.pdf
visie op ICT B Noa Savoné.pdfvisie op ICT B Noa Savoné.pdf
visie op ICT B Noa Savoné.pdf
 
Visie op ICT.docx
Visie op ICT.docxVisie op ICT.docx
Visie op ICT.docx
 
Visie op ICT (Ingevuld).docx
Visie op ICT (Ingevuld).docxVisie op ICT (Ingevuld).docx
Visie op ICT (Ingevuld).docx
 
visie op ict.pdf
visie op ict.pdfvisie op ict.pdf
visie op ict.pdf
 
Visie op ICT
Visie op ICTVisie op ICT
Visie op ICT
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
 
Visie op ICT.docx
Visie op ICT.docxVisie op ICT.docx
Visie op ICT.docx
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
 
Visie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdfVisie op ICT.pdf
Visie op ICT.pdf
 
ICTopdrachtB.docx
ICTopdrachtB.docxICTopdrachtB.docx
ICTopdrachtB.docx
 
Opdracht B ICT.pdf
Opdracht B ICT.pdfOpdracht B ICT.pdf
Opdracht B ICT.pdf
 
Visie op ICT
Visie op ICTVisie op ICT
Visie op ICT
 
Visie op ICT afgewerkt.pdf
Visie op ICT afgewerkt.pdfVisie op ICT afgewerkt.pdf
Visie op ICT afgewerkt.pdf
 
Ict In De Basisschool
Ict In De BasisschoolIct In De Basisschool
Ict In De Basisschool
 
