ტექსტი გაინაწილეთ და კარგად ისწავლეთ.
წარმატებები
მეორე და მესამე სლაიდი:
ილია ჭავჭავაძე დაიბადა 1837 წლის 27 ოქტომბერს , კახეთში, სოფელ ყვარელში. მისი მშობლები იყვნენ გრიგოლ ჭავჭავაძე და მარიამ ბებურიშვილი. ილიას ჰყავდა სამი ძმა და 2 და. ილია ჭავჭავაძე ადრე დაობლდა და მამიდამ-მაკრინე ჭავჭავაძემ გაზარდა.
მეოთხე სლაიდი
8 წლის ასაკში, ილია სოფლის დიაკვანს მიაბარეს. თერთმეტი წლის ასაკში კი გიმნაზიაში სწავლობდა. (1851-1857) გიმნაზიაში სწავლის დროს გარდაეცვალა მამა. ძალიან განიცადა ილიამ მამის სიკვდილი
მეხუთე და მეექვსე სლაიდი
ილია დაადგა შორეულ გზას რუსეთისკენ. 1857 წლის ივლისში პეტერბურგში ჩავიდა და წარმატებით ჩააბარა უნივერსიტეტში მისაღები გამოცდები, იურიდიული ფაკულტეტზე. სწორედ ამ დროს დაიწერა მასა ცნობილი ლექსი „ყვარლის მთებს „ რომლითაც ილისა სამშობლოს ოთხი წლით ემშვიდობებოდა :
სამშობლო მთებო! თქვენი შვილი განებებთ თავსა,
მაგრამ თქვენ ხსოვნას ვერ მივცემ მე დავიწყებასა:
თქვენ ჩემთან ივლით განუყრელად, ვით ჩემი გული,
თქვენთან, ჰე, მთებო, ბუნებითა შეუღლებული!
მეშვიდე სლაიდი
სწავლის დასრულების შემდეგ 1861 წელს, ილია სამშობლოში დაბრუნდა. ოთხი წლის განმავლობაში მას ძალიან ენატრებოდა სამშობლო და თავისი გრძნობები და ემოციები აღწერა ნაწარმოებში ,,მგზავრის წერილები
მერვე და მეცხრე სლაიდი:
1863 წელს ილია დაქორწილდა საგურამოს მფლობელ, თავადის შვილზე, ოლღა გურამიშვილზე. მათი სახლი საგურამოში მდებარეობს. საგურამოს სახლში გაატარა სიცოცხლის ბოლო წლები ილიამ.
მეათე სლაიდი:
ილია ჭავჭავაძის მონდომებით დაარსდა ქართული ჟურნალი, რომელსაც „საქართველოს მოამბე“ ე
პროექტის ფარგლებში საერო სკოლა ,,ბინულის'' IV კლასის მოსწავლეებმა შეისწავლეს ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია, გაეცნენ მის შემოქმედებას და შექმნეს საგანმანათლებლო რესურსი ,,წმიდა ილია მართალი''
ქართული ენის მასწავლებელი ლელა მანგოშვილი
«ლესია უკრაინკა» – ეს სახელი და გვარი საქართველოშიც ამოტვიფრულია ძეგლებზე, მემორიალურ დაფებზე. ქართულ მიწაზე მის სახელს არაერთი ქუჩა ატარებს და მწერალი ქალის ნაკვალევით არის მოფენილი თბილისის, ბათუმის ქუჩები. მას თელავშიც უვლია...
ტექსტი გაინაწილეთ და კარგად ისწავლეთ.
წარმატებები
მეორე და მესამე სლაიდი:
ილია ჭავჭავაძე დაიბადა 1837 წლის 27 ოქტომბერს , კახეთში, სოფელ ყვარელში. მისი მშობლები იყვნენ გრიგოლ ჭავჭავაძე და მარიამ ბებურიშვილი. ილიას ჰყავდა სამი ძმა და 2 და. ილია ჭავჭავაძე ადრე დაობლდა და მამიდამ-მაკრინე ჭავჭავაძემ გაზარდა.
