SlideShare a Scribd company logo

Tilswstimisi

•
•
A
akax001 akax001
EducationTechnologyBusiness
1 of 14
Download to read offline
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺗﯘران ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ۋە ﺋﯘﻳﻐﯘر، ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ‬ ‫ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﻠﯩﺮى‬ ‫ﺗﻮرﻏﺎ ﻳﻮﻟﻠﯩﻐﯘﭼﻰ : ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮرﺑﯧﺘﯩﺪى ‪ iltebir‬ﺋﻪﭘﻪﻧﺪى‬ ‫ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ: ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر )ﻓﯩﻨﻼﻧﺪﯨﻴﻪ ﺗﯩﻠﻰ، ﺷﻪرﻗﯩﻲ روﺳﯩﻴﻪ ﻓﯩﻦ ﺗﯩﻠﻰ،‬ ‫ۋﯦﻨﮕﯩﺮﯨﻴﻪ ﺗﯩﻠﻰ( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى» ﺳﺎﻣﻮﺋﯧﺪ )ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﻪ ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮى( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى: ﺗﯜرﻛﻰ )ﺗﯘران( ﺗﯩﻠﻰ: ﺗﻮﯕﻐﯘز‬ ‫)ﺷﻪرﻗﯩﻲ ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﻪ ﺧﻪﻟﻘﻰ، ﻣﺎﻧﺠﯘ، داﻏﯘر( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى، ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت ﺑﻪش ﺗﺎرﻣﺎق ﺗﯩﻞ‬ ‫ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﻳﻪﻧﻪ ﺑﻪزى ﺗﯩﻠﺸﯘﻧﺎﺳﻼر ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺗﯩﻠﻼر، ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﻰ، ﺗﻮﯕﻐﯘز-ﻣﺎﻧﺠﯘ ﺗﯩﻞ ﺗﺎرﻣﺎﻗﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺑﯚﻟﯩﺪۇ. ﺋﯘﻻر ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺟﯘﻏﺮاﭘﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺟﺎﻳﻠﯩﺸﯩﺸﻰ‬ ‫ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﻳﺎۋرۇﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﻗﺎراپ، ﺋﯘﻧﻰ ﻓﯩﻨﻼﻧﺪﯨﻴﻪ ﺗﯩﻠﻰ، ﻟﻮﭘﺎر ﺗﯩﻠﻰ،‬ ‫ﺋﯧﺴﻘﻮن ﺗﯩﻠﻰ، ﮬﯘﻧﮕﺎر )ۋﯦﻨﮕﯩﺮ( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺋﺎﺟﺮﯨﺘﯩﺪۇ. ﺳﺎﻣﻮﺋﯧﺪ ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻦ ﭘﺎرﭼﻪ ﺗﯩﻠﻼر ﺳﯜﭘﺘﯩﺪە ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ ﺑﯩﺮ‬ ‫ﺗﻪرەپ ﻗﯩﻠﯩﺪۇ.‬ ‫ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﺪا ﻛﯚپ ﺗﺎرﻣﺎﻗﻠﯩﺮى ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ‬ ‫روﺷﻪن، ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺗﺎرﻣﺎق ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻐﺎ ﻛﯩﺮﯨﺪﯨﻐﺎن ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ۋە ﺗﯩﻠﻼر، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯜرﮔﻪ ﺋﺎﻳﺮﯨﻠﯩﺸﻰ،‬ ‫ﺧﯘﺳﯘﺳﯩﻴﯩﺘﻰ، ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼر ﺗﯜرﻛﻠﻮﮔﻼر-ﺗﯩﻠﺸﯘﻧﺎﺳﻼرﻧﯩﯔ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﺗﯧﻤﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﯘپ، ﺑﯘ ﻳﻪردە ﭼﻪﺗﻨﻪپ ﺋﯚﺗﯩﻤﯩﺰ.‬ ‫ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﻨﻰ ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﻠﯩﺮى ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن دۇچ ﻗﯘراﻟﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﺋﯧﻨﯧﻠﻮﺋﯩﺖ دەۋرﯨﺪە‬ ‫ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن ﺗﯩﻞ دﯦﻴﯩﺶ ﻛﯧﺮەﻛﻤﯘ ﻳﺎﻛﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺶ ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﺪا ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن‬ ‫دﯦﻴﯩﺶ ﻛﯧﺮەﻛﻤﯘ؟ ﺑﯘ ﻣﯘﮬﺎﻛﯩﻤﻪ ﺗﻪﻟﻪپ ﻗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎن ﻣﻪﺳﯩﻠﻪ.‬ ‫ﺷﯘﻧﻰ ﺋﺎﻟﺪﯨﻦ ﺋﯩﺰاﮬﻼپ ﺋﯚﺗﯜش ﻛﯧﺮەﻛﻜﻰ، ﺗﯩﻞ ۋە ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﻣﻪﺳﻠﯩﺴﻰ ﻧﻮﻗﯘل ﺗﯩﻞ‬ ‫ﮬﺎدﯨﺴﯩﺴﻰ ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﻪﻟﯟەﺗﺘﻪ، ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺶ ﺋﺎﻧﺘﺮوﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺋﯩﻨﺴﺎن ﺗﯜرﻛﯜﻣﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺋﯩﺠﯩﺘﻤﺎﺋﯩﻲ ﮬﺎﻳﺎت ﺗﺎرﯨﺨﯩﻨﻰ ﺗﺎﻳﺎﻧﭻ ﻗﯩﻠﻐﺎن ﺳﻪۋەﺑﯩﻴﺎﺗﻠﯩﻖ ﺳﻪﻣﻪرﯨﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت، ﺋﻪﮔﻪر ﺑﯩﺰ ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ‬ ‫ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯘﻻردﯨﻜﻰ ﺋﻮﻣﯘﻣﻠﯘق ۋە ﺋﺎﻳﺮﯨﻤﯩﻠﯩﻘﻼر ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﺗﯜرﻟﻪرﮔﻪ ﺑﯚﻟﯜﻧﯜش، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ‬ ‫ﻓﻮﻧﺘﯩﻜﻠﯩﻚ، ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﯩﻠﯩﻖ، ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ، دﯨﯫﻛﺘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ۋە ﺑﺎﺷﻘﺎ ﮔﺮاﻣﻤﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺧﯘﺳﯘﺳﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ‬ ‫ﺗﻪرﯨﭙﻠﻪش ﺑﯩﻠﻪﻧﻼ ﭼﻪﻛﻠﻪﻧﮕﯩﻨﯩﻤﯩﺰدە ﺗﻮﻟﯩﻤﯘ ﻳﯜزەﻛﻰ ﺑﯩﺮ ﻗﺎﺗﻼﻣﻠﯩﻖ ﺋﯩﻠﻤﯩﻲ ﺧﯩﺰﻣﻪﺗﺘﯩﻦ ﻧﯧﺮﯨﻐﺎ ﺋﯚﺗﻤﯩﮕﻪن‬ ‫ﺑﻮﻟﯩﻤﯩﺰ، ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ، ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﻣﯩﻼدﯨﻴﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ ﻣﯩﯖﯩﻨﭽﻰ ﻳﯩﻠﻼر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا »ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن« ﺋﻮﺗﺘﯘرا‬ ‫ۋە ﻣﻪرﻛﯩﺰﯨﻲ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻧﯩﯔ ﺑﯘ ﺋﯩﻜﻜﯩﻠﻪﻣﭽﻰ ﺋﺎﻧﺘﻮﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺋﺎدﯨﻤﯩﻨﯩﯔ ﺗﯩﻠﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﺗﻪدرﯨﺠﯩﻲ‬ ‫ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن دﯦﻴﯩﺸﺘﯩﻦ ﻛﯚرە، ﺑﯘ ﺗﯩﻠﻨﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن، ﺋﯧﻨﯩﻘﺮاق ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺷﻪﻛﯩﻞ ﺋﺎﻟﻐﺎن،‬ ‫ﺗﯜﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺑﻮﻟﯘپ ﻗﺎﻳﺘﺎ ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﺗﺎﭘﻘﺎن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ-ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺋﯚزﮔﻪرﮔﻪن‬ ‫1‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫داۋاﻣﻰ دﯦﻴﯩﺶ ﮬﻪﻗﯩﻘﻪﺗﻜﻪ ﺋﯘﻳﻐﯘن، ﺑﯘ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺟﯩﺴﻤﺎﻧﯩﻲ ﺗﯜزۈﻟﯜﺷﻰ، ﻗﺎن ﺗﯩﭙﯩﺪە ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ‬ ‫ﺋﺎق ﺟﯩﻨﺴﻠﯩﺮى دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺋﺎﻧﺪروپ- ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺳﺎﻟﻤﺎﻗﻨﻰ‬ ‫ﺋﯩﮕﯩﻠﯩﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﮕﻪ ﺋﻮﺧﺸﺎپ ﻛﯧﺘﯩﺪﯨﻐﺎن ﮬﺎدﯨﺴﻪ، »ۋﯨﺪاس« )داﻧﯩﺶ ﻛﯩﺘﺎﺑﻰ( دەﺳﺘﯜرﯨﮕﻪ ﻛﯩﺮﮔﻪن.‬ ‫»رﯨﮕﺎۋﯨﺪا« ﺟﻪﯕﻨﺎﻣﻪ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدﯨﻦ ﭘﻪﻧﺠﯩﯫپ ۋادﯨﺴﯩﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن‬ ‫ﺟﻪرﻳﺎﻧﻰ ۋە ﺟﻪﯕﻠﯩﺮى ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﺪۇ. ﻣﯘﺷﯘ ﺑﺎﻳﺎﻧﺪﯨﻼ »ﺗﺎران« ﺋﯧﻘﯩﻦ، »ﻗﺎﻧﺎۋﯨﭻ« )ﺧﺎن ﺋﺎﻏﭽﻰ(،‬ ‫»ﭘﯩﺘﻜﺎ« )ﭘﯜﺗﯜك، ﻛﯩﺘﺎب(، »ﺋﺎﻟﯩﻲ« )ﻣﯚﺗﯩﯟەر(، »داس« )ﭘﻪس، ﺗﯚۋەن(، »ﮔﺮاﻣﻤﺎ« )ﮔﻪﻣﻪ، ﻛﻪﻧﺖ(،‬ ‫»ﺟﯩﻨﺎﺑﯩﻞ« )ﻳﯘرت ﺑﯧﺸﻰ(، »ﻳﺎﺑﻐﯘل« )ﻳﺎﻣﻐﯘر(، »ﻣﯘﻟﯘت« )ﺑﯘﻟﯘت(، »ۋاز ﺋﻮرگ« )ﺋﯘﻟﯘغ، ﺑﯜزۈك(،‬ ‫»ﭘﯘﺗﺮا« )ﭘﻪرزەﻧﺖ، ﭘﯘﺷﺘﻰ(، »ﻧﯘﺳﺨﺎ« )ﭘﯘل(، ﺋﺎﺑﺎﺳﯩﻦ« )ﺋﺎﻧﺎ دەرﻳﺎ، ﺋﺎﻧﺎ ﺳﺎي(، »ﺳﯩﺮۇﺗﻰ« )ﺳﻮراپ‬ ‫ﺑﯩﻠﯩﺶ(، »ﺋﺎﻏﻰ« )ﺋﺎﻏﺎ، ﺋﺎﻛﺎ(، »ﺋﺎﮔﺎﻳﻨﻰ« )ﺋﺎﻏﺎ ﺋﯩﻨﻰ، ﻗﯧﺮﯨﻨﺪاش(، »ﺋﺎﮔﻨﻰ« )ﺋﻮت(، »ﻳﺎﺟﺎﻧﺎ«‬ ‫)ﺋﺎزﻧﺎ، ﻗﯘرﺑﺎﻧﻠﯩﻖ(، »ﺋﻮﺗﺘﯘرا« )ﺋﺎرﯨﻠﯩﻖ ﺟﺎﻳﻼر(، »ﺋﺎﺗﺎﻣﺎن« )ﻗﻪﮬﺮﯨﻤﺎن(، »ﺋﺎﻧﺎش« )ﺑﯘرﻧﻰ ﭘﻪس،‬ ‫ﭘﺎﻧﺎق(، »ۋﯨﺰ« )ﺑﯩﺰ(، »ﻳﺎۋاﻧﻎ« )ﻳﺎۋا، ﻳﺎت ﻛﯩﺸﯩﻠﻪر(، »ﺋﯩﺸﻐﺎرا« )ﮬﯩﻤﺎﻳﯩﭽﻰ(، »ﺋﯘﻟﺘﯘرﺧﺎن«‬ ‫)ﺋﯚﻟﺘﯜرﮔﯜﭼﻰ ﺧﺎن، ﺋﯘرۇﺷﻘﯘﭼﻰ ﺧﺎن( ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻖ ﺳﯚزﻟﻪر ﺋﯘﭼﺮاﻳﺪۇ. ﮔﻪرﭼﻪ ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ زاﻣﺎن ﭘﻪﻧﺠﯩﯫپ ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﯩﻨﻰ ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇش ﺋﯚﻟﭽﻪﻣﻠﯩﻚ‬ ‫ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇش ﻗﺎﺋﯩﺪﯨﺴﯩﻐﺎ ﺋﯘﻳﻐﯘن ﺑﻮﻟﻤﯩﺴﯩﻤﯘ، ﻳﯘﻗﯩﺮﯨﺪا ﻣﯩﺴﺎل ﻛﻪﻟﺘﯜرﮔﻪﻧﻠﻪر ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﺪﯨﻦ‬ ‫ﭼﯜﺷﻤﯩﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﯘﭼﺮﯨﻤﯩﻐﺎن )ﻳﺎﻛﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﻪن‬ ‫ﺋﯘﭼﺮﯨﻤﯩﻐﺎن( ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﻪۋﺟﯘت ﺗﯩﻠﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺋﯚزﮔﯩﺮﯨﭗ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ.‬ ‫ﺷﯘﻧﺪاق ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﮬﯩﻨﺪ-ﻳﺎۋرۇﭘﺎ ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺋﺎﻧﺪورۇپ-ﺋﺎرﯨﻴﺎن،‬ ‫ﺋﺎﻧﺪورۇپ-ﺳﯩﻜﻔﻼرﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﻜﻪ ۋە ﺟﻪﻧﯘﺑﻘﺎ ﻛﯚﭼﻜﻪن ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﺟﻪﯕﮕﯩﯟار ۋە ﻏﺎﻟﯩﭗ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺗﻪﺳﯩﺮى‬ ‫ﺗﯜﭘﻪﻳﻠﻰ ﺑﻪزى ﺋﻮﺧﺸﺎﺷﻠﯩﻘﻼرﻏﺎ ﺋﯩﮕﻪ. ﺑﯘ ﻣﯘﮬﯩﻤﻰ ﮔﺮاﻣﻤﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻜﺮەك. ﻣﯩﻜﮕﻮۋﯦﺮن ۋە‬ ‫ۋ.ﺷﯧﻤﯩﺪت ﺑﯘﻧﻰ ﮔﯩﺮاﻣﻤﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺋﻮرﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﻐﺎﻧﯩﺪى. ﺑﯩﺰ ﺑﯘﻧﻰ ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻤﯘ‬ ‫ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﯩﻤﯩﺰ.‬ ‫ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﻛﯚپ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺪﯨﻦ )ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﻪردە 42 ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ دﯦﻴﯩﻠﮕﻪن( ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﺗﺎﭘﻘﺎن‬ ‫ﺋﯩﺨﺘﯩﻴﺎرﯨﻲ ﮬﻪم ﻣﻪﺟﺒﯘرﯨﻲ ﺳﯩﻴﺎﺳﯩﻲ ﺑﯩﺮﻟﻪﺷﻤﻪ ﺋﯩﺪى. ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﻪرﻛﯩﺒﯩﺪﯨﻜﻰ ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘرﻟﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻳﯧﺪﻻر ﺗﯘران راﻳﯘﻧﯩﺪﯨﻦ ﻗﺎﭼﺎن ﻳﯩﺮاﻗﻼپ ﻛﻪﺗﻜﻪﻧﻠﯩﮕﻰ دﯦﮕﻪﻧﺪەك ﺋﯧﻨﯩﻖ ﺋﻪﻣﻪس. ﺗﻮﯕﻐﯘزﻻر ﮬﯘن‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻐﯩﻐﺎ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻗﻮﺷﯘۋﯦﻠﯩﻨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻚ ﺋﻮرۇن ﺗﯘﺗﻤﯩﻐﺎن. ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ‬ ‫ﺧﻪﻟﻖ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺗﯜرﻛﻠﻪر، ﺟﯜﻣﻠﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻗﻮﺷﯘۋﯦﻠﯩﻨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻚ ﺋﻮرۇن ﺗﯘﺗﻤﯩﻐﺎن. ﮬﯘن‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻐﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺧﻪﻟﻖ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺗﯜرﻛﻠﻪر، ﺟﯜﻣﻠﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻣﯘﯕﻐﯘل ﺧﻪﻟﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻨﻰ ﺗﻪﺷﻠﯩﻚ‬ ‫2‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻗﯩﻠﻐﺎن »ﺋﻮرﻣﺎن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى« ﺑﯩﻠﻪن »ﻳﺎﻳﻼق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى« )ب.ﻳﺎ.ۋﯨﻼدﯦﻤﺮﯨﺰوف( ﺋﯩﺪى. ﺋﯘﻧﺪاﻗﺘﺎ‬ ‫ﺑﯘﻻردﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻳﻪﻧﻪ »ﮬﯘن« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺧﻪﻟﻖ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻤﯘ؟ »ﮬﯘن ﺗﯩﻠﻰ« دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ ﺑﯩﺮ‬ ‫ﻣﯩﻠﻠﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻤﯘ؟ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﻠﯩﺮى ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﯩﻜﻰ ﮬﯘن ﻧﺎﻣﻰ ﺑﯩﺮەر ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﺧﺎس ﻧﺎﻣﻰ‬ ‫ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﯩﻨﯩﺪەك، ﺑﯩﺮەر ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯖﻤﯘ ﻧﺎﻣﻰ ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﺎن.‬ ‫ﺋﯘﻧﺪاﻗﺘﺎ، ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪرﻣﯩﺪى ﻳﺎﻛﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘل‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻨﻰ ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﻗﯩﻠﻐﺎن ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر )ﻣﯘﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﻰ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى(ﻣﯩﺪى؟ ﺑﯘ ﻣﻪﺳﻠﯩﮕﻪ‬ ‫ﻛﯚﭘﻠﯩﮕﻪن ﺋﻪﺳﻪرﻟﻪر ﺑﯧﻐﯩﺸﻼﻧﺪى. ﺋﺎﻟﯩﻤﻼر ﺋﻪڭ ﺋﺎﺧﯩﺮى »ﮬﯘﻧﻼر« ﺗﯜﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﺪا ﺳﯚزﻟﯩﺸﯩﺪﯨﻐﺎن ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر‬ ‫ﺋﯩﺪى. دﯦﮕﻪن ﺧﯘﻻﺳﯩﮕﻪ ﻛﯧﻠﯩﺸﺘﻰ. رﯦﻤﯘﺳﺘﺎت، ﻛﻼﭘﺮوﺗﻰ، ﺧﺎۋاﻧﻨﯧﺲ، ﻓﺮاﻧﻜﯥ، رادﻟﻮف، ﮬﯩﺮﺗﻰ، ﻻﺋﻮﻓﯧﺮ،‬ ‫ﭘﺎرﻛﯧﺮ، ﭘﯧﻠﻠﯩﯯت ۋە ﻛﺮاﺋﯘﺳﻜﯩﻲ ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻖ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼر ﻛﯚپ ﻳﯩﻠﻠﯩﻖ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺗﻠﯩﺮى ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا »ﮬﯘﻧﻼر« ﺗﯩﻞ ۋە‬ ‫ﺋﯧﻨﺘﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻤﯘ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﮔﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺑﻮﻟﯘپ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻤﯘ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ۋ ﻣﻪرﻛﯩﺰي‬ ‫ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺳﺎﻛﻠﯩﺮى، ﺳﺎرﻣﺎﺗﯩﻨﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ »ﺋﺎﺗﻠﯩﻘﻼر ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ« ﺗﯩﭙﯩﮕﻪ، ﺑﺎﺷﻘﯩﭽﻪ ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪا »ﻳﺎﻳﻼق‬ ‫ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ« ﺗﯩﭙﯩﮕﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺑﻮﻟﻐﺎن دﯦﮕﻪن ﺧﯘﻻﺳﯩﮕﻪ ﻛﯧﻠﯩﺸﺘﻰ. ﻣﺎ ﭼﺎﯕﺸﯘ »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﻼر ۋە ﮬﯘﻧﻼر«‬ ‫ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا: »ﻧﯚۋەﺗﺘﻪ ﮬﯘﮬﻨﮫ ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﻐﯘﭼﻰ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼر ﮬﯘن ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى‬ ‫ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻐﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ، ﺑﯩﺮدەك ﺗﻮﻧﯘپ ﻳﻪﺗﺘﻰ. ﺑﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﮬﯧﭽﺎﻗﺎﻧﺪاق ﮔﯘﻣﺎن ﺑﻮﻟﻤﺎﺳﻠﯩﻘﻰ‬ ‫ﻻزﯨﻢ«. ﮬﯘن ﺗﯩﻠﻰ ﺗﯜرك ﺗﯩﻠﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻐﺎ ﻗﯘرۇﻟﻐﺎن، »ﮬﯘن ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ‬ ‫دﯦﻴﯩﺶ ﻳﺎۋرۇﭘﺎ ﺋﺎﻟﯩﻤﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜك ﺋﺎﻟﻐﺎن ﭘﯩﻜﯩﺮ ﺋﯧﻘﯩﻤﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرە« دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ. ﺟﻰ. ﻛﻼﭘﺮوﺗﻰ‬ ‫»ﮬﯘﻧﻼر ﻛﯚﻛﺘﯜرﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ- ﺑﻮۋﯨﺴﻰ ﮬﯧﺴﺎﺑﻼﻧﻐﺎن ﺗﯜرﻛﻠﻪردۇر« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﻪﺳﯩﺮ‬ ‫ﻛﯚﺗﯜرۈﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ- ﺑﻮۋﯨﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ ﮬﯘﻧﻼر ﺑﯩﻠﻪن، ﻓﯩﻦ-ﮬﯘﻧﻼرﻧﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ‬ ‫ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر ﻗﺴﯩﻤﯩﻐﺎ ﺑﺎﻏﻼپ ﺋﯩﺰاﮬﻼﻳﺪۇ، ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم »ﮬﯘن ﺗﺎرﯨﺨﯩﻨﯩﯔ ﺋﻮﭼﯧﺮﯨﻜﻠﯩﺮى« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا:‬ ‫»ﮬﯘﻧﻼردا، ﮬﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ ﺋﯩﺘﺘﯩﭙﺎﻗﯩﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜك ﻣﻪۋﻗﻪﺳﯩﺪە ﺋﯩﺪى« )ﻟﯧﻨﯩﻨﮕﺮاد ﻧﻪﺷﺮى، 55-‬ ‫ﺑﻪت( دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ.‬ ‫ﭘﯧﻠﻠﯩﯯت ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺧﻪﻧﺰۇ ﮬﻪرﭘﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺧﺎﺗﯩﺮﻟﯩﻨﭗ ﻗﺎﻟﻐﺎن ﮬﯘن ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﯘﻟﯩﺮﯨﻨﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﮬﯘﻧﻼر‬ ‫ﻳﺎﻛﻰ ﻛﻪم دﯦﮕﻪﻧﺪﯨﻤﯘ ﺋﯘﻧﯩﯔ ﮬﯚﻛﯜﻣﺮان ﻗﺎﺗﻠﯩﻘﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﯩﺪا ﺳﯚزﻟﻪﺷﻜﻪن، دﯦﮕﻪن ﺧﯘﻻﺳﯩﮕﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪن.‬ ‫ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﮔﺮاﻣﻤﻘﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ، ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﻮﻟﮕﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﺸﯩﻤﯘ‬ ‫ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﯩﻨﯔ ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺗﺎرﻣﯩﻘﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﻗﺎﻟﻤﺎق ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﺑﺎﻏﻼش ﺧﺎﮬﯩﺸﯩﻨﯩﯔ‬ ‫)ﻣﻪﺳﻠﻪن ‪ .H‬ﺧﻮۋورد ۋە ‪ S.p‬ﭘﺎﻟﻼﺳﻼر ﺗﻪﺷﻪﺑﺒﯘس ﻗﯩﻠﻐﯩﻨﯩﺪەك( ﺋﺎﺳﺎﺳﺴﯩﺰﻟﯩﻘﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﻰ.‬ ‫ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ، ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻞ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ دﯨﻼر ۋەدﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ‬ ‫3‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺑﻮﻟﯘپ، ﺑﯘ ﺗﯩﻞ ﮬﯘن دۆﻟﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺗﯩﻠﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺘﺘﯩﭙﺎﻗﯩﺪﯨﻜﻰ ﮬﻪرﻗﺎﻳﺴﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘل‬ ‫ﻧﻪﺳﯩﻠﻠﯩﻚ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﺋﻮﻏﺎن )؟ ( ﺳﯩﯫﻧﭙﯩﻲ )؟( ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﯚز ﺗﯩﻠﯩﺪا ﻗﺎﻟﻐﺎن ۋە ﺋﯚز ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺋﯩﺒﺎرﯨﻠﻪرﻧﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﻐﺎن. ﺷﻪرﻗﯩﻲ رۇﺳﯩﻴﯩﺪﯨﻜﻰ ﭼﯘۋاش ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﺎﻟﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﺎق، ﺑﺎرﺗﻮﻟﺪ، ﭘﻮﻣﯧﻠﻠﯩﻲ‬ ‫ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼر ﺑﯘ ﺗﯩﻠﻨﻰ ﻳﺎۋرۇﭘﺎﻏﺎ ﻛﯚﭼﻜﻪن ﮬﯘﻧﻼر ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ داۋاﻣﻰ دەپ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى. ﺑﯘ ﺗﯩﻞ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﯩﻞ ﺑﻮﻟﯘپ ﭼﯩﻘﺘﻰ، ﻓﯧﮭﯩﺮ ﮔﻮﻣﺒﯘﻛﯩﺰ ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼرﻧﯩﯔ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﻠﯩﺮى‬ ‫ﺑﯘﻟﻐﺎر ۋە ﮬﺎزار ﺗﯩﻠﯩﻤﯘ ﭼﯘۋاش-ﮬﯘن ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﻳﯧﻘﯩﻦ ﺋﯚﻟﭽﻪﻣﻠﯩﻚ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى.‬ ‫ﺟﯘﯕﮕﻮ ﻳﯩﻠﻨﺎﻣﯩﻠﯩﺮﯨﺪە ﺋﯩﺰﭼﯩﻞ ﻗﻪﻳﺖ ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﺸﯩﭽﻪ، ﺧﻪن-ۋﯦﻲ ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﯩﺮى دەۋرﯨﺪﯨﻜﻰ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ‬ ‫ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﻪر دەۋرﯨﺪە »ﺗﯧﻠﻰ« )؟( ۋە ﮔﺎۋﭼﯥ )ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن. ﺳﯜي-ﺗﺎڭ دەۋرﯨﺪە ﺋﯘﻻر‬ ‫ﺧﯘﻳﺨﯘ )ﺋﯘﻳﻐﯘر( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن. ﺳﯜي-ﺗﺎڭ دەۋرﯨﺪە ﺋﯘﻻر ﺧﯘﻳﺨﯘ )ﺋﯘﻳﻐﯘر( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﺪى. »ۋﯦﻴﻨﺎﻣﻪ،‬ ‫ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرﯨﯟﯨﻠﯩﻘﻼر ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ«دە ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ »ﺗﯩﻠﻰ ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯖﻜﯩﮕﻪ ﺋﻮﺧﺸﺎش، ﺑﻪزﯨﺪە ﺋﺎزراق ﭘﻪرﻗﻰ ﺑﺎر«‬ ‫دەپ ﺋﯩﺰاﮬﻼﻧﻐﺎن. ﮬﯘﻧﻼر ﻏﻪرﺑﻜﻪ ﻛﯚﭼﻜﻪﻧﺪە ﻛﯘﭼﺎﻧﯩﯔ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪا ﻗﯧﭙﻘﺎﻟﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ‬ ‫ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﻣﯩﻼدﯨﻴﻨﯩﯔ ‪ VI~ V‬ﺋﻪﺳﻪرﻟﯩﺮﯨﺪە »ﻳﯘرت ﺋﯩﻠﻰ« )؟( ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺷﻪﮬﻪر ﻣﻪﻣﻠﯩﻜﯩﺘﻰ ﻗﯘرﻏﺎﻧﯩﺪى.‬ ‫»ﻳﯘرﭘﺎن« - ﺋﺎق ﻗﻪﻟﯭ ﻣﻪﻧﯩﺴﯩﻨﻰ ﺑﯧﺮەﺗﺘﻰ. »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ )؟(، ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر‬ ‫ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ«دە: »ﺑﯘ ﻣﻪﻣﻠﯩﻜﻪﺗﻨﯩﯔ ﺋﯚرپ-ﺋﺎدﯨﺘﻰ ۋە ﺗﯩﻠﻰ ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﻮﺧﺸﺎش« دەپ‬ ‫ﺋﯘﭼﯘر ﺑﯧﺮﯨﻠﮕﻪن.‬ ‫ﺋﻪﻣﺪى ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻼرﻏﺎ ﻣﯘراﺟﯩﯭت ﻗﯩﻼﻳﻠﻰ.‬ ‫ﻛﻮزﻟﻮف 6291- ﻳﯩﻠﻰ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﯩﻴﻪدﯨﻜﻰ ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺗﻪﻛﺸﯜرۈش ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﮬﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ ﺋﺎﻗﺴﺎﻗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﻗﻪﺑﺮﯨﺴﺪﯨﻦ ﭼﯩﻘﻘﺎن زﯨﺒﯘزﯨﻨﻨﻪت ﺑﯘﻳﯘﻣﻠﯩﺮى ۋە ﺳﻪﻧﯭﺗﻠﯩﻚ ﻧﻪﻗﺸﻰ‬ ‫ﻧﯘﺳﺨﯩﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﻗﺎزاﻗﯩﺴﺘﺎﻧﻨﯩﯔ ﺗﯜرﻛﯩﺴﺘﺎن راﻳﻮﻧﻰ ۋە ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ روﺳﯩﻴﻪ-ﻛﺎۋﻛﺎز ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﯩﻨﻰ‬ ‫ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇش ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە ﺋﯘﻻردﯨﻜﻰ ﺋﻮﺧﺸﺎﺷﻠﯩﻘﻼرﻧﻰ ۋە ﮬﻪﺗﺘﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﯩﺰﯨﻢ ﺗﻪﺳﯩﺮدﯨﻜﻰ ﺑﯘﻳﯘﻣﻼرﻧﯩﯔ‬ ‫ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﯩﻴﯩﮕﻪ ﻳﯧﺘﯩﭗ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى. ﺋﯘﺟﻪي )؟( ﺋﻪﭘﻪﻧﺪى ﺑﺎﺷﭽﯩﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﻳﺎﭘﻮﻧﯩﻴﻪ‬ ‫ﻣﯘﺗﻪﺧﻪﺳﺴﯩﺴﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﻪ، ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﯩﻴﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺗﻪﻛﺸﯜرۈﺷﻠﯩﺮى‬ ‫ﮬﯘﻧﻼرﻏﺎ ﺧﺎس ﮬﯧﭽﻘﺎﻧﺪاق ۇچ ۋە ﻧﯧﯯﻟﯩﺖ دەۋرى ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻣﯘﻧﺪاق ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ‬ ‫ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪت ﺋﺎﻧﺪورۇپ-دﯨﯖﻠﯩﯖﻼرﻏﺎ ﺗﻪﺋﻪﻟﻠﯘق ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﺑﯘﻧﯩﯖﺪا ﻣﯘﯕﻐﻮﻟﻮﺋﯩﺪ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮى‬ ‫ﻛﯚرۈﻟﻤﯩﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ، ﺗﯚﻣﯜر ﺋﯩﺨﺘﯩﺮاﺳﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ﮬﯘن ﻣﻪدەﻧﯩﻴﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎرﯨﻼﺷﻤﺎ ﺧﺎراﻛﺘﯧﺮﯨﺪە ﻣﻪۋﺟﯘت‬ ‫ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى. ﺑﯘ ﮬﯘن ﺗﺎرﯨﺨﯩﻨﯩﯔ ﺋﻪڭ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﺎﻧﺪورۇپ-دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﺎرﯨﺨﯩﺪا ۋارﺳﯩﻠﯩﻖ‬ ‫ﻗﯩﻠﯩﺶ ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە ﺑﺎﺷﻼﻧﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻦ داﻻﻟﻪت ﺑﯧﺮﯨﺪۇ. ﺑﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻧﯘرﻏﯘﻧﻠﯩﻐﺎن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ ۋە ﺗﯘران‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻗﻪﺑﺮﯨﻠﯩﺮى ﺋﯜﺳﺘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﻪﻛﺸﯜرۈﺷﻠﻪر ﺷﯘﻧﻰ ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﯩﻜﻰ، دﯨﯖﻠﯩﯖﻼردا ﺋﻪرﻛﻪﻛﻠﻪر ﭼﯧﭽﯩﻨﻰ‬ ‫4‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﭼﯜﺷﯜرۈۋﯦﺘﻪﺗﺘﻰ، ﺋﺎﻳﺎل-ﻗﯩﺰﻻر ﻗﯘﻻﻗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺗﯧﺸﯩﭗ ﮬﺎﻟﻘﺎ-ﺳﯚﻛﻪ ﺗﺎﻗﯩﺸﺎﺗﺘﻰ. ۋە ﭼﺎﭼﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺳﯩﻜﯩﻠﻪك‬ ‫ﻗﺎﻟﺪۇرۇپ ﺋﯘزۇن ﺋﯚرۈۋاﻻﺗﺘﻰ. ﺑﯘ ﺋﺎدەت ﮬﯘن ﺋﯩﻤﭙﯩﺮﯨﻴﯩﺴﻰ دەۋرﯨﺪە ﺋﻮﻣﯘﻣﯩﻴﯜزﻟﯜك داۋام ﻗﯩﻠﺪى.‬ ‫ﻣﯩﻼدﯨﻴﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ‪ XVII‬ﺋﻪﺳﯩﺮﮔﻪ ﻳﻪﺗﻜﻪﻧﺪە ﻣﺎﻧﺠﯘﻻر ﺑﯘ ﺋﺎدەﺗﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﺪى.‬ ‫ﻳﯘﻗﯩﺮﯨﺪا ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻧﻼردﯨﻦ ﺷﯘ ﻧﻪرﺳﻪ روﺷﻪﻧﻠﻪﺷﺘﯩﻜﻰ، ﺋﻮرال-.ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻖ ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﻪڭ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﺎرﯨﻴﺎن-دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﯘل ﻗﯩﻠﯩﭗ‬ ‫راۋاﺟﻠﯩﻨﯩﭗ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن. ﺑﯘ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯩﻞ ﺗﯜرﻛﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﺎﺳﺎس ﺳﯧﻠﯩﺶ ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﮬﯩﻨﺪ-ﻳﺎۋرۇﭘﺎ‬ ‫ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﺑﻪزﯨﺒﯩﺮ ﺗﯩﻠﻼرﻏﺎ ﺗﻪﺳﯩﺮ ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪن ﻳﺎﻛﻰ ﻣﯘﮬﯩﻢ ﺑﯩﺮ ﻣﻪﻧﺒﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﺋﺎۋاﻳﯩﭗ، ﻣﯩﻠﯩﺮ، ﻛﺎراﻛﻮف‬ ‫ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼرﻧﯩﯔ ﭘﻪرﯨﺰﯨﭽﻪ، ﺷﻪرﻗﯩﻲ ﺋﯩﺮان ﺗﯩﻠﻰ دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﯟاﺗﻘﺎن ﺗﯩﻞ ﻳﻪرﻟﯩﻚ ﻛﻮﻧﺎ ﺋﯩﺮان ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺗﯩﻠﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎرﯨﻴﺎن-ﺳﺎك ﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت ﺋﯩﻜﻜﻰ ﻣﻪﻧﺒﻪ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺗﻪدرﯨﺠﯩﻲ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن.‬ ‫ﻳﯘﻗﯩﺮﯨﺪا ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻧﻼردﯨﻦ ﻳﻪﻧﻪ ﺷﯘ ﻧﻪرﺳﻪ روﺷﻪﻧﻜﻰ، ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﯧﺮرﯨﺘﻮرﯨﻴﺴﯩﺪە ﺗﯜرك‬ ‫ﺗﯩﻠﻰ، ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﮬﯘن ﺗﯩﻠﻰ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﻪﻣﻪس.‬ ‫ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻞ ﺋﻪڭ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ دﯨﻼر ۋە دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﯩﻞ ﺋﯘﻟﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻐﺎ ﻗﯘرۇﻟﻐﺎن ﺑﻮﻟﯘپ، ﮬﯘن‬ ‫ﺗﻪﯕﺮﯨﻘﯘﺗﻠﯘﻗﻰ، ﻛﯚﻛﺘﯜرك ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﻮﻣﯘﻣﻼﺷﺘﯘرۇﺷﻘﺎ ﻛﯚرۈﻧﻪرﻟﯩﻚ ﺗﻪﺳﯩﺮ‬ ‫ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪن.‬ ‫ﺷﯘﻧﯩﻤﯘ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺋﯚﺗﯜش ﮬﺎﺟﻪﺗﻜﻰ، ﻣﯩﻼدﯨﻴﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺗﺎرﯨﺦ ﺳﻪﮬﯩﭙﯩﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﯩﺮﯨﭗ ﻛﻪﻟﮕﻪن‬ ‫ﺋﺎق ﮬﯘﻧﻼر )ﺋﯧﻔﺘﺎﻟﯩﺘﻼر(-ﭘﺎﻣﯩﺮﯨﻤﻮﻧﻠﯩﺮى ﺷﯜﺑﮭﯩﺴﯩﺰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺋﯩﺪى. ﺋﯘﻻ رﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺷﻪرﻗﯩﻲ ﺋﯩﺮان‬ ‫ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﯘﭼﺮﯨﺪى. ﺋﺎﻟﯩﻤﻼرﻧﯩﯔ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺗﯩﭽﻪ، ﺋﺎق ﮬﯘﻧﻼر ﻣﻮﯕﻐﯘل داﻟﯩﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺋﻪﻣﻪس،‬ ‫ﺟﯘﯕﻐﺎر داﻻﺳﻰ ۋە ﻳﻪﺗﺘﻪ ﺳﯘدﯨﻦ ﻛﻪﻟﮕﻪن، ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ )ﺳﯧﺮﯨﻖ( ﺗﻪﺳﯩﺮﮔﻪ ﺋﯘﭼﺮاش دەرﯨﺠﯩﺴﻰ ﺋﺎزراق‬ ‫ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺋﯩﺪى. ﻳﻪﺗﺘﻪﺳﯘ، ﻓﻪرﻏﺎﻧﻪ )ﻛﻪﯕﮕﻮردﯨﻜﻰ( ﺋﻪﺗﺮاﭘﯩﺪا ﮔﻮرﯨﻠﻮف ﺗﻪرﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ‬ ‫ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎن، ﺧﺎرەزم )ﻗﯘﻳﺎﻳﺎز، ﺷﻪﮬﯩﺖ ﺋﻪﺳﻪردﯨﻜﻰ( راﻳﯘﻧﯩﺪا ﻣﯩﻼدﯨﻴﻪ ‪ IV~V‬ﺋﻪﺳﯩﺮﮔﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺑﻮﻟﻐﺎن‬ ‫ﺋﺎق ﮬﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺮى ﺧﯘددى »ﻟﻴﺎﯕﻨﺎﻣﻪ«دە زﯨﻜﯩﺮ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎن ﺋﺎدەت-ﻗﺎﺋﯩﺪﯨﻠﻪر ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ دەﭘﻨﻪ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‬ ‫ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﻰ. ﺑﻪزى ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﻼر ﻛﻮرﻻ ﻳﯧﻨﯩﺪﯨﻜﻰ »ﻛﯚﻧﭽﻰ دەرﻳﺎﺳﻰ«ﻧﻰ، ﮬﯘن )ﻛﯚن( ﺋﺎﻗﺴﺎﻗﺎﻟﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ، ﻗﯘﻳﺎﺷﻘﺎ ﺳﯧﻐﯩﻨﯩﺸﻘﺎ ۋە ﮬﻪﺗﺘﺎ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ »ﺋﻮﻏﯘزﻧﺎﻣﻪ« ﺋﯧﭙﻮﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘزﺧﺎﻧﻨﯩﯔ ﭼﻮڭ ﻛﯜن ﺧﺎن‬ ‫ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ، ﺋﺎق ﮬﯘﻧﻼرﻧﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎ »ﺋﺎﺧﯘن« ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ ﺑﺎﻏﻼپ ﺋﯩﺰاﮬﻠﯩﺸﯩﺪۇ.‬ ‫ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﻼر ﺋﺎﺋﯩﻠﯩﺴﻰ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺳﻪۋەﺑﻠﻪر ﺗﯜﭘﻪﻳﻠﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر‬ ‫)ﺋﻮﻏﯘز( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﺑﯚﻟﯩﻨﯩﺪۇ.‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺋﯩﺪى. ﻣﯩﻼدﯨﻴﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ ‪ III‬ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﮬﯘن‬ ‫ﻗﻮﺷﯘﻧﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎﺗﯘر )ﻣﻪﺗﻪ، ؟( ﺗﻪﯕﺮﯨﻘﯘت ﺑﺎﺷﭽﯩﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﻳﯜرۈﺷﻠﯩﺮﯨﺪە دﯨﯖﻠﯩﯔ، ﺟﻪﻧﻜﯘن‬ ‫5‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫)ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ(ﻻر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﭼﯩﻨﺴﺎ )؟( ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﻧﺎﻣﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎﻧﯩﺪى، ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼرﻧﯩﯔ‬ ‫ﭘﯩﻜﯩﺮﯨﭽﻪ ﭼﯩﻨﺴﺎ–قعىحاٿﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻧﺎﻣﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﺑﯩﺰ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﻪردە‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼرﻧﯩﯔ ﻧﺎﻣﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻛﯚﭘﯩﻨﭽﻪ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ، ﺑﺎﺳﻤﯩﻞ، ﺋﻮﺳﻜﺎك، ﺳﯩﺮﻏﯘﭼﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‬ ‫ﻛﯚرﯨﻤﯩﺰ. ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﻼر ﺋﺎﻧﺘﻮروﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻼر ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ۋە‬ ‫ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﺎرﻣﺎﻗﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺑﯚﻟﯩﺪۇ، ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮى: ﭼﯘي ۋە ﺋﺎرﻏﯘت‬ ‫دەرﻳﺎﻟﯩﺮى ﺋﯧﻘﯩﻨﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﯩﻠﯧﻜﺘﯩﻠﻼر )ﭼﯘي ﻛﺮﯦﻠﯩﺮى(، ﺑﺎش ﻛﺎۋوس ۋە ﺋﻮﻻﮔﺎن دەرﻳﺎﻟﯩﺮى ﺳﺎﮬﯩﻠﯩﺪﯨﻜﻰ‬ ‫ﺗﯧﻠﺴﻼر )ﺋﻮﻻﮔﺎن ﻛﺮﯦﻠﯩﺮى(، ﭼﯩﺮﯨﻚ دەرﻳﺎﺳﻰ ﺑﻮﻳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﯧﻠﯩﯟۇﺗﻼرﻧﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﺋﯧﻠﯩﭗ ﻗﺎﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ،‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯩﻠﻰ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺗﻪرﻛﯩﺒﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﻗﺎزاﻗﻼر، ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻر، ﺑﺎﺷﻘﯩﺮﺗﻼر، ﺗﯜﺑﻮرﻻر، ﺑﺎراﺑﯩﻦ ﺗﺎﺗﺎرﻟﯩﺮى،‬ ‫ﻗﯩﺴﻤﻪن )ﺋﻪﻣﻤﺎ دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺋﯚزﺑﯧﻜﻠﯩﺮى ﭼﯜﺷﻪﻧﭽﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ( ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯚز ﺑﯧﻜﻠﻪرﻧﯩﻤﯘ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ‬ ‫ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﺋﻪﻣﻤﺎ، ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﺧﺎن ﻧﺎﻣﯩﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﻐﺎن ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﯚز ﺑﯧﻚ ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﻰ ﺑﯘ ﭼﯜﺷﻪﻧﭽﯩﺪﯨﻦ‬ ‫ﭘﻪرﻗﻠﻪﻧﺪۈرۈش ﻻزﯨﻢ.‬ ‫ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﻪر، ﺳﯘرﻻر، ﻛﻪرﻛﻪﻧﻠﻪر، ﻛﻮﺷﺘﯩﻨﻼر ۋە ﺗﯘﺑﺎﻻرﻧﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ‬ ‫ﺋﺎﻟﯩﺪۇ، ﺗﯘﺑﺎﻻردا ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ۋە ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎرﯨﻼﺷﻤﯩﭽﯩﻠﯩﻘﻰ ﺧﯧﻠﯩﻼ روﺷﻪن، ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﻧﯘﻗﺘﯩﺴﯩﺪﯨﻦ‬ ‫ﺋﺎﻟﻐﺎﻧﺪا ﻣﺎﻧﺎ ﻣﯘﺷﯘ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﯩﺮى ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ‬ ‫ﺑﻮﻟﯘپ، ﺋﺎﻧﺘﺮوﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺋﯘﻻردا ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮى ﺗﻮﻟﯩﻤﯘ ﺳﯘس. ﺋﯘﻻر ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر ۋە‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻳﯩﺪﻻر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﭼﻪ ﺋﺎق ﺟﯩﻨﺲ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮى ﺋﯜﺳﺘﯜن ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪردۇر. ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ،‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﻪڭ دەﺳﻠﻪپ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن ﻳﺎﻳﻼق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﯚﭘﺮەك‬ ‫ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺑﻮﻟﯘپ، ﺋﯘﻻر دﯨﯖﻠﯩﯔ ۋە ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ‬ ‫ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﮔﻪ ﺑﯘ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﻨﻰ ﻳﻪﺗﻜﯜزۈش ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﻐﺎ ﻗﺎﺗﻨﺎﺷﻘﺎن.‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى »ﻗﻪﻧﻨﺎﻣﻪ«ﻧﯩﯔ 49- ﺟﯩﻠﺪى ﺑﯩﻠﻪن »ﺋﯜچ ﭘﺎدﯨﺸﺎﮬﻠﯩﻖ ﺗﻪزﻛﯩﺰﯨﺴﻰ«ﻧﯩﯔ 03-‬ ‫ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﯩﭗ ﻗﺎﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ، ﺋﻮرﺧﻮن ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺋﺎﺑﯩﺪﯨﻠﯩﺮﯨﻤﯘ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﻗﺎﺗﺎرﯨﺪا ﺗﯩﻠﻐﺎ‬ ‫ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎﻧﯩﺪى. ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻗﺎﻧﺪاق ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن. ﺋﯘﻻر ﻣﻪرﻛﯩﺰﯨﻲ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدا ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﯨﻦ ﺑﺎرﻣﯩﺪى‬ ‫ﻳﺎﻛﻰ دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق داﻟﯩﺴﯩﺪﯨﻦ ﺑﯘﻳﺎﻗﻘﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﻤﯘ دﯦﮕﻪن ﻣﻪﺳﻠﯩﻠﻪرﮔﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﺪە ﺑﯘ ﮬﻪﻗﺘﯩﻜﻰ ﻧﯘرﻏﯘن‬ ‫ﻛﻮﻧﻜﺮﯦﺖ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺗﯧﻤﯩﻼر ﺗﯧﺨﻰ روﺷﻪن ﺋﻪﻣﻪس. ﺷﯘﻧﺪاﻗﻤﯘ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ‬ ‫ﻳﯧﻘﯩﻦ ﻳﺎﺷﯩﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﯩﺶ ﻣﯘﻣﻜﯩﻦ. دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﺪە ﺷﯘﻧﻰ ﺋﯧﻴﺘﯩﺶ‬ ‫ﻣﯘﻣﻜﯩﻨﻜﻰ، ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻳﻪﺗﺘﻪﺳﯘ ۋە ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ راﻳﯘﻧﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺳﯜرۈﻟﮕﻪﻧﺪە‬ ‫ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻗﯩﭙﭽﺎق داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ )ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘز داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ( ﺳﯜرۈﻟﮕﻪﻧﯩﺪى.‬ ‫ﻟﻮﺑﻠﻮك )‪ (Loblok‬ﻣﻪﻳﻠﻰ ﺋﻮرﺧﻮﻧﺪا ﻳﺎﻛﻰ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﺪا ﺑﻮﻟﺴﯘن ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺮﯨﺪە دەﭘﻨﻪ‬ ‫6‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺋﯘﺳﯘﻟﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﻗﺎﺋﯩﺪە ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﺋﻮرۇﻧﺪاﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻗﻪﺑﺮە ﺗﻮﭘﯩﺴﯩﻐﺎ ﺋﯘدۇل ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﭗ ﻳﺎﻏﺎچ‬ ‫ﻗﻮﻧﭽﺎق ﻗﺎدﯨﻠﯩﭗ، ﺑﯩﺮ دۆۋە ﺗﻮﭘﺎ ﺋﯩﭽﯩﺪە ﺷﻪرﻗﻘﻪ ﻗﺎراپ ﻳﺎﺗﻘﯘزۇﻟﻐﺎن ﺟﻪﺳﻪﺗﻨﯩﯔ ﻗﻮﻟﯩﺪا ﺑﯩﺮ ﺗﺎۋاﻗﻨﻰ ﺗﯘﺗﯘپ‬ ‫ﻳﺎﺗﯩﺪﯨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﯧﻨﯩﻘﻠﯩﻐﺎن. ﻟﻮﺑﻠﻮﻛﻨﯩﯔ ﺋﯧﻴﺘﯩﺸﯩﭽﻪ، ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺑﯩﺮدﯨﻦ »ﻗﺎﭘﭽﺎق« )ﻗﺎﭘﭽﯩﻖ(‬ ‫ﺋﯧﺴﯩﯟاﻟﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﯘپ، ﺑﯘ ﺧﯩﻞ ﺗﯧﺮﯨﺪﯨﻦ ﻳﺎﺳﺎﻟﻐﺎن ﻗﺎﭘﭽﯘﻗﻘﺎ ﺑﯩﺮ ﻛﯩﭽﯩﻜﻜﯩﻨﻪ ﺗﺎش ﮬﻪﻳﻜﻪل ﺳﯧﻠﯩﻨﻐﺎ. ﺑﯘ‬ ‫ﺋﺎدەت ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﺪﯨﻜﻰ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﻮۋﭼﻰ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪﯨﻤﯘ ﻛﯧﯖﻪﻳﮕﻪن. ﺷﯘﯕﻼﺷﻘﺎ ﻛﯚﭘﻠﯩﮕﻪن‬ ‫ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﻼر »ﻗﯩﭽﺎق« دﯦﮕﻪن ﻧﺎم »ﻗﺎﭘﭽﯘق«، »ﻗﺎﭘﭽﯩﻖ«، »ﻗﺎﭘﭽﺎق« ﺳﯚزﯨﺪﯨﻦ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﻘﺎن دەپ‬ ‫ﮬﯧﺴﺎﺑﻠﯩﺸﯩﺪۇ. ﻣﯚﻟﺪوس ›؟‹ﻻرنع رﯨﯟاﻳﯩﺘﯩﮕﻪ ﻗﺎرﯨﻐﺎﻧﺪا، ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺋﯘرۇﻗﺪاﺷﻠﯩﻖ ﺟﺎﻣﺎﺋﻪﺳﯩﺪە ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺰ‬ ‫ﺋﺎﻏﺰﯨﻐﺎ ﺋﯜچ ﭘﺎرﭼﻪ ﻣﯚﻟﺪۈرﻧﻰ ﺋﯧﻠﯩﺸﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺗﻪﯕﻼ ﮬﺎﻣﯩﻠﺪار ﺑﻮﻟﯘپ ﻣﯚﻟﺪۈﺳﻼرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﺴﯩﻨﻰ‬ ‫ﺗﯘﻏﻘﺎﻧﻤﯩﺶ، ﻣﺎرﻛﻮﭘﻮﻟﻮﻧﯩﯔ »ﺳﺎﻳﺎﮬﻪﺗﻨﺎﻣﻪ«ﺳﯩﺪە ﻳﯧﺰﯨﻠﯩﺸﯩﭽﻪ، ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼردا ﻧﺎﺗﯩﮕﻪي )؟؟؟( ﺋﯩﺴﯩﻤﻠﯩﻚ‬ ‫ﺋﯩﻼھ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﮬﻪرﺑﯩﺮ ﺗﯜﺗﯜﻧﺪە ﺑﯩﺮدﯨﻦ ﻧﺎﺗﯩﮕﻪي ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ ﻳﺎﺳﺎﻟﻐﺎن ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻼر ﺳﺎﻗﻼﻧﻐﺎن. ﻧﺎﺗﯩﮕﻪﻳﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ‬ ‫ﺧﻮﺗﯘﻧﻰ ۋە ﺑﯩﺮ ﻗﺎﻧﭽﻪ ﺋﻮﻏﯘﻟﻠﯩﺮى ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺗﺎﻣﺎق ﻳﯧﮕﻪﻧﺪە ﺑﯩﺮ ﭘﺎرﭼﻪ ﮔﯚﺷﻨﻰ ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺑﯘ‬ ‫ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻼرﻧﯩﯔ ﺋﺎﻏﺰﯨﻐﺎ ﺳﯜرﻛﻪپ ﻗﻮﻳﯘﺷﻨﻰ ﺋﯘدۇم ﻗﯩﻠﻐﺎن. ﺗﯩﻠﻜﺖ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﯩﺪﯨﻤﯘ ﻛﯧﮕﯩﺰدﯨﻦ ﻳﺎﺳﺎﻟﻐﺎن‬ ‫ﻣﯘﺷﯘﻧﺪاق ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻼر ﺑﻮﻟﻐﺎن. ‪ -VIII‬ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻳﺎﻳﻼﻗﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺳﺎﻳﺎﮬﻪﺗﭽﯩﺴﻰ‬ ‫ﻟﻮﺗﺎﻧﯩﻦ ﻣﯘﺷﯘﻧﺪاق ﻧﺎﺗﯩﮕﻪي ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺑﺎرﻟﯩﻘﯩﻨﻰ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻳﻪﻧﻪ »ﺋﻪﻣﯩﺪﮔﯩﻞ« )ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﻼر( ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ‬ ‫ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺸﯩﻨﯩﯖﯩﻤﯘ ﺑﺎرﻟﯩﻘﯩﻨﻰ ﻳﺎزﻏﺎن. ‪ -XI‬ﺋﻪﺳﯩﺮﻧﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﯨﻨﻘﻰ ﻳﯧﺮﯨﻤﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﻪرەب ﺟﯘﻏﺮاﭘﯩﻴﯩﭽﯩﺴﻰ‬ ‫ﺋﯩﺒﻦ ﺧﻪﻟﺪات ﺑﯩﮕﺎﻧﯩﯔ ﻳﯧﺰﯨﺸﯩﭽﻪ، ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﻛﻪﻣﻪك )؟؟؟( دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻜﻪن. ﮔﻪردﯨﺰى ‪-VIII‬‬ ‫ﺋﻪﺳﯩﺮدﯨﻼ ﻛﻪﻣﻪﻛﻠﻪرﻧﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼرﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺗﺎرﻣﯩﻘﻰ ﺑﻮﻟﯘپ، ﻗﻮي-ﻛﺎﻻ ﺑﺎﻗﯩﺪﯨﻐﺎن، ﻗﯩﻤﯩﺰ ﺋﯩﭽﯩﺪﯨﻐﺎن‬ ‫ﺧﻪﻟﻖ دەپ ﻳﺎزﻏﺎن. »ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﯩﻴﻪ ﺧﻪﻟﻖ ﺟﯘﻣﮭﯘرﯨﻴﯩﺘﻰ ﺗﺎرﯨﺨﻰ« دا ﻛﻪرەي ۋە ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﺘﯩﻜﻰ ﻗﻮﺷﻨﺎ‬ ‫ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻧﺎﻳﻤﺎﻧﻼر ﻣﻮﯕﻐﯘل ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن، »ﻧﺎﻳﻤﺎﻧﻼر ﻣﻮﯕﻐﯘل‬ ‫ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﯩﭽﯩﺪە ﺋﻪڭ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪﺗﻠﯩﻚ ﺑﻮﻟﻐﺎن... ﺋﯘﻳﻐﯘر ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن« دەپ‬ ‫ﻗﻪﻳﺖ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎن. »ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼرﻧﯩﯔ ﻣﻪﺧﭙﯩﻲ ﺗﺎرﯨﺨﻰ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﺘﺎ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﻐﺎ ﻛﯩﺮﮔﻪن ﻧﺎﻳﻤﺎن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯜرك ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﻐﺎ ﻳﻪرﻟﯩﻜﻠﻪﺷﻜﻪﻧﻠﯩﻚ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻰ ﺗﻪﭘﺴﯩﻠﯩﻲ‬ ‫ﺳﯚزﻟﻪﻧﮕﻪن. ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﻪردە ﺑﯘ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼر ﺗﯘرﻣﯘش ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﺘﻰ، ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﻗﻮﻳﻨﻰ ﻳﺎﻛﻰ‬ ‫ﻗﻮرﺳﺎﻗﺘﯩﻦ ﻳﯧﺮﯨﭗ، ﻳﺎﻛﻰ ﻗﺎن ﺗﻮﻣﯘرﯨﻨﻰ ﻛﯧﺴﯩﯟﯦﺘﯩﭗ ﺋﯚﻟﺘﯜرەﺗﺘﻰ، ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮى ﻳﻮﺳﯘﻧﯩﺪا ﻗﻮي‬ ‫ﺑﻮﻏﯘزﻻﻳﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺪى، ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘرﻟﯩﺮى ۋە ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﻜﻪ ﺳﯜرۈﻟﯜﺷﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯘ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼﺷﻘﺎن‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺋﺎرال دﯦﯖﯩﺰﯨﺪﯨﻦ ﻛﺎﺳﭙﯩﻲ دﯦﯖﯩﺰﯨﻐﯩﭽﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﻗﺎزاﻗﯩﺴﺘﺎن داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘز‬ ‫داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ ﻳﯚﺗﻜﻪﻟﺪى، دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﯩﺪۇ. ﺷﯘﻧﺪاق ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ۋە ﻣﻪرﻛﯩﺰﯨﻲ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻧﯩﯔ ﭼﻮڭ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ‬ ‫راﻳﻮﻧﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ۋە ﮬﻪرﻗﺎﻳﺴﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﻐﺎن ﻳﯧﯖﻰ ﺗﻪرەﻗﻘﯩﻴﺎت‬ ‫7‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻨﯩﺸﻜﻪ ﺑﺎﺷﻠﯩﺪى. ‪ X-XV‬ﺋﻪﺳﯩﺮﻟﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺑﯩﺮ ﭘﯜﺗﯜن ﺗﯜرك ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﻰ ﺑﻮﻟﯘپ‬ ‫ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺸﻜﻪ ﻛﯩﺮﮔﻪن ﺑﯩﺮ ﺟﻪرﻳﺎن ﺋﯚزﯨﻨﻰ ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪﻧﯩﺪى. ﺋﻪﻣﻤﺎ ﭼﯩﯖﮕﯩﺰﺧﺎن ﻗﻮﺷﯘﻧﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻏﻪرﺑﻜﻪ‬ ‫ﻳﯜرۈش ﻗﯩﻠﯩﺸﻰ ﺑﯘ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﻰ ﺗﻮﺧﺘﺎﺗﺘﻰ، ﺋﺎرﻗﯩﺪﯨﻨﻼ ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﻮردا ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ۋە ﭼﺎﻏﺎﺗﺎي ﺋﯘﻟﯘﺳﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ-ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ ﮬﺎﻟﺪا ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺸﻰ ﺑﯘ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﻰ ﭘﺎرﭼﻪ-ﭘﺎرﭼﻪ ﮬﺎﻛﯩﻤﯩﻴﻪﺗﻠﻪر ۋە ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺶ‬ ‫ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﻐﺎ ﺋﺎﻳﻼﻧﺪۇرۇۋەﺗﺘﻰ. ﺑﯘ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﯩﯔ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺋﺎﻗﯩﯟﯨﺘﻰ ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ زور‬ ‫ﻛﯚﻟﻪﻣﺪە ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن ۋە ﻳﯧﯖﻰ ﺋﯧﺘﻨﯩﯔ ﻧﺎﻣﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﻗﺎﺗﺎر ﻗﯧﺮﯨﻨﺪاش ﺗﯜرﻛﻰ ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪر ﻛﯧﻠﯩﭗ‬ ‫ﭼﯩﻘﺘﻰ. ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﻪڭ ﻛﻪم ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻣﯘ )ﻣﻪﺳﯩﻠﻪن: ﻗﻪﺷﻘﻪرﯨﻴﻪ ۋە ﺋﯩﺪﯨﻘﯘت‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘرﻟﯩﺮى( ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺟﯘﯕﻐﺎرﻻرﻧﯩﯔ ﺑﯘﻧﺪاق ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺧﺎﻟﯩﻲ ﻗﺎﻻﻟﯩﻐﺎن ﺋﻪﻣﻪس. ﻣﻮﯕﻐﯘل ۋە ﺗﺎﺗﺎر‬ ‫ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﻨﻰ ﻳﻪرﻟﯩﻚ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﮔﻪ ﺋﯚﺗﻜﯜزۈش ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ، ﺋﺎﻗﯩﯟەت ﻳﻪرﻟﯩﻚ‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺗﻪرﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺗﯩﻞ، ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪت ۋە ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺋﯚزﻟﻪﺷﺘﯜرۈۋﯦﺘﯩﻠﺪى ۋە ﮬﻪﺗﺘﺎ ۋوﻟﮕﺎ-ﻗﯩﺮﯨﻢ‬ ‫ﺑﻮﻳﯩﻐﺎ ﻛﻪﺗﻜﻪن ﻣﻮﯕﻐﯘل-ﺗﺎﺗﺎرﻟﯩﺮى ﺋﯚز ﻳﯩﻠﺘﯩﺰﯨﺪﯨﻦ ﭘﯜﺗﯜﻧﻠﻪي ﺑﺎﺷﻘﯩﭽﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﻪرﮔﻪ ﺋﯩﮕﻪ‬ ‫ﺑﻮﻟﺴﻰ. ﺑﯘ راﻳﻮﻧﻼردا ﺋﻪﻳﻨﻰ زاﻣﺎﻧﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻛﯜﭼﻠﯜك ﺗﻪﺳﯩﺮى ﺗﯜﭘﻪﻳﻠﻰ، ﺋﯘﻻر ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﻪردﯨﻦ ﮬﺎﻟﻘﯩﭗ ﻛﯧﺘﻪﻟﻤﯩﮕﻪﻧﯩﺪى. ‪ XVI‬ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن ﺋﻪرەب ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﺴﻰ ﺟﻪﻟﯩﻞ ﺋﯚﻣﻪر‬ ‫ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﻮردا ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﮬﻪﻗﻘﯩﺪە ﺗﻮﺧﺘﯩﻠﯩﭗ: ﻗﻪدﯨﻤﺪە ﺑﯘ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر دۆﻟﯩﺘﻰ ﺋﯩﺪى. ﺗﺎﺗﺎرﻻر ﺑﯧﺴﯩﭗ ﻛﯩﺮﯨﭗ‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼرﻧﻰ ﺑﯧﻘﯩﻨﺪۇرۇۋاﻟﺪى. ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺗﺎﺗﺎرﻻر ﺋﯘرۇﻗﻠﯩﺸﯩﭗ، ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼرﻧﯩﻤﯘ‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼﺷﺘﯘرۇۋەﺗﺘﻰ، دەپ ﻳﺎزﻏﺎن.‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ۋە ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻗﯩﺴﻤﻪﺗﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﺑﺎﻏﻠﯩﻖ ﮬﺎﻟﺪا ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻤﯘ‬ ‫ﺋﯚزﯨﮕﻪ ﺧﺎس ﺋﺎﻻﮬﯩﺪﯨﻠﯩﻜﻠﻪرﮔﻪ ﺋﯩﮕﻪ ﺑﻮﻟﯘپ ﻛﻪﻟﺪى. ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ، ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺋﻪڭ دەﺳﻠﻪپ‬ ‫ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ ﺋﺎرﯨﻴﺎن ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﺗﺎرﻣﯩﻘﻰ ﺑﻮﻟﯘﺷﻰ ﺋﯧﮭﺘﯩﻤﺎل. ﺋﺎﻧﺪۇروﻧﻮپ دﯨﯖﻠﯩﯖﻠﯩﺮى‬ ‫ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﺳﯩﻤﺎﭼﻴﻪﻧﻨﯩﯔ »ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺧﺎﺗﯩﺮﯨﻠﻪر« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن. ﺑﻪن ﮔﯘﻧﯩﯔ‬ ‫»ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﻨﯩﯔ »ﺳﯘﺋﯘ ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ« ﻗﯩﺴﻤﯩﺪا: »دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪﯨﻜﻰ دﯦﯖﯩﺰ‬ ‫)ﺑﺎﻳﻘﺎل ﻛﯚﻟﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ- ﺋﺎﭘﺘﻮر( ﺳﺎﮬﯩﻠﯩﺪا ﻳﺎﺷﺎﻳﺪۇ« دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﮕﻪن، »ﺋﯜچ ﭘﺎدﯨﺸﺎﮬﻠﯩﻖ‬ ‫ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ« ﻧﯩﯔ 03- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼردﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻳﻪﻧﻪ ﻳﺎرﯨﺶ ﻳﺎزﯨﻘﻰ )ﺟﯘﯕﻐﺎرﯨﻴﻪ( ۋە ﻳﻪﺗﺘﻪ‬ ‫ﺳﯘدا ﻳﺎﺷﯩﻐﯘﭼﻰ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪﯨﻤﯘ ﺑﯩﺮ ﻗﻪدەر ﺋﯧﻨﯩﻖ ﺟﯘﻏﺮاﭘﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﻪﻟﯘﻣﺎت ﺑﯧﺮﯨﻠﮕﻪن. »ۋﯦﻲ‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ« )؟؟؟( »ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺑﻪدەۋﯨﻠﻪر ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ« ﻗﯩﺴﻤﯩﺪا ﻛﺎﻧﮕﯩﻴﯩﻨﯩﯔ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪا، ﻳﻪﻧﺴﻪي‬ ‫دەرﻳﺎﺳﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎش ﺋﯧﻘﯩﻨﯩﺪا دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺑﺎر، ﺑﯘ »ﻏﻪرﺑﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر« دەپ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﭼﺎۋاﻧﻨﯧﺲ‬ ‫)‪ (chavannes‬دﯨﯖﻠﯩﯖﻼرﻧﻰ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ۋە ﻏﻪرﺑﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر دەپ ﺋﺎﺗﺎش ﺳﯜﻧﺌﯩﻲ ﺑﻮﻟﯘپ،‬ ‫ﺋﻪﺳﻠﯩﺪە ﺋﯘﻻر ﺑﯩﺮ ﭘﯜﺗﯜن ﮔﻪۋدە دەپ ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪﻧﯩﺪى. ﺳﻮۋﯦﺖ ﺋﯩﺘﺘﯩﭙﺎﻗﻰ ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﻠﯩﺮى ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ‬ ‫8‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﯩﺪە ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺑﺎرﻏﺎن ﺧﯩﺰﻣﻪﺗﻠﯩﺮى ﺋﺎرﻗﯩﻠﯩﻖ ﺷﯘﻧﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪﯨﻜﻰ، ﻳﯧﯖﻰ ﺗﺎش ﻗﻮرال دەۋرﯨﺪﯨﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﻼپ ﺋﯘﮔﻼ دەرﻳﺎﺳﯩﺪﯨﻦ ﻳﻪﻧﺴﻪي دەرﻳﺎﺳﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎش ﺋﯧﻘﯩﻨﯩﻐﯩﭽﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺟﺎﻳﻼردا دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن‬ ‫ﺑﻮﻟﯘپ، ﺟﯘﯕﮕﻮﻧﯩﯔ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯔ« ۋە »ﻏﻪرﺑﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯔ« ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ ﻧﺎﻣﻠﯩﺮى‬ ‫ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﯨﻦ ﺑﯩﺮ ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﻧﺎﻣﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت ﺋﯩﺪى. ﺋﺎﻣﯧﺮﯨﻜﺎ ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﺴﻰ ﻣﯩﻜﮕﻮۋﯦﺮﻧﻨﯩﯔ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺸﯩﭽﻪ،‬ ‫ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر ﺧﯘﻳﺨﯧﻼر )؟؟؟( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﻠﯩﺮى ﺑﻮﻟﻐﺎن دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر »ﮬﯩﻨﺪ‬ ‫ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ« دا ﺳﯚزﻟﯩﺸﯩﺪﯨﻐﺎن ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼردﯨﻦ ﺋﯩﺪى. ﺋﯘﻻر ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯜس ﺋﺎﻟﻐﺎن. »ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ«‬ ‫ﻧﯩﯔ 49- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﮔﯘاﺟﯘ )؟؟؟ داش ﺋﺎﺗﺎ( ﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪا ﺧﯘﺟﻴﻪ )ﻗﻮﺟﯘ ﺋﯘﻳﻐﯘرﻟﯩﺮى(، ﺋﯘﺳﯘﻧﺪﯨﻦ‬ ‫ﺋﯩﺒﺎرەت ﺋﯜچ ﺋﻪﻟﻨﻰ ﺑﯧﺴﯩﯟاﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن. ﺑﯘ ﺋﯩﺴﻜﻪﻧﺪەر زۇﻟﻘﻪرﻧﻪﻳﻦ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدﯨﻦ‬ ‫ﭼﯧﻜﯩﻨﯩﭗ ﺋﺎﻧﭽﻪ ﺋﯚﺗﻤﯩﮕﻪﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ﺋﯩﺶ. »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ« ﻧﯩﯔ 89- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا‬ ‫دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺧﯘﺟﻴﻪﻟﻪرﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﭘﯜﺗﯜن ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﯩﻨﯩﭗ ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﺪى.‬ ‫»ﻳﯧﯖﻰ ﺗﺎﯕﻨﺎﻣﻪ« ﻧﯩﯔ 712- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﮔﺎۋﺟﯜي ﮔﺎۋﮔﯘي )ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر(ﻧﯩﯔ ‪ VII‬ﺋﻪﺳﯩﺮدﯨﻜﻰ ﻣﻪﺷﮭﯘر‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻر ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﮕﻪن.‬ ‫ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﻛﯜﻧﺪە ﺋﯘﺳﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﮬﯘﻧﻼر ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ »ﮬﯩﻨﺪى-ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ« دا ﺳﯚزﻟﻪﺷﻜﯜﭼﻰ‬ ‫ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﺪى دﯦﮕﯜﭼﯩﻠﻪر ﻛﯚﭘﻪﻳﻤﻪﻛﺘﻪ. ﻛﯩﺮاﺋﯘﺳﻲ، ﭼﺎرﭘﻨﯧﺘﯩﺮ ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼر »ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ« دە ﺋﯘﺳﯘﻧﻼر »ﻛﯚك‬ ‫ﻛﯚز، ﻗﻮﯕﯘر ﭼﺎچ« ﺋﯩﺪى دﯦﮕﻪن ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻘﺎ ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻨﯩﭗ، ﺋﯘﻻرﻧﻰ ﻛﺎۋﻛﺎز ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎق ﺟﯩﻨﯩﺲ ﺧﻪﻟﻖ‬ ‫ﺑﻮﻟﺴﺎ ﻛﯧﺮەك دەپ ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﯩﺸﻤﺎﻗﺘﺎ. »ﺧﻪﺗﻨﺎﻣﻪ، ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﻳﯘرت ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ« دە ﺋﯘﺳﯘﻧﻼر ﺋﯘﻟﯘغ ﻳﺎۋﭼﯩﻼر‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ دۇﻧﺨﯘاڭ )داش ﺋﺎﺗﺎ( ﺋﻪﺗﺮاﭘﯩﺪا ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن دەپ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﺷﯘ ﻛﯩﺘﺎﺑﻨﯩﯔ »ﮬﯘﻧﻼر ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ«‬ ‫ﻗﯩﺴﻤﯩﺪا ﺋﯘرۇﺷﻘﺎق دۆﻟﻪﺗﻠﻪر دەۋرﯨﺪە ﺋﯘﺳﯘﻧﻼر ﮔﯘاﺟﯘ )دۇﻧﺨﯘاڭ( دا ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن دەپ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪﻧﮕﻪن.‬ ‫ﺋﯘﺳﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﻤﻰ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدﯨﻜﻰ ﻛﺎﻧﮕﯩﻴﻪ، ﺋﻮﻏﯘز ۋە ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﺳﯩﯖﯩﭗ‬ ‫ﻛﻪﺗﺘﻰ. ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﻤﻰ ﻛﺎﯕﯭﻳﺴﻪن ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﻛﯩﻨﺘﻰ ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪﯨﻦ، ﺋﻮرﺧﯘن ۋە ﺗﻮرا دەرﻳﺎﻟﯩﺮى‬ ‫ﺳﺎﮬﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﻐﺎ ﻳﯚﺗﻜﻪﻟﮕﻪن ﻛﻪرەي، ﻧﺎﻳﻤﺎن ۋە ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺑﯩﻠﻪن ﻗﻮﺷﯘﻟﯘپ ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ‬ ‫ﻗﺎزاق ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺑﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﺎﻳﻼﻧﺪى.‬ ‫ﻳﺎۋﭼﯩﻼر »ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ«دە ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﮕﻪن »ﺋﻮرا ﻛﯚزﻟﯜك، ﺑﻮﻣﺒﺎ ﺳﺎﻗﺎﻟﻠﯩﻖ، ﺋﺎق ﻳﯜزﻟﯜك« ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﻳﯘرت‬ ‫ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﺪى. ﺑﻪزﯨﻠﻪر ﻳﺎۋﭼﻰ-ﺗﻮﺧﺎرﻻرﻧﻰ ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ »ﺗﻮﺧﺮى« دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺸﯩﻐﺎ ﻗﺎراپ‬ ‫»ﺗﯘﻏﻠﻰ« ﺋﯩﺒﺎرﯨﺴﯩﮕﻪ ۋە ﺋﯘﻧﻰ دﯨﯖﻠﯩﯔ - »ﺗﯘﻏﻠﯘق« ﺋﯩﺒﺎرﯨﺴﯩﮕﻪ ﺑﺎﻏﻼﻳﺪۇ. ﻳﺎۋﭼﯩﻼرﻧﯩﻤﯘ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ‬ ‫ﺋﺎرﯨﻴﺎن ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻖ دﯦﮕﻪن ﻛﯚز ﻗﺎراش ﮬﯧﻠﯩﻤﯘ ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜﻛﻜﻪ ﺋﯩﮕﻪ. ﻛﯘﺷﺎن ﺋﯘﻟﯘغ ﻳﺎۋﭼﻰ‬ ‫ﺋﯩﻤﭙﯧﺮﯨﻴﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﺎﻗﭽﯩﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯩﭙﺎدﯨﻠﻪﻧﮕﻪن ﻛﯘﺷﺎن ﺧﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﯜﺳﯩﮕﻪ ﻗﺎراپ ﮔﺎردﻧﯧﺮ ۋە‬ ‫ﻛﯧﻨﯧﺪﯨﻼر ﻛﯘﺷﺎﻧﻼرﻧﻰ »ﺗﯜرك ﻗﯩﻴﺎﭘﻪﺗﻠﯩﻚ ﻛﺎۋﻛﺎز ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻖ« دﯦﮕﻪن ﭘﯩﻜﯩﺮﻧﻰ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺳﯜرۈﺷﺘﻰ.‬ ‫9‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻟﯧﻜﻮك ﺗﯘرﭘﺎن ﻳﺎرﻏﯘل ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺷﻪﮬﯩﺮﯨﺪە ﺳﺎﻗﻠﯩﻨﯩﭗ ﻗﺎﻟﻐﺎن ﺑﯘددا ﺗﺎم رەﺳﯩﻤﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﻗﺎراپ ﺋﯘﻧﯩﯖﺪا‬ ‫»ﻛﯚﻛﯜش ﻛﯚزﻟﯜك، ﺋﺎق ﻳﯜزﻟﯜك« ﻛﯩﺸﯩﻠﻪر ﺗﻪﺳﯟﯨﺮﻟﻪﻧﮕﻪن، دﯦﮕﻪﻧﯩﺪى.‬ ‫ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﻳﺎۋﭼﯩﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﻰ ﺑﯩﺮ ﺧﻪﻟﻖ دﯦﮕﻪن ﭘﯩﻜﯩﺮﻧﻰ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺳﯜرﯨﺪۇ. ﺋﯘ‬ ‫ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪر ۋە ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻرﻧﯩﯔ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﯩﺸﯩﻐﺎ ﺋﺎﺋﯩﺖ ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﻠﯩﺮﯨﺪە ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﯩﺸﻰ‬ ‫ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘزﻻر ﺑﯩﺮ ﻣﯩﻠﻠﯩﻲ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدە دﯦﮕﻪن ﻗﺎراش ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺋﯩﺰاﮬﻠﯩﻐﺎن. ﺋﯘ ﻛﺎۋﻛﺎز‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻗﻪﺑﺮﯨﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺗﯧﭙﯩﻠﻐﺎن ﮬﯘن ﺋﺎدەم ﺳﯚﯕﯩﻜﯩﻨﯩﯔ ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﮔﻪ ﻳﯧﻘﯩﻨﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﮬﯘﻧﻼردا ﺑﺎش‬ ‫ﺳﯚﯕﻪﻛﻨﻰ ﻛﯩﭽﯩﻜﯩﺪە زاﻛﯩﻼپ ﺋﯚزﮔﻪرﺗﯩﺶ ﺋﺎدﯨﺘﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎرﻟﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻣﯘﻧﺪاق ﺋﺎدﯨﺘﻰ ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﺎن ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻر‬ ‫ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺑﯘ ﺋﺎدەﺗﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪر ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮﯨﻨﻰ‬ ‫ﻳﺎۋﭼﯩﻼر ۋە ﺳﺎﻛﻼرﻏﺎ ﺑﺎﻏﻼﻳﺪۇ. ﺋﯘ ﺗﯜرﻛﻤﻪن رﯨﯟاﻳﻪﺗﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﯧﭙﻮﺳﻰ »ﺋﻮﻏﯘزﻧﺎﻣﻪ« ﺋﯜﺳﺘﯩﺪە‬ ‫ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرﻣﺎ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﭗ، ﺟﯜﻣﻠﯩﺪﯨﻦ »ﺳﯜﻳﻨﺎﻣﻪ« 48- ﺟﯩﻠﺪدﯨﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻏﺎ ﺋﺎﺋﯩﺖ ﺧﺎﺗﯩﺮﯨﻠﻪر‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ‪ VIII‬ﺋﻪﺳﯩﺮدﯨﻜﻰ ﺗﻮﺧﺎرﭼﻪ ﮬﯚﺟﺠﻪﺗﻠﻪرﮔﻪ ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻨﯩﭗ، ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻛﻮﻧﺎ ﻳﯘرﺗﻠﯩﺮى‬ ‫ﺋﯩﺴﺴﯩﻘﻜﯚل ﺑﻮﻳﯩﺪا ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ، ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻردا ﺋﻮرﺗﺎق ﺋﯩﺴﯩﻢ ۋە ﺋﻮرﺗﺎق ﺧﺎن ﺋﻮﻏﯘزﺧﺎن‬ ‫ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﺪۇ. ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺑﯩﯟاﺳﯩﺘﻪ ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﺴﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘزﻻر‬ ‫دﯦﮕﻪن ﭘﯩﻜﯩﺮﮔﻪ ﻛﯧﻠﯩﺪۇ. ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﺋﻮﻏﯘزﺧﺎن ﺋﻮﺑﺮازﯨﻨﻰ ﺑﺎﺗﯘر ﺗﻪﯕﺮﯨﻘﯘت ۋاﻗﺘﯩﺪﯨﻤﯘ ﻣﻪۋﺟﯘت ﺑﻮﻟﻐﺎن‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﻮﺑﺮاز ﺋﯩﺪى، دەپ ﻛﯚرﺳﻪﺗﺴﻪ، ﺗﻮﻟﯩﺴﺘﻮف »ﺋﻮﻏﯘز ﺷﻪﮬﻪرﻟﯩﺮى« دﯦﮕﻪن ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﺴﯩﺪە ﺳﯩﺮ دەرﻳﺎ‬ ‫ﺑﻮﻳﯩﺪا ﺋﻮﻏﯘزﻻر ﮬﯘن ﻳﺎۋﭼﯩﻼر زاﻣﺎﻧﻠﯩﺮﯨﺪا )ﻣﯩﻼدﯨﻴﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ ‪ III - VI‬ﺋﻪﺳﯩﺮﻟﻪر( ﭘﻪﻳﺪا ﺑﻮﻟﻐﺎن‬ ‫دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ.‬ ‫ﺷﯘﻧﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪش ﻛﯧﺮەﻛﻜﻰ، ﺋﻮرﺧﯘن ﻳﻪﻧﺴﻪي ﺋﺎﺑﯩﺪﯨﻠﯩﺮى ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ‬ ‫ﻟﻪﮬﺠﯩﺴﯩﺪە ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﻛﯚﻛﺘﯜرۈك ﺧﺎﻧﻠﯩﺮى ﮬﻪﺷﻪﻣﻪﺗﻠﯩﻚ ﺷﻪﮬﻪر-ﻗﻪﻟﯭ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ ﻣﯘﮬﯩﺘﯩﺪا ﺗﯘرﻏﺎن‬ ‫زاﻣﺎﻧﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺧﺎﻧﻠﯩﻖ ﺗﯩﻠﻰ ﻗﯩﻠﻐﺎن. ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ، ﺋﯩﺪﯨﻘﯘت ﺋﯘﻳﻐﯘر‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ۋە ﻗﺎراﺧﺎﻧﯩﻴﻼر ﺳﻪﻟﺘﻪﻧﻪت ﺳﯜرﮔﻪن ۋاﻗﯩﺘﻼردﯨﻤﯘ ﺋﻪﮬﯟال ﻣﯘﺷﯘﻧﺪاق ﺋﯩﺪى. ﻣﻪﮬﻤﯘد ﻗﻪﺷﻘﻪرى‬ ‫ﺋﯚزﯨﻨﯩﯔ »دﯨﯟاﻧﯘ ﻟﯘﻏﺎﺗﺘﯩﺖ ﺗﯜرك« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺗﯩﻞ ﺧﻪزﯨﻨﻪ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﻨﯩﻤﯘ ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻘﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯜرﻛﻤﻪن‬ ‫ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇپ ﻳﺎزﻏﺎن. »ﺋﻮﻏﯘزﻧﺎﻣﻪ«، »ﻗﯘﺗﺎدﻏﯘﺑﯩﻠﯩﻚ«، »ﺋﻪﺗﻪﺑﯘﺗﯘل ﮬﺎﻗﺎﻳﯩﻖ« داﺳﺘﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻤﯘ‬ ‫ﺋﻮﺧﺸﯩﻤﯩﻐﺎن دەۋرﻟﻪردﯨﻜﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ، ﺑﺎﺷﻘﯩﭽﻪ ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر ﻗﺎرﻟﯘق ﺗﯩﻠﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ‬ ‫ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﺑﯩﺰ ﺗﻪﯕﺮﯨﺘﺎﻏﻠﯩﺮى ﺋﯧﺘﯩﻜﯩﺪﯨﻜﻰ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﻗﺎرﻟﯘق ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ‬ ‫ﻧﺎﻣﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮدەﻛﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﻛﯚرﯨﻤﯩﺰ. ﭘﯜﺗﻜﯜل ﭼﺎﻏﺎﺗﺎي دەۋرى ﺋﻪدەﺑﯩﻴﺎﺗﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻪدەﺑﯩﻲ ﺗﯩﻠﻰ‬ ‫ﺗﻪرەﻗﻘﯩﻴﺎﺗﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ دەۋرﯨﻨﻰ ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﻗﯩﻠﺪى. ﺑﯘ دەرۋردە ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﻮردا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺋﻪدەﺑﯩﻴﺎﺗﯩﺪﯨﻤﯘ‬ ‫»ﺋﯘﻳﻐﯘرﯨﺰﯨﻢ« )ﺳﺎﻣﺎﻳﻠﻮۋﯨﭻ ﺳﯚزى( ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜﻛﻨﻰ ﺋﺎﻟﻐﺎن ﺑﻮﻟﯘپ، ﻣﯘﮬﻪﻣﻤﻪت ﺧﺎرەزﻣﯩﻨﯩﯔ‬ ‫01‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫»ﻣﯘﮬﻪﺑﺒﻪﺗﻨﺎﻣﻪ« داﺳﺘﺎﻧﻰ، راﺑﻐﻮزﯨﻨﯩﯔ »ﻗﯩﺴﺴﻪﺳﯘل ﺋﻪﻧﺒﯩﻴﺎ« ﻧﻪزﻣﻪ-ﻧﻪﺳﺮى ﺋﻪﺳﯩﺮى، ﺋﻪﮬﻤﻪد‬ ‫ﻳﻪﺳﺴﻪۋﯨﻨﯩﯔ »ﮬﯧﻜﻤﻪﺗﻨﺎﻣﻪ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﻪﺳﯩﺮى ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻧﺎﻣﺎﻳﻪﻧﺪﯨﺴﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن.‬ ‫ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺧﺎﻧﻠﯩﺮى ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﯩﻠﻰ ۋە ﻳﯧﺰﯨﻘﯩﻐﺎ ﮬﯧﺮﯨﺴﻤﻪن ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﯩﺪى. ﺑﯘﻧﯩﯔ ﺋﺎﻗﯩﯟﯨﺘﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ‬ ‫ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﺗﯜرﻛﻠﯩﺸﯩﭗ ﻛﻪﺗﺘﻰ. ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻤﯩﮕﻪن ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼر ﺗﺎﻛﻰ ﻛﻪڭ ﻣﻮﯕﻐﯘل ﻳﺎﻳﻼﻗﻠﯩﺮﯨﻐﯩﭽﻪ‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر ﻳﯧﺰﯨﻘﯩﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﯩﺸﺘﻰ.‬ ‫ﺗﯧﻠﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺗﯚﻟﯚس ﺋﯩﺒﺎرﯨﺴﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﻳﺎﻛﻰ ﺑﯩﺮ ﺋﻪﻣﻪﺳﻠﯩﻜﻰ ﮬﯧﻠﯩﻤﯘ ﺋﯧﻨﯩﻘﻼﻧﻤﯩﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﺳﯩﺮ. رادﻟﻮف‬ ‫ۋە ﻳﺎﻣﺴﯘﻧﻼر ﺋﯘﻧﻰ ﺑﯩﺮ دﯦﺴﻪ، ﺑﺎرﺗﻮﻟﺪ ۋە ﻣﯩﻠﯘراﻧﺴﻜﻲ ﻣﯘﻧﺪاق دﯦﻴﯩﺸﺘﯩﻦ ﺷﯜﺑﮭﯩﻠﯩﻨﯩﺪﻏﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ‬ ‫ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﻣﺎ ﭼﺎﯕﺸﯘ »ﻛﯚﻛﺘﯜرﻛﻠﻪر ۋە ﻛﯚﻛﺘﯜرك ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا: »دﯨﯖﻠﯩﯔ، ﺳﯘﻟﻰ )؟؟؟(، ﺋﯧﮕﯩﺰ‬ ‫ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر، ﺗﯧﻠﯩﻼر دﯦﮕﻪن ﻧﺎﻣﻼر ﺑﯩﺮ ﻧﻪرﺳﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ« دەﻳﺪۇ. »ﺳﯜﻳﻨﺎﻣﻪ، ﭘﯧﻴﺠﯜ )؟؟؟( ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ«‬ ‫دا ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر دۆﻟﯩﺘﻰ »ﺗﯧﻠﻰ دۆﻟﯩﺘﻰ« دەپ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن. ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﺎﺑﯩﺪﯨﻠﯩﺮﯨﺪە »ﺗﯧﻠﯧﺲ« ﺳﯚزى‬ ‫ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﻠﮕﻪن.‬ ‫ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﻧﺎﻣﻰ ﻣﻮﯕﻐﯘل ﻧﻪﺳﻪﺑﯩﺪﯨﻦ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﺧﺎﻧﻨﯩﯔ ﻧﻪۋرﯨﺴﻰ‬ ‫ﻣﯘﮬﻪﻣﻤﻪت ﺷﻪﻳﺒﺎﻧﺨﺎن ﺑﺎﺷﭽﯩﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﻮراﻟﻠﯩﻖ دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺋﯚزﺑﯧﻜﺨﺎن ﻗﻮۋﻣﯩﻨﯩﯔ‬ ‫ﻣﺎۋەراﺋﯘﻧﻨﻪﮬﺮ ۋە ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺧﻮراﺳﺎﻧﻨﻰ ﺋﯩﺴﺘﯧﻼ ﻗﯩﻠﯩﺸﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ، ﺋﯚزﺑﯧﻚ‬ ‫ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﻗﯩﺴﻤﻪن ﺳﻮﻏﺪى ﺗﻮﺧﺎر، ﺋﺎﺳﺎﺳﻪن ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻘﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ‬ ‫ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯩﻠﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻰ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﺗﻪﺋﻪﻟﻠﯘق ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯜرﻛﻰ‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻرﻏﺎ ﻧﯩﺴﺒﻪﺗﻪن ﻳﯧﻘﯩﻨﻠﯩﻘﻰ روﺷﻪن. ﺋﻪﮔﻪر ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ زاﻣﺎﻧﻼردا ﻳﻪﺗﺘﻪ ﺳﯘ ۋە‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق داﻻﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﻣﻮﯕﻐﯘل ۋە ﺋﻮﻳﺮات ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﯚپ ﻗﯧﺘﯩﻢ ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن‬ ‫ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﺋﯚزﺑﯧﻜﺨﺎن ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻠﯩﺮى ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﭘﯜﺗﯜﻧﻠﻪي ﻳﻪرﻟﯩﻚ »ﻛﻮﻧﺎ ﺋﯚزﺑﯧﻚ« دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎن‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﯩﺪا ﺳﯚزﻟﻪﺷﻜﯜﭼﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﮔﻪ ﺳﯩﯖﯩﭗ ﻛﻪﺗﺘﻰ. دەرۋەﻗﻪ، ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ۋە‬ ‫ﻗﺎزاق ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺸﻰ، ﺧﯘددى ۋﯨﻼدﯨﻤﯩﺮزوف ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪەك ﭼﯩﯖﮕﯩﺰﺧﺎن ﺋﯩﺴﺘﯧﻼﺳﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ‬ ‫ﮬﺎدﯨﺴﻪ ﺑﻮﻟﺪى.‬ ‫ﺷﯘ ﻧﻪرﺳﯩﻨﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪش ﮬﺎﺟﻪﺗﻜﻰ، ﻗﯩﭙﭽﺎق ۋە ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻼ ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ‬ ‫ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ﮬﯧﭽﻘﺎﻧﺪاق ﺋﻪزەﻟﯩﻴﻠﯩﻜﻜﻪ ﺋﯩﮕﻪ ﺋﻪﻣﻪس. ﺋﯘ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻳﻮﺳﯘﻧﺪا ﺋﯚزﮔﯩﺮﯨﭗ ﺑﺎرﻏﺎن ﻛﯚپ‬ ‫ﻗﺎﺗﻼﻣﻠﯩﻖ ﺋﯘزاق ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﯩﯔ ﻣﻪﮬﺴﯘﻟﻰ. ﺑﯘ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺋﻮرﺗﺎﻗﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻗﯩﺴﻤﻪن ﭘﻪرﻗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ،‬ ‫ﻣﯘﻧﺪاق ﺋﻮرﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ۋە ﭘﻪرﻗﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﯚﺗﻤﯜﺷﺘﯩﻜﻰ ۋە ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺋﻪﮬﯟاﻟﯩﻨﻰ ﻧﻪزەردﯨﻦ ﺳﺎﻗﯩﺖ ﻗﯩﻠﻤﺎﺳﻠﯩﻖ‬ ‫ﻛﯧﺮەك. ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ، ﺑﻮﻟﯘﭘﻤﯘ ﻗﯧﺮﯨﻨﺪاش ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺋﯚزﮔﻪرﻣﻪس ﻗﯧﻠﯩﭙﺘﯩﻦ ﭼﯩﻘﻘﺎن ﺧﯩﺶ‬ ‫ﺑﻮﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ، ﺑﻪﻟﻜﻰ ﮬﻪﻣﯩﺸﻪ ﺋﺎرﯨﻠﯩﺸﯩﭗ ﺗﯘرﯨﺪﯨﻐﺎن ﻛﯚپ ﻗﺎﺗﻼﻣﻠﯩﻖ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺋﯧﻘﯩﻨﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت.‬ ‫11‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻛﻮﻧﺎ ﻣﯘﻧﺒﻪردﯨﻜﻰ ‪ kulbilge‬ﻧﯩﯔ ﺋﯩﻨﻜﺎﺳﻰ‬ ‫‪:Quote‬‬ ‫1 - ﻗﻪۋەﺗﺘﯩﻜﻰ 45:13:1 2-8-7002 ‪ kulbilge‬دە ﻳﻮﻟﻠﯩﻐﺎن ﻧﻰ ﻧﻪﻗﯩﻞ ﻛﻪﻟﺘﯜرۈش :‬ ‫ﺗﯘرﻛﻠﻪر ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ-ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺷﻪرﻗﻰ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘزاق ﻣﻪزﮔﯩﻞ ﺋﺎرﻟﯩﺸﯩﺸﻰ‬ ‫ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﺪا ﺷﻪﻛﻠﻠﻪﻧﮕﻪن ﺋﺎرﻏﯘن ﺧﻪﻟﻖ دﯨﮕﻪن ﭘﻪرەز ﻣﯩﻨﯩﯖﭽﻪ ﺗﻮﻏﺮا ﺋﻪﻣﻪس. ﺑﯘ ﻳﻪردە ﺑﯩﺮﻗﺎﻧﭽﻪ ﺗﻮﻗﯘﻧﺎق‬ ‫ﺑﺎر:‬ ‫1. ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﻣﯩﺲ ﻣﻪدﯨﻨﯩﻴﯩﺘﯩﻨﻰ ﻳﺎراﺗﻘﯘﭼﯩﻼر دەپ ﻗﺎرﯨﻠﯩﺪۇ.‬ ‫ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪڭ دەﺳﻠﻪﭘﻜﻰ ﺋﺎرﺧﯩﻠﻮﮔﯩﻴﻪﻟﯩﻚ ﺗﯩﭙﯩﻠﻤﯩﻠﯩﺮى ﺗﯧﭙﯩﻠﻐﺎن ﺟﺎي روﺳﭽﻪ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ دەپ‬ ‫ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎﭼﻘﺎ ﺑﯘ ﻣﻪدﯨﻨﯩﻴﻪﺗﻤﯘ ﺷﯘ ﻧﺎﻣﺪا ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﭗ ﻗﺎﻟﻐﺎن. ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﻣﻪدﯨﻨﯩﻴﯩﺘﯩﻨﻰ م ب‬ ‫0053-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻐﯩﭽﻪ ﺳﯘرۇﺷﻜﻪ ﺑﻮﻟﯩﺪۇ. ﮬﻪﻣﺪە ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻮرال ﺗﻪرەﭘﺘﯩﻦ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻦ‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﯧﺮﻗﯩﺪﯨﻜﻰ)ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻦ ﭘﻪرﻗﻠﯩﻨﯩﺪۇ( ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﻣﻪﻟﯘم. ﺋﻪﻣﻤﺎ‬ ‫ﮬﯩﻨﺪى-ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ ﺳﯧﺴﺘﯩﻤﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺑﻮﻟﺴﺎ م ب 0002-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮى ﻛﯩﭽﯩﻚ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﺎرﻗﯩﻠﯩﻖ‬ ‫ﺋﯧﺮاﻧﻐﺎ ، م ب0051-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮى ﮬﯩﻨﺪﯨﺴﺘﺎﻧﻐﺎ .م ب 0001-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮى ﺗﺎرﯨﻤﻐﺎ ﻛﯩﺮﮔﻪن ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ‬ ‫ﺋﺎﮬﺎﻟﯩﻠﯩﺮى، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﭘﺎرﺳﻼر،ﺋﺎق ﺳﯚﯕﻪك ﮬﯩﻨﺪﯨﻼر ۋە ﺗﺎﺟﯩﻜﻼردۇر. ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ‬ ‫ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﺋﺎدەﻣﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﻰ ﺑﯩﺮ ﻳﻪرﮔﻪ ﻗﻮﻳﯘپ ﺗﻪﮬﻠﯩﻞ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺗﻮﻏﺮا ﺋﻪﻣﻪس، ﮔﻪرﭼﻪ ﺋﯘﻻر‬ ‫ﮬﻪر ﺋﯩﻜﻜﯩﺴﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ، ﺋﻪﻣﻤﺎ ﺋﻮﺧﺸﯩﻤﯩﻐﺎن ﺋﯩﻜﻜﻰ ﺗﯩﭙﻘﺎ ﻛﯩﺮﯨﺪۇ. ﺋﺎﻧﺪروۋۇﻻرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺮﻗﻰ‬ ‫ﺗﯩﭙﻰ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﻣﺎۋرەﺋﯘﻧﻨﻪﮬﯩﺮ ﺗﯩﭙﯩﻐﯩﻤﯘ ﻳﯧﻘﯩﻦ ﻛﯩﻠﯩﺪۇ، ﺧﻪرﯨﺘﯩﮕﻪ ﻗﺎراپ ﺑﺎﻗﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﺎق ﺋﻮرال‬ ‫راﻳﻮﻧﯩﻨﯩﯔ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻏﺎ ﺧﻮﺷﻨﺎ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻮﺗﺘﻮرﺳﯩﺪا ﺋﺎﻻﮬﯩﺪە ﭘﺎﺳﯩﻠﻤﯘ ﻳﻮﻗﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‬ ‫ﻛﯚرۇۋاﻻﻻﻳﻤﯩﺰ.‬ ‫2.ﺗﯩﻞ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻦ 0055-0006 ﻳﯩﻠﻼر ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻏﺎ ﺳﯘرۇﻟﯘپ‬ ‫ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﭼﻮﻗﯘم ﮬﯩﻨﺪى ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﻛﯩﺮﯨﺪۇ دﯨﮕﯩﻠﻰ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪۇ.ﭼﯘﻧﻜﻰ‬ ‫ﺋﯘﭼﺎﻏﺪا ﺗﯩﻞ ﺳﯧﺴﺘﯩﻤﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺋﺎﻳﺮﯨﻠﯩﭗ ﺑﻮﻟﻐﯩﻨﻰ ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪا ﺋﯩﻨﯩﻖ ﺋﯩﺴﭙﺎت ﻳﻮق. ﺋﯘﻻر ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ‬ ‫ﺋﺎﻟﺘﺎي-ﺋﻮرال ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﻳﯧﭙﯩﺸﻘﺎق ﺗﯩﻠﻼردا ﺳﯚزﻟﻪﻳﺪﯨﻐﺎن ﺋﺎﮬﺎﻟﯩﻠﻪر ﺑﻮﻟﯘﺷﯩﻤﯘ ﺗﺎﻣﺎﻣﻪن ﻣﯘﻣﻜﯩﻦ.‬ ‫ﺋﻮرال ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺋﻪﺟﺪادﯨﻨﯩﯔ 0006-0007ﻳﯩﻠﻼر ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻼر ﺋﻮرال راﻳﻮﻧﯩﺪا ﻳﺎﺷﯩﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ‬ ‫ﻣﻪﻟﯘم.‬ ‫21‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫3.ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺋﻪزەﻟﺪﯨﻦ ﺋﯚزﻟﯩﺮى ﺑﯧﺴﯩﯟاﻟﻐﺎن ﺟﺎﻳﻼردﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﻰ ﺋﺎﺳﻤﯩﻼﺗﺴﯩﻴﻪ ﻗﯩﻠﯩﭗ ،ﺗﯩﻞ‬ ‫ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻦ ﺋﯚﺳﺘﯘﻧﻠﯘﻛﻨﻰ ﺳﺎﻗﻼپ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺧﻪﻟﻖ، ﺷﯘ دەۋرﻟﻪرﮔﻪ ﻧﯩﺴﭙﻪﺗﻪن ﮬﻪرﻗﺎﻳﺴﻰ ﺟﻪﮬﻪﺗﻠﻪردﯨﻦ‬ ‫ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﻐﺎر ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎﻟﻤﯩﺶ ﺑﺎﻳﻘﺎل راﻳﻮﻧﯩﺪﯨﻜﻰ ﻳﺎﻛﻰ ﺟﻪﻧﯘﺑﻰ‬ ‫ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ ﺋﻮرﻣﺎن ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮى ﺗﻪرﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺗﯩﻞ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺗﻪﺗﯘر ﺋﺎﺳﻤﯩﻼﺗﺴﯩﻴﻪ ﺑﻮﻟﯘپ ﻛﯩﺘﯩﭗ‬ ‫ﻛﯩﻴﯩﻨﻜﻰ ﻣﻪزﮔﯩﻠﻠﻪردﯨﻜﻰ ﺗﯘرﻛﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﻰ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﺪۇردى دﯨﻴﯩﺶ ﺋﻪﻗﯩﻠﮕﻪ ﺳﯩﻐﻤﺎﻳﺪۇ.‬ ‫ﻣﯩﻨﯩﯖﭽﻪ ﻏﻪرﭘﻠﯩﻚ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼرﻧﯩﯔ ﮬﻪﻣﻤﯩﺴﯩﻨﯩﯔ دﯨﮕﯩﻨﯩﻨﯩﯔ ﺗﻮﻏﺮا ﺑﻮﻟﯘپ ﻛﯩﺘﯩﺸﻰ ﻧﺎﺗﺎﻳﯩﻦ. ﺑﯩﺰ ﭼﻮﻗﯘم‬ ‫ﺋﯚزﯨﻤﯩﺰﻧﯩﯔ ﻣﻪﻳﺪاﻧﯩﺪا ﺗﻮرۇپ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻤﯩﺰﻧﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﺸﻤﯩﺰ ﻛﯩﺮەك. ﺋﯚزﯨﻤﯩﺰﻧﻰ ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻏﺎ ﮬﻪرﻗﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﺋﻮﺧﺸﺎﺗﻘﺎن ﺑﯩﻠﻪﻧﻤﯘ ﺑﯩﺰ ﺋﯘﻻر ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺗﺎﺟﯩﻜﻼر.‬ ‫ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﺋﺎدەﻣﻠﯩﺮى ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪا ﻳﻪﻧﻪ ﺋﻪﺳﻜﻪرﺗﯩﭗ ﻗﻮﻳﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﻧﻮﻗﺘﺎ، ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى‬ ‫دﯨﮕﻪﻧﻠﯩﻚ ﻳﺎۋروﭘﺎ دﯨﮕﻪﻧﻠﯩﻚ ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺑﯩﻠﻪن ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﻮﺗﺘﻮرﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯩﻜﻜﻰ‬ ‫ﻗﯩﺘﯭﻧﻰ ﺋﺎﻳﺮﯨﭗ ﺗﯘرﯨﺪﯨﻐﺎن ﭘﺎﺳﯩﻞ ﺗﺎغ. ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﯧﺮﻗﻰ دﯨﮕﻪن ﺋﯘﻗﯘﻣﻤﯘ ﻳﺎۋروﭘﺎﻟﯩﻖ دﯨﮕﻪﻧﻠﯩﻚ‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﺑﺎراۋەر ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﯘ ﭘﻪﻗﻪت ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺗﯩﭙﻨﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎﻟﻤﯩﺴﻰ. ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇﻻر 0055-0006ﻳﯩﻠﻼر‬ ‫ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﻖ راﻳﻮﻧﯩﺪﯨﻦ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن،ﺋﻪﻣﻤﺎ ﺋﯘﻻر 0004ﻳﯩﻠﻼر ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ‬ ‫زاﻣﺎﻧﻼرﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﺪﯨﻼ ﺋﺎﻧﺪﯨﻦ ﺑﺎﻳﻘﺎل راﻳﻮﻧﻰ ۋە ﺷﻪرق ﺗﻪرەﭘﻠﻪرﮔﻪ ﺗﯩﺨﯩﻤﯘ ﺋﯩﭽﻜﯩﺮﻟﻪپ ﺑﺎرﻏﺎن)ﺋﺎﺗﺎﻟﻤﯩﺶ‬ ‫ﻛﯩﻴﯩﻨﻜﻰ ﺗﯘرﻛﻠﻪر ﭘﻪﻳﺪا ﺑﻮﻟﺪى ﺟﺎﻳﻼر(،ﻣﺎﻧﺎ ﻣﯘﺷﯘ ﺋﺎرﻟﯩﻘﺘﯩﻜﻰ 0051- 0002ﻳﯩﻠﺪﯨﻦ ﺋﺎرﺗﯘق ۋاﻗﯩﺘﺘﺎ ﺋﯘﻻر‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﺎﮬﺎﻟﯩﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎﺳﺎﺳﻪن ﺋﺎرﻟﯩﺸﯩﭗ ﻛﻪﺗﻜﻪن، ﺑﯘﻧﻰ ﺑﺎﻳﻘﺎل ۋە ﺷﻪرق‬ ‫ﺗﻪرەﭘﻠﻪردﯨﻦ، ﺷﯘﻧﺪاﻗﻼ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ راﻳﻮﻧﯩﺪﯨﻦ ﺗﯧﭙﯩﻠﻐﺎن ﺋﺎرﺧﻠﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﺎﺗﯩﺮﯨﻴﺎﻟﻼرﻣﯘ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻼﻳﺪۇ.‬ ‫ﻛﻮﻧﺎ ﻣﯘﻧﺒﻪردﯨﻜﻰ ‪ Jenggiwar‬ﻧﯩﯔ ﺋﯩﻨﻜﺎﺳﻰ‬ ‫‪:Quote‬‬ ‫1 - ﻗﻪۋەﺗﺘﯩﻜﻰ 43:34:81 72-6-7002‪ Jenggiwar‬دە ﻳﻮﻟﻠﯩﻐﺎن ﻧﻰ ﻧﻪﻗﯩﻞ ﻛﻪﻟﺘﯜرۈش :‬ ‫‪tü‬‬ ‫ﺑﯩﻠﯩﺸﯩﻤﭽﻪ ﺗﯧﻠﻰ ﺳﯚزى‪ 特 犁‬ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﺪا‬ ‫ﻣﯧﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﻣﺎﺗﯧﺮﯨﻴﺎﻟﺪﯨﻦ‬ ‫‪lak‬دەﭘﯯﻗﯘﻟﯩﺪﯨﻜﻪن . ﺑﯘ ﺳﯚز ﺗﯜرك دﯦﮕﻪن ﺳﯚزﻧﯩﯔ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ زاﻣﺎن ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﺪا ﺋﯧﻴﺘﯩﻠﯩﺸﻰ . دﯦﻤﻪك‬ ‫ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺗﺎۋۇﺷﻠﯩﺮﯨﻤﯘ ﺋﯚزﮔﻪرﻣﻪس ﻗﯧﻠﯩﭗ ﺋﻪﻣﻪس. ﺷﯘﯕﺎ ﺑﯩﺰ ﻳﺎﻟﻐﯘز ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ‬ ‫31‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺗﻪﻟﻪﭘﭙﯘزى ﺑﯩﻠﻪﻧﻼ ﺋﺎﺗﺎﻳﺪﯨﻐﺎن ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﯘﻻرﻏﺎ ﻗﺎﻳﺘﯩﺪﯨﻦ ﻗﺎراپ ﭼﯩﻘﺴﺎق ﺑﻮﻟﻐﯘدەك . ﺑﻮﻟﯘﭘﻤﯘ ﭼﯩﯔ‬ ‫ﺳﯘﻻﻟﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﯨﺪا ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن ﻛﯩﺘﺎﭘﻼردﯨﻜﯩﻠﻪرﮔﻪ .‬ ‫ﺗﯜﮔﯩﺪى‬ ‫ﺑﺎﻳﺎﻧﺎت : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺗﯜزﮔﻪن ﮬﻪرﻗﺎﻧﺪاق ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎﭘﻨﯩﯔ ﺋﻪﺳﻠﻰ ﻣﺎﺗﯩﺮﯨﻴﺎﻟﯩﻨﯩﯔ‬ ‫ﺋﺎﭘﺘﯘرﻟﯘق ﮬﯘﻗﯘﻗﻰ ﺗﻮردﯨﻜﻰ ﺋﻪﺳﻠﻰ ﺋﺎﭘﺘﯘرﻏﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ! ﺑﯘ ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎﭘﻼر ﭘﻪﻗﻪت ﺋﯩﺸﺘﯩﻦ ﺳﯩﺮﺗﻘﻰ‬ ‫ﻗﯩﺰﯨﻘﻘﯘﭼﯩﻼرﻧﯩﯔ ﺋﻮﻗﯘپ ﭘﺎﻳﺪﯨﻠﯩﻨﯩﺸﻰ ، ﺋﯚز-ﺋﺎرا ﭘﯩﻜﯩﺮ ﺋﺎﻟﻤﺎﺷﺘﯘرۇش ﺋﯘﭼﯘﻧﻼ ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﺸﻜﻪ ﺑﯘﻟﯩﺪۇ ،‬ ‫ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺳﯩﺮت ﺳﻮدا ﺋﯩﺸﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺳﺎﮬﻪدە ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﺸﻜﻪ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪۇ . ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺳﺎﮬﻪﻟﻪردە‬ ‫ﻗﺎﻧﯘﻧﺴﯩﺰ ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﭗ ﺑﯩﺮەر ﻣﻪﺳﯩﻠﻪ ﻛﯚرۈﻟﺴﻪ ﺑﺎرﻟﯩﻖ ﺋﺎﻗﯩﯟەﺗﻜﻪ ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﯜﭼﻰ ﺋﯚزى ﻣﻪﺳﯯل !!!‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺑﯘ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﮬﯧﭽﻘﺎﻧﺪاق ﻣﻪﺳﯯﻟﯩﻴﻪﺗﻨﻰ ﺋﯚز ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﻤﺎﻳﺪۇ !!!!‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎﭘﺘﯘرﻟﯘق ﮬﯘﻗﯘﻗﯘﻣﻐﺎ دەﺧﻠﻰ ﻳﻪﺗﺘﻰ دﯦﮕﯜﭼﯩﻠﻪر ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎﻻﻗﯩﻼﺷﺴﺎ ﺑﯘﻟﯩﺪۇ . ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎﭘﻼر ﺗﻮردا ﺗﻪﻣﯩﻨﻠﻪﺷﺘﯩﻦ ﺗﻮﺧﺘﯩﺘﯩﻠﯩﺪۇ !!!!!‬ ‫ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺗﯜزﮔﻪن ﺋﯧﻠﯩﻜﯩﺘﺎﭘﻼرﻏﺎ ﻧﯩﺴﺒﻪﺗﻪن ﮬﻪرﻗﺎﻧﺪاق‬ ‫ﭘﯩﻜﯩﺮ-ﺗﻪﻛﻠﯩﭙﻠﯩﺮﯨﯖﯩﺰ ﺑﻮﻟﺴﺎ ، ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ ---- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ ﺋﺎﻻﻗﯩﻼﺷﺴﯩﯖﯩﺰ ﺑﯘﻟﯩﺪۇ .‬ ‫8002 -ﻳﯩﻠﻰ 2-ﺋﺎﻳﻨﯩﯔ 01-ﻛﯜﻧﻰ‬ ‫ﺷﻪﻧﺪۇڭ---ﺟﯩﻨﻪن‬ ‫41‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬

Recommended

Uyghurlar heqqide
Uyghurlar heqqideUyghurlar heqqide
Uyghurlar heqqideakax001 akax001
 
Bizdiki illetler
Bizdiki illetlerBizdiki illetler
Bizdiki illetlerakax001 akax001
 
Uyghur maaripi tarixi
Uyghur maaripi tarixiUyghur maaripi tarixi
Uyghur maaripi tarixiakax001 akax001
 
Milliy tarst dewridiki_eslime
Milliy tarst dewridiki_eslimeMilliy tarst dewridiki_eslime
Milliy tarst dewridiki_eslimeakax001 akax001
 
Muhakimetul logheteyn
Muhakimetul logheteynMuhakimetul logheteyn
Muhakimetul logheteynakax001 akax001
 
Qeshqer tarixidiki fewral-weqesi
Qeshqer tarixidiki fewral-weqesiQeshqer tarixidiki fewral-weqesi
Qeshqer tarixidiki fewral-weqesiakax001 akax001
 
Marka heqqide
Marka heqqideMarka heqqide
Marka heqqideakax001 akax001
 
Bilim yurti
Bilim yurtiBilim yurti
Bilim yurtiakax001 akax001
 

Recommended

Uyghurlar heqqide
Uyghurlar heqqideUyghurlar heqqide
Uyghurlar heqqideakax001 akax001
 
Bizdiki illetler
Bizdiki illetlerBizdiki illetler
Bizdiki illetlerakax001 akax001
 
Uyghur maaripi tarixi
Uyghur maaripi tarixiUyghur maaripi tarixi
Uyghur maaripi tarixiakax001 akax001
 
Milliy tarst dewridiki_eslime
Milliy tarst dewridiki_eslimeMilliy tarst dewridiki_eslime
Milliy tarst dewridiki_eslimeakax001 akax001
 
Muhakimetul logheteyn
Muhakimetul logheteynMuhakimetul logheteyn
Muhakimetul logheteynakax001 akax001
 
Qeshqer tarixidiki fewral-weqesi
Qeshqer tarixidiki fewral-weqesiQeshqer tarixidiki fewral-weqesi
Qeshqer tarixidiki fewral-weqesiakax001 akax001
 
Marka heqqide
Marka heqqideMarka heqqide
Marka heqqideakax001 akax001
 
Bilim yurti
Bilim yurtiBilim yurti
Bilim yurtiakax001 akax001
 
padishahining kiyimi barmu
padishahining kiyimi barmu padishahining kiyimi barmu
padishahining kiyimi barmu tughchi
 
ebettl heqayiq-ilim pen
ebettl heqayiq-ilim pen ebettl heqayiq-ilim pen
ebettl heqayiq-ilim pen tughchi
 
murat nasirow
murat nasirow murat nasirow
murat nasirow tughchi
 
Alte sheher sepiri
Alte sheher sepiriAlte sheher sepiri
Alte sheher sepiriakax001 akax001
 
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishi
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishiug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishi
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishitughchi
 
1949 yilidiki pullar
1949 yilidiki pullar1949 yilidiki pullar
1949 yilidiki pullarakax001 akax001
 
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ] Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]akax001 akax001
 
Men korgen gheni_batur
Men korgen gheni_baturMen korgen gheni_batur
Men korgen gheni_baturakax001 akax001
 
Xuten qozghilingi heqqide_eslime
Xuten qozghilingi heqqide_eslimeXuten qozghilingi heqqide_eslime
Xuten qozghilingi heqqide_eslime
akax001 akax001
 
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslime
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslimeUch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslime
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslimeakax001 akax001
 
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.comUyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Mikaelll
 
Mehmut sijang bilen_birge
Mehmut sijang bilen_birgeMehmut sijang bilen_birge
Mehmut sijang bilen_birgeakax001 akax001
 
1933 ---1937-yilliridiki weqeler
1933 ---1937-yilliridiki weqeler1933 ---1937-yilliridiki weqeler
1933 ---1937-yilliridiki weqelerakax001 akax001
 
Tunji dotey
Tunji doteyTunji dotey
Tunji doteyakax001 akax001
 
Ashu yillar
Ashu yillarAshu yillar
Ashu yillarakax001 akax001
 
Zepername
ZepernameZepername
Zepername
akax001 akax001
 
ug_ayallarning_jennettiki_ahwali
ug_ayallarning_jennettiki_ahwaliug_ayallarning_jennettiki_ahwali
ug_ayallarning_jennettiki_ahwalitughchi
 
Uyghurlardotemas,eqilliq
Uyghurlardotemas,eqilliq Uyghurlardotemas,eqilliq
Uyghurlardotemas,eqilliqakax001 akax001
 
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimgha
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimghaug_uyghur_islamkizi_singilcikimgha
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimghatughchi
 
O Pi.7x7 E Book2
O Pi.7x7 E Book2O Pi.7x7 E Book2
O Pi.7x7 E Book2ptrefz
 
Islas canarias
Islas canariasIslas canarias
Islas canariasmarialimon
 
Resultados, clasificaciones y programación
Resultados, clasificaciones y programaciónResultados, clasificaciones y programación
Resultados, clasificaciones y programaciónWeb Futbolaragones
 

More Related Content

What's hot

padishahining kiyimi barmu
padishahining kiyimi barmu padishahining kiyimi barmu
padishahining kiyimi barmu tughchi
 
ebettl heqayiq-ilim pen
ebettl heqayiq-ilim pen ebettl heqayiq-ilim pen
ebettl heqayiq-ilim pen tughchi
 
murat nasirow
murat nasirow murat nasirow
murat nasirow tughchi
 
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishi
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishiug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishi
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishitughchi
 
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ] Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]akax001 akax001
 
Xuten qozghilingi heqqide_eslime
Xuten qozghilingi heqqide_eslimeXuten qozghilingi heqqide_eslime
Xuten qozghilingi heqqide_eslime
akax001 akax001
 
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslime
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslimeUch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslime
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslimeakax001 akax001
 
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.comUyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Mikaelll
 
Mehmut sijang bilen_birge
Mehmut sijang bilen_birgeMehmut sijang bilen_birge
Mehmut sijang bilen_birgeakax001 akax001
 
1933 ---1937-yilliridiki weqeler
1933 ---1937-yilliridiki weqeler1933 ---1937-yilliridiki weqeler
1933 ---1937-yilliridiki weqelerakax001 akax001
 
Zepername
ZepernameZepername
Zepername
akax001 akax001
 
ug_ayallarning_jennettiki_ahwali
ug_ayallarning_jennettiki_ahwaliug_ayallarning_jennettiki_ahwali
ug_ayallarning_jennettiki_ahwalitughchi
 
Uyghurlardotemas,eqilliq
Uyghurlardotemas,eqilliq Uyghurlardotemas,eqilliq
Uyghurlardotemas,eqilliqakax001 akax001
 
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimgha
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimghaug_uyghur_islamkizi_singilcikimgha
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimghatughchi
 

What's hot (19)

padishahining kiyimi barmu
padishahining kiyimi barmu padishahining kiyimi barmu
padishahining kiyimi barmu
 
ebettl heqayiq-ilim pen
ebettl heqayiq-ilim pen ebettl heqayiq-ilim pen
ebettl heqayiq-ilim pen
 
murat nasirow
murat nasirow murat nasirow
murat nasirow
 
Alte sheher sepiri
Alte sheher sepiriAlte sheher sepiri
Alte sheher sepiri
 
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishi
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishiug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishi
ug_qiz_xanimlarning_qizliq_perde_saldurishi
 
1949 yilidiki pullar
1949 yilidiki pullar1949 yilidiki pullar
1949 yilidiki pullar
 
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ] Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]
Abdiqadir jalalidin[(uyghurlar vqvn bilim)digen kitabidin ariye ]
 
Men korgen gheni_batur
Men korgen gheni_baturMen korgen gheni_batur
Men korgen gheni_batur
 
Xuten qozghilingi heqqide_eslime
Xuten qozghilingi heqqide_eslimeXuten qozghilingi heqqide_eslime
Xuten qozghilingi heqqide_eslime
 
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslime
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslimeUch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslime
Uch wilayet mezgilidiki-maarip_ishliri_heqqide_eslime
 
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.comUyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
Uyghurche: Eynek (yene bir menbe:www..esnips.com
 
Mehmut sijang bilen_birge
Mehmut sijang bilen_birgeMehmut sijang bilen_birge
Mehmut sijang bilen_birge
 
1933 ---1937-yilliridiki weqeler
1933 ---1937-yilliridiki weqeler1933 ---1937-yilliridiki weqeler
1933 ---1937-yilliridiki weqeler
 
Tunji dotey
Tunji doteyTunji dotey
Tunji dotey
 
Ashu yillar
Ashu yillarAshu yillar
Ashu yillar
 
Zepername
ZepernameZepername
Zepername
 
ug_ayallarning_jennettiki_ahwali
ug_ayallarning_jennettiki_ahwaliug_ayallarning_jennettiki_ahwali
ug_ayallarning_jennettiki_ahwali
 
Uyghurlardotemas,eqilliq
Uyghurlardotemas,eqilliq Uyghurlardotemas,eqilliq
Uyghurlardotemas,eqilliq
 
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimgha
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimghaug_uyghur_islamkizi_singilcikimgha
ug_uyghur_islamkizi_singilcikimgha
 

Viewers also liked

O Pi.7x7 E Book2
O Pi.7x7 E Book2O Pi.7x7 E Book2
O Pi.7x7 E Book2ptrefz
 
Islas canarias
Islas canariasIslas canarias
Islas canariasmarialimon
 
Resultados, clasificaciones y programación
Resultados, clasificaciones y programaciónResultados, clasificaciones y programación
Resultados, clasificaciones y programaciónWeb Futbolaragones
 
C:\Fakepath\Delicious
C:\Fakepath\DeliciousC:\Fakepath\Delicious
C:\Fakepath\Delicious
roggerchamaydan
 
Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...
Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...
Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...
Racquel Tomaz
 
Nomenclatura inorganica
Nomenclatura inorganica Nomenclatura inorganica
Nomenclatura inorganica XKARIN
 
El periodismo digital en la era de los teléfonos móviles
El periodismo digital en la era de los teléfonos móvilesEl periodismo digital en la era de los teléfonos móviles
El periodismo digital en la era de los teléfonos móvilesGobernabilidad
 
Otero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionada
Otero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionadaOtero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionada
Otero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionadaPecuario Hervé
 
Artist Heike Arndt "where is home?"
Artist Heike Arndt "where is home?"Artist Heike Arndt "where is home?"
Artist Heike Arndt "where is home?"
heikearndt
 
Lienznopala
LienznopalaLienznopala
Lienznopalacrisos89
 
การเคลื่อนที่แนวเส้นตรง
การเคลื่อนที่แนวเส้นตรงการเคลื่อนที่แนวเส้นตรง
การเคลื่อนที่แนวเส้นตรงtuiye
 
MEDICAL FACILITY
MEDICAL FACILITYMEDICAL FACILITY
MEDICAL FACILITY
POYNTERCHRISTOPHER
 
最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネル
最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネル最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネル
最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネルNational Institute of Informatics (NII)
 
Traballo verán física e química.3º eso
Traballo verán física e química.3º esoTraballo verán física e química.3º eso
Traballo verán física e química.3º esoCristina
 

Viewers also liked (20)

O Pi.7x7 E Book2
O Pi.7x7 E Book2O Pi.7x7 E Book2
O Pi.7x7 E Book2
 
Islas canarias
Islas canariasIslas canarias
Islas canarias
 
Resultados, clasificaciones y programación
Resultados, clasificaciones y programaciónResultados, clasificaciones y programación
Resultados, clasificaciones y programación
 
C:\Fakepath\Delicious
C:\Fakepath\DeliciousC:\Fakepath\Delicious
C:\Fakepath\Delicious
 
Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...
Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...
Monografia: A morte de Osama Bin Laden como Acontecimento Midiático no Twitte...
 
