1. Isang sikat na uri ng panitikan ang Balagtasan noong panahon ng
mga Amerikano. Hango ito sa pangalan ni Francisco Balagtas na
Ipinanganak noong___________ at namatay
noong_____________ang kanyang ama’t ina ay
sina___________at_____________ siya ay may tatlong kapatid
na sina Felipe, Concha at __________. Siya rin ay kilala sa
kanyang sagisag na ______________at Balagtas, Sa edad na
sampung taong gulang siya ay naging katulong ni Donya Trinidad
sa________Maynila. Ang kanyang naging inspirasyon sa pagsulat
ng Florante at Laura ay si_____________ngunit hindi niya ito
nakatuluyan dahil naging karibal niya si ______________at ng
magtungo siya sa Pandacan ay kaniyang nakilala at napangasawa
si ___________.
13. Naalala niya ang matandang babae na
kapitbahay ng kaniyang kaibigan sa
Quiapo, Maynila. Ang pangalan ng
babae ay Gervcia Guzman de Zamora o mas
kilala sa Tandang Basyang. Tuwing alas-4 ng
hapon, magsasama –sama ang mga
kabataan sa kanilang lugar at makikinig sa
mga kuwento ni Tandang Basyang. Kaya
naman, matapos nito, ang mga kuwento na
naisulat ni Reyes ay may pirma na Lola
Basyang.
14. Atang Dela Rama
Ang Sarswela ay lubos
na kinagigiliwan ng mga
Pilipino
At dahil sa sarswela ay
sumikat si Atang Dela
Rama na binansagang
“Reyna ng Sarswela sa
Pilipinas.
17. “Ang iskrip ng isang dula ay isang
iskrip lamang,
dahil ang tunay na dula ay yaong
itinatanghal na sa tanghalan na
pinaghandaan batay sa isang
iskrip.”
18. TAGAGANAP O AKTOR
Nagbibigay buhay sa iskrip. Sila
ang bumibigkas ng dayalogo at
sila rin ang nagpapakita ng
iba’t ibang damdamin
31. Ibinatay sa Pahanon ng
Rebolusyon noong
taong 1896, ang dulang
Walang Sugat ay unang
naipalabas sa ‘Teatro
Libertad’ noong 1902.
32. Tungkol ito sa kawalan ng
hustisyang tinamasa ng mga
Pilipino noong panahon ng
mga Kastila. Ang mga temang
gamit nito ay pagmamahalan
sa gitna ng digmaan,
sakripisyo, pagkawalay, at
kontradiksyon ng indibidwal sa
pamilya.
33. Isinulat ito ni Severino
Reyes upang ipakita sa
lahat ang kanyang pahayag
laban sa imperyalismo.
Ang orihinal na musikang
kasama nito ay nagmula
kay Fulgencio Tolentino.
43. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene I
Dumating si Tenyong sa bahay ng kasintahan
niyang si Julia. Inabutan niyang nagbuburda si
Julia ng isang panyo. Ayaw ni Julia ipakita kay
Tenyong ang kanyang gawa. Nakita ni Tenyong
na ang panyo ay may mga letra ng kanyang
pangalan (Antonio Narcisso Flores) ngunit sabi
ni Julia ay para raw ito sa Prayle (Among Na
Frayle).
44. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene I
Nagalit tuloy si Tenyong at gustong sunigin ang
panyo. Sinabi ni Julia na para nga kay Tenyong
ang panyo at sila’y nagsumpaan na ikakasal sa
altar. Biglang dumating si Lucas/Lukas, isang
alalay ni Tenyong, na nagsabing inaresto ang
ama ni Tenyong at ilan pang kalalakihan ng
mga Guardia Civil sa pag-aakalang sila ay mga
rebelde.
46. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene II)
Ang mga pamilya at kaibigan ng mga inaresto
ay naghandang bumisita at magbigay ng
pagkain sa kulungan. Sumakay sila sa tren
papunta ng kapitolyo. Inutusan ng mga
Kastilang frayle si Kapitan Luis Marcelo na
paluin at saktan pa ang mga nakakulong kahit
na mayroon ng namatay at nag aagaw- buhay
na si Kapitan Inggo, ang tatay ni Tenyong.
48. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene III )
Sinabi ng punong-frayle na papakawalan na si Kapitan
Inggo sa kanyang asawa. Sinabi rin niyang pupunta siya
sa Maynila upang sabihin sa Gobernador-Heneral na
pakawalan na ang iba pang mga inaresto. Ngunit iba ang
plano sabihin ng prayle pagdating duon. Ipapapatay niya
ang mga mayayaman at edukadong Pilipino. Nakapiling ni
Kapitan Inggo ang kanyang pamilya at mga kaibigan bago
siya mamatay. Pagkamatay nito, sinumpa ni Tenyong na
maghiganti!
49. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene III )
Sa eksena ring itoHindi humalik sa
kamay ng punong prayle si
Tenyong dahil ayon sa kanya ang
kamay na pumapatay ay hindi
dapat hagkan
51. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene IV)
Nagluluksa si Putin at tenyong sa kamatayn ni Kapitan
Inggo. Galit at pagkapoot ang nararamdaman ng binata
sa mga kura kaya Pinili niyang sumali sa mga rebelde
kahit anong-pilit ni Julia na tigilan ito. Sa huli, pumayag si
Julia at ibinigay kay Tenyong ang kanyang
medalyon/agimat. Nagsumpaan muli sila na mamahalin
ang isa’t-isa habang-buhay
53. Buod ng Ikalawang Eksena (ACT II – Scene I
Sinabi ng ina ni Julia na ikakasal ito kay Miguel, isang
mayamang illustrado. Inayawan ito ni Julia. Hindi alam ng
kanyang ina na hinihintay niya ang pagbabalik ni
Tenyong. Sa kabilang banda, nagsimulang magkarelasyon
ang mga alalay nina Julia at Tenyong na sina Monica at
Lucas/Lukas.
55. Buod ng Ikalawang Eksena (ACT II – Scene
II/III )
Sumunod na linggo, dumating sina Miguel, ang kanyang
ama, at isang pari sa bahay nina Julia upang ayusin ang
pag-iisang-dibdib nina Miguel at Julia. Kabado si Miguel
at hindi masabi ng tama ang kanyang panliligaw kay Julia.
Naiba ang usapin ng kasalan nang naging pagrereklamo
ito ng pari sa lumalaking problema tungkol sa mga
Pilipinong hindi na nagsisimba.
57. Buod ng Ikalawang Eksena (ACT II – Scene
III )
Sa kuta ng mga katipunero, biglang dumating si
Lucas/Lukas na may bitbit na sulat para kay Tenyong na
galing kay Julia. Nalaman ni Tenyong na namatay na ang
kanyang ina at ikakasal na si Julia kay Miguel. Balisa at
malungkot sa nabasa, humingi siya ng tulong sa kaniyang
heneral. Umatake ang mga Kastila at nagsimula ang
labanan.
59. Buod ng Ikatlong Eksena (ACT III - Scene I)
Bumalik si Lukas kay Julia na walang nakuhang sagot
mula kay Tenyong. Bumisita muli si Miguel kay Julia at
nagsabing magiging engrande ang kanilang kasalan.
Nagkunwari si Julia na masakit ang ulo upang iwasan si
Miguel.
61. Buod ng Ikatlong Eksena (ACT III – Scene II
/ III)
Dumating na ang nakatakdang araw ng kasal at napilitan
na rin si Julia na pumayag, sa pag-akalang patay na si
Tenyong at sa kagustuhang hindi mapahiya ang kanyang
ina. Engrandeng selebrasyon ang magaganap at
nakatipon ang buong bayan. Pero bago mairaos ang
seremonya, dumating si Lucas na may balitang nakita na
si Tenyong pero agaw-buhay itong nakaratay sa karte.
Dinala si Tenyong sa pinagdausan ng kasal ni Julia.
62. Buod ng Ikatlong Eksena (ACT III – Scene II
/ III)
Sa muling pagtatagpo ng magkasintahang sawi, hiniling
ni Tenyong sa pari na, yaman din lamang na mamamatay
na siya, ikasal na sila ni Julia. Sa pagkamatay daw ni
Tenyong, maaari nang pakasalan ni Julia si Miguel. Dahil
mukhang matutuluyan na nga si Tenyong, pumayag na
rin si Miguel sa kakaibang huling hiling ni Tenyong.
Kinasal si Tenyong at Julia ng paring Kastila. Matapos ang
seremonya ng kasal, biglang tumayo si Tenyong, at lahat
ay napamanghang sumigaw; “Walang sugat! Walang
sugat!”.
