1. A COR.
COR É A SENSACIÓN RESULTANTE DA TRANSFORMACIÓN QUE FAI O CEREBRO DA LUZ EMITIDA
POLOS ESTÍMULOS VISUAIS E TRANSMITIDA EN FORMA DE ONDA LUMÍNICA.
A luz branca natural está composta de radiacións de diversas lonxitudes de onda, a
cada unha delas corresponde unha determinada cor. O espectro de ondas lumínico que
percibe o ollo humano oscila entre as 7.600 Ao (7.600 unidades Amstran) do maxenta e as
4.300 Ao do violeta. Por riba das 7.600 Ao están as radiacións infravermellas e os raios X,
as ondas con unha lonxitude inferior ós 4.300 Ao corresponden á radiacións ultravioletas.
Newton, o científico da manzana e a lei da gravedade, foi o primeiro en experimentar
que a cor atópase unida á luz. Colocóu un prisma de vidro na traxectoria dun raio solar para
comprobar que a descomposición da luz branca orixina o espectro cromático (igual que o
arco da vella).
AS CORES NOS CORPOS.
A percepción cromática e un fenómeno subxectivo no que interveñen de maneira
primordial os factores fisiolóxicos do espectador, pero a cor depende tamén do modo en
que o obxecto iluminado reacciona á luz:
1. Cando un corpo está iluminado pola luz solar pode difundir totalmente e de igual
maneira tódalas radiacións, a superficie entón aparece de cor branca.
2. Pode absorber algunhas e difundir outras (por exemplo, si un corpo se ve de cor
vermella implica que absorbeu tódalas radiacións lumínicas excepto a do vermello que
a refracta).
3. Pode absorber tódalas radiacións (polo tanto non difunde ningunha e o corpo verase de
cor negra, ausencia de cor).
Dado que as distintas fontes de luz facilitan diferentes radiacións, un mesmo corpo verá
a súa cor transformada según a procedencia luminosa. Do que derivan as diferencias de
coloración dos obxectos se se someten a unha luz natural ou á dunha lámpada eléctrica.
Non todas as fontes devolven da mesma maneira as cores. Sen luz non hai cor, e as cores
son unha parte desa luz.
CORES PRIMARIAS E SECUNDARIAS.
1. COR LUZ. A cor producida pola luz incidente. Ten como cores primarias o VERMELLO,
O VERDE E O AZUL. As súas combinación produce mesturas aditivas:
1.1. MESTURAS ADITIVAS: Prodúcense cando se combinan o vermello, o verde e o
azul, dando como resultado outra cor de maior intensidade lumínica que a de cada
unha das cores orixen, xurde da suma dos caudais luminosos. Caracterízanse por un
aumento no valor (intensidade) da cor resultante. A SUMA DAS TRES CORES
PRIMARIAS DA O BRANCO
1.1.1. O VERMELLO e o AZUL crean por mestura aditiva o MAXENTA
1.1.2. O VERMELLO e o VERDE crean o AMARELO
1.1.3. O VERDE e AZUL crean o CIAN.
-

2. 1.2. MESTURAS SUBTRATIVAS: Ten por cores básicoas o Cián, o Amarelo e o
Maxenta, e por secundarios o vermello, o azul e o verde (ó contrario das mesturas
aditivas). A mestura de dúas primarias sustractivas orixinan unha cor de menor
intensidade lumínica. A combinación das tres primarias produce a cor Negra.
1.2.1. O MAXENTA e o CIÁN crean por mestura sustrativa o AZUL
1.2.2. O MAXENTA e o AMARELO crean o VERMELLO
1.2.3. E o AMARELO o CIÁN crean o VERDE.
2. COR PIGMENTO. A cor producida pola luz reflexada. O tratamento empírico das
cores, a maneira en que as cores se comportan cando as manipulamo equivale a mesma
reaccion que as mesturas sustractivas. Por iso, a efectos prácticos nós debemos de
entender o comportamento das cores, en pintura ou calquera outra técnica que utilice
cores matéricos, tal como reacionan as mesturas sustractivas.
CÍ RCUL O CROMÁ T I CO
CORES CORES
PRIMARIAS SECUNDARIAS
deseño de A. Sanmartín
-

