Trendrapport gemeente Gouda

Trendrapport
Naam Jesse Romijn
Opleiding Minor Trendwatching
Klas MTW1
Opdrachtgever Gemeente Gouda
Contactpersoon Joke Timmers
Datum Januari 2019

Inhoudsopgave
Inleiding
Opdrachtgever
Trendsensitiviteit
Business Model Canvas
Gemeente Gouda
Sectoren
Trend 1 / Unity in diversity
Naam en essentie
Hunch
Trendniveaus
CRAT-methode
Compare
Advies
Trend 2 / Fast forward
Naam en essentie
Hunch
Trendniveaus
CRAT-methode
Compare
Advies
Trend 3 / Office is anywhere
Naam en essentie
Hunch
Trendniveaus
CRAT-methode
Compare
Advies
Consumer Trend Canvas
Bijlagen
Bronvermelding
Business Model Canvas
4
6
6
7
7
7
8
8
9
10
11
15
16
17
17
18
19
20
26
27
28
28
29
30
31
37
38
39
44
44
51

Trendrapport | gemeente Gouda | januari 2019 4
Inleiding
Beste lezer,
Twintig jaar geleden werd ik geboren
in Gouda. In die twintig jaren verander-
de er meer dan we ooit hadden kunnen
voorspellen.
De komst van de smartphone die onze
dagindeling, manier van communiceren
en onze activiteiten compleet verander-
de. Terroristische dreiging die ons hele
idee van veiligheid veranderde. Con-
flicten in gebieden ver weg die vluch-
telingenstromen op gang brachten.
Crises waardoor velen geraakt werden.
En nog veel meer veranderingen die
onbewust, maar ontegenzeggelijk ons
leven beïnvloeden.
Ook de gemeente Gouda groeide met
deze veranderingen mee. Ze paste zich
aan op ontwikkelingen en zette stappen
vooruit. Dit proces blijft doorgaan,
omdat verandering constant is.
Maar wat als je de verandering soms
een stapje voor bent? Als je weet wat er
sluimert en daar mee aan de slag gaat
voordat de verandering je dwingt om
aan te passen? Dat is vooruitkijken en
verandering opmerken. Dat is winnen!
In die zoektocht help ik de gemeente
Gouda met dit trendrapport. Ik zet mijn
eerste stappen als jonge trendwatcher
en ben dankbaar dat ik deze gelegen-
heidkrijg. Het zal niet perfect zijn, maar
mijn doel is om de gemeente te inspi-
reren en nieuwe inzichten te geven.
Als echte Gouwenaar wil ik bijdragen
aan deze stad. De stad die in de elfde
eeuw oprees uit het moeras. De stad
die een rijke historie van voorspoed en
tegenspoed kent. De stad die bekend
staat om kaas, kaarsen en stroopwa-
fels. De stad die ik ken als divers, on-
dernemend en bloeiend.
Hoofdvraag
Welke trends hebben de komende
jaren invloed op inwoners van Gouda
en hoe kan de gemeente Gouda hierop
inspelen?
Deelvragen
1. Hoe is de gemeente Gouda geor-
ganiseerd en hoe kan zij inspelen
op trends?
2. In welke sectoren komen de
gemeente Gouda en de inwoners
van Gouda elkaar tegen?
3. Welke trends hebben invloed op
inwoners van Gouda?
4. Op wie hebben de trends impact en
wat veranderen ze?
Onderzoeksdoel
De gemeente Gouda door middel
van drie trends inspireren en laten
nadenken over veranderingen in de
komende jaren en hoe daarop inge-
speeld kan worden. De trends worden
gesignaleerd en geanalyseerd door
middel van intuitive forecasting. Op
basis van de trends wordt een toe-
komstbeeld geschetst en een advies

Trendrapport | gemeente Gouda | januari 20195
Methodiek
Als methode voor trendwatching
gebruik ik intuitive forecasting. Hierbij
werk ik vanuit een hunch, een voorge-
voel dat ik heb over een verandering.
Ik onderzoek dit voorgevoel en onder-
bouw het met signalen. Dit alles voeg
ik samen tot een trend die ik een naam
geef.
Leeswijzer
Het lijkt me goed om vooraf een aantal
onderdelen in dit rapport uit te leggen
en de opbouw uit te leggen.
Als eerste beschrijf ik de trendsensi-
tiviteit van de opdrachtgever en de
ambitie om trends te ontdekken en
toe te passen. Dan volgt het business
model canvas, waarvan de uitwerking
terug te vinden is in bijlage 2. Vervol-
gens schets ik een kort beeld van de
gemeente Gouda en benoem ik enkele
sectoren waarin ze actief is.
Daarna volgen de drie trends. Deze
hebben alledrie de volgende opbouw:
• De naam en essentie van de trend
• De hunch: een voorgevoel dat de
basis is voor het trendonderzoek.
• Trendniveaus: hierin onderscheid
ik mega-, macro- en microtrends.
Megatrends zijn globale krachten
die langzaam maar zeker overal
invloed hebben en bestrijken vaak
een periode van 20-50 jaar. Macrot-
rends zijn gebaseerd op waarden
en behoeftes van mensen en duren
vaak zo’n 5-10 jaar. Microtrends
zijn manifestaties van de trend en
vormen het bewijs dat trends bezig
zijn. Deze duren vaak zo’n 1-3 jaar.
• CRAT-methode: dit is een methode
om de waardeverschuiving te sig-
naleren. Eerst bekijk ik per trend
minimaal drie van de vijf huidige
drivers (street, sociality, industry,
media, people) en vervolgens
minimaal drie van de vijf retros-
pect drivers (history, theory, culture,
society, contra). Door deze pijlers te
vergelijken, wordt de waardever-
schuiving zichtbaar. Verder geven
de pijlers een goed beeld van de
trend en hoe deze al zichtbaar is.
• Tot slot volgt het advies. In dit
advies benoem ik verschillende
grotere en kleinere thema’s en werk
ik deze kort uit. Het zijn adviezen op
allerlei terreinen en het doel is om
de gemeente Gouda te inspireren
om na te denken over de inzichten
en adviezen.
Na de trends volgt het Consumer Trend
Canvas, een schema dat inzichtelijk
maakt waar de trend vandaan komt,
wat deze verandert en voor wie en met
welke ideeën je aan de slag kunt op
basis van de trend.
In de bijlagen zijn de bronvermelding
en het uitgewerkte Business Model
Canvas te vinden.
Laat u inspireren!
Groet,
Jesse Romijn

Opdrachtgever
Trendsensitiviteit
Het is voor de gemeente Gouda lastig
om een positie te kiezen op de adop-
tiecurve van Rogers (2003) FIGUUR 1.
De positie verschilt per onderwerp, va-
riërend van early adopters tot laggards.
Met de aanpak van de binnenstad loopt
de gemeente Gouda bijvoorbeeld
voorop en is ze een voorbeeld voor
andere steden. Wat betreft sommige
andere thema’s wacht de gemeente
Gouda de ontwikkelingen af.
Het kiezen van positie heeft ook te
maken met het spectrum waarin de
gemeente opereert. Het politieke
systeem is nu eenmaal vrij stroef. En
soms wordt er bewust afgewacht hoe
iets gaat lopen. Het kan riskant zijn
om voorop te lopen, omdat het plan
dan last kan hebben van kinderziektes.
Door even te wachten op voorlopers
wordt die kans kleiner.
Wel heerst er vaak de waan van de
dag. Er is niet genoeg tijd om telkens
te vernieuwen. Er wordt eerder een
oud plan aangepast dan dat er een
compleet nieuw plan wordt bedacht.
Bij de gemeente Gouda werken ook
geen mensen die hier fulltime mee
bezig zijn, zoals bij sommige andere
gemeentes wel het geval is. Ook is er
weinig tijd voor reflectie, dus een oud
plan updaten is vaak effectiever dan
een nieuwe plan bedenken.
De gemeente Gouda heeft de ambitie
om scherper te zijn op trends. Dat
nieuwe impulsen waardevol zijn, staat
voor hen vast.
FIGUUR 1

Business model canvas
Met het Business model canvas (Os-
terwalder, 2010) FIGUUR 2 breng ik de
gemeente Gouda in kaart aan de hand
van negen bouwstenen. Dit model is
oorspronkelijk bedoeld voor profit-or-
ganisaties en zal voor de gemeente
dus een iets andere invulling krijgen.
Voor dit rapport gaat het ook te ver om
het canvas volledig en tot in detail in
te vullen. Daarom heb ik soms keuzes
gemaakt. De gemeente is zelf beter op
de hoogte van de bouwstenen dan ik.
Zie voor het volledige schema BIJLAGE 1.
De gemeente Gouda
In Zuid-Holland, tussen de weilanden,
ligt Gouda. Zo ongeveer in het midden
tussen Den Haag, Utrect en Rotterdam.
Als je vraagt aan mensen wat ze weten
over Gouda, zal je vaak horen: stroop-
wafels, Kaarsjesnacht en Goudse kaas.
In Gouda wonen zo’n 73 duizend
mensen. Het is een stad die enerzijds
een rijke historie heeft, die je terugziet
in mooie, oude gebouwen, grachten en
FIGUUR 2
tradities. Anderzijds is het een moderne
en diverse stad.
Sectoren
De gemeente is in tal van sectoren
actief om haar inwoners van dienst te
zijn en het landelijke en eigen beleid
uit te voeren. Om een beeld te geven
van deveelzijdigheid van taken en ver-
antwoordelijkheden, zal ik een paar
sectoren noemen:
• Wonen
• Arbeidsmarkt
• Onderwijs
• Sport
• Cultuur
• Toerisme
• Logistiek
• Gezondheid

Trend 1 / Unity in diversity
Muren tussen culturen. Talloze eilandjes die uit elkaar
drijven. Bubbels die steeds sterker worden.
STOP! Dit willen we niet. Niet langer langs elkaar heen
leven. Daar worden we niet gelukkiger van.
Laat onze nieuwsgierigheid het winnen van onze angst.
Laten we ontdekken. Eenheid ervaren. Samen sterker
staan.
Vanuit onze achtergronden toetreden naar het midden
en elkaar daar ontmoeten. Verhalen vertellen. Spullen
delen. Samen lachen, vallen, huilen, opstaan.
We zijn niet zo verschillend als we denken.

Hunch
Er is iets met
samen sterker staan
in deze dagen...

