SlideShare a Scribd company logo
Türk Dizilerinde Üretilen Cinsiyetçilik, Kadına Yönelik Şiddet ve
Toplumsal Baskı
Türk Dizileri ve Cinsiyetçilik
Diziler cinsiyetçiliği nasıl besliyor?
Medyanın önemli bir kolu olan diziler; bireyden başlayarak aile, mahalle, okul, işyeri ve gündelik
yaşamın hemen her yerine, her kesimine sirayet etmiş görünen şiddet ve cinsiyetçi toplumsal değerlerin
yeniden üretildiği alanlardan biridir. Dizilerde sistematik şekilde üretilen geleneksel toplumsal değerler
ve özellikle öne çıkan cinsiyetçi vurgular artarak devam ediyor. Dizi içeriklerinde geleneksel değerler
yeniden üretilirken, ideolojik olan formlar gizleniyor ve ataerkillik normalleştiriliyor.
Bugün hem geleneksel medya hem de yeni medya kanallarındaki dizilerde kadına yönelik şiddet,
cinsiyet ayrımcılığı ve her türlü toplumsal baskı yeniden üretiliyor ve biçimlendirliyor
.
https://www.youtube.com/watch?v=4jrxUSy1g0A 3.37
https://www.youtube.com/watch?v=1GK1-gmrXZ4
Yerli Dizilerde Yaratılan Toplumsal Cinsiyet
Rolleri
Yerli diziler, popülerlikleri ve izlenme oranlarındaki yükseklik
düşünüldüğünde, geleneksel toplumsal değerlerin en yoğun vurgulandığı
yapımlar arasında yer alıyor. Bu diziler öne çıkardıkları ya da gizledikleri
üzerinden kadına yönelik şiddet, ayrımcılık ve toplumsal baskının
artmasında önemli bir rol oynuyor.
https://www.youtube.com/watch?v=Gsc3KVnFATQ 2.12
https://www.youtube.com/watch?v=8k5J4HEIZK0
Muhteşem Yüzyıl
Yerli Dizilerin Erkek Kahramanları: nefes aldırmamacasına kadınlarına sahip çıkar, ölesiye kıskanırlar. Kadın
yanlış yaptıysa cezası anında kesilir; kadın eğer suçluysa tecavüz, kaçınılmaz olarak en bilindik cezadır.
Yerli Dizilerin Kadın kahramanları: ise erkekleri için her an her şeylerinden vazgeçmeye hazırdırlar. Yaşamda
elde ettikleri tüm becerilerini, donanımlarını aşkları için ellerinin tersiyle anında itiverirler. Namus, ailesi ve
çocukları için kendini feda etme, vefa gösterme kadın kahramanların ezberleri arasında yer alır. Bir erkek için
diğer kadınlara karşı verdiği savaş da çok yaygın kullanılan bir temadır.Kadınlar kadınları yererken genellikle
her koşulda erkeği yüceltirler.(GELENEKSEL ATAERKİL SÖYLEM)
Dizilerde genellikle iki uç noktada iki ayrı kadın figürü çizilir:
1. Maddi özgürlükleri olan, kendi yolunu kendi çizebilen, kimseye boyun eğmeyecek gibi duran bir
kadın figürü.(Kültürlü, donanımlı, ne istediğini bilen kadınlar fesat ve kötü karakterlerle karşımıza
çıkıyor.)
2. Her zaman daha mağdur, saf, vefakar, fedakar, hayatın her getirisine boyun eğen bir tipleme.(
Bir nevi saf evine bağlı anaç Anadolu kadını temsili)
Yaprak Dökümü- Fikret Yaprak Dökümü-Ferhunde
2. Tip Kadın Figürü 1.Tip Kadın Figürü
Televizyon dizilerinde yer alan kadın karakterler
yansıttığı imaj olarak ataerkil düzenin etkisi
altındadır. Her ne kadar kadın iş hayatında
bulunsa da iyi bir ev hanımı ve anne olma
yükümlülüğüne sahip olmak zorunda kalmıştır.
Çünkü ataerkil toplum düzeni bu şekilde işleyiş
göstermektedir. Tüketim toplumunda da ataerkil
yapıyla bir şekilde kaynaştığında kadın hem
bakımlı, giyimine kuşamına dikkat eden bir cinsel
obje olmakla beraber, gelenekçi yapısını da
sürdürmeli algısını ortaya çıkarmıştır.
Son Dönem Türk Dizilerinde Kadın Karakterlerin Meslek Gruplarına Göre Dağılımı
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Kadın
Karakter
Paramparç
a
Gülseren
Vasıfsız
çalışan
Dilara
Ev Hanımı,
anne,
sosyal
Solmaz
Ev Hanımı
Keriman
Vasıfsız
çalışan
Cansu
Öğrenci
Hazal
Öğrenci
Ahu
Avukat
Hizmetçi Hizmetçi Maide
İş Kadını
Kara
Sevda
Nihan
Ressam
Leyla
Zengin,
Vildan
Ev Hanımı
Asu
İş Kadını
Zeynep
Öğrenci
Fehime
Ev Hanımı
Efsane
Hizmetçi
Göç
Zamanı
Cennet
Vasıfsız
çalışan, Ev
Hanımı
Hanım
Ev Hanımı
Sevgi
Ev
Hanımı,
