SlideShare a Scribd company logo
Վառելանյութեր
Հեշտ բռնկվող նյութերը `գազ,բենզին,
քարածուխ,փայտ,որոնք այրում են անջատված
ջերմություն օգտագործելու համար, կոչվում են
վառելանյութեր:Վառելանյութերն ըստ
ագրեգատային վիճակի բաժանվում են երեք
խմբի`պինդ,հեղուկ,գազային:
Պինդ վառելանյութեր
Պինդ վառելանյութերից են`փայտը,քարածուխը,տորֆը:
Քարածուխը գոյացել հնագույն բույսերի (պտերներ,փշատերևներ)
մնացորդներից,որոնց ցողունները,մնալով կավի,ավազուտների
տակ,դարերի ընթացքում քայքայվել են`վերածվելով պինդ
նյութի`քարածխի:
Տորֆը գոյացել է ճահիճների հատակում`մահացած բույսերի
(հադկապես մամռանմանների) ոչ լրիվ քայքայումից: Տորֆը օգտագործում
են նաև որպես պարարտանյութ:Հայաստանը ունի տորֆի զգալի
պաշարներ:
Հեղուկ վառելանյութեր
Հեղուկ վառելանյութեր են բենզինը,
կերոսինը,մազութը,որոնք ստանում են նավթի
թորումից:Հեղուկ վառելանյութերով են աշխատում
ավտոմեքենաների,ինքնաթիռների շարժիչները:
Գազային վառելանյութեր
Առավել նպատակահարմար է գազային
վառելանյութի օգտագործումը,որն այրվում
լրիվ, գրեթե առանց աղտոտելու
շրջապատը:Հեռանկարային գազային
վառելանյութ է ջրածինը ,որի այրումից
առաջանում է ջուր:Այսինքն`ջրածնի
այրումից ստանում են մեծ քանակի
ջերմություն`չաղտոտելով բնությունը:
Հայաստանում հայտնաբերվող և այլ
երկրներից ներմուծվող վառելանյութեր
Հայաստանը ունի տորֆի զգալի պաշարներ,որը պինդ
վառելանյութ է:Հիմնականում այդ պաշարները
Սևանա լճի ավազանում են,հատկապես Վարդենիսի
շրջանում:
Վառելանյութի մեծածավալ ներմուծումներ են
իրականացվում Իրաքից (անցած տարվա ընթացքում՝
ավելի քան 31 հազար տոննա)։ Շատ ավելին է եղել
Իսրայելից բերված վառելանյութը՝ 40,5 հազար
տոննա։ Հայաստանի վառելանյութի շուկայում մեծ
մասնակցություն ունի Ռուսաստանը: Անցած տարվա
ընթացքում Հայաստան է ներկրվել ընդհանուր
առմամբ 328 հազար տոննա տարբեր տեսակի
վառելանյութ։
Դանիելյան Յուրի
6.3 դասարան

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Աղեր
ԱղերԱղեր
Աղեր
 
Նյութերի շրջանառությունը կենդանական օրգանիզմներում
Նյութերի շրջանառությունը կենդանական օրգանիզմներումՆյութերի շրջանառությունը կենդանական օրգանիզմներում
Նյութերի շրջանառությունը կենդանական օրգանիզմներում
 
Տեսողական պատրանք
Տեսողական պատրանքՏեսողական պատրանք
Տեսողական պատրանք
 
Բջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներԲջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներ
 
Քարաքոսեր
ՔարաքոսերՔարաքոսեր
Քարաքոսեր
 
Մակաբույծ սնկեր
Մակաբույծ սնկերՄակաբույծ սնկեր
Մակաբույծ սնկեր
 
Փափկամարմիններ
ՓափկամարմիններՓափկամարմիններ
Փափկամարմիններ
 
Բույսի գեներատիվ օրգանները
Բույսի գեներատիվ օրգաններըԲույսի գեներատիվ օրգանները
Բույսի գեներատիվ օրգանները
 
Ջրիմուռներ
ՋրիմուռներՋրիմուռներ
Ջրիմուռներ
 
Ծաղկավոր բույսերի օրգանները
Ծաղկավոր բույսերի օրգաններըԾաղկավոր բույսերի օրգանները
Ծաղկավոր բույսերի օրգանները
 
Հիմքեր
ՀիմքերՀիմքեր
Հիմքեր
 
Ձայնային երևույթներ
Ձայնային երևույթներՁայնային երևույթներ
Ձայնային երևույթներ
 
Հյուսվածքներ
ՀյուսվածքներՀյուսվածքներ
Հյուսվածքներ
 
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսերԾածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
Ծածկասերմ և մերկասերմ բույսեր
 
Բակտերիաներ
ԲակտերիաներԲակտերիաներ
Բակտերիաներ
 
Մեխանիկական շարժումներ
Մեխանիկական շարժումներՄեխանիկական շարժումներ
Մեխանիկական շարժումներ
 
