พรบ.สภาตำบล

1. พรบ.สภาตาบลและองค์การบริหารส่วนตาบล 2537-ปัจจุบัน
พรบ.สภาตาบลและองค์การบริหารส่วนตาบล 2537-ปัจจุบัน
แก้ไขถึงฉบับที่ 5 โดยคาแนะนาและยินยอมของรัฐสภา มีการบังคับใช ้เมื่อพ้น 90 วัน
หน่วยงานบริหารราชการส่วนท้องถิ่น คือ สุขาภิบาล เทศบาล และส่วนราชการท้องถิ่นอื่น
ตาบล คือ มีการปกครองอยู่นอกเขตหน่วยการบริหารราชการส่วนท้องถิ่น
รัฐมนตรีกระทรวงมหาดไทยรักษาการตาม พรบ.นี้
สภาตาบล
ในหนึ่งตาบลให้มีสภาตาบล 1 สภา มีฐานะเป็นนิติบุคคล
สภาประกอบด ้วย (กานัน ผู้ใหญ่บ ้าน แพทย์ประจาตาบล เป็นสมาชิกโดยตาแหน่ง) และ
สมาชิกแต่ละหมู่บ ้านบ ้านละ 1 คน
ผู้มีสิทธิ์สมัครสมาชิกสภาตาบล ต ้องมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ ้าน ในหมู่บ ้านที่เลือกตั้งไม่น้อยกว่า 1 ปี
จนถึงวันรับสมัคร ไม่มีพฤติกรรมทุจริตหรือพ้นจากตาแหน่งสมาชิก ยังไม่ถึง 5 ปี
ให้นายอาเภอจัดให้มีการเลือกตั้ง
ดารงตาแหน่ง 4 ปี นับจากวันเลือกตั้ง
สมาชิกพ้นจากตาแหน่งเมื่อ ตาย ลาออกยื่นหนังสือต่อนายอาเภอ ยุบสภา เป็นผู้มีส่วนได ้ส่วนเสีย
สภามีมติให้พ้นจากตาแหน่ง นายอาเภอสั่งให้พ้นเมื่อขาดคุณสมบัติ
ผู้ว่าฯสั่งให้พ้นเมื่อบกพร่องในทางความประพฤติ
ถ้าครบวาระให้เลือกตั้งภายใน 45 วัน ถ้าเป็นกรณีอื่นภายใน 60 วัน
ถ้าประกาศหมู่บ ้านขึ้นใหม่ ให้มีการเลือกตั้งภายใน 60 วัน โดยให้นายอาเภอจัดให้มีการเลือกตั้ง
กานันเป็นประธานสภา มีรองประธานสภา 1 คน ซึ่งนายอาเภอแต่งตั้งจากสมาชิก มีวาระ 4 ปี
ประธานสภาเป็นผู้เรียกประชุมสภา ให้มีการประชุมไม่น้อยกว่าเดือนละ 1 ครั้ง
เลขาฯสภา แต่งตั้งจากข ้าราชการที่ปฏิบัติหน้าที่ในตาบล ให้นายอาเภอเป็นผู้แต่งตั้งและถอดถอน
ให้สมาชิกและเลขาฯเป็นเจ ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา
ให้สภาตาบลดาเนินการดูแล เรื่องน้าดื่ม / น้าใช ้บารุงรักษาทางน้า / ทางบก รักษาทางระบายน้า ถนน
สิ่งปฏิกูล ดูแลทรัพยากรธรรมชาติ ส่งเสริมอาชีพ พัฒนาเด็ก สตรี คนชรา ผู้พิการ
ในการทานิติกรรมให้สภาตาบล ประกอบไปด ้วย ประธานเลขาฯ และสมาชิก รวม 3 คน ทาการแทนสภา
สภาตาบลมีรายได ้จาก 1. ทรัพย์สินของสภาตาบล 2. สาธารณูปโภคของสภาตาบล 3.
