Φωτογράμματα, παρουσίαση εισήγησης & εργαστηρίου 1. επιμορφωτική Διημερίδα του Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Ζωσιμαίας Σχολής "Φως... περισσότερο φως", για εκπαιδευτικούς Β/μιας Εκπ/σης όλων των ειδικοτήτων, Φεβ 2015 2. διήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο του ΚΠΕ Φιλιππιάδας, με τίτλο: «Φύση: Τέχνης εργαστήριο» για εκπαιδευτικούς Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης των Νομών Πρέβεζας, Άρτας, Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Λευκάδας και Αιτωλοακαρνανίας. Παλιά Παιδόπολη Λίμνης Ζηρού, 16 και 17 Μαΐου 2015. Άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .

1. Φωτογράμματα
Υ.Ζ. 2015
από τις φωτογενικές ζωγραφιές στα Rayographs

2. τι είναι το φωτόγραμμα
Το φωτόγραμμα ή φωτογράφημα είναι μια φωτογραφική
εικόνα που παράγεται χωρίς φωτογραφική μηχανή.
Δημιουργείται με την τοποθέτηση αντικείμενων πάνω σε
μια φωτοευαίσθητη επιφάνεια και την έκθεσή της στο φως.

3. Οι περιοχές της φωτοευαίσθητης επιφάνειας που εκτίθενται
στο φως αλλάζουν χρώμα ενώ όσες καλύπτονται από το
αντικείμενο παραμένουν αναλλοίωτες.
Man Ray (1890-1976) Rayographs

4. η χρήση τους
Η επιστημονική καταγραφή
των σχημάτων διάφορων
αντικειμένων
William Henry Fox Talbot (1800-1877)

5. η χρήση τους
Η επιστημονική καταγραφή
των σχημάτων διάφορων
αντικειμένων
Anna Atkins (1799–1871)
Poppies: Cyanotype Impression,1850

6. η χρήση τους
για εικαστική έκφραση
Man Ray (1890-1976) Rayographs

7. ...από την ιστορία της
φωτογραφίας
Thomas Wedgwood (1771-1805)
πιονέρος της φωτογραφίας
Ο πρώτος που χρησιμοποίησε
φωτοευαίσθητα χημικά για να
αποτυπώσει είδωλα πάνω σε
χαρτί και δέρμα.
(Νιτρικό άργυρο AgNO3)

8. Ο Νιτρικός Άργυρος αποτελεί την πρόδρομη χημική ουσία
των ενώσεων του αργύρου και προσβάλλεται από το φως.
Όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα μαυρίζει, ιδιαίτερα όταν
έχουμε και ταυτόχρονη επίδραση του φωτός. Γιαυτό όταν
πέσει στο δέρμα νιτρικός άργυρος, εμφανίζονται μαύρες
κηλίδες.

9. ...από την ιστορία της φωτογραφίας
John Frederick William Herschel
(1792-1871)
αστρονόμος, μαθηματικός,
χημικός, βοτανολόγος και …
“πειραματικός” φωτογράφος.
Εφευρέτης της κυανοτυπίας

10. κυανοτυπία
Η κυανοτυπία είναι μια μέθοδος όπου η εικόνα
σχηματίζεται από μια χαρακτηριστική μπλε ένωση του
σιδήρου (iron(III)ferrocyanide - Fe4[Fe(CN)6]3) με την
επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας
Ο Herschel την χρησιμοποίησε για να ανατυπώνει
σημειώσεις και διαγράμματα (πρώτες φωτοτυπίες)
Anna Atkins algae

11. Anna Atkins (1799–1871)
Βοτανολόγος.
Η πρώτη γυναίκα φωτογράφος.
Η πρώτη που παρουσίασε βιβλίο
με φωτογραφικές εικόνες
(λεύκωμα)
χρησιμοποίησε την μέθοδο της
κυανοτυπίας του Herschel για τη
δημιουργία φωτογραμμάτων
φυτών σε κυανοτυπικό χαρτί.

12. Photographs of British Algae: Cyanotype Impressions,1843
Cyanotypes of British and Foreign Ferns by Atkins and Dixon, 1853
τοποθετούσε φύλλα φυτών ή
κομμάτια υλικών πάνω στο
κυανοτυπικό χαρτί και κατόπιν
το άφηνε να εκτεθεί σε
εξωτερικό χώρο υπό το φως
του ήλιου.
(επίδραση υπεριώδους
ακτινοβολίας)

13. Photographs of British Algae: Cyanotype Impressions,1843
Cyanotypes of British and Foreign Ferns by Atkins and Dixon, 1853
Το αποτέλεσμα (φωτόγραμμα) ήταν η αποτύπωση του
σχήματος του αντικειμένου μέσα σε μπλέ φόντο. (αρνητική
εικόνα)

14. τι είναι
William Henry Fox Talbot (1800-1877)
William Henry Fox Talbot (1800-1877)
φωτογράφος
εφευρέτης της καλοτυπίας
(ή Ταλμποτυπίας, 1841).
Ονόμαζε τα έργα που
δημιουργούσε με αυτή την τεχνική
φωτογενικές ζωγραφιές

15. Το αποτέλεσμα (φωτόγραμμα) ήταν η αποτύπωση του
σχήματος του αντικειμένου μέσα σε μαύρο φόντο.
(αρνητική εικόνα).

