ศิลาแลงในเขตอำเภอเมืองกำแพงเพชร
- 2. ศิลาแลง (Laterite) เป็นวัสดุธรรมชาติที่เกิดขึ้น
บริเวณมรสุมเขตร้อน ซึ่งคนในภูมิภาคเอเชียและเอเชีย
ตะวันออกเฉียงใต้รู้จักและนามาใช้ประโยชน์เป็นเวลานาน
แล้ว มนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์รู้จักนาศิลาแลงมาบดผสม
กับยางไม้ใช้เป็นสีในการวาดภาพตามถ้าและหน้าผาหิน
นอกจากนั้นคนในภูมิภาคนี้ได้นาศิลาแลงมาใช้ในการ
ก่อสร้างวัดและปราสาทหินดังที่พบเห็นในประเทศไทย
กัมพูชา และลาว มีอายุย้อนหลังไปตั้งแต่ 700 – 1,000 ปี
ที่ผ่านมา
- 7. ลักษณะทางกายภาพ ได้แก่ลักษณะเด่น ๆ
ดังนี้
• ความแข็ง (hardness) ศิลาแลงธรรมชาติเมื่ออยู่
ใต้ผิวดินจะมีความแข็งน้อย สามารถตัดให้เป็นก้อน
เป็นบล็อกได้ โดยใช้เครื่องมือที่ทาด้วยเหล็ก แต่เมื่อ
สัมผัสกับอากาศจะมีความแข็งเพิ่มขึ้น เนื่องจากการ
สูญเสียความชื้นในดินเหนียวที่เป็นส่วนประกอบ
ของศิลาแลง นอกจากนั้น การสัมผัสกับอากาศและ
การเปลี่ยนแปลงของอากาศระหว่างฝนตกกับแดด
ออกทาให้เกิดปฏิกิริยาเคมี ส่วนมากเป็นการออกซิ
- 8. • สี (color) ศิลาแลงจะมีโทนสีแดง แดงปนเหลือง
แดงอมส้ม น้าตาลแดง และสีอิฐ เป็นต้น สีของศิลา
แลงส่วนมากจะขึ้นอยู่กับปริมาณของเหล็กและ
แมงกานีสตามระยะเวลาที่เกิดการผุพังทางเคมี
รวมทั้งปริมาณของธาตุอื่นที่ประกอบอยู่ในศิลาแลง
เช่น อลูมิเนียม ปกติจะมีสีขาวแต่จะเปลี่ยนเป็นสี
แดงคล้าเมื่อผสมกับเหล็ก ซิลิกาจะมีสีแดงแบบ
สนิมเหล็กเมื่อผสมกับไฮดรอกไซด์ของเหล็ก ดินคา
โอลินเมื่อถูกเคลือบด้วยเหล็กก็จะมีสีแดง วัสดุ
- 9. พิจารณาจากปริมาณแร่ที่มีอยู่ในเนื้อ
ศิลาแลง ได้แก่
• เหล็ก แร่เหล็กออกไซด์ที่เป็นส่วนประกอบหลักของ
ศิลาแลง แร่เหล็กที่เปลี่ยนสภาพมาจากแร่ต้นกาเนิด
โดยอยู่ในสภาพของสารละลายเหล็กออกไซด์ที่แทรก
ซึมเข้าไปตามรอยแตกและตามช่องว่างของเม็ดตะกอน
• อลูมิเนียม เป็นธาตุอีกชนิดหนึ่งที่เป็นส่วนประกอบ
หลักของศิลาแลง โดยจะอยู่ในรูปของสารประกอบ
อลูมิเนียมออกไซด์ ที่เกิดจากการสลายตัวผุพังของแร่
ดินพวกอลูมิเนียมซิลิเกต ถูกชะล้างออกไปในรูป