เงินทรัพย์สินอื่นที่มีผู้อุทิศให้ 4. เงินอุดหนุนและรายได ้อื่นที่รัฐจักสรรให้ 5.รายได ้อื่นตามที่กฎหมายกาหนด
รายได ้ของสภาตาบลไม่ต ้องเสียภาษีตามราชกฤษฎีกาประมวลกฎหมายรัษฎากร
สภามีรายจ่าย คือ 1. เงินเดือน 2. ค่าจ ้าง 3.ค่าตอบแทน 4. ค่าใช ้สอย 5. ค่าวัสดุ 6.ครุภัณฑ์ 7. ที่ดิน
8.สาธารณูปโภค 9.เงินอุดหนุน
ค่าตอบแทนสมาชิกให้เป็นไปตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย
ให้นายอาเภอกากับดูแลสภาตาบล
ให้สภาตาบลจัดทาร่างข ้อบังคับงบประมาณรายจ่ายประจาปี โดยให้มีนายอาเภออนุมัติ
องค์การบริหารส่วนตาบล
สภาตาบลใดมีรายได ้ไม่รวมเงินอุดหนุน 3 ปี ไม่ต่ากว่า 150,000 บาท ให้ตั้งเป็น อบต.
ได ้โดยทาเป็นประกาศกระทรวงมหาดไทย
ให้ยุบสภาตาบลและ อบต. ที่มีจานวนประชากรไม่ถึง 2,000 คน
โดยให้มีการรวมเขตใกล ้คียงในอาเภอเดียวกันภายใน 90 วัน ยกเว ้นพื้นที่เป็นเกาะ และประชาชนต ้องยินยอม
ให้ อบต. มีฐานะเป็นนิติบุคคล เป็นราชการส่วนท้องถิ่น
สภา อบต.ให้มีสมาชิกหมู่บ ้านละ 2 คน ถ้ามีหมู่บ ้านเดียวให้มีสมาชิกได ้ 6 คน ถ้ามี 2
หมู่บ ้านให้มีสมาชิกได ้หมู่บ ้านละ 3 คน
อายุของสภามีกาหนดคราวละ 4 ปี นับจากวันเลือกตั้ง
อานาจของสภาคือ 1. ให้ความรับผิดชอบแผนฯ 2. พิจารณาร่างฯ 3. ควบคุมการปฏิบัติงาน
ราษฎรผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ไม่น้อยกว่า 3 ใน 4 มีสิทธิเข ้าชื่อถอดถอนสมาชิกสภาได ้
ให้นายอาเภอแต่งตั้งประธานและรองประธานสภาอีก 1 คน
เมื่อตาแหน่งประธานและรองประธานว่างลงให้มีการเลือกตั้งภายใน 15 วัน นับจากวันที่ตาแหน่งว่างลง

2. ใน 1 ปีให้มีการประชุมสมัยสามัญ 2 สมัย หรือหลายสมัย แต่ไม่เกิน 4 สมัย
ให้นายอาเภอกาหนดให้มีการประชุมครั้งแรกภายใน 15 วัน นับจากวันประกาศผลเลือกตั้ง
ถ้าไม่สามารถประชุมได ้ ให้นายอาเภอเสนอผู้ว่าให้ทาการยุบสภา
สมาชิกไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งอาจยื่นคาขอให้เปิดประชุมวิสามัญได ้สมัยประชุมวิสามัญต ้องไม่เกิน 15 วัน
ให้สภาเลือกปลัด อบต. หรือสมาชิกเป็นเลขาฯ ก็ได ้
นายก อบต. มาจากการเลือกตั้ง มีอายุไม่ต่ากว่า 30 ปี ในวันเลือกตั้ง