visie op ict.pptx
visie op ict.pptxvisie op ict.pptx
visie op ict.pptx
 

Visie op ICT.pdf

  • 1. Blended learning en hybride leren Wat is het? Met blended learing wordt bedoeld dat contactonderwijs en klassieke leermiddelen worden gecombineerd met afstandsonderwijs en digitale leermiddelen (waaronder online leren).1 Hybride leren is het leren in verschillende leeromgevingen. De omgeving waarin er geleerd wordt, wordt bepaald door of in functie van de leerdoelen. Voorbeelden van leeromgevingen zijn onder andere face-to-face of online zijn. Het voordeel hierbij is dat de verschillende leeromgevingen met elkaar verweven worden zodat ze goed gecombineerd worden. Waarom zegt professor Jan Elen van KUL "onderwijs zal blended zijn of zal niet zijn"? Professor Elen haalde tijdens de VLHORA-studiedag in 2011 verschillende argumenten aan waarom onderwijs blended zal zijn. Een van zijn argumenten was hierbij dat de studentenpopulatie vandaag de dag anders is dan enkele jaren ervoor. Vroeger was het hoger onderwijs vooral gericht op studenten die uit ASO kwamen terwijl vandaag de dag toch ook meer studenten dewelke een TSO of BSO vooropleiding hebben, zich wagen aan een studie in het hoger onderwijs. Dit heeft al dan niet invloed gehad op de manier waarop jongeren dingen opnemen. Zo haalt hij aan dat en ik citeer: “Ze stipten aan dat waar vele docenten beelden zien als ondersteuning van tekst, voor veel jongeren deze relatie fundamenteel is omgedraaid. Teksten – voor zover als nodig – fungeren als hulp bij het beeld.”2 Wat kan het veranderen in je school? Blended learning kan in je school een positieve verandering teweegbrengen. Zo kan het voor kinderen dat wat leerproblemen hebben soms handig zijn om de leerstof die ze op school hebben geleerd, nog even thuis in de oefenen aan de hand van een online educatief spelletje. Op die manier combineren ze het op school leren met het online leren. Waarom is het zinvol om een cursus te redesignen aan de hand van blended learning? Een cursus meer aanpassen aan de hand van bended learing heeft veel voordelen. Zo kan het zorgen voor betere leerresultaten omdat ze leerlingen langer bezig zijn met de leerstof. Een tweede voordeel van deze onderwijsmethode is dat het kan zorgen voor meer uitdaging bij de kinderen. Concreet kan dit bijvoorbeeld gaan over het discussiëren over een tekst dewelke de leerlingen thuis hebben moeten lezen of een video die ze moesten bekijken. Op die manier zullen de leerlingen meer nadenken over wat ze net gelezen/gezien hebben. 1 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.consilium.europa.eu/nl/press/press- releases/2021/11/29/drawing-lessons-from-the-pandemic-council-adopts-recommendation-on- blended-learning/ 2 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://associatie.kuleuven.be/p/multicampusonderwijs/extra/20111024_Jan_Elen_blended_HO.pdf
  • 2. Wat met Corona? Corona heeft op het vlak van blended learning veel teweeg gebracht. Elke onderwijsinstelling moest van de ene op de andere dag bekijken hoe ze hun leerstof konden overbrengen op hun leerlingen/studenten en hoe deze hun konden bereiken. Ik weet natuurlijk niet hoe het er toch aan toeging in het hoger onderwijs maar laat me even vertellen hoe het er in onze middelbare school aan toeging. Elke week kregen we taken die we tegen een bepaalde dag moesten afhebben. Nadien bespraken we deze klassikaal online en leerden nog wat meer over deze onderwerpen en was er veel meer tijd over om vragen te stellen zodat we de leerstof helemaal onder de knie kregen. Wat is een MOOC? De afkorting MOOC staat voor massive open online course. Dit is een cursus die toegankelijk is voor iedereen. Dat wil zeggen dat iedereen dat wenst deelt te nemen aan de cursus, dit ook kan doen. SAMR Wat is het en geef een voorbeeld van toepassing in je onderwijscontext. Bedenk een analoge activiteit (bijv. taak op papier) en digitaliseer ze via SAMR tot op niveau van Redefinition. SAMR staat voor Substitution (vervanging), Augmentation (uitbreiding), Modification (aanpassing) and Redefination (herdefiniëring).3 Het is een hulpmiddel dat je helpt bij beschrijven van de didactische inzet van onderwijstechnologie. Het SAMR-model bestaat uit 4 niveaus. Deze niveaus slaan op de mate en verschillende vormen waarin onderwijs gedigitaliseerd kan worden.4 Een voorbeeld van een toepassing in onze onderwijscontext is een groepswerk. Vaak moeten er nog taken gemaakt worden waarbij we lange teksten moeten uitschrijven en onderzoek doen naar een bepaald onderwerp. Wat als we dit nu eens veranderen naar een creatieve opdracht. Je zal nog steeds onderzoek moeten doen naar een bepaald onderwerp maar dit doen ze niet alleen online. Stel dat de studenten een onderzoek moeten doen naar het leven in de jaren 1960, laat ze dan gaan praten met mensen die in deze tijd leefden en gebruik foto’s van hun om dit te visualiseren. Op die manier wordt het veel interessanter voor de studenten om samen te werken en al hun bekomen info samen te leggen. Analoge activiteit: Iedereen dient een opstel te schrijven over één en hetzelde onderwerp namelijk dieren in het bos. S Je vervangt het schrijven met pen op lijntjespapier door het typen in een worddocument. 3 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://e-leren.vlaanderen/thema-enthousiasmeren/samr-model# 4 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.klascement.net/thema/tpack-en-samrmodel
  • 3. A Je doet een uitbereiding aan het onderwerp. In plaats van enkel maar dingen te schrijven over de dieren in het bos, ga je nu ook dierengeluiden toevoegen aan je document. M Je doet aan aanpassing aan de opdracht. In de originele opdracht moest je enkel maar een tekst schrijven over de dieren in het bos. Met de aanpassing wordt er nu verwacht dat de kinderen er op uittrekken naar het bos, tuin of park en er foto’s maken van de dieren die ze allemaal tegenkomen. R Met de foto’s die ze trokken in de bos maken ze een video waarin ze alle dieren aan bod laten komen en er onder vermelden welke geluiden ze allemaal maken. Dit doen de leerlingen op een toepassing om video’s te maken. T-Pack Wat is het en wat betekent het voor jou als leraar. Argumenteer waarom het nog zo vaak fout loopt in lagere scholen wanneer ICT (Media) wordt geïntegreerd. T-Pack staat voor Technological Pedagogical Content Knowledge, de specifieke deskundigheid van de leraar om de kennis en de vaardigheden die bij een vak horen, op een aantrekkelijke en begrijpelijke manier te presenteren aan de leerling met behulp van ict. Het TPACK model kan leraren helpen bij het maken van keuzes over hoe ict kan ingezet worden om het leren van een bepaalde vakinhoud te ondersteunen. Tegelijkertijd helpt het TPACK model leraren om kritisch na te denken over hun eigen kennis en de kennis die zij nodig (zouden moeten) hebben om ict zinvol in te kunnen zetten binnen bepaalde vakken met behulp van een bepaalde didactiek.5 Een van de redenen waarom het nog vaak fout loopt in lagere scholen als het aankomt op de integratie van ICT is dat de leerkrachten, en dan vooral de oudere leerkrachten, niet altijd over de juiste kennis beschikken. Zo hebben zij in hun opleiding nooit geleerd hoe je bijvoorbeeld een mooie powerpointpresentatie geeft of hoe je een website maakt. Deze kennis en vaardigheden krijgen wij nu wel wat het onderwijs in de toekomst alleen maar kan verbeteren op het vlak van ICT. Op welke van de drie componenten moet jij nog het meeste leerwinst boeken? Persoonlijk denk ik dat er niet een specifieke component is waarbij ik nog het meeste leerwinst moet boeken. Aan het begin van het academiejaar is het best moeilijk om echt al in één component sterk te zijn. Om deze reden denk ik dan ook dat ik zeker nog in alle componenten moet groeien en meer over moet weten. 5 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.tpack.nl
