Download to read offline
ข้อสอบประมวลผลรายวิชาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาา
- 1. คณะสาธารณสุขศาสตร ์และสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยปทุมธานี ข้อสอบเก็บคะแนนครั้งที่ 3ประจาปี การศึกษา 2555 วิชาโรคไร้เชื้อและการควบคุมโรค รหัสวิชา PH 2121 ชื่อ…………………………………………………………เลขทะเบียน………………..…… ……………… สาขา……………………………………………ห้อง………………………………………… …………...... --------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------- คาชี้แจง จากกรณีศึกษาต่อไปนี้จงตอบคาถามโดย×หน้าข้อที่คิดว่าถูกต้องที่สุ ด (20 คะแนน) 1. ป้ าป้ อมมีอาชีพเป็ น แม่ค้าขายกล้วยทอด อายุ 72 ปี สูง 155 เซนติเมตร หนัก 73 กิโลกรัม มาปรึกษานักวิชาการสาธารณ สุขด้วยอาการ ชาที่ปลายเท้า ไร ้ความรู้สึก อ่อนเพลีย ต้องมีคนคอยพยุงเวลาเดิน สายตาพล่ามัว โดยเฉพาะตาข้างขวา บางครั้งเห็นเป็ นภาพซ ้อน รวมทั้งมีอาการเจ็บปวดที่เท้าเนื่องมาจากแผลเรื้อรัง ที่รักษาไม่หาย รอยแผลกินเนื้อลึก อักเสบและมีหนอง การซักประวัติเบื้องต้น - บุ ค ค ล ใน บ้า น มี ป ระวัติ ป่ ว ย เป็ น โร ค ค ว า ม ดัน โล หิ ต สู ง (hypertension) - ไม่เคยสูบบุหรี่ และบริโภคเครื่องดื่มที่ส่วนผสมของแอลกอออล์ - ชอบรับประทานอาหารที่มีรสชาติหวาน มัน เค็ม เช่น ข้าวขาหมู แกงพะโล้ ข้างเหนียวทุเรียน เป็ นต้น - ลักษณะอาการที่พบโดยทั่วไป - หิวบ่อย กระหายน้า ใจสั่น มือสั่น ปัสสาวะวันละหลายครั้ง ผลของการตรวจร่างกายโดยเจ้าหน้าที่ประจาคลินิกโรคเรื้อรัง
- 2. - ค่ าซิ ส โ ต ลิ ก (systolic blood pressure)แล ะได แอส โต ลิก (diastolic blood pressure)อยู่ ที่ 150/90 มม.ปรอท - ค่าไตรกลีเซอไรด์ในกระแสเลือดเท่ากับ 260 มก.ปรอท และค่า HDL cholesterol น้อยกว่า 40มก/ดล ในขณ ะที่ LDL cholesterol มากกว่า 200 มก./ดล - ระดับกลูโคสในกระแสเลือดเท่ากับ 280 มก./มล - ระดับของอินซูลินต่ากว่าค่ามาตรฐาน - มีความผิดปกติในเรื่อง โรคที่เกี่ยวกับระบบหลอดเลือดแดงใหญ่ เช่น coronary heart disease 1.1 จากลักษณะอาการดังกล่าวข้างต้น ป้าป้อมป่วยด้วยโรคอะไร ก. โรคความดันโลหิตสูง ข. โรคเบาหวาน ชนิดที่ 1 ค โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ง. โรคหัวใจขาดเลือด จ โรคปลายประสาทเสื่อม 1.2 จ า ก ข้ อ 1 . 1 ท่านคิดว่าโรคดังกล่าวมีสาเหตุจากอะไรเป็ นปัจจัยกระตุ้นสาคัญของการ เกิดโรคมากที่สุด ก. พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม ข. หลอดเลือดแดงเสื่อมตามอายุที่มากขึ้น ค. การสร ้างฮอร ์โมนอินซูลินในร่างกายลดน้อยลง ง. Islet of Langerhans cell ถูกทาลายเนื่องจากการบริโภคอาหารที่มีรสชาติหวาน จ. ถูกทั้งข้อ ค และ ข้อ ง 1.3 การรักษาป้าป้อมนักศึกษาคิดว่าสามารถทาการรักษาได้โดยวิธีกา รตามข้อใด ก. ใช ้ยาควบคุมระดับน้าตาลในกระแสเลือด ข . การใช ้ฮอร ์โมนอินซูลินในการรักษา