Trendniveaus
Globalisering / megatrend
‘Iedereen is van de wereld en de wereld is van
iedereen’, zong The Scene al in 1980. Dat is er bijna
veertig jaar later niet minder op geworden. Door
technologische en economische ontwikkelingen
staan we elk moment in verbinding met de hele
wereld. Het internet heeft daar de grootste bijdrage
aan geleverd. Ook overbruggen we afstanden veel
makkelijker, kunnen we overal op vakantie en emi-
greren er mensen overal naartoe.
> Mede door de globalisering zijn er in Nederland
meer dan tweehonderd nationaliteiten en kent ons
land nóg meer culturen.
Unity in diversity / macrotrend
We laten het niet gebeuren dat we alleen maar meer langs elkaar heen gaan leven. Er worden daarom initiatieven
gestart om ontmoetingen te creëren tussen mensen met verschillende achtergronden. Dit is belangrijk om vooroor-
delen en angst weg te nemen. Dat komt namelijk vaak voort uit onvoldoende kennis van de ander. De focus ver-
schuift naar wat we met elkaar gemeen hebben en wat we kunnen delen. Als samenleving worden we sterker en
minder kwetsbaar als we één groep zijn. Verschillen blijven bestaan, maar dat maakt het juist levendig. Als er maar
respect en verdraagzaamheid is.
Bubble breaking / microtrend
Door te blijven hangen in bekende cirkels raak je in een bubbel. Je ziet en hoort bijna alleen nog maar wat je wil en
ga je dat als waarheid zien. Je mening wordt versterkt doordat deze resoneert in de bubbel. Bubble breaking is het
doorprikken van deze bubbels om mensen in aanraking te laten komen de frisse lucht daarbuiten. Niet meer slechts
één mening, maar verschillende geluiden om een goede en eerlijke opinievorming te bevorderen. Dit creëert meer
begrip voor mensen buiten je bubbel.
Polarisering / megatrend
Trump, Bolsonaro, Wilders; politici met snoeiharde
uitspraken. Je bent het met ze eens of je verafschuwt
ze. De polen drijven steeds verder uit elkaar. Dat
geldt ook voor arm en rijk, burgers en overheden,
links en rechts. Oxfam Novib (2017) stelde vast dat
de acht rijkste mannen op aarde evenveel bezitten
als de armste helft van de wereld, 3,6 miljard mensen.
Dat is polarisering.
> Unity in diversity is juist de tegentrend van pola-
risering. In een polariserende wereld zijn er gelukkig
mensen, overheden en organisaties die dat niet
zomaar laten gebeuren.
MegatrendMacrotrendMicrotrend

CRAT-methode
Street / current
Onlangs plaatste Memphis Depay, aan-
valler van Oranje en Olympique Lyon
en populair bij veel jongeren, een foto
op zijn social media (Memphis Depay,
2018) FIGUUR 4. Op deze foto droeg
hij een shirt met ‘Respect all, trust few’
van het merk Gigi Vitale. Memphis riep
op tot verdraagzaamheid en vrede en
inspireert daarmee veel jongeren we-
reldwijd die hem als rolmodel zien. Dit
beeld is tekenend voor deze trend. Je
hoeft het niet met iedereen eens te
zijn, maar je moet wel iedereen respec-
teren. Je hoeft niet iedereen in vertrou-
wen te nemen, maar je moet niet langs
elkaar heen leven. Anders belanden we
in een samenloze leving in plaats van
een samenleving.
FIGUUR 4
Sociality / current
Ook kunstenaars zijn in hun werk bezig
met dit onderwerp. Studio Drift, een
collectief van twee Nederlandse kun-
stenaars, laat het thema terugkomen
in hun werk. In Franchise Freedom, een
vliegende zwerm van drones FIGUUR 5,
laten ze zien dat we als mensen niet
zo autonoom leven en niet zonder
elkaar kunnen (Studio Drift, 2017). Als
iedereen zijn eigen ding maar zou doen,
zou er een enorme chaos ontstaan. De
drones botsen en brengen elkaar uit
FIGUUR 5
evenwicht. Maar als samenleving geven
we elkaar juist stabiliteit en evenwicht.
Ieder kan zijn eigen ding doen in het
geheel, maar uiteindelijk maken we
elkaar sterker door samen te zijn.

In een ander werk van Studio Drift
(2016), genaamd Flylight FIGUUR 6,
staat de vrijheid van de mens centraal.
Ieder individu verlangt naar vrijheid,
maar de verrassende tegenstelling is
dat we wel allemaal tot een systeem
behoren. Daar moeten we aan voldoen.
We leveren een deel van onze vrijheid
in door ons te conformeren. Dat levert
ons ook iets op: veiligheid. In het
kunstwerk vertolken honderden glazen
buisjes met lichtjes een zwerm vogels.
Als er een aanvaller opduikt, zwenkt de
groep vogels een andere kant op. Zo
kan een aanvaller nooit een individu als
slachtoffer kiezen, maar geeft de groep
kracht aan het individu. Als je langs het
kunstwerk loopt, richten alle lampjes
zich naar jou. Na een tijd wordt het
licht minder warm omdat ze hun inte-
resse in jou verliezen. Ze weten dan dat
je geen bedreiging bent. Het samenko-
men als groep geeft beschutting, be-
scherming en moed.
FIGUUR 6
Industry / current
In de architectuur zien we ook het
principe van samenkomen in diversiteit
terug. In de Indiase stad Poona heeft
het Nederlandse architectenbureau
MVRDV een enorm appartementen-
complex ontworpen (Griffiths, 2018).
In dit complex bevinden zich apparte-
menten van allerlei formaten. Het idee
hierachter is dat er dus verschillende
soorten mensen bij elkaar gaan wonen
en dat zo de diversiteit wordt bevor-
dert. Zowel ouderen als starters als
studenten. Mensen uit de stad, van het
platteland of uit het buitenland. Allerlei
achtergronden wonen samen in één
gebouw.

ArchitectenbureauLevenbettsontwierp
voor een bezoekerscentrum in New
York een opvallend bouwwerk (Brillon,
2018) FIGUUR 7/8. Alle zes de ingangen
variëren in hoogte en grootte. Ze
komen samen in een rechthoek met
simpele houten blokken als meubels.
Het idee is dat iedereen er in komt als
hij is en samenkomt in het midden.
FIGUUR 7
FIGUUR 8
Voor de Prix of Rome 2018, een gere-
nommeerde architectuurprijs, bedacht
Alessandra Covini Amsterdam Allego-
ries (De Architect, 2018) FIGUUR 9. De
fictieve opdracht was om voor een
gebied in Amsterdam een voorstel
te ontwikkelen dat van betekenis is
voor de stad. Covini bedacht voor
het gebied eenentwintig eilanden die
elk een ander aspect van het karakter
van Amsterdam belichten. Ze geeft de
publieke ruimte een nieuwe dimensie
die de bezoekers laat samenkomen en
herkenning en plezier geeft. Een voor-
beeld van een eiland is BBQ Collective,
waarin zich veertien aparte ruimtes
bevinden om met groepen te barbe-
cueën. De warmte van de barbecues
verwarmt een publieke ruimte.
FIGUUR 9

Society / Retrospect
Nederland is een divers land. Volgens
het CBS (2018) herbergt ons land
minimaal 197 nationaliteiten. 23,1%
van onze bevolking heeft een migratie-
achtergrond. Dat zijn bijna vier miljoen
mensen. Daarvan heeft meer dan de
helft een niet-westerse migratieachter-
grond. Het is dan ook begrijpelijk dat
er soms onbegrip heerst tussen ver-
schillende nationaliteiten en burgers.
Als je culturen van over de hele wereld
samenvoegt binnen landgrenzen, is
het logisch dat dit gebeurt. Daarom is
het juist zo bijzonder dat we samen-
wonen. Dat in de grootste steden van
ons land bijna de helft van de mensen
een migratieachtergrond heeft. Dat we
ontzettend veel samen doen en elkaars
culturen proeven. Helaas gaat het ook
vaak fout. Veel groepen worden gedis-
crimineerd. Gehandicapten, homo’s,
Marokkanen, joden, minderheden,
christenen, vrouwen. Juist daarom is
het zo belangrijk dat we samenkomen
en dat daar ook de mogelijkheid voor
is.
History / Retrospect
In het verleden was diversiteit een stuk
minder vanzelfsprekend dan nu. Om
maar even wat zaken te noemen: sla-
vernij, alleen kiesrecht voor mannen en
de verzuiling. Gelukkig is dit allemaal
verleden tijd, maar het gedachtegoed
waart nog steeds wel rond. Nog steeds
worden mensen met een migratieach-
tergrond, maar ook vluchtelingen met
de nek aangekeken.
De ontzuiling is een goed voorbeeld
van deze trend. Lang was het heel
normaal dat protestanten, katholieken,
liberalen en socialisten elk hun eigen
verenigingen, scholen, vakbonden, tv-
en radiozenders, politieke partijen en
kranten hadden. In de jaren zestig en
zeventig werden deze zuilen afgebro-
ken en ontstond er een opener samen-
leving met meer begrip voor en inte-
resse in elkaar. Dat is ook de essentie
van deze trend. Ondanks allerlei ver-
schillen toch elkaar ontmoeten en res-
Contra / Retrospect
Een publieke tegenstander van deze
trend is Geert Wilders, die in het ver-
kiezingsprogramma van de PVV onder
andere de volgende punten heeft
staan: ‘AZC’s dicht’, ‘grenzen dicht’,
‘alle moskeeën en islamitische scholen
dicht, verbod koran’ (PVV, z.d.). Dat
staat niet voor verdraagzaamheid en
het stimuleren van ontmoeting tussen
mensen met diverse achtergronden en
opvattingen.