  • 4. Eindtermen ICT Wat zijn in Vlaanderen de eindtermen. 1. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. 2. De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier. 3. De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving. 4. De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. 5. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. 6. De leerlingen kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. 7. De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen. 8. De leerlingen kunnen ICT gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier te communiceren.6 Wat is er aan het gebeuren in het secundaire onderwijs? De eindtermen van het secundair onderwijs zijn recent hervormt. Zo gelden er vanaf schooljaar 2019-2020 nieuwe eindtermen in het eerste middelbaar en sinds schooljaar 2020-2021 ook in het tweede middelbaar. Ook in de tweede en derde graad heeft men nieuwe eindtermen opgesteld. Deze gelden vanaf volgende schooljaren: Derde middelbaar: schooljaar 2021-2022 Vierde middelbaar: schooljaar 2022-2023 Vijfde middelbaar: schooljaar 2023-2024 Zesde middelbaar: schooljaar 2024-2025 Vier in balans Wat is het en wat loopt er vaak fout in scholen? Vier in balans is een model dat beschrijft welke randvoorwaarden nodig zijn om ICT in het onderwijs goed te kunnen gebruiken. Het model bestaat uit vier randvoorwaarden oftewel bouwstenen: visie, deskundigheid, inhoud en toepassingen, en infrastructuur. Wanneer deze bouwstenen goed op elkaar zijn afgestemd (met elkaar in balans zijn), 6 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://onderwijsdoelen.be/resultaten?onderwijsstructuur=LO&filters=onderwijsniveau%255B0%255D%255Bid%255D%3Df7dcd edc9e9c97a653c7dba05896ef57a333480b%26onderwijsniveau%255B0%255D%255Btitel%255D%3DBasisonderwijs%26onde rwijsniveau%255B0%255D%255Bwaarde%255D%3DBasisonderwijs%26bo_onderwijs_subniveau%255B0%255D%255Bid%2 55D%3Dc6770d35508ce6bdab180b85cb08a171f2ed94be%26bo_onderwijs_subniveau%255B0%255D%255Btitel%255D%3D Basisonderwijs%2520%253E%2520Lager%2520Onderwijs%26bo_onderwijs_subniveau%255B0%255D%255Bwaarde%255D %3DLager%2520Onderwijs
  • 5. kan uw school de gewenste opbrengsten op het gebied van ICT behalen. Voor elke bouwsteen zijn er allerlei vragen die u kan beantwoorden.7 Pas dit toe op een stageschool of een school die je kent. Waar zitten de problemen? Op de website van kennisnet staat er het volgende te lezen: ’Toepassing van dit model is geen absolute garantie voor succes, maar omgekeerd kunnen we wel stellen dat het niet goed uitdenken van een van de vier aspecten een garantie voor desinvestering en teleurstelling is.’ Als ik dit toepas op een school die ik ken, dan denk ik terug aan mijn middelbare school. Ze veronderstelden dat de leerlingen allemaal toegang hadden tot internet en/of een computer. Dat is zeker een probleem op het vlak van infrastuctuur. Hierbij maak ik ook de bedenking dat iemand die nog nooit een computer heeft gehad, ook niet over kennis of deskundigheid beschrikt. Hierdoor is de balans van vier niet in balans waardoor we dus geen succes zullen ervaren. Wanneer ik zeg dat alles staat en valt met een goeie visie, klopt dat dan? Geef een voorbeeld van techniekgedreven beslissingen. Ja, deze uitspraak klopt. De bouwsteen visie dwingt een school om na te denken over de visie op het gebied van ICT en mediagebruik op school. Hoe kun je dit effectief, doelmatig en efficiënt inzetten? Dit moet besproken worden met de leerkrachten, de leerlingen, de ouders en het bestuur.8 Een voorbeeld van een techniekgedreven beslissing: Het schoolbestuur beslist om in elke klas een smartboard te installeren. De leerkrachten weten niet hoe dit allemaal werkt of hoe ze hiermee moeten omgaan. Men gaat dus eerst kijken naar de technologische kant om dan pas te kijken naar hoe gaan we dit concreet aanpakken en weet iedereen eigenlijk hoe het werkt. Fake news en clickbait Krijg je als gewone mens nog neutraal nieuws? Nieuws kan niet neutraal zijn. Al het nieuws dat je vermeent, zal onbewust gecommuniceerd zijn vanuit een bepaalde kijk op de wereld. Om dit even te verduidelijken neem ik er even een actueel voorbeeld bij namelijk de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Vanuit de westerse wereld zullen we