- 3. ค การผ่าตัดตับอ่อน ง.การใช้ยาในกลุ่ม β-blocker จ ถูกทั้งข้อ ก และ ข้อ ข 1.4 “แ ผ ล เ รื้ อ รั ง ที่ ข า บ า ด แ ผ ล กิ น เ นื้ อ ลึ ก จนนาไปสู่การตัดขาทิ้ง” มีสาเหตุจากข้อใด ก. การเสื่อมของปลายประสาทที่เท้า ข. ภาวะเลือดหนืดทาให้เซลล์เม็ดเลือดขาวตายและมีจานวนน้อยลง ค. ภาวะเลือดไปเลี้ยงที่ขาไม่เพียงพอทาให้เซลล์ที่ขาตาย ง. การติดเชื้อง่าย เนื่องมาจากภูมิคุ้มกันที่ต่าลง จ. ถูกทั้งข้อ ก ข และ ง 1.5 สาเหตุสาคัญ ของที่ป้ าป้ อมมีอาการ “ส าย ตาพ ร่ามัว เริ่มเห็นภาพไม่ชัด” เกิดจากอะไร ก. ผลของแรงดันโลหิตที่สูงทาให้เส้นเลือดฝอยที่ตาแตก ข. ภาวะเลือดหนืดทาให้เลือดไปเลี้ยงที่ตาไม่เพียงพอ ค. ภาวะคั่งของเส้นเลือดฝอยที่จอประสาทตา ง. เกิดการอุดตันเส้นเลือดฝอยที่ส่วนของจอประสาทตา(retina) ทาให้เส้นเลือดฝอยเปราะแตก จ. ถูกทุกข้อที่กล่าวมา 2. น า ย ก บ อ า ยุ 25 ปี น้ า ห นั ก เดิ ม ที่ เค ย ชั่ ง ไ ด้ 49 กิ โ ล ก รัม มาด้วยอาการไข้และหอบเหนื่อย มา 2 วัน ซักประวัติเพิ่มเติม 1 เดือน ก่อนส่งตัวมารักษาต่อที่โรงพยาบาลหนองไผ่ โดยมีอาการปัสสาวะบ่อย หิวบ่อย น้าหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็ว 10 กิโลกรัม น้าหนักตัวลดลงเหลือ 39 กิโลกรัม ในระยะเวลาไม่ถึง 1 เดือน ผลจากการซักประวัติ - มีประวัติคนในบ้านเป็ นโรคความดันโลหิตสูง - ไม่สูบบุหรี่ และ ไม่บริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด - พฤติกรรมการบริโภคอาหารชอบบริโภคอาหารประเภทแป้ง
- 4. - พ บโรค ป ระจ าตัว คือ โรค แพ้ภู มิ ตัวเอ ง (systemic lupus erythematosus) พบร่วมกับภาวะตับอ่อนอักเสบ ผลการตรวจทางร่างกายและเคมีคลินิก - Dehydration รวมทั้งมีอาการหอบลึก - ผลการตรวจเลือดพบระดับ plasma glucose 350 มก.ดล - พบภาวะ ketosis resistance โดยพบ Serum ketone ให้ผลบวก - ผลการตรวจระดับ insulin ในกระแสเลือดต่า - และเมื่อทดสอบ insulin antibody ให้ผลบวก 2.1 จากลักษณะอาการดังกล่าวข้างต้น นายกบป่วยด้วยโรคอะไร ข. โรคความดันโลหิตสูง ข. โรคเบาหวาน ชนิดที่ 1 ค โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ง. โรคหัวใจขาดเลือด จ. โรคปลายประสาทเสื่อม 2.2 ถ้ า ยั ง ค ง ป ล่ อ ย ไ ว้ ห รื อ ไ ด้ รับ ก า ร รัก ษ า ไ ม่ ทั น กบจะมีโอกาสเสียชีวิตเนื่องจากสาเหตุใด ก. เลือดเป็ นกรดจากการคั่งของตีโตน (ketoacidosis) ข. ไตวายและเสียชีวิตเนื่องจากภาวะภูมิไวเกิน ค. เส้นเลือดในสมองแตก ง. หัวใจล้มเหลว จ. ร่างกายไม่สามารถสร ้างอินซูลินได้ 2.3 ถ้ากบรับประทานอาการที่มีส่วนผสมของแป้งหรือประเภทคาร ์โบไฮ เ ด ร ต ห รื อ อ า ก า ร ใ น ก ลุ่ ม ที่ มี ไ ข มั น ม า ก จะเป็ นปัจจัยเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหรือไม่เพราะเหตุใด ก. ไม่เสี่ยง เพราะเกิดจากภาวะภูมิไวเกินของร่างกายเท่านั้น ข. ไม่เสี่ยง เพราะว่า เกิดจากอาการตับอ่อนอักเสบ ค. ไม่เสี่ยง เพราะโรคนี้มีสาเหตุจากพันธุกรรมเท่านั้น
- 5. ง. เ สี่ย ง เพราะว่าอาการประเภทแป้ งจะกระตุ้นให้เกิดภาวะคั่งของกรดคีโตนใน กระแสเลือด จ. เ สี่ ย ง เ พ ร า ะ ว่ า อาการในกลุ่มคาร ์โบไฮเดรตจะถูกสลายกลายเป็ นกลูโคสเป็ นปัจจัยเร่ งของการดาเนินโรคให้รุนแรงมากขึ้น 2.4 การรักษานายกบท่านคิดว่าสามารถทาการรักษาได้โดยวิธีการตา มข้อใด ก. ใช ้ยาควบคุมระดับน้าตาลในกระแสเลือด ข. การใช ้ฮอร ์โมนอินซูลินในการรักษา ค. การผ่าตัดตับอ่อน ง. การใช ้ยาในกลุ่ม β-blocker