Compare
Tussen de retrospect-pijler en de cur-
rent-pijler zien we de volgende waar-
deveranderingen:
1. Verschillende groepen met hun
eigen gebruiken en cultuur schuiven
langzaam naar elkaar toe en komen
samen. De kracht van één groep in
plaats van meerdere groepen is dat
de groep het individu sterker maakt
en minder kwetsbaar is voor allerlei
bedreigingen van buiten de groep.
2. Het verleden waarin bepaalde
groepen ondergeschikt waren
aan superieure groepen verdwijnt
steeds meer. Er is nog wel discrimi-
natie, maar dat wordt hard aange-
pakt. We strijden als samenleving
voor een inclusief en veilig Neder-
land voor iedereen.
FIGUUR 10
FIGUUR 11
FIGUUR 12
Figuur 10 (Romijn, 2018)
Figuur 11 (Lindsay, 2018a)
Figuur 12 (Lindsay, 2018b)

Advies
1 Stadsmakers
Betrek multiculturele stadsmakers bij projecten. Zij vertegenwoordigen en kennen groepen, dus kunnen integratie be-
vorderen. In het huidige stadmakers-project van Gouda, Gouda Bruist, kan ik slechts twee stadsmakers met een ver-
moedelijke migratieachtergrond vinden, terwijl zo’n 25% van de inwoners van Gouda een migratieachtergrond heeft.
2 Collectief wonen
Bij nieuwe woonprojecten zorg dragen voor heterogenisering van buurten. Mensen van allerlei inkomensgroepen,
leefstijlen en etniciteiten samen laten wonen om culturele verarming te voorkomen.
3 Authentiek winkelgebied
Een plek in de stad waar alle culturen samenkomen en ruimte is om andere culturen te ontdekken. Goudse kaas,
Turkse baklava, Surinaamse roti, Marokkaanse couscous; een mengelmoes van heerlijke geuren en vrolijke kleuren. Dit
creëert begrip voor en interesse in elkaar. Zonde om niet te profiteren van alle culturen die in je stad te vinden zijn.
4 Humans of Gouda
Geïnspireerd op Humans of New York. Journalisten die verhalen vertellen van Gouwenaars. Er is nog zoveel dat we
niet weten van onze buren en andere stadsgenoten. Het idee is gewoon te vertellen wat je hoort en ziet tijdens een
wandeling door Gouda. Doodgewone mensen die hun verhaal doen een podium geven.
5 Lokale architecten
De stad moet worden ontworpen door mensen die Gouda kennen en dichtbij de stad staan. Architecten die waarde
hechten aan samenleven en diversiteit, financiers die verder kijken dan rendement en participerende inwoners die
input leveren en eigenaar zijn van de projecten.
6 Wijken iconen geven
Door wijken die achterlopen qua inkomen, veiligheid, woningwaarde e.d. iconen te geven (bijvoorbeeld architectuur),
worden de trots en eigenheid van die buurten verhoogd.
7 Publieke ruimte als ontmoetingsplek
De publieke ruimte is de plek waar we elkaar tegenkomen en dus ook een belangrijke plek om de manier van samen-
leven te vormen. Door elke groep ruimte te geven naast elkaar, wordt de publieke ruimte voor ieder een bestemming.
8 Zelfbouw
Kavels en panden vrijgeven waar groepen mensen hun woonruimte kunnen bouwen, in overleg met de gemeente.

Trend 2 / Fast forward
Hoe meer asfalt er ligt, hoe drukker het wordt, lijkt het wel. Ons wegennetwerk is
niet opgewassen tegen het groeiend aantal voertuigen. En het klimaat ook niet.
De visionairs van deze wereld zijn dagelijks bezig met het ontwikkelen van nieuwe
voertuigen. Ze denken groter en verder dan de rest. Stellen vragen als: ‘Waarom ge-
bruiken we alle ruimte in de lucht niet?’ ‘Wat als voertuigen autonoom zijn?’ ‘Moet
iedereen een eigen auto hebben?’
Ergens in het puzzelen op deze vragen vinden we als maatschappij de antwoorden
die de oplossing zijn voor dit logistieke vraagstuk.

Hunch
Er is iets met
futuristische voertuigen
in deze dagen...

Trendniveaus
Duurzaamheid / megatrend
Steeds meer dringt het besef tot iedereen door dat we niet
op dezelfde manier kunnen blijven leven als we een be-
woonbare aarde willen doorgeven aan ons nageslacht. Op
deze manier raakt de aarde uitgeput, vervuild en verwarmd.
Deze trend staat voor allerlei bewegingen die onze huidige
levensstijl niet ten koste willen laten gaan van die van
de komende generaties. Zowel bedrijven, overheden en
burgers nemen hierin verantwoordelijkheid.
> Bij het ontwikkelen van nieuwe voertuigen voor de con-
sument wordt de duurzaamheid ervan altijd meegenomen.
De nieuwe voertuigen zijn vaak ook duurzamer dan hun
voorlopers.
Fast forward / macrotrend
Fast forward is de zoektocht naar de vervoersmiddelen van de toekomst. Deze voertuigen zullen ons beeld van
vervoer veranderen. De criteria zijn snelheid, veiligheid, duurzaamheid en gemak. Je ziet grofweg drie ontwikkelin-
gen die ook gecombineerd worden: deelvoertuigen, autonome voertuigen en het benutten van nieuwe wegen (in
de lucht en onder de grond). Dit vraagt ook een omslag in de beeldvorming van data en robots, waardoor we deze
meer gaan vertrouwen.
AUTOnomous / microtrend
Het zelfrijdende voertuig, een beladen thema. Enkele dodelijke ongelukken met zelfrijdende auto’s hebben de dis-
cussie doen oplaaien. Toch blijven de tests doorgaan en niet zonder reden. Als het lukt om een auto te ontwikkelen
die zelfstandig en veilig van de weg gebruik kan maken, hebben we een positief vooruitzicht. Als er alleen nog maar
autonome voertuigen zijn, zouden deze zonder ongelukken met hoge snelheden achter, naast en om elkaar heen
kunnen zoeven. Je bestelt een auto en die staat op de afgesproken tijd voor je deur. Je wordt snel naar je bestem-
ming gebracht en kunt tijdens de rit wat werk doen. Veiligheid en vertrouwen spelen een belangrijke rol bij deze
Urbanisering / megatrend
De steden hebben een enorme aantrekkingskracht.
Vooral jongeren en starters trekken in grote getalen
van het ‘platteland’ naar de steden. Grote, maar ook
middelgrote steden groeien en zullen dat ook de
komende jaren blijven doen (CBS, 2016). Dit heeft
gevolgen voor de provincies waar deze mensen
vandaan komen én voor de steden waar ze naartoe
gaan. De perifeer gelegen gemeentes vergrijzen en
krimpen. De steden groeien.
> Door de urbanisering worden de wegen tussen en
in grote steden nog drukker, waardoor het probleem
daar alleen maar zal groeien.

CRAT-methode
Street / current
De meest zichtbare en concrete uiting
is de elektrische auto. Volgens de meest
actuele cijfers staan er momenteel zo’n
133 duizend elektrische voertuigen ge-
registreerd in Nederland. Ook in 2018
is er weer een enorme groei te zien. De
Tesla Model S FIGUUR 13 , Nissan Leaf
en Tesla Model X komen het vaakst
voor (Nederland Elektrisch, 2018). In-
middels hebben bijna alle merken een
volledig elektrische auto ontwikkeld.
Een ander voertuig dat we nu al zien
is de drone. Vooralsnog is de drone
vooral een gadget, maar er wordt al
geëxperimenteerd met andere toe-
passingen, zoals goederen en mensen
vervoeren (KPN, 2018) FIGUUR 14. Audi
testte in het najaar van 2018 de vliegen-
de taxi (DutchCowboys, 2018) FIGUUR
15. Volgens Audi moeten we naar deze
oplossingen kijken om de mobiliteit te
garanderen met de toenemende ur-
banisering. Eenzelfde idee heeft Uber
met haar elektrische vliegende taxi,
waarvoor het bedrijf samenwerkt met
de NASA (Gibson, 2017) FIGUUR 16.
FIGUUR 13 (Tesla, 2009)
FIGUUR 15 FIGUUR 14
FIGUUR 16

Een derde uiting is de zelfrijdende
auto. In veel auto’s zitten al wel modi
die voor korte tijd een auto zelfrijdend
maken, zoals adaptive cruise control,
brake assist en park assist (ANWB,
z.d.-a). Deze functies maken het rijden
makkelijker en veiliger. Voor zelfrijden-
de auto’s geldt dat ze er al wel zijn,
maar in Nederland nog niet verkocht
worden aan particulieren. Wel worden
er veel proeven gedaan met autonome
voertuigen en rijden er al enkele zelf-
rijdende voertuigen in Nederland,
zoals de Parkshuttle (2getthere, 2013)
FIGUUR 7.
FIGUUR 17
Sociality / current
Dat we futuristische uitingen omarmen,
is ook te zien op de catwalk. Modellen
droegen futuristisch uitziende kleding
die zo uit science-fiction films kon
komen (Vogue Paris, 2018) FIGUUR
18/19.
FIGUUR 19
FIGUUR 18

Studio Drift (2017b) FIGUUR 20 laat
zien dat milieubewustheid een steeds
grotere rol gaat spelen in de keuze
van onder andere onze voertuigen. Ze
tonen aan welke materialen er zitten in
alledaagse voorwerpen. De bezoeker
wordt geconfronteerd met de meest
elementaire vorm van de materialen
die hij dagelijks gebruikt. Doel is om
bewustzijn te creëren van ons materi-
alisme.
FIGUUR 20
Industry / current
In de Verenigde Staten, waar deze
ontwikkeling vandaan komt, zijn ze
al verder met autonome voertuigen.
Domino’s Pizza bezorgt pizza’s met
auto’s zonder bestuurder (AutoRAI,
2018) FIGUUR 21, de autonome auto
van Google reed in 2017 gemiddeld
9.005 kilometer zonder dat de bestuur-
der hoefde in te grijpen (AD, 2018) en
de zelfrijdende auto’s van Uber gaan
weer de weg op nadat ze tijdelijk niet
reden vanwege een dodelijk ongeluk in
FIGUUR 21

People / current
Een man die we als autoriteit mogen
zien op het gebied van vervoer in de
toekomst is Elon Musk, de CEO van
onder andere Tesla. We kennen hem
nu voornamelijk van de gestroom-
lijnde, muisstille auto’s, maar deze vi-
sionair denkt groter. Om maar even
twee van zijn revolutionaire ideeën
te noemen: de hyperloop en SpaceX.
De hyperloop FIGUUR 22 is een idee
waarin een capsule met snelheden
tot wel duizend kilometer per uur
door buizen heen schiet. Deze buizen
worden vacuüm getrokken, waardoor
de capsule geen weerstand heeft (CNN
Business, 2018). Musk zoekt het ook
hogerop. In februari 2018 lanceerde
SpaceX, waarvan Musk de CEO is, de
Falcon Heavy FIGUUR 23 met daarop
een rode Tesla (NOS, 2018b).
FIGUUR 22
FIGUUR 23
Voor Nederland wat relevanter, is
minister Cora van Nieuwenhuijzen
van Infrastructuur en Waterstaat. Zij
is bezig met smart mobility om de in-
frastructuur te verbeteren, het verkeer
veiliger te maken en minder schade
aan het milieu toe te brengen (Rottier,
2018). De minister wil het wegennet-
werk, maar ook de wetgeving aanpas-
sen op de mogelijkheid van autonome
voertuigen.