zengin
Zümrüt
Öğrenci
Kiraz
Öğrenci
Kiralık
Aşk
Defne
Asistan
Yasemin
İş Kadını
Neriman
Ev Hanımı
Sude
Öğrenci
Gecenin
Kraliçesi
Selin
Esnaf/İşsiz
Esra
Ev Hanımı
Hüma
Ev Hanımı
Selin’in
Annesi işsiz
Aşk
Yeniden
Zeynep
Vasıfsız
işçi/Girişimci
Gülsüm
Ev Hanımı
Mukaddes
Ev Hanımı
Selin
Öğrenci
Yadigar
Ev Hanımı
Ayfer
Ev Hanımı
Tablo 1.1’ de Kadınların Meslek dağılımları; 14 Ev Hanımı, 4 Vasıfsız çalışan, 7 Öğrenci, 3 İş
Kadını, 3 Hizmetçi, 2 İşsiz, 1 Ressam, 1 Avukat, 1 Asistan
Neredeyse tüm öyküler bir erkek karakterin
üzerine kurulu. Bu sırada etrafta yardımcı
karakterler yani kadınlar var. Ayrıca dizilerde
kadınlara biçilen roller de çoğunlukla kalıp
yargıları besleyen nitelikte. Ya kurnaz, kötü
kadın oluyor, ya içinde bulunduğu durumdan
bir erkek tarafından kurtarılmayı bekleyen
yardıma muhtaç kadın ya da fedakar anne.
Hayat hep erkek karakter üzerinden kodlanıyor.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinde Medyanın Rolü Alt Komisyonu’nun başkanı
Zeynep Karahan Uslu:
Asmalı Konak (2002-2003)
Aydan Özsoy'a göre, Asmalı Konak'ın baş karakterleri Seğmen Ağa ve Bahar çiftinden
itibaren dizilerdeki popüler ikililer, ataerkilliği meşrulaştırıyor.
https://www.youtube.com/watch?v=2Wd1EmT7NfI
https://www.youtube.com/watch?v=_uL7eP-LA6w&t=493s
ASMALI KONAK
-İyi eğitimli, zengin bir köy ağası ile iyi eğitimli,
orta sınıf bir kent kızının New York sokaklarında
başlayan ve Kapadokya'da «kadının erkeğin elini
öpmesi suretiyle» evliliğe dönüşen hikayesidir.
-Çok gezen, çok entel, çok okuyan ressam Bahar
aşkı uğruna her şeyi terk eder ve ağır «maço»
taşra adamı Seğmen Ağa’yı sever.
-Tecavüz ve Seğmen Ağa’nın Bahar’ı dövme
sahnesi kadınlar için yaşamın, her ortamda, ne
kadar zor olduğunu apaçık sergilemiştir.
-Dizideki aşk ve konak yaşamı, genç bir kadın olan
baş kahraman Bahar için baş edemediği bir baskı
ve şiddet sarmalına dönüşür.
YAPRAK DÖKÜMÜ
Fikret
Ferhunde Leyla
Necla
Yaprak Dökümü
Kötü Gelin Ferhunde Evin İyi Kızı Fikret
A) Kadınlar Üzerine Oluşturulan Kanaat
İki Zıt Karakter: Fikret ve Ferhunde
Cinsellik
Ceyda, Leyla ve Necla: Evlilik dışı
gerçekleştirilen cinsel ilişkinin kadınların
hayatlarını nasıl mahvedeceği
vurgulanmıştır.
Fikret ve kocası: "Benim olduğun için ne
kadar şanslıyım.(«Kadının bedeninin
mülkiyet hakkı kocasına aittir» algısı
pekiştirilir.)
ATAERKİL SÖYLEM-GELENEKSEL
ALGILAR
Namus yalnızca kadına atfedilir.
Tecavüz
Leyla tecavüze uğrar ve "kirlendiği" düşünülür. Bunun tek çözümü Leyla'nın tecavüzcüsü ile
evlendirilmesidir. Aslında ceza gene kadına verilmektedir, işlenen suçtan sorumlu olan erkek
ödüllendirilmektedir.
Babadan kocaya, "tek taş yüzük"
Leyla ve Necla'nın daha fazla sorun açmamaları
için anneleri Hayriye Hanım tarafından bir an
önce evlendirilmesi ve bir anlamda başlarının
bağlanarak dizginleri babadan alıp kocaya teslim
etmek istenir.
«Erkeklerin akıllanması için askere gönderilmesi
şartsa, bir kızın akıllanması için de evlendirilmesi
şarttır.»
«İdeal kadın evinin kadını ve annedir, ideal koca
ise varlıklı ve eşinin koruyucusu, sahip çıkanıdır.»
Bu ataerkil vurgular muhteşem düğünlerle
taçlandırılır.
Evde İktidar Mücadelesi
"evde asıl iktidar kadındadır"
"erkekler tarafından çizilen sınırların içinde"
Kavak Yelleri
Deniz Mine Efe Aslı Güven
Kalıplaşmış modeller
Deniz: Koruyucu Sevgili Erkek
Aslı: Mine’yi sevgilisini yoldan çıkarabilecek bir varlık
olarak gören kadın
Canan: Evlilik dışı bebek sahibi olan ve istemediği
adamla evlenmek zorunda kalan kadın
Mine: Evlilik dışı ilişkinin kötü sonucu, başında bir
erkek (babası) olmadığından hırçın ve aksi kadın
Anneliğe Vurgu
Mine'nin sorumsuz ve ahlak kurallarına aykırı davranmasının kökeninde annesinin yattığı
vurgulanmaktadır.
Ayşe Hanım -Mine'nin anneannesi-