จ. ถูกทั้งข้อ ก และ ข้อ ข 2.5 ใ น ก า ร ยื น ยั น ท า ง ห้ อ ง ป ฏิ บั ติ ก า ร ท า ง เ ค มี สามารถใช ้ตัววัดตัวใดในการบ่งชี้ของโรคนี้ได้ ก. Plasma glucose ข. Insulin ค. Serum ketone ง. Insulin antibody จ. Cholesterol 3. น า ย ผึ้ ง อ า ยุ 45 ปี ห นั ก 65 กิ โ ล ก รัม สู ง 170 เซ น ติ เม ต ร ทางานเป็ นพนักงานลูกจ้างฝ่ ายลาเลียงขนส่ง โรงงานกลั่นน้ามันแห่งหนึ่ง แถวมาบตาพุด จังหวัดระยอง ระยะเวลาของการทางานประมาณ 5 ปี ใ น วั น ห นึ่ ง เข า ไ ด้ สั ง เก ต ว่ า ตั ว เอ ง เริ่ ม เห็ น ภ า พ ไ ม่ ชั ด เข้าใจว่าตัวเองสายตาสั้นจึงไปตัดแว่นมาใส่ ต่อมาเมื่อผ่านไปอีกเดือน เขาสังเกตเห็นความผิดปกติของร่างกาย โดยคลาพบก้อนที่รักแร ้ ขนาดนิ้วหัวแม่มือ ลักษณะก้อนแข็ง กดไม่เจ็บ การซักประวัติโดยเจ้าหน้าที่พยาบาลวิชาชีพ
- 6. - มีพฤติกรรมชอบสูบบุหรี่ วันละ2-3 มวน และชอบดื่มเหล้าวันละ 1-2 ครั้ง ต่อสัปดาห์ - บริโภคอาหารที่มีรสจัด เค็ม โดยเฉพาะของปิ้งย่าง เช่น ไก่ปิ้ง หมูปิ้ง รวมทั้งอาหารสุกๆดิบๆ - ไม่เคยออกกาลังกาย - เมื่อสอบถามถึงประวัติบุคคลในครอบครัวไม่พบครับเป็ นโรคมะเร็ง หรือ วัณโรค อาการที่ตรวจพบ - มีอาการไข้ตอนเวลากลางคืน ไอเป็ นบางครั้ง เหงื่อออกร่วมด้วย อ่อนเพลีย - ท้ อ ง อื ด เบื่ อ อ า ห า ร ป ว ด ต า ม ก ร ะ ดู ก แ ข น แ ล ะ ข า โดยเฉพาะตรงบริเวณข้อต่อ ตามส่วนต่างๆของร่างกาย ซีด ตัวเหลือง น้าหนักลด 4 กิโลกรัม ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ - ระดับเม็ดเลือดขาวทุกชนิดในร่างกายสูงมากกว่าเกณฑ์ปกติ มากกว่า 15000 เซลล์/ลบ.มม3 ยกเว้นเซลล์ลิมพ์โฟซัยต์ น้อยกว่า 600 เซลล์/ลบ.มม3 3.1 จากลักษณะอาการดังกล่าวข้างต้น นายกบป่วยด้วยโรคอะไร ก โรคไมอีลอย์ดิสพลาสติดซินโดรม ข . โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว ค โรคมะเร็งต่อมน้าเหลือง ง. โรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ จ โรคโลหิตจาง 3.2 จ า ก อ า ก า ร ข้ า ง ต้ น ข อ ง น า ย ก บ ในฐานะที่ท่านเป็ นนักสาธารณสุขท่านจะวิเคราะห์ว่าสาเหตุสาคัญ ของการเกิดโรคที่สาคัญเกิดจากข้อใดต่อไปนี้ ก. การสูบบุหรี่ ข. พฤติกรรมดื่มเหล้า ค ไอระเหยของสารอโรมาติกไฮโดรคาร ์บอน ง . การบริโภคของปิ้งย่าง
- 7. จ ถูกทุกข้อ 3.3 จา ก ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ดั ง ก ล่ า ว นักศึกษาคิดว่าผู้ป่วยอยู่ในระยะใดของโรค ก. ระยะไม่ปรากฏอาการ ข . ระยะลุกลามยังเนื้อเยื่อข้างเคียง ค ระยะลุกลามเข้าสู่กระแสเลือด ง . ระยะลุกลามเข้าสู่อวัยวะข้างคียง จ ถูกทั้งข้อ ค และ ง 3.4 ในฐานะที่ท่านเป็ นนักสาธารณสุขท่านจะให้คาแนะนาที่ดีที่สุดแก่ค นไข้อย่างไร ก. ให้คนไข้ทาใจเพราะสิ่งใดในโลกล้วนอนิจจัง ข. ให้ออกกาลังกายเยอะ และทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ค. ให้ไปปรึกษาแพทย์เพื่อดาเนินการรักษาต่อโดยการให้เคมีบาบัด ง. แนะนาให้ผ่าตัดก้อนเนื้อตรงบริเวณคอทิ้งไปเพื่อหยุดยั้งการลุกลาม จ. แนะนาไปฉายแสงตรงบริเวณคอ 3.5 นั ก ศึ ก ษ า คิ ด ว่ า อ า ก า ร ข อ ง ค น ไ ข้ มีความสัมพันธ์ในเรื่องของพันธุกรรมหรือไม่ ก. เกี่ยวข้อง ข. ไม่เกี่ยวข้อง 