Waarom komen deze nieuwe voertui-
gen eigenlijk op de markt? Dat heeft
onder andere te maken met klimaat-
verandering en de overbelasting van
de infrastructuur.
Het overgrote deel van de huidige
transportmiddelen rijdt, vaart en vliegt
op fossiele brandstoffen: gas, olie en
kolen. De verwerking en verbranding
vandezebrandstoffenleidttotCO2-uit-
stoot (Hier, 2017). In de transportsector
valt nog veel te winnen op het gebied
van verduurzaming. Daarom wordt er
met allerlei nieuwe technieken getest,
waarvan elektriciteit op dit moment in
het verste stadium is. Ook waterstof,
aardgas, biobrandstof zijn alternatieve
brandstoffen.
Een andere oorzaak is de overbelasting
van de Nederlandse infrastructuur. Het
spoor is vol (NOS, 2018c), de snelwe-
gen zijn vol en de binnensteden zijn
vol. Niet voor niets laaide in het najaar
van 2018 het debat over rekeningrij-
den weer op. Blijkbaar moet er snel
wat gebeuren. Innovatieve bedrijven
zoeken de oplossing ergens anders:
in een aanpassing aan onze vervoer-
smiddelen. Wat nou als zelfrijdende
auto’s in hoog tempo heel dicht achter
elkaar kunnen rijden en rakelings langs
elkaar kunnen zoeven. Geen files meer,
geen opstoppingen. Of wat als we
het hogerop of juist dieper zoeken en
een deel van de wegen naar onder de
grond of in de lucht verplaatsen.
De grote autofabrikanten verklaar-
den je tien jaar terug voor gek als je
zei dat elektrisch rijden de toekomst
zou worden. Er waren wel wat hybride
modellen, zoals de Toyota Prius en
de Mitsubishi Outlander. Nu heeft
een groot deel van de merken één of
meerdere elektrische auto’s ontwik-
keld. Aanjager was Tesla dat als eerste
een serieuze volledig elektrische auto
in de markt zette met de Tesla Model S.
Nissan en Renault volgden al snel met
de Nissan Leaf en de Renault Zoë. En
ook BMW en Volkswagen ontwikkelden
al snel een volledig elektrische auto. In-
middels zijn ze er in alle klassen. Ook
merken als Jaguar, Audi, Mercedes en
Porsche hebben zich er aan gewaagd.
Eigenlijk is het idee van de elektri-
sche auto al veel ouder dan een de-
cennium. Al vroeg in de negentien-
de eeuw werden er elektrische auto’s
ontwikkeld (ANWB. (z.d.-b). De resul-
taten waren veelbelovend. De eerste
auto die de grens van 100 k/m per uur
doorbrak, was elektrisch aangedreven.
Uiteindelijk blijkt de tijd nog niet rijp:
de accu’s zijn te zwaar en de actieradi-
us is te klein.

Contra / Retrospect
Als je beseft hoe baanbrekend de ver-
andering van de huidige automarkt
naar elektrisch rijden en vervolgens
zelfrijdende en –vliegende voertuigen
zal zijn, ligt het voor de hand dat er te-
genstanders zijn.
Hierin zijn globaal drie visies: milieu,
ervaring en gevaar.
Allereerst de groep die zegt dat elek-
trisch rijden een grotere belasting is
voor het milieu dan de verbrandings-
motor. Hier zijn al veel onderzoe-
ken naar gedaan, waarvan meestal de
conclusie toch is dat elektrisch rijden
minder belastend is voor het milieu
(RVO, z.d.).
Ten tweede de fervente autorijders die
het futuristische voertuig afwimpe-
len vanwege een gebrek aan ervaring.
Geen motorgeluid, veel te gladjes.
Ten derde de mensen die de nieuwe
vervoersmiddelen gevaarlijk vinden.
Daarbij wijzen ze op enkele ongeluk-
ken die gebeurd zijn met zelfrijdende
auto’s en het gevaar als deze robots
voor zichzelf gaan denken en zich
tegen ons keren.

Compare
deveranderingen:
1. Het besef dringt door dat fossiele
brandstoffen niet oneindig zijn en
ook nog eens veel schade toebren-
gen aan het milieu. Daarom wordt
gezocht naar duurzame alternatie-
ven.
2. Een eigen auto wordt op termijn
minder vanzelfsprekend. Het kan
namelijk veel goedkoper zijn om
een auto te delen of af en toe te
huren.
3. De elektrische auto wordt niet meer
zo verguisd, maar steeds meer
gezien als een goede (tussen)op-
lossing. Ook steeds meer autofana-
ten zijn toch wel onder de indruk
van de prestaties en de looks van
de elektrische auto.
4. Het wantrouwen in autonome voer-
tuigen neemt stukje bij beetje af
door enkele toegankelijke initiatie-
ven in Nederland.
5. Vervoer als tijdrovende en ineffici-
ënte bezigheid verandert. Met de
nieuwe voertuigen wordt vervoer
namelijk steeds sneller en hoe je
zelf ook nog eens minder te doen.
Tijd over dus voor andere bezighe-
den tijdens de rit.
Figuur 24 (Springtime, 2018)
Figuur 25 (Biomega, 2018)
Figuur 26 (Zoov, 2018)
FIGUUR 25
FIGUUR 26
FIGUUR 24

Advies
1 Zonder aanvraag ook laadpalen plaatsen
Dit is een investering, maar als het niet gebeurt, worden twijfelaars ook niet gestimuleerd om elektrisch te rijden.
Het levert als stad ook een innovatieve status op. Vooral snellaadpunten (20 minuten laden) op strategische plekken
worden gewaardeerd.
2 Deelvoertuigen
(Elektrische) deelvoertuigen in de stad plaatsen, zoals fietsen en steps, maar ook EV’s. Hierdoor komt er een duurzaam
alternatief voor openbaar vervoer en auto. Belangrijk is dat het systeem eenvoudig en duidelijk is. Bij voorkeur een
‘dockless’ systeem dat werkt met een app.
3 Monitoring
Door op een aantal plekken in de stad slimme monitoring-zuilen te plaatsen, komen er allerlei data beschikbaar, bij-
voorbeeld over luchtkwaliteit, verkeersinformatie en bezoekersaantallen. Die data kunnen waardevol zijn voor keuzes
wat betreft transport en logistiek in de stad.
4 Nudging en licht voor verkeersstromen
Nudging is het principe waarbij je mensen positief en onbewust motiveert tot bepaald gedrag, door subtiele aan-
passingen in de omgeving. Dit zou ook in het verkeer kunnen worden toegepast. Ook zouden lichten en lijnen in het
wegdek gewenste verkeersstromen kunnen aangeven om bepaalde gebieden en wegen te ontlasten.
5 Ruimte voor innovatieve projecten en ondernemers
Om de inwoners te betrekken bij de toekomst van vervoer, is het waardevol om wat pilots en initiatieven te draaien in
Gouda. Zo worden de Gouwenaars betrokken bij het nieuwe vervoer, worden angsten en vooroordelen weggenomen
en zet Gouda zich op de kaart als innovatieve stad. Ook stimuleert het ondernemers rondom dit onderwerp zich in
Gouda te vestigen. Deze visionairs zijn belangrijk voor ontwikkeling op het gebied van logistiek.

Trend 3 / Office is anywhere
TRING! Uit bed, naar het werk, acht uur werken, naar huis,
ontspannen, naar bed. En opnieuw. En opnieuw.
We brengen een groot deel van ons leven werkend door.
Waarom maken we het niet wat leuker? Spannender? En
comfortabeler?
In een diepe focus werken, monsterlijk productief zijn,
creativiteit laten stromen en innovatie laten floreren, dat
gebeurt op de plek waar je op je best bent. Dus niet van-
zelfsprekend op kantoor tussen 08:30 en 17:00.
Misschien wel in je bed, in een zelfrijdende auto, maar vijf
uur per dag, op het strand of in het bos.
Als de mens vrijheid krijgt, leidt dat tot meer verant-
woordelijkheid, meer creativiteit en persoonlijke ontwik-
keling.
Als we durven experimenteren met werken, vinden we

Hunch
Er is iets met
flexibel werken
in deze dagen...

Trendniveaus
Technologisering / megatrend
Deze trend veranderde onze wereld compleet en is nog lang
niet uitgeraasd. Uitvindingen als de computer, het internet en de
smartphone wisten zich binnen enkele jaren onmisbaar te maken
en zijn nu niet meer weg te denken uit ons leven. In 2018 werd
grens van 4 miljard internetgebruikers wereldwijd gepasseerd (We
Are Social & Hootsuit, 2018). Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat
meer dan 5,1 miljard mensen een mobiele telefoon gebruiken.
Slechts enkele cijfers die aanduiden hoe invloedrijk deze trend is
geweest en nog steeds is.
> Door technologisering is het kantoorleven veranderd. We com-
municeren nu heel anders met elkaar, zijn altijd verbonden met
elkaar en kunnen daardoor ook op andere manieren gaan werken.
Office is anywhere / macrotrend
Het idee dat je alleen werkt op kantoor tussen bepaalde tijden is verouderd. Werken kan je veel beter doen op het
moment en de plaats die jou in staat stelt het beste uit jezelf te halen. Hiervoor zijn faciliteiten nodig. Een goede in-
ternetverbinding, een ergonomische werkplek, rust, goede voeding, een prettig klimaat en meer. Door dit op enorm
veel plekken beschikbaar te stellen, kan de mens werken waar en wanneer hij of zij maar wil. Natuurlijk heeft elke
organisatie zijn eigen eisen, systemen en procedures die meespelen, maar als die in acht worden genomen en de
werknemer vervolgens meer vrijheid krijgt, nemen plezier, rust, creativiteit en innovatie toe.
Unlimited holiday / microtrend
Begin 2016 begon het eerste bedrijf in Nederland ermee: onbeperkt vakantiedagen (Bynder, 2016). Dit kwam over uit
Silicon Valley, waar Netflix er mee begon. Want wat blijkt: de kwaliteit en kwantiteit van het uitgevoerde werk gaan
omhoog. Ook gaat het ziekteverzuim omlaag. Je moet zorgen dat je werk op het juiste moment af is, maar dat is het
enige criterium. Mensen voelen de verantwoordelijkheid die ze krijgen en gaan daardoor niet veel meer op vakantie
dan ze normaal zouden doen. De regeling zorgt wel dat medewerkers beter uitgerust en daardoor gelukkiger zijn.
Individiualisering / megatrend
De mens centraal, een gedachte die in de vijf-
tiende eeuw al ontstond tijdens het humanisme.
Vandaag de dag zien we deze stroming terug in
andere vormen. Zelfontplooiing, keuzevrijheid,
relatief meer huishoudens, afname van kerkbe-
zoek, maar bijvoorbeeld ook het fenomeen dat
in het openbaar vervoer het meerendeel op een
scherm kijkt en oordopjes in heeft.
> De vrijheid van het individu is belangrijk. Dat
heeft ook zijn invloed op onze verwachting van
werk en de vrijheid die we daarin willen hebben.

