Таза органикалық тыңайтқыштарды қолдану

1. Тақырыбы: Таза органикалықТақырыбы: Таза органикалық
тыңайтқыштарды қолдану.тыңайтқыштарды қолдану.
Орындаған: Т-54 топ студентіОрындаған: Т-54 топ студенті
Аманова Альбина РустамовнаАманова Альбина Рустамовна

2. Органикалық тыңайтқыштар дайындауОрганикалық тыңайтқыштар дайындау
КоректенудіңКоректенудің бастыбасты элемеэлеме нттеріненттеріне азотазот,, фосфорфосфор жәнежәне калийкалий
жатадыжатады.. АлАл өсімдіктергеөсімдіктерге азаз мөлшердемөлшерде магниймагний,, натрийнатрий,, марганецмарганец,,
кальцийкальций,, теміртемір,, сонымесоныме қатарқатар борбор,, мысмыс,, мырышмырыш,, молибденмолибден сияқтысияқты
микроэлементтермикроэлементтер қажетқажет.. ОсылардыңОсылардың барлығыбарлығы далалықдалалық,, бақшалықбақшалық
жәнежәне қыртыстықыртысты жерлердежерлерде кездеседікездеседі,, алайдаалайда олардыңолардың мөлшерімөлшері
органикалықорганикалық материалдардаматериалдарда айтарлықтайайтарлықтай көпкөп.. ОрганикалықОрганикалық
заттардыңзаттардың 30 – 40%30 – 40% көбікөбі қосымшақосымша себілгенсебілген тыңайтқыштарғатыңайтқыштарға
жататынжататын шымтезектешымтезекте,, қарашіріктеқарашірікте,, шірігеншіріген жапырақтардажапырақтарда
кездеседікездеседі..
ОрганикалықОрганикалық тыңайтқыштардыңтыңайтқыштардың тобынтобын төмендегілертөмендегілер жатадыжатады::
-- өсімдікөсімдік тектестектес;;
-- құрғаққұрғақ жануарларжануарлар тектестектес;;
-- балықбалық эмульсиясыэмульсиясы негізінденегізінде;;
-- жануарлардыжануарлардыңң көңікөңі менмен тезегітезегі;;
- табиғи (синтетикалықемес) минералдар;- табиғи (синтетикалықемес) минералдар;
- балдырлар- балдырлар негізінде;негізінде;
-- компосттаркомпосттар..

3. ОрганикалықОрганикалық тыңайтқыштардыңтыңайтқыштардың
тобынатобына төмендегілертөмендегілер жатадыжатады::
-- өсімдікөсімдік тектестектес;;
-- құрғаққұрғақ жануарларжануарлар тектестектес;;
-- балықбалық эмульсиясыэмульсиясы негізінденегізінде;;
-- жануарлардыжануарлардыңң көңікөңі менмен тезегітезегі;;
- табиғи (синтетикалықемес) минералдар;- табиғи (синтетикалықемес) минералдар;
- балдырлар- балдырлар негізінде;негізінде;
-- компосттаркомпосттар..

4. КазіргіКазіргі таңдатаңда көптегенкөптеген бақшашыларбақшашылар минералдыминералды
тыңайтқыштардан бас тартыптыңайтқыштардан бас тартып немесенемесе олардыоларды
қолданудықолдануды азайтып, органикалықазайтып, органикалық жержер игеругеигеруге көшугекөшуге
тырысуда. Мұндағытырысуда. Мұндағы бастыбасты мақсат – ақшанымақсат – ақшаны үнемдеуүнемдеу
менмен қатар, экологиялық таза өнімалу.Сондықтанқатар, экологиялық таза өнімалу.Сондықтан бізбіз
арзан, айтарлықтайарзан, айтарлықтай қолжетімді, біраққолжетімді, бірақ көпкөп жағдайдажағдайда
қолданылақолданыла бермейтінбермейтін жәнежәне еңең бастысыбастысы дұрысдұрыс
дайындалғандайындалған жағдайда компост пен кем емесжағдайда компост пен кем емес
тыңайтқыштартыңайтқыштар туралытуралы айтамыз.айтамыз.