4. นายโย่ง อายุ 33 ปี ทางานเป็ นลูกจ้างในโรงงานผลิตชุดป้ องกันไฟ วัสดุทนความร ้อน ที่โรงงานแห่งหนึ่ งแถวชลบุรี ทางานมา 10 ปี ทางานอยู่แผนกแปรรูปวัสดุ เริ่มเข้าทางาน 8.00 น – 17.00 น. โ ด ย พ บ ว่ า บ ริเว ณ โ ด ย ร อ บ โ ร ง ง า น มี ร ะบ บ ก ร อ ง อ า ก า ศ และพื้นที่ค่อนข้างโปร่ง โย่งเริ่มพบอาการที่ผิดปกติในร่างกาย โดยมาปรึกษาคลินิกพิเศษนอกเวลาที่ศูนย์สุขภาพแถวบ้าน ด้วยอาการ แน่นหน้าอก จุกเสียด บางครั้งมีอาการไอเป็ นเลือด ผลจากการซักประวัติ - มีพฤติกรรมส่วนตัวชอบสูบบุหรี่หลังเลิกงาน หรือเวลาพักงาน - เวลาทางานสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล เป็ นบางครั้ง
- 8. - สูบบุหรี่โดยเฉลี่ยวันละ 10มวน - ห ลั ง เ ว ล า เ ลิ ก ง า น ช อ บ ไ ป เ ที่ ย ว ก ล า ง คื น เ ช่ น ไปร ้านขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ลักษณะอาการโดยทั่วไป - ในช่วง 1 ปีที่ผ่านมา เริ่มมีอาการเหนื่อยหอบ อาการเริ่มถี่มากขึ้น - มีอาการเจ็บแน่ นบ ริเวณ ตรงกลางหน้าอก มีเสมหะอยู่คอ บางครั้งไอมีเลือดปน ผลการตรวจสมรรถภาพปอด - ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ป อ ด ก า ร ท า ง า น ข อ ง ป อ ด แ ย่ ล ง เริ่มเสียสมรรถภาพในการอัด ขยาย - การหดตัวของปอดลดลง ผลการตรวจทางรังสีวิทยา - เมื่ อ ถ่ า ย ภ า พ รังสี ท ร ว งอ ก พ บ เง า ทึ บ ก ร ะจ า ย ทั่ ว ป อ ด โดยเฉพาะที่บริเวณปอดส่วนล่าง - เนื้อเยื่อที่บริเวณปอดเริ่มเป็ นพังผืด (plural plaque) 4.1 นั ก ศึ ก ษ า คิ ด ว่ า จ า ก ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ที่ พ บ คิดว่าปัจจัยใดเป็ นปัจจัยเสี่ยงที่สาคัญต่อการเกิดโรค ก. ดื่มแอลกอฮอล์ ข. สูบบุหรี่ ค ไม่สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น ง . สถานที่ประกอบการ จ ถูกทุกข้อ ภาพประกอบที่ 1 ผลการเอกซเรย์ทรวงอกขอ งคนไข้
- 9. 4.2 นักศึกษาคิดว่าถ้าอาการดาเนินมาสู่ระยะสุดท้ายของโรคผู้ป่วยจะ มีความเสี่ยงต่อการเป็ นโรคใด ก.โรคปอดอักเสบเฉียบพลัน ข. โรควัณโรคปอด ค โรคมะเร็งเยื่อหุ้มปอด ง. โรคหอบ จ โรคหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน 4.3 ถ้ า วิ เค ร า ะ ห์ จ า ก ปั จ จั ย ส า ม ท า ง ร ะ บ า ด วิ ท ย า ท่านคิดว่าปัจจัยใดเป็ นสาเหตุที่สาคัญที่สุดของการเกิดโรคของนายโย่ ง ก. ปัจจัยส่วนบุคคล (host) ข . ปั จจัยจากสิ่งก่อโรค (agent) ค ปัจจัยจากสิ่งแวดล้อม (environment) ง. ถูกทั้ง ก และ ข จ ถูกทั้งข้อ ข และ ค 4.4 จงบอกปัจจัยสามทางการระบาดวิทยาของการเกิดโรคของนายโย่ งว่ามีความสัมพันธ์ต่อการเกิดโรคอย่างไร Host factor …………………………………………………………………………………… Environment factor…………………………………………………………………………… Agent factor ………………………………………………………………………………… 5. นางสมใจอายุ 58 ปี มีอาชีพรับจ้างเก็บดอกไม้ โดยเฉพาะ ป่ าน ปอ ต า ม ส ว น ทั่ ว ไ ป นอกจากนี้ในบางครั้งก็จะไปช่วยเขาแยกเมล็ดโดยประกอบอาชีพนี้มานาน 12 ปี จากการให้คาปรึกษากับหมออนามัยแถวบ้าน พบว่า ลักษณะอาการเบื้องต้น - มีอ าก ารห าย ใจ ไม่ เต็ ม อิ่ม ห าย ใจ ไม่ ทั่ วท้อ ง ไอร่วม ด้วย บางครั้งมีอาการหายใจเสียงดังวี๊ดในปอด