CRAT-methode
Street / current
Een stijl die we veel zagen op de
catwalks voor 2019, was het vakantie-
gevoel. Als je niet op vakantie kunt,
draag dan in ieder geval kleren die je
laten voelen alsof je op vakantie bent.
Naar je werk dus in je strandkleding of
toeristenkloffie FIGUUR 27/28.
FIGUUR 27
FIGUUR 28
Een andere manifestatie van deze
trend zijn allerlei apps en tools die bij-
dragen aan het verhogen van je werk-
plezier en je productiviteit. Denk aan
Day One (Bloom Built Inc., z.d.) FIGUUR
29, Remember The Milk (z.d.) FIGUUR 30
en Freedom (z.d.) FIGUUR 31.
FIGUUR 31
FIGUUR 30 FIGUUR 29

Sociality / current
Ook kunstenaars en ontwerpers zijn
volop bezig met dit thema. Moreno
Schweikle en Janne Schimmel, afgestu-
deerd aan de Design Academy Eindho-
ven, maakten karikaturen van meubels
die je veel ziet in kantoren (Winston,
2018a) FIGUUR 32/33/34 . Hun doel is
om het monotone aanzicht van het
overgrote deel van de kantoren te ver-
anderen. Daarom bedachten ze het
idee om enkele iconische kantoormeu-
bels, zoals de bureaustoel en de stoel
met armleuningen, te verbouwen en
daarbij alle regels te vergeten. Hun
visie is dat het brein wordt geprikkeld
door objecten in een ruimte te plaatsen
die je verrassen. Je werkomgeving is
namelijk essentieel voor hoe je pres-
teert en hoe je je voelt.
FIGUUR 32
FIGUUR 33 FIGUUR 34

FIGUUR 36
Geoffrey Pascal kwam met een ander
idee. Hij speelt hiermee in op het feit
dat steeds meer mensen vanuit hun
bed werken. Waarom hebben we daar
nog geen geschikte meubels voor?
Daarom bedacht Pascal een aantal
nieuwe meubels die ideaal zijn om
te werken en tegelijkertijd te liggen
(Winston, 2018b) FIGUUR 35/36. De
meubels zijn te verstellen, waardoor je
er een fijn plekje op kunt vinden. Ook is
er gebruik gemaakt van het zero-gravi-
ty-principe, dat je gewicht verdeelt over
het hele meubel in plaats van alleen
je rug of je zitvlak. De naam ‘Grefeio-
phobia’ refereert naar de angst voor
bureaus. Voordelen van in bed werken
zijn volgens de bedenker dat je com-
fortabeler werkt, minder stress hebt en
meer focus.
FIGUUR 35

Door alle prikkels die op ons afkomen
in een kantoorruimte, kan de focus
wel eens ver te zoeken zijn. Panaso-
nic bedacht in haar design studio
Future Life Factory een oplossing voor
dit probleem. Draagbare oogklep-
pen die zestig procent van je zicht-
veld wegnemen, waardoor je beter
kan focussen op het werk voor je (Hitti,
2018) FIGUUR 37. Een uitkomst als je op
veel verschillende en onrustige plekken
werkt en toch in je flow wil komen. Je
creëert een persoonlijke ruimte te
midden van anderen. De kleppen zijn
flexibel, waardoor je ze kunt aanpassen
Industry / current
Ook in vervoersmiddelen zie je deze
trend terug. Volvo heeft hier goed op
ingespeeld (Volvo, z.d.) FIGUUR 38. Stel
je voor, schetsen ze, dat je een lange
reis moet maken. Wat zou je ervan
zeggen als in je zelfrijdende elektrische
voertuig naar je bestemming wordt
gebracht. Onderweg kan jij gewoon
werken in je eigen rijdende kantoor.
Zo wordt er een heel nieuwe dimensie
gegeven aan een werkplek. Normaliter
vrij inefficiënte tijd wordt getransfor-
meerd tot tijd waarin je kunt doen wat
FIGUUR 37
FIGUUR 38

Ook de fysieke kantoren worden steeds
sprekender en gaan meer en meer bij-
dragen aan de cultuur van een orga-
nisatie. Bijvoorbeeld dit gebouw van
de Monash University in Melbour-
ne (Morris, 2018) FIGUUR 39/40. Het is
een laag gebouw, waardoor er tot in
de verste hoeken daglicht kan komen.
De grens tussen binnen en buiten is
vervaagd door dezelfde materialen
zowel binnen als buiten te gebruiken.
Als inspiratie is de natuur gebruikt. De
architect ontwierp een landschap met
ravijnen, rotswanden en meanderen-
de rivieren in een gebouw. Het idee
erachter is dat studenten snel inburge-
ren en in een open, spannende setting
kunnen leren en ontdekken.
FIGUUR 40
FIGUUR 39

Waarom verandert het werklandschap
nu zo snel? Misschien wel omdat er
verandering nodig is. De technologi-
sche ontwikkelingen zijn de afgelo-
pen decennia zo snel gegaan dat onze
manier van werken drastisch is veran-
derd. Het werkklimaat en de omstan-
digheden zijn nog nauwelijks meege-
groeid. Als we naar huis gaan na een
werkdag, zijn we ’s avonds nog steeds
bereikbaar. Onze mailbox, agenda,
WhatsApp en Slack zijn niet stil nadat
we de deur van het kantoor achter
ons dichttrekken. Ze blijven om onze
aandacht vragen. De PvdA pleitte dit
najaar niet voor niks voor ‘het recht op
onbereikbaarheid’ (Brandsma, 2018).
Uit onderzoek van TNO/CBS (2014)
blijkt dat 1 miljoen Nederlanders
last hebben van burn-outklachten.
De grootste oorzaken daarvan zijn
te weinig autonomie (44%) en hoge
taakeisen (38%). Dit begint al bij stu-
denten. Uit onderzoek van de Lande-
lijke Studentenvakbond (LSVb, 2014),
blijkt dat 34,6% van de studenten een
verhoogde kans heeft op een burn-out.
De volgende gebeurtenissen hebben
het werkveld onder andere beïnvloed:
Als eerste de industriële revolutie.
Deze begon rond 1750 in Engeland
en veroorzaakte verstedelijking. Daar
stonden de grote fabrieken en was er
veel vraag naar arbeiders. De steden
groeiden enorm snel en innovatie werd
versneld. Ook vrouwen gingen in deze
tijd vaak werken, omdat het geld nodig
was voor onderhoud van het gezin.
Ten tweede de komst van het internet.
Rond 1970 begon via computers uit-
wisseling van data plaats te vinden. In
de decennia daarna kwam de computer
op steeds meer bureaus te staan en te-
genwoordig is deze niet meer weg te
denken. Het internet heeft onze manier
van werken op de kop gezet en geen
enkele organisatie kan meer zonder.
Daar komt de komst van de smartpho-
ne nog eens bij. Ook dit is inmiddels
een communicatiemiddel tussen col-
lega’s, werkgevers en werknemers en
klanten. De iPhone in 2007 was de grote
doorbraak van dit apparaat. Nu zijn we
tien jaar verder en rijzen er vragen als:
‘Moeten we smartphones verbieden op
de werkplek?’ of ‘Mogen we smartpho-
nes tracken om onze werknemers te
controleren?’.
Theory / Retrospect
Er zijn enorm interessante wetenschap-
pelijke publicaties over werken, focus,
het brein en meer. Bijvoorbeeld:
Het belang van een gezonde werkplek
wordt onderstreept door dit onder-
zoek van CBRE en de Universiteit
Twente (2017). Enkele resultaten zijn
dat gezonde voeding zorgt voor 45%
betere prestaties en laat 78% van de
werknemers zich energieker voelen.
En meer beweging onder werktijd
zorgt dat 71% van de werknemers zich
gezonder voelt. Wel de moeite waard
dus.
Concentratie is in de moderne werk-
omgeving een groot probleem volgens
Facility Platform (2018). In een onder-
zoek dat zij uitvoerden, vroegen ze de
respondenten naar eigenschappen van
een werkplek waar ze zich konden con-
centreren. Een rustige omgeving werd
het meest genoemd, namelijk door
27%, gevolgd door de mogelijkheid

Compare
deveranderingen:
1. Een vaste werkplek in een vast
kantoor wordt minder vanzelfspre-
kend en verandert in een fluïde
werkplek die je bijna overal kunt in-
richten.
2. Acht uur op een dag werken wordt
langzaam ingewisseld door minder
werken en niet zo productief zijn.
We zien namelijk in dat je moeilijk
acht uur op een dag gefocust kunt
werken en die tijd beter kunt ge-
bruiken voor andere bezigheden.
3. Een gebouw van een organisa-
tie is niet langer slechts een aantal
muren. Het vertelt het karakter van
de organisatie en ademt de filosifie.
4. We gingen van niet zoveel naar
altijd bereikbaar in de afgelopen
decennia. Dat neemt langzaam
weer af, omdat altijd bereikbaar zijn
ons uit onze focus haalt. Daarom
nemen we weer af en toe een Figuur 41 (Clark, 2016)
Figuur 42 (Howarth, 2016)
Figuur 43 (Dezeen, 2018)
Figuur 44 (Levy, 2017)
FIGUUR 42
FIGUUR 41
FIGUUR 43
FIGUUR 44

Advies
1 Leegstand opvullen met hubs
Leegstaande panden omtoveren tot innovatieve hubs waar ondernemers elkaar ontmoeten. Als deze hubs in het
teken worden gesteld van de samenleving en de stad, levert dit de gemeente waardevolle inbreng op en de inwoners
van Gouda vernieuwing. Dit zou ook goed zijn voor studenten en beginnend ondernemers. Ze kunnen dan bijvoor-
beeld een ruimte huren door (gedeeltelijk) te betalen met ideeën, concepten en hun netwerk. Deze hubs worden
optimaal ingericht voor productiviteit en werkplezier, waardoor het populaire werkplekken in Gouda worden.
2 Sociaal ondernemen stimuleren
Sociaal ondernemers zijn de strijders die waardevolle ideeën voor de samenleving in rendabele business-modellen
gieten. Lokale sociaal ondernemers zouden dus heel waardevol kunnen zijn voor de stad Gouda.
3 Lummeltijd faciliteren
Tijdens het werken is het belangrijk om soms even iets anders te doen: ‘lummeltijd’. Even weg van je werkplek, thuis
of op kantoor, en je laten inspireren in een nieuwe omgeving. Dit levert vaak nieuwe inzichten, een beter gevoel en
wat beweging op. Door werkenden in Gouda zulke plekken te bieden, zullen hun focus, plezier en waardering voor
de stad toenemen.
4 Kickstarter voor Goudse projecten
Kickstarter is een platform waarop creators hun producten kunnen plaatsen en door middel van crowdfunding kapitaal
kunnen ophalen om het te ontwikkelen. Hoe gaaf zou het zijn om zo’n initiatief te hebben voor Goudse projecten en
producten. Het bevordert samenwerking, betrokkenheid en lokaal ondernemerschap. Daarnaast is het een laagdrem-
pelige en goedkope manier om bekendheid te krijgen voor mensen en bedrijven die weinig budget hebben.
5 Wedstrijden uitschrijven
Heeft de gemeente een nieuw project of is ze juist op zoek naar inspiratie? Schrijf een wedstrijd uit voor Goudse on-
dernemers, waarin zij hun ideeën kunnen pitchen met betrekking tot een onderwerp. Dit kan gaan om architectuur,
bestemmingsplannen, de binnenstad, diversiteit enz.