สาเร็จการศึกษาไม่ต่ากว่าชั้นมัธยมปลาย หรือเทียบเท่า ให้มีวาระ 4 ปี เป็นได ้ไม่เกิน 2 วาระติดกัน
นายกอาจแต่งตั้งรองนายก ได ้ไม่เกิน 2 คน (ไม่จาเป็นต ้องเป็นสมาชิก) อาจมีเลขานายกก็ได ้
ก่อนเข ้ารับตาแหน่ง ให้นายกแถลงนโยบายภายใน 30 วัน นับจากวันประกาศผลการเลือกตั้ง
แต่ถ้ายังไม่มีประธานสภาให้มีการเลือกประธานสภาก่อน แล ้วให้นายกแถลงนโยบายภายใน 15 วัน
นับจากมีประธานสภาแล ้ว ถ้าไม่สามารถแถลงนโยบายภายในกาหนดได ้
ให้จัดทาเป็นหนังสือแจกจ่ายสมาชิกภายใน 7 วัน
สมาชิกไม่น้อยกว่า 1 ใน 3 มีสิทธิเข ้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไป โดยไม่ลงมติได ้
โดยให้ประธานสภากาหนดวันอภิปรายต ้องไม่เร็วกว่า 5 วัน และไม่ช ้ากว่า 15 วัน
นายกพ้นจากตาแหน่งเมื่อ 1. ออกตามวาระ 2. ตาย 3. ลาออกต่อนายอาเภอ 4. ขาดคุณสมบัติ 5.
กระทาการฝ่ าฝืน 6.ผู้ว่าสั่งให้ออก 7. ต ้องโทษจาคุก 8. ราษฎรไม่น้อยกว่า 3 ใน 4 ลงคะแนนถอดถอน
ใหสภา อบต. จัดทา ข ้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนตาบล
ภาษีมูลค่าเพิ่ม อบต. เรียกเก็บในอัตรา ร้อยละ 0 ตามประมวลกฎหมายรัษฎากร แต่ถ้าเรียกเก็บในอัตราอื่นให้
อบต. เรียกเก็บ 1 ใน 9 ของภาษีมูลค่าเพิ่ม
ถ้างบประมาณระหว่างปีไม่พอจ่าย ให้มีการจัดทาร่างข ้อบัญญัติรายจ่ายเพิ่มเติม
แล ้วให้นายอาเภออนุมัติภายใน 15 วัน
ถ้าผู้ว่าราชการจังหวัดสั่งให้ยุบสภาเนื่องจากนายกและสภาปฏิบัติงานไม่เหมาะสม ให้มีการเลือกตั้งภายใน 45
วัน
รายได ้ของ อบต. มาจาก ภาษีบารุงท้องที่ ภาษีโรงเรือนและที่ดิน ภาษีป้าย อากรการฆ่าสัตว์
และค่าธรรมเนียม รวมถึงประโยชน์อันเกิดจากการฆ่าสัตว์
ภาษีจากธุรกิจเฉพาะ ค่าธรรมเนียมจากใบอนุญาตขายสุรา ค่าธรรมเนียมในการเล่นการพนัน
ให้เก็บเพิ่มได ้ไม่เกินร้อยละ 10
อบต. มีหน้าที่หลักที่ต ้องทาในเขต อบต. ในเรื่องต่อไปนี้ 1. บารุงรักษาทางน้าและทางบก 2.
รักษาความสะอาด 3.ป้องกันโรคติดต่อ 4. บรรเทาสารณภัย 5. ส่งเสริมด ้านการศึกษาและศาสนา 6.
พัฒนาเด็ก สตรี คนชรา ผู้พิการ 7. ดูแลทรัพยากรธรรมชาติ 8. รักษาจารีตประเพณี 9. หน้าที่อื่นๆตามสมควร
รายได ้ของ อบต. ได ้รับการยกเว ้นไม่ต ้องเสียภาษีและนาส่งคลัง โดยตราเป็น พรฎ.