- 10. - อาการที่พบส่วนมากจะพบเวลากลางคืน - ภายหลังพบว่าเริ่มมีอาการรุนแรงมากขึ้นเช่น อาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร และ น้าหนักลดลง - นอนกรน ไอเรื้อรัง บางครั้งมีอาการปวดศีรษะร่วมด้วย ผลการตรวจสภาพที่ปอด - เ มื่ อ ตั ด ชิ น เ นื้ อ ภ า ย ใ น ป อ ด ไ ป ศึ ก ษ า พบว่าใม่เกิดการเปลี่ยนแปลงทางพยาธิสภาพ และไม่พบพังผืด (plaque) - เนื้อเยื่อที่หลอดลม และท่อลมเริ่มเกิดการเปลี่ยนแปลงพยาธิสภาพ เ ช่ น ก า ร ห น า ตั ว ขึ้ น ข อ ง ท่ อ ล ม ร่วมกับพบการอักเสบของเนื้อเยื่อบริเวณนั้น - พบเสมหะหรือเยื่อเมือก (mucous) บริเวณนั้นเป็ นจานวนมาก ผลการตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฎิบัติการ - เ มื่ อ เ จ า ะ เ ลื อ ด ไ ป ต ร ว จ พ บ ว่ า ร ะดั บ เม็ ด เลื อ ด ข า ว บ า ง ช นิ ด ใ น ก ร ะแ ส เลื อ ด สูงเกินเกณฑ์ที่กาหนด - พบระดับของแอนติบอดี (antibody) ในซีรัมสูงขึ้น 5.1 ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ด า เนิ น ข อ ง โ ร ค ข อ ง น า ง ส ม ใ จ จะคล้ายคลึงกับโรคระบบทางเดินหายใจชนิดใด ก. โรคหอบหืด ข. โรคบิสสิโนซิส ค โรคมะเร็งปอด ง. โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง จ.โรคปอดอักเสบ 5.2 “ร ะ ดั บ เม็ ด เลื อ ด ข า ว บ า ง ช นิ ด ใ น ก ร ะ แ ส เลื อ ด สูงเกินเกณฑ์ที่กาหนด” นักศึกษาคิดว่าเป็ นเม็ดเลือดขาวชนิดใด ก. อีโอซิโนฟิล ข. บาโซฟิล ค โมโนซัยต์ ง. ลิมพ์โฟซัยต์ จ . นิวโตรฟิล
- 11. 5.3 ถ้าพบการเปลี่ยนแปลงพยาธิสภาพ เช่นการหนาตัวขึ้นของท่อลม ร่วมกับพบการอักเสบของเนื้อเยื่อบริเวณนั้น มีสาเหตุเนื่องจากข้อใด ก. การอุดตันของเยื่อเมือกหรือมูกตรงบริเวณท่อลมทาให้ท่อลมหนาตัว ข. ก า ร เข้า ม า ชุ ม นุ ม ข อ ง เม็ ด เลื อ ด ข า ว ต ร ง บ ริเว ณ นั้ น และการขยายตัวของหลอดเลือด ค. เซลล์บริเวณดังกล่าวถูกทาลายจากสารกระตุ้นทาให้บริเวณดังกล่าว บวม อักเสบ ง. ถูกทั้งข้อ ข และ ค จ. ไม่มีข้อใดถูก 5.4 ถ้ า น า ซี รั ม ข อ ง ค น ไ ข้ ม า ต ร ว จ นักศึกษาคิดว่าจะพบแอนติบอดีชนิดใดของคนไข้สูง ก. IgG ข. IgA ค.IgM ง. IgD จ. IgE 6. นายอ้วน อายุ 48 ปี ทางานอยู่ในหน่วยงานของรัฐวิสาหกิจแห่งหนึ่ง มาปรึกษาแพทย์ประจาคลินิกเรื้อรังที่ศูนย์สุขภาพแห่งหนึ่ง อาการดังต่อไปนี้ - เหนื่ อยง่าย หายใจไม่ทัน เจ็บ แน่ น ที่บริเวณ หน้าอก ลิ้น ปี่ ปวดร ้าวไปทางซ้าย จนถึงปลายแขน - ปวดร ้าวที่บริเวณต้นคอ ปวดนานกว่า 10 นาที - ทากิจกรรมที่ออกแรงไม่มาก็รู ้สึกเหนื่อยง่าย เช่น เดิน ขึ้นบันได เปลี่ยนเสื้อผ้า เป็ นต้น การซักประวัติ - มี พ ฤ ติ ก ร ร ม ที่ ช อ บ บ ริโ ภ ค อ า ห า ร ร ส ช า ติ มั น เค็ ม โดยเฉพาะของหวาน - บริโภคเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ เป็ นบางโอกาส - สูบบุหรี่เป็ นบางครั้ง สัปดาห์ 1-3 มวน ผลการตรวจร่างกาย - น้าหนัก 101 กิโลกรัม ส่วนสูง 169 เซนติเมตร - ค่าความดันที่วัดได้ 178/108 มม .ปรอท