Consumer Trend Canvas
In het Consumer Trend Canvas (Trend-
watching.com, 2014) FIGUUR 3 ontleed
ik de drie trends. Waar ze vandaan
komen, wat ze veranderen, in welke
FIGUUR 3
verlangens ze tegemoet komen, hoe ze
kunnen worden toegepast en op wie.
Omdat dit model enigszins overlap
heeft met de beschrijving van de
trends, verwijs ik soms naar de hoofd-
stukken van de trend zelf, waar de in-
formatie te vinden is.

Basic needs
Uit welke onderliggende menselijke
waarden en verlangens komen deze
trends voort?
UNITY IN DIVERSITY
Gelijkwaardigheid, liefde, nieuwsgie-
righeid
FAST FORWARD
Snelheid, duurzaamheid, veiligheid
OFFICE IS ANYWHERE
Autonomie, creativiteit, discipline
Drivers of change
Waarom komen deze trends nu op?
UNITY IN DIVERSITY
• Dankzij toenemende globalise-
ring is er veel meer diversiteit, ook
in Gouda. In Nederland leven nu
zo’n tweehonderd nationaliteiten
samen.
• Terroristische aanslagen lieten
naast een spoor van vernieling en
dood nog iets achter: een gevoel
van onveiligheid. Angst voor het
onbekende. Vooroordelen.
• Vluchtelingen vanuit allerlei landen
komen onder andere naar Neder-
land om een veilige plek te vinden.
• Het populisme roept om ‘eigen volk
eerst’ en ‘grenzen dicht’; uitspraken
die mensen tegen elkaar opzetten.
Deze trend is een reactie op al de hier-
bovengenoemde ontwikkelingen.
FAST FORWARD
• Elk jaar neemt het aantal files en de
lengte ervan toe, het spoor is vol en
de uitstoot van onze vervoersmid-
delen moet worden gereduceerd
om klimaatverandering tegen te
gaan.
• Door toenemende urbanisering
wordt ook het vervoer in de stad
steeds meer een uitdaging. Meer
voertuigen moeten zich in dezelfde
ruimte voortbewegen.
• Dankzij groeiende toepassingen
van kunstmatige intelligentie (AI)
komen er steeds meer slimme voer-
tuigen die een oplossing kunnen
zijn voor deze problemen.
Deze ontwikkelingen stimuleren de
trend: de zoektocht naar nieuwe voer-
tuigen.

Inspiration
Welke toepassingen van deze trends
zijn er in andere sectoren en bij andere
organisaties?
> Zie de CRAT-methode bij de trends
voor meer inspiratie
UNITY IN DIVERSITY
• Amsterdam Allegories (De Archi-
tect, 2018) is een fictief voorstel
voor Sixhaven in Amsterdam. Hierin
ligt de nadruk op het belang van de
publieke ruimte en dat de bezoe-
kers zich daarmee kunnen identifi-
ceren.
• Humans of New York (Stanton,
2010) is een platform waarop een
journalist allemaal verhalen verza-
melt van gewone mensen in New
York. Om begrip te creëren en voor-
oordelen weg te nemen.
• The Future Towers (Griffiths, 2018)
Emerging consumer expectations
Hoe stellen deze trends de consument-
tevreden?
UNITY IN DIVERSITY
De trend verhoogt het gevoel van
saamhorigheid, betrokkenheid en vei-
ligheid.
FAST FORWARD
Met de nieuwe voertuigen ben je
minder tijd kwijt aan vervoer en kan je
die tijd ook nog eens effectiever ge-
bruiken. Ook neemt de veiligheid toe,
wordt het vervoer op termijn goedko-
per en is het beter voor het milieu.
OFFICE IS ANYWHERE
Je hebt meer rust, een fijnere werkplek,
kunt meer doen in dezelfde tijd en de
overige tijd inzetten om jezelf te ont-
wikkelen of te ontspannen.
OFFICE IS ANYWHERE
• De toenemende mogelijkheden van
het internet maken het mogelijk om
bijna overal te werken.
• Die continue bereikbaarheid kan
ten koste gaan van productiviteit
en rust.
• Robots zullen de komende jaren
veelbanenovernemenendenieuwe
banen die daardoor ontstaan, zijn
veelal online uit te voeren.
• Inmiddels is wel duidelijk dat van
9-5 werken en op kantoor werken
niet altijd optimaal is.
Onder andere deze ontwikkelingen
zorgen voor een nieuwe benadering
op werken. Op je eigen plek en je eigen
tijd.

zijn woontorens in India waarin
mensen met allerlei verschillende
achtergronden samen wonen.
FAST FORWARD
• Het Franse bedrijf Zoov (2018) ont-
wikkelde elektrische deelfietsen die
het zelfde koppelsysteem van een
winkelwagentje hebben. Hiermee
willen ze duurzaam vervoer in de
stad stimuleren.
• KPN en andere partners testten een
passagiersdrone in de Arena (2018)
om te kijken naar de mogelijkheid
van personenvervoer door de lucht
in de stad.
• Het Deense bedrijf Biomega (2018)
ontwikkelde een eenpersoons elek-
trisch karretje voor stadsverkeer.
Heel licht, zuinig en wendbaar en
met een range van 160 kilometer.
OFFICE IS ANYWHERE
• In de Haarlemmermeer is een nieuw
complex gebouwd: Park 20|20
(2012). Het idee is een complex dat
is ontworpen en ingericht als de
optimale werkomgeving. Daarnaast
is het enorm duurzaam.
• Geoffrey Pascal (Winston, 2018)
ontwikkelde kantoormeubilair dat
is geïnspireerd op werken in bed.
Je kunt in allerlei liggende posities
werken die het gevoel geven dat je
in bed werkt. Veel mensen zouden
in bed werken prettig vinden.
• Yasmine Benhadj-Djilali (Clark,
2016) bedacht Cubby: een kleine
ruimte die je aan de muur kunt be-
vestigen waar je je even terug kun-
trekken op kantoor. Het idee hier-
achter is dat je je in deze ruimte
even kunt ontrekken aan de hectiek
en tot rust kunt komen.
Who
Op welke (nieuwe) doelgroepen is deze
trend in deze fase van toepassing?
UNITY IN DIVERSITY
• Maatschappelijk betrokken
jongeren: met hun idealisme en
energie kunnen ze veel veranderen
als ze betrokken zijn.
• Mensen met migratieachtergrond:
samen met hen zoeken naar mo-
gelijkheden om saamhorigheid te
verhogen tussen hen en andere
groepen.
• Visionairs: luisteren naar de mensen
met grote dromen voor de stad en
de samenleving ter inspiratie
• Architecten: de mensen die een
stuk van de stad vormgeven
FAST FORWARD
• Twijfelaars elektrisch rijden: wel of
geen elektrische auto? Met de juiste

Innovation
De ideeën die voortkomen uit deze
analyse
> Zie de adviezen bij de trends voor de
innovaties
Innovation potential
In welke sectoren kunnen deze trends
worden toegepast door de gemeente
Gouda?
> Zie de adviezen bij de trends voor de
mogelijke toepassingen
middelen zijn ze te overtuigen.
• Woon-werker in Gouda: als je
woont en werkt in Gouda (of nabije
omgeving) is een snel, gezond en
duurzaam alternatief voor de auto
vast welkom.
• Treinforens: degenen die vanaf het
station de stad Gouda in moeten of
degenen die nu met de auto gaan
omdat de reistijd vanaf het station
te lang is een alternatief aanbieden
voor lopen of het openbaar vervoer.
• Toerist: de stad in met duurzame
vervoersmiddelen
• Hogere segment autozoekers:
voor de mensen met redelijk wat
te besteden die zoeken naar een
nieuwe auto, is elektrisch rijden een
optie als de omstandigheden goed
zijn.
OFFICE IS ANYWHERE
• Startende ondernemer: degene die
overal en nergens werken en hun
business groter willen maken
• Creator/innovator: de mensen met
grote en slimme ideeën voor de sa-
menleving in contact brengen met
de stad en andere creators en inno-
vators.
• Wanhopige werker: de personen
die ongelukkig op kantoor zitten of
thuis werken een goede werkplek
bieden. Stimuleert creativiteit, inno-
vatie, plezier en persoonlijke ont-
wikkeling.

