Β΄τάξη,δημοτικό,ορθογραφία

1. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ
Μελέτες και έρευνες έχουν δείξει ότι ο κάθε μαθητής, όπως και ο καθένας από
εμάς, μαθαίνει ορθογραφία με διαφορετικό τρόπο.
Σύγχυση προκαλεί η άποψη, ότι η ορθογραφική ικανότητα αποτελεί δεξιότητα ή
έμφυτη ικανότητα.
Υπάρχουν ασφαλώς μαθητές, που με μικρή σχετικά προσπάθεια γίνονται
ορθογράφοι. Αποτυπώνουν στη μνήμη τους ορθογραφημένα τις λέξεις ή
μαθαίνουν με ευκολία και εφαρμόζουν τους ορθογραφικούς κανόνες.
Είναι αποδεδειγμένο, ωστόσο, το γεγονός ότι όλοι μπορούν να πετύχουν
ικανοποιητικά αποτελέσματα, έστω κι αν χρειαστεί να καταβάλουν μακροχρόνιες
και επίπονες προσπάθειες.
Στόχος της διδασκαλίας και της εκμάθησης της ορθογραφίας δεν είναι η
απομνημόνευση από τους μαθητές της ορθογραφίας των λέξεων της εβδομάδας
ή της θεματικής ενότητας αλλά η διατήρηση στο χρόνο της ικανότητας τους να
γράφουν σωστά αυτές τις λέξεις.
Στα νέα βιβλία του γλωσσικού μαθήματος κυριαρχεί η προσπάθεια
νοηματοδότησης της ορθογραφίας. Προσπαθούμε να μάθουμε στα παιδιά τους
μηχανισμούς που εξηγούν την σωστή γραφή μιας λέξης.
Με τη βοήθεια της ετυμολογίας, της παραγωγής, της σύνθεσης και των
οικογενειών λέξεων τα μαθαίνουμε να προσεγγίζουν τη θεματική ορθογραφία
και με τη βοήθεια της γραμματικής να ελέγχουν την καταληκτική.
Όταν αναφερόμαστε στην ορθογραφία είναι μια πολύπλευρη έννοια.
Διακρίνεται σε φωνολογική ορθογραφία, το αν δηλαδή η γραπτή λέξη όταν
διαβάζεται είναι ακουστικά σωστή π.χ «παιδιά» αντί για «παιδά».
Ακολουθεί η ιστορική ορθογραφία η οποία αφορά το εσωτερικό της λέξης και
δεν υπακούει σε κάποιους κανόνες π.χ. δεν υπάρχει κανόνας για τη σωστή
ορθογραφία της λέξης "παιδί".
Τέλος υπάρχει η γραμματική ορθογραφία που αφορά τις εγκλίσεις, τους
αριθμούς και τα γένη των λέξεων και παραβιάζεται με λάθη της μορφής «λέξι»
αντί του ορθού που είναι «λέξη».

2. Τα ορθογραφικά λάθη που κάνει ένα παιδί διαφοροποιούνται από ηλικία σε
ηλικία. Το είδος αλλά και η ποσότητα των λαθών αποκτούν διαφορετική σημασία
και απαιτούν διαφορετική αντιμετώπιση.
Η ορθογραφία δεν είναι μόνο γραμματική και κανόνες!
• Πρέπει ένας μαθητής να είναι και παρατηρητικός για να είναι
ορθογράφος. Χρειάζεται , λοιπόν, κι εξάσκηση στην παρατηρητικότητα.
Π.χ. Διαφορές, μαγικές εικόνες, σκιές, παζλ κ.λ.π.
Γεγονός είναι ότι πολλοί μαθητές είναι βιαστικοί κι επιπόλαιοι, γράφουν χωρίς
να σκέφτονται και γράφουν ανορθόγραφα, ακόμα κι όταν ξέρουν τους κανόνες
της γραμματικής!
• Ένας άλλος πολύ σημαντικός παράγοντας είναι και η μνήμη και κυρίως η
οπτική μνήμη. Τα παιδιά θα πρέπει να εξασκούνται πολύ σ' αυτόν τον
τομέα.
Π. χ . Βλέπω μια εικόνα για λίγο και μετά την περιγράφω με πολλές
λεπτομέρειες, κάρτες μνήμης κ.λ.π.
Λέξεις όπως: και , πως , επειδή , δηλαδή και πολλές πολλές άλλες δεν μπορούν
να εξηγηθούν εύκολα! Το παιδί όπως κι εμείς τις μαθαίνουμε απομνημονεύ-
οντάς τες! Γι' αυτό είναι σημαντική και η εξάσκηση της οπτικής μνήμης από τις
μικρές τάξεις! Ορθογραφία σημαίνει και καλή οπτική μνήμη.
Επίσης βοηθάνε πολύ οι οικογένειες λέξεων και οι ομαδοποιήσεις με βάση την
κατάληξη.
Σταυρόλεξα, ακροστιχίδες....
• Συχνή επαφή με το λεξιλόγιο.
• Συχνή χρήση λεξικού.
• Εξωσχολικά βιβλία, εφημερίδες, παιδικά περιοδικά.
Κάνει καλό στο να συνηθίζει το μάτι (και το μυαλό) να βλέπει τις λέξεις
ορθογραφημένες.