ตามประมวลกฎหมายรัษฎากร
อบต. จะกู้เงิน ต ้องได ้รับอนุญาตจากสภา อบต.ก่อน และได ้รับความเห็นชอบจากผู้ว่าราชการจังหวัด
อบต. อยู่ภายในกากับดูแลของนายอาเภอ ประกาศให้ไว ้เมื่อวันที่ 26 พ.ย 2537
แก้ไขถึงฉบับที่ 5 โดยคาแนะนาและยินยอมของรัฐสภา มีการบังคับใช ้เมื่อพ้น 90 วัน
หน่วยงานบริหารราชการส่วนท้องถิ่น คือ สุขาภิบาล เทศบาล และส่วนราชการท้องถิ่นอื่น
ตาบล คือ มีการปกครองอยู่นอกเขตหน่วยการบริหารราชการส่วนท้องถิ่น
รัฐมนตรีกระทรวงมหาดไทยรักษาการตาม พรบ.นี้
สภาตาบล
ในหนึ่งตาบลให้มีสภาตาบล 1 สภา มีฐานะเป็นนิติบุคคล
สภาประกอบด ้วย (กานัน ผู้ใหญ่บ ้าน แพทย์ประจาตาบล เป็นสมาชิกโดยตาแหน่ง) และ
สมาชิกแต่ละหมู่บ ้านบ ้านละ 1 คน
ผู้มีสิทธิ์สมัครสมาชิกสภาตาบล ต ้องมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ ้าน ในหมู่บ ้านที่เลือกตั้งไม่น้อยกว่า 1 ปี
จนถึงวันรับสมัคร ไม่มีพฤติกรรมทุจริตหรือพ้นจากตาแหน่งสมาชิก ยังไม่ถึง 5 ปี
ให้นายอาเภอจัดให้มีการเลือกตั้ง
ดารงตาแหน่ง 4 ปี นับจากวันเลือกตั้ง

3. สมาชิกพ้นจากตาแหน่งเมื่อ ตาย ลาออกยื่นหนังสือต่อนายอาเภอ ยุบสภา เป็นผู้มีส่วนได ้ส่วนเสีย
สภามีมติให้พ้นจากตาแหน่ง นายอาเภอสั่งให้พ้นเมื่อขาดคุณสมบัติ
ผู้ว่าฯสั่งให้พ้นเมื่อบกพร่องในทางความประพฤติ
ถ้าครบวาระให้เลือกตั้งภายใน 45 วัน ถ้าเป็นกรณีอื่นภายใน 60 วัน
ถ้าประกาศหมู่บ ้านขึ้นใหม่ ให้มีการเลือกตั้งภายใน 60 วัน โดยให้นายอาเภอจัดให้มีการเลือกตั้ง
กานันเป็นประธานสภา มีรองประธานสภา 1 คน ซึ่งนายอาเภอแต่งตั้งจากสมาชิก มีวาระ 4 ปี
ประธานสภาเป็นผู้เรียกประชุมสภา ให้มีการประชุมไม่น้อยกว่าเดือนละ 1 ครั้ง
เลขาฯสภา แต่งตั้งจากข ้าราชการที่ปฏิบัติหน้าที่ในตาบล ให้นายอาเภอเป็นผู้แต่งตั้งและถอดถอน
ให้สมาชิกและเลขาฯเป็นเจ ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา
ให้สภาตาบลดาเนินการดูแล เรื่องน้าดื่ม / น้าใช ้บารุงรักษาทางน้า / ทางบก รักษาทางระบายน้า ถนน
สิ่งปฏิกูล ดูแลทรัพยากรธรรมชาติ ส่งเสริมอาชีพ พัฒนาเด็ก สตรี คนชรา ผู้พิการ
ในการทานิติกรรมให้สภาตาบล ประกอบไปด ้วย ประธานเลขาฯ และสมาชิก รวม 3 คน ทาการแทนสภา
สภาตาบลมีรายได ้จาก 1. ทรัพย์สินของสภาตาบล 2. สาธารณูปโภคของสภาตาบล 3.
