μια σύντομη επισκόπηση

1. Η ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ
ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ
Ιωάννα Κλάδη, εκπαιδευόμενη β’ κύκλου

2. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα η μουσική
και τα τραγούδια είχαν να κάνουν με την
καθημερινότητα, τα γεγονότα και τα
συναισθήματα. Τα βασικά κίνητρα για τη
δημιουργία της μουσικής και των τραγουδιών
ήταν κυρίως η συγκινησιακή ευαισθησία, ο
ενθουσιασμός, η φαντασία και το ταλέντο.
Παρακάτω θα δούμε τους σημαντικότερους
σταθμούς της μουσικής και του τραγουδιού
στην Ελλάδα.

3. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Οι αρχαίοι μέσα από τις
θείες μελωδίες εξέφραζαν
τις θρησκευτικές τους
λατρείες, τα ηρωικά
κατορθώματα, το γλέντι και
τις καθημερινές τους
ασχολίες. Οι βασικοί
συντελεστές της θεϊκής
μουσικής τέχνης για τους
αρχαίους ήταν ο ρυθμός
και η μελωδία.

4. ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Στα χρόνια του Βυζαντίου
αναπτύχθηκε η Υμνωδία
αποτελούμενη από
αρχαία ελληνικά στοιχεία
και ανατολίτικες επιρροές.
Η αγάπη, η ανθρωπιά και
η αλληλοβοήθεια
αποτελούσαν το
θρησκευτικό περιεχόμενο
των Ύμνων της Βυζαντινής
Μουσικής.

5. ΔΗΜΟΤΙΚΟΔΗΜΟΤΙΚΟ
ΤΡΑΓΟΥΔΙΤΡΑΓΟΥΔΙ
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας τα τραγούδια των
Ελλήνων είχαν ως σκοπό την εμψύχωση του λαού στα
χρόνια της σκλαβιάς, πηγή των τραγουδιών ήταν οι
ηρωισμοί των υπερασπιστών της πατρίδας, η λεβεντιά και
τα αγνά συναισθήματα αγάπης. Για τους Έλληνες το
Δημοτικό Τραγούδι ήταν μια σφραγίδα του αγώνα για την
τόσο ακριβοπληρωμένη ελευθερία τους.

6. ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΗΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΗ
ΜΟΥΣΙΚΗΜΟΥΣΙΚΗ
Στο Δυτικό μέρος της Ελλάδος και συγκεκριμένα στα
Επτάνησα, υπήρξε ένα νέο μουσικό ξεκίνημα που αργότερα
θα ήταν η μουσική εξέλιξη ολόκληρης της Ελλάδας. Ο
έρωτας, ο ρομαντισμός, η αγάπη και η ηδυπάθεια της
επτανησιακής φύσης, καθρεφτίζονταν με μια γλυκιά
αρμονία, ενώνοντας την ποίηση με την μουσική.

7. ΑΘΗΝΑΙΚΗ ΚΑΝΤΑΔΑΑΘΗΝΑΙΚΗ ΚΑΝΤΑΔΑ
Η Αθήνα επηρεασμένη από την
επτανησιακή μουσική ξεκίνησε
έναν δικό της δρόμο, τη
δημιουργία ενός ποιοτικού
τραγουδιού. Οι Αθηναίοι
διψούσαν για καλή μουσική,
ρομαντικό και ποιοτικό
τραγούδι, κι έτσι μπήκε
αμέσως στη ζωή τους
περιγράφοντας μέσα από τις
καντάδες τα βιώματα του λαού,
με κύρια συστατικά τον έρωτα,
την αγάπη, τον πόνο και τη ζωή
των Αθηναίων.

8. ΟΠΕΡΕΤΑΟΠΕΡΕΤΑ
Κι ενώ το αθηναϊκό τραγούδι
είχε ωριμάσει, ένα άλλο
είδος μουσικής ήρθε να
κάνει τα πρώτα του βήματα,
ένα μουσικό- θεατρικό
είδος… η Οπερέτα, μια
Ευρωπαϊκή πινελιά στην
καθημερινότητα των αστικών
αλλά και λαϊκών στρωμάτων,
τα συναισθήματα, που
έβγαιναν από αυτή τη
μουσική είχαν «άλλο αέρα»,
μιας και είχαν να κάνουν με
ποιοτική μελωδία που
μιλούσαν στην ψυχή του
ανθρώπου.

9. ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Τα τραγούδια αυτά
εκφράζανε την ψυχή του
αγωνιζόμενου λαού.
Έδιναν θάρρος, δύναμη,
φτερά στους Έλληνες. Η
ελπίδα και το όνειρο για
μια ελεύθερη πατρίδα
διακρίνονται έντονα μέσα
στους στίχους των
τραγουδιών αυτών.

10. ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΡΕΜΠΕΤΙΚΟ
Δύο είδη ρεμπέτικου: του
τεκέ και της ταβέρνας.
Χαρακτηρίζονται από
ειλικρίνεια, ευθύ λόγο, είναι
γεμάτα με αυθορμητισμό.
Εκφράζανε συνήθως τον
πόνο, τα μεράκια και τις
αδυναμίες τους.

11. ΝΕΟ ΚΥΜΑΝΕΟ ΚΥΜΑ
Ένας καινούριος τρόπος
διασκέδασης και
ψυχαγωγίας, κυρίως για τη
νεολαία. Η μελωδία λιτή
και αρμονία στην
έκφραση, οι στίχοι
ερωτικοί και κοινωνικού
περιεχομένου αλλά με
ήπιο και χαμηλού τόνου
τρόπο.

12. ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ
Ο πόνος αυτών των τραγουδιών είναι φανερός. Μέσα
από αυτούς τους στίχους βγαίνει ένας αβάσταχτος
καημός, ο καημός της μάνας, η ώρα του αποχωρισμού,
του ξενιτεμού, η νοσταλγία της πατρίδας.

13. ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
Ένα είδος τραγουδιού που έχει περάσει από πολλά στάδια.
Το τραγούδι αυτό συνέπαιρνε τον κόσμο όλων των
στρωμάτων. Οι στίχοι εμπνευσμένοι από την
καθημερινότητα μέχρι την φαντασία. Το μπουζούκι βασικό
μουσικό όργανο, κάποιες φορές ράγιζε τις καρδιές και
κάποιες άλλες ξεσήκωνε τον κόσμο στο χορό.

14. ΠΗΓΕΣΠΗΓΕΣ
• Τριαντάφυλλος Ε. Παπάζογλου, Ιστορία της ελληνικής μουσικής (Από τον
Ορφέα μέχρι σήμερα), Εκδόσεις Νάκας 19__.
• Αλέκος Τσέρκανος, Μουσική ανθολογία, Αθήνα 2009.
• Κώστας Μυλωνάς, Ιστορία του Ελληνικού Τραγουδιού, Εκδόσεις Κέδρος
1984.
• Αναστασίου Β. Πάτση, Κοινωνιολογία της ελληνικής μουσικής στη
σύγχρονη Ελλάδα, Εκδόσεις Εστία 1982.
• Το αντάρτικο και το επαναστατικό τραγούδι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗ ΑΘΗΝΑ
1979