16. Με τη μέθοδο της καλοτυπίας ο Talbot κατάφερε να πετύχει
εκτύπωση από την αρνητική εικόνα και να έχει μια θετική -
φωτογραφική εικόνα.
Thomas Duncan, by Hill &
Adamson, 1844, calotype print

17. σημαντικές διαφορές
κυανοτυπία
υπεριώδη ακτινοβολία
μεγάλοι χρόνοι έκθεσης
καλοτυπία
Φως
πολύ μικροί χρόνοι έκθεσης

18. το φωτόγραμμα στην τέχνη

19. Man Ray (1890-1976)
Ο Μαν Ραίη ήταν Αμερικανός
καλλιτέχνης, γνωστός κυρίως για το
φωτογραφικό του έργο και την
ανάμιξή του στα κινήματα του
ντανταϊσμού και του σουρεαλισμού.
To 1921 εγκαθίσταται στο Παρίσι
Το 1922 παρουσιάζει τις Ραιη-
γραφίες (Rayographies).
Φωτογράμματα για αμιγώς
καλλιτεχνικούς σκοπούς

20. Man Ray (1890-1976)
Man Ray “Rayographies” 1922

21. Man Ray (1890-1976)
Man Ray “Rayographies” 1922

22. Laszlo Moholy-Nagy (1895-1946)
Ο Λάζλο Μοχόγκυ-Νάγκυ
ήταν Ούγρος ζωγράφος και
φωτογράφος, καθηγητής
στη σχολή Bauhaous.
Υποστηρικτής του
κονστρουκτιβισμού, οπαδός
της ενσωμάτωσης της
τεχνολογίας και της
βιομηχανίας στις Τέχνες

23. Laszlo Moholy-Nagy (1895-1946)
Photogram No. 1 – The Mirror, 1922
Photograms (1922-)

24. Laszlo Moholy-Nagy (1895-1946)
Photogram, 1922 - 24Photogram , 1923

25. Δημιουργώντας
φωτογράμματα
σκοτεινός θάλαμος
(χώρος με πλήρη συσκότιση και εξαερισμό)
•λάμπα σκοτεινού θαλάμου
•3 λεκάνες εμφάνισης & 3 λαβίδες
•ογκομετρικό δοχείο
•θερμόμετρο υγρών
•γάντια μιας χρήσης
•φωτογραφικό χαρτί
•χημικά εμφάνισης
•(εμφανιστής χαρτιού& στερεωτής)
•φωτεινή πηγή (φακός)

26. Δημιουργώντας
φωτογράμματα
προετοιμασία - οργάνωση - διαδικασία
σε κανονικό φως
- επιλέγουμε και συγκεντρώνουμε αντικείμενα
αδιάφανα, ημιδιάφανα κά
- ετοιμάζουμε τα χημικά εμφάνισης χαρτιού
σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή
- δημιουργούμε τη σύνθεσή μας πάνω σε ένα
κομμάτι πλεξιγκλάς ή τζάμι

27. Δημιουργώντας
φωτογράμματα
προετοιμασία - οργάνωση - διαδικασία
σε φως λάμπας σκοτεινού θαλάμου
- ανοίγουμε τη συσκευασία του χαρτιού
- τοποθετούμε το πλεξιγκλάς με τη σύνθεσή μας πάνω
στο φωτογραφικό χαρτί
- εκθέτουμε σε φως (ο χρόνος ποικίλει ανάλογα με τη διαφάνεια των
αντικειμένων που επιλέξαμε και το αποτέλεσμα που επιθυμούμε)
- εμφανίζουμε σύμφωνα με τις οδηγίες των υλικών
εμφάνισης

28. ΠΡΟΣΟΧΗ
Τηρούμε πάντα τους κανόνες
ασφαλείας που αναγράφονται
στη συσκευασία των χημικών
εμφάνισης & στερέωσης.

29. Thomas Wedgwood (1771-1805)
John Frederick William Herschel (1792-1871)
Anna Atkins
Anna Atkins (www.filmsnotdead.com)
Man Ray
Man Ray (http://www.geh.org/amico2000/htmlsrc/)
Man Ray (http://www.manraytrust.com/)
László Moholy-Nagy(βικιπαίδεια)
László Moholy-Nagy (http://moholy-nagy.org/)
László Moholy-Nagy (http://monoskop.org)
κυανοτυπία (βικιπαίδεια)
κυανοτυπία (http://fotoart.gr)
Φωτογράφημα
Άργυρος - Νιτρικός Άργυρος
Πηγές - webography