"anne" şefkati ile dizideki herkesi bir çatı
altında toplamaktadır.
"Bu gidişle hiç çocukları olamayacak" ya
da "Gönül biz bu gidişle anne baba
olamayacağız"
Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz
«Beyefendilik» ve Metres
Hızır Karakteri: Sabah karısına “seni seviyorum” diyip akşamında metresinin kollarına koşan
hatta ondan da bir çocuk yapan, “seni de seviyorum” diyen takdire şayan bir beyefendilik
örneği. Her iki sahne de son derece duygusal ve ikisini de sevebileceğini kabul ettiren bir
üslupla işleniyor. Akıllara işlenmiş olan güzel kadın modelini oldukça karşılayabilen güzel ve
alımlı bir eşi var.
Meryem Karakteri
Ailesi,çocukları ve sevdiği söz konusu
olduğunda herkesin gıptayla baktığı
mantığı ve gücü Hızır’a duyduğu aşk
nedeniyle yok oluyor.Hızır’ın zor ve
karanlık hayatını gıkı çıkmadan kabul eden
Meryem, konu onun çapkınlığı ve
uçarılığına gelince hayatının en büyük
acılarını yaşıyor.
‘Anadolu Kadınının Özünde Taşıdığı
Özellikler’
Kadının Kadını Yermesi ve Her Koşulda Erkeği
Yüceltmesi
Kaynana-Gelin
Hızır’ın annesi dizide gelinini hiçe
sayıyor, oğlunu pohpohluyor ve
oğlunun metresinin hamileliği son
buldu sandığında ise günlerce dualar
okuyor, yaslar tutuyor. Tüm bunları
yine esas gelini ve torunlarının gözleri
önünde yapıyor.
Kadın Düşmanlığı
Hızır,yanında çalışan erkeklere 'hanımlar' diyerek hakaret ediyor. Arada kadınları aşağılayan
özlü sözler söylüyor ve nikahlı eşine metresini kabullenmesi için bağırıp çağırıyor. Bazen silah
çekecek gibi oluyor ama kendini tutuyor. Mükemmel bir kadın nefreti panoraması yansıtılıyor.
‘Sen Düşmanına Etek Giydirirsen
Oğlunda Okul Arkadaşına Giydirir’
Kadın denilen şey ısıtan bir şey olmasa değil yatağıma evime bile sokmam.
https://www.youtube.com/watch?v=tZd9-YycFTw 23
https://www.youtube.com/watch?v=BqMSZ4Gg23s
2.50
YENİ GELİN
Asude Karakteri
Bella ve Hazar
Kadınlar arasında erkek için oluşan rekabet
Kadını aşağılayan töre: Kumalık
İkinci sınıf olrak dizide yer alan kadın tiplemeleri
Doyumsuz erkek ve tek boyutlu güzellik algısı
https://www.youtube.com/watch?v=F7cqraDNaRM
https://www.youtube.com/watch?v=r6DbKzxOTQU
3.10
https://www.youtube.com/watch?v=r6DbKzxOTQU
Çocuklar Duymasın
-Çocuk Yapmanın Erkek için Güç Unsuru Olması «Ustalık Eseri»
-Kız Çocuğunun Erkek Arkadaşı Olması Yadırganırken Erkek Çocuğun Kız Arkadaşı
Olmasından Övünç Duyulması
https://www.youtube.com/watch?v=hEbPc9ZDSxU 20.-49
-Taş Fırın Erkeği/ Light Erkek
-Feminizmin Erkek Düşmanlığı Olarak Lanse Edilmesi
-Geleneksel Algılarla Çatışan İdeal Kadın Tiplemesi: Meltem
Var olan geleneksel toplumsal cinsiyet algıları görünmez oldukları müddetçe
güçleniyorlar. Popüler kültür kendini eğitimle, gündelik dilin merkezine yerleşen
terminolojisiyle yeniden üretiyor. Muhalif siyasal ve feminist kültür de bu süreçleri
yeterince sorunsallaştırmıyor. Bu nedenle bize düşen görev normalleştirildikleri için
görünmez olan bu kavramları, algıları görünür kılmaktır. Farkında olmak yetmiyor çünkü
farkındalığımızı yaygınlaştırmadıkça "normalleştirilen" algılar içinde marjinal kalmaktan
kurtulamıyoruz.
ATAERKİLLİĞİ GÖRÜNÜR KILMAK
Kaynakça
https://bianet.org/cocuk/medya/13265-asmali-konak-ve-digerleri
http://www.aljazeera.com.tr/gorus/yerli-dizilerin-urettigi-siddet-cinsiyetcilik-ve-kadin-
cinayetleri
https://zete.com/turk-dizilerinde-yaratilan-kadin-figuru/index.html
http://www.platform24.org/yazarlar/2048/turk-medyasinda-kadin-olmak
http://kampusgazetesi.blogspot.com.tr/2016/03/turk-dizilerinde-kadn-imgeleri-uzerine.html
https://m.bianet.org/biamag/toplumsal-cinsiyet/106859-dizilerdeki-kadinlik-ve-erkeklik-halleri
https://onedio.com/haber/yilanligi-ve-fitneligiyle-hafizalardan-silinmesi-guc-bir-karakter-
asmali-konak-in-dicle-si-778943

