Қарағанды өңірі түтынушыларының туристік сұранысын маркетингтік талдау

1. z
Қарағанды өңірі
тұтынушыларының
туристік сұранысын
маркетингтік талдау
Орындаған: Сейтқұл Әл-Маруа, 301 топ, туризм, ФММК
Қабылдаған: Еркін Бесекей, PhD докторы

2. z
Жоспар:
1) Туристік сұранысқа әсер еткен факторлар
2) Сауалнама мәліметтерінің нәтижелері
3) «Санжар Тур» турфирмасына SWOT анализ
талдауы

3. z
Тақырыптың
өзектілігі
• Қазіргі уақытта маркетинг
әркімнің мүдделеріне әсер
ететіндігінде. Бұл белгілі бір
өмір сүру деңгейін қамтамасыз
ететін тауарлар мен қызметтер
әзірленіп, адамдарға
ұсынылатын процесс.
• Мұқият әзірленген және барлық қажетті ережелерді сақтаған жағдайда маркетингтік
зерттеулерге жұмсалған қаражат пен күш толықтай төленеді және көбінесе компанияның сәтті
жұмысын анықтайды.
• Маркетингтік зерттеулер, өнімді әзірлеу, оны таратуды
ұйымдастыру, баға белгілеу, жарнама. Мен туристік
кәсіпорындардағы маркетингтің тиімді жұмысын жасау
үшін аталған барлық қызмет түрлерін зерттеуді басты
міндет деп санаймын.

4. z Қарағанды облысының туристік қызмет өндірушілерінің пікірін сұрау
нәтижесінде келесі факторлар анықталды: жасы, әлеуметтік, психологиялық-
мінез-құлық факторлары.
Туристің жасы сұраныс сегментінің үлесін және туристік
қызметтердегі белгілі бір жас топтарының негізгі
талаптарын анықтайды. Мысалы, жас ерекшелігі бойынша
бүгінгі таңда сұраныстың нақты мақсатты тобы 35 жасқа
дейінгі отбасылық емес жастар болып табылады, олар
жоғары білім деңгейімен, жетістікке деген ұмтылысымен,
материалдық қауіпсіздігімен, отбасылық қатынастар мен
алаңдаушылықпен байланыстырғысы келмейтіндігімен
сипатталады.
Ең жиі келетін туристердің жас құрылымы бойынша бөлу
келесідей

5. 18 жасқа дейін-4 %;
18-25 жас-11 %;
26-35 жас-38 %;
36 -55 жас-43 %;
56-65 жас-4 %;
65 жастан жоғары –
1%

6. z
Туристік қызметтердің сұранысына әлеуметтік факторлар белгілі бір әсер етеді. Туризм үшін келесі
параметрлер маңызды: өмір сүру және еңбек жағдайлары, білім деңгейі, бос уақыттың болуы.
Әдетте, қарттар мен адамдар мен балалар әртүрлі қиындықтарға байланысты сирек саяхаттайды,
олар жолда жүреді және халықтың белгілі бір санаты үшін кейбір жерлердің жарамсыздығына
байланысты.
Сауалнама көрсеткендей, 26-55 жастағы тұтынушылар санаты жиі кездеседі.
Ең аз жиі – зейнеткерлік жастағы тұтынушылар мен балалар.

7. z
 Белгілі бір әлеуметтік топқа жату көбінесе тұтынушылық мінез-құлықтың негізгі параметрлерін
анықтайды. Жоғары мәртебесі бар адам осы мәртебелік топта қалыптасқан стереотиптерге сәйкес
келуге тырысады – мінез-құлықта, формаларда және демалыс орындарында және т. б. зерттеуден
байқағанымыздай, ең жиі жүгінетін туристердің әлеуметтік тобы бойынша бөлу келесідей:
 Кәсіпкер-32 %;
 Қызметкер-24 %;
 Бизнес саласының қызметкері-21 %;
 Мемлекеттік қызметші-9%;
 Қаржы саласының қызметкері-7 %;
 Қарапайым жұмысшы-5 %;
 Зейнеткерлер-2 %
 Ауыл қызметкері-0%;
 Үй шаруасындағы әйел-0 %;
 Жұмыс істемейтіндер-0 %

8. z
Саяхат мотивтерінің түрлері бойынша туристерді бөлу келесідей:
• Тұтынушылар негізінен танымдық туризмге, шоп – турларға және емдік
туризмге қызығушылық танытады.
• Танымдық – 40 %;
• Шоп – тур-33 %;
• Емдік – 19 %;
• Спорттық – 2 %;
• Төтенше-2 %;
• Қажылық-2 %;