- 12. ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ - ระดับของไตรกลีเซอไรด์ 160มก/ดล โคเลสเตอรอล 25 มก/ดล - ค่า HDL และ LDL เท่ากับ 35 และ 300 ตามลาดับ 6.1 จ า ก ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ดั ง ก ล่ า ว ข้ า ง ต้ น นายอ้วนเริ่มปรากฏอาการป่วยด้วยโรคอะไร ก โรคอ้วน ข. โรคหัวใจล้มเหลว ค โรคหัวใจรั่ว ง. โรคความดันโลหิตสูง จ . โรคหัวใจขาดเลือด 6.2 นักศึกษาคิดว่าจากพฤติกรรมของนายอ้วนมีความสัมพันธ์ต่อการ เกิดโรคหรือไม่ ถ้าใช่เพราะเหตุใด ก. ไม่ใช่ เพราะมีสาเหตุ จากพันธุกรรม ข. ไม่ใช่ เพ ราะ ค่าไตรกลีเซอไรด์ และ LDL และ HDL อยูในเกณฑ์ปกติ ค. ใช่ เพราะ จากพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ง. ใช่ เ พ ร า ะ จากการดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ จ. ใช่ เพราะ การสูบบุหรี่เป็ นปัจจัยเสริมที่สาคัญ 6.3 ข้อใดต่อไปนี้ภาวะแทรกซ้อนที่นายอ้วน มีโอกาสเสี่ยงสูง ก. ไขมันอุดตันในเส้นเลือด ข. โรคเบาหวาน ค โรคความดันโลหิตสูง ง. โรคเส้นเลือดในสมองตีบ จ ถูกทุกข้อ 6.4 การรักษาที่ได้ผลดีที่สุดเมื่อการดาเนินของโรคมีความรุนแรงมาก ขึ้น ก. การใช้ยาในกลุ่ม β– blocker ข. การทาบายพาส (bypass) ค การทาบอลลูน ง. การนั่งสมาธิ จ ถูกทั้งข้อ ข และ ค 7. นางสาวปุ้ ย อายุ 30 ปี หนัก 52 กิโลกรัมมีอาชีพเป็ นพนักงานเอกชน งานส่วนใหญ่เกี่ยวกับการติดต่อประสานงานฝ่ ายบุคคลโดยเนื้องานค่อนข้า
- 13. งต้องทนต่อสภาวะความกดดันจากที่ทางานสูง เมื่อทางานมาได้2-3 ปี รู้สึ ก ถึ ง ค ว า ม ผิ ด ป ก ติ ที่ เ กิ ด ขึ้ น ใ น ร่ า ง ก า ย คลาที่คอพบก้อนบริเวณคอด้านหน้า ร่วมกับน้าหนักลดลงไปจากเดิม 5 กิโลกรัม ผิวซีดลง จึงไปปรึกษาแพทย์ที่คลินิกแถวบ้าน จากการซักประวัติข้อมูลเบื้องต้น - มี บุ ค ค ล ที่ บ้ า น ป่ ว ย เ ป็ น โ ร ค แ พ้ ภู มิ ตั ว เ อ ง (SLE) และเบาหวาน(diabetes) - มีนิสัยส่วนตัวเป็ นคนเครียดง่าย ไวต่อความรู้สึก - มีโรคประจาตัวเป็ นโรคภูมิแพ้ อาการที่พบจากการที่มาปรึกษาแพทย์ - อาการเหนื่อยง่าย ใจหวิว รู ้สึกกระวนกระวาย (hyperactive) - เห งื่อ อ อ ก ง่า ย รู ้สึ ก ถึ งค ว า ม ผิ ด ป ก ติ ท า งอ า รม ณ์ เช่ น เป็ นคนหงุดหงิดง่ายขึ้น โมโหง่าย ประจาเดือนมาผิดปกติ - มือสั่น (tremor) ชีพจรเต้นเร็วขึ้น เกิดการเปลี่ยนแปลงที่เล็บ( Plummer’s nails) ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ - พบความผิดปกติที่เกิดขึ้นกับ thyroid binding globulin - ระดับของตัวชี้วัด คือ Tri – iodothyronine สูง thyroxine สูง แ ต่ ค่ า thyroid stimulating hormone ต่ า แต่ค่าฮีโมโกลบินและค่าฮีมาโตคริตอยู่ในเกณฑ์ปกติ 7.1 จ า ก อ า ก า ร ดั ง ก ล่ า ว ข้ า ง ต้ น นักศึกษาคิดว่านางสาวปุ้ ยเริ่มพบความผิดปกติที่ส่วนใดของร่างกาย (1) และเป็ นอาการของโรคอะไร(2) ก. ต่อมไทรอยด์ grave’s disease ข. ต่อมไทรอยด์ goiter ค. ต่อมไทมัส grave’s disease ง. ต่อมไทมัส goiter จ ต่อมน้าเหลืองที่คอ grave’s disease