5. Сабан мен пішен.
Бұл тыңайтқыштарға қалаған кезде қол жеткізу бақшашылар үшін соншалық
қиын болмаса да, оның құндылықтары туралы көп жағдайд ұмытып кетеді.
Сабан мен пішен әр түрлі пайдалы қасиеттерге ие, мысалы олардың бірі ретінде
суды сіңіру мен ұстап тұру қасиетін айтсақ болады. Сабанның бір бөлігі судың
үш бөлігін сіңіре алады. Микро ағзалардың өсімдік қалдықтарын, әсіресе
сабанды қайта өңдеуі кезінде өсімдіктерге ауруларға қарсы төзімділік қасиет
беретін ерекше зат экотол өңделініп шығады. Сабанды топыраққа себуден бұрын
оны дұрыс дайындау қажет.Түбі жоқ ағаш жәшікке бірқап сабан салып, оған 8
литр несеп ерітіндісін құяды (50 -60 г. ерітінді 10 литр суға). Осылайша үш қапты
жинап салады. Басқа ерітінді үшін шамамен 1 кг. Шіріп тұрған көңді немесе
компостты алады да 10 литр сумен араластырып, дайын болған ерітіндіні сабан
салынған жәшікке толғанша құяды. Бұл субстратты микро ағзалар мен тезірек
толтырып, оның қозғалу механизмін жылдамырақ жүзеге асыру үшін керек.Бұл
операция әдетте қыркүйек айында жасалынады да, сабан осы түрінде қысқа
қалады. Бір жылдан кейін сабан толығымен шіриді. Алынған субстрат арасында
жартылай шіріген сабан қалдықтары бар, борпылдақ, қара-қоңыр түсті болады.
Көктемде оны барлық өсімдіктерді отырғыз кезінде компост сияқты қолданады.

6. Ағаш үгінділері
Көптеген бақшашылар ағаш үгінділеріне айтарлықтай мән
бермейді, немесе оны дұрыс қолданбайды. Көп жағдайда
бақшашының өсімдік түбіне жас ағаш үгіндісін көп мөлшерде
сеуіп, одан мол өнім күтетінін байқауға болады. Нәтижесі –
қураған, сарғайған өнім. Ағаш үгінділері шіру кезінде азоты көп
мөлшерде сіңіреді. Негізінен, шіри бастаған ағаш үгіндісін
пайдаланған дұрыс. Олардың әр қапшығын азотты тыңайтқыш
қоспасы мен кезек-кезек араластыра отырып, бір үйме қылып
жинайды. Қоспаны құстардың көңімен араластыруға да болады.
Ағаш үгінділерін компостпен араластырудың қажеті жоқ, себебі
олар 2-3 жылға дейін шірімей қоюы мүмкін. Қара шірікке айналған
ағаш үгінділерін таңқурайдың, қарақаттың, қарлығанның түбіне
(қалыңдығын5 см етіп) пайдаланады. Нәтижесінде олардың маңын
аутаспа мен қияқ сияқты арамшөптер өспейтін болады

7. Жапырақтар.
Көптеген тәжірибелі бақшашылар жеміс ағаштары мен
бұталарынан үскен жапырақтарды жинауға болмайтынын
айтады. Бұл дұрыс. Бірақ қар астында қалған жеміс ағаштарының
жапырақтарында зиянды жәндіктер қыстайды, сондықтан да
жапырақтарды жинап алып, өртемей, керісінше шірінді түрінде
басқа өсімдіктер үшін қолданған дұрыс.Жиналған жапырақтарды
бір төбе қылып үйеді де, оның үстіне құстардың көңінен
дайындалған ерітіндінің (1:15) 30-40 литрін құяды.
Тыңайтқышты күздің жаңбырлары шайып кетеді деп үрейленуге
болмайды, себебі, біріншіден, жапырақтың бір бөлігі судың бес
бөлігін ұстай алады, ал екіншіден оның көлемі көп болғандықтан
су күз соңынан бастап қыстың басына дейін барлық үйіндіні
жерге дейін шайып кетуі мүмкін емес. Ал көктемгі су тасқыны
тек тыңайтқышты жапырақтар үймесін етеңдей бөледі.Егер
тыңайтқышты көктемнен бастап жасаса, күзге дейін жапырақтар
толығымен шіриді, сондықтан олардың құрамында қыстапқалған
зиянды жәндіктер қалып қояды деген қауіп болмайды.