เงินทรัพย์สินอื่นที่มีผู้อุทิศให้4. เงินอุดหนุนและรายได ้อื่นที่รัฐจักสรรให้5.รายได ้อื่นตามที่กฎหมายกาหนด
รายได ้ของสภาตาบลไม่ต ้องเสียภาษีตามราชกฤษฎีกาประมวลกฎหมายรัษฎากร
สภามีรายจ่าย คือ 1. เงินเดือน 2. ค่าจ ้าง 3.ค่าตอบแทน 4. ค่าใช ้สอย 5. ค่าวัสดุ 6.ครุภัณฑ์ 7. ที่ดิน
8.สาธารณูปโภค 9.เงินอุดหนุน
ค่าตอบแทนสมาชิกให้เป็นไปตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย
ให้นายอาเภอกากับดูแลสภาตาบล
ให้สภาตาบลจัดทาร่างข ้อบังคับงบประมาณรายจ่ายประจาปี โดยให้มีนายอาเภออนุมัติ
องค์การบริหารส่วนตาบล
สภาตาบลใดมีรายได ้ไม่รวมเงินอุดหนุน 3 ปี ไม่ต่ากว่า 150,000 บาท ให้ตั้งเป็น อบต.
ได ้โดยทาเป็นประกาศกระทรวงมหาดไทย
ให้ยุบสภาตาบลและ อบต. ที่มีจานวนประชากรไม่ถึง 2,000 คน
โดยให้มีการรวมเขตใกล ้คียงในอาเภอเดียวกันภายใน 90 วัน ยกเว ้นพื้นที่เป็นเกาะ และประชาชนต ้องยินยอม
ให้ อบต. มีฐานะเป็นนิติบุคคล เป็นราชการส่วนท้องถิ่น
สภา อบต.ให้มีสมาชิกหมู่บ ้านละ 2 คน ถ้ามีหมู่บ ้านเดียวให้มีสมาชิกได ้6 คน ถ้ามี 2
หมู่บ ้านให้มีสมาชิกได ้หมู่บ ้านละ 3 คน
อายุของสภามีกาหนดคราวละ 4 ปี นับจากวันเลือกตั้ง
อานาจของสภาคือ 1. ให้ความรับผิดชอบแผนฯ 2. พิจารณาร่างฯ 3. ควบคุมการปฏิบัติงาน
ราษฎรผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ไม่น้อยกว่า 3 ใน 4 มีสิทธิเข ้าชื่อถอดถอนสมาชิกสภาได ้
ให้นายอาเภอแต่งตั้งประธานและรองประธานสภาอีก 1 คน
เมื่อตาแหน่งประธานและรองประธานว่างลงให้มีการเลือกตั้งภายใน 15 วัน นับจากวันที่ตาแหน่งว่างลง
ใน 1 ปีให้มีการประชุมสมัยสามัญ 2 สมัย หรือหลายสมัย แต่ไม่เกิน 4 สมัย
ให้นายอาเภอกาหนดให้มีการประชุมครั้งแรกภายใน 15 วัน นับจากวันประกาศผลเลือกตั้ง
ถ้าไม่สามารถประชุมได ้ ให้นายอาเภอเสนอผู้ว่าให้ทาการยุบสภา
สมาชิกไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งอาจยื่นคาขอให้เปิดประชุมวิสามัญได ้สมัยประชุมวิสามัญต ้องไม่เกิน 15 วัน
ให้สภาเลือกปลัด อบต. หรือสมาชิกเป็นเลขาฯ ก็ได ้
นายก อบต. มาจากการเลือกตั้ง มีอายุไม่ต่ากว่า 30 ปี ในวันเลือกตั้ง
สาเร็จการศึกษาไม่ต่ากว่าชั้นมัธยมปลาย หรือเทียบเท่า ให้มีวาระ 4 ปี เป็นได ้ไม่เกิน 2 วาระติดกัน
นายกอาจแต่งตั้งรองนายก ได ้ไม่เกิน 2 คน (ไม่จาเป็นต ้องเป็นสมาชิก) อาจมีเลขานายกก็ได ้
ก่อนเข ้ารับตาแหน่ง ให้นายกแถลงนโยบายภายใน 30 วัน นับจากวันประกาศผลการเลือกตั้ง
แต่ถ้ายังไม่มีประธานสภาให้มีการเลือกประธานสภาก่อน แล ้วให้นายกแถลงนโยบายภายใน 15 วัน
นับจากมีประธานสภาแล ้ว ถ้าไม่สามารถแถลงนโยบายภายในกาหนดได ้
ให้จัดทาเป็นหนังสือแจกจ่ายสมาชิกภายใน 7 วัน
สมาชิกไม่น้อยกว่า 1 ใน 3 มีสิทธิเข ้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไป โดยไม่ลงมติได ้
โดยให้ประธานสภากาหนดวันอภิปรายต ้องไม่เร็วกว่า 5 วัน และไม่ช ้ากว่า 15 วัน

4. นายกพ้นจากตาแหน่งเมื่อ 1. ออกตามวาระ 2. ตาย 3. ลาออกต่อนายอาเภอ 4. ขาดคุณสมบัติ 5.
