Abstract Turkic Autonomous Republics have spread in Central Asia and Russia ever since.Although these Turkish Autonomous Republics have split in such vast areas, economic, cultural and other relations have less developed. Lack of research on Turkish autonomous republics made us tend to carry out studies on it and in this research information had been given not only about Yakutia, but also other Turkic autonomous republics. Yakutia is the largest Turkic Autonomous republic in terms of the territory, and it also possesses rich natural resources both beneath the land and on the land. In this research, we have included geographical location, climate, natural resources, demogrpahy and other aspects of Yakutia, and compiled various maps of the autonomous republic with the input of geographical information systems. Recommendations have been made on the basis of information obtained as a result of the research. Key words: Turkic Autonomous Republics, Yakutia, Russia, geographical location, GIS

1. I.INTERNATIONAL RESEARCH SYMPOSIUM ON THE
TURKISH WORLD
Farrukh Rahimov
Elvin Amrahov
Bakhtyar Gahramanov
Vüsal Rüstamov
TÜRK ÖZERK CÜMHURİYETLERİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA:
YAKUTİSTAN ÖRNEĞİ

2. 1. Araştırmanın önemi
2. Rusya Federasyonu İçindeki Özerk
Türk Cumhuriyetleri
3. Yakutistan (Saha) özerk cumhuriyeti
 Coğrafi Konumu
 Tarihçe
 İklimi
 Nüfusun Etnik Yapısı
 İdare Ve Devlet Yapısı
 Ekonomi
4. Sonuç
TÜRK ÖZERK CÜMHURİYETLERİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA:
YAKUTİSTAN ÖRNEĞİ

3. Çalışmamızda çeşitli kaynaklardan elde ettiğimiz bilgiler
doğrultusunda araştırmalar yapılmıştır. Bunun yanı sıra
bölgenin çeşitli haritaları tarafımızdan hazırlanmıştır.

4. Ayrıca Avrasiyadakı bağımsız
devletlerin topraklarında
muxtariyyatları olmayan binlerce,
milyonlarca Türk asıllı insanlar
yaşamaktadır. Muxtariyyatları
olmayan Türk toplumlarına örnek
olarak Karaim, Kumık, Karaçay, Balkar,
Nogay, Stavrapol Türkleri, Şorlar,
Dolqanlar, Sibirya Tatarları, Sibirya
Türkleri, Kırım Türkleri, Gagauzlar,
Güney Azerbaycan Türkleri, Ahıska
Türkleri, Irak türkmanları vb.
halklarını göstere biliriz. Bu halklar
zaman zaman kendi öz yurt-
yuvalarından, göçe etmeğe zorlanmış,
bir çok devletlerin topraklarına iltica
etmiş, bu yerlerde din ve dillerini de
değişmişler. Türk tarihinin hafızası
sayılan coğrafi isimler ya değiştirilmiş,
ya da tercüme edilmiştir.

6. Türk dünyası temel
itibariyle dil akrabalığı,
benzer düşünce, tarihi-
coğrafi mekan, gelenek
açısından birbirine
bağlı olan halklar ve
devletler bütünüdür.
Türk dünyası devletleri
bağımsız ve özerk
cumhuriyyetleri
olmakla iki kategoride
birleşmektedir.

7.  Tataristan
 Başkurdistan
 Çuvaşiya
 Saha-
Yakutiya
 Tuva
 Hakasya
 Kabarda
 Balkar
 Karaçay-
Çerkes
 Altay,
Taymir
(Dolqan-
Nen)
(Rusya'nınb
ünyesinde)
 SintzyanUy
gur
(Çin'inbüny
esinde)
 Azerbaycan
 Türkiye
 Özbekistan
 Kazakistan
 Türkmenistan
 Kırgızistan
 Kuzey Kıprıs Türk
cumhuriyeti
: :

8. RusyaFederasyonu sınırları içinde 6 farklı, fakat eşit haklı 89 federe birim yer almaktadır.
Bu 89 federe birim içinde 21 Özerk Cumhuriyet (Respublika) yer almaktadır.

9. Yakutistan (Saha) Özerk
Cumhuriyeti
Yüzölçümü: 3.103.200 km2
Nüfusu: 1.381.000
Başkenti: Yakutsk

10. Coğrafi konumu
Kuzeydoğu Sibirya'da Kuzey
Buz Denizi'ne dökülen Lena,
Yana, İndigirka ve Kolıma
ırmaklarının havzasında yer alır.
Ülkenin % 40'dan fazlası kutup
dairesinin kuzeyindedir. Ülkenin
% 20'si kuzey kutbundadır ve
2/3'üdağlarla kaplıdır.