მეოთხე სლაიდი
8 წლის ასაკში, ილია სოფლის დიაკვანს მიაბარეს. თერთმეტი წლის ასაკში კი გიმნაზიაში სწავლობდა. (1851-1857) გიმნაზიაში სწავლის დროს გარდაეცვალა მამა. ძალიან განიცადა ილიამ მამის სიკვდილი
მეხუთე და მეექვსე სლაიდი
ილია დაადგა შორეულ გზას რუსეთისკენ. 1857 წლის ივლისში პეტერბურგში ჩავიდა და წარმატებით ჩააბარა უნივერსიტეტში მისაღები გამოცდები, იურიდიული ფაკულტეტზე. სწორედ ამ დროს დაიწერა მასა ცნობილი ლექსი „ყვარლის მთებს „ რომლითაც ილისა სამშობლოს ოთხი წლით ემშვიდობებოდა :
სამშობლო მთებო! თქვენი შვილი განებებთ თავსა,
მაგრამ თქვენ ხსოვნას ვერ მივცემ მე დავიწყებასა:
თქვენ ჩემთან ივლით განუყრელად, ვით ჩემი გული,
თქვენთან, ჰე, მთებო, ბუნებითა შეუღლებული!
მეშვიდე სლაიდი
სწავლის დასრულების შემდეგ 1861 წელს, ილია სამშობლოში დაბრუნდა. ოთხი წლის განმავლობაში მას ძალიან ენატრებოდა სამშობლო და თავისი გრძნობები და ემოციები აღწერა ნაწარმოებში ,,მგზავრის წერილები
მერვე და მეცხრე სლაიდი:
1863 წელს ილია დაქორწილდა საგურამოს მფლობელ, თავადის შვილზე, ოლღა გურამიშვილზე. მათი სახლი საგურამოში მდებარეობს. საგურამოს სახლში გაატარა სიცოცხლის ბოლო წლები ილიამ.
მეათე სლაიდი:
ილია ჭავჭავაძის მონდომებით დაარსდა ქართული ჟურნალი, რომელსაც „საქართველოს მოამბე“ ე
პროექტის ფარგლებში საერო სკოლა ,,ბინულის'' IV კლასის მოსწავლეებმა შეისწავლეს ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია, გაეცნენ მის შემოქმედებას და შექმნეს საგანმანათლებლო რესურსი ,,წმიდა ილია მართალი''
ქართული ენის მასწავლებელი ლელა მანგოშვილი
«ლესია უკრაინკა» – ეს სახელი და გვარი საქართველოშიც ამოტვიფრულია ძეგლებზე, მემორიალურ დაფებზე. ქართულ მიწაზე მის სახელს არაერთი ქუჩა ატარებს და მწერალი ქალის ნაკვალევით არის მოფენილი თბილისის, ბათუმის ქუჩები. მას თელავშიც უვლია...
2017 წელს შესრულდა მიხაი ზიჩისა და გიორგი ქართველიშვილის დაბადებიდან 150 წლისთავი. ეს წელი იუნესკომ რუსთაველის წლად გამოაცხადა და მსოფლიომ აღნიშნა "ვეფხისტყაოსნის" 850 წლის იუბილე.
ამ ორ ადამიანს უდიდესი ღვაწლი მიუძღვის გენიალური პოემის გადარჩენისა და პოპულარიზაციის საქმეში
1. გაზეთი
,,ბალავარი“
გამოცემა№1
ილია
ჭავჭავაძე
1837-1907
ილია ჭავჭავაძე (დ. 8 ნოემბერი, 1837,
სოფელი ყვარელი — გ. 12 სექტემბერი,
1907, წიწამური) — ქართველი მწერალი,
პოეტი, პუბლიცისტი, პოლიტიკური და
საზოგადო
მოღვაწე,
საქართველოს
ეროვნულ-განმათავისუფლებელი
მოძრაობის
ლიდერი.
ქართული
მართლმადიდებელი
სამოციქულო
ეკლესიის
მიერ
ილია
ჭავჭავაძე
შერაცხულია წმინდანად, სახელით წმ
ინდა
ილია
მართალი.დაიბადა
გადამდგარი ოფიცრის, თავად გრიგოლ
ჭავჭავაძის
ოჯახში.
10
წლისას
გარდაეცვალა
დედა
—
მარიამ
ბებურიშვილი, 15 წლისას — მამა.
დაობლებული ილიასა და მისი დაძმების მოვლა-პატრონობა მამიდამ —
მაკრინე
ჭავჭავაძე-ერისთავისამ
იტვირთა.
ზე.
სწორედამდიდისულიერიტკივილისგამ
ოადაწერილიჩვენამდემოღწეულიილიას
ყრმობისდროინდელი,
მისიერთერთიპოეტურიცდა “მოთქმასაწყლისა“.