Շնչառություն
ՇնչառությունՇնչառություն
Շնչառություն
 
Լուսային երևույթներ
Լուսային երևույթներԼուսային երևույթներ
Լուսային երևույթներ
 
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածքԲջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածք
 
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոսՍողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
Սողուններ և Նորգվինեական կոկորդիլոս
 

Recently uploaded

Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptxՈւումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
anjelinasimonyan
 
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարինԻդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Manushak Abrahamyan
 
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptxԱմփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարինՀայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Manushak Abrahamyan
 
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄիլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptxՈւսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Manushak Abrahamyan
 

Recently uploaded (12)

Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց 2․2 դա...
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց  2․2 դա...Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց  2․2 դա...
Իմ մեդիաընթերցարանը.pptx«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Արևմտյան դպրոց 2․2 դա...
 
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptxՈւումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
Ուումնական տարին ամփոփում է Դանիել Հարությունյանը3-rd-dasarani-ampopum-1.pptx
 
Դավիթ Աղոյան ․ Իմ Մեդիաընթերցարանը.pptx
Դավիթ Աղոյան ․ Իմ Մեդիաընթերցարանը.pptxԴավիթ Աղոյան ․ Իմ Մեդիաընթերցարանը.pptx
Դավիթ Աղոյան ․ Իմ Մեդիաընթերցարանը.pptx
 
Ուսումնական տարին ամփոփում է Յանա Անտոնյանը
Ուսումնական տարին ամփոփում է Յանա ԱնտոնյանըՈւսումնական տարին ամփոփում է Յանա Անտոնյանը
Ուսումնական տարին ամփոփում է Յանա Անտոնյանը
 
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptxՈւսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
 
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արփի Ստեփանյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արփի Ստեփանյանը.pptxՈւսումնական տարին ամփոփում է Արփի Ստեփանյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արփի Ստեփանյանը.pptx
 
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf  «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
 
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարինԻդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
 
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptxԱմփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
Ամփոփում եմ ուսումնական տարին․ Էդուարդ Տեր-Սարգսյան.pptx
 
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարինՀայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
 
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄիլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptxՈւսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
 

Վառելանյութեր

  • 2. Հեշտ բռնկվող նյութերը `գազ,բենզին, քարածուխ,փայտ,որոնք այրում են անջատված ջերմություն օգտագործելու համար, կոչվում են վառելանյութեր:Վառելանյութերն ըստ ագրեգատային վիճակի բաժանվում են երեք խմբի`պինդ,հեղուկ,գազային:
  • 3. Պինդ վառելանյութեր Պինդ վառելանյութերից են`փայտը,քարածուխը,տորֆը: Քարածուխը գոյացել հնագույն բույսերի (պտերներ,փշատերևներ) մնացորդներից,որոնց ցողունները,մնալով կավի,ավազուտների տակ,դարերի ընթացքում քայքայվել են`վերածվելով պինդ նյութի`քարածխի: Տորֆը գոյացել է ճահիճների հատակում`մահացած բույսերի (հադկապես մամռանմանների) ոչ լրիվ քայքայումից: Տորֆը օգտագործում են նաև որպես պարարտանյութ:Հայաստանը ունի տորֆի զգալի պաշարներ:
  • 4. Հեղուկ վառելանյութեր Հեղուկ վառելանյութեր են բենզինը, կերոսինը,մազութը,որոնք ստանում են նավթի թորումից:Հեղուկ վառելանյութերով են աշխատում ավտոմեքենաների,ինքնաթիռների շարժիչները:
  • 5. Գազային վառելանյութեր Առավել նպատակահարմար է գազային վառելանյութի օգտագործումը,որն այրվում լրիվ, գրեթե առանց աղտոտելու շրջապատը:Հեռանկարային գազային վառելանյութ է ջրածինը ,որի այրումից առաջանում է ջուր:Այսինքն`ջրածնի այրումից ստանում են մեծ քանակի ջերմություն`չաղտոտելով բնությունը:
  • 6. Հայաստանում հայտնաբերվող և այլ երկրներից ներմուծվող վառելանյութեր Հայաստանը ունի տորֆի զգալի պաշարներ,որը պինդ վառելանյութ է:Հիմնականում այդ պաշարները Սևանա լճի ավազանում են,հատկապես Վարդենիսի շրջանում: Վառելանյութի մեծածավալ ներմուծումներ են իրականացվում Իրաքից (անցած տարվա ընթացքում՝ ավելի քան 31 հազար տոննա)։ Շատ ավելին է եղել Իսրայելից բերված վառելանյութը՝ 40,5 հազար տոննա։ Հայաստանի վառելանյութի շուկայում մեծ մասնակցություն ունի Ռուսաստանը: Անցած տարվա ընթացքում Հայաստան է ներկրվել ընդհանուր առմամբ 328 հազար տոննա տարբեր տեսակի վառելանյութ։