Μία παρουσίαση για τη διδακτική ενότητα της Α΄ Γυμνασίου 5γ΄.

1. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΤΗΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 5γ.
Ο ΑΒΡΑΑΜ ΦΙΛΟΞΕΝΕΙ ΤΟ ΘΕΟ
ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ.
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
1

2. ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ:
α) ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
ΚΑΙ β) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ
ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ «ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ».
ΔΕΥΤΕΡΕΥΩΝ ΣΤΟΧΟΣ:
I. ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
α) ΜΕ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ β) ΜΕ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ
ΑΓΩΓΗ. ΚΑΙ
II. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΤΟΥ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ.
2
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.

3. ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΙΚΟ
ΤΟΥ ΝΤΟΡΕ.
ΤΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ;
ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ
ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΒΡΑΑΜ.
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
3

4. ΤΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΑΥΤΗ Η ΕΙΚΟΝΑ;
ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΒΡΑΑΜ.
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
4

5. ΠΟΥ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ
ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ;
• Στο ανατολικότερο και υψηλότερο σημείο κάθε
ορθοδόξου ιερού ναού, στο ημιθόλιο υπεράνω της Αγίας
Τραπέζης, εικονογραφείται η «Φιλοξενία του Αβραάμ».
Τρεις άγγελοι με ποικιλόχρωμη ενδυμασία εμφανίζονται
ως ξένοι τους οποίους δεξιώνεται το ζεύγος του
Πατριάρχη Αβραάμ και της συζύγου του Σάρρας,
υπηρετώντας την τράπεζα, όπου παρακάθονται οι
φιλοξενούμενοί τους, απολαύοντας ποτά και εδέσματα,
όπως εμφανέστατα διαζωγραφούνται.
• Πρόκειται για την ορθόδοξη εικόνα της Αγίας Τριάδος,
που είναι το υπέρτατο «πιστεύω» της Ορθοδοξίας.
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
5

6. Γένεσις.
Φανερώθηκε δε ο Θεός στον Αβραάμ, που ήταν κοντά στη δρυ Μαμβρή και
καθόταν στη θύρα της σκηνής του κατά τον Νότο. Σήκωσε τα μάτια του ο
Αβραάμ και είδε ξαφνικά τρεις άνδρες όρθιους απέναντί του. Αμέσως έτρεξε
σε συνάντησή τους από τη θύρα της σκηνής του, τους προσκύνησε ως το
έδαφος, και είπε: «Κύριε, εάν τυχόν βρήκα χάρη ενώπιόν σου, σε
παρακαλώ μη καταφρονήσεις τον δούλο σου. Ας μου επιτραπεί λοιπόν να
φέρω νερό και οι δούλοι μου να νίψουν τα πόδια σας και να δροσιστείτε,
κάτω από το δέντρο. Εγώ θα σας ετοιμάσω και θα σας φέρω φαγητό, για
να φάγετε, κι έπειτα θα συνεχίσετε το δρόμο σας, από τον οποίο
παρεξεκλίνατε έως εμέ, τον δούλο σας, για να μου κάνετε την τιμή να σας
περιποιηθώ.». Εκείνοι τότε είπαν»: κάνε όπως είπες.
Έτρεξε ο Αβραάμ στην σκηνή, όπου βρισκόταν η Σάρρα και της είπε:τρέξε
και ζύμωσε τρία μέτρα σιμιγδάλι, και κάνε το λαγάνες στη φωτιά». Έτρεξε
τότε εκεί, που βόσκαν τα βόδια του, πήρε τρυφερό και παχύ μοσχάρι και το
έδωσε στον υπηρέτη, που έσπευσε να το ετοιμάσει. Έπειτα από λίγη ώρα
έλαβε ο Αβραάμ βούτυρο και γάλα και το μοσχάρι, το οποίο έψησε ο
υπηρέτης, παρέθεσε αυτά στους ξένους και έφαγαν. Αυτός στεκόταν
όρθιος, δίπλα τους, κάτω από το δέντρο.
6
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.

7. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΘΕΟΛΟΓΙΚΩΝ ΝΟΗΜΑΤΩΝ :
• Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ – ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ.
• Ο ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ ΘΕΟΣ.
(«Κύριέ μου, αν έχω την εύνοιά σου, μην
προσπεράσεις το δούλο σου» : χρήση ενικού ).
• Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΘΕΟΥ - ΑΝΘΡΩΠΟΥ
(ΑΜΦΙΒΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΔΥΣΠΙΣΤΙΑ).
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
7

8. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
ΘΕΟΛΟΓΙΚΩΝ
ΑΛΗΘΕΙΩΝ ΜΕ
ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ
ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ
ΑΝΤΡΕΪ
ΡΟΥΜΠΛΙΩΦ. (1425)
ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΠΙΠΕΔΑ
ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΒΔΟΚΙΜΩΦ.
ΘΕΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ:
ΑΝΑΜΝΗΣΗ
ΒΙΒΛΙΚΗΣ
ΔΙΗΓΗΣΗΣ.
«Ούτω γαρ ηγάπησεν
ο Θεός τον κόσμον,
ώστε τον υιόν αυτού
τον μονογενή έδωκεν».
ΟΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΤΗΤΑ.
Ένας μόνος Θεός
και τρία Πρόσωπα
ολότελα ίσα.
8
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.

9. 2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
9

10. ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ:
(Ένα απόσπασμα από το ποίημα Κοσμογέννησις του
Γεωργίου Χούμνου - τέλη του 15ου αι.
από τον Χάνδακα της Κρήτης).
«Λοιπόν αυτός εσκήνωσεν εις της Μαβρής τον τόπον
όπου ‘χεν την φιλοξενιάν και τον μεγάλον κόπον.
Φιλοξενίαν και τράπεζαν ο Αβραάμης στένει
και όσοι διαβάτες και αν διαβούν, όλους τους ανημένει
…………
Και εις τρίτον έδειξεν ο Θεός σχήμα χαριτωμένον
Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα ευλογημένον.
Τρεις νέοι δείχνουν κι έρχουνται ως άνδρες οδοιπόροι,
τους ποιους αυτούς ο Αβραάμ από μακράν εθώρει……»
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
10

11. • Επισημάνσεις στο απόσπασμα από το
ποίημα του Γ. Χούμνου σε σχέση με το
κείμενο της Γένεσης:
Ο ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ ΘΕΟΣ.
«...εις τρίτον έδειξεν ο Θεός σχήμα χαριτωμένον
Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα ευλογημένον...».
11
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.