15
წლისგიმნაზიელისცხოვრებაშიმომხდარ
ამღრმატრავმასშეიძლებამიეწეროსისფაქ
ტი,
რომილიასამდროსსაგნებშიარასახარბიე
ლონიშნებიმიუღია,
რისგამოციგიგიმნაზიისიმავემეოთხეკლ
ასშიდაუტოვებიათ. სამაგიეროდ, 1853
წელს
ილიას
მდგომარეობა
საგრძნობლად გამოუსწორებია.
პეტერბურგისუნივერსიტეტი
1857-1861 წლები
თბილისი 1848-1856 წლები
1848
წლისიანვრისთვისგრიგოლჭავჭავაძესთა
ვისიმეორევაჟიშვილიმაშინდელერთერთყველაზესაუკეთესორაევსკისკერძოპ
ანსიონშიმიუბარებია.
1851
წელსსწავლისგასაგრძელებლადილიათბ
ილისისგიმნაზიისმეოთხეკლასშიშევიდ
ა.
1852
წლის
10
დეკემბერს,
როცაილიათბილისშიუკვეგიმნაზიელიი
ყო,
ყვარელშიმამაცგარდაეცვალა.
ამისშემდეგმთელიოჯახისტვირთიდახუ
თიობოლიძმისშვილისაღზრდაპატრონობამამიდამაკრინესდააწვამხრებ
წ
2. 2
გაზეთი,,ბალავარი“ | გამოცემა №1
პეტერბურგის უნივერსიტეტი
1857-1861 წლები
1857 წლის ივლისში ილია ჭავჭავაძე
პეტერბურგში ჩავიდა და წარმატებით ჩააბარა
უნივერსიტეტში მისაღები გამოცდები
(იურიდიული ფაკულტეტი). 1859 წლის
ზაფხულში ავადმყოფი ილია რამდენიმე თვით
ჩამოსულა საქართველოში
გამოსაჯანმრთელებლად და აქ შემოდგომამდე
დარჩენილა. ილიას სტუდენტობის დროის
შესახებ მოიპოვება მოგონებანი ილიას
მეგობრის კოხტა აფხაზისა, რომელიც
ილიასთან ერთად სწავლობდა, როგორც
გიმნაზიაში, ისე უნივერსიტეტშიც, და ნიკო
ნიკოლაძისა, რომელიც ილიას შემდეგ ჩავიდა
პეტერბურგში. ნიკო ნიკოლაძის დროს
პეტერბურგის სტუდენტობაში ჯერ კიდევ
ცოცხალი იყო ხსოვნა სტუდენტ ილიას შესახებ,
რომელიც პეტერბურგის ქართველი
სტუდენტობის ყველას მიერ აღიარებულ
ხელმძღვანელად ითვლებოდა.
კოხტა აფხაზი გადმოგვცემს:“უნივერსიტეტში
ილიას განსაკუთრებით პოლიტიკური და
ეკონომიური სამეცნიერო საგნები
აინტერესებდა. ....... ჩვენ სტუდენტები, ხშირად
ვიკრიბებოდით და ვბაასობდით როგორც
საზოგადო კითხვებზე, აგრეთვე ჩვენს
დაბეჩავებულს სამშობლოს მომავალზე.
ვკითხულობდით ხშირად ქართულ წიგნებს“.