Bijlagen
Bijlage 1: Bronvermelding
2getthere. (2013, 7 december). Rivium business park. Geraadpleegd op 24 december 2018, van https://www.2getthere.eu/
projects/rivium-business-park/
AD. (2018, 1 februari). Google aan kop in race om de zelfrijdende auto. Geraadpleegd op 24 december 2018, van https://
www.ad.nl/auto/google-aan-kop-in-de-race-om-de-zelfrijdende-auto~a12d753b/
AlleCijfers. (2018, 21 december). Héél véél informatie over Gouda (update 2019!) [Dataset]. Geraadpleegd op 3 januari 2019,
van https://allecijfers.nl/gemeente/gouda/
ANWB. (z.d.-a). Hulpsystemen van de zelfrijdende auto - ANWB. Geraadpleegd op 24 december 2018, van https://www.
anwb.nl/auto/zelfrijdende-auto/rijhulpsystemen
ANWB. (z.d.-b). Historie elektrische auto - ANWB. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.anwb.nl/auto/
themas/elektrisch-rijden/elektrische-autos/historie-elektrische-auto
AutoRAI. (2018, 7 oktober). Zelfrijdende auto bezorgt pizza’s. Geraadpleegd op 24 december 2018, van https://autorai.nl/
zelfrijdende-auto-bezorgt-pizzas/
Biomega. (2018). SIN electric vehicle. Geraadpleegd op 5 januari 2019, van https://sin.biomega.com/
Bloom Built Inc. (z.d.). Day One App. Geraadpleegd op 27 december 2018, van http://dayoneapp.com/
Brandsma,J.(2018,14november).PvdA:Geefelkewerknemerhetrechtomonbereikbaartezijn.Geraadpleegdop27december
2018, van https://www.trouw.nl/samenleving/pvda-geef-elke-werknemer-het-recht-om-onbereikbaar-te-zijn%7Ea1b4fff4/
Brillon, J. (2018, 9 december). Angular white Zoid pavilion frames views across New York arts centre. Geraadpleegd op 5
januari 2019, van https://www.dezeen.com/2018/12/08/zoid-levenbetts-art-omi-new-york/

Bynder. (2016, 7 januari). Werknemers mogen zelf kiezen hoeveel vakantiedagen ze nemen. Geraadpleegd op 28 december
2018, van https://www.bynder.com/nl/pers-nieuws/werknemers-mogen-zelf-kiezen-hoeveel-vakantiedagen-ze-nemen/
CBS. (2016, 14 september). PBL/CBS prognose: Groei steden zet door. Geraadpleegd op 28 december 2018, van https://
www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/37/pbl-cbs-prognose-groei-steden-zet-door
CBS. (2018, 6 augustus). Bevolking; geslacht, leeftijd en nationaliteit op 1 januari [Dataset]. Geraadpleegd op 27 december
2018, van http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL
Clark, S. (2016, 27 oktober). Wall-mounted cubby by Yasmine Benhadj-Djilali provides a private escape for office workers.
Geraadpleegd op 5 januari 2019, van https://www.dezeen.com/2016/10/27/soft-targets-privacy-booth-office-installati-
on-yasmine-benhadj-djilali-biennale-interieur-2016/
CNN Business. (2018, 22 oktober). Elon Musk sets a date for underground test track. Geraadpleegd op 24 december 2018,
van https://edition.cnn.com/2018/10/22/tech/musk-hyperloop-test-tunnel/index.html
De Architect. (2018, 18 oktober). Alessandra Covini wint Prix de Rome Architectuur 2018 [Blogpost]. Geraadpleegd op
27 december 2018, van https://privacy.vakmedianet.nl/dearchitect/?ref=https://www.dearchitect.nl/architectuur/
nieuws/2018/10/alessandra-covini-wint-prix-de-rome-architectuur-2018-101201930
Dezeen. (2018, 29 januari). Vank’s soundproof pods offer private workspaces for open-plan offices. Geraadpleegd op 7
januari 2019, van https://www.dezeen.com/2018/01/29/vank-wall-boxes-soundproof-pods-private-workspaces-open-
plan-offices/
DutchCowboys. (2018, 28 november). Audi’s vliegende taxi getest in Amsterdam. Geraadpleegd op 28 december 2018, van
https://www.dutchcowboys.nl/automotive/audis-vliegende-taxi-getest-in-amsterdam
Freedom. (z.d.). Freedom: Internet, App and Website Blocker. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://freedom.to/
Gemeente Gouda, & Futureconsult. (2018). Toekomstvisie Gouda 2030. Geraadpleegd van ontvangen van opdrachtgever,
vertrouwelijk

Gibson, E. (2017, 10 november). Uber and NASA to launch flying taxi service by 2020. Geraadpleegd op 28 december 2018,
van https://www.dezeen.com/2017/11/09/uber-partners-with-nasa-to-launch-flying-taxi-service-by-2020-transport-de-
sign/
Gielissen, P. (2018, 14 mei). Concentratie in de moderne werkomgeving: een groot, groeiend probleem | F-Facts. Geraad-
pleegd op 27 december 2018, van https://www.f-facts.nl/topics/huisvesting-vastgoed/achtergrond/concentratie-de-mo-
derne-werkomgeving-een-groot-groeiend
Griffiths, A. (2018, 10 december). MVRDV’s “mountainous” Future Towers provides low-cost accommodation in
India [Blogpost]. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.dezeen.com/2018/12/06/mvrdvs-future-to-
wers-low-cost-accommodation-india/
Hier. (2017, 15 mei). Klimaatverandering: oorzaken en gevolgen. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.hier.
nu/themas/klimaatwoordenboek/klimaatverandering-oorzaken-en-gevolgen
Hitti, N. (2018, 21 oktober). Panasonic’s human blinkers help people concentrate in open-plan offices. Geraadpleegd op
27 december 2018, van https://www.dezeen.com/2018/10/17/panasonics-wearable-blinkers-concentrate-open-plan-offi-
ces-technology/
Howarth, D. (2016, 17 februari). Noise reduction has become a “major preoccupation” in Scandinavian interiors. Ge-
raadpleegd op 7 januari 2019, van https://www.dezeen.com/2016/02/12/noise-reduction-acoustics-scandinavian-interi-
ors-stockholm-design-week-2016/
KPN. (2018, 24 april). Huawei, Ehang en KPN testen passagiersdrone in de Arena. Geraadpleegd op 24 december 2018, van
https://www.kpn.com/zakelijk/blog/huawei-ehang-en-kpn-testen-passagiersdrone-in-de-arena.htm
Levy, N. (2017, 3 november). Tetris Table by People’s Industrial Design Office slots together in different formations. Geraad-
pleegd op 7 januari 2019, van https://www.dezeen.com/2017/11/05/peoples-industrial-design-office-creates-modular-te-
tris-table-office-furniture/
Lindsay, C. (2018a, 7 december). Kwong von Glinow designs Hong Kong high-rises containing multi-storey homes. Geraad-

pleegd op 5 januari 2019, van https://www.dezeen.com/2018/12/04/video-kwong-von-glinow-tower-within-tower-hong-
kong-housing-movie/
Lindsay, C. (2018b, 7 december). Table Top Apartments designed to “alleviate social isolation” in New York. Geraadpleegd
op 5 januari 2019, van https://www.dezeen.com/2018/12/08/movie-table-top-apartments-kwong-von-glilow-mini-living-
video/
LSVb. (2017, 24 oktober). LSVb | Taboe onder studenten: een op de drie heeft een verhoogde kans op een burn-out. Geraad-
pleegd op 27 december 2018, van https://lsvb.nl/2017/10/25/taboe-studenten-op-drie-verhoogde-kans-op-burn-out/
Memphis Depay. (2018, 2 december). Instagram-post [Foto]. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.insta-
gram.com/memphisdepay/p/Bq5bb7mhVTx/
Morris, A. (2018, 5 december). John Wardle Architects takes cues from natural landscape for Monash University building.
Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.dezeen.com/2018/12/05/john-wardle-architects-monash-universi-
ty-learning-teaching-building/
Nederland Elektrisch. (2018, 19 december). Nederland Elektrisch - Verkoopcijfers. Geraadpleegd op 24 december 2018, van
https://nederlandelektrisch.nl/actueel/verkoopcijfers
NOS. (2018a, 6 december). Zelfrijdende auto Uber gaat weg weer op, maar ‘er zijn nog problemen’. Geraadpleegd op 24
december 2018, van https://nos.nl/artikel/2262254-zelfrijdende-auto-uber-gaat-weg-weer-op-maar-er-zijn-nog-proble-
men.html
NOS. (2018b, 6 februari). Bedrijf Musk lanceert nieuwe Falcon Heavy-raket. Geraadpleegd op 24 december 2018, van
https://nos.nl/artikel/2215713-bedrijf-musk-lanceert-nieuwe-falcon-heavy-raket.html
NOS. (2018c, 20 augustus). ProRail: het spoor begint vol te raken. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://nos.nl/
artikel/2246806-prorail-het-spoor-begint-vol-te-raken.html
Osterwalder, A. (2010). Business Model Canvas. Geraadpleegd op 4 januari 2019, van http://alexosterwalder.com/

Oxfam Novib. (2017). An economy for the 99%. Geraadpleegd van https://www.oxfam.org/en/research/economy-99
Park 20|20. (2012). Park 20|20. Geraadpleegd op 5 januari 2019, van http://www.park2020.com/
PVV. (z.d.). Verkiezingsprogramma PVV. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.pvv.nl/visie.html
Remember The Milk. (z.d.). Remember The Milk: Online to-do list and task management. Geraadpleegd op 27 december
2018, van https://www.rememberthemilk.com/
Rijksoverheid. (2018, 27 december). Taken van een gemeente. Geraadpleegd op 3 januari 2019, van https://www.rijksover-
heid.nl/onderwerpen/gemeenten/taken-gemeente
Rogers, E. M. (2003). Diffusion of Innovations, 5th Edition. New York, United States of America: Free Press.
Romijn, J. (2018, 4 december). Prix of Rome, Amsterdam Allegories [Foto]. Geraadpleegd op 5 januari 2019, van zelf gemaakt
Rottier, J. P. (2018, 26 maart). Minister: wegen en wetten dit jaar voorbereiden op ‘slimme’ voertuigen. Geraadpleegd op 24
december 2018, van https://www.zelfrijdendvervoer.nl/mobiliteit/2018/03/26/minister-wegen-en-wetten-dit-jaar-voorbe-
reiden-op-slimme-voertuigen/
RVO. (z.d.). Milieu en elektrisch rijden | RVO.nl. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.rvo.nl/onderwer-
pen/duurzaam-ondernemen/energie-en-milieu-innovaties/2-elektrisch-rijden/informatie-over-elektrisch-rijden/mili-
eu-en-elektrisch-rijden
Springtime. (2018). SPRINGTIME - Jack step. Geraadpleegd op 7 januari 2019, van https://springtime.nl/nl/
Stanton, B. (2010). humansofnewyork. Geraadpleegd op 4 januari 2019, van http://www.humansofnewyork.com/
Studio Drift. (2016). Flylight [Blogpost]. Geraadpleegd op 27 december 2018, van http://www.studiodrift.com/work/#/work/
flylight/
Studio Drift. (2017a). Franchise Freedom [Blogpost]. Geraadpleegd op 27 december 2018, van http://www.studiodrift.com/