More Related Content

What's hot

Themes of Moth Smoke.
Themes of Moth Smoke.Themes of Moth Smoke.
Themes of Moth Smoke.
AleeenaFarooq
 
Symbolism in Archetypal criticism of Northrop Frye
Symbolism in Archetypal criticism of Northrop FryeSymbolism in Archetypal criticism of Northrop Frye
Symbolism in Archetypal criticism of Northrop Frye
Sagar Ladhva
 
Paper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive Method
Paper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive MethodPaper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive Method
Paper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive Method
brijaloza1994
 
Northrop Frye's "Archetypal Criticism"
Northrop Frye's "Archetypal Criticism"Northrop Frye's "Archetypal Criticism"
Northrop Frye's "Archetypal Criticism"
Riddhi Bhatt
 
Themes of kanthapura by raja rao.
Themes of kanthapura by raja rao.Themes of kanthapura by raja rao.
Themes of kanthapura by raja rao.
baldaniyavanita
 
The water book review
The water book reviewThe water book review
The water book review
Hina Honey
 
Juno and the Paycock
Juno and the Paycock Juno and the Paycock
Juno and the Paycock
Hifza Kiyani
 
Pater's concept of style
Pater's concept of stylePater's concept of style
Pater's concept of style
neelab1234
 
Postcolonial Futures
Postcolonial FuturesPostcolonial Futures
Postcolonial Futures
ilyas babar
 
Hard Times.pdf
Hard Times.pdfHard Times.pdf
Hard Times.pdf
VachchhalataJoshi
 
Significance of the title of ‘Moth Smoke.’
Significance of the title of ‘Moth Smoke.’Significance of the title of ‘Moth Smoke.’
Significance of the title of ‘Moth Smoke.’
AleeenaFarooq
 
Archetypal Criticism
Archetypal CriticismArchetypal Criticism
Archetypal Criticism
Drashti Nagla
 
