1. Αργαλειός

2. Ο αργαλειός
μηχανή που χρησιμοποιούνταν για την ύφανση
χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα κατά την προβιομηχανική εποχή και αργότερα
κυρίως στις αγροτικές περιοχές, στην οικιακή οικονομία των οποίων διαδραμάτισε
βασικό ρόλο, καθώς αποτελούσε το κύριο μέσο ύφανσης και κλωστοϋφαντουργίας
μετά τη βιομηχανική επανάσταση ο κλασικός, ξύλινος, κινούμενος με μυϊκή
ενέργεια αργαλειός αντικαταστάθηκε από το μηχανικό αργαλειό
σήμερα έχει σχεδόν καταργηθεί, καθώς η διαδικασία της ύφανσης έχει
μηχανοποιηθεί και στη θέση του αργαλειού χρησιμοποιείται η υφαντική μηχανή. Ο
ξύλινος αργαλειός απαντάται σήμερα μόνο σε ελάχιστα σπίτια απομακρυσμένων
περιοχών και σε μουσεία λαϊκής τέχνης

3. Περιγραφή αργαλειού
Α) Σκελετός (σταθερά μέρη του
αργαλειού). Αποτελείται από τα δύο
μεργιά στα οποία στηρίζονται τα πόδια,
από τις κολώνες, την κοράτσα, την
κορατσίνα, τα λάσφυρα, τα κλειδιά και
τους πόρους.
1. Ποδάρι, 2. Μεριά ή πατητήρες, 3. Πετάλια, 4. Κορώνα Όρθια ή
αμασκάλη, 5. "Αντί" που τυλίσσεται το στημόνι, 6. Κορώνα εγκάρσια,
7. Πέταλο, 8. Τμήμα Πετάλου που μπαίνει το χτένι, 9. Υφασμένο πανί,
10. "Αντί" που τυλίσσεται το βαμμένο πανί, 11. Αργαστηροσάνιδο ή
Κωλοσάνιδο, 12. Καρόλι από όπου κρέμονται οι μίτοι ή καβαλάρηδες,
13. Περάτες (2 εμπρός και δύο πίσω), 14. Σφίκτης (Βέργα που σφίγγει
και ξεσφίγγει το στημόνι, 15. Σφίκτης που σφίγγει το ύφασμα, 16.
Περάτης Πισινός που κρατά τα μεριά, 17. Πήχες μετάλλου.

4. Προετοιμασία των νημάτων
Η πρώτη ύλη των νημάτων, στα χωριά της Κρήτης, ήταν τα μαλλιά των προβάτων. Οι
γυναίκες τα έπαιρναν από τις «κουρές».
Η πρώτη δουλειά που έκαναν ήταν να τα βάλουν σ' ένα καζάνι να βράσουν για να
καθαρίσουν από το φυτικό λίπος.
Έπειτα τα ξέπλυναν και τα άπλωναν στον ήλιο για να στεγνώσουν.
Αφού στέγνωναν καλά, άρχιζαν το «ξάνοιγμα». Η γυναίκα τα έπαιρνε λίγα λίγα με τα
χέρια της και τα καθάριζε.
Ακολουθούσε το ξάσιμο με τα χερόκτενα, όπου γινόταν ο διαχωρισμός του όργου
δηλαδή του εκλεκτού μαλλιού, το οποίο προόριζαν για νήμα του στημονιού, από την
κορκίδα που προόριζαν για υφάδι στα χοντρά μάλλινα. Μάλιστα το όργο ξαινόταν για
δεύτερη φορά.

5.  Εργασία στο μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Μορφές Ελληνικής Λαϊκής τέχνης
«Ο Αργαλειός»
Ο μαθητής
Γιώργος Σωτηριάδης
Επιβλέπουσα καθηγήτρια:
Κουτελίδα Α.
Πηγές:
http://www.cretainfo.net
http://el.wikipedia.org
Δεκέμβριος 2014

6.  Εργασία στο μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Μορφές Ελληνικής Λαϊκής τέχνης
«Ο Αργαλειός»
Ο μαθητής
Γιώργος Σωτηριάδης
Επιβλέπουσα καθηγήτρια:
Κουτελίδα Α.
Πηγές:
http://www.cretainfo.net
http://el.wikipedia.org
Δεκέμβριος 2014