over het algemeen allemaal dezelfde mening hebben en zeggen dat Rusland hier de ‘slechte’ is en Oekraïne de ’goede’ in het verhaal. Bekijken we dit uit een Russisch standpunt of beter gezegd vanuit een standpunt van voorstanders van Poetin, dan zullen we zien zij Rusland als de ‘goede’ zien en Oekraïne als de ‘slechte’. Wanneer ik zeg dat je zoekresultaten in Google beperkt worden zoals je filmkeuze in Netflix wat bedoel ik daar dan mee? Als je Netflix kijkt, zal het algoritme na een tijd meer suggesties doen of films tonen die beter bij je voorkeuren liggen. Dit wil zeggen dat als je heel graag kijkt naar romantische films, je dus ook meer romantische films te zien zal krijgen dan het aanbod horrorfilm bijvoorbeeld. Je resultaten die je te zien zal krijgen in Google als je zoekt naar een bepaald onderwerp, zullen 7 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://www.kennisnet.nl/publicaties/vier-in-balans-een- betrouwbaar-houvast-bij-keuzes-voor-ict-inzet-in-het-onderwijs/ 8 Geraadpleegd op 23-09-2023 via https://jufingeee.weebly.com/blog/vier-in-balans
  • 6. ook op deze manier bepaald worden. Zo ga je als Nederlandstalige persoon geen zoekresultaten te zien krijgen in de Italiaans, Duits of dergelijke als je er niet specifiek naar zoekt. Een ander voorbeeld is het zoeken naar bijvoorbeeld een handtas. Als je al vaker online geshopt en je dit vaak op bepaalde websites gedaan hebt, dan ga je de volgende keer dat je naar een handtas zoekt ook deze websites eerst te zien krijgen voor je andere websites ziet. Wat is deepfake en waarom moet het je verontrusten? 'Deepfake' is een computertechniek om nepvideo's te maken. Door software kan je iemand iets laten zeggen of doen wat hij nooit gezegd of gedaan heeft. Doordat de software steeds beter en beter wordt in het maken van deepfake, wordt het voor de mens ook steeds moeilijker om echt van fake te onderscheiden. We hebben de natuurlijke reflex om tekst kritisch te bekijken en beelden te aanvaarden als waarheid, is dat nog steeds een goed idee? Neen, als je zoekt naar bronnen voor een bijvoorbeeld een schoolopdracht, is het zeer belangrijk om eerst na te gaan of wat je ziet betrouwbaar is of niet. Dit wordt er in het middelbaar al jaren ingedramd tijdens de lessen geschiedenis. Ook toen waren sommige bronnen niet echt. Daarbovenop komt dat we tegenwoordig ook in het ‘gewone’ leven alles met een kritische blik moeten bekijken. Niet elke tekst, foto of video is altijd waarheidsgetrouw. Auteursrecht en plagiaat Wat mag nu eigenlijk wel en wat niet? Om op deze vraag een antwoord te geven, moeten we eerst kijken naar wat de termen nu juist inhouden. De term ‘plagiaat’ wordt enkel in academische kringen gebruikt wanneer bijvoorbeeld iemand een stuk tekst overneemt zonder de auteur in een voetnoot te vermelden.9 Het auteursrecht beschermt de originele creaties van de geest: beeldhouwwerken, literaire en wetenschappelijke teksten, scenario's, schilderijen, foto's, filmwerken, voordrachten, choreografieën, maar ook alledaagse voorwerpen, zoals een bril of het motief van een tapijt. Door het auteursrecht krijgt de maker een monopolie of exclusieve rechten op zijn werk. Die beschermingstermijn is beperkt tot 70 jaar na de dood van de auteur. Met het auteursrecht kan de auteur zich verzetten tegen namaak. Dat betekent ook dat u de toestemming van de eigenaar van het auteursrecht nodig hebt als u zijn werk wilt gebruiken.10 Wat mag er nu wel en wat mag er nu niet? Wel het antwoord is volgens mij best simpel. Indien je een tekst moet schrijven en hiervoor wat info nodig hebt, zoek je dit vaak op op het internet. Als je een goed antwoord hebt gevonden op de vraag en je dit graag wilt gebruiken, kan dat mits de juiste bronvermelding in een voetnoot te noteren. Als je dit niet doen, heb je plagiaat gepleegd. Hetzelfde geldt voor prenten, foto’s, video’s en dergelijke. Zie je iets leuks en denk je dat het wel 9 Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://www.scriptiebank.be/scriptie/2016/plagiaat-de-kunst-waar- ligt-de-grens-tussen-kunst-en-kopiekopie 10 Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://www.vlaanderen.be/auteursrecht