Jude the Obscure
Jude the ObscureJude the Obscure
Jude the Obscure
jfoster10
 
A House for Mr Biswas
A House for Mr BiswasA House for Mr Biswas
A House for Mr Biswas
Syed Naqvi
 
‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel
‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel ‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel
‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel
Fatima Gul
 
Theory of catharsis
Theory of  catharsis Theory of  catharsis
Theory of catharsis
Krupali Lewade
 
The French Lieutenant’s Woman
The French Lieutenant’s WomanThe French Lieutenant’s Woman
The French Lieutenant’s Woman
Dhanesh Sebastian
 
Rudali
RudaliRudali
The road
The roadThe road
The road
Mahima Zaman
 
A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)
A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)
A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)
Mehdi Hassanian esfahani
 

What's hot (20)

Themes of Moth Smoke.
Themes of Moth Smoke.Themes of Moth Smoke.
Themes of Moth Smoke.
 
Symbolism in Archetypal criticism of Northrop Frye
Symbolism in Archetypal criticism of Northrop FryeSymbolism in Archetypal criticism of Northrop Frye
Symbolism in Archetypal criticism of Northrop Frye
 
Paper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive Method
Paper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive MethodPaper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive Method
Paper 7 Northrop Frye's inductive and Deductive Method
 
Northrop Frye's "Archetypal Criticism"
Northrop Frye's "Archetypal Criticism"Northrop Frye's "Archetypal Criticism"
Northrop Frye's "Archetypal Criticism"
 
Themes of kanthapura by raja rao.
Themes of kanthapura by raja rao.Themes of kanthapura by raja rao.
Themes of kanthapura by raja rao.
 
The water book review
The water book reviewThe water book review
The water book review
 
Juno and the Paycock
Juno and the Paycock Juno and the Paycock
Juno and the Paycock
 
Pater's concept of style
Pater's concept of stylePater's concept of style
Pater's concept of style
 
Postcolonial Futures
Postcolonial FuturesPostcolonial Futures
Postcolonial Futures
 
Hard Times.pdf
Hard Times.pdfHard Times.pdf
Hard Times.pdf
 
Significance of the title of ‘Moth Smoke.’
Significance of the title of ‘Moth Smoke.’Significance of the title of ‘Moth Smoke.’
Significance of the title of ‘Moth Smoke.’
 
Archetypal Criticism
Archetypal CriticismArchetypal Criticism
Archetypal Criticism
 
Jude the Obscure
Jude the ObscureJude the Obscure
Jude the Obscure
 
A House for Mr Biswas
A House for Mr BiswasA House for Mr Biswas
A House for Mr Biswas
 
‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel
‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel ‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel
‘Great expectation’ by Charles Dickens is an auto biographical novel
 
Theory of catharsis
Theory of  catharsis Theory of  catharsis
Theory of catharsis
 
The French Lieutenant’s Woman
The French Lieutenant’s WomanThe French Lieutenant’s Woman
The French Lieutenant’s Woman
 
Rudali
RudaliRudali
Rudali
 
The road
The roadThe road
The road
 
A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)
A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)
A Portrait of the Artist as a Young Man: A New Historical Perspective (draft)
 