Noite das Bruxas
Noite das BruxasNoite das Bruxas
Noite das Bruxas
 
Cafe conondrum st john's
Cafe conondrum st john'sCafe conondrum st john's
Cafe conondrum st john's
 
Nomenclatura inorganica
Nomenclatura inorganica Nomenclatura inorganica
Nomenclatura inorganica
 
El periodismo digital en la era de los teléfonos móviles
El periodismo digital en la era de los teléfonos móvilesEl periodismo digital en la era de los teléfonos móviles
El periodismo digital en la era de los teléfonos móviles
 
Otero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionada
Otero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionadaOtero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionada
Otero javier situación actual de la difusión y uso de la genética seleccionada
 
Obus
ObusObus
Obus
 
Artist Heike Arndt "where is home?"
Artist Heike Arndt "where is home?"Artist Heike Arndt "where is home?"
Artist Heike Arndt "where is home?"
 
Trabajos
TrabajosTrabajos
Trabajos
 
La rioja
La riojaLa rioja
La rioja
 
Lienznopala
LienznopalaLienznopala
Lienznopala
 
การเคลื่อนที่แนวเส้นตรง
การเคลื่อนที่แนวเส้นตรงการเคลื่อนที่แนวเส้นตรง
การเคลื่อนที่แนวเส้นตรง
 
MEDICAL FACILITY
MEDICAL FACILITYMEDICAL FACILITY
MEDICAL FACILITY
 
最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネル
最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネル最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネル
最先端学術情報基盤（Csi）委託事業報告交流会パネル
 
Traballo verán física e química.3º eso
Traballo verán física e química.3º esoTraballo verán física e química.3º eso
Traballo verán física e química.3º eso
 
Resumo banca
Resumo bancaResumo banca
Resumo banca
 

More from akax001 akax001

Waqitni muwapiq bashqurush
Waqitni muwapiq bashqurush Waqitni muwapiq bashqurush
Waqitni muwapiq bashqurushakax001 akax001
 
Uyghur xelq maqal temsilliri(1)
Uyghur xelq maqal temsilliri(1) Uyghur xelq maqal temsilliri(1)
Uyghur xelq maqal temsilliri(1)akax001 akax001
 
Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheir
Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheir Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheir
Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheirakax001 akax001
 
Teklimakangha dumlengen roh
Teklimakangha dumlengen roh Teklimakangha dumlengen roh
Teklimakangha dumlengen rohakax001 akax001
 
Shahmat taxtisidiki qismetleri
Shahmat taxtisidiki qismetleri Shahmat taxtisidiki qismetleri
Shahmat taxtisidiki qismetleriakax001 akax001
 
Pahisha qizning-muhebbiti
Pahisha qizning-muhebbiti Pahisha qizning-muhebbiti
Pahisha qizning-muhebbitiakax001 akax001
 
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek Omurluk kesipni qandaq tallash kerek
Omurluk kesipni qandaq tallash kerekakax001 akax001
 
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1)
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1) Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1)
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1)akax001 akax001
 
Muwapiqiyetinig yengi tenglimisi
Muwapiqiyetinig yengi tenglimisi Muwapiqiyetinig yengi tenglimisi
Muwapiqiyetinig yengi tenglimisiakax001 akax001
 

More from akax001 akax001 (20)

Ts087010
Ts087010Ts087010
Ts087010
 
Ts087009
Ts087009Ts087009
Ts087009
 
~~ Omur menzilliri
~~ Omur menzilliri~~ Omur menzilliri
~~ Omur menzilliri
 
Xoshnamning kuchiki
Xoshnamning kuchiki Xoshnamning kuchiki
Xoshnamning kuchiki
 
Windows xp1
Windows xp1 Windows xp1
Windows xp1
 
Waqitni muwapiq bashqurush
Waqitni muwapiq bashqurush Waqitni muwapiq bashqurush
Waqitni muwapiq bashqurush
 
Uyghurlar heqqide
Uyghurlar heqqide Uyghurlar heqqide
Uyghurlar heqqide
 
Uyghur xelq maqal temsilliri(1)
Uyghur xelq maqal temsilliri(1) Uyghur xelq maqal temsilliri(1)
Uyghur xelq maqal temsilliri(1)
 
Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheir
Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheir Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheir
Uyghur xeir yitidiki 100 parqe mesh hur sheir
 
Tundiki pajie
Tundiki pajie Tundiki pajie
Tundiki pajie
 
Tumaris
Tumaris Tumaris
Tumaris
 
Teklimakangha dumlengen roh
Teklimakangha dumlengen roh Teklimakangha dumlengen roh
Teklimakangha dumlengen roh
 
Shahmat taxtisidiki qismetleri
Shahmat taxtisidiki qismetleri Shahmat taxtisidiki qismetleri
Shahmat taxtisidiki qismetleri
 
Sabit dua-molla
Sabit dua-molla Sabit dua-molla
Sabit dua-molla
 
Pahisha qizning-muhebbiti
Pahisha qizning-muhebbiti Pahisha qizning-muhebbiti
Pahisha qizning-muhebbiti
 
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek Omurluk kesipni qandaq tallash kerek
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek
 
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1)
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1) Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1)
Omurluk kesipni qandaq tallash kerek(1)
 
Muwapiqiyetinig yengi tenglimisi
Muwapiqiyetinig yengi tenglimisi Muwapiqiyetinig yengi tenglimisi
Muwapiqiyetinig yengi tenglimisi
 
Muhammatjan rashidin
Muhammatjan rashidin Muhammatjan rashidin
Muhammatjan rashidin
 
