2. Historia tlenu Pierwszym odkrywcą tlenu najprawdopodobniej był żyjący w XVI wieku na dworze Zygmunta III Wazy alchemik Michał Sędziwój. Otrzymywał tlen z rozkładu saletry potasowej podczas jej prażenia, które to doświadczenie opisał w swoim dziele z 1604 r. p.t. "Dwanaście traktatów o kamieniu filozofów". Stwierdzał, że saletra jest ciałem złożonym, zawierającym "ducha świata" (tak nazwał tlen, uznając go za kamień filozoficzny), umożliwiającym życie ludzi i zwierząt. Wiedział więc, że gaz jest składnikiem powietrza i jest niezbędny do życia.
3. Tlen został odkryty ponownie przez Carla Sheele przed rokiem 1773, ale odkrycie nie zostało opublikowane przed rokiem 1777, kiedy za odkrywcę uznawano już Josepha Priestley'aktóry otrzymał tlen ogrzewając tlenek rtęci(II) i zbierając wydzielający się gaz. Opublikował on swoje odkrycie w roku 1775. Po raz pierwszy skroplili tlen profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego, Zygmunt Wróblewski i Karol Olszewski, 5 kwietnia 1883 roku.
4. Łacińska nazwa tlenu oxygenium łac. oxygenium (gr. oksy - kwaśny, gennao - rodzę), wprowadzona została przez Antoine Lavoisiera. Polska nazwa "tlen" wywodzi się od słowa "tlić" i została nadana przez Jana Oczapowskiego. Wcześniejsza polska nazwa "kwasoród" była dosłownym tłumaczeniem łacińskiej, a wprowadził ją Jędrzej Śniadecki.
5. Dane ogólne Symbol O Nazwa polska tlen Rok odkrycia 1774 Odkrywcy Joseph Priestley-Anglia, Carl Scheele-Szwecja Położenie 16(VIA)/2
6. Własności atomowe Liczba atomowa 8 Liczba masowa 16 Masa atomowa 15.9994(3) Promień atomowy (pm) 66 Promień jonowy (pm) 140
7. Własności fizyczne Temperatura topnienia -222,8 °C Temperatura wrzenia -182,97°C Stan skupienia gaz lub ciecz Kolor gaz-bezbarwny ciecz-jasnoniebieski Zapach bezwonny Ciśnienie pary nasyconej bd Prędkość dźwięku 317,5 m/s
8. Występowanie Zawartość w atmosferze 45,0% Zawartość w skorupie ziemskiej 46,4% Zawartość we Wszechświecie 0,87% Zawartość w ciele człowieka 62,61% Zawartość na Ziemi 30,12% Zawartość w 1000kg wody oceanicznej 858,7kg
9. Tlen w przyrodzie Związki tlenu są niezbędne do życia wszystkim organizmom na Ziemi. Tlen w postaci gazowej jest niezbędny organizmom tlenowym do przeprowadzenia fosforylacji oksydacyjnej będącej najważniejszym etapem oddychania. Niektóre organizmy beztlenowe giną w obecności niewielkich ilości wolnego tlenu. Organizm przeciętnego dorosłego człowieka zużywa w ciągu minuty, ok. 200 ml (0,3 grama) tlenu. Oddychanie czystym tlenem jest dość niebezpieczne, ponieważ podnosi on ciśnienie krwi i wywołuje kwasicę. Niedobór tlenu staje się niebezpieczny dla życia, gdy jego zawartość w powietrzu spada poniżej 10-12%. Zwierzęta wykorzystują go w procesie glikolizy w celu otrzymania energii .
10. Ciekły tlen Ciekły tlen jest to pierwiastkowy tlen w stanie ciekłym. Ma bladoniebieski kolor i silne właściwości paramagnetyczne. Ciekły tlen ma gęstość 1,141 g/cm³ i jest przechowywany w naczyniach kriogenicznych pod normalnym ciśnieniem 101,325 kPa (760 mmHg). Ciekły tlen ma wiele zastosowań przemysłowych i medycznych. Jest otrzymywany (obok ciekłego azotu) przez destylację frakcyjną) skroplonego powietrza. Niska temperatura ciekłego tlenu sprawia, że wiele materiałów włożonych do ciekłego tlenu staje się bardzo kruche. Ciekły tlen jest bardzo silnym utleniaczem; substancje organiczne spalają się w nim szybko i gwałtownie, wiele z nich ulega samozapłonowi lub wybucha. Ciekły tlen w przezroczystym naczyniu.