Sexism in Turkish Tv Shows/Series- Türk Dizilerindeki Cinsiyetçilik Ögeleri

  • 1. Türk Dizilerinde Üretilen Cinsiyetçilik, Kadına Yönelik Şiddet ve Toplumsal Baskı
  • 2. Türk Dizileri ve Cinsiyetçilik Diziler cinsiyetçiliği nasıl besliyor? Medyanın önemli bir kolu olan diziler; bireyden başlayarak aile, mahalle, okul, işyeri ve gündelik yaşamın hemen her yerine, her kesimine sirayet etmiş görünen şiddet ve cinsiyetçi toplumsal değerlerin yeniden üretildiği alanlardan biridir. Dizilerde sistematik şekilde üretilen geleneksel toplumsal değerler ve özellikle öne çıkan cinsiyetçi vurgular artarak devam ediyor. Dizi içeriklerinde geleneksel değerler yeniden üretilirken, ideolojik olan formlar gizleniyor ve ataerkillik normalleştiriliyor. Bugün hem geleneksel medya hem de yeni medya kanallarındaki dizilerde kadına yönelik şiddet, cinsiyet ayrımcılığı ve her türlü toplumsal baskı yeniden üretiliyor ve biçimlendirliyor . https://www.youtube.com/watch?v=4jrxUSy1g0A 3.37 https://www.youtube.com/watch?v=1GK1-gmrXZ4
  • 3. Yerli Dizilerde Yaratılan Toplumsal Cinsiyet Rolleri Yerli diziler, popülerlikleri ve izlenme oranlarındaki yükseklik düşünüldüğünde, geleneksel toplumsal değerlerin en yoğun vurgulandığı yapımlar arasında yer alıyor. Bu diziler öne çıkardıkları ya da gizledikleri üzerinden kadına yönelik şiddet, ayrımcılık ve toplumsal baskının artmasında önemli bir rol oynuyor. https://www.youtube.com/watch?v=Gsc3KVnFATQ 2.12 https://www.youtube.com/watch?v=8k5J4HEIZK0 Muhteşem Yüzyıl
  • 4. Yerli Dizilerin Erkek Kahramanları: nefes aldırmamacasına kadınlarına sahip çıkar, ölesiye kıskanırlar. Kadın yanlış yaptıysa cezası anında kesilir; kadın eğer suçluysa tecavüz, kaçınılmaz olarak en bilindik cezadır. Yerli Dizilerin Kadın kahramanları: ise erkekleri için her an her şeylerinden vazgeçmeye hazırdırlar. Yaşamda elde ettikleri tüm becerilerini, donanımlarını aşkları için ellerinin tersiyle anında itiverirler. Namus, ailesi ve çocukları için kendini feda etme, vefa gösterme kadın kahramanların ezberleri arasında yer alır. Bir erkek için diğer kadınlara karşı verdiği savaş da çok yaygın kullanılan bir temadır.Kadınlar kadınları yererken genellikle her koşulda erkeği yüceltirler.(GELENEKSEL ATAERKİL SÖYLEM)
  • 5. Dizilerde genellikle iki uç noktada iki ayrı kadın figürü çizilir: 1. Maddi özgürlükleri olan, kendi yolunu kendi çizebilen, kimseye boyun eğmeyecek gibi duran bir kadın figürü.(Kültürlü, donanımlı, ne istediğini bilen kadınlar fesat ve kötü karakterlerle karşımıza çıkıyor.) 2. Her zaman daha mağdur, saf, vefakar, fedakar, hayatın her getirisine boyun eğen bir tipleme.( Bir nevi saf evine bağlı anaç Anadolu kadını temsili) Yaprak Dökümü- Fikret Yaprak Dökümü-Ferhunde 2. Tip Kadın Figürü 1.Tip Kadın Figürü
  • 6. Televizyon dizilerinde yer alan kadın karakterler yansıttığı imaj olarak ataerkil düzenin etkisi altındadır. Her ne kadar kadın iş hayatında bulunsa da iyi bir ev hanımı ve anne olma yükümlülüğüne sahip olmak zorunda kalmıştır. Çünkü ataerkil toplum düzeni bu şekilde işleyiş göstermektedir. Tüketim toplumunda da ataerkil yapıyla bir şekilde kaynaştığında kadın hem bakımlı, giyimine kuşamına dikkat eden bir cinsel obje olmakla beraber, gelenekçi yapısını da sürdürmeli algısını ortaya çıkarmıştır.