ილიას სტუდენტობის ხანა პეტერბურგში
დაემთხვა რევოლუციებისა და ეროვნულგამანთავისუფლებელი ომების, მათი მუდმივი
გამოძახილის პერიოდს დასავლეთ ევროპის
ქვეყნებში. ახალგაზრდა ილია, თავისი
დამონებული სამშობლოს მომავალ ბედზე
ფიქრით მოცული, მღელვარებით ადევნებდა
თვალყურს ეროვნულ-განმანთავისუფლებელ
მოძრაობას ევროპაში. როდესაც 1860 წლის
გაზაფხულზე გარიბალდიმ აიღო მესინა, ხოლო
შემდეგ იტალიის ნახევარკუნძულზე
გადმოვიდა, ილია ამას აღფრთოვანებული
მიესალმა ლექსით: “მესმის, მესმის სანატრელი,
ხალხთ ბორკილის ხმა მტვრევისა...“
ილიას დროს პეტერბურგის უნივერსიტეტში
სწავლობდა ოცდაათამდე ქართველი
სტუდენტი. ილიას გარშემო შემოკრებილი
ქართველი სტუდენტობა შეადგენდა იმ
ბირთვს, რომელმაც საქართველოში
დაბრუნების შემდეგ, შეადგინა “პირველი
დასი“.ილიას დროს შეიქმნა რუსეთში
ქართველი სტუდენტობის - “თერგდალეულთა“
ტრადიციები.1857-1861 წლები
არაჩვეულებრივად უხვი გამოდგა სტუდენტი
ილია ჭავჭავაძისთვის შემოქმედებითი
ნაყოფიერების თვალსაზრისით.სტუდენტობის
4 წელი უაღრესად მნიშვნელოვანი აღმოჩნდა
ჭავჭავაძის როგორც პიროვნებისა და
მოქალაქის, მოაზროვნისა და მწერლის
ფორმირებისა და სრულყოფისათვის, მისი
პროგრესული სოციალური-პროგრესული,
ფილოსოფიური და ესთეტიკური მრწამსის
შემუშავებისათვის. იგი იმთავითვე ინტენსიურად
და საფუძვლიანად სწავლობდა საქართველოს
ისტორიასა და ქართულ მწერლობას. რუსულ და
ევროპელ მწერალთა და მეცნიერთა
მემკვიდრეობას; გატაცებით დაეწაფა რუსი
რევოლუციონერ დემოკრატების — ბელინსკის,
გერცენის, დობროლიუბოვის, ჩერნიშევსკის
ნააზრევს, რაც დაუკავშირა საკუთარი ხალხის
პროგრესისათვის ბრძოლის მიზნებსა და
ამოცანებს.
,,მხოლოდ წარსულის ცოდნით დაუცავს
ყოველს ერს თავისი ეროვნება, თავისი
არსებობა, თავისი ვინაობა.“
მძაფრიპროტესტიბატონყმობისწინააღმდეგ;
ამავე
შემოქმედება
1859-1872
წლებშიდაიწერაჭავჭავაძისძლიერიმხატვრუ
ლიინდივიდუალობითაღბეჭდილიდამძაფრი
მოქალაქეობრივიპათოსითგამსჭვალული,
ფართოსაზოგადოებრივირეზონანსისმქონენა
წარმოებები,
რომელთაცაღმავალიეტაპიშექმნეს XIX
საუკუნისქართულლიტერატურასადასაერთო
დქართულიმხატვრულიაზროვნებისისტორია
ში: პოემა „აჩრდილი“ (პირველირედაქცია,
1859),
რომელიცუმწვავესეროვნულდასოციალურპრ
ობლემებზეწუხილისნაყოფიადანათელიმერმ
ისისრწმენითააგანმსჭვალული; ეროვნულგანმათავისუფლებელიიდეებითშთაგონებულ
იდრამატულიპოემა "ქართლისდედა".
„სცენამომავალცხოვრებიდან“
(პირველირედაქცია, 1860); პოემა „კაკოყაჩაღი“
—
„რამდენიმესურათიანუეპიზოდიყაჩაღისცხოვ
რებიდან“ (1860) —
პერიოდსგანეკუთვნებაროგორცჭავჭავაძისპო
ეტურითარგმანები ( შილერის, ჰაინეს,
რიუკერტის, ბაირონის, სკოტის, შენიეს,
პუშკინისადალერმონტოვისნაწარმოებისა)
დასატრფიალოლირიკისუდიდესინაწილი,
ასევეპროგრესულისოციალურდაეროვნული
დეალებითადამხატვრულისიახლეებითაღბეჭ
დილისაყოველთაოდცნობილილექსები
„ხმასამარიდან“ (1857), „გუთნის-დედა“,
„ქართვლისდედა“, „ჩემითარიაღალი“ (სამივე
1858), „ნანა“ (1859),
„ქართველსტუდენტებისსიმღერა“, „მუშა“,
„იანიჩარი“ (სამივე 1860);
პატრიოტულილირიკისბრწყინვალენიმუშები
— „ელეგია“ (1859), „მესმის, მესმის“ (1860),
„გაზაფხული“ („ტყემმოისხაფოთოლი“…,
1861); „პოეტი“ (1860),
რომელშიცნათლადარისჩამოყალიბებულიჭავ
ჭავაძისშეხედულებაპოეტისსაზოგადოებრივი
მისიისშესახებ.ამავეხანებშიიქმნებაჭავჭავაძის