work/#/franchise-freedom/
Studio Drift. (2017b). Materialism. Geraadpleegd op 28 december 2018, van http://www.studiodrift.com/materialism/
Tesla. (2009). Model S | Tesla Nederland. Geraadpleegd op 7 januari 2019, van https://www.tesla.com/nl_NL/models
TNO/CBS. (2014). Werkstress, Burn-out en verzuim in cijfers. Geraadpleegd van https://www.monitorarbeid.tno.nl/dynamics/
modules/SFIL0100/view.php?fil_Id=149
Trendwatching.com. (2014). Consumer Trend Canvas. Geraadpleegd op 4 januari 2019, van https://trendwatching.com/
trends/consumertrendcanvas/
Universiteit Twente, & CBRE. (2017). Het sneeuwbaleffect van Healthy Offices. Geraadpleegd van https://cbrenl.uberflip.
com/i/822291-het-sneeuwbaleffect-van-healthy-offices?utm_source=Uberflip&utm_medium=Persbericht&utm_con-
tent=E-paper&utm_campaign=healthy+offices&utm_term=Pers
Vogue Paris. (2018, 12 maart). Fall/Winter 2018-2019 fashion trends. Geraadpleegd op 28 december 2018, van https://
en.vogue.fr/fashion/fashion-inspiration/diaporama/fall-winter-2018-2019-fashion-trends/49630
Vogue. (2018, 2 oktober). Spring 2019 Ready-to-Wear - Louis Vuitton [Blogpost]. Geraadpleegd op 27 december 2018, van
https://www.vogue.com/fashion-shows/spring-2019-ready-to-wear/louis-vuitton
Volvo. (z.d.). 360c | A new way to travel | Volvo Cars. Geraadpleegd op 27 december 2018, van https://www.volvocars.com/
intl/cars/concepts/360c
We Are Social, & Hootsuite. (2018, 30 januari). Digital in 2018: World’s internet users pass the 4 billion mark. Geraadpleegd
op 28 december 2018, van https://wearesocial.com/blog/2018/01/ global-digital-report-2018
Winston, A. (2018a, 7 december). Schimmel and Schweikle distort generic office chairs to create outsized furniture. Geraad-
pleegd op 27 december 2018, van https://www.dezeen.com/2018/12/09/schimmel-schweikle-return-to-default-office-fu-
rniture-design/

Winston, A. (2018b, 4 december). Grafeoiphobia is a furniture collection for desk-shy, bed-happy workers. Geraadpleegd op
27 december 2018, van https://www.dezeen.com/2018/12/04/grafeoiphobia-office-furniture-geoffrey-pascal-bed-desk/
Zoov. (2018). Zoov – Le vélo électrique partagé qui respecte la ville. Geraadpleegd op 5 januari 2019, van https://www.zoov.
eu/fr/

Bijlage 2: Business Model
Canvas
1. Key Partners
De gemeente Gouda werkt samen met
veel organisaties. Het is moeilijk om
deze allemaal op te noemen, maar
hieronder volgen er een aantal:
• Politie Hollands Midden
• Brandweer Hollands Midden
• Openbaar Ministerie
• Woningbouwcorporaties
• Goudse ondernemers
• Groene Hart Ziekenhuis
• Onderwijsinstellingen
• Andere gemeentes
• Rijksoverheid
• Provincie
2. Key Activities
De taken van de gemeente zijn de
volgende (Rijksoverheid, 2018):
• Bijhouden wie er in de gemeente
wonen;
• Officiële documenten uitgeven;
• Uitkeringen verstrekken aan wie
niet in eigen levensonderhoud kan
voorzien;
• Verantwoordelijk voor de Wet
maatschappelijke ondersteuning,
de Participatiewet en de jeugdhulp;
• Verantwoordelijk voor de huisves-
ting van scholen en geld verstrek-
ken aan leerlingen die extra bege-
leiding nodig hebben;
• Bestemmingsplannen maken;
• Toezicht houden op de woning-
bouw en afspraken maken met wo-
ningcorporaties;
• Straten, wegen, voetpaden en fiets-
routes aanleggen en deze onder-
houden;
• Wet milieubeheer uitvoeren;
• Subsidies verstrekken;
• Zorgen dat bedrijventerreinen goed
bereikbaar zijn.
3. Key Resources
Ook voor deze stap geldt dat een
gemeente zoveel hulpbronnen afhan-
kelijk is. Veel meer dan de meeste or-
ganisaties.
Het belangrijkste voor de gemeente
Gouda zijn de mensen die het werk
moeten doen. De burgemeester, wet-
houders en ambtenaren, maar ook de
Gouwenaars zelf die uiteindelijk hun
eigen stad maken. Daarnaast natuurlijk
al de gebouwen en publieke ruimtes
waarvoor de gemeente verantwoorde-
lijk is. Ook de infrastructuur is onmis-
baar voor de gemeente Gouda. En al
het materieel dat nodig is voor onder-
houd en verbetering van de faciliteiten.
4. Value Proposition
Gouda heeft een aantrekkelijke en le-
vendige binnenstad, die steeds verder
wordt ontwikkeld. De leegstand wordt
aangepakt, de binnenstad opgeknapt
en het diverse karakter behouden. Er
zijn zowel veel lokale en kleine winkel-
tjes te vinden als veel landelijke en in-
ternationale winkelketens.
Een ander sterk punt van Gouda is de
centrale ligging. Midden in het groene
hart en de Randstad. Op vrijwel gelijke
afstand liggen Den Haag, Rotterdam
en Utrecht. Zowel voor automobilis-
ten als voor reizigers met het openbaar
vervoer ligt Gouda gunstig. Dankzij de
Gouwe en de Hollandsche IJssel ligt

Gouda ook op de vaarroute van veel
binnenvaart.
Gouda is een historische stad, wat terug
is te zien aan de grachten, het Stadhuis,
de Sint-Janskerk, de Kaaswaag en vele
andere gebouwen. In de middeleeu-
wen floreerde Gouda, mede vanwege
de gunstige ligging.
Tot slot staat Gouda bekend om een
aantal producten en evenementen:
stroopwafels, kaarsen, pijpen, Goudse
kaas en Kaarsjesavond. Dit maakt van
Gouda een culturele en toeristische
trekpleister.
5. Customer Relationships
Vaak wordt er top-down gecommu-
niceerd. Het College besluit iets en
communiceert dit met de inwoners.
Hiervoor wordt natuurlijk wel vaak
input opgehaald bij de Gouwenaars:
bottom-up communicatie. En er zijn
gelijkwaardige gesprekken waarin ver-
tegenwoordigers van meerdere be-
langhebbenden in gesprek gaan.
Vertegenwoordigers van gemeente,
inwoners, bedrijven e.d.
6. Channels
De inwoner en de gemeente Gouda
staan onder andere op de volgende
manieren in contact met elkaar:
• Telefonisch, via de mail en via
WhatsApp
• Een afspraak maken in het huis van
de stad voor administratieve zaken.
• Er zijn allerlei meldpunten die je
kunt benaderen. Denk aan klachten,
discriminatie, jeugdzorg e.d.
• Online communicatie zoals de
website en social media + offline
communicatie, zoals posters, eve-
nementen e.d.
• De Goudse Post is een krant waar
gemeentelijke informatie in ver-
schijnt.
7. Customer Segments
De doelgroep van de gemeente Gouda
is niet zomaar te beschrijven. Ik kies
voor de inwoners van Gouda als doel-
groep, omdat de trends van toepas-
sing zijn op hen. Over deze doelgroep
zal ik wat cijfers en feiten noemen om
duiding te geven.
De gemeente Gouda telt 73.021
inwoners per augustus 2018. De man/
vrouw-verdeling is nagenoeg gelijk.
Een huishouden in Gouda telt gemid-
deld 2,19 personen. 39% van de huis-
houdens telt één persoon en 61% telt
meerdere personen. 24,8% van de
inwoners heeft een migratieachter-
grond. (Gemeente Gouda & Future-
consult, 2018).
23,7% van de inwoners van Gouda is
tussen de 0 en 20 jaar, 58,2% tussen
de 20 en 65 jaar en 18,1% is 65+. Deze
cijfers zijn representatief voor Neder-
land. (Gemeente Gouda & Futurecon-
sult, 2018). 47,6% van de Gouwenaars
is ongehuwd, 39,4% gehuwd, 8,2% ge-
scheiden en 4,8% verweduwd (AlleCij-
fers, 2018).
De gemeente Gouda heeft een inwo-
nerdichtheid van 4.266 inwoners per
km2. Dat is vrij hoog. Er zijn 32.908
woningen in Gouda, waarvan 54%

koop, 32% sociale huur en 14% parti-
culiere huur. De gemiddelde woning-
waarde in Gouda is €188.000 en de wo-
ningprijs per m2 bedraagt zo’n €2500.
Daarmee liggen deze waardes lager
dan in de regio (Gemeente Gouda &
Futureconsult, 2018).
In Gouda zijn er 752,9 banen per
1.000 inwoners. Het gemiddelde ge-
standaardiseerde inkomen bedraagt
€25.400. Het werkloosheidspercentage
is 4,9%. Van de laag opgeleiden is 9%
werkloos en van de inwoners met een
niet-Westerse migratieachtergrond
15% (Gemeente Gouda & Futurecon-
sult, 2018).
75,5% van de inwoners ervaart de ge-
zondheid als goed of zeer goed. 43%
van de Gouwenaars voelt zich wel eens
onveilig en 22% voelt zich wel eens
onveilig in de eigen buurt (Gemeente
Gouda & Futureconsult, 2018). Diefstal
komt bij 8 op de 1000 inwoners voor,
vernieling bij 6 op de 1000 en geweld
en seksmisdrijven ook bij 6 op de 1000
(AlleCijfers, 2018).
In Gouda zijn er momenteel vijf
grootste partijen met vier zetels: CDA,
ChristenUnie, D66, VVD en PvdA. Bij de
landelijke verkiezingen in 2017 werd
er het meest gestemd op VVD, D66 en
PVV (AlleCijfers, 2018).
In Gouda vinden we gemiddeld 1.717
auto’s per km2. Landelijk ligt dit cijfer
op 249 auto’s per km2. Het aantal be-
drijven dat in Gouda gevestigd is groeit
de laatste jaren in alle sectoren (AlleCij-
fers, 2018).
8. Cost Structure
Een analyse van de kostenstructuur
laat ik over aan de beleidsmakers en
het College van burgemeester en wet-
houders van de gemeente Gouda.
9. Revenue streams
Voor een gemeente is deze stap iets
anders dan voor een organisatie,
omdat het hoofddoel geen winstopti-
malisatie is. Daarom zal ik beschrijven
welke inkomsten de gemeente Gouda
jaarlijks heeft:
Gemeentefonds algemeen, gemeente-
fonds sociaal domein, specifieke uitke-
ringen van het Rijk, inzet van reserves,
overig, huur & erfpacht, grondexploi-
taties, overige lokale heffingen, afval-
stoffenheffing, rioolheffing, OZB.

Trendrapport gemeente Gouda

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Trendrapport gemeente Gouda

Similar to Trendrapport gemeente Gouda (20)

Trendrapport gemeente Gouda