  • 7. Son Dönem Türk Dizilerinde Kadın Karakterlerin Meslek Gruplarına Göre Dağılımı Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Kadın Karakter Paramparç a Gülseren Vasıfsız çalışan Dilara Ev Hanımı, anne, sosyal Solmaz Ev Hanımı Keriman Vasıfsız çalışan Cansu Öğrenci Hazal Öğrenci Ahu Avukat Hizmetçi Hizmetçi Maide İş Kadını Kara Sevda Nihan Ressam Leyla Zengin, Vildan Ev Hanımı Asu İş Kadını Zeynep Öğrenci Fehime Ev Hanımı Efsane Hizmetçi Göç Zamanı Cennet Vasıfsız çalışan, Ev Hanımı Hanım Ev Hanımı Sevgi Ev Hanımı, zengin Zümrüt Öğrenci Kiraz Öğrenci Kiralık Aşk Defne Asistan Yasemin İş Kadını Neriman Ev Hanımı Sude Öğrenci Gecenin Kraliçesi Selin Esnaf/İşsiz Esra Ev Hanımı Hüma Ev Hanımı Selin’in Annesi işsiz Aşk Yeniden Zeynep Vasıfsız işçi/Girişimci Gülsüm Ev Hanımı Mukaddes Ev Hanımı Selin Öğrenci Yadigar Ev Hanımı Ayfer Ev Hanımı Tablo 1.1’ de Kadınların Meslek dağılımları; 14 Ev Hanımı, 4 Vasıfsız çalışan, 7 Öğrenci, 3 İş Kadını, 3 Hizmetçi, 2 İşsiz, 1 Ressam, 1 Avukat, 1 Asistan
  • 8. Neredeyse tüm öyküler bir erkek karakterin üzerine kurulu. Bu sırada etrafta yardımcı karakterler yani kadınlar var. Ayrıca dizilerde kadınlara biçilen roller de çoğunlukla kalıp yargıları besleyen nitelikte. Ya kurnaz, kötü kadın oluyor, ya içinde bulunduğu durumdan bir erkek tarafından kurtarılmayı bekleyen yardıma muhtaç kadın ya da fedakar anne. Hayat hep erkek karakter üzerinden kodlanıyor. Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinde Medyanın Rolü Alt Komisyonu’nun başkanı Zeynep Karahan Uslu:
  • 9. Asmalı Konak (2002-2003) Aydan Özsoy'a göre, Asmalı Konak'ın baş karakterleri Seğmen Ağa ve Bahar çiftinden itibaren dizilerdeki popüler ikililer, ataerkilliği meşrulaştırıyor. https://www.youtube.com/watch?v=2Wd1EmT7NfI https://www.youtube.com/watch?v=_uL7eP-LA6w&t=493s
  • 10. ASMALI KONAK -İyi eğitimli, zengin bir köy ağası ile iyi eğitimli, orta sınıf bir kent kızının New York sokaklarında başlayan ve Kapadokya'da «kadının erkeğin elini öpmesi suretiyle» evliliğe dönüşen hikayesidir. -Çok gezen, çok entel, çok okuyan ressam Bahar aşkı uğruna her şeyi terk eder ve ağır «maço» taşra adamı Seğmen Ağa’yı sever. -Tecavüz ve Seğmen Ağa’nın Bahar’ı dövme sahnesi kadınlar için yaşamın, her ortamda, ne kadar zor olduğunu apaçık sergilemiştir. -Dizideki aşk ve konak yaşamı, genç bir kadın olan baş kahraman Bahar için baş edemediği bir baskı ve şiddet sarmalına dönüşür.
  • 12. Yaprak Dökümü Kötü Gelin Ferhunde Evin İyi Kızı Fikret A) Kadınlar Üzerine Oluşturulan Kanaat İki Zıt Karakter: Fikret ve Ferhunde
  • 13. Cinsellik Ceyda, Leyla ve Necla: Evlilik dışı gerçekleştirilen cinsel ilişkinin kadınların hayatlarını nasıl mahvedeceği vurgulanmıştır. Fikret ve kocası: "Benim olduğun için ne kadar şanslıyım.(«Kadının bedeninin mülkiyet hakkı kocasına aittir» algısı pekiştirilir.) ATAERKİL SÖYLEM-GELENEKSEL ALGILAR Namus yalnızca kadına atfedilir.
  • 14. Tecavüz Leyla tecavüze uğrar ve "kirlendiği" düşünülür. Bunun tek çözümü Leyla'nın tecavüzcüsü ile evlendirilmesidir. Aslında ceza gene kadına verilmektedir, işlenen suçtan sorumlu olan erkek ödüllendirilmektedir.
  • 15. Babadan kocaya, "tek taş yüzük" Leyla ve Necla'nın daha fazla sorun açmamaları için anneleri Hayriye Hanım tarafından bir an önce evlendirilmesi ve bir anlamda başlarının bağlanarak dizginleri babadan alıp kocaya teslim etmek istenir. «Erkeklerin akıllanması için askere gönderilmesi şartsa, bir kızın akıllanması için de evlendirilmesi şarttır.» «İdeal kadın evinin kadını ve annedir, ideal koca ise varlıklı ve eşinin koruyucusu, sahip çıkanıdır.» Bu ataerkil vurgular muhteşem düğünlerle taçlandırılır.
  • 16. Evde İktidar Mücadelesi "evde asıl iktidar kadındadır" "erkekler tarafından çizilen sınırların içinde"
  • 17. Kavak Yelleri Deniz Mine Efe Aslı Güven