11. İklimi
İklimi sert kontinentaldır. Kış yılın en
uzun, yaz, yaz ve sonbahar aşırı kısa
fesilleri. Kuzey Yarımküre'de en soğuk
kutbu Saha topraklarında (Oymyakom).
Yağıtının yıllık miktarı 250 mm kadardır.
Sıcaklık 10C den yüksek olan günlerin
sayısı cumhuriyetin güneyinde 60-90,
kuzeyinde 60 güne kadardır.

13. 2004-2012 yıllarında
Sakha Cumhuriyeti
nüfusunun yıllık artış
dinamkasına göz
atarsak her geçen yıl
nüfusun sayısında
azalmalar olduğunu
göreceğiz.
2008 yılına kadar ahali nüfusu
çoğalsa da, 2008 yılından
sonra azalmalar
gözükmektedir.

14. Saha Yakutiya nüfusunun bölgelere göre dağılımı

15. İdareve Devlet Yapısı
Hükümet, cumhurbaşkanı ve onun yardımcılarından
oluşmaktadır. Yardımcıların kendi bölümleri vardır ve çeşitli
konulardan sorumlu olarak çalışırlar. Halen Saha cumhuriyetinde
14 bakanlık vardır. Bunlardan 12'sinin başında Saha
Türklerivardır. Ülkenin parlamentosu (İl Tümen) ise 200 kişiden
oluşmaktadır

16. Ekonomi
Halkın geçim kaynakları arasında
kürk avcılığı ve balıkçılık önemli yer
tutmaktadır.
Yakutistan'ın en önemli
kaynaklarından biri de yer altı
zenginlikleridir. Ülkede elmas,
altın, gaz, kömür, gümüş ve bakır
çıkarılmaktadır. Yakutistan'ın
hemen her bölgesinde elmas
çıkarılmaktadır.
Mendeleyev tablosundaki bütün
elementler Yakutistan'da
bulunmaktadır

18. Resmi kaynaklara göre Saha
cumhuriyeti her yıl Rusya
Federsaiyasina her yıl değeri
400 milyar dolardan fazla ürün
verir. Rusya’da üretilen elmasın
%99-ni, altının %35-ni,qalayın
%51-ni,değerli kürkün %90-ni,
sürmenin %100-ni Saha
cumhuriyeti veriyor.

19. Sonuç
Sonuç olarak şöyle özetleye biliriz ki, Türk halkarı geçmişten bu yana çeşitli
bölgelerde devlet ve özerk cumhuriyetler şeklinde var olmuş ve varlıklarının
sürdürmektedirler.Bilindiği gibi dünyada yaşayan yaklaşık 303.3 milyon nüfuslu
Türk halklarının nüfuslarının yaklaşık %60 lık bir kesitinin genç nüfus olarak
adlandırılan 30 yaş altı bireyler oluşturmaktadır. Bunun en basit anlamı bütün
Türk halklarının geleceğe dair çok büyük bir nüfus potensialına sahip olduklarının
ve bu nüfusun eğitimi, sağlıklı yetiştirilmesi Türk dünyasının geleceği adına çok
büyük önem arz ediyor. Bu da dili bir, inancı bir, özü bir olan Türk dünyasının
ittifak kurmasını önemli kılmaktadır.
Türk devletler birliğinin yaradılması ekonomik ilişkilerin genişlenmesine,
insanların kolay iş bulması, sahip oldukları doğal kaynakların işlene bilmesi için
Türk devletleri arasında anlaşmaların yapılmasını kolaylaştıra bilir. Bunun yanı
sıra bağımsız Türk devetleri arasında viza prosedürünün kolaylaştırılması bu
devletler arasındakı iş birliğinin armtasında çok önemlidir. Türk iş adamlarının
yatırım yapmasında kolaylıkların sağlanması, ortak bank sistemlerinin kurulması,
su, ulaşım, enerji ve ekonominin diger sahalarında iş birliğinin atırılması, bilim,
kültür ve b. alanlarda ortak çalışmaların yapılması Türk birliğinin yaranmasına ön
ayak ola bilir.

20. Dinlədiyiniz üçün təşəkkürlər