1. Аялал жуулчлал

2. Бататгал
Үйлчилгээ:Хэрэглэгчийн эрэлт хэрэгцээг хангахад
чиглэгдсэн өртөг бүхий үйл ажиллагааний нийлбэр
Үйлчилгээ
Уламжлалт Аж ахуйн үйл Нийгэм соёлын
салбарууд ажиллагааны салбарууд салбарууд
Санхүү Соёл
Даатгал Боловсрол
Худалдаа Урлаг
Үл хөдлөх хөрөнгийн
Тээвэр газар Шинжлэх ухаан
Холбоо Эрүүл мэнд
Аялал жуулчлал
Үйлчилгээний салбараас хамгийн хурдацтай хөгжиж
байгаа нь аялал жуулчлал юм.

3. • Дэлхий дээр асар хурдацтай
хөгжиж буй үйлдвэрлэлүүдийн нэг
бол аялал жуулчлал юм.
• Жишээ нь: ДАЖБ-аас гаргасан
судалгаагаар 1996 онд 459сая хүн,
2006 онд 842 сая болж өссөн.

4. Аялал жуулчлал гэж юу вэ?
Нэг жил хүрэхгүй хугацаанд
амралт зугаалга, албан ажлын
болон бусад зорилгоор өөрийн
нутаг дотроо болон гадагш аялан
явах бүх ажиллагааг хэлнэ.
Цаг хугацаа, мөнгө
зардал гаргаж орон зайн
шилжилт хийхийг хэлнэ.

5. Аялал жуулчлалын нэр томьѐо
• Жуулчин- /tourist/
• Аяласан газар орондоо 1 хоног ба
түүнээс дээш хугацаагаар түр
байрласан аялагчийг хэлнэ.

6. Аялал жуулчлалын нэр томьѐо
• Очих газар:Аялагчдын амралт, чөлөөт цагаа зөв ая
тухтай өнгөрөөхөд зориулагдсан үйлчилгээ,
үзмэрүүдийн нөөц бололцоо бүхий газарзүйн
нэгжийг хэлнэ.
Жуулчнын бааз
Зочид буудал

7. Аялал жуулчлалын нэр томьѐо
• Аялалын хөтөлбөр:Аялалаар очих газрууд, очоод
хийх зүйлүүд, аялалын өдрүүд, цагийн хуваарийн
тайлбар бичлэгийг хэлнэ.

8. Аялал жуулчлалыг
хөгжүүлэх чиглэл
Аялал жуулчлал
Дотоод Гадаад

9. Аялал жуулчлалын хэлбэрүүд
Аялал
жуулчлал
Ан Түүх
Байгалийн Экологийн
агнуурын соёлын
Аялал жуулчлалын төрөл хэлбэр нэмэгдэж байна
Эко аялал
Мөсөн шагай
Өвлийн дугуйн аялал

10. ̺ñºí øàãàé

12. Аялал жуулчлалын гол үзүүлэлт
• 1. Жуулчдын тоо
• 2.Орлогын хэмжээ
• Аялал жуулчлалаас олох орлогоор тэргүүлдэг орнууд
1. АНУ 73,3 /тэрбум ам доллар/
2. Испани 32,9
3. Франц 29,6
4. Итали 25,9
5. Хятад 17,8
6. Герман 17,2
7. Их Британи 15,9
8. Австри 12,0
9. Канад 10,7
10. Грек 9,2

13. Аялал жуулчлалд ñºð㺺ð
нөлөөлдөг хүчин зүйлс þó âý?
• Бүс нутгийн улс төрийн тогтворгүй
байдал
• Дайн
• Эдийн засгийн тогтворгүй байдал
• Гэмт хэрэг
• Шашны сөргөлдөөн
• Халдварт өвчин
• Терроризм

14. Аялал жуулчлалын хөгжил
• 1954 онд “Гадаадын жуулчдад
үйлчлэх газар” байгуулагдсан нь
аялал жуулчлалын салбарын
эхлэл байсан.
• Дэлхийн бүх улстай нээлттэй
бодлого баримтлах болсноос
хойш ирэх жуулчдын тоо жилээс
жилд нэмэгдэж байна.

15. Æóóë÷äûí òîî
443
450
400 385.9
338.7
350
300.5
300
250 228.7
201.1
200 165.8
137.9137.3
150 Æóóë÷äûí òîî
100
50
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2009

16. Æóóë÷äûí èõýíõ íü àëü
óëñààñ èðäýã âý?
180000 171423
160000
140000
120000
100000
80000 2005 îí
62151
60000 48753
40000 30910
20000 13014 8204 10234
0
ÁÍÕÀÓ ÎÕÓ ÁÍÑÓ ßïîí ÕÁÍÃÓ ÀÍÓ Áóñàä

17. Жуулчдын үзэх дуртай ç¿éëñ
• Унаган төрхөөрөө байгаа үзэсгэлэнт
газар
• Тунгалаг уст гол мөрөн
• Хязгааргүй цэлийн үргэлжлэх тал нутаг
• Цэлмэг хөх тэнгэр
• Нүүдэлчдийн зан заншил
• Уламжлалт соѐл, дуу хөгжим
• Түүх соѐлын дурсгалт газар

18. Сул тал
• Дулааны улирал хязгаарлагдмал
• Аль ч тивээс хол
• Тээврийн зардал өндөр

19. Æóóë÷äûí ñîíèðõäîã ãîë
òºâ¿¿ä
• Õàð õîðèí, Ýðäýíýçóó
• Õóæèðò
• Ãîðõè- Òýðýëæ
• Îòãîíòýíãýð óóë
• Îðõîíû õ¿ðõðýý
• Õºâñãºë íóóð
• Õîíãîûí ýëñ, ¨ëûí àì, Õýðìýí öàâ
• Õîðãî-Òýðõèéí öàãààí íóóð

20. Монгол иргэд 16 улсад визгүй зорчих
эрхтэй.