กระทาการฝ่ าฝืน 6.ผู้ว่าสั่งให้ออก 7. ต ้องโทษจาคุก 8. ราษฎรไม่น้อยกว่า 3 ใน 4 ลงคะแนนถอดถอน
ใหสภา อบต. จัดทา ข ้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนตาบล
ภาษีมูลค่าเพิ่ม อบต. เรียกเก็บในอัตรา ร้อยละ 0 ตามประมวลกฎหมายรัษฎากร แต่ถ้าเรียกเก็บในอัตราอื่นให้
อบต. เรียกเก็บ 1 ใน 9 ของภาษีมูลค่าเพิ่ม
ถ้างบประมาณระหว่างปีไม่พอจ่าย ให้มีการจัดทาร่างข ้อบัญญัติรายจ่ายเพิ่มเติม
แล ้วให้นายอาเภออนุมัติภายใน 15 วัน
ถ้าผู้ว่าราชการจังหวัดสั่งให้ยุบสภาเนื่องจากนายกและสภาปฏิบัติงานไม่เหมาะสม ให้มีการเลือกตั้งภายใน 45
วัน
รายได ้ของ อบต. มาจาก ภาษีบารุงท้องที่ ภาษีโรงเรือนและที่ดิน ภาษีป้าย อากรการฆ่าสัตว์
และค่าธรรมเนียม รวมถึงประโยชน์อันเกิดจากการฆ่าสัตว์
ภาษีจากธุรกิจเฉพาะ ค่าธรรมเนียมจากใบอนุญาตขายสุรา ค่าธรรมเนียมในการเล่นการพนัน
ให้เก็บเพิ่มได ้ไม่เกินร้อยละ 10
อบต. มีหน้าที่หลักที่ต ้องทาในเขต อบต. ในเรื่องต่อไปนี้ 1. บารุงรักษาทางน้าและทางบก 2.
รักษาความสะอาด 3.ป้องกันโรคติดต่อ 4. บรรเทาสารณภัย 5. ส่งเสริมด ้านการศึกษาและศาสนา 6.
พัฒนาเด็ก สตรี คนชรา ผู้พิการ 7. ดูแลทรัพยากรธรรมชาติ 8. รักษาจารีตประเพณี 9. หน้าที่อื่นๆตามสมควร
รายได ้ของ อบต. ได ้รับการยกเว ้นไม่ต ้องเสียภาษีและนาส่งคลัง โดยตราเป็น พรฎ.
ตามประมวลกฎหมายรัษฎากร
อบต. จะกู้เงิน ต ้องได ้รับอนุญาตจากสภา อบต.ก่อน และได ้รับความเห็นชอบจากผู้ว่าราชการจังหวัด
อบต. อยู่ภายในกากับดูแลของนายอาเภอ ประกาศให้ไว ้เมื่อวันที่ 26 พ.ย 2537