- 14. 7.2 นักศึกษาคิดว่าสาเหตุสาคัญของการเกิดโรคของนางสาวปุ้ ย น่าจะมีสาเหตุสาคัญเกิดจากอะไร 1.ความเครียด 2. พันธุกรรมของคนในครอบครัว 3. ภาวะภูมิไวเกิน(autoimmune) 4. การบริโภคอาหารทีมีสารกอยโตรเจน ก. ข้อ 1 ถูกเพียงข้อเดียว ข . ข้ อ 2 ถูกเพียงข้อเดียว ค ข้อ 3 และ 4 ถูก ง. ข้อ 2 และ 3 ถูก จ ถูกทุกข้อที่กล่าวมา 7.3 “อาการเหนื่อยง่าย โมโหง่าย เหงื่อออก มือสั่น กระสับกระส่าย” มีความสัมพันธ์กับโรคอย่างอย่างไร ก. ระดับฮอร ์โมนไทรอยด์มากขึ้นอย่างผิดปกติ ข. ระดับฮอร ์โมนไทรอยด์น้อยลงอย่างผิดปกติ ค. ต่อมไทรอยด์ที่โตขึ้นผิดปกติ ง. ร่างกายมีการหลั่งสารอะดรีนาลินมากผิดปกติ จ. เซลล์ของต่อมไทรอยด์ฝ่อ ทาให้มีการสร ้างอะดรีนาลินน้อยลง 7.4 “อ า ก า ร เ ห นื่ อ ย ง่ า ย โ ม โ ห ง่ า ย ห งุ ด ห งิ ด ง่ า ย “ของปุ้ยน่ามีความสัมพันธ์กับในเรื่องของภูมิคุ้มกันอย่างไร ก.ร่างกายกระตุ้นให้เซลล์เม็ดเลือดขาวสร ้างไทรอยด์ฮอร ์โมนมากผิดปก ติ ข. เกิดภาวะภูมิไวกันทาให้ร่างกายสร ้างแอนติบอดีไปทาลายต่อมไทรอยด์ ค.ร่างกายมีการสร ้างแอนติบอดีมากผิดปกติจนไปกระตุ้นให้ต่อมไทรอย ด์โตขึ้นผิดปกติ ง. ร่างกายสร ้างแอนติบอดีไปกระตุ้นให้ต่อมไทรอยด์สร ้างไทรอยด์ฮอร ์โม นมากขึ้นจนผิดปกติ จ. ถูกทุกข้อที่กล่าวมา
- 15. 8. นายบอย อายุ25 ปี เป็ นพนักงานโรงงานอุตสาหกรรมผลิตน้ายาทาเล็บ ใ น นิ ค ม อุ ต ส า ห ก ร ร ม แ ห่ ง ห นึ่ ง แ ถ ว จั ง ห วั ด ร ะ ย อ ง โ ด ย ที่ ท า ง า น อ ยู่ ฝ่ า ย ก า ร ผ ลิ ต ท า ง า น อ ยู่ ที่ โ ร ง ง า น ม า แ ล้ ว ก ว่ า 5 ปี และในบริเวณดังกล่าวเคยมีการรั่วไหลของก๊าซเบนซินรวมทั้งสารไอระเหยใ น ก ลุ่ ม อี เ ท อ ร ์ แ ล ะ โ ด ร ค า ร ์ บ อ น ห ล า ย ช นิ ด สถานที่บริเวณการผลิตมีระบบอากาศไม่ดีนัก การซักประวัติคนในครอบครัว - มีญาติพี่น้องป่วยเป็ นมะเร็งต่อมน้าเหลือง การซักประวัติส่วนตัว - มีพฤติกรรมชอบสูบบุหรี่ 2-3 มวนต่อวัน - บริโภคเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ เป็ นบางครั้ง - ไม่ชอบการออกกาลังกาย การซักประวัติลักษณะอาการ - มีอาการเบลอๆ มึนศีรษะ สายตาพร่ามัว - คัดจมูก หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก การรับรู ้กลิ่นเริ่มผิดปกติ - ระยะหลังเริ่มมีอาการเหมือนคนสายตาเอียง เดินเซ - มีอาการชาปลายมือ มือสั่นทั้ง 2 ข้าง ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ - ระความดันโลหิต 128/90 ม.ม./ปรอท - ระดับน้าตาลในกระแสเลือด 140 มก% - ผลการตรวจเม็ดเลือด พบว่าเม็ดเลือดแดงต่า เกร็ดเลือดต่า 8.1 นั ก ศึก ษ าคิด ว่าผู้ป่ วย มี โอ ก าส ติด ส ารเส พ ติด ห รือ ไม่ ถ้าใช่เขากาลังจะได้รับสารเสพติดประเภทใดเข้าสู่ร่างกาย ก. มีโอกาส สารเสพติดประเภทหลอนประสาท ข. มีโอกาส สารเสพติดประเภทกระตุ้นประสาท ค. มีโอกาส สารเสพติดประเภทออกฤทธิ์ผสม ง. ไม่มีโอกาส เพราะตัวสารเคมีไม่มีสารเสพติดเป็ นส่วนผสม
- 16. จ. ไม่มีข้อใดถูก 8.2 สารดังกล่าวที่เขาได้รับเข้าสู่ร่างกายตลอดระยะเวลาการทางาน ไปออกฤทธิ์ต่ออวัยวะส่วนใดของร่างกายได้บ้าง ก.