21. Манай оронд дотоодын аялал
нэлээд хөгжсөн. Хэрвээ чи
аялахаар бол хаана хаана очих
вэ?

22. Дорноговь аймгийн аялал жуулчлал
• Аймгийн хэмжээнд УБТЗ-ын Аялал
жуулчлалын товчооны, Сайншанд суманд
“Тавандохио”, “Говийнөглөө”, “Шанд”,
Замын-Үүд суманд УБТЗ-ын төвийн харьяа
“Дорнын говь-1”, Алтанширээ сумын
“Саруул цээл”, Сайхандулаан сумын
“Цацийн булаг” жуулчны баазууд болон 40
зочид буудал, 32 үйлчилгээний газар үйл
ажиллагаа явуулж байна.

23. Байгалийн 7гайхамшигт газрууд

27. Цонжийн чулуу
• Дорноговь аймгийн Дэлгэрэх
сумын нутагт Цонжийн чулуу
хэмээх хүрмэн чулуунаас
тогтсон жижиг хадат толгой
бий.
• Энэ толгойн чулуу нь болор
шиг зургаан талтай, талуудыг
нийлүүлж өрсөн мэт
сонин, босоо тогтоцтой, хар
саарал өнгөтэй. Энэ чулууг
өнгөлбэл гялалзсан хар өнгөтэй
болно. Хүрмэн чулуу хайлмаг
байх үедээ асар их даралтад
орж, олон талт багана
хэлбэртэй болдог гэж шинжлэх
ухаан тайлбарладаг.
• . Дэлгэрэх сумаас 22 орчим
километр бий.

28. Õàìðûí õèéäèéí öîãöîëáîð
• Àÿëàëûí ìàðøðóò çîõèîõ
• Àÿëàëûí õºòºëáºð õèéõ
• Õóãàöàà
7ìèí

29. • Өлгий хийд
• Дорноговь аймгийн Мандах сумын нутагт
орших Өлгий хийд 1745 онд
байгуулагдсан бөгөөд тухайн цаг үедээ
1000 гаруй ламтай байжээ. Тус хийд нь
Өлгий уулын бэлд, уул руугаа түрж орсон
байдалтай, баруун хойд талаараа Баян-
Улаан хэмээх рашаан ус бүхий уулс, зүүн
хойд талаараа Хорго хайрхан уул, урд
талаараа Эргэлийн зоогоор хүрээлэгдсэн
байдаг. Гол дуганыхаа ард даяан хийж
бясалгадаг агуйтай. Өдгөө тус хийдийн
тууринаас тун багахан зүйл үлдсэн
бөгөөд 1990 онд тус хийдийг сэргээж
Аръяабал сүмийг туурин дээр нь
байгуулжээ. 1936 онд тус хийдийн 20
гаруй толгой ламыг баривчилж эхэлснээр
улс төрийн эсэргүү нарын бүлгэм хэмээх
хэрэг тулган 1792 тоот хавтаст хэрэг нээж
ихэнх лам нарыг буудан хороожээ.

30. Мэдлэгийн санд

32. Ãýðèéí äààëãàâàð:Ǻâëºìæ áè÷ýýðýé
Àÿëàëä ãàðàõäàà þóã àíõààðàõ âý?
à.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
á.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
â.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ã.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ä.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
å.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
æ.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ç.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
è.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ê.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

33. • Õè÷ýýëä èäýâõòýé îðîëöñîíä
áàÿðëàëàà.

34. • Àÿëàë æóóë÷ëàë þóíä íºëººëäºã âý?
• 1. Ýäèéí çàñàãò:
• Ãàäààä âàëþò îðæ èðýõ ýõ ¿¿ñâýð
áîëíî.
• Àæëûí áàéð áèé áîëíî.
• ¯éëäâýðëýë ¿éë÷èëãýýíèé ãàçðóóäûí
õºãæëèéã äýìæèíý.

35. 2. Õ¿ðýýëýí áóé îð÷íû õóâüä:
• Áàéãàëü îð÷íûã õàìãààëàõ,íºõºí ñýðãýýõ
áîëîìæòîé
• Áàéãàëü îð÷íîî õàéðëàí õàìãààëàõ ¿çýë
óðàìñàðûã òºëºâø¿¿ëíý.
• Ò¿¿õ ñî¸ëûí äóðñãàë õàäãàëàãäàí
¿ëäýõ, ñýðãýýõýä ÷óõàë ¿¿ðýãòýé

36. 3. Óëñ òºð, ãàäààä õàðèëöààíä:
• Óëñ îðíîî ñóðòàë÷ëàõ
• Îëîí óëñûí õàðèëöààíä ººðèéí áàéð
ñóóðèà ýçëýõ
• Äýëõèéí óëñ ã¿ðí¿¿äòýé ýíõ
òàéâàíààð çýðýãöýí îðøèõ