2. Satranç, iki kişinin bir satranç takımı ile oynadığı,
strateji, taktik ve psikolojik unsurları barındıran bir
beyin sporu, zekâ oyunu ve eğlence aracıdır.
3. Satrancın faydaları şöyle sıralanabilir:
1. Planlı ve programlı hareket edilmesini sağlar.
2. Kötü alışkanlıklardan uzak tutar.
3. Girişkenliği artırır. Sosyalleşmeyi sağlar.
4. Sistematik düşünce tarzını alışkanlık haline getirerek her durumda
kullanılmasını sağlar.
5. Muhakeme yeteneğini geliştirir. Olaylar ve seçenekler arasında tercih
sürecinde katkı sağlar.
4. 6. İnsan zekâsı kullanılmadığı zaman tıpkı kaslar gibi işlerliğini zamanla
yitirir. Bunu önlemek için iyi bir araçtır.
7. Başarısız olunduğunda bundan ders çıkarmayı, hataları düzeltmeyi
sağlar.
8. Mücadele yeteneği kazandırır. Zorluklar karşısında yılmayı engeller.
9. Özellikle küçük çocuklarda görülen hiperaktifliği azaltır.
10. Disiplinli ve düzenli hareket etme yeteneği kazandırır.
5. 11. Soğukkanlılığı geliştirir. Acil durumlar karşısında
panik yapmadan düzgün düşünebilmeyi sağlar.
12. Olaylara farklı bakış açıları ile bakma yeteneğini
geliştirir.
6. Bireyin davranışlarının şekillendiği ve kişiliğinin
oluştuğu dönem okul öncesi dönemdir. Bu çağda
verilen eğitim kritik öneme sahiptir. Satranç,
sadece matematiksel ve uzaysal zekâ olarak
düşünülmemeli, çocuğun
her açıdan gelişmesine
katkı sağlayacak bir kaldıraç
noktası olarak görülmelidir.
7. Bununla birlikte satranca kaç yaşında başlanması gerektiği kritik bir
konudur. Uzmanlar satranca 4 yaşında başlanabileceğini
belirtmektedirler. Bu yaşta bir çocuğun satrancı tam olarak öğrenmesi
mümkün olmadığı gibi, erkenden satrançtan soğuma da söz konusu
olabileceğinden dikkatli olmak gerekir. Verilen eğitimde satranç bir
eğlence aracı olarak gösterilmeli, küçük oyunlarla ve masallarla
anlatılmalıdır. Unutulmaması gereken önemli bir nokta da çocukların
moralini bozacak bir yarışa sokulmasından kaçınmaktır.
8. SATRANCIN TARİHÇESİ
Satrancın zamanımızdan en az 4000 yıl önce Mısır'da
oynandığına dair bulgular piramitlerdeki kabartmalarda
bulunmaktadır. Yine Çin'de, Mezopotamya'da ve
Anadolu'da oynanmaktaydı.
Oyunun icadı konusunda
birkaç efsane mevcuttur.
Bunlardan biri buğday tanesi
efsanesidir.
9. Oyunun bugünkü adını alması, MS 3. - 4.
yüzyıllarda Hindistan'da, oyuna ÇATURANGA
denmesi ile başlar. Satranç ile ilgili ilk yazılı
belgeler Hindistan'dan kalmadır. Daha sonra
satranç İran'a, onlardan Arabistan’a,
Endülüslüler sayesinde de
İspanya üzerinden Avrupa'ya
yayılmıştır.
10. 6. yüzyıldan beri satranç İran'da bilinmektedir. Buradan 7.
yüzyılda İslâm'ın yayılışıyla birlikte Orta Doğu'da ve Kuzey
Afrika'da yayılır. Endülüs Emevîleri , İtalya, Bizans
İmparatorluğu ve Rusya yoluyla oyun, 9. ilâ 11. yüzyıllar
arasında Avrupa'nın diğer yerlerine yayılır. Burada bir
yandan şövalyelerin yedi yiğit erdeminden sayılırken diğer
yandan kilise tarafından uygun bulunmuyordu.
11. 15. yüzyılda oyun kuralları belirleyici şekilde değişir. Bu yüzyıldan
sonra bugün oynanana benzeyen modern satrançtan
bahsedilebilmektedir. İspanya (16. yüzyıl), İtalya (16./17.
yüzyıl), Fransa (18./19. yüzyıl), İngiltere (19. yüzyıl) ve Rusya (20.
yüzyıl), sırayla satrançta Avrupa'nın önder ülkeleri oldular.
12. 19. yüzyılın ortasından beri düzenli satranç turnuvaları
yapılmaktadır. İlk resmî Dünya şampiyonu Wilhelm
Steinitz‘ tir. 1924'te Dünya Satranç Federasyonu (FIDE) kurulmuştur.
Bilgisayarların icadı ile birlikte 20. yüzyılın
sonunda iyi satranç oynayabilen satranç
programları piyasaya çıktı. Bu programlardan
bazıları günümüzde dünya şampiyonları
seviyesinde oynayabilmektedirler.
13. GARRİ KASPAROV 1985-2000 yılları arası dünya şampiyonu olan Rus büyük satranç
ustası olan Garri Kasparov, 1963 yılında Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de dünyaya
geldi. 1985'te Anatoli Kasparov'u yenerek dünya şampiyonu unvanını kazanmış, bu
unvanı 2000 yılında yenildiği Vladimir Kramnik'e devretmiştir.
Onun Temmuz 1999'daki FIDE listesinde gerçekleştirdiği 2851 puanı yalnızca bir kişi
tarafından geçilmiştir. Pek çok kişi kendisini tarihte görülmüş en güçlü oyuncu olarak
değerlendirmektedir. 10 Mart 2005'de bir daha satranç turnuvalarına
katılmayacağını açıklamıştır.
14. Vladimir Kramnik , (25 Haziran 1975 doğumlu)
Rus satranç ustası. 2000 yılında Londra'da
Garri Kasparov’u 16 oyunluk bir maçta yenmiştir.
Bu maç FIDE için resmi bir dünya şampiyonası
maçı olmasa da, genel olarak böyle kabul edildiğinden,
kendisi 2000 yılından beri dünya satranç şampiyonu
olarak kabul edilmektedir. Kasparov bu maçın
ardından 2005 yılında satrancı bıraktığını açıklamıştır.