  • 7. tof zou zijn om dit te gebruiken in een tekst, presentatie of dergelijke, noteer dan altijd de juiste bronvermelding! Wat zijn de meest gemaakte fouten in onderwijs? De meeste fouten worden gemaakt op het fout noteren van de bronvermelding of deze gewoonweg vergeten. Men vergeet vaak dat het herfomuleren van een zin of een aantal zinnen waarin je maar enkele woorden veranderd, ook plagiaat is. Hoe kan je nakijken of een leerling iets al dan niet zelf heeft geschreven? Om te checken of een leerling plagiaat heeft gepleegd, bestaan er tegenwoordig veel online sites waar je het document van de student kan invoeren en zo kan controleren hoeveel procent er van de tekst plagiaat is. Flipped Classroom Wat is het? Op de website van de universiteit Gent staat het volgende hierover te lezen: In een flipped classroom zet je de traditionele manier van lesgeven op zijn kop. De studenten verwerven voor de les zelfstandig de basis. In de les komt er dan ruimte vrij voor diepgaande leeractiviteiten, (inter)actie en discussie. Hoe je de les precies invult, kan verschillen. Zo kan je ervoor kiezen om tijd te maken voor vragen en discussie, studenten de vertaling laten maken naar de praktijk, studenten moeilijke oefeningen laten oplossen, studenten een project laten voorbereiden, enz. Bij flipped classroom bied je de leerinhoud vooraf aan via online of offline leermateriaal. Maak de studenten duidelijk dat je van hen verwacht dat ze voorbereid naar de les komen. Dat is een noodzakelijke voorwaarde om de lestijd optimaal te kunnen benutten.11 Bedenk een goede case voor je school (instructie wel in de klas, niet thuis). Alle studenten krijgen de taak om tegen de volgende les enkele pagina’s uit de cursus grondig door te lezen. Hierin staat dat anderstalige kleuters vaak de nederlandse taal machtig worden door vaak naar liedjes te luisteren in de klas. De les erop krijgen ze de opdracht om met enkele medestudenten een liedje te maken gebasseerd op de info die ze thuis gelezen hebben in de cursus. De eerstvolgende stagedag kunnen ze dit liedje uittesten in hun stageklasje. Moet je die filmpjes als onderwijzer zelf maken? Je hoeft de filmpjes niet allemaal zelf te maken. Op het internet vind je tal van bruikbare en betrouwbare video’s die je kan gebruiken voor je klas. Hierbij enkele voorbeelden van websites waarop je handige video’s vind: https://www.youtube.com/channel/UCtFRv9O2AHqOZjjynzrv-xg, https://nl.khanacademy.org, … Niets houd je natuurlijk tegen om je creatieve zelf boven te halen en zelf filmpjes te maken J. Kan dit door kinderen (Jonatan academie)? Mijn visie hierop is dat het soms wel handig kan zijn dat kinderen dingen uitleggen aan leeftijdsgenootjes. Zo gaan kinderen soms vaker iets aannemen van iemand van hun leeftijd dan 11 Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://onderwijstips.ugent.be/nl/tips/flipped-classroom-een- traditionele-les-omgedraaid/
  • 8. van een volwassene. Het nadeel hierbij kan zijn dat wat wordt uitgelegd, foutief wordt uitgelegd. Als je als leerkracht graag gebruik wil maken van filmpjes waarin iets wordt uitgelegd door een kind, bekijk deze dan eerst en ga eerst even na of wat er in verteld wordt wel strookt met wat je verwacht van jouw leerlingen. Zie je een verband en /of mogelijkheden bij verbeteren of differentiatie? Flipped classroom kan zeker een hulpmiddel zijn om moeilijke studieonderwerpen beter aan te brengen op leerlingen. Op die manier hebben ze de leerstof al eens zelfstandig doorgenomen en is het dus net iets makkelijker voor de leerling om te begrijpen wat er in de les wordt gezegd. Mogelijkheden bij Corona? Tijdens corona waren er zeker mogelijkheden om het systeem van flipped classroom te gebruiken. Nemen we er voor de gemakkelijkheid even de studenten van het secundair onderwijs bij. Zij konden gemakkelijk wat filmpjes bekijken die de leerkracht op smartschool had gezet. Na het