Meshrep
Meshrep Meshrep
Meshrep
 

Tilswstimisi

  • 1. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺗﯘران ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ۋە ﺋﯘﻳﻐﯘر، ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ‬ ‫ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﻠﯩﺮى‬ ‫ﺗﻮرﻏﺎ ﻳﻮﻟﻠﯩﻐﯘﭼﻰ : ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮرﺑﯧﺘﯩﺪى ‪ iltebir‬ﺋﻪﭘﻪﻧﺪى‬ ‫ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ: ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر )ﻓﯩﻨﻼﻧﺪﯨﻴﻪ ﺗﯩﻠﻰ، ﺷﻪرﻗﯩﻲ روﺳﯩﻴﻪ ﻓﯩﻦ ﺗﯩﻠﻰ،‬ ‫ۋﯦﻨﮕﯩﺮﯨﻴﻪ ﺗﯩﻠﻰ( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى» ﺳﺎﻣﻮﺋﯧﺪ )ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﻪ ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮى( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى: ﺗﯜرﻛﻰ )ﺗﯘران( ﺗﯩﻠﻰ: ﺗﻮﯕﻐﯘز‬ ‫)ﺷﻪرﻗﯩﻲ ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﻪ ﺧﻪﻟﻘﻰ، ﻣﺎﻧﺠﯘ، داﻏﯘر( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى، ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت ﺑﻪش ﺗﺎرﻣﺎق ﺗﯩﻞ‬ ‫ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﻳﻪﻧﻪ ﺑﻪزى ﺗﯩﻠﺸﯘﻧﺎﺳﻼر ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺗﯩﻠﻼر، ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﻰ، ﺗﻮﯕﻐﯘز-ﻣﺎﻧﺠﯘ ﺗﯩﻞ ﺗﺎرﻣﺎﻗﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺑﯚﻟﯩﺪۇ. ﺋﯘﻻر ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺟﯘﻏﺮاﭘﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺟﺎﻳﻠﯩﺸﯩﺸﻰ‬ ‫ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﻳﺎۋرۇﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﻗﺎراپ، ﺋﯘﻧﻰ ﻓﯩﻨﻼﻧﺪﯨﻴﻪ ﺗﯩﻠﻰ، ﻟﻮﭘﺎر ﺗﯩﻠﻰ،‬ ‫ﺋﯧﺴﻘﻮن ﺗﯩﻠﻰ، ﮬﯘﻧﮕﺎر )ۋﯦﻨﮕﯩﺮ( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺋﺎﺟﺮﯨﺘﯩﺪۇ. ﺳﺎﻣﻮﺋﯧﺪ ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻦ ﭘﺎرﭼﻪ ﺗﯩﻠﻼر ﺳﯜﭘﺘﯩﺪە ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ ﺑﯩﺮ‬ ‫ﺗﻪرەپ ﻗﯩﻠﯩﺪۇ.‬ ‫ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﺪا ﻛﯚپ ﺗﺎرﻣﺎﻗﻠﯩﺮى ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ‬ ‫روﺷﻪن، ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺗﺎرﻣﺎق ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻐﺎ ﻛﯩﺮﯨﺪﯨﻐﺎن ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ۋە ﺗﯩﻠﻼر، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯜرﮔﻪ ﺋﺎﻳﺮﯨﻠﯩﺸﻰ،‬ ‫ﺧﯘﺳﯘﺳﯩﻴﯩﺘﻰ، ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼر ﺗﯜرﻛﻠﻮﮔﻼر-ﺗﯩﻠﺸﯘﻧﺎﺳﻼرﻧﯩﯔ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﺗﯧﻤﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﯘپ، ﺑﯘ ﻳﻪردە ﭼﻪﺗﻨﻪپ ﺋﯚﺗﯩﻤﯩﺰ.‬ ‫ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﻨﻰ ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﻠﯩﺮى ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن دۇچ ﻗﯘراﻟﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﺋﯧﻨﯧﻠﻮﺋﯩﺖ دەۋرﯨﺪە‬ ‫ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن ﺗﯩﻞ دﯦﻴﯩﺶ ﻛﯧﺮەﻛﻤﯘ ﻳﺎﻛﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺶ ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﺪا ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن‬ ‫دﯦﻴﯩﺶ ﻛﯧﺮەﻛﻤﯘ؟ ﺑﯘ ﻣﯘﮬﺎﻛﯩﻤﻪ ﺗﻪﻟﻪپ ﻗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎن ﻣﻪﺳﯩﻠﻪ.‬ ‫ﺷﯘﻧﻰ ﺋﺎﻟﺪﯨﻦ ﺋﯩﺰاﮬﻼپ ﺋﯚﺗﯜش ﻛﯧﺮەﻛﻜﻰ، ﺗﯩﻞ ۋە ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﻣﻪﺳﻠﯩﺴﻰ ﻧﻮﻗﯘل ﺗﯩﻞ‬ ‫ﮬﺎدﯨﺴﯩﺴﻰ ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﻪﻟﯟەﺗﺘﻪ، ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺶ ﺋﺎﻧﺘﺮوﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺋﯩﻨﺴﺎن ﺗﯜرﻛﯜﻣﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺋﯩﺠﯩﺘﻤﺎﺋﯩﻲ ﮬﺎﻳﺎت ﺗﺎرﯨﺨﯩﻨﻰ ﺗﺎﻳﺎﻧﭻ ﻗﯩﻠﻐﺎن ﺳﻪۋەﺑﯩﻴﺎﺗﻠﯩﻖ ﺳﻪﻣﻪرﯨﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت، ﺋﻪﮔﻪر ﺑﯩﺰ ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ‬ ‫ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯘﻻردﯨﻜﻰ ﺋﻮﻣﯘﻣﻠﯘق ۋە ﺋﺎﻳﺮﯨﻤﯩﻠﯩﻘﻼر ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﺗﯜرﻟﻪرﮔﻪ ﺑﯚﻟﯜﻧﯜش، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ‬ ‫ﻓﻮﻧﺘﯩﻜﻠﯩﻚ، ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﯩﻠﯩﻖ، ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ، دﯨﯫﻛﺘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ۋە ﺑﺎﺷﻘﺎ ﮔﺮاﻣﻤﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺧﯘﺳﯘﺳﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ‬ ‫ﺗﻪرﯨﭙﻠﻪش ﺑﯩﻠﻪﻧﻼ ﭼﻪﻛﻠﻪﻧﮕﯩﻨﯩﻤﯩﺰدە ﺗﻮﻟﯩﻤﯘ ﻳﯜزەﻛﻰ ﺑﯩﺮ ﻗﺎﺗﻼﻣﻠﯩﻖ ﺋﯩﻠﻤﯩﻲ ﺧﯩﺰﻣﻪﺗﺘﯩﻦ ﻧﯧﺮﯨﻐﺎ ﺋﯚﺗﻤﯩﮕﻪن‬ ‫ﺑﻮﻟﯩﻤﯩﺰ، ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ، ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﻣﯩﻼدﯨﻴﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ ﻣﯩﯖﯩﻨﭽﻰ ﻳﯩﻠﻼر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا »ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن« ﺋﻮﺗﺘﯘرا‬ ‫ۋە ﻣﻪرﻛﯩﺰﯨﻲ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻧﯩﯔ ﺑﯘ ﺋﯩﻜﻜﯩﻠﻪﻣﭽﻰ ﺋﺎﻧﺘﻮﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺋﺎدﯨﻤﯩﻨﯩﯔ ﺗﯩﻠﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﺗﻪدرﯨﺠﯩﻲ‬ ‫ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن دﯦﻴﯩﺸﺘﯩﻦ ﻛﯚرە، ﺑﯘ ﺗﯩﻠﻨﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن، ﺋﯧﻨﯩﻘﺮاق ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺷﻪﻛﯩﻞ ﺋﺎﻟﻐﺎن،‬ ‫ﺗﯜﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺑﻮﻟﯘپ ﻗﺎﻳﺘﺎ ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﺗﺎﭘﻘﺎن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ-ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺋﯚزﮔﻪرﮔﻪن‬ ‫1‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 2. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫داۋاﻣﻰ دﯦﻴﯩﺶ ﮬﻪﻗﯩﻘﻪﺗﻜﻪ ﺋﯘﻳﻐﯘن، ﺑﯘ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺟﯩﺴﻤﺎﻧﯩﻲ ﺗﯜزۈﻟﯜﺷﻰ، ﻗﺎن ﺗﯩﭙﯩﺪە ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ‬ ‫ﺋﺎق ﺟﯩﻨﺴﻠﯩﺮى دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺋﺎﻧﺪروپ- ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺳﺎﻟﻤﺎﻗﻨﻰ‬ ‫ﺋﯩﮕﯩﻠﯩﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﮕﻪ ﺋﻮﺧﺸﺎپ ﻛﯧﺘﯩﺪﯨﻐﺎن ﮬﺎدﯨﺴﻪ، »ۋﯨﺪاس« )داﻧﯩﺶ ﻛﯩﺘﺎﺑﻰ( دەﺳﺘﯜرﯨﮕﻪ ﻛﯩﺮﮔﻪن.‬ ‫»رﯨﮕﺎۋﯨﺪا« ﺟﻪﯕﻨﺎﻣﻪ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدﯨﻦ ﭘﻪﻧﺠﯩﯫپ ۋادﯨﺴﯩﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن‬ ‫ﺟﻪرﻳﺎﻧﻰ ۋە ﺟﻪﯕﻠﯩﺮى ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﺪۇ. ﻣﯘﺷﯘ ﺑﺎﻳﺎﻧﺪﯨﻼ »ﺗﺎران« ﺋﯧﻘﯩﻦ، »ﻗﺎﻧﺎۋﯨﭻ« )ﺧﺎن ﺋﺎﻏﭽﻰ(،‬ ‫»ﭘﯩﺘﻜﺎ« )ﭘﯜﺗﯜك، ﻛﯩﺘﺎب(، »ﺋﺎﻟﯩﻲ« )ﻣﯚﺗﯩﯟەر(، »داس« )ﭘﻪس، ﺗﯚۋەن(، »ﮔﺮاﻣﻤﺎ« )ﮔﻪﻣﻪ، ﻛﻪﻧﺖ(،‬ ‫»ﺟﯩﻨﺎﺑﯩﻞ« )ﻳﯘرت ﺑﯧﺸﻰ(، »ﻳﺎﺑﻐﯘل« )ﻳﺎﻣﻐﯘر(، »ﻣﯘﻟﯘت« )ﺑﯘﻟﯘت(، »ۋاز ﺋﻮرگ« )ﺋﯘﻟﯘغ، ﺑﯜزۈك(،‬ ‫»ﭘﯘﺗﺮا« )ﭘﻪرزەﻧﺖ، ﭘﯘﺷﺘﻰ(، »ﻧﯘﺳﺨﺎ« )ﭘﯘل(، ﺋﺎﺑﺎﺳﯩﻦ« )ﺋﺎﻧﺎ دەرﻳﺎ، ﺋﺎﻧﺎ ﺳﺎي(، »ﺳﯩﺮۇﺗﻰ« )ﺳﻮراپ‬ ‫ﺑﯩﻠﯩﺶ(، »ﺋﺎﻏﻰ« )ﺋﺎﻏﺎ، ﺋﺎﻛﺎ(، »ﺋﺎﮔﺎﻳﻨﻰ« )ﺋﺎﻏﺎ ﺋﯩﻨﻰ، ﻗﯧﺮﯨﻨﺪاش(، »ﺋﺎﮔﻨﻰ« )ﺋﻮت(، »ﻳﺎﺟﺎﻧﺎ«‬ ‫)ﺋﺎزﻧﺎ، ﻗﯘرﺑﺎﻧﻠﯩﻖ(، »ﺋﻮﺗﺘﯘرا« )ﺋﺎرﯨﻠﯩﻖ ﺟﺎﻳﻼر(، »ﺋﺎﺗﺎﻣﺎن« )ﻗﻪﮬﺮﯨﻤﺎن(، »ﺋﺎﻧﺎش« )ﺑﯘرﻧﻰ ﭘﻪس،‬ ‫ﭘﺎﻧﺎق(، »ۋﯨﺰ« )ﺑﯩﺰ(، »ﻳﺎۋاﻧﻎ« )ﻳﺎۋا، ﻳﺎت ﻛﯩﺸﯩﻠﻪر(، »ﺋﯩﺸﻐﺎرا« )ﮬﯩﻤﺎﻳﯩﭽﻰ(، »ﺋﯘﻟﺘﯘرﺧﺎن«‬ ‫)ﺋﯚﻟﺘﯜرﮔﯜﭼﻰ ﺧﺎن، ﺋﯘرۇﺷﻘﯘﭼﻰ ﺧﺎن( ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻖ ﺳﯚزﻟﻪر ﺋﯘﭼﺮاﻳﺪۇ. ﮔﻪرﭼﻪ ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ زاﻣﺎن ﭘﻪﻧﺠﯩﯫپ ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﯩﻨﻰ ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇش ﺋﯚﻟﭽﻪﻣﻠﯩﻚ‬ ‫ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇش ﻗﺎﺋﯩﺪﯨﺴﯩﻐﺎ ﺋﯘﻳﻐﯘن ﺑﻮﻟﻤﯩﺴﯩﻤﯘ، ﻳﯘﻗﯩﺮﯨﺪا ﻣﯩﺴﺎل ﻛﻪﻟﺘﯜرﮔﻪﻧﻠﻪر ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﺪﯨﻦ‬ ‫ﭼﯜﺷﻤﯩﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﯘﭼﺮﯨﻤﯩﻐﺎن )ﻳﺎﻛﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﻪن‬ ‫ﺋﯘﭼﺮﯨﻤﯩﻐﺎن( ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﻪۋﺟﯘت ﺗﯩﻠﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺋﯚزﮔﯩﺮﯨﭗ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ.‬ ‫ﺷﯘﻧﺪاق ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﺋﻮرال-ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﻰ ﮬﯩﻨﺪ-ﻳﺎۋرۇﭘﺎ ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺋﺎﻧﺪورۇپ-ﺋﺎرﯨﻴﺎن،‬ ‫ﺋﺎﻧﺪورۇپ-ﺳﯩﻜﻔﻼرﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﻜﻪ ۋە ﺟﻪﻧﯘﺑﻘﺎ ﻛﯚﭼﻜﻪن ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﺟﻪﯕﮕﯩﯟار ۋە ﻏﺎﻟﯩﭗ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺗﻪﺳﯩﺮى‬ ‫ﺗﯜﭘﻪﻳﻠﻰ ﺑﻪزى ﺋﻮﺧﺸﺎﺷﻠﯩﻘﻼرﻏﺎ ﺋﯩﮕﻪ. ﺑﯘ ﻣﯘﮬﯩﻤﻰ ﮔﺮاﻣﻤﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻜﺮەك. ﻣﯩﻜﮕﻮۋﯦﺮن ۋە‬ ‫ۋ.ﺷﯧﻤﯩﺪت ﺑﯘﻧﻰ ﮔﯩﺮاﻣﻤﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺋﻮرﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﻐﺎﻧﯩﺪى. ﺑﯩﺰ ﺑﯘﻧﻰ ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻤﯘ‬ ‫ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﯩﻤﯩﺰ.‬ ‫ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﻛﯚپ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺪﯨﻦ )ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﻪردە 42 ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ دﯦﻴﯩﻠﮕﻪن( ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﺗﺎﭘﻘﺎن‬ ‫ﺋﯩﺨﺘﯩﻴﺎرﯨﻲ ﮬﻪم ﻣﻪﺟﺒﯘرﯨﻲ ﺳﯩﻴﺎﺳﯩﻲ ﺑﯩﺮﻟﻪﺷﻤﻪ ﺋﯩﺪى. ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﻪرﻛﯩﺒﯩﺪﯨﻜﻰ ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘرﻟﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻳﯧﺪﻻر ﺗﯘران راﻳﯘﻧﯩﺪﯨﻦ ﻗﺎﭼﺎن ﻳﯩﺮاﻗﻼپ ﻛﻪﺗﻜﻪﻧﻠﯩﮕﻰ دﯦﮕﻪﻧﺪەك ﺋﯧﻨﯩﻖ ﺋﻪﻣﻪس. ﺗﻮﯕﻐﯘزﻻر ﮬﯘن‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻐﯩﻐﺎ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻗﻮﺷﯘۋﯦﻠﯩﻨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻚ ﺋﻮرۇن ﺗﯘﺗﻤﯩﻐﺎن. ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ‬ ‫ﺧﻪﻟﻖ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺗﯜرﻛﻠﻪر، ﺟﯜﻣﻠﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻗﻮﺷﯘۋﯦﻠﯩﻨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻚ ﺋﻮرۇن ﺗﯘﺗﻤﯩﻐﺎن. ﮬﯘن‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻐﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺧﻪﻟﻖ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺗﯜرﻛﻠﻪر، ﺟﯜﻣﻠﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻣﯘﯕﻐﯘل ﺧﻪﻟﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻨﻰ ﺗﻪﺷﻠﯩﻚ‬ ‫2‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 3. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻗﯩﻠﻐﺎن »ﺋﻮرﻣﺎن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى« ﺑﯩﻠﻪن »ﻳﺎﻳﻼق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى« )ب.ﻳﺎ.ۋﯨﻼدﯦﻤﺮﯨﺰوف( ﺋﯩﺪى. ﺋﯘﻧﺪاﻗﺘﺎ‬ ‫ﺑﯘﻻردﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻳﻪﻧﻪ »ﮬﯘن« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺧﻪﻟﻖ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻤﯘ؟ »ﮬﯘن ﺗﯩﻠﻰ« دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ ﺑﯩﺮ‬ ‫ﻣﯩﻠﻠﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻤﯘ؟ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﻠﯩﺮى ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﯩﻜﻰ ﮬﯘن ﻧﺎﻣﻰ ﺑﯩﺮەر ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﺧﺎس ﻧﺎﻣﻰ‬ ‫ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﯩﻨﯩﺪەك، ﺑﯩﺮەر ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯖﻤﯘ ﻧﺎﻣﻰ ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﺎن.‬ ‫ﺋﯘﻧﺪاﻗﺘﺎ، ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪرﻣﯩﺪى ﻳﺎﻛﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘل‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻨﻰ ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﻗﯩﻠﻐﺎن ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر )ﻣﯘﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﻰ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى(ﻣﯩﺪى؟ ﺑﯘ ﻣﻪﺳﻠﯩﮕﻪ‬ ‫ﻛﯚﭘﻠﯩﮕﻪن ﺋﻪﺳﻪرﻟﻪر ﺑﯧﻐﯩﺸﻼﻧﺪى. ﺋﺎﻟﯩﻤﻼر ﺋﻪڭ ﺋﺎﺧﯩﺮى »ﮬﯘﻧﻼر« ﺗﯜﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﺪا ﺳﯚزﻟﯩﺸﯩﺪﯨﻐﺎن ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر‬ ‫ﺋﯩﺪى. دﯦﮕﻪن ﺧﯘﻻﺳﯩﮕﻪ ﻛﯧﻠﯩﺸﺘﻰ. رﯦﻤﯘﺳﺘﺎت، ﻛﻼﭘﺮوﺗﻰ، ﺧﺎۋاﻧﻨﯧﺲ، ﻓﺮاﻧﻜﯥ، رادﻟﻮف، ﮬﯩﺮﺗﻰ، ﻻﺋﻮﻓﯧﺮ،‬ ‫ﭘﺎرﻛﯧﺮ، ﭘﯧﻠﻠﯩﯯت ۋە ﻛﺮاﺋﯘﺳﻜﯩﻲ ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻖ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼر ﻛﯚپ ﻳﯩﻠﻠﯩﻖ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺗﻠﯩﺮى ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا »ﮬﯘﻧﻼر« ﺗﯩﻞ ۋە‬ ‫ﺋﯧﻨﺘﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻤﯘ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﮔﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺑﻮﻟﯘپ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻤﯘ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ۋ ﻣﻪرﻛﯩﺰي‬ ‫ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺳﺎﻛﻠﯩﺮى، ﺳﺎرﻣﺎﺗﯩﻨﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ »ﺋﺎﺗﻠﯩﻘﻼر ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ« ﺗﯩﭙﯩﮕﻪ، ﺑﺎﺷﻘﯩﭽﻪ ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪا »ﻳﺎﻳﻼق‬ ‫ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ« ﺗﯩﭙﯩﮕﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺑﻮﻟﻐﺎن دﯦﮕﻪن ﺧﯘﻻﺳﯩﮕﻪ ﻛﯧﻠﯩﺸﺘﻰ. ﻣﺎ ﭼﺎﯕﺸﯘ »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﻼر ۋە ﮬﯘﻧﻼر«‬ ‫ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا: »ﻧﯚۋەﺗﺘﻪ ﮬﯘﮬﻨﮫ ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﻐﯘﭼﻰ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼر ﮬﯘن ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى‬ ‫ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻐﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ، ﺑﯩﺮدەك ﺗﻮﻧﯘپ ﻳﻪﺗﺘﻰ. ﺑﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﮬﯧﭽﺎﻗﺎﻧﺪاق ﮔﯘﻣﺎن ﺑﻮﻟﻤﺎﺳﻠﯩﻘﻰ‬ ‫ﻻزﯨﻢ«. ﮬﯘن ﺗﯩﻠﻰ ﺗﯜرك ﺗﯩﻠﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻐﺎ ﻗﯘرۇﻟﻐﺎن، »ﮬﯘن ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ‬ ‫دﯦﻴﯩﺶ ﻳﺎۋرۇﭘﺎ ﺋﺎﻟﯩﻤﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜك ﺋﺎﻟﻐﺎن ﭘﯩﻜﯩﺮ ﺋﯧﻘﯩﻤﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرە« دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ. ﺟﻰ. ﻛﻼﭘﺮوﺗﻰ‬ ‫»ﮬﯘﻧﻼر ﻛﯚﻛﺘﯜرﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ- ﺑﻮۋﯨﺴﻰ ﮬﯧﺴﺎﺑﻼﻧﻐﺎن ﺗﯜرﻛﻠﻪردۇر« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﻪﺳﯩﺮ‬ ‫ﻛﯚﺗﯜرۈﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ- ﺑﻮۋﯨﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ ﮬﯘﻧﻼر ﺑﯩﻠﻪن، ﻓﯩﻦ-ﮬﯘﻧﻼرﻧﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪرﻧﯩﯔ‬ ‫ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر ﻗﺴﯩﻤﯩﻐﺎ ﺑﺎﻏﻼپ ﺋﯩﺰاﮬﻼﻳﺪۇ، ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم »ﮬﯘن ﺗﺎرﯨﺨﯩﻨﯩﯔ ﺋﻮﭼﯧﺮﯨﻜﻠﯩﺮى« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا:‬ ‫»ﮬﯘﻧﻼردا، ﮬﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ ﺋﯩﺘﺘﯩﭙﺎﻗﯩﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜك ﻣﻪۋﻗﻪﺳﯩﺪە ﺋﯩﺪى« )ﻟﯧﻨﯩﻨﮕﺮاد ﻧﻪﺷﺮى، 55-‬ ‫ﺑﻪت( دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ.‬ ‫ﭘﯧﻠﻠﯩﯯت ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺧﻪﻧﺰۇ ﮬﻪرﭘﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺧﺎﺗﯩﺮﻟﯩﻨﭗ ﻗﺎﻟﻐﺎن ﮬﯘن ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﯘﻟﯩﺮﯨﻨﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﮬﯘﻧﻼر‬ ‫ﻳﺎﻛﻰ ﻛﻪم دﯦﮕﻪﻧﺪﯨﻤﯘ ﺋﯘﻧﯩﯔ ﮬﯚﻛﯜﻣﺮان ﻗﺎﺗﻠﯩﻘﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﯩﺪا ﺳﯚزﻟﻪﺷﻜﻪن، دﯦﮕﻪن ﺧﯘﻻﺳﯩﮕﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪن.‬ ‫ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﮔﺮاﻣﻤﻘﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ، ﻟﯩﻜﺴﯩﻜﻮﻟﮕﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﺸﯩﻤﯘ‬ ‫ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘل ﺗﯩﻠﯩﻨﯔ ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺗﺎرﻣﯩﻘﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﻗﺎﻟﻤﺎق ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﺑﺎﻏﻼش ﺧﺎﮬﯩﺸﯩﻨﯩﯔ‬ ‫)ﻣﻪﺳﻠﻪن ‪ .H‬ﺧﻮۋورد ۋە ‪ S.p‬ﭘﺎﻟﻼﺳﻼر ﺗﻪﺷﻪﺑﺒﯘس ﻗﯩﻠﻐﯩﻨﯩﺪەك( ﺋﺎﺳﺎﺳﺴﯩﺰﻟﯩﻘﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﻰ.‬ ‫ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ، ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻞ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ دﯨﻼر ۋەدﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ‬ ‫3‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 4. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺑﻮﻟﯘپ، ﺑﯘ ﺗﯩﻞ ﮬﯘن دۆﻟﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺗﯩﻠﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺘﺘﯩﭙﺎﻗﯩﺪﯨﻜﻰ ﮬﻪرﻗﺎﻳﺴﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘل‬ ‫ﻧﻪﺳﯩﻠﻠﯩﻚ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﺋﻮﻏﺎن )؟ ( ﺳﯩﯫﻧﭙﯩﻲ )؟( ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﯚز ﺗﯩﻠﯩﺪا ﻗﺎﻟﻐﺎن ۋە ﺋﯚز ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺋﯩﺒﺎرﯨﻠﻪرﻧﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﻐﺎن. ﺷﻪرﻗﯩﻲ رۇﺳﯩﻴﯩﺪﯨﻜﻰ ﭼﯘۋاش ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﺎﻟﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﺎق، ﺑﺎرﺗﻮﻟﺪ، ﭘﻮﻣﯧﻠﻠﯩﻲ‬ ‫ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼر ﺑﯘ ﺗﯩﻠﻨﻰ ﻳﺎۋرۇﭘﺎﻏﺎ ﻛﯚﭼﻜﻪن ﮬﯘﻧﻼر ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ داۋاﻣﻰ دەپ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى. ﺑﯘ ﺗﯩﻞ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﯩﻞ ﺑﻮﻟﯘپ ﭼﯩﻘﺘﻰ، ﻓﯧﮭﯩﺮ ﮔﻮﻣﺒﯘﻛﯩﺰ ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼرﻧﯩﯔ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﻠﯩﺮى‬ ‫ﺑﯘﻟﻐﺎر ۋە ﮬﺎزار ﺗﯩﻠﯩﻤﯘ ﭼﯘۋاش-ﮬﯘن ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﻳﯧﻘﯩﻦ ﺋﯚﻟﭽﻪﻣﻠﯩﻚ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى.‬ ‫ﺟﯘﯕﮕﻮ ﻳﯩﻠﻨﺎﻣﯩﻠﯩﺮﯨﺪە ﺋﯩﺰﭼﯩﻞ ﻗﻪﻳﺖ ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﺸﯩﭽﻪ، ﺧﻪن-ۋﯦﻲ ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﯩﺮى دەۋرﯨﺪﯨﻜﻰ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ‬ ‫ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﻪر دەۋرﯨﺪە »ﺗﯧﻠﻰ« )؟( ۋە ﮔﺎۋﭼﯥ )ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن. ﺳﯜي-ﺗﺎڭ دەۋرﯨﺪە ﺋﯘﻻر‬ ‫ﺧﯘﻳﺨﯘ )ﺋﯘﻳﻐﯘر( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن. ﺳﯜي-ﺗﺎڭ دەۋرﯨﺪە ﺋﯘﻻر ﺧﯘﻳﺨﯘ )ﺋﯘﻳﻐﯘر( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﺪى. »ۋﯦﻴﻨﺎﻣﻪ،‬ ‫ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرﯨﯟﯨﻠﯩﻘﻼر ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ«دە ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ »ﺗﯩﻠﻰ ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯖﻜﯩﮕﻪ ﺋﻮﺧﺸﺎش، ﺑﻪزﯨﺪە ﺋﺎزراق ﭘﻪرﻗﻰ ﺑﺎر«‬ ‫دەپ ﺋﯩﺰاﮬﻼﻧﻐﺎن. ﮬﯘﻧﻼر ﻏﻪرﺑﻜﻪ ﻛﯚﭼﻜﻪﻧﺪە ﻛﯘﭼﺎﻧﯩﯔ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪا ﻗﯧﭙﻘﺎﻟﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ‬ ‫ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﻣﯩﻼدﯨﻴﻨﯩﯔ ‪ VI~ V‬ﺋﻪﺳﻪرﻟﯩﺮﯨﺪە »ﻳﯘرت ﺋﯩﻠﻰ« )؟( ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺷﻪﮬﻪر ﻣﻪﻣﻠﯩﻜﯩﺘﻰ ﻗﯘرﻏﺎﻧﯩﺪى.‬ ‫»ﻳﯘرﭘﺎن« - ﺋﺎق ﻗﻪﻟﯭ ﻣﻪﻧﯩﺴﯩﻨﻰ ﺑﯧﺮەﺗﺘﻰ. »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ )؟(، ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر‬ ‫ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ«دە: »ﺑﯘ ﻣﻪﻣﻠﯩﻜﻪﺗﻨﯩﯔ ﺋﯚرپ-ﺋﺎدﯨﺘﻰ ۋە ﺗﯩﻠﻰ ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﻮﺧﺸﺎش« دەپ‬ ‫ﺋﯘﭼﯘر ﺑﯧﺮﯨﻠﮕﻪن.‬ ‫ﺋﻪﻣﺪى ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻼرﻏﺎ ﻣﯘراﺟﯩﯭت ﻗﯩﻼﻳﻠﻰ.‬ ‫ﻛﻮزﻟﻮف 6291- ﻳﯩﻠﻰ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﯩﻴﻪدﯨﻜﻰ ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺗﻪﻛﺸﯜرۈش ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﮬﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ ﺋﺎﻗﺴﺎﻗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﻗﻪﺑﺮﯨﺴﺪﯨﻦ ﭼﯩﻘﻘﺎن زﯨﺒﯘزﯨﻨﻨﻪت ﺑﯘﻳﯘﻣﻠﯩﺮى ۋە ﺳﻪﻧﯭﺗﻠﯩﻚ ﻧﻪﻗﺸﻰ‬ ‫ﻧﯘﺳﺨﯩﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﻗﺎزاﻗﯩﺴﺘﺎﻧﻨﯩﯔ ﺗﯜرﻛﯩﺴﺘﺎن راﻳﻮﻧﻰ ۋە ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ روﺳﯩﻴﻪ-ﻛﺎۋﻛﺎز ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﯩﻨﻰ‬ ‫ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇش ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە ﺋﯘﻻردﯨﻜﻰ ﺋﻮﺧﺸﺎﺷﻠﯩﻘﻼرﻧﻰ ۋە ﮬﻪﺗﺘﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﯩﺰﯨﻢ ﺗﻪﺳﯩﺮدﯨﻜﻰ ﺑﯘﻳﯘﻣﻼرﻧﯩﯔ‬ ‫ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﯩﻴﯩﮕﻪ ﻳﯧﺘﯩﭗ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى. ﺋﯘﺟﻪي )؟( ﺋﻪﭘﻪﻧﺪى ﺑﺎﺷﭽﯩﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﻳﺎﭘﻮﻧﯩﻴﻪ‬ ‫ﻣﯘﺗﻪﺧﻪﺳﺴﯩﺴﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﻪ، ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﯩﻴﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺗﻪﻛﺸﯜرۈﺷﻠﯩﺮى‬ ‫ﮬﯘﻧﻼرﻏﺎ ﺧﺎس ﮬﯧﭽﻘﺎﻧﺪاق ۇچ ۋە ﻧﯧﯯﻟﯩﺖ دەۋرى ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻣﯘﻧﺪاق ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ‬ ‫ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪت ﺋﺎﻧﺪورۇپ-دﯨﯖﻠﯩﯖﻼرﻏﺎ ﺗﻪﺋﻪﻟﻠﯘق ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﺑﯘﻧﯩﯖﺪا ﻣﯘﯕﻐﻮﻟﻮﺋﯩﺪ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮى‬ ‫ﻛﯚرۈﻟﻤﯩﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ، ﺗﯚﻣﯜر ﺋﯩﺨﺘﯩﺮاﺳﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ﮬﯘن ﻣﻪدەﻧﯩﻴﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎرﯨﻼﺷﻤﺎ ﺧﺎراﻛﺘﯧﺮﯨﺪە ﻣﻪۋﺟﯘت‬ ‫ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪى. ﺑﯘ ﮬﯘن ﺗﺎرﯨﺨﯩﻨﯩﯔ ﺋﻪڭ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﺎﻧﺪورۇپ-دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﺎرﯨﺨﯩﺪا ۋارﺳﯩﻠﯩﻖ‬ ‫ﻗﯩﻠﯩﺶ ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە ﺑﺎﺷﻼﻧﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻦ داﻻﻟﻪت ﺑﯧﺮﯨﺪۇ. ﺑﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻧﯘرﻏﯘﻧﻠﯩﻐﺎن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ ۋە ﺗﯘران‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻗﻪﺑﺮﯨﻠﯩﺮى ﺋﯜﺳﺘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﻪﻛﺸﯜرۈﺷﻠﻪر ﺷﯘﻧﻰ ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﯩﻜﻰ، دﯨﯖﻠﯩﯖﻼردا ﺋﻪرﻛﻪﻛﻠﻪر ﭼﯧﭽﯩﻨﻰ‬ ‫4‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 5. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﭼﯜﺷﯜرۈۋﯦﺘﻪﺗﺘﻰ، ﺋﺎﻳﺎل-ﻗﯩﺰﻻر ﻗﯘﻻﻗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺗﯧﺸﯩﭗ ﮬﺎﻟﻘﺎ-ﺳﯚﻛﻪ ﺗﺎﻗﯩﺸﺎﺗﺘﻰ. ۋە ﭼﺎﭼﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺳﯩﻜﯩﻠﻪك‬ ‫ﻗﺎﻟﺪۇرۇپ ﺋﯘزۇن ﺋﯚرۈۋاﻻﺗﺘﻰ. ﺑﯘ ﺋﺎدەت ﮬﯘن ﺋﯩﻤﭙﯩﺮﯨﻴﯩﺴﻰ دەۋرﯨﺪە ﺋﻮﻣﯘﻣﯩﻴﯜزﻟﯜك داۋام ﻗﯩﻠﺪى.‬ ‫ﻣﯩﻼدﯨﻴﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ‪ XVII‬ﺋﻪﺳﯩﺮﮔﻪ ﻳﻪﺗﻜﻪﻧﺪە ﻣﺎﻧﺠﯘﻻر ﺑﯘ ﺋﺎدەﺗﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﺪى.‬ ‫ﻳﯘﻗﯩﺮﯨﺪا ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻧﻼردﯨﻦ ﺷﯘ ﻧﻪرﺳﻪ روﺷﻪﻧﻠﻪﺷﺘﯩﻜﻰ، ﺋﻮرال-.ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯩﻞ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻖ ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻞ ﺋﻪڭ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﺎرﯨﻴﺎن-دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﯘل ﻗﯩﻠﯩﭗ‬ ‫راۋاﺟﻠﯩﻨﯩﭗ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن. ﺑﯘ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯩﻞ ﺗﯜرﻛﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﺎﺳﺎس ﺳﯧﻠﯩﺶ ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﮬﯩﻨﺪ-ﻳﺎۋرۇﭘﺎ‬ ‫ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﺑﻪزﯨﺒﯩﺮ ﺗﯩﻠﻼرﻏﺎ ﺗﻪﺳﯩﺮ ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪن ﻳﺎﻛﻰ ﻣﯘﮬﯩﻢ ﺑﯩﺮ ﻣﻪﻧﺒﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﺋﺎۋاﻳﯩﭗ، ﻣﯩﻠﯩﺮ، ﻛﺎراﻛﻮف‬ ‫ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼرﻧﯩﯔ ﭘﻪرﯨﺰﯨﭽﻪ، ﺷﻪرﻗﯩﻲ ﺋﯩﺮان ﺗﯩﻠﻰ دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﯟاﺗﻘﺎن ﺗﯩﻞ ﻳﻪرﻟﯩﻚ ﻛﻮﻧﺎ ﺋﯩﺮان ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺗﯩﻠﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎرﯨﻴﺎن-ﺳﺎك ﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت ﺋﯩﻜﻜﻰ ﻣﻪﻧﺒﻪ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺗﻪدرﯨﺠﯩﻲ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن.‬ ‫ﻳﯘﻗﯩﺮﯨﺪا ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻧﻼردﯨﻦ ﻳﻪﻧﻪ ﺷﯘ ﻧﻪرﺳﻪ روﺷﻪﻧﻜﻰ، ﮬﯘن ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﯧﺮرﯨﺘﻮرﯨﻴﺴﯩﺪە ﺗﯜرك‬ ‫ﺗﯩﻠﻰ، ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﮬﯘن ﺗﯩﻠﻰ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﻪﻣﻪس.‬ ‫ﮬﯘﻧﻼر ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪن ﺗﯩﻞ ﺋﻪڭ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ دﯨﻼر ۋە دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﯩﻞ ﺋﯘﻟﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻐﺎ ﻗﯘرۇﻟﻐﺎن ﺑﻮﻟﯘپ، ﮬﯘن‬ ‫ﺗﻪﯕﺮﯨﻘﯘﺗﻠﯘﻗﻰ، ﻛﯚﻛﺘﯜرك ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺋﻮﻣﯘﻣﻼﺷﺘﯘرۇﺷﻘﺎ ﻛﯚرۈﻧﻪرﻟﯩﻚ ﺗﻪﺳﯩﺮ‬ ‫ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪن.‬ ‫ﺷﯘﻧﯩﻤﯘ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺋﯚﺗﯜش ﮬﺎﺟﻪﺗﻜﻰ، ﻣﯩﻼدﯨﻴﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺗﺎرﯨﺦ ﺳﻪﮬﯩﭙﯩﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﯩﺮﯨﭗ ﻛﻪﻟﮕﻪن‬ ‫ﺋﺎق ﮬﯘﻧﻼر )ﺋﯧﻔﺘﺎﻟﯩﺘﻼر(-ﭘﺎﻣﯩﺮﯨﻤﻮﻧﻠﯩﺮى ﺷﯜﺑﮭﯩﺴﯩﺰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺋﯩﺪى. ﺋﯘﻻ رﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺷﻪرﻗﯩﻲ ﺋﯩﺮان‬ ‫ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﯘﭼﺮﯨﺪى. ﺋﺎﻟﯩﻤﻼرﻧﯩﯔ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺗﯩﭽﻪ، ﺋﺎق ﮬﯘﻧﻼر ﻣﻮﯕﻐﯘل داﻟﯩﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺋﻪﻣﻪس،‬ ‫ﺟﯘﯕﻐﺎر داﻻﺳﻰ ۋە ﻳﻪﺗﺘﻪ ﺳﯘدﯨﻦ ﻛﻪﻟﮕﻪن، ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ )ﺳﯧﺮﯨﻖ( ﺗﻪﺳﯩﺮﮔﻪ ﺋﯘﭼﺮاش دەرﯨﺠﯩﺴﻰ ﺋﺎزراق‬ ‫ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺋﯩﺪى. ﻳﻪﺗﺘﻪﺳﯘ، ﻓﻪرﻏﺎﻧﻪ )ﻛﻪﯕﮕﻮردﯨﻜﻰ( ﺋﻪﺗﺮاﭘﯩﺪا ﮔﻮرﯨﻠﻮف ﺗﻪرﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ‬ ‫ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎن، ﺧﺎرەزم )ﻗﯘﻳﺎﻳﺎز، ﺷﻪﮬﯩﺖ ﺋﻪﺳﻪردﯨﻜﻰ( راﻳﯘﻧﯩﺪا ﻣﯩﻼدﯨﻴﻪ ‪ IV~V‬ﺋﻪﺳﯩﺮﮔﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ﺑﻮﻟﻐﺎن‬ ‫ﺋﺎق ﮬﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺮى ﺧﯘددى »ﻟﻴﺎﯕﻨﺎﻣﻪ«دە زﯨﻜﯩﺮ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎن ﺋﺎدەت-ﻗﺎﺋﯩﺪﯨﻠﻪر ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ دەﭘﻨﻪ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‬ ‫ﻛﯚرﺳﻪﺗﺘﻰ. ﺑﻪزى ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﻼر ﻛﻮرﻻ ﻳﯧﻨﯩﺪﯨﻜﻰ »ﻛﯚﻧﭽﻰ دەرﻳﺎﺳﻰ«ﻧﻰ، ﮬﯘن )ﻛﯚن( ﺋﺎﻗﺴﺎﻗﺎﻟﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ، ﻗﯘﻳﺎﺷﻘﺎ ﺳﯧﻐﯩﻨﯩﺸﻘﺎ ۋە ﮬﻪﺗﺘﺎ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ »ﺋﻮﻏﯘزﻧﺎﻣﻪ« ﺋﯧﭙﻮﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘزﺧﺎﻧﻨﯩﯔ ﭼﻮڭ ﻛﯜن ﺧﺎن‬ ‫ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ، ﺋﺎق ﮬﯘﻧﻼرﻧﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎ »ﺋﺎﺧﯘن« ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ ﺑﺎﻏﻼپ ﺋﯩﺰاﮬﻠﯩﺸﯩﺪۇ.‬ ‫ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﻼر ﺋﺎﺋﯩﻠﯩﺴﻰ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺳﻪۋەﺑﻠﻪر ﺗﯜﭘﻪﻳﻠﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر‬ ‫)ﺋﻮﻏﯘز( ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﺑﯚﻟﯩﻨﯩﺪۇ.‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺋﯩﺪى. ﻣﯩﻼدﯨﻴﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ ‪ III‬ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﮬﯘن‬ ‫ﻗﻮﺷﯘﻧﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎﺗﯘر )ﻣﻪﺗﻪ، ؟( ﺗﻪﯕﺮﯨﻘﯘت ﺑﺎﺷﭽﯩﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﻳﯜرۈﺷﻠﯩﺮﯨﺪە دﯨﯖﻠﯩﯔ، ﺟﻪﻧﻜﯘن‬ ‫5‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 6. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫)ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ(ﻻر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﭼﯩﻨﺴﺎ )؟( ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﻧﺎﻣﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎﻧﯩﺪى، ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼرﻧﯩﯔ‬ ‫ﭘﯩﻜﯩﺮﯨﭽﻪ ﭼﯩﻨﺴﺎ–قعىحاٿﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻧﺎﻣﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﺑﯩﺰ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﻪردە‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼرﻧﯩﯔ ﻧﺎﻣﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻛﯚﭘﯩﻨﭽﻪ ﻗﯩﺮﻏﯩﺰ، ﺑﺎﺳﻤﯩﻞ، ﺋﻮﺳﻜﺎك، ﺳﯩﺮﻏﯘﭼﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‬ ‫ﻛﯚرﯨﻤﯩﺰ. ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﻼر ﺋﺎﻧﺘﻮروﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻼر ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ۋە‬ ‫ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﺎرﻣﺎﻗﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺑﯚﻟﯩﺪۇ، ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮى: ﭼﯘي ۋە ﺋﺎرﻏﯘت‬ ‫دەرﻳﺎﻟﯩﺮى ﺋﯧﻘﯩﻨﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﯩﻠﯧﻜﺘﯩﻠﻼر )ﭼﯘي ﻛﺮﯦﻠﯩﺮى(، ﺑﺎش ﻛﺎۋوس ۋە ﺋﻮﻻﮔﺎن دەرﻳﺎﻟﯩﺮى ﺳﺎﮬﯩﻠﯩﺪﯨﻜﻰ‬ ‫ﺗﯧﻠﺴﻼر )ﺋﻮﻻﮔﺎن ﻛﺮﯦﻠﯩﺮى(، ﭼﯩﺮﯨﻚ دەرﻳﺎﺳﻰ ﺑﻮﻳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺗﯧﻠﯩﯟۇﺗﻼرﻧﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﺋﯧﻠﯩﭗ ﻗﺎﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ،‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯩﻠﻰ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﺗﻪرﻛﯩﺒﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﻗﺎزاﻗﻼر، ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻر، ﺑﺎﺷﻘﯩﺮﺗﻼر، ﺗﯜﺑﻮرﻻر، ﺑﺎراﺑﯩﻦ ﺗﺎﺗﺎرﻟﯩﺮى،‬ ‫ﻗﯩﺴﻤﻪن )ﺋﻪﻣﻤﺎ دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺋﯚزﺑﯧﻜﻠﯩﺮى ﭼﯜﺷﻪﻧﭽﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ( ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯚز ﺑﯧﻜﻠﻪرﻧﯩﻤﯘ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ‬ ‫ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﺋﻪﻣﻤﺎ، ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﺧﺎن ﻧﺎﻣﯩﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﻐﺎن ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﯚز ﺑﯧﻚ ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﻰ ﺑﯘ ﭼﯜﺷﻪﻧﭽﯩﺪﯨﻦ‬ ‫ﭘﻪرﻗﻠﻪﻧﺪۈرۈش ﻻزﯨﻢ.‬ ‫ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﻪر، ﺳﯘرﻻر، ﻛﻪرﻛﻪﻧﻠﻪر، ﻛﻮﺷﺘﯩﻨﻼر ۋە ﺗﯘﺑﺎﻻرﻧﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ‬ ‫ﺋﺎﻟﯩﺪۇ، ﺗﯘﺑﺎﻻردا ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ۋە ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎرﯨﻼﺷﻤﯩﭽﯩﻠﯩﻘﻰ ﺧﯧﻠﯩﻼ روﺷﻪن، ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ ﻧﯘﻗﺘﯩﺴﯩﺪﯨﻦ‬ ‫ﺋﺎﻟﻐﺎﻧﺪا ﻣﺎﻧﺎ ﻣﯘﺷﯘ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﯩﺮى ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ‬ ‫ﺑﻮﻟﯘپ، ﺋﺎﻧﺘﺮوﭘﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺋﯘﻻردا ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮى ﺗﻮﻟﯩﻤﯘ ﺳﯘس. ﺋﯘﻻر ﻓﯩﻦ-ﺋﯘﮔﯘر ۋە‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻳﯩﺪﻻر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﭼﻪ ﺋﺎق ﺟﯩﻨﺲ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮى ﺋﯜﺳﺘﯜن ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪردۇر. ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ،‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﻪڭ دەﺳﻠﻪپ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن ﻳﺎﻳﻼق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﻣﯘﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﯚﭘﺮەك‬ ‫ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪر ﺑﻮﻟﯘپ، ﺋﯘﻻر دﯨﯖﻠﯩﯔ ۋە ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ‬ ‫ﺧﻪﻟﯩﻘﻠﻪرﮔﻪ ﺑﯘ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﻨﻰ ﻳﻪﺗﻜﯜزۈش ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﻐﺎ ﻗﺎﺗﻨﺎﺷﻘﺎن.‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى »ﻗﻪﻧﻨﺎﻣﻪ«ﻧﯩﯔ 49- ﺟﯩﻠﺪى ﺑﯩﻠﻪن »ﺋﯜچ ﭘﺎدﯨﺸﺎﮬﻠﯩﻖ ﺗﻪزﻛﯩﺰﯨﺴﻰ«ﻧﯩﯔ 03-‬ ‫ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﯩﭗ ﻗﺎﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ، ﺋﻮرﺧﻮن ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺋﺎﺑﯩﺪﯨﻠﯩﺮﯨﻤﯘ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﻗﺎﺗﺎرﯨﺪا ﺗﯩﻠﻐﺎ‬ ‫ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎﻧﯩﺪى. ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻗﺎﻧﺪاق ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪن. ﺋﯘﻻر ﻣﻪرﻛﯩﺰﯨﻲ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدا ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﯨﻦ ﺑﺎرﻣﯩﺪى‬ ‫ﻳﺎﻛﻰ دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق داﻟﯩﺴﯩﺪﯨﻦ ﺑﯘﻳﺎﻗﻘﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﻤﯘ دﯦﮕﻪن ﻣﻪﺳﻠﯩﻠﻪرﮔﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﺪە ﺑﯘ ﮬﻪﻗﺘﯩﻜﻰ ﻧﯘرﻏﯘن‬ ‫ﻛﻮﻧﻜﺮﯦﺖ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺗﯧﻤﯩﻼر ﺗﯧﺨﻰ روﺷﻪن ﺋﻪﻣﻪس. ﺷﯘﻧﺪاﻗﻤﯘ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ‬ ‫ﻳﯧﻘﯩﻦ ﻳﺎﺷﯩﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﯩﺶ ﻣﯘﻣﻜﯩﻦ. دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﺪە ﺷﯘﻧﻰ ﺋﯧﻴﺘﯩﺶ‬ ‫ﻣﯘﻣﻜﯩﻨﻜﻰ، ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻳﻪﺗﺘﻪﺳﯘ ۋە ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ راﻳﯘﻧﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺳﯜرۈﻟﮕﻪﻧﺪە‬ ‫ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻗﯩﭙﭽﺎق داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ )ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘز داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ( ﺳﯜرۈﻟﮕﻪﻧﯩﺪى.‬ ‫ﻟﻮﺑﻠﻮك )‪ (Loblok‬ﻣﻪﻳﻠﻰ ﺋﻮرﺧﻮﻧﺪا ﻳﺎﻛﻰ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﺪا ﺑﻮﻟﺴﯘن ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺮﯨﺪە دەﭘﻨﻪ‬ ‫6‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 7. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺋﯘﺳﯘﻟﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﻗﺎﺋﯩﺪە ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﺋﻮرۇﻧﺪاﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻗﻪﺑﺮە ﺗﻮﭘﯩﺴﯩﻐﺎ ﺋﯘدۇل ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﭗ ﻳﺎﻏﺎچ‬ ‫ﻗﻮﻧﭽﺎق ﻗﺎدﯨﻠﯩﭗ، ﺑﯩﺮ دۆۋە ﺗﻮﭘﺎ ﺋﯩﭽﯩﺪە ﺷﻪرﻗﻘﻪ ﻗﺎراپ ﻳﺎﺗﻘﯘزۇﻟﻐﺎن ﺟﻪﺳﻪﺗﻨﯩﯔ ﻗﻮﻟﯩﺪا ﺑﯩﺮ ﺗﺎۋاﻗﻨﻰ ﺗﯘﺗﯘپ‬ ‫ﻳﺎﺗﯩﺪﯨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﯧﻨﯩﻘﻠﯩﻐﺎن. ﻟﻮﺑﻠﻮﻛﻨﯩﯔ ﺋﯧﻴﺘﯩﺸﯩﭽﻪ، ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺑﯩﺮدﯨﻦ »ﻗﺎﭘﭽﺎق« )ﻗﺎﭘﭽﯩﻖ(‬ ‫ﺋﯧﺴﯩﯟاﻟﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﯘپ، ﺑﯘ ﺧﯩﻞ ﺗﯧﺮﯨﺪﯨﻦ ﻳﺎﺳﺎﻟﻐﺎن ﻗﺎﭘﭽﯘﻗﻘﺎ ﺑﯩﺮ ﻛﯩﭽﯩﻜﻜﯩﻨﻪ ﺗﺎش ﮬﻪﻳﻜﻪل ﺳﯧﻠﯩﻨﻐﺎ. ﺑﯘ‬ ‫ﺋﺎدەت ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﺪﯨﻜﻰ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﻮۋﭼﻰ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪﯨﻤﯘ ﻛﯧﯖﻪﻳﮕﻪن. ﺷﯘﯕﻼﺷﻘﺎ ﻛﯚﭘﻠﯩﮕﻪن‬ ‫ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﻼر »ﻗﯩﭽﺎق« دﯦﮕﻪن ﻧﺎم »ﻗﺎﭘﭽﯘق«، »ﻗﺎﭘﭽﯩﻖ«، »ﻗﺎﭘﭽﺎق« ﺳﯚزﯨﺪﯨﻦ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﻘﺎن دەپ‬ ‫ﮬﯧﺴﺎﺑﻠﯩﺸﯩﺪۇ. ﻣﯚﻟﺪوس ›؟‹ﻻرنع رﯨﯟاﻳﯩﺘﯩﮕﻪ ﻗﺎرﯨﻐﺎﻧﺪا، ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺋﯘرۇﻗﺪاﺷﻠﯩﻖ ﺟﺎﻣﺎﺋﻪﺳﯩﺪە ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺰ‬ ‫ﺋﺎﻏﺰﯨﻐﺎ ﺋﯜچ ﭘﺎرﭼﻪ ﻣﯚﻟﺪۈرﻧﻰ ﺋﯧﻠﯩﺸﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺗﻪﯕﻼ ﮬﺎﻣﯩﻠﺪار ﺑﻮﻟﯘپ ﻣﯚﻟﺪۈﺳﻼرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﺴﯩﻨﻰ‬ ‫ﺗﯘﻏﻘﺎﻧﻤﯩﺶ، ﻣﺎرﻛﻮﭘﻮﻟﻮﻧﯩﯔ »ﺳﺎﻳﺎﮬﻪﺗﻨﺎﻣﻪ«ﺳﯩﺪە ﻳﯧﺰﯨﻠﯩﺸﯩﭽﻪ، ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼردا ﻧﺎﺗﯩﮕﻪي )؟؟؟( ﺋﯩﺴﯩﻤﻠﯩﻚ‬ ‫ﺋﯩﻼھ ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﮬﻪرﺑﯩﺮ ﺗﯜﺗﯜﻧﺪە ﺑﯩﺮدﯨﻦ ﻧﺎﺗﯩﮕﻪي ﻧﺎﻣﯩﻐﺎ ﻳﺎﺳﺎﻟﻐﺎن ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻼر ﺳﺎﻗﻼﻧﻐﺎن. ﻧﺎﺗﯩﮕﻪﻳﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ‬ ‫ﺧﻮﺗﯘﻧﻰ ۋە ﺑﯩﺮ ﻗﺎﻧﭽﻪ ﺋﻮﻏﯘﻟﻠﯩﺮى ﺑﻮﻟﻐﺎن. ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺗﺎﻣﺎق ﻳﯧﮕﻪﻧﺪە ﺑﯩﺮ ﭘﺎرﭼﻪ ﮔﯚﺷﻨﻰ ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺑﯘ‬ ‫ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻼرﻧﯩﯔ ﺋﺎﻏﺰﯨﻐﺎ ﺳﯜرﻛﻪپ ﻗﻮﻳﯘﺷﻨﻰ ﺋﯘدۇم ﻗﯩﻠﻐﺎن. ﺗﯩﻠﻜﺖ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﯩﺪﯨﻤﯘ ﻛﯧﮕﯩﺰدﯨﻦ ﻳﺎﺳﺎﻟﻐﺎن‬ ‫ﻣﯘﺷﯘﻧﺪاق ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻼر ﺑﻮﻟﻐﺎن. ‪ -VIII‬ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻳﺎﻳﻼﻗﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺳﺎﻳﺎﮬﻪﺗﭽﯩﺴﻰ‬ ‫ﻟﻮﺗﺎﻧﯩﻦ ﻣﯘﺷﯘﻧﺪاق ﻧﺎﺗﯩﮕﻪي ﻗﻮﻧﭽﺎﻗﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺑﺎرﻟﯩﻘﯩﻨﻰ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻳﻪﻧﻪ »ﺋﻪﻣﯩﺪﮔﯩﻞ« )ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﻼر( ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ‬ ‫ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺸﯩﻨﯩﯖﯩﻤﯘ ﺑﺎرﻟﯩﻘﯩﻨﻰ ﻳﺎزﻏﺎن. ‪ -XI‬ﺋﻪﺳﯩﺮﻧﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﯨﻨﻘﻰ ﻳﯧﺮﯨﻤﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﻪرەب ﺟﯘﻏﺮاﭘﯩﻴﯩﭽﯩﺴﻰ‬ ‫ﺋﯩﺒﻦ ﺧﻪﻟﺪات ﺑﯩﮕﺎﻧﯩﯔ ﻳﯧﺰﯨﺸﯩﭽﻪ، ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﻛﻪﻣﻪك )؟؟؟( دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻜﻪن. ﮔﻪردﯨﺰى ‪-VIII‬‬ ‫ﺋﻪﺳﯩﺮدﯨﻼ ﻛﻪﻣﻪﻛﻠﻪرﻧﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼرﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺗﺎرﻣﯩﻘﻰ ﺑﻮﻟﯘپ، ﻗﻮي-ﻛﺎﻻ ﺑﺎﻗﯩﺪﯨﻐﺎن، ﻗﯩﻤﯩﺰ ﺋﯩﭽﯩﺪﯨﻐﺎن‬ ‫ﺧﻪﻟﻖ دەپ ﻳﺎزﻏﺎن. »ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﯩﻴﻪ ﺧﻪﻟﻖ ﺟﯘﻣﮭﯘرﯨﻴﯩﺘﻰ ﺗﺎرﯨﺨﻰ« دا ﻛﻪرەي ۋە ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﺘﯩﻜﻰ ﻗﻮﺷﻨﺎ‬ ‫ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻧﺎﻳﻤﺎﻧﻼر ﻣﻮﯕﻐﯘل ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن، »ﻧﺎﻳﻤﺎﻧﻼر ﻣﻮﯕﻐﯘل‬ ‫ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﯩﭽﯩﺪە ﺋﻪڭ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪﺗﻠﯩﻚ ﺑﻮﻟﻐﺎن... ﺋﯘﻳﻐﯘر ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن« دەپ‬ ‫ﻗﻪﻳﺖ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎن. »ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼرﻧﯩﯔ ﻣﻪﺧﭙﯩﻲ ﺗﺎرﯨﺨﻰ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﺘﺎ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﻐﺎ ﻛﯩﺮﮔﻪن ﻧﺎﻳﻤﺎن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯜرك ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﻐﺎ ﻳﻪرﻟﯩﻜﻠﻪﺷﻜﻪﻧﻠﯩﻚ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻰ ﺗﻪﭘﺴﯩﻠﯩﻲ‬ ‫ﺳﯚزﻟﻪﻧﮕﻪن. ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﻪردە ﺑﯘ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼر ﺗﯘرﻣﯘش ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﺘﻰ، ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﻗﻮﻳﻨﻰ ﻳﺎﻛﻰ‬ ‫ﻗﻮرﺳﺎﻗﺘﯩﻦ ﻳﯧﺮﯨﭗ، ﻳﺎﻛﻰ ﻗﺎن ﺗﻮﻣﯘرﯨﻨﻰ ﻛﯧﺴﯩﯟﯦﺘﯩﭗ ﺋﯚﻟﺘﯜرەﺗﺘﻰ، ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺋﺎﻟﺘﺎي ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮى ﻳﻮﺳﯘﻧﯩﺪا ﻗﻮي‬ ‫ﺑﻮﻏﯘزﻻﻳﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺪى، ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘرﻟﯩﺮى ۋە ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﻜﻪ ﺳﯜرۈﻟﯜﺷﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯘ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼﺷﻘﺎن‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺋﺎرال دﯦﯖﯩﺰﯨﺪﯨﻦ ﻛﺎﺳﭙﯩﻲ دﯦﯖﯩﺰﯨﻐﯩﭽﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﻗﺎزاﻗﯩﺴﺘﺎن داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘز‬ ‫داﻟﯩﺴﯩﻐﺎ ﻳﯚﺗﻜﻪﻟﺪى، دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﯩﺪۇ. ﺷﯘﻧﺪاق ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ۋە ﻣﻪرﻛﯩﺰﯨﻲ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻧﯩﯔ ﭼﻮڭ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ‬ ‫راﻳﻮﻧﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ۋە ﮬﻪرﻗﺎﻳﺴﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺋﯚز ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﻐﺎن ﻳﯧﯖﻰ ﺗﻪرەﻗﻘﯩﻴﺎت‬ ‫7‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 8. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﮔﻪۋدﯨﻠﯩﻨﯩﺸﻜﻪ ﺑﺎﺷﻠﯩﺪى. ‪ X-XV‬ﺋﻪﺳﯩﺮﻟﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺑﯩﺮ ﭘﯜﺗﯜن ﺗﯜرك ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﻰ ﺑﻮﻟﯘپ‬ ‫ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺸﻜﻪ ﻛﯩﺮﮔﻪن ﺑﯩﺮ ﺟﻪرﻳﺎن ﺋﯚزﯨﻨﻰ ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪﻧﯩﺪى. ﺋﻪﻣﻤﺎ ﭼﯩﯖﮕﯩﺰﺧﺎن ﻗﻮﺷﯘﻧﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻏﻪرﺑﻜﻪ‬ ‫ﻳﯜرۈش ﻗﯩﻠﯩﺸﻰ ﺑﯘ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﻰ ﺗﻮﺧﺘﺎﺗﺘﻰ، ﺋﺎرﻗﯩﺪﯨﻨﻼ ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﻮردا ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ۋە ﭼﺎﻏﺎﺗﺎي ﺋﯘﻟﯘﺳﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ‬ ‫ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ-ﺋﺎﻳﺮﯨﻢ ﮬﺎﻟﺪا ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺸﻰ ﺑﯘ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﻰ ﭘﺎرﭼﻪ-ﭘﺎرﭼﻪ ﮬﺎﻛﯩﻤﯩﻴﻪﺗﻠﻪر ۋە ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺶ‬ ‫ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﻐﺎ ﺋﺎﻳﻼﻧﺪۇرۇۋەﺗﺘﻰ. ﺑﯘ ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﯩﯔ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺋﺎﻗﯩﯟﯨﺘﻰ ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ زور‬ ‫ﻛﯚﻟﻪﻣﺪە ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن ۋە ﻳﯧﯖﻰ ﺋﯧﺘﻨﯩﯔ ﻧﺎﻣﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﻗﺎﺗﺎر ﻗﯧﺮﯨﻨﺪاش ﺗﯜرﻛﻰ ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪر ﻛﯧﻠﯩﭗ‬ ‫ﭼﯩﻘﺘﻰ. ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﻪڭ ﻛﻪم ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻣﯘ )ﻣﻪﺳﯩﻠﻪن: ﻗﻪﺷﻘﻪرﯨﻴﻪ ۋە ﺋﯩﺪﯨﻘﯘت‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘرﻟﯩﺮى( ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺟﯘﯕﻐﺎرﻻرﻧﯩﯔ ﺑﯘﻧﺪاق ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺧﺎﻟﯩﻲ ﻗﺎﻻﻟﯩﻐﺎن ﺋﻪﻣﻪس. ﻣﻮﯕﻐﯘل ۋە ﺗﺎﺗﺎر‬ ‫ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻮﺋﯩﺪ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﻨﻰ ﻳﻪرﻟﯩﻚ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﮔﻪ ﺋﯚﺗﻜﯜزۈش ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ، ﺋﺎﻗﯩﯟەت ﻳﻪرﻟﯩﻚ‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺗﻪرﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺗﯩﻞ، ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪت ۋە ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺋﯚزﻟﻪﺷﺘﯜرۈۋﯦﺘﯩﻠﺪى ۋە ﮬﻪﺗﺘﺎ ۋوﻟﮕﺎ-ﻗﯩﺮﯨﻢ‬ ‫ﺑﻮﻳﯩﻐﺎ ﻛﻪﺗﻜﻪن ﻣﻮﯕﻐﯘل-ﺗﺎﺗﺎرﻟﯩﺮى ﺋﯚز ﻳﯩﻠﺘﯩﺰﯨﺪﯨﻦ ﭘﯜﺗﯜﻧﻠﻪي ﺑﺎﺷﻘﯩﭽﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﻪرﮔﻪ ﺋﯩﮕﻪ‬ ‫ﺑﻮﻟﺴﻰ. ﺑﯘ راﻳﻮﻧﻼردا ﺋﻪﻳﻨﻰ زاﻣﺎﻧﺪا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻛﯜﭼﻠﯜك ﺗﻪﺳﯩﺮى ﺗﯜﭘﻪﻳﻠﻰ، ﺋﯘﻻر ﻳﻪﻧﯩﻼ ﺗﯜرﻛﯩﻲ‬ ‫ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﻪردﯨﻦ ﮬﺎﻟﻘﯩﭗ ﻛﯧﺘﻪﻟﻤﯩﮕﻪﻧﯩﺪى. ‪ XVI‬ﺋﻪﺳﯩﺮدە ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن ﺋﻪرەب ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﺴﻰ ﺟﻪﻟﯩﻞ ﺋﯚﻣﻪر‬ ‫ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﻮردا ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﮬﻪﻗﻘﯩﺪە ﺗﻮﺧﺘﯩﻠﯩﭗ: ﻗﻪدﯨﻤﺪە ﺑﯘ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر دۆﻟﯩﺘﻰ ﺋﯩﺪى. ﺗﺎﺗﺎرﻻر ﺑﯧﺴﯩﭗ ﻛﯩﺮﯨﭗ‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼرﻧﻰ ﺑﯧﻘﯩﻨﺪۇرۇۋاﻟﺪى. ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺗﺎﺗﺎرﻻر ﺋﯘرۇﻗﻠﯩﺸﯩﭗ، ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼرﻧﯩﻤﯘ‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻼﺷﺘﯘرۇۋەﺗﺘﻰ، دەپ ﻳﺎزﻏﺎن.‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ۋە ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻗﯩﺴﻤﻪﺗﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﺑﺎﻏﻠﯩﻖ ﮬﺎﻟﺪا ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻤﯘ‬ ‫ﺋﯚزﯨﮕﻪ ﺧﺎس ﺋﺎﻻﮬﯩﺪﯨﻠﯩﻜﻠﻪرﮔﻪ ﺋﯩﮕﻪ ﺑﻮﻟﯘپ ﻛﻪﻟﺪى. ﻣﯧﻨﯩﯖﭽﻪ، ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﺋﻪڭ دەﺳﻠﻪپ‬ ‫ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ ﺋﺎرﯨﻴﺎن ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﺗﺎرﻣﯩﻘﻰ ﺑﻮﻟﯘﺷﻰ ﺋﯧﮭﺘﯩﻤﺎل. ﺋﺎﻧﺪۇروﻧﻮپ دﯨﯖﻠﯩﯖﻠﯩﺮى‬ ‫ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﺳﯩﻤﺎﭼﻴﻪﻧﻨﯩﯔ »ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺧﺎﺗﯩﺮﯨﻠﻪر« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن. ﺑﻪن ﮔﯘﻧﯩﯔ‬ ‫»ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﻨﯩﯔ »ﺳﯘﺋﯘ ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ« ﻗﯩﺴﻤﯩﺪا: »دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﮬﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪﯨﻜﻰ دﯦﯖﯩﺰ‬ ‫)ﺑﺎﻳﻘﺎل ﻛﯚﻟﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ- ﺋﺎﭘﺘﻮر( ﺳﺎﮬﯩﻠﯩﺪا ﻳﺎﺷﺎﻳﺪۇ« دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﮕﻪن، »ﺋﯜچ ﭘﺎدﯨﺸﺎﮬﻠﯩﻖ‬ ‫ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ« ﻧﯩﯔ 03- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼردﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻳﻪﻧﻪ ﻳﺎرﯨﺶ ﻳﺎزﯨﻘﻰ )ﺟﯘﯕﻐﺎرﯨﻴﻪ( ۋە ﻳﻪﺗﺘﻪ‬ ‫ﺳﯘدا ﻳﺎﺷﯩﻐﯘﭼﻰ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪﯨﻤﯘ ﺑﯩﺮ ﻗﻪدەر ﺋﯧﻨﯩﻖ ﺟﯘﻏﺮاﭘﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﻪﻟﯘﻣﺎت ﺑﯧﺮﯨﻠﮕﻪن. »ۋﯦﻲ‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ« )؟؟؟( »ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺑﻪدەۋﯨﻠﻪر ﺷﻪﺟﻪرﯨﺴﻰ« ﻗﯩﺴﻤﯩﺪا ﻛﺎﻧﮕﯩﻴﯩﻨﯩﯔ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪا، ﻳﻪﻧﺴﻪي‬ ‫دەرﻳﺎﺳﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎش ﺋﯧﻘﯩﻨﯩﺪا دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺑﺎر، ﺑﯘ »ﻏﻪرﺑﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر« دەپ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﭼﺎۋاﻧﻨﯧﺲ‬ ‫)‪ (chavannes‬دﯨﯖﻠﯩﯖﻼرﻧﻰ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ۋە ﻏﻪرﺑﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر دەپ ﺋﺎﺗﺎش ﺳﯜﻧﺌﯩﻲ ﺑﻮﻟﯘپ،‬ ‫ﺋﻪﺳﻠﯩﺪە ﺋﯘﻻر ﺑﯩﺮ ﭘﯜﺗﯜن ﮔﻪۋدە دەپ ﻛﯚرﺳﻪﺗﻜﻪﻧﯩﺪى. ﺳﻮۋﯦﺖ ﺋﯩﺘﺘﯩﭙﺎﻗﻰ ﺋﺎرﺧﯧﯯﻟﻮﮔﻠﯩﺮى ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ‬ ‫8‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 9. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﯩﺪە ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺑﺎرﻏﺎن ﺧﯩﺰﻣﻪﺗﻠﯩﺮى ﺋﺎرﻗﯩﻠﯩﻖ ﺷﯘﻧﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻠﯩﺪﯨﻜﻰ، ﻳﯧﯖﻰ ﺗﺎش ﻗﻮرال دەۋرﯨﺪﯨﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﻼپ ﺋﯘﮔﻼ دەرﻳﺎﺳﯩﺪﯨﻦ ﻳﻪﻧﺴﻪي دەرﻳﺎﺳﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎش ﺋﯧﻘﯩﻨﯩﻐﯩﭽﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺟﺎﻳﻼردا دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن‬ ‫ﺑﻮﻟﯘپ، ﺟﯘﯕﮕﻮﻧﯩﯔ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯔ« ۋە »ﻏﻪرﺑﯩﻲ دﯨﯖﻠﯩﯔ« ﻗﻪﺑﯩﻠﻪ ﻧﺎﻣﻠﯩﺮى‬ ‫ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﯨﻦ ﺑﯩﺮ ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﻧﺎﻣﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت ﺋﯩﺪى. ﺋﺎﻣﯧﺮﯨﻜﺎ ﺗﺎرﯨﺨﭽﯩﺴﻰ ﻣﯩﻜﮕﻮۋﯦﺮﻧﻨﯩﯔ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺸﯩﭽﻪ،‬ ‫ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر ﺧﯘﻳﺨﯧﻼر )؟؟؟( دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎن ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﻠﯩﺮى ﺑﻮﻟﻐﺎن دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر »ﮬﯩﻨﺪ‬ ‫ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ« دا ﺳﯚزﻟﯩﺸﯩﺪﯨﻐﺎن ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼردﯨﻦ ﺋﯩﺪى. ﺋﯘﻻر ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺗﯜس ﺋﺎﻟﻐﺎن. »ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ«‬ ‫ﻧﯩﯔ 49- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﮔﯘاﺟﯘ )؟؟؟ داش ﺋﺎﺗﺎ( ﻧﯩﯔ ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﺪا ﺧﯘﺟﻴﻪ )ﻗﻮﺟﯘ ﺋﯘﻳﻐﯘرﻟﯩﺮى(، ﺋﯘﺳﯘﻧﺪﯨﻦ‬ ‫ﺋﯩﺒﺎرەت ﺋﯜچ ﺋﻪﻟﻨﻰ ﺑﯧﺴﯩﯟاﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن. ﺑﯘ ﺋﯩﺴﻜﻪﻧﺪەر زۇﻟﻘﻪرﻧﻪﻳﻦ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدﯨﻦ‬ ‫ﭼﯧﻜﯩﻨﯩﭗ ﺋﺎﻧﭽﻪ ﺋﯚﺗﻤﯩﮕﻪﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ﺋﯩﺶ. »ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺳﯘﻻﻟﯩﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ« ﻧﯩﯔ 89- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا‬ ‫دﯨﯖﻠﯩﯖﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺧﯘﺟﻴﻪﻟﻪرﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﭘﯜﺗﯜن ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﯩﻨﯩﭗ ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر دەپ ﺋﺎﺗﺎﻟﺪى.‬ ‫»ﻳﯧﯖﻰ ﺗﺎﯕﻨﺎﻣﻪ« ﻧﯩﯔ 712- ﺟﯩﻠﺪﯨﺪا ﮔﺎۋﺟﯜي ﮔﺎۋﮔﯘي )ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر(ﻧﯩﯔ ‪ VII‬ﺋﻪﺳﯩﺮدﯨﻜﻰ ﻣﻪﺷﮭﯘر‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻر ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﮕﻪن.‬ ‫ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﻛﯜﻧﺪە ﺋﯘﺳﯘن ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﮬﯘﻧﻼر ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ »ﮬﯩﻨﺪى-ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ« دا ﺳﯚزﻟﻪﺷﻜﯜﭼﻰ‬ ‫ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﺪى دﯦﮕﯜﭼﯩﻠﻪر ﻛﯚﭘﻪﻳﻤﻪﻛﺘﻪ. ﻛﯩﺮاﺋﯘﺳﻲ، ﭼﺎرﭘﻨﯧﺘﯩﺮ ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼر »ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ« دە ﺋﯘﺳﯘﻧﻼر »ﻛﯚك‬ ‫ﻛﯚز، ﻗﻮﯕﯘر ﭼﺎچ« ﺋﯩﺪى دﯦﮕﻪن ﻣﻪﻟﯘﻣﺎﺗﻘﺎ ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻨﯩﭗ، ﺋﯘﻻرﻧﻰ ﻛﺎۋﻛﺎز ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎق ﺟﯩﻨﯩﺲ ﺧﻪﻟﻖ‬ ‫ﺑﻮﻟﺴﺎ ﻛﯧﺮەك دەپ ﭘﻪرەز ﻗﯩﻠﯩﺸﻤﺎﻗﺘﺎ. »ﺧﻪﺗﻨﺎﻣﻪ، ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﻳﯘرت ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ« دە ﺋﯘﺳﯘﻧﻼر ﺋﯘﻟﯘغ ﻳﺎۋﭼﯩﻼر‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻠﻠﻪ دۇﻧﺨﯘاڭ )داش ﺋﺎﺗﺎ( ﺋﻪﺗﺮاﭘﯩﺪا ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن دەپ ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﺷﯘ ﻛﯩﺘﺎﺑﻨﯩﯔ »ﮬﯘﻧﻼر ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ«‬ ‫ﻗﯩﺴﻤﯩﺪا ﺋﯘرۇﺷﻘﺎق دۆﻟﻪﺗﻠﻪر دەۋرﯨﺪە ﺋﯘﺳﯘﻧﻼر ﮔﯘاﺟﯘ )دۇﻧﺨﯘاڭ( دا ﻳﺎﺷﯩﻐﺎن دەپ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪﻧﮕﻪن.‬ ‫ﺋﯘﺳﯘﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﻤﻰ ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺋﻮﺗﺘﯘرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎدﯨﻜﻰ ﻛﺎﻧﮕﯩﻴﻪ، ﺋﻮﻏﯘز ۋە ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﯜرﻛﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﺳﯩﯖﯩﭗ‬ ‫ﻛﻪﺗﺘﻰ. ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﻤﻰ ﻛﺎﯕﯭﻳﺴﻪن ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﻛﯩﻨﺘﻰ ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪﯨﻦ، ﺋﻮرﺧﯘن ۋە ﺗﻮرا دەرﻳﺎﻟﯩﺮى‬ ‫ﺳﺎﮬﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﺋﺎﻟﺘﺎﻳﻐﺎ ﻳﯚﺗﻜﻪﻟﮕﻪن ﻛﻪرەي، ﻧﺎﻳﻤﺎن ۋە ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺑﯩﻠﻪن ﻗﻮﺷﯘﻟﯘپ ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ‬ ‫ﻗﺎزاق ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺑﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﺎﻳﻼﻧﺪى.‬ ‫ﻳﺎۋﭼﯩﻼر »ﺧﻪﻧﻨﺎﻣﻪ«دە ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﻠﮕﻪن »ﺋﻮرا ﻛﯚزﻟﯜك، ﺑﻮﻣﺒﺎ ﺳﺎﻗﺎﻟﻠﯩﻖ، ﺋﺎق ﻳﯜزﻟﯜك« ﻏﻪرﺑﯩﻲ ﻳﯘرت‬ ‫ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﺪى. ﺑﻪزﯨﻠﻪر ﻳﺎۋﭼﻰ-ﺗﻮﺧﺎرﻻرﻧﻰ ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ »ﺗﻮﺧﺮى« دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺸﯩﻐﺎ ﻗﺎراپ‬ ‫»ﺗﯘﻏﻠﻰ« ﺋﯩﺒﺎرﯨﺴﯩﮕﻪ ۋە ﺋﯘﻧﻰ دﯨﯖﻠﯩﯔ - »ﺗﯘﻏﻠﯘق« ﺋﯩﺒﺎرﯨﺴﯩﮕﻪ ﺑﺎﻏﻼﻳﺪۇ. ﻳﺎۋﭼﯩﻼرﻧﯩﻤﯘ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮپ‬ ‫ﺋﺎرﯨﻴﺎن ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻖ دﯦﮕﻪن ﻛﯚز ﻗﺎراش ﮬﯧﻠﯩﻤﯘ ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜﻛﻜﻪ ﺋﯩﮕﻪ. ﻛﯘﺷﺎن ﺋﯘﻟﯘغ ﻳﺎۋﭼﻰ‬ ‫ﺋﯩﻤﭙﯧﺮﯨﻴﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﺎﻗﭽﯩﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯩﭙﺎدﯨﻠﻪﻧﮕﻪن ﻛﯘﺷﺎن ﺧﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﯜﺳﯩﮕﻪ ﻗﺎراپ ﮔﺎردﻧﯧﺮ ۋە‬ ‫ﻛﯧﻨﯧﺪﯨﻼر ﻛﯘﺷﺎﻧﻼرﻧﻰ »ﺗﯜرك ﻗﯩﻴﺎﭘﻪﺗﻠﯩﻚ ﻛﺎۋﻛﺎز ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻖ« دﯦﮕﻪن ﭘﯩﻜﯩﺮﻧﻰ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺳﯜرۈﺷﺘﻰ.‬ ‫9‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 10. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻟﯧﻜﻮك ﺗﯘرﭘﺎن ﻳﺎرﻏﯘل ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺷﻪﮬﯩﺮﯨﺪە ﺳﺎﻗﻠﯩﻨﯩﭗ ﻗﺎﻟﻐﺎن ﺑﯘددا ﺗﺎم رەﺳﯩﻤﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﻗﺎراپ ﺋﯘﻧﯩﯖﺪا‬ ‫»ﻛﯚﻛﯜش ﻛﯚزﻟﯜك، ﺋﺎق ﻳﯜزﻟﯜك« ﻛﯩﺸﯩﻠﻪر ﺗﻪﺳﯟﯨﺮﻟﻪﻧﮕﻪن، دﯦﮕﻪﻧﯩﺪى.‬ ‫ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﻳﺎۋﭼﯩﻼر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﻰ ﺑﯩﺮ ﺧﻪﻟﻖ دﯦﮕﻪن ﭘﯩﻜﯩﺮﻧﻰ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺳﯜرﯨﺪۇ. ﺋﯘ‬ ‫ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪر ۋە ﻗﯩﺮﻏﯩﺰﻻرﻧﯩﯔ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﯩﺸﯩﻐﺎ ﺋﺎﺋﯩﺖ ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﻠﯩﺮﯨﺪە ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻛﯧﻠﯩﭗ ﭼﯩﻘﯩﺸﻰ‬ ‫ﻣﻪﺳﯩﻠﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘزﻻر ﺑﯩﺮ ﻣﯩﻠﻠﯩﻲ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدە دﯦﮕﻪن ﻗﺎراش ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﺋﯩﺰاﮬﻠﯩﻐﺎن. ﺋﯘ ﻛﺎۋﻛﺎز‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻗﻪﺑﺮﯨﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺗﯧﭙﯩﻠﻐﺎن ﮬﯘن ﺋﺎدەم ﺳﯚﯕﯩﻜﯩﻨﯩﯔ ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﮔﻪ ﻳﯧﻘﯩﻨﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﮬﯘﻧﻼردا ﺑﺎش‬ ‫ﺳﯚﯕﻪﻛﻨﻰ ﻛﯩﭽﯩﻜﯩﺪە زاﻛﯩﻼپ ﺋﯚزﮔﻪرﺗﯩﺶ ﺋﺎدﯨﺘﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎرﻟﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻣﯘﻧﺪاق ﺋﺎدﯨﺘﻰ ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﺎن ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻر‬ ‫ﻛﯧﻴﯩﻨﭽﻪ ﺑﯘ ﺋﺎدەﺗﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪر ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮﯨﻨﻰ‬ ‫ﻳﺎۋﭼﯩﻼر ۋە ﺳﺎﻛﻼرﻏﺎ ﺑﺎﻏﻼﻳﺪۇ. ﺋﯘ ﺗﯜرﻛﻤﻪن رﯨﯟاﻳﻪﺗﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﯧﭙﻮﺳﻰ »ﺋﻮﻏﯘزﻧﺎﻣﻪ« ﺋﯜﺳﺘﯩﺪە‬ ‫ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرﻣﺎ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎت ﺋﯧﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﭗ، ﺟﯜﻣﻠﯩﺪﯨﻦ »ﺳﯜﻳﻨﺎﻣﻪ« 48- ﺟﯩﻠﺪدﯨﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘزﻻرﻏﺎ ﺋﺎﺋﯩﺖ ﺧﺎﺗﯩﺮﯨﻠﻪر‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ‪ VIII‬ﺋﻪﺳﯩﺮدﯨﻜﻰ ﺗﻮﺧﺎرﭼﻪ ﮬﯚﺟﺠﻪﺗﻠﻪرﮔﻪ ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻨﯩﭗ، ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﻧﯩﯔ ﻛﻮﻧﺎ ﻳﯘرﺗﻠﯩﺮى‬ ‫ﺋﯩﺴﺴﯩﻘﻜﯚل ﺑﻮﻳﯩﺪا ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ، ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪر ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻردا ﺋﻮرﺗﺎق ﺋﯩﺴﯩﻢ ۋە ﺋﻮرﺗﺎق ﺧﺎن ﺋﻮﻏﯘزﺧﺎن‬ ‫ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺑﺎﻳﺎن ﻗﯩﻠﯩﺪۇ. ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﺗﯜرﻛﻤﻪﻧﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺑﯩﯟاﺳﯩﺘﻪ ﺋﺎﺗﺎ-ﺑﻮۋﯨﺴﻰ ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻜﻪن ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘزﻻر‬ ‫دﯦﮕﻪن ﭘﯩﻜﯩﺮﮔﻪ ﻛﯧﻠﯩﺪۇ. ﺑﯧﺮﻧﯩﺸﺘﺎم ﺋﻮﻏﯘزﺧﺎن ﺋﻮﺑﺮازﯨﻨﻰ ﺑﺎﺗﯘر ﺗﻪﯕﺮﯨﻘﯘت ۋاﻗﺘﯩﺪﯨﻤﯘ ﻣﻪۋﺟﯘت ﺑﻮﻟﻐﺎن‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺋﻮﺑﺮاز ﺋﯩﺪى، دەپ ﻛﯚرﺳﻪﺗﺴﻪ، ﺗﻮﻟﯩﺴﺘﻮف »ﺋﻮﻏﯘز ﺷﻪﮬﻪرﻟﯩﺮى« دﯦﮕﻪن ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﺴﯩﺪە ﺳﯩﺮ دەرﻳﺎ‬ ‫ﺑﻮﻳﯩﺪا ﺋﻮﻏﯘزﻻر ﮬﯘن ﻳﺎۋﭼﯩﻼر زاﻣﺎﻧﻠﯩﺮﯨﺪا )ﻣﯩﻼدﯨﻴﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ ‪ III - VI‬ﺋﻪﺳﯩﺮﻟﻪر( ﭘﻪﻳﺪا ﺑﻮﻟﻐﺎن‬ ‫دەپ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ.‬ ‫ﺷﯘﻧﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪش ﻛﯧﺮەﻛﻜﻰ، ﺋﻮرﺧﯘن ﻳﻪﻧﺴﻪي ﺋﺎﺑﯩﺪﯨﻠﯩﺮى ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻞ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﻰ‬ ‫ﻟﻪﮬﺠﯩﺴﯩﺪە ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﻛﯚﻛﺘﯜرۈك ﺧﺎﻧﻠﯩﺮى ﮬﻪﺷﻪﻣﻪﺗﻠﯩﻚ ﺷﻪﮬﻪر-ﻗﻪﻟﯭ ﻣﻪدەﻧﯩﻴﯩﺘﻰ ﻣﯘﮬﯩﺘﯩﺪا ﺗﯘرﻏﺎن‬ ‫زاﻣﺎﻧﻠﯩﺮﯨﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﺧﺎﻧﻠﯩﻖ ﺗﯩﻠﻰ ﻗﯩﻠﻐﺎن. ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ، ﺋﯩﺪﯨﻘﯘت ﺋﯘﻳﻐﯘر‬ ‫ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ۋە ﻗﺎراﺧﺎﻧﯩﻴﻼر ﺳﻪﻟﺘﻪﻧﻪت ﺳﯜرﮔﻪن ۋاﻗﯩﺘﻼردﯨﻤﯘ ﺋﻪﮬﯟال ﻣﯘﺷﯘﻧﺪاق ﺋﯩﺪى. ﻣﻪﮬﻤﯘد ﻗﻪﺷﻘﻪرى‬ ‫ﺋﯚزﯨﻨﯩﯔ »دﯨﯟاﻧﯘ ﻟﯘﻏﺎﺗﺘﯩﺖ ﺗﯜرك« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺗﯩﻞ ﺧﻪزﯨﻨﻪ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﻨﯩﻤﯘ ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻘﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯜرﻛﻤﻪن‬ ‫ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺳﯧﻠﯩﺸﺘﯘرۇپ ﻳﺎزﻏﺎن. »ﺋﻮﻏﯘزﻧﺎﻣﻪ«، »ﻗﯘﺗﺎدﻏﯘﺑﯩﻠﯩﻚ«، »ﺋﻪﺗﻪﺑﯘﺗﯘل ﮬﺎﻗﺎﻳﯩﻖ« داﺳﺘﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻤﯘ‬ ‫ﺋﻮﺧﺸﯩﻤﯩﻐﺎن دەۋرﻟﻪردﯨﻜﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ، ﺑﺎﺷﻘﯩﭽﻪ ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر ﻗﺎرﻟﯘق ﺗﯩﻠﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ‬ ‫ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن. ﺑﯩﺰ ﺗﻪﯕﺮﯨﺘﺎﻏﻠﯩﺮى ﺋﯧﺘﯩﻜﯩﺪﯨﻜﻰ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﻗﺎرﻟﯘق ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ‬ ‫ﻧﺎﻣﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮدەﻛﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﻛﯚرﯨﻤﯩﺰ. ﭘﯜﺗﻜﯜل ﭼﺎﻏﺎﺗﺎي دەۋرى ﺋﻪدەﺑﯩﻴﺎﺗﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻪدەﺑﯩﻲ ﺗﯩﻠﻰ‬ ‫ﺗﻪرەﻗﻘﯩﻴﺎﺗﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ دەۋرﯨﻨﻰ ﺗﻪﺷﻜﯩﻞ ﻗﯩﻠﺪى. ﺑﯘ دەرۋردە ﺋﺎﻟﺘﯘن ﺋﻮردا ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺋﻪدەﺑﯩﻴﺎﺗﯩﺪﯨﻤﯘ‬ ‫»ﺋﯘﻳﻐﯘرﯨﺰﯨﻢ« )ﺳﺎﻣﺎﻳﻠﻮۋﯨﭻ ﺳﯚزى( ﺋﯜﺳﺘﯜﻧﻠﯜﻛﻨﻰ ﺋﺎﻟﻐﺎن ﺑﻮﻟﯘپ، ﻣﯘﮬﻪﻣﻤﻪت ﺧﺎرەزﻣﯩﻨﯩﯔ‬ ‫01‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 11. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫»ﻣﯘﮬﻪﺑﺒﻪﺗﻨﺎﻣﻪ« داﺳﺘﺎﻧﻰ، راﺑﻐﻮزﯨﻨﯩﯔ »ﻗﯩﺴﺴﻪﺳﯘل ﺋﻪﻧﺒﯩﻴﺎ« ﻧﻪزﻣﻪ-ﻧﻪﺳﺮى ﺋﻪﺳﯩﺮى، ﺋﻪﮬﻤﻪد‬ ‫ﻳﻪﺳﺴﻪۋﯨﻨﯩﯔ »ﮬﯧﻜﻤﻪﺗﻨﺎﻣﻪ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﻪﺳﯩﺮى ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻧﺎﻣﺎﻳﻪﻧﺪﯨﺴﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن.‬ ‫ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺧﺎﻧﻠﯩﺮى ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﯩﻠﻰ ۋە ﻳﯧﺰﯨﻘﯩﻐﺎ ﮬﯧﺮﯨﺴﻤﻪن ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﯩﺪى. ﺑﯘﻧﯩﯔ ﺋﺎﻗﯩﯟﯨﺘﻰ ﺳﯜﭘﯩﺘﯩﺪە ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ‬ ‫ﻣﻮﯕﻐﯘل ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﺗﯜرﻛﻠﯩﺸﯩﭗ ﻛﻪﺗﺘﻰ. ﺗﯜرﻛﻠﻪﺷﻤﯩﮕﻪن ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻼر ﺗﺎﻛﻰ ﻛﻪڭ ﻣﻮﯕﻐﯘل ﻳﺎﻳﻼﻗﻠﯩﺮﯨﻐﯩﭽﻪ‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر ﻳﯧﺰﯨﻘﯩﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘل ﻗﯩﻠﯩﺸﺘﻰ.‬ ‫ﺗﯧﻠﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺗﯚﻟﯚس ﺋﯩﺒﺎرﯨﺴﯩﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﻳﺎﻛﻰ ﺑﯩﺮ ﺋﻪﻣﻪﺳﻠﯩﻜﻰ ﮬﯧﻠﯩﻤﯘ ﺋﯧﻨﯩﻘﻼﻧﻤﯩﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﺳﯩﺮ. رادﻟﻮف‬ ‫ۋە ﻳﺎﻣﺴﯘﻧﻼر ﺋﯘﻧﻰ ﺑﯩﺮ دﯦﺴﻪ، ﺑﺎرﺗﻮﻟﺪ ۋە ﻣﯩﻠﯘراﻧﺴﻜﻲ ﻣﯘﻧﺪاق دﯦﻴﯩﺸﺘﯩﻦ ﺷﯜﺑﮭﯩﻠﯩﻨﯩﺪﻏﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺗﯩﻠﻐﺎ‬ ‫ﺋﺎﻟﯩﺪۇ. ﻣﺎ ﭼﺎﯕﺸﯘ »ﻛﯚﻛﺘﯜرﻛﻠﻪر ۋە ﻛﯚﻛﺘﯜرك ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ« ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﻛﯩﺘﺎﺑﯩﺪا: »دﯨﯖﻠﯩﯔ، ﺳﯘﻟﻰ )؟؟؟(، ﺋﯧﮕﯩﺰ‬ ‫ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر، ﺗﯧﻠﯩﻼر دﯦﮕﻪن ﻧﺎﻣﻼر ﺑﯩﺮ ﻧﻪرﺳﯩﻨﻰ ﻛﯚرﺳﯩﺘﯩﺪۇ« دەﻳﺪۇ. »ﺳﯜﻳﻨﺎﻣﻪ، ﭘﯧﻴﺠﯜ )؟؟؟( ﺗﻪزﻛﯩﺮﯨﺴﻰ«‬ ‫دا ﺋﯧﮕﯩﺰ ﮬﺎرۋﯨﻠﯩﻘﻼر دۆﻟﯩﺘﻰ »ﺗﯧﻠﻰ دۆﻟﯩﺘﻰ« دەپ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐﺎن. ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﺎﺑﯩﺪﯨﻠﯩﺮﯨﺪە »ﺗﯧﻠﯧﺲ« ﺳﯚزى‬ ‫ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﻠﮕﻪن.‬ ‫ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﻧﺎﻣﻰ ﻣﻮﯕﻐﯘل ﻧﻪﺳﻪﺑﯩﺪﯨﻦ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﺧﺎﻧﻨﯩﯔ ﻧﻪۋرﯨﺴﻰ‬ ‫ﻣﯘﮬﻪﻣﻤﻪت ﺷﻪﻳﺒﺎﻧﺨﺎن ﺑﺎﺷﭽﯩﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﻮراﻟﻠﯩﻖ دەﺷﺘﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺋﯚزﺑﯧﻜﺨﺎن ﻗﻮۋﻣﯩﻨﯩﯔ‬ ‫ﻣﺎۋەراﺋﯘﻧﻨﻪﮬﺮ ۋە ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻲ ﺧﻮراﺳﺎﻧﻨﻰ ﺋﯩﺴﺘﯧﻼ ﻗﯩﻠﯩﺸﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪا ﻣﻪﻳﺪاﻧﻐﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ، ﺋﯚزﺑﯧﻚ‬ ‫ﻣﯩﻠﻠﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ﻳﻪﻧﯩﻼ ﻗﯩﺴﻤﻪن ﺳﻮﻏﺪى ﺗﻮﺧﺎر، ﺋﺎﺳﺎﺳﻪن ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯜرﻛﯩﻲ ﺧﻪﻟﻘﻘﻪ ﻣﻪﻧﺴﯘپ‬ ‫ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯩﻠﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘر-ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻰ ﮔﯘرۇﭘﭙﯩﺴﯩﻐﺎ ﺗﻪﺋﻪﻟﻠﯘق ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯜرﻛﻰ‬ ‫ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا ﺋﯘﻳﻐﯘرﻻرﻏﺎ ﻧﯩﺴﺒﻪﺗﻪن ﻳﯧﻘﯩﻨﻠﯩﻘﻰ روﺷﻪن. ﺋﻪﮔﻪر ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ زاﻣﺎﻧﻼردا ﻳﻪﺗﺘﻪ ﺳﯘ ۋە‬ ‫ﻗﯩﭙﭽﺎق داﻻﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﻗﯩﭙﭽﺎق ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﻣﻮﯕﻐﯘل ۋە ﺋﻮﻳﺮات ﻣﻮﯕﻐﯘﻟﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﻪﺳﯩﺮﯨﮕﻪ ﻛﯚپ ﻗﯧﺘﯩﻢ ﺋﯘﭼﺮﯨﻐﺎن‬ ‫ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﺋﯚزﺑﯧﻜﺨﺎن ﻗﯩﭙﭽﺎﻗﻠﯩﺮى ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﭘﯜﺗﯜﻧﻠﻪي ﻳﻪرﻟﯩﻚ »ﻛﻮﻧﺎ ﺋﯚزﺑﯧﻚ« دەپ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎن‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﯩﺪا ﺳﯚزﻟﻪﺷﻜﯜﭼﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﮔﻪ ﺳﯩﯖﯩﭗ ﻛﻪﺗﺘﻰ. دەرۋەﻗﻪ، ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﺋﯚزﺑﯧﻚ ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ۋە‬ ‫ﻗﺎزاق ﺧﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﯩﻨﯩﺸﻰ، ﺧﯘددى ۋﯨﻼدﯨﻤﯩﺮزوف ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪەك ﭼﯩﯖﮕﯩﺰﺧﺎن ﺋﯩﺴﺘﯧﻼﺳﯩﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ‬ ‫ﮬﺎدﯨﺴﻪ ﺑﻮﻟﺪى.‬ ‫ﺷﯘ ﻧﻪرﺳﯩﻨﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪش ﮬﺎﺟﻪﺗﻜﻰ، ﻗﯩﭙﭽﺎق ۋە ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﯘز ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻼ ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺘﻨﯩﻚ‬ ‫ﮔﻪۋدﯨﺴﻰ ﮬﯧﭽﻘﺎﻧﺪاق ﺋﻪزەﻟﯩﻴﻠﯩﻜﻜﻪ ﺋﯩﮕﻪ ﺋﻪﻣﻪس. ﺋﯘ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﻳﻮﺳﯘﻧﺪا ﺋﯚزﮔﯩﺮﯨﭗ ﺑﺎرﻏﺎن ﻛﯚپ‬ ‫ﻗﺎﺗﻼﻣﻠﯩﻖ ﺋﯘزاق ﺟﻪرﻳﺎﻧﻨﯩﯔ ﻣﻪﮬﺴﯘﻟﻰ. ﺑﯘ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﻲ ﺋﻮرﺗﺎﻗﻠﯩﻘﯩﻨﻰ، ﻗﯩﺴﻤﻪن ﭘﻪرﻗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ،‬ ‫ﻣﯘﻧﺪاق ﺋﻮرﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ۋە ﭘﻪرﻗﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺋﯚﺗﻤﯜﺷﺘﯩﻜﻰ ۋە ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺋﻪﮬﯟاﻟﯩﻨﻰ ﻧﻪزەردﯨﻦ ﺳﺎﻗﯩﺖ ﻗﯩﻠﻤﺎﺳﻠﯩﻖ‬ ‫ﻛﯧﺮەك. ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ، ﺑﻮﻟﯘﭘﻤﯘ ﻗﯧﺮﯨﻨﺪاش ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺋﯚزﮔﻪرﻣﻪس ﻗﯧﻠﯩﭙﺘﯩﻦ ﭼﯩﻘﻘﺎن ﺧﯩﺶ‬ ‫ﺑﻮﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ، ﺑﻪﻟﻜﻰ ﮬﻪﻣﯩﺸﻪ ﺋﺎرﯨﻠﯩﺸﯩﭗ ﺗﯘرﯨﺪﯨﻐﺎن ﻛﯚپ ﻗﺎﺗﻼﻣﻠﯩﻖ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺋﯧﻘﯩﻨﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎرەت.‬ ‫11‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 12. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﻛﻮﻧﺎ ﻣﯘﻧﺒﻪردﯨﻜﻰ ‪ kulbilge‬ﻧﯩﯔ ﺋﯩﻨﻜﺎﺳﻰ‬ ‫‪:Quote‬‬ ‫1 - ﻗﻪۋەﺗﺘﯩﻜﻰ 45:13:1 2-8-7002 ‪ kulbilge‬دە ﻳﻮﻟﻠﯩﻐﺎن ﻧﻰ ﻧﻪﻗﯩﻞ ﻛﻪﻟﺘﯜرۈش :‬ ‫ﺗﯘرﻛﻠﻪر ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ-ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺷﻪرﻗﻰ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯘزاق ﻣﻪزﮔﯩﻞ ﺋﺎرﻟﯩﺸﯩﺸﻰ‬ ‫ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﺪا ﺷﻪﻛﻠﻠﻪﻧﮕﻪن ﺋﺎرﻏﯘن ﺧﻪﻟﻖ دﯨﮕﻪن ﭘﻪرەز ﻣﯩﻨﯩﯖﭽﻪ ﺗﻮﻏﺮا ﺋﻪﻣﻪس. ﺑﯘ ﻳﻪردە ﺑﯩﺮﻗﺎﻧﭽﻪ ﺗﻮﻗﯘﻧﺎق‬ ‫ﺑﺎر:‬ ‫1. ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﻗﻪﺑﯩﻠﯩﻠﯩﺮى ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﻣﯩﺲ ﻣﻪدﯨﻨﯩﻴﯩﺘﯩﻨﻰ ﻳﺎراﺗﻘﯘﭼﯩﻼر دەپ ﻗﺎرﯨﻠﯩﺪۇ.‬ ‫ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪڭ دەﺳﻠﻪﭘﻜﻰ ﺋﺎرﺧﯩﻠﻮﮔﯩﻴﻪﻟﯩﻚ ﺗﯩﭙﯩﻠﻤﯩﻠﯩﺮى ﺗﯧﭙﯩﻠﻐﺎن ﺟﺎي روﺳﭽﻪ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ دەپ‬ ‫ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﺎﭼﻘﺎ ﺑﯘ ﻣﻪدﯨﻨﯩﻴﻪﺗﻤﯘ ﺷﯘ ﻧﺎﻣﺪا ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﭗ ﻗﺎﻟﻐﺎن. ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﻣﻪدﯨﻨﯩﻴﯩﺘﯩﻨﻰ م ب‬ ‫0053-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮﯨﻐﯩﭽﻪ ﺳﯘرۇﺷﻜﻪ ﺑﻮﻟﯩﺪۇ. ﮬﻪﻣﺪە ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻮرال ﺗﻪرەﭘﺘﯩﻦ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻦ‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﯧﺮﻗﯩﺪﯨﻜﻰ)ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺗﯩﭙﯩﺪﯨﻦ ﭘﻪرﻗﻠﯩﻨﯩﺪۇ( ﺧﻪﻟﻖ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﻣﻪﻟﯘم. ﺋﻪﻣﻤﺎ‬ ‫ﮬﯩﻨﺪى-ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﻰ ﺳﯧﺴﺘﯩﻤﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺑﻮﻟﺴﺎ م ب 0002-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮى ﻛﯩﭽﯩﻚ ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﺎرﻗﯩﻠﯩﻖ‬ ‫ﺋﯧﺮاﻧﻐﺎ ، م ب0051-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮى ﮬﯩﻨﺪﯨﺴﺘﺎﻧﻐﺎ .م ب 0001-ﻳﯩﻠﻠﯩﺮى ﺗﺎرﯨﻤﻐﺎ ﻛﯩﺮﮔﻪن ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ‬ ‫ﺋﺎﮬﺎﻟﯩﻠﯩﺮى، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﭘﺎرﺳﻼر،ﺋﺎق ﺳﯚﯕﻪك ﮬﯩﻨﺪﯨﻼر ۋە ﺗﺎﺟﯩﻜﻼردۇر. ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ‬ ‫ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﺋﺎدەﻣﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﻰ ﺑﯩﺮ ﻳﻪرﮔﻪ ﻗﻮﻳﯘپ ﺗﻪﮬﻠﯩﻞ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺗﻮﻏﺮا ﺋﻪﻣﻪس، ﮔﻪرﭼﻪ ﺋﯘﻻر‬ ‫ﮬﻪر ﺋﯩﻜﻜﯩﺴﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺑﻮﻟﺴﯩﻤﯘ، ﺋﻪﻣﻤﺎ ﺋﻮﺧﺸﯩﻤﯩﻐﺎن ﺋﯩﻜﻜﻰ ﺗﯩﭙﻘﺎ ﻛﯩﺮﯨﺪۇ. ﺋﺎﻧﺪروۋۇﻻرﻧﯩﯔ ﺋﯧﺮﻗﻰ‬ ‫ﺗﯩﭙﻰ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﻣﺎۋرەﺋﯘﻧﻨﻪﮬﯩﺮ ﺗﯩﭙﯩﻐﯩﻤﯘ ﻳﯧﻘﯩﻦ ﻛﯩﻠﯩﺪۇ، ﺧﻪرﯨﺘﯩﮕﻪ ﻗﺎراپ ﺑﺎﻗﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﻮﻟﺴﺎق ﺋﻮرال‬ ‫راﻳﻮﻧﯩﻨﯩﯔ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻏﺎ ﺧﻮﺷﻨﺎ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻮﺗﺘﻮرﺳﯩﺪا ﺋﺎﻻﮬﯩﺪە ﭘﺎﺳﯩﻠﻤﯘ ﻳﻮﻗﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‬ ‫ﻛﯚرۇۋاﻻﻻﻳﻤﯩﺰ.‬ ‫2.ﺗﯩﻞ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻦ 0055-0006 ﻳﯩﻠﻼر ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻏﺎ ﺳﯘرۇﻟﯘپ‬ ‫ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇﻻرﻧﯩﯔ ﺗﯩﻠﯩﻨﻰ ﭼﻮﻗﯘم ﮬﯩﻨﺪى ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺗﯩﻠﯩﻐﺎ ﻛﯩﺮﯨﺪۇ دﯨﮕﯩﻠﻰ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪۇ.ﭼﯘﻧﻜﻰ‬ ‫ﺋﯘﭼﺎﻏﺪا ﺗﯩﻞ ﺳﯧﺴﺘﯩﻤﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺋﺎﻳﺮﯨﻠﯩﭗ ﺑﻮﻟﻐﯩﻨﻰ ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪا ﺋﯩﻨﯩﻖ ﺋﯩﺴﭙﺎت ﻳﻮق. ﺋﯘﻻر ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ‬ ‫ﺋﺎﻟﺘﺎي-ﺋﻮرال ﺗﯩﻠﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﻳﯧﭙﯩﺸﻘﺎق ﺗﯩﻠﻼردا ﺳﯚزﻟﻪﻳﺪﯨﻐﺎن ﺋﺎﮬﺎﻟﯩﻠﻪر ﺑﻮﻟﯘﺷﯩﻤﯘ ﺗﺎﻣﺎﻣﻪن ﻣﯘﻣﻜﯩﻦ.‬ ‫ﺋﻮرال ﺗﯩﻠﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪر ﺋﻪﺟﺪادﯨﻨﯩﯔ 0006-0007ﻳﯩﻠﻼر ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻼر ﺋﻮرال راﻳﻮﻧﯩﺪا ﻳﺎﺷﯩﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ‬ ‫ﻣﻪﻟﯘم.‬ ‫21‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 13. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫3.ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼر ﺋﻪزەﻟﺪﯨﻦ ﺋﯚزﻟﯩﺮى ﺑﯧﺴﯩﯟاﻟﻐﺎن ﺟﺎﻳﻼردﯨﻜﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﻰ ﺋﺎﺳﻤﯩﻼﺗﺴﯩﻴﻪ ﻗﯩﻠﯩﭗ ،ﺗﯩﻞ‬ ‫ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﯩﻦ ﺋﯚﺳﺘﯘﻧﻠﯘﻛﻨﻰ ﺳﺎﻗﻼپ ﻛﻪﻟﮕﻪن ﺧﻪﻟﻖ، ﺷﯘ دەۋرﻟﻪرﮔﻪ ﻧﯩﺴﭙﻪﺗﻪن ﮬﻪرﻗﺎﻳﺴﻰ ﺟﻪﮬﻪﺗﻠﻪردﯨﻦ‬ ‫ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺋﯩﻠﻐﺎر ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻧﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎﻟﻤﯩﺶ ﺑﺎﻳﻘﺎل راﻳﻮﻧﯩﺪﯨﻜﻰ ﻳﺎﻛﻰ ﺟﻪﻧﯘﺑﻰ‬ ‫ﺳﯩﺒﯩﺮﯨﻴﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ ﺋﻮرﻣﺎن ﺧﻪﻟﻘﻠﯩﺮى ﺗﻪرﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺗﯩﻞ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﺗﻪﺗﯘر ﺋﺎﺳﻤﯩﻼﺗﺴﯩﻴﻪ ﺑﻮﻟﯘپ ﻛﯩﺘﯩﭗ‬ ‫ﻛﯩﻴﯩﻨﻜﻰ ﻣﻪزﮔﯩﻠﻠﻪردﯨﻜﻰ ﺗﯘرﻛﻰ ﺧﻪﻟﻘﻠﻪرﻧﻰ ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﺪۇردى دﯨﻴﯩﺶ ﺋﻪﻗﯩﻠﮕﻪ ﺳﯩﻐﻤﺎﻳﺪۇ.‬ ‫ﻣﯩﻨﯩﯖﭽﻪ ﻏﻪرﭘﻠﯩﻚ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼرﻧﯩﯔ ﮬﻪﻣﻤﯩﺴﯩﻨﯩﯔ دﯨﮕﯩﻨﯩﻨﯩﯔ ﺗﻮﻏﺮا ﺑﻮﻟﯘپ ﻛﯩﺘﯩﺸﻰ ﻧﺎﺗﺎﻳﯩﻦ. ﺑﯩﺰ ﭼﻮﻗﯘم‬ ‫ﺋﯚزﯨﻤﯩﺰﻧﯩﯔ ﻣﻪﻳﺪاﻧﯩﺪا ﺗﻮرۇپ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻤﯩﺰﻧﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﺸﻤﯩﺰ ﻛﯩﺮەك. ﺋﯚزﯨﻤﯩﺰﻧﻰ ﺋﺎرﯨﻴﺎﻧﻼرﻏﺎ ﮬﻪرﻗﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﺋﻮﺧﺸﺎﺗﻘﺎن ﺑﯩﻠﻪﻧﻤﯘ ﺑﯩﺰ ﺋﯘﻻر ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺋﻪۋﻻدﻟﯩﺮى ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ ﺗﺎﺟﯩﻜﻼر.‬ ‫ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇ ﺋﺎدەﻣﻠﯩﺮى ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪا ﻳﻪﻧﻪ ﺋﻪﺳﻜﻪرﺗﯩﭗ ﻗﻮﻳﯩﺪﯨﻐﺎن ﺑﯩﺮ ﻧﻮﻗﺘﺎ، ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى‬ ‫دﯨﮕﻪﻧﻠﯩﻚ ﻳﺎۋروﭘﺎ دﯨﮕﻪﻧﻠﯩﻚ ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﺮى ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺑﯩﻠﻪن ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﻮﺗﺘﻮرﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯩﻜﻜﻰ‬ ‫ﻗﯩﺘﯭﻧﻰ ﺋﺎﻳﺮﯨﭗ ﺗﯘرﯨﺪﯨﻐﺎن ﭘﺎﺳﯩﻞ ﺗﺎغ. ﺋﯩﭙﺘﯩﺪاﺋﻰ ﻳﺎۋروﭘﺎ ﺋﯧﺮﻗﻰ دﯨﮕﻪن ﺋﯘﻗﯘﻣﻤﯘ ﻳﺎۋروﭘﺎﻟﯩﻖ دﯨﮕﻪﻧﻠﯩﻚ‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﺑﺎراۋەر ﺋﻪﻣﻪس، ﺋﯘ ﭘﻪﻗﻪت ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﺋﯧﺮﻗﻰ ﺗﯩﭙﻨﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎﻟﻤﯩﺴﻰ. ﺋﺎﻧﺪروﻧﻮۋۇﻻر 0055-0006ﻳﯩﻠﻼر‬ ‫ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى ﺋﻮرال ﺗﺎﻏﻠﯩﻖ راﻳﻮﻧﯩﺪﯨﻦ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪن،ﺋﻪﻣﻤﺎ ﺋﯘﻻر 0004ﻳﯩﻠﻼر ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﯨﻜﻰ‬ ‫زاﻣﺎﻧﻼرﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﺪﯨﻼ ﺋﺎﻧﺪﯨﻦ ﺑﺎﻳﻘﺎل راﻳﻮﻧﻰ ۋە ﺷﻪرق ﺗﻪرەﭘﻠﻪرﮔﻪ ﺗﯩﺨﯩﻤﯘ ﺋﯩﭽﻜﯩﺮﻟﻪپ ﺑﺎرﻏﺎن)ﺋﺎﺗﺎﻟﻤﯩﺶ‬ ‫ﻛﯩﻴﯩﻨﻜﻰ ﺗﯘرﻛﻠﻪر ﭘﻪﻳﺪا ﺑﻮﻟﺪى ﺟﺎﻳﻼر(،ﻣﺎﻧﺎ ﻣﯘﺷﯘ ﺋﺎرﻟﯩﻘﺘﯩﻜﻰ 0051- 0002ﻳﯩﻠﺪﯨﻦ ﺋﺎرﺗﯘق ۋاﻗﯩﺘﺘﺎ ﺋﯘﻻر‬ ‫ﻗﻪدﯨﻤﻘﻰ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ ﺋﺎﮬﺎﻟﯩﻠﯩﺮى ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎﺳﺎﺳﻪن ﺋﺎرﻟﯩﺸﯩﭗ ﻛﻪﺗﻜﻪن، ﺑﯘﻧﻰ ﺑﺎﻳﻘﺎل ۋە ﺷﻪرق‬ ‫ﺗﻪرەﭘﻠﻪردﯨﻦ، ﺷﯘﻧﺪاﻗﻼ ﺋﻮﺗﺘﻮرا ﺋﺎﺳﯩﻴﺎ راﻳﻮﻧﯩﺪﯨﻦ ﺗﯧﭙﯩﻠﻐﺎن ﺋﺎرﺧﻠﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻣﺎﺗﯩﺮﯨﻴﺎﻟﻼرﻣﯘ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻼﻳﺪۇ.‬ ‫ﻛﻮﻧﺎ ﻣﯘﻧﺒﻪردﯨﻜﻰ ‪ Jenggiwar‬ﻧﯩﯔ ﺋﯩﻨﻜﺎﺳﻰ‬ ‫‪:Quote‬‬ ‫1 - ﻗﻪۋەﺗﺘﯩﻜﻰ 43:34:81 72-6-7002‪ Jenggiwar‬دە ﻳﻮﻟﻠﯩﻐﺎن ﻧﻰ ﻧﻪﻗﯩﻞ ﻛﻪﻟﺘﯜرۈش :‬ ‫‪tü‬‬ ‫ﺑﯩﻠﯩﺸﯩﻤﭽﻪ ﺗﯧﻠﻰ ﺳﯚزى‪ 特 犁‬ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﺪا‬ ‫ﻣﯧﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﻣﺎﺗﯧﺮﯨﻴﺎﻟﺪﯨﻦ‬ ‫‪lak‬دەﭘﯯﻗﯘﻟﯩﺪﯨﻜﻪن . ﺑﯘ ﺳﯚز ﺗﯜرك دﯦﮕﻪن ﺳﯚزﻧﯩﯔ ﻗﻪدﯨﻤﻜﻰ زاﻣﺎن ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﺪا ﺋﯧﻴﺘﯩﻠﯩﺸﻰ . دﯦﻤﻪك‬ ‫ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ ﺗﺎۋۇﺷﻠﯩﺮﯨﻤﯘ ﺋﯚزﮔﻪرﻣﻪس ﻗﯧﻠﯩﭗ ﺋﻪﻣﻪس. ﺷﯘﯕﺎ ﺑﯩﺰ ﻳﺎﻟﻐﯘز ﮬﺎزﯨﺮﻗﻰ زاﻣﺎن ﺧﻪﻧﺰۇ ﺗﯩﻠﯩﻨﯩﯔ‬ ‫31‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬
  • 14. ‫‪http://www.orkhun.com‬‬ ‫ﺋﻮرﺧﯘن ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺗﻮر ﺑﯧﺘﻰ‬ ‫ﺗﻪﻟﻪﭘﭙﯘزى ﺑﯩﻠﻪﻧﻼ ﺋﺎﺗﺎﻳﺪﯨﻐﺎن ﺗﺎرﯨﺨﻰ ﺋﺎﺗﺎﻟﻐﯘﻻرﻏﺎ ﻗﺎﻳﺘﯩﺪﯨﻦ ﻗﺎراپ ﭼﯩﻘﺴﺎق ﺑﻮﻟﻐﯘدەك . ﺑﻮﻟﯘﭘﻤﯘ ﭼﯩﯔ‬ ‫ﺳﯘﻻﻟﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﯨﺪا ﻳﯧﺰﯨﻠﻐﺎن ﻛﯩﺘﺎﭘﻼردﯨﻜﯩﻠﻪرﮔﻪ .‬ ‫ﺗﯜﮔﯩﺪى‬ ‫ﺑﺎﻳﺎﻧﺎت : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺗﯜزﮔﻪن ﮬﻪرﻗﺎﻧﺪاق ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎﭘﻨﯩﯔ ﺋﻪﺳﻠﻰ ﻣﺎﺗﯩﺮﯨﻴﺎﻟﯩﻨﯩﯔ‬ ‫ﺋﺎﭘﺘﯘرﻟﯘق ﮬﯘﻗﯘﻗﻰ ﺗﻮردﯨﻜﻰ ﺋﻪﺳﻠﻰ ﺋﺎﭘﺘﯘرﻏﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ ! ﺑﯘ ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎﭘﻼر ﭘﻪﻗﻪت ﺋﯩﺸﺘﯩﻦ ﺳﯩﺮﺗﻘﻰ‬ ‫ﻗﯩﺰﯨﻘﻘﯘﭼﯩﻼرﻧﯩﯔ ﺋﻮﻗﯘپ ﭘﺎﻳﺪﯨﻠﯩﻨﯩﺸﻰ ، ﺋﯚز-ﺋﺎرا ﭘﯩﻜﯩﺮ ﺋﺎﻟﻤﺎﺷﺘﯘرۇش ﺋﯘﭼﯘﻧﻼ ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﺸﻜﻪ ﺑﯘﻟﯩﺪۇ ،‬ ‫ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺳﯩﺮت ﺳﻮدا ﺋﯩﺸﻠﯩﺮى ﻳﺎﻛﻰ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺳﺎﮬﻪدە ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﺸﻜﻪ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪۇ . ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺳﺎﮬﻪﻟﻪردە‬ ‫ﻗﺎﻧﯘﻧﺴﯩﺰ ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﭗ ﺑﯩﺮەر ﻣﻪﺳﯩﻠﻪ ﻛﯚرۈﻟﺴﻪ ﺑﺎرﻟﯩﻖ ﺋﺎﻗﯩﯟەﺗﻜﻪ ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﯜﭼﻰ ﺋﯚزى ﻣﻪﺳﯯل !!!‬ ‫ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺑﯘ ﺟﻪﮬﻪﺗﺘﻪ ﮬﯧﭽﻘﺎﻧﺪاق ﻣﻪﺳﯯﻟﯩﻴﻪﺗﻨﻰ ﺋﯚز ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﻤﺎﻳﺪۇ !!!!‬ ‫ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎﭘﺘﯘرﻟﯘق ﮬﯘﻗﯘﻗﯘﻣﻐﺎ دەﺧﻠﻰ ﻳﻪﺗﺘﻰ دﯦﮕﯜﭼﯩﻠﻪر ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫ﺑﯩﻠﻪن ﺋﺎﻻﻗﯩﻼﺷﺴﺎ ﺑﯘﻟﯩﺪۇ . ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎﭘﻼر ﺗﻮردا ﺗﻪﻣﯩﻨﻠﻪﺷﺘﯩﻦ ﺗﻮﺧﺘﯩﺘﯩﻠﯩﺪۇ !!!!!‬ ‫ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ --- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺗﯜزﮔﻪن ﺋﯧﻠﯩﻜﯩﺘﺎﭘﻼرﻏﺎ ﻧﯩﺴﺒﻪﺗﻪن ﮬﻪرﻗﺎﻧﺪاق‬ ‫ﭘﯩﻜﯩﺮ-ﺗﻪﻛﻠﯩﭙﻠﯩﺮﯨﯖﯩﺰ ﺑﻮﻟﺴﺎ ، ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ ---- ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﯟاﺳﺘﻪ ﺋﺎﻻﻗﯩﻼﺷﺴﯩﯖﯩﺰ ﺑﯘﻟﯩﺪۇ .‬ ‫8002 -ﻳﯩﻠﻰ 2-ﺋﺎﻳﻨﯩﯔ 01-ﻛﯜﻧﻰ‬ ‫ﺷﻪﻧﺪۇڭ---ﺟﯩﻨﻪن‬ ‫41‬ ‫—————————————————————————————————————————————————‬ ‫ﺋﯧﻠﻜﯩﺘﺎپ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺗﯜزﮔﯜﭼﻰ : ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺋﻮﻏﻠﻰ -----ﮬﻪۋەﺳﻜﺎر‬ ‫032552294：‪QQ‬‬ ‫‪Email:uyxman@126.com‬‬