1. Ang Dapitan
Ang Dapitan ay isa sa dalawang lungsod ng lalawigan ng Zamboanga del
Norte.Ang Lungsod Dapitan ay matatagpuan sa hilagang-kanlurang bahagi ng isla ng
Mindanao, nasa kanluran nito ang bayan ng Sibutal at bayan ng Rizal, ang bayan ng
Mutia at La Libertad sa timog, at ang Lungsod Dipolog, bayan ng Polanco, at lahat ng
lalawigan ng Zamboanga del Norte sa kanlurang bahagi.
Bakit Itinapon sa Dapitan
Sa Lungsod Dapitan ipinatapon ng pamahalaang kolonyal na Espanyol si Jose
Rizal upang pigilin ang lumalakas noong paghihimagsik ng mga Filipino laban sa mga
awtoridad. Nagsimula ang lahat ng ito noong Hulyo 15, 1892 - nakarating si Rizal sa
Dapitan at dala niya ang sulat ni Padre Pablo Pastells na superior ng mga Jesuita para
kay Padre Antonio Obach ang paring Jesuita sa Dapitan. Ang sulat ay naglalaman ng
mga kondisyon upang si Rizal ay makatira sa kumbento. Noong Setyembre 21, 1891 –
bumili siya ng lupa sa Talisay na isang kilometro ang layo sa bayan ng Dapitan. Inakit
din ng mga prayle si Rizal na maging bahagi ng simbahan ngunit ito ay hindi nagging
matagumpay. Nakapagpatayo siya ng bahay sa Talisay at doon ay tumanggap rin siya
ng mga panauhin at nakasama pa niya ang kanyang mga kapamilya. Minsan din ay
isinangkot pa siya sa isang malaking kaso na kagagawan din ng mga prayle.
Mga Bagay na Ginawa sa Dapitan
Upang matulungan ang mga mamamayan ng Dapitan, si Rizal ay maraming
ginanwang pagkakawanggawa. Nagtrabaho siya sa Dapitan bilang isang manggagamot.
Ang kanyang mga pasyente ay mga mahihirap na hindi makabayad at mga mayayaman
na nagbabayad ng malaki sa kanyang paglilingkod. Nang tumira ang kanyang ina sa
Dapitan sa loob ng isa at kalahating taon, ginamot din ito ni Rizal. Nakilala ang
kahusayan ni Rizal sa panggagamot kahit na siya ay nasa Dapitan, sinasadya sya ng
mga pasyente mula sa iba't ibang panig ng daigdig. Naging interes din ni Rizal ang mga
lokal at halamang gamot. Itinayo rin ni Rizal ang isang sistema ng patubig sa Dapitan
upang magkaroon ng malinis na tubig sa bawat bahay doon. May mga proyektong
pangkomunidad din siya sa Dapitan: a)Paglilinis ng mga latian upang mawala ang
malaria b) Paglalagay ng pailaw sa lansangan ng Dapitan c) Pagpapaganda ng liwasan
at ang paglalagay ng mapa ng Mindanao sa plasa. Ang malaking panahon ni Rizal ay
ginamit din niya sa pagtuturo ng mga kabataan sa Dapitan. Tinuruan niya ang mga ito
ng mga aralin sa wika, heograpiya, kasaysayan, matematika at mga gawaing industriyal
at iba pa.
Mga ambag ni Rizal sa Agham sa Dapitan ay naramdaman din ng mga
mamamayan doon. Pinasok niya ang mga kagubatan at baybay dagat ng Dapitan para
sa paghahanap ng mga specimen upang ipadala niya sa mga museo ng Europa.
Nakapag-ipon siya ng 346 na uri ng mga kabibi. At natagpuan niya ang species ng
Draco rizali Apogonia rizali at Rhacophorus rizali.

2. Ang kahusayan sa larangan ng sining ay makikita pa rin kay Rizal sa panahon ng
pagkakatapon niya sa Dapitan. Gumuguhit siya ng mga bagay na nakaakit sa kanya at
nililok niya ang (1) Paghihiganti ng Ina: (2) ang ulo ni Padre Guericco; (3) estatwa ng
isang babaeng taga-Dapitan.
Ginamit din ni Rizal ang kanyang panahon sa Dapitan bilang isang magsasaka.
Umabot ng 70 hektarya ang lupang kanyang pag-aari na tinaniman niya ng abaka,
niyog, punong kahoy, tubo , mais, kape, at cocoa. Ginamit din ni Rizal ang modernong
pagsasaka sa pamamagitan ng pag-aangkat sa Estados Unidos ng mga makabagong
makinarya. Ang pagnenegosyo ay isa sa mga naging gawain ni Rizal sa Dapitan.
Nakipagsosyo siya kay Ramon Carreon , mangangalakal na taga-Dapitan sa negosyo ng
pangingisda, koprahan at abaka. Itinayo din ni Rizal ang kooperatiba ng mga
magasasaka sa Dapitan upang mabawasan ang monopolyo ng mga Tsino sa lugar.
Naging malikhain si Rizal sa Dapitan sa pamamagitan ng paglikha ng mga
sumusunod;a)sulpukan - isang pagsindi ng sigarilyo na gawa sa kahoy b) makina sa
paggawa ng bricks
SARILING KONKLUSYON
Ayon sa aking mga nabasa habang ginagawa ko ang proyektong ito,
napakaganda ng naging b uhay n gating bayani noong siya ay nasa Dapitan. Akala ko
kasi noon, si Rizal ay nakabilanggo sa Dapitan at binabantayan ng mga sundalong
espanyol. Ito pala ay walang katotohanan. Nakapamuhay siya ng normal kahit
paminsan-minsan ay ginugulo siya ng mga prayle. Malakas ang kanyang loob at ubod
siya ng talino. Siya pala ay isang imbentor at hindi lang isang normal na doctor.
Nagagawa niyang manggamot ng libre at pinupuntahan pa siya ng mga maysakit kahit
pa galing sa ibang bansa.
Bago ko nabasa ito, wala akong gaanong bilib kay Rizal at mas gusto ko si
Bonifacio sana na maging pambansang bayani. Napakarami niyang nagawa para sa
mga Pilipino, mayayaman man at mahihirap. Ako ay salud sa kanyanat sana ay maging
modelo siya ng lahat ng mga Pilipino kasama na ako doon.

3. JOSE RIZAL
BILANG
MAMAMAYAN