9. Жүргізілген сауалнаманың мәліметтерінен респонденттердің жас санаттары бойынша артықшылықтары анықталды.
Жас категориясы Сипаттама
1 18 жасқа дейін Негізінен отбасының орташа табысы 28500
теңгеге жұмыс жасамайтындар саяхаттауды
ұнатады, және осы жастағы адамдар үшін ең
танымал саяхат мақсаты - алыс шетелде демалу.
Бұл жас санаты демалыс орны ретінде таулы
аймақтар мен теңізге саяхат ретінде білім беру
мен экстремалды туризмге артықшылық
береді.Қажетті саяхат жиілігі - жарты жылда бір
рет, нақты - жылына бір рет.Саяхаттағы негізгі
шектеу факторы - жолдамалардың құны.
2 18-25 жас аралығы Негізінен кәсіпкерлер және жұмыс істемейтіндер.
Жан басына шаққанда отбасының орташа табысы
30 085 теңгені құрайды. Әдетте, олар саяхаттауды
ұнатады, саяхаттың негізгі мақсаты - демалу.
Саяхаттаудың қозғаушы факторы - жаңа жерлерді
көру. Қиыр шетелде және Қазақстанда танымдық
демалысқа артықшылық беріледі. Теңіз
курорттары, табиғаты қолайсыз жерлер, үлкен
қалалар демалыс үшін тартымды орын болып
саналады.
Қажетті саяхат жиілігі - жарты жылда бір рет,
нақты - жылына бір рет.
Ваучерлердің жоғары бағасы мен қызмет көрсету
деңгейінің төмендігі отандық туристік бизнестің
кемшіліктері ретінде көрсетілген.

10. Жас категориясы Сипаттама
3 25-36 жас аралығы Көбінесе бизнес саласының қызметкерлері
мен орташа отбасылық табысы бар
кәсіпкерлер бір адамға-44308 теңге. Олар
мақсаттарымен демалғанды ұнатады-
жағдайды өзгерту, негізінен алыс шетелде
жаңа нәрсені көру. Танымдық туризмді,
теңіз курорттарын жақсы көреді.
Саяхаттың қажетті жиілігі – жарты жылда 1
рет, ал жылына нақты-жылына 1 рет.
Саяхаттың ең тежеуші факторы ретінде
уақыттың жетіспеуі байқалады. Отандық
туристік бизнестің басты кемшілігі-қызмет
көрсетудің төмен деңгейі.
4 36-55 жас аралығы Көбіне кәсіпкерлер мен қызметкерлер
табысы бір адамға – 37423 теңге. Олар
жағдайды өзгерту, жаңасын көру үшін
демалуды жөн көреді. Олар алыс шетелде,
Қазақстанда, ТМД-да демалғанды ұнатады.
Қалаулы туризмнің түрі-танымдық және
емдік. Ең тартымды демалыс орындары
теңіз курорттары, тарихи және мәдени
орындар.Қажетті саяхат жиілігі – жарты
жылда 1 рет, нақты – жылына 1 рет.Шектеу
факторы уақыттың жетіспеушілігін және
билеттердің жоғары құнын атап өтеді.

11. Жас категориясы Сипаттама
5 56-65 жас аралығы Қызметкерлер, кәсіпкерлер, қаржы
саласының қызметкерлері, зейнеткерлер.
Отбасының бір адамға шаққандағы орташа
табысы 21897 теңгені құрайды. Саяхаттың
негізгі мақсаты-демалу, жағдайды өзгерту,
сонымен қатар емдеу. Олар Қазақстан мен
ТМД елдерінде демалғанды жөн көреді. Ең
тартымды демалыс орындары-табиғаты
бұзылмаған тарихи және мәдени
орындар.Қажетті саяхат жиілігі – жылына 1
рет, нақты-жылына 1 рет, 2 жылда.Тежеуші
факторлары саяхат болып табылады құны
жоғары жолдамалар, өзін нашар сезіну.
6 65 жастан жоғары Көбінесе зейнеткерлер, сондай-ақ
отбасының орташа отбасылық табысы бар
кәсіпкерлер бір адамға 18864 теңге.
Саяхаттың негізгі мақсаты-емдеу, ТМД
бойынша қонақ саяхаттары. Тарихи-мәдени
демалыс орындары тартымды демалыс
орындары болып саналады.Қажетті саяхат
жиілігі – жылына 1 рет, нақты-3 жылда 1
рет.Кедергі факторлары-ваучерлердің
қымбаттығы, денсаулығының нашарлығы.

12. S-strong-күшті
W-weak-әлсіз
O-opportunities-мүмкіндіктер
T – threat-қауіп
•клиенттердің
қажеттіліктерін
қанағаттандыру
мақсатында өнім желісін
кеңейту;
•қуатты бәсекелес
нарығына кіру
•тікелей бәсекелестер
тарапынан демпинг
•экономикалық дағдарыс
•әлсіз жарнама компаниясы;
•жеткіліксіз кең туристік
өнімдер желісі;
•сала жетекшілерімен
сапалы бәсекеге түсе
алмау;
•қажетті қаржы
ресурстарының болуы;
•бәсекелестік күресті кәсіби
жүргізе білу;
•салыстырмалы түрде төмен
шығындар;
•тиімді жарнама;
Күшті Әлсіз
Мүмкіндіктері
Қауіп

13. 1. Факторлардың жиынтығы бойынша сұранысты талдау
туристік нарықтың жалпы экономикалық болжамын
беруге және оның белгілі бір сегментінің
перспективасын негіздеуге мүмкіндік береді.
2. Фирма үшін болашақта таңдалған сегментте кім
бәсекелес бола алатындығын, оның күшті және әлсіз
жақтары қандай екенін, кәсіпорынның бәсекелестікте
артықшылықтары бар-жоғын анықтау маңызды. Сондай-
ақ, күш-жігерді қай бағытқа бағыттау керектігін шешу,
күшті жақтарыңызды дамыту және кемшіліктерді жою
және т. б. қажет.
3. Осы немесе басқа сегментті таңдау туралы түпкілікті
шешім мұндай шешімнің жоғарыда аталған талаптарға
қаншалықты сәйкес келетінін жан-жақты бағалау
негізінде қабылданады.

14. z