12. Κοσμογέννησις.
Λοιπόν αυτός εσκήνωσεν εις της Μαμβρή τον τόπον
όπού ‘χεν την φιλοξενίαν και τον μεγάλον κόπον.
Φιλοξενίαν και τράπεζαν ο Αβραάμης στένει
και όσοι διαβάτες και αν διαβούν, όλους τους ανημένει
Να φαν, να πιούσιν μετ’αυτόν, τα πόδια να τους
πλύνη.
Για περισσήν ανάπαυσιν τους έστησεν και κλίνη.
.................................................................................
Και εις τρίτον έδειξεν ο Θεός σχήμα χαριτωμένον
Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα ευλογημένον.
Τρεις νέοι δείχνουν κι έρχουνται ως άνδρες οδοιπόροι,
Τους ποιους αυτούς ο Αβραάμ από μακράς εθώρει.
Κι απείτις εσιμώσασιν εις άλλον δρόμον μπαίνουν
Και με σπουδήν εβιάζουντα, δείχνουν δεν απομένου.
Δένει τα χέρια τ’ Αβραάμ, αυτούς επαρεκάλει
Νάρθουν να φάγουν μετ’αυτόν πάσα καλόν να βγάλη.
..................................................................................
Τρία μέτρα σιμίγδαλον, και το μοσχάρι σφάζει,
Βούτυρον και ζεστά ψωμιά η Σάρρα ετοιμάζει,
κι εχλίανε και ο νερόν τα πόδια τους να πλύνη
και ητοίμασεβ ανάπαυσιν και στρώνει τως την κλίνη.
Γενεσις.
Φανερώθηκε δε ο Θεός στον Αβραάμ, που ήταν κοντά
στη δρυ Μαμβρή και καθόταν στη θύρα της σκηνής του
κατά τον Νότο. Σήκωσε τα μάτια του ο Αβραάμ και είδε
ξαφνικά τρεις άνδρες όρθιους απέναντί του. Αμέσως
έτρεξε σε συνάντησή τους από τη θύρα της σκηνής του,
τους προσκύνησε ως το έδαφος, και είπε: «Κύριε, εάν
τυχόν βρήκα χάρη ενώπιόν σου, σε παρακαλώ μη
καταφρονήσεις τον δούλο σου. Ας μου επιτραπεί
λοιπόν να φέρω νερό και οι δούλοι μου να νίψουν τα
πόδια σας και να δροσιστείτε, κάτω από το δέντρο. Εγώ
θα σας ετοιμάσω και θα σας φέρω φαγητό, για να
φάγετε, κι έπειτα θα συνεχίσετε το δρόμο σας, από τον
οποίο παρεξεκλίνατε έως εμέ, τον δούλο σας, για να
μου κάνετε την τιμή να σας περιποιηθώ.». Εκείνοι τότε
είπαν»: κάνε όπως είπες.
Έτρεξε ο Αβραάμ στην σκηνή, όπου βρισκόταν η Σάρρα
και της είπε:τρέξε και ζύμωσε τρία μέτρα σιμιγδάλι, και
κάνε το λαγάνες στη φωτιά». Έτρεξε τότε εκεί, που
βόσκαν τα βόδια του, πήρε τρυφερό και παχύ μοσχάρι
και το έδωσε στον υπηρέτη, που έσπευσε να το
ετοιμάσει. Έπειτα από λίγη ώρα έλαβε ο Αβραάμ
βούτυρο και γάλα και το μοσχάρι, το οποίο έψησε ο
υπηρέτης, παρέθεσε αυτά στους ξένους και έφαγαν.
Αυτός στεκόταν όρθιος, δίπλα τους, κάτω από το
δέντρο.
12
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.

13. • ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ:
ΧΡΟΝΟΣ:ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ.
ΤΟΠΟΣ: ΜΑΜΒΡΗ
(ΔΕΞΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΕΒΡΩΝΑ ΚΑΙ 23 ΧΛΜ ΑΠΟ ΤΗ ΒΗΘΛΕΕΜ).
ΣΗΜΕΡΑ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣΥΝΗΣ.
(ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ ΤΟΥ ΡΩΣΙΚΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΤΗ ΜΑΜΒΡΗ
ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΑΙΩΝΟΒΙΟΣ ΔΡΥΣ,
ΟΠΟΥ Ο ΑΒΡΑΑΜ ΦΙΛΟΞΕΝΗΣΕ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΑΓΓΕΛΟΥΣ).
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
13

14. Νότια της Βηθλεέμ, 40 χλμ από τη Ιερουσαλήμ, βρίσκεται η πόλη
Χεβρών (αραβικά Χαλήλ), όπου το ρωσικό μοναστήρι, στον κήπο του
οποίου βρίσκεται η αιωνόβιος δρυς του Μαμβρή, όπου ο Αβραάμ
φιλοξένησε τους τρεις Αγγέλους.
14
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.

15. Η Δρυς Μαμβρή αποτελεί παγκόσμιο προσκύνημα της
Ορθοδόξου εκκλησίας και χριστιανοσύνης.
2ο Πειραματικό Γ/σιο:Θεολόγος Δρ Σμαράγδα Φαρίδου.
15