  • 18. Kalıplaşmış modeller Deniz: Koruyucu Sevgili Erkek Aslı: Mine’yi sevgilisini yoldan çıkarabilecek bir varlık olarak gören kadın Canan: Evlilik dışı bebek sahibi olan ve istemediği adamla evlenmek zorunda kalan kadın Mine: Evlilik dışı ilişkinin kötü sonucu, başında bir erkek (babası) olmadığından hırçın ve aksi kadın
  • 19. Anneliğe Vurgu Mine'nin sorumsuz ve ahlak kurallarına aykırı davranmasının kökeninde annesinin yattığı vurgulanmaktadır. Ayşe Hanım -Mine'nin anneannesi- "anne" şefkati ile dizideki herkesi bir çatı altında toplamaktadır. "Bu gidişle hiç çocukları olamayacak" ya da "Gönül biz bu gidişle anne baba olamayacağız"
  • 21. «Beyefendilik» ve Metres Hızır Karakteri: Sabah karısına “seni seviyorum” diyip akşamında metresinin kollarına koşan hatta ondan da bir çocuk yapan, “seni de seviyorum” diyen takdire şayan bir beyefendilik örneği. Her iki sahne de son derece duygusal ve ikisini de sevebileceğini kabul ettiren bir üslupla işleniyor. Akıllara işlenmiş olan güzel kadın modelini oldukça karşılayabilen güzel ve alımlı bir eşi var.
  • 22. Meryem Karakteri Ailesi,çocukları ve sevdiği söz konusu olduğunda herkesin gıptayla baktığı mantığı ve gücü Hızır’a duyduğu aşk nedeniyle yok oluyor.Hızır’ın zor ve karanlık hayatını gıkı çıkmadan kabul eden Meryem, konu onun çapkınlığı ve uçarılığına gelince hayatının en büyük acılarını yaşıyor. ‘Anadolu Kadınının Özünde Taşıdığı Özellikler’
  • 23. Kadının Kadını Yermesi ve Her Koşulda Erkeği Yüceltmesi Kaynana-Gelin Hızır’ın annesi dizide gelinini hiçe sayıyor, oğlunu pohpohluyor ve oğlunun metresinin hamileliği son buldu sandığında ise günlerce dualar okuyor, yaslar tutuyor. Tüm bunları yine esas gelini ve torunlarının gözleri önünde yapıyor.
  • 24. Kadın Düşmanlığı Hızır,yanında çalışan erkeklere 'hanımlar' diyerek hakaret ediyor. Arada kadınları aşağılayan özlü sözler söylüyor ve nikahlı eşine metresini kabullenmesi için bağırıp çağırıyor. Bazen silah çekecek gibi oluyor ama kendini tutuyor. Mükemmel bir kadın nefreti panoraması yansıtılıyor. ‘Sen Düşmanına Etek Giydirirsen Oğlunda Okul Arkadaşına Giydirir’ Kadın denilen şey ısıtan bir şey olmasa değil yatağıma evime bile sokmam. https://www.youtube.com/watch?v=tZd9-YycFTw 23 https://www.youtube.com/watch?v=BqMSZ4Gg23s 2.50
  • 26.
  • 27.
  • 30. Kadınlar arasında erkek için oluşan rekabet Kadını aşağılayan töre: Kumalık İkinci sınıf olrak dizide yer alan kadın tiplemeleri Doyumsuz erkek ve tek boyutlu güzellik algısı https://www.youtube.com/watch?v=F7cqraDNaRM https://www.youtube.com/watch?v=r6DbKzxOTQU 3.10 https://www.youtube.com/watch?v=r6DbKzxOTQU
  • 32. -Çocuk Yapmanın Erkek için Güç Unsuru Olması «Ustalık Eseri» -Kız Çocuğunun Erkek Arkadaşı Olması Yadırganırken Erkek Çocuğun Kız Arkadaşı Olmasından Övünç Duyulması https://www.youtube.com/watch?v=hEbPc9ZDSxU 20.-49 -Taş Fırın Erkeği/ Light Erkek -Feminizmin Erkek Düşmanlığı Olarak Lanse Edilmesi -Geleneksel Algılarla Çatışan İdeal Kadın Tiplemesi: Meltem
  • 33. Var olan geleneksel toplumsal cinsiyet algıları görünmez oldukları müddetçe güçleniyorlar. Popüler kültür kendini eğitimle, gündelik dilin merkezine yerleşen terminolojisiyle yeniden üretiyor. Muhalif siyasal ve feminist kültür de bu süreçleri yeterince sorunsallaştırmıyor. Bu nedenle bize düşen görev normalleştirildikleri için görünmez olan bu kavramları, algıları görünür kılmaktır. Farkında olmak yetmiyor çünkü farkındalığımızı yaygınlaştırmadıkça "normalleştirilen" algılar içinde marjinal kalmaktan kurtulamıyoruz. ATAERKİLLİĞİ GÖRÜNÜR KILMAK