bekijken begrijpen de leerlingen hopelijk wat beter over wat hun cursustekst gaat. Indien er nog vragen waren, konden ze deze gemakkelijk stellen tijdens een online moment of indien ze een paar dagen in de week naar school mochten, hun vragen stellen tijdens deze contacturen. Op die manier moest de leerkracht minder uitleg geven en was er meer tijd over om vragen te stellen over onderwerpen die de leerlingen niet goed snapten. Onderwerp 9 Onderzoek heeft uitgewezen dat wie schrijft bij het noteren in de les meer onthoudt dan wie tikt op een pc. Hoe zou dat kunnen komen? (denk aan hoe traag je schrijft en hoe snel sommigen kunnen tikken tov wat de leerkracht zegt). Als je tijdens de les notities neemt met pen en papier, ben je niet altijd even snel in het noteren in vergelijking met iemand dit al typend notities maakt. Dit komt doordat als je typt, vaak alles klakkeloos kan overtypen van wat de lector verteld. Als je notities op papier neemt, heb je dus minder tijd om te noteren en zul je hierdoor ook eerder korte notities nemen. Hiermee bedoel ik enkele woorden, vaak kernwoorden of afkortingen, in plaats van ellenlange zinnen zoals je noteert op je laptop. Op die manier denk je bij het studeren na over wat je weer had genoteerd en leg je dus sneller verbanden. In dat geval geef ik aan studenten steeds het advies dat ze leerlingen moeten doen vertalen. Van het ene medium naar het andere (tekst, stilstaand beeld, bewegend beeld en geluid). Leg uit waarom je dat beter zo doet. Het is soms gemakkelijker om dingen visueel voor te stellen, dit kan je helpen bij het studeren of begrijpen van de leerstof. Op die manier ben je ook actief bezig met de leerstof waardoor het gemakkelijk terug naar boven komt tijdens het studeren voor het examen.
  • 9. Webquests Wat is het? Een WebQuest is een educatieve speurtocht voor zelfstandig (samen)werkende leerlingen, waarbij web-based informatie centraal staat.12 Wat zijn de bouwstenen? Een webquest is een didactische werkvorm, waarbij leerlingen zelfstandig leerinhouden verwerven en taken vervullen binnen een concrete leercontext. Centraal in een webquest staat de betekenisvolle taak die moet uitgevoerd worden met als ruggensteun de bijgeleverde documentatie in klassieke digitale vorm en verwijzigen naar betekenisvolle websites op het internet. Grosso modo bestaat een webquest uit een website waarin steeds volgende onderdelen aan bod komen: 1. Introductie: omschrijft de context van de opdracht (dat kan tevens een verwijzing zijn naar het achterliggende leerplan); 2. Taak: welke taak wordt van de leerling verwacht? 3. Proces: geeft een leidraad bij het oplossen van deze taak; 4. Documentatie: biedt hyperlinks aan naar bijgeleverde documentatie of naar betekenisvolle en behulpzame websites; 5. Evaluatie: maakt aan de leerlingen duidelijk op welke wijze de afgewerkte taak zal geëvalueerd worden; 6. Afsluiting: samenvatting van het zopas geleerde; 7. Docenteninformatie (facultatief): bevat meta-informatie betreffende de bruikbaarheid en inzetbaarheid van de webquest (auteur, studiejaar, achterliggende leerplan, enz…)13 Goeie voorbeelden en verzamelsites? https://www.webkwestie.nl/bao_digitheek/index_algemeen.htm https://histoforum.net/webquests/voorbeelden.htm#verzamelsites Onder welke Eindterm (diamant) valt dit? 14 Webquest valt onder verschillende eindtermen maar de voornaamste is eindterm 6 die als volgt luid: De leerlingen kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. 12 Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://feb.kuleuven.be/eme/leuven/downloads/2010/webquest_uitleg 13 Geraadpleegd op 25-09-2023 via https://www.webkwestie.nl/webkwestie_maken/theorie_wat_is_een_webquest.htm 14 Geraadpleegd op 28-09-2023 via https://ictdoejemee-be.webnode.be/eindtermen/
  • 10. Zie je kansen voor differentiatie? Binnen welke vakgebieden? Persoonlijk denk ik dat er veel kansen/mogelijkheden zijn voor differentatiatie en dit binnen verschillende vakgebieden. Zo kan men een webquest maken voor biologie, geschiedenis enzovoort.