3. CARACTERÍSTICAS DAS CORES.
1. TONO. É cada unha das cores primarias puras. Técnicamente defínese como a medida
cualitativa da lonxitude de onda da cor. A cada medida distinta de lonxitude de onda
lumínica corresponde unha cor diferente. Lonxitude de onda é a distancia entre dous
puntos da onda lumíca que reproducen o mesmo movemento ondulatorio. A cor que ten
maior lonxitude de onda é o vermello (7.600 Ao) e a de menor a violeta (4.300 Ao).
2. VALOR. Unha cor ten maior grado de valor cando está no seu maior grado de pureza, a
medida que perde valor a cor aproxímase ó negro. Nun laboratório, cun espectómetro
poderíamos observar que unha mesma lonxitude de onda (por exemplo a do amarelo)
ten distintas amplitudes, a cada unha destas amplitudes dunha lonxitude de onda
correspondelle un valor e intensidade de luz. A amplitude de onda é "a barriga" ou
grado de curvatura da onda dentro dunha determinada lonxitude de onda.
Exemplo: Vermello + Branco ---------> Disminue a Saturación.
3. SATURACIÓN ou INTENSIDADE. Unha cor ten maior grado de intensidade cando
está no seu maior grado de pureza, a medida que perde intensidade a cor aproxímase ó
branco.
Exemplo: Vermello + Negro ----------> Disminue o valor
INTERRELACIÓN DAS CORES.
A percepción das cores é sempre relativa. Para percibir unha cor tal cal é, e non como se
manifesta xunto a outras, sería necesario aillala, que non houbera inxerencias cromáticas
distintas.
Dúas cores que no campo visual percebímolas xuntas, si teñen o mesmo valor
compiten en intensidade, e no ollo tenden a "saltar", a competir pola predominancia
visual.
Dúas CORES COMPLEMENTRARIAS cando están xuntas tenden a realzar
mutuamente o seu cromatismo.
LEI DE CONTRASTE. Se o ollo se satura de ver unha cor, tende a ver a súa
complementaria.
CORES ANÁLOGAS son as contíguas no círculo cromático. Cando nunha
composición están próximas, tenden a atenuarse mutuamente. Reaccionan de forma
contraria que as cores complementarias.
Defínese unha GAMA CROMÁTICA como a composición realizada con cores
análogas.
Definimos unha DEGRADACIÓN CROMÁTICA cando a unha cor lle desminuimos
o seu valor ou a súa saturación. Rebaixamos a súa capacidade de reflexar a luz.
-

4. ... MAIS CARACTERÍSTICAS CROMÁTICAS.
4. MATIZ. É o grado de pureza da cor. Depende do aillamento da onda reflexada. Cando
o estímulo reflexa únicamente unha lonxitude de onda a cor que se percebe é pura, pero
si refracta máis combínanse (por exemplo un 70 % de azul cun 30 % de verde)
resultando outras variantes (todas as cores secundarias, terciarias, etc.).
5. PESO.
6. TEMPERATURA. Cores frías e quentes.
7. RELEVO. A temperatura e o relevo están moi relacionados, as cores calídas son saintes
(relevo hacia fora), as cores frías son entrantes (sensación de lonxanía).A sensación de
relevo non é so sicolóxica, con determinadas cores producense unhos efectos ópticos
nos ollos que realmente fannos ver unhas cores sobre outras. Para percibir as cores con
lonxitude de onda larga o ollo necesita pechar a entrada de luz, contraendo os músculos
ciriaís do cristalino, elo significa o aumento da curvatura concava da retina o que
produce un efecto de lente de aproximación. Pola contra as cores frías necesitan ter os
músculos do cristalino plano.
-

5. EXERCICIOS COAS CORES
1) Representar con cores frías un obxecto sobre fondo cálido, e viceversa, representalo con
cores quentes sobre un fondo de cores frías.
2) Exercicio vidriera. Fondo con cores frías ou quentes e figura con cores quentes ou frías.
3) Cores Complementarias. Competencia visual de cores complementarias do mesmo
valor.
4) Circulo Cromático.
5) Matiz.
 Composición con cores complementarias.
 Composición con cores análogas
 Composición con unha cor entonadora
 Contrastes de matices con valores aproximadas. Distintas cores, todas ca mesma
intensidade de luz. Expl.: Cores pastel
6) Valor.
 Crontrastes acromáticos
 Partindo dunha cor modificala com brancos e negros (gama cromática).
 Contrastes cromáticos sobre fondo negro (recomendable as ceras e non as témperas)
7) Saturación. Mesturas dunha cor con análogas ou con neutras.
8) Peso. Equilibrios de masas: lixeiros, pesados.
9) Relevo.
 Cálidos sobre fríos (relevo)
 Fríos sobre cálidos (profundidade)
10) Temperatura.
 Cálidos.
 Fríos
 Unha cor fría co resto cálidas.
 Unha cor cálida xunto a outras todas frías
11) Ritmos cromáticos.
12) Mesturas ópticas. Puntillismo, veladuras.
-