ระบบทางเดินหายใจ ข. ระบบประสาท ค. ระบบย่อยอาหาร ง. ระบบต่อมไร ้ท่อ จ. ถูกทั้งข้อ ก และ ข 8.3 ถ้านายบอยยังคงทางานต่อไปอย่างนี้อีกประมาณ 2-3 ปี นายบอยจะมีความเสี่ยงต่อการป่วยเป็ นโรคร ้ายแรงชนิดใด ก. โรคมะเร็งปอด ข. โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว ค. โรคมะเร็งต่อมน้าเหลือง ง. โรคมะเร็งหลอดลม จ. โรคมะเร็งไต 8.4 เพราะเหตุใด ผลการตรวจเม็ดเลือด พบว่าเม็ดเลือดแดงต่า เกร็ดเลือดต่า นักศึกษาคิดว่ามีสาเหตุเนื่องมาจากเพราะเหตุใด ก. สารในกลุ่มนี้ออกฤทธิ์กดการทางานของไขกระดูก ข. สารในกลุ่มนี้จะไปออกฤทธิ์ขัดขวางการรับออกซิเจนของเม็ดเลือดแด ง ค. ส า ร ใ น ก ลุ่ ม นี้ จ ะ ไ ป ขั ด ข ว า ง ก า ร ส ร ้า ง เก ร็ ด เลื อ ด ทาให้เป็ นแผลแล้วเลือดไหลไม่หยุด ง. สารในกลุ่มนี้จะไปกระตุ้นให้เซลล์เม็ดเลือดแดง และเกร็ดเลือด แตกง่าย จ. ถูกทุกข้อ 8.5 จ า ก ก า ร วิ เค ร า ะ ห์ ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ที่ เริ่ม ป ร า ก ฏ นักศึกษาคิดว่าอวัยวะที่เริ่มเกิดความผิดปกติได้แก่ ก. ตา ข. ไขกระดูก
- 17. ค ระบบประสาท ง.หลอดลม จ. ถูกทั้ง ข และ ค 9. นายบี้ อายุ 26 ปี ประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไป เป็ นคนจังหวัด หนองคาย มาปรึกษาแพทย์ด้วยอาการดังต่อไปนี้ เช่น - ท้องอืด เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย และ น้าหนักลด ไอเป็ นเลือด - ท้อ ง ผู ก ถ่ า ย อุ จ จ า ร ะเป็ น สี ด า บ า งค รั้ง ถ่ า ย เป็ น เลื อ ด ร่วมกับบางครั้งถ่ายเหลว - ลักษณะอาการที่สาคัญ คือ มีอาการตัวเหลือง ตาเหลือง - น้าหนักลดลงอย่างรวดเร็วภายในระยะเวลา 1 สัปดาห์ ผลการซักประวัติ - สูบบุหรี่ แต่ไม่ดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ - เคยติดเชื้อ Hepatitis B virus เมี่อ 2 ปี มาแล้ว - ชอบรับประทานอาหารที่มีรสชาติเค็ม และมีไขมันมาก - รับประทานเครื่องปรุงหรืออาหารแห้ง เช่น ปลาหมึกแห้ง พริกป่ น ถั่วลิสงคั่ว ผลการวินิจฉัยเบื้องต้น - คลาพบก้อนบริเวณชายโครงด้านขวา ขาทั้ง 2 ข้างบวม ท้องบวม และ พบน้าในช่องท้อง การตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบัติการ - ตรวจพบ serum tumor marker ในกระแสเลือด เช่น alpha fetoprotein ที่เส้นเลือด hepatic portal vein - น อ ก จ า ก นี้ ยั ง พ บ tumor marker อี ก ช นิ ด ภายหลังจากที่ผ่านการตรวจครั้งแรกไปแล้วประมาณ 3 เดือน คือ Carcino – Embryonic Antigen (CEA) 9.1 จ า ก ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ดั ง ก ล่ า ว ข้ า ง ต้ น นายบี้เริ่มปรากฏอาการป่วยด้วยโรคอะไร ก. โรคมะเร็งตับ ข. โรคมะเร็งลาไส้ ค ตับอักเสบ ง. โรคมะเร็งท่อน้าดี จ . กระเพาะอาหารอักเสบ
- 18. 9.2 จากข้อ 9.1นักศึกษาคิดว่าตัวบ่งชี้ที่สาคัญของการเกิดโรค เมื่อนาผลเลือดไปตรวจคือข้อใด ก. alpha fetoprotein ข. CEA ค creatinin ง. Albumin จ. ถูกทั้งข้อ ก และ ข 9.3 “อ า ก า ร ถ่ า ย อุ จ จ า ร ะ เ ป็ น สี ด า เป็ น เลื อ ด ” น่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลงเนื้อเยื่อหรือเกิดพยาธิสภาพที่อวัยวะส่วนใดขอ งร่างกาย ก. กระเพาะอาหาร ข. ลาไส้ใหญ่ ค ตับอ่อน ง ลาไส้เล็ก จ. ไต 9.4 นั ก ศึ ก ษ า คิ ด ว่ า ส า เห ตุ ส า คั ญ ข อ ง ก า ร เกิ ด โ ร ค น่าจะมีความสัมพันธ์กับปัจจัยตามข้อใดมากที่สุด 1. การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี 2. การสูบบุหรี่ 3 การรับประทานอาหารที่มีส่วนผสมของอาหารแห้ง 4. ชอบรับประทานขาหมู ก. ข้อ 1 เท่านั้น ข. ข้อ 3 เท่านั้น ค ข้อ 1 และ 3 ง. ข้อ 2 และ 3 จ. ข้อ 1 2 และ 3 ………………………………….