Chapter 3 Software

1. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
าดซอฟต์แวร์ (Software) และ บริการซอฟต์แวร์ (Software Servic
กำรสำำ รวจตลำดซอฟต์ แ วร์ แ ละบริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ ใ นปี
2554 แบ่ ง ตลำดซอฟต์ แ วร์ อ อกเป็ น 4 กลุ่ ม หลั ก ได้ แ ก่ (1)
Enterprise Software (2) Mobile Application Software (ไม่
รวมซอฟต์ แ วร์ เ กมบนโทรศั พ ท์ เ คลื่ อ นที่ ) (3) Embedded
System Software (ไม่ ร วมซอฟต์ แ วร์ ที่ อ ยู่ ใ นอุ ป กรณ์ สื่ อ สำร
ขนำดเล็ก เช่น โทรศัพท์เคลื่อนที่ ) และ (4) ซอฟต์แวร์กลุ่มอื่นๆ
(ไม่ ร วมซอฟต์ แ วร์ เ กม) เช่ น ซอฟต์ แ วร์ เ พื่ อ กำรศึ ก ษำ และ
ซอฟต์แวร์เชิงวิศวกรรม เป็นต้น ขณะที่ ตลำดบริกำรซอฟต์แวร์
ได้แยกกำรสำำ รวจออกจำกบริกำร IT อื่นๆ โดยแบ่งเป็น 6 กลุ่ม
หลักได้แก่ (1) Software Maintenance Services (2) Service
and Application Hosting (3) Software as a Service (SaaS)
(4) Software Services Outsourcing (5) Software Related
Training and Education และ (6) บริกำรซอฟต์แวร์อื่นๆ
กำรสำำ รวจในปีนี้ได้แยกนิยำมของมูลค่ำตลำดซอฟต์แ วร์
และบริกำรซอฟต์แวร์ออกเป็นมูลค่ำกำรบริโภค (consumption
value) หรือกำรใช้จ่ำยด้ำนซอฟต์แวร์และบริกำรซอฟต์แวร์ของ
ผู้ซื้อในประเทศ ซึ่งประกอบด้วยมูลค่ำกำรนำำ เข้ำ และกำรผลิต
เพื่ อ กำรบริ โ ภคในประเทศ และมู ล ค่ ำ กำรผลิ ต (production
value) ซึ่งหมำยถึง มูลค่ำกำรผลิตของผู้ประกอบกำรในประเทศ
ซึ่งประกอบด้วยมูลค่ำกำรส่งออกและกำรผลิตเพื่อกำรบริโภคใน
ประเทศ กำรสำำรวจในปีนี้ยังได้ปรับปรุงวิธีกำรสำำรวจให้มีควำม
แม่นยำำมำกขึ้นโดยเทียบเคียงกับบริษัทสำำรวจตลำดต่ำงประเทศ
ในส่ ว นของกำรนำำ เข้ ำ ซอฟต์ แ วร์ แ ละลดกำรนั บ ซำ้ำ ในขั้ น ตอน
ต่ ำ งๆ ตลอดจนเปลี่ ย นแปลงวิ ธี ก ำรคิ ด มู ล ค่ ำ Embedded
System Software ให้ประเมินมูลค่ำไม่เกินกว่ำควำมเป็นจริง (ดู
3-1

2. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
รำยละเอียดนิยำมและวิธีกำรศึกษำท้ำยเล่ม)
ในปี 2554 ตลำดซอฟต์ แ วร์ มี มู ลค่ ำกำรบริ โภค ของ
Enterprise Software 27,880 ล้ ำ นบำท ขณะที่ มู ล ค่ ำ กำรผลิ ต
ของ Enterprise Software 17,865 ล้ำนบำท (คิดเป็นอัตรำกำร
เติบโตร้อยละ 7.9) Mobile Application Software 1,065 ล้ำน
บ ำ ท (คิ ด เ ป็ น อั ต ร ำ ก ำ ร เ ติ บ โ ต ร้ อ ย ล ะ 13.6) แ ล ะ บ ริ ก ำ ร
ซอฟต์ แ วร์ 10,488 ล้ ำ นบำท (คิ ด เป็ น อั ต รำกำรเติ บ โตร้ อ ยละ
13.4) โดยมี มู ล ค่ ำ กำรผลิ ต รวมทั้ ง สิ้ น 29,418 ล้ ำ นบำท (คิ ด
เป็นอัตรำกำรเติบโตร้อยละ 10.1) (ตำรำงที่ 3-1)
ตารางที่ 3-1: มูลค่าและอัตราการเติบโตของตลาด
ซอฟต์แวร์และบริการซอฟต์แวร์ ปี 2554 และประมาณ
การปี 2555
อัตราการเติบโต
มูลค่า (ล้านบาท)
(ร้อยละ)
การ การ การ การผลิต การผลิต
ประเภท
บริโภค ผลิต ผลิต 2554 2555f
2554 2554 2555f
Enterprise Software 27,880 17,865 20,688 7.9 15.8
Mobile Application NA 1,065 1,447 13.6 35.9
Software
Software Services NA 10,488 12,346 13.4 17.7
รวม 29,41 34,48 10.1 17.2
8 1
สำเหตุที่ มู ล ค่ ำ ตลำดซอฟต์ แ วร์ ใ นปี นี้ ตำ่ำ กว่ ำ ปี ที่ ผ่ ำ นมำ 1
เ นื่ อ ง จ ำ ก (1) จำำ น ว น บ ริ ษั ท ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ ที่ เ ป็ น ป ร ะ ช ำ ก ร
1 เช่น กำรศึกษำของ NECTEC พบว่ำ ตลำด Enterprise Software และ Mobile
Application Software ในปี 2552 มีมูลค่ำ 56,062 ล้ำนบำท และ 3,069 ล้ำน
บำท ตำมลำำดับ
3-2

3. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
(population) ในกำรสำำ รวจในปี นี้ จำำ กั ด เฉพำะบริ ษั ท ที่ ยั ง คง
ประกอบกิจ กำรอยู่ ณ ขณะสำำ รวจ ซึ่ง มี จำำ นวนรวมทั้ ง สิ้ น 874
บริษัท ในขณะที่กำรสำำ รวจในปีก่อนหน้ำจะใช้จำำ นวนประชำกร
ประมำณ 1,200 บริ ษั ท (2) กำรสำำ รวจในปี นี้ อ อกแบบให้
สำมำรถลดกำรนับซำ้ำ (double counting) ระหว่ำงยอดขำยของ
ผู้ ป ระกอบกำรกลุ่ ม ต่ ำ งๆ ทั้ ง บริ ษั ท ผู้ จั ด จำำ หน่ ำ ยซอฟต์ แ วร์
(software vendor) ซึ่ ง เป็ น ผู้ ป ระกอบกำรต่ ำ งประเทศ กั บ
บริษัทที่ให้บริกำรรวมระบบ (system integrator) และกิจกำรที่
ขำยตรงถึงผู้ใช้กับกิจกำรที่ขำยผ่ำ นตัวแทนจำำ หน่ำ ย (3) ยอด
ขำยของ software vendor ในกำรสำำ รวจในปีนี้เป็นยอดขำยที่
คิ ด จ ำ ก ร ำ ค ำ ส่ ง เ ช่ น Windows ห รื อ Office ที่ Microsoft
จำำ หน่ำยให้แก่บริษัทผู้ผลิตคอมพิวเตอร์จะถูกคิดในรำคำ OEM
ซึ่งจะตำ่ำกว่ำรำคำขำยปลีกแก่ผู้ใช้สุดท้ำย (end user) และ (4)
ซอฟต์แวร์บำงส่วนอำจถูกแปลงสภำพเป็นบริกำรซอฟต์แวร์ใน
รูปแบบต่ำงๆ โดยเฉพำะ Software as a Service (SaaS)
ในส่ ว นของ Embedded System Software กำรสำำ รวจ
บริ ษัท ในอุต สำหกรรม ดัง กล่ ำ วจำำ นวน 20 แห่ง ซึ่ง ส่ ว น
ใ ห ญ่ เ ป็ น ส ม ำ ชิ ก ข อ ง ส ม ำ ค ม ส ม อ ง ก ล ฝั ง ตั ว ไ ท ย (Thai
Embedded Systems Association: TESA) พบว่ ำ มู ล ค่ ำ กำร
ผลิ ต รวมในปี 2554 เพิ่ ม ขึ้ น เป็ น 4,315 ล้ ำ นบำท จำก 2,861
ล้ ำ นบำทในปี 2553 หรื อ มี ก ำรผลิ ต ในประเทศไทยเพิ่ ม ขึ้ น
ร้ อ ยละ 50.8 ซึ่ ง เป็ น อั ต รำกำรเติ บ โตโดยรวมที่ สู ง เนื่ อ งจำก
ตลำดยังมีควำมต้องกำรมำก ทั้งนี้ ตลำด Embedded System
Software ที่ มี ก ำ ร ข ย ำ ย ตั ว ใ น ร ะ ดั บ ที่ สู ง คื อ ก ลุ่ ม ร ะ บ บ
อิเล็กทรอนิกส์ในยำนยนต์ และระบบเติมเงินล่วงหน้ำ นอกจำก
นั้น ยังมีกำรขยำยตัวของกำรใช้ Embedded System Software
ในกลุ่ ม อื่ น ๆ อำทิ ระบบโลจิ ส ติ ก ส์ สมำร์ ท กำร์ ด , Access
Control, GPS และ Navigator ฯลฯ เพิ่มขึ้นพอสมควร เช่นเดียว
กับกำรขยำยตัวของระบบเซ็นเซอร์ด้ำนสิ่งแวดล้อม ซึ่งเกิดจำก
3-3

4. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
กำรเพิ่มควำมเข้มงวดด้ำนกฎระเบียบด้ำนสิ่งแวดล้อมของรัฐบำล
สำเหตุที่มูลค่ำตลำด Embedded System Software ในปี
นี้ตำ่ำ กว่ำปีที่ผ่ำนมำ เนื่องจำกกำรประมำณกำรขนำดตลำดของ
Embedded System Software ในปี นี้ ใช้ วิ ธี ก ำรประมำณกำร
มู ล ค่ ำ กำรผลิ ต (production value) ของผู้ ป ระกอบกำรใ น
ประเทศไทย เนื่องจำกเป็นกำรวัดศักยภำพของอุตสำหกรรมนี้
ของประเทศไทยซึ่ ง เหมำะสมกว่ ำ กำรวั ด มู ล ค่ ำ กำรบริ โ ภค
(consumption value) ซึ่ ง มี มู ล ค่ ำ สู ง กว่ ำ มำก 2 ทั้ ง นี้ อุ ป กรณ์
อิเล็กทรอนิกส์สำำ หรับผู้บริโภคและสำำ หรับอุตสำหกรรมจำำ นวน
มำกมี Embedded System เป็ น ส่ ว น ประ กอบ แต่ ก ำรผ ลิ ต
ซอฟต์ แ วร์ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งส่ ว นใหญ่ เ กื อ บทั้ ง หมดเกิ ด ขึ้ น ในต่ ำ ง
ประเทศ นอกจำกนี้ กำรสำำรวจในปีนี้ได้ประมำณมูลค่ำกำรผลิต
Embedded System Software จำกผู้ ป ระกอบกำรซอฟต์ แ วร์
และบริษัทผู้ผลิตอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้ำและอิเล็กทรอนิกส์ โดย
ใ น ก ร ณี ข อ ง บ ริ ษั ท ผู้ ผ ลิ ต อุ ป ก ร ณ์ เ ค รื่ อ ง ใ ช้ ไ ฟ ฟ้ ำ แ ล ะ
อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ จะใช้ วิ ธี ป ระมำณกำรมู ล ค่ ำ ของ Embedded
System Software โดยไม่ ร วมมู ล ค่ ำ ของฮำร์ ด แวร์ ที่ เ กี่ ย วข้ อ ง
จึ ง ทำำ ให้ มู ล ค่ ำ ของ Embedded System Software ที่ ไ ด้ จ ำก
กำรสำำ รวจในปี นี้ ตำ่ำ กว่ ำ ปี ที่ ผ่ ำ นมำ แม้ ว่ ำ ตลำดโดยทั่ ว ไปมี
แนวโน้มกำรเติบโตอย่ำงรวดเร็วก็ตำม
สำำ หรับกำรประมำณกำรมูลค่ำตลำดซอฟต์แวร์ในปี 2555
คำดว่ ำ ตลำด Enterprise Software มีมูล ค่ ำ 20,688 ล้ ำนบำท
ข ย ำ ย ตั ว จ ำ ก ปี 2554 ร้ อ ย ล ะ 15.8 ส่ ว น ต ล ำ ด Mobile
Application Software มีมูลค่ำ 3,720 ล้ำนบำท เติบโตร้อยละ
21.2 และตลำดบริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ มี มู ล ค่ ำ 12,346 ล้ ำ นบำท
ข ย ำ ย ตั ว ร้ อ ย ล ะ 17.7 ส่ ว น ต ล ำ ด Embedded System
Software มีมูลค่ำ 6,507 ล้ำนบำท ขยำยตัวร้อยละ 48.3
2 เช่น กำรศึกษำของ NECTEC พบว่ำ มูลค่ำกำรบริโภค Embedded System ใน
ประเทศไทยเมื่อปี 2552 มีมูลค่ำประมำณ 3 แสนล้ำนบำท
3-4

5. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ทั้งนี้ กำรเติบโตของตลำด Enterprise Software เป็นกำร
เติบโตตำมรำยจ่ำย งบประมำณด้ำนเทคโนโลยีสำรสนเทศ
(IT) ของภำครัฐและกำรเติบโตของภำคธุรกิจในสำขำต่ำงๆ โดย
เฉพำะสำขำบริ ก ำรสมั ย ใหม่ ขณะที่ ก ำรเติ บ โตของตลำด
Mobile Application Software นั้ น ยั ง คงขยำยตั ว สู ง ตำมกำร
เติบโตของกำรใช้บริกำรต่ำงๆ ผ่ำนโทรศัพท์เคลื่อนที่ (Mobile
Non-Voice) ในตลำดสื่ อ สำรที่ มี ก ำรเติ บ โตสู ง นอกจำกนี้
บริ ษั ท บำงแห่ ง ได้ พั ฒ นำ Mobile Application Software เพื่ อ
ให้ พ นั ก งำนสำมำรถเข้ ำ ถึ ง ระบบ Enterprise Software และ
ข้ อ มู ล ขององค์ ก รผ่ ำ นทำงอุ ป กรณ์ สื่ อ สำรไร้ ส ำยได้ ส่ ว นกำร
เติ บ โตของตลำดบริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ นั้ น เป็ น ผลจำกกำรเติ บ โต
ตำมตลำด Enterprise Software ที่ขยำยตัว และผู้ประกอบกำร
ให้ ค วำมสำำ คั ญ กั บ กำรขยำยธุ ร กิ จ บริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ ม ำกขึ้ น
เนื่องจำกเป็นกำรสร้ำงรำยได้ประจำำให้แก่ธุรกิจในระยะยำว และ
ได้ผลตอบแทนที่ดีกว่ำกำรผลิตและขำยซอฟต์แวร์ นอกจำกนี้
ลูกค้ำมีควำมนิยมใช้บริกำรซอฟต์แวร์มำกขึ้น โดยเฉพำะอย่ำง
ยิ่ ง SaaS และ Software Services Outsourcing ส่ ว นตลำด
Embedded System Software ก็ขยำยตัวตำมอุตสำหกรรมยำน
ยนต์ กฎระเบียบของรัฐที่เข้มงวดขึ้นและกำรขยำยตัวของกำรใช้
งำนในภำคโทรคมนำคม
หำกพิ จ ำรณำมู ล ค่ ำ กำรส่ ง ออกซอฟต์ แ วร์ แ ละบริ ก ำร
ซอฟต์แวร์ของผู้ประกอบกำรไทย พบว่ำ ในปี 2554 มีมูลค่ำกำร
ส่ ง ออกรวมทั้ ง สิ้ น 3,423 ล้ ำ นบำท โดย Embedded System
Software มีมูลค่ำกำรส่งออกมำกที่สุด (1,467 ล้ำนบำท) รอง
ล ง ม ำ คื อ Enterprise Software (1,298 ล้ ำ น บ ำ ท ) บ ริ ก ำ ร
ซอฟต์แวร์ (623 ล้ำนบำท) และ Mobile Application Software
(35 ล้ำนบำท) (ตำรำงที่ 3-2)
ในส่ ว นของตลำด Embedded System Software ซึ่ ง มี
มูลค่ำกำรส่งออกสูงสุดนั้น ผู้ผลิตหลำยรำยได้ส่งออกสินค้ำทั้ง
3-5

6. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ในรูปแบบอุปกรณ์หรือระบบ ตลอดจนบริกำรที่เกี่ยวข้องไปต่ำง
ประเทศ โดยส่ ว นหนึ่ ง เป็ น กำรส่ ง ออกของผู้ ผ ลิ ต อุ ป กรณ์
โทรคมนำคมไปยั ง ฟิ ลิ บ ปิ น ส์ แ ละเวี ย ดนำม ส่ ว นผู้ ผ ลิ ต
Embedded System Software สำำ หรับอุตสำหกรรมยำนยนต์มี
กำรส่งออกไปญี่ปุ่น ในขณะที่ผู้ผลิตระบบ RFID สำำ หรับกิจกำร
ปศุสัตว์มีกำรส่งออกอุปกรณ์ที่มี Embedded System Software
ไปยังยุโรป ออสเตรเลียและนิวซีแลนด์
ตารางที่ 3-2: มูลค่าการส่งออกซอฟต์แวร์และบริการ
ซอฟต์แวร์ ปี 2554
ประเภท มูลค่าการส่งออก (ล้าน
บาท)
Embedded System 1,467
Software
Enterprise Software 1,298
Software Services 623
Mobile Application 35
Software
รวม 3,423
กำรสำำรวจในปีนี้ยังศึกษำสัดส่วนมูลค่ำกำรผลิตซอฟต์แวร์
และบริกำรซอฟต์แวร์ที่ตกอยู่กับผู้ประกอบกำรไทยเป็นครั้งแรก
ซึ่ ง พบว่ ำ ในตลำดบริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ แ ละ Mobile Application
Software ผู้ประกอบกำรไทยมีสัดส่วนรำยได้สูงถึงร้อยละ 87.9
แ ล ะ ร้ อ ย ล ะ 85.9 ต ำ ม ลำำ ดั บ ข ณ ะ ที่ ใ น ต ล ำ ด Enterprise
Software ผู้ ป ระกอบกำรไทยมี สั ด ส่ ว นรำยได้ ป ระมำณร้ อ ยละ
56.7 ในตลำด Packaged Software และร้อยละ 74.5 ในตลำด
3-6

7. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
Custom Software โดยส่ ว นที่ เ หลื อ เป็ น สั ด ส่ ว นรำยได้ ข องผู้
ประกอบกำรต่ำงประเทศ (แผนภำพที่ 3-1)
แผนภาพที่ 3-1: สัดส่วนมูลค่าการผลิตซอฟต์แวร์และ
บริการซอฟต์แวร์ที่ตกอยู่กับผู้ประกอบการไทยและผู้
ประกอบการต่างประเทศ ปี 2554
3-7

8. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ในส่ ว นของตลำด Enterprise Software เมื่อ จำำ แนกเป็ น
ซอฟต์แวร์สำำเร็จรูปที่สร้ำงขึ้นเพื่อใช้งำนทั่วไปไม่เฉพำะเจำะจง
กับธุรกิจ ซึ่งผู้พัฒนำซอฟต์แวร์เป็นเจ้ำของลิขสิทธิ์ (หรือที่เรียก
ว่ำ packaged software) และซอฟต์แวร์แบบว่ำจ้ำงที่ได้รับกำร
ว่ ำ จ้ ำ งออกแบบและพั ฒ นำซอฟต์ แ วร์ เ พื่ อ ใช้ กั บ งำนที่ เ ฉพำะ
เจำะจง ซึ่ง ลู ก ค้ ำ เป็ น เจ้ ำ ของลิ ข สิ ท ธิ์ (หรื อ ที่เ รี ย กว่ ำ custom
software) พ บ ว่ ำ สั ด ส่ ว น ข อ ง packaged software แ ล ะ
custom software ไม่แตกต่ำงกันมำกนัก โดยมีสัดส่วนร้ อยละ
49.6 และร้อยละ 50.4 ตำมลำำดับ (แผนภำพที่ 3-2)
แผนภาพที่ 3-2: สัดส่วนระหว่าง Packaged Software
และ Custom Software ปี 2554
3-8

9. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
หำกจำำ แนกตลำดซอฟต์ แ วร์ ต ำมลั ก ษณะกำรใช้ ง ำนเชิ ง
เ ท ค นิ ค เ ป็ น 3 ก ลุ่ ม ห ลั ก ไ ด้ แ ก่ (1) ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ ป ร ะ ยุ ก ต์
(Application Software) เ ช่ น ERP, Office Suites, CRM,
Supply Chain Management แ ล ะ Enterprise Content
Management เป็นต้น (2) ซอฟต์แวร์ที่เป็นโปรแกรมหรือชุดคำำ
สั่ ง ที่ เ ป็ น สื่ อ กลำงเชื่ อ มระหว่ ำ งซอฟต์ แ วร์ ป ระยุ ก ต์ แ ละระบบ
ปฏิ บั ติ ก ำร เพื่ อ ให้ ซ อฟต์ แ วร์ ป ระยุ ก ต์ ส ำมำรถทำำ ง ำน ได้
(Middleware) เ ช่ น Web Services แ ล ะ Enterprise
Application Integration Software และ (3) ซอฟต์ แ วร์ ร ะบบ
(System Software) เ ช่ น Operating System Software,
BIOS Software แ ล ะ Utility Software พ บ ว่ ำ สั ด ส่ ว น ข อ ง
Application Software อยู่ในระดับสูงที่สุด (ร้อยละ 76) รองลง
มำคือ Middleware (ร้อยละ 17) และ System Software (ร้อย
ละ 7) ดังแสดงในแผนภำพที่ 3-3
แผนภาพที่ 3-3: สัดส่วนของ Enterprise Software
จำาแนกตาม ลักษณะการใช้งานเชิง
เทคนิค ปี 2554
3-9

10. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ในตลำดบริกำรซอฟต์แวร์ สัดส่วนมูลค่ำกำรผลิตในแต่ละ
ประเภทของบริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ ดั ง แสดงในตำรำงที่ 3-3 โดย
บ ริ ก ำ ร ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ ที่ มี สั ด ส่ ว น ม ำ ก ที่ สุ ด คื อ Software
Maintenance Services (ร้อยละ 42.6) รองลงมำคือ Software
Services Outsourcing (ร้ อ ย ล ะ 30.8) Service and
Application Hosting (ร้ อ ยละ 13.9) SaaS (ร้ อ ยละ 9.5) และ
Software Related Training and Education (ร้อยละ 3.1)
3-10

11. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ตารางที่ 3-3: สัดส่วนมูลค่าการผลิตในแต่ละประเภทของ
บริการซอฟต์แวร์ ปี 2554
ประเภทบริการ สัดส่วน (ร้อยละ)
Software Maintenance Services 42.7
Service and Application Hosting 13.9
Software as a Service (SaaS) 9.5
Software Service Outsourcing 30.8
Software Related Training and 3.1
Education
อื่นๆ 0.0
รวม 100
ในตลำดบริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ กำรคิ ด ค่ ำ บริ ก ำรส่ ว นใหญ่
เป็นกำรคิดตำมระยะเวลำ หรือปริมำณธุรกรรม หรือระยะเวลำใน
กำรทำำ งำนของบุคลำกร โดยคิดเป็นสัดส่วนสูง ถึง ร้อยละ 72.5
ขณะที่กำรคิดส่วนแบ่งจำกยอดขำยมีสัดส่วนร้อยละ 24.8 และ
กำรคิดแบบอื่นๆ ร้อยละ 2.7 ดังแสดงในแผนภำพที่ 3-4
แผนภาพที่ 3-4: สัดส่วนการคิดค่าบริการซอฟต์แวร์ ปี
2554
3-11

12. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ปัจจัยที่มีผลต่อตลาดซอฟต์แวร์และบริการซอฟต์แวร์
อุ ต ส ำ ห ก ร ร ม ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ แ ล ะ บ ริ ก ำ ร ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ เ ป็ น
อุ ต สำหกรรมที่ ใ ห้ บ ริ ก ำรแก่ ภ ำคส่ ว นอื่ น ๆ ในระบบเศรษฐกิ จ
อั ต รำกำรขยำยตั ว ของอุ ต สำหกรรมซอฟต์ แ วร์ แ ละบริ ก ำร
ซอฟต์ แ วร์ จึ ง ขึ้ น อยู่ กั บ กำรขยำยตั ว ของภำคกำรผลิ ต ในสำขำ
ต่ำงๆ และกำรลงทุนด้ำน IT ของภำครัฐ
ตลำดซอฟต์ แ วร์ แ ละบริ ก ำรส่ ว นที่ ไ ม่ ร วม Embedded
System Software ในปี 2554 ขยำยตัวในอัตรำประมำณร้อยละ
10 จำกปี 2553 ซึ่งเป็ นอัตรำที่สูง พอสมควร แต่ก็ยั ง เป็น อัต รำ
กำรเติบโตที่ตำ่ำกว่ำระดับเป้ำหมำยเดิมที่ผู้ประกอบกำรตั้งไว้เล็ก
น้อย ด้วยสำเหตุจำกกำรเกิดปัญหำอุทกภัยในหลำยจังหวัดใน
ภำคกลำงในช่วงไตรมำสสุ ดท้ ำยของปี ทำำ ให้ มีผ ล กระทบต่ อ
กำรใช้ จ่ ำ ยด้ ำ น IT ของภำคอุ ต สำหกรรมกำรผลิ ต ที่ ป ระสบ
ปัญหำนำ้ำ ท่วมโดยตรง และต่อกำรใช้จ่ำยของภำครัฐ ซึ่งถูกตัด
งบประมำณด้ำนกำรลงทุนด้ำนซอฟต์แวร์ลงเพื่อนำำ งบประมำณ
ไปใช้เพื่อแก้ไขปัญหำนำ้ำท่วมแทน
3-12

13. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
สำำ หรับปี 2555 กำรสำำ รวจผู้ประกอบกำรทำำ ให้คำดกำรณ์
ได้ว่ำ กำรเติบโตของตลำดซอฟต์แวร์และบริกำร (ส่วนที่ไม่รวม
Embedded System Software) จ ะ เ พิ่ ม ขึ้ น จ ำ ก ปี 2554
ประมำณร้อยละ 17 กำรขยำยตัวในอัตรำที่สูง ขึ้นดัง กล่ำวเกิด
จำกปัจจั ยต่ำงๆ ที่สำำ คั ญคื อ (1) เศรษฐกิจไทยโดยรวมมีก ำร
ฟื้ น ตั ว โดยสำำ นั ก งำนคณะกรรมกำรพั ฒ นำกำรเศรษฐกิ จ และ
สังคมแห่งชำติ คำดว่ำจะมีกำรขยำยตัวประมำณร้อยละ 5.5-6.5
ทำำให้สำขำเศรษฐกิจต่ำงๆ โดยเฉพำะภำคบริกำรสมัยใหม่ซึ่งใช้
ระบบ IT ในสัดส่วนที่สูง เช่น ธนำคำร กำรเงินและประกันภัย ค้ำ
ปลีก กำรแพทย์และสำธำรณสุข และโทรคมนำคมมีกำรขยำยตัว
ตำมไปด้ ว ย ในขณะเดี ย วกั น คำดว่ ำ ในปี 2555 ภำครั ฐ โดย
เฉพำะรัฐวิสำหกิจจะมีกำรลงทุนด้ำน IT เพื่อให้บริกำรประชำชน
อย่ำงต่อเนื่อง แม้ยังไม่มโครงกำรขนำดใหญ่ก็ตำม
ี
(2) นอกเหนือจำกกำรเติบโตโดยปรกติแล้ว กิ จกำรใน
ภำคบริ ก ำรหลำยแห่ ง ที่ ใ ช้ IT ในสั ด ส่ ว นที่ สู ง โดยเฉพำะใน
สำขำธนำคำร และโทรคมนำคม จะมีกำรลงทุนในปี 2555 มำก
ขึ้ น เพื่ อ เปลี่ ย นระบบ Core Banking และระบบ Billing ตำม
ลำำดับ โดยในกรณีของอุตสำหกรรมโทรคมนำคมนั้น คำดว่ำ จะ
มีกำรลงทุนในระบบ Billing เพื่อรองรับบริกำร 3G หลังจำกกำร
ประมู ลใบอนุญ ำตบริ ก ำรดั ง กล่ ำ ว ซึ่ ง มี กำำ หนดในช่ ว งครึ่ ง หลั ง
ของปี 2555 นอกจำกนี้ คำดว่ำ ควำมแพร่หลำยของโทรศัพท์
เคลื่ อ นที่ ร ะบบ 3G จะทำำ ให้ เ กิ ด ซอฟต์ แ วร์ ส นั บ สนุ น บริ ก ำร
location based ต่ำงๆ รวมทั้งระบบแผนที่ด้วย
(3) กำรขยำยตั ว ของบริ ก ำรบรอดแบนด์ อ ย่ ำ งต่ อ เนื่ อ ง
และควำมแพร่ห ลำยของ สมำร์ทดีไวซ์ (smart device) เช่น
สมำร์ ท โฟน (smart phone) และแท็ บ เล็ ต (tablet) จะทำำ ให้
เกิ ด ควำมต้ อ งกำร Mobile Application Software เพิ่ ม มำกขึ้ น
และทำำ ให้ธุรกิจบริกำรในหลำยสำขำแข่งขันกันในกำรเปิดช่อง
ทำงให้ บ ริ ก ำรข้ อ มู ล และกำรทำำ ธุ ร กรรมต่ ำ งๆ แก่ ลู ก ค้ ำ ผ่ ำ น
3-13

14. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
อุปกรณ์เหล่ำนี้ โดยเฉพำะธนำคำรพำณิชย์ ซึ่งต้องกำรพัฒนำ
ช่องทำงจำำหน่ำยที่หลำกหลำย (multi-channel sale) นอกจำก
นี้ กำรเปลี่ ย นแปลงดั ง กล่ ำ วยั ง จะผลั ก ดั น ให้ ผู้ ป ระกอบกำร
ซอฟต์ แ วร์ ส่ ว นใหญ่ ต้ อ งพั ฒ นำควำมสำมำรถในกำรผลิ ต
ซอฟต์แวร์ให้ใช้งำนได้กับอุปกรณ์ต่ำงๆ เหล่ำนี้ด้วย
(4) ควำมพยำยำมในกำรลดต้นทุนด้ำนลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์
ทำำ ให้ ผู้ ป ระกอบกำรในอุ ต สำหกรรมซอฟต์ แ วร์ แ ละบริ ก ำร
ซอฟต์ แ วร์ หั น ไปใช้ Open Source Software ในกำรพั ฒ นำ
ระบบของตนมำกยิ่ ง ขึ้ น แม้ ส่ ว นใหญ่ จ ะยั ง ไม่ ใ ช้ ชื่ อ Open
Source Software ในกำรทำำ กำรตลำด เพรำะเกรงว่ ำ จะทำำ ให้
รำคำตกก็ตำม
(5) ตลำดบริกำรซอฟต์แวร์โดยรวมยังจะขยำยตัวในอัตรำ
ที่สูงกว่ำตลำดซอฟต์แวร์เล็กน้อย เพรำะประกอบด้วยส่วนบริกำร
ที่ เ ติ บ โตควบคู่ ไ ปกั บ ซอฟต์ แ วร์ เช่ น Software Maintenance
Services แ ล ะ บ ริ ก ำ ร ส่ ว น ที่ เ ติ บ โ ต อ ย่ ำ ง ร ว ด เ ร็ ว เ ช่ น
Outsourcing และ SaaS ซึ่ ง เห็ น ได้ จ ำกที่ ผู้ ป ระกอบกำรที่ มี
สั ด ส่ ว นของบริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ สู ง มี อั ต รำกำรขยำยตั ว สู ง กว่ ำ ผู้
ป ร ะ ก อ บ ก ำ ร ที่ เ น้ น ผ ลิ ต แ ล ะ จำำ ห น่ ำ ย ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ เ ท่ ำ นั้ น
นอกจำกนี้ กำรพึ่งรำยได้จำกกำรบริกำรยังช่วยให้ผู้ประกอบกำร
มีกระแสรำยได้ทแน่นอนมำกขึ้นด้วย
ี่
(6) แม้จะมีกำรกล่ำวถึงกันมำก ผู้ประกอบกำรส่วนใหญ่ก็
เชื่ อ ว่ ำ Cloud Computing จะยั ง ไม่ ไ ด้ รั บ ควำมนิ ย มอย่ ำ งแพร่
หลำยในประเทศไทยใน 2-3 ปีนี้ โดยในช่วงนี้ผู้ใ ช้น่ำจะอยู่ใ น
ขั้นตอนของกำรศึกษำ ในขณะทีผู้ประกอบกำรบำงรำยอยู่ในช่วง
่
ทดลองตลำด ทั้ ง นี้ ค ำดว่ ำ งำนส่ ว นที่ จ ะสำมำรถใช้ Cloud
Computing ได้ ก่ อ นคื อ ส่ ว นที่ ไ ม่ มี ค วำมอ่ อ นไหวเรื่ อ งควำม
ปลอดภัย (Security)
อุ ต ส ำ ห ก ร ร ม ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ แ ล ะ บ ริ ก ำ ร ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ ข อ ง
3-14

15. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ประเทศไทย ยังคงมีอุปสรรคในกำรเติบโตที่สำำ คัญ 2 ประกำร
คื อ (1) กำรขำดแคลนบุ ค ลำกรที่ มี คุ ณ ภำพ ทำำ ให้ ไ ม่ ส ำมำรถ
ขยำยกำรผลิตได้ แม้ตลำดยังมีควำมต้องกำรที่ไม่ได้รับกำรตอบ
สนอง (2) กำรจัดจ้ำงซอฟต์แ วร์แ ละบริ กำรของภำครัฐ ยั ง คงมี
ปัญ หำ โดยเฉพำะในส่ ว นของกำรกำำ หนดขอบเขตของงำนใน
TOR ที่ไม่มีควำมชัดเจน ซึงทำำให้มีปัญหำในกำรตรวจรับงำน
่
สำำ หรั บ ตลำด Embedded System Software ปั จ จั ย ที่ มี
ผลต่ อ กำรขยำยตั ว ประกอบด้ ว ยปั จ จั ย ด้ ำ นอุ ป สงค์ แ ละปั จ จั ย
ด้ ำ นอุ ป ทำน ในส่ ว นของปั จ จั ย ด้ ำ นอุ ป สงค์ แรงผลั ก ดั น ให้ มี
ควำมต้ องกำรใช้ Embedded System Software ส่วนหนึ่ง เกิ ด
จำกแนวโน้ ม ของควำมต้ อ งกำรระบบควำมคุ ม กำรทำำ งำนของ
อุปกรณ์ไฟฟ้ำและอิเล็คทรอนิกส์ต่ำงๆ ที่มีควำมสำมำรถหรือมี
ประสิทธิภำพมำกขึ้น เช่น ในรถยนต์รำคำแพงจะต้องใช้ห น่วย
ควบคุมอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Control Unit หรือ ECU) ถึง
100 กว่ำหน่วยต่อคัน ซึ่งทำำงำนเชื่อมต่อกันได้ ทำำให้เกิดควำม
ต้องกำรซอฟต์แวร์สำำหรับระบบดังกล่ำวตำมไปด้วย
ปัจจัยด้ำนอุปสงค์ที่สำำคัญอีกประกำรหนึ่งคือ กฎระเบียบ
ของรัฐในประเทศไทยและในต่ำงประเทศ ทั้งกฎระเบียบด้ำนสิ่ง
แวดล้อม (Environmental Regulations) กฎระเบียบด้ำนควำม
ป ล อ ด ภั ย ข อ ง อ ำ ห ำ ร (Food Safety Regulations) ห รื อ
มำตรฐำนกำรประหยัดพลังงำนที่เข้มงวดมำกขึ้น ทำำให้เกิดควำม
ต้องกำรระบบเซ็นเซอร์ ระบบ Tracking และระบบควบคุมที่อยู่
ในรูปของ Embedded System โดยในกรณีของกฎระเบียบของ
รั ฐ ในต่ ำ งประเทศ จะทำำ ให้ เ กิ ด ควำมต้ อ งกำร Embedded
System จำำ นวนมำก แต่ บุ ค ลำกรในด้ ำ นนี้ ข องต่ ำ งประเทศก็
ขำดแคลน หรือมีค่ำจ้ำงระดับสูง จึงทำำให้เกิดกำรว่ำจ้ำงแรงงำน
ในประเทศไทย
ในขณะที่ ปั จ จั ย ด้ ำ นอุ ป สงค์ ทำำ ให้ ต ลำดมี แ นวโน้ ม ขยำย
ตั ว อย่ ำ งต่ อ เนื่ อ งในระยะยำว ปั จ จั ย ด้ ำ นอุ ป ทำนคื อ กำร
3-15

16. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ขำดแคลนแรงงำนในประเทศที่มีควำมรู้ควำมสำมำรถ ได้กลำย
มำเป็ น ข้ อ จำำ กั ด ที่ สำำ คั ญ ที่ สุ ด ต่ อ กำรเติ บ โตของอุ ต สำหกรรม
กำรขำดแคลนแรงงำนทำำให้มีกำรแย่งตัวบุคลำกรกันสูงมำกและ
ผลักดันให้ต้นทุนกำรผลิตในประเทศไทยสูงขึ้น แม้จะยังตำ่ำกว่ำ
ต้นทุนในประเทศที่พัฒนำแล้วก็ตำม
มูลค่าการผลิตจำาแนกตามภาคผู้ใช้หลัก และภาค
เศรษฐกิจ
ห ำ ก พิ จ ำ ร ณ ำ มู ล ค่ ำ ก ำ ร ผ ลิ ต ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ แ ล ะ บ ริ ก ำ ร
ซอฟต์แวร์แยกตำมภำคผู้ใช้หลักระหว่ำงภำครัฐซึ่งประกอบด้วย
หน่วยรำชกำรและรัฐวิสำหกิจ กับภำคเอกชน ในปี 2554 (ตำรำง
ที่ 3-4) พบว่ ำ ในตลำด Enterprise Software และ Mobile
Application Software นั้น สัดส่วนของลูกค้ำภำคเอกชนสูง ถึง
ร้ อ ยละ 63.6 และร้ อ ยละ 61.5 ตำมลำำ ดั บ ขณะที่ สั ด ส่ ว นของ
ภำครัฐคิดเป็นร้อยละ 36.4 และร้อยละ 38.5 ตำมลำำดับ ส่วนใน
ตลำดบริกำรซอฟต์แวร์ สัดส่วนของลูกค้ำภำคเอกชนสูงถึงร้อย
ละ 78.7 ขณะที่ภำครัฐมีสัดส่วนเพียงร้อยละ 21.3
ตารางที่ 3-4: สัดส่วนตลาดซอฟต์แวร์และบริการ
ซอฟต์แวร์
จำาแนกตามภาคผู้ใช้หลักปี 2554
สัดส่วน (ร้อยละ)
Enterpris Mobile Softwar
ภาคผู้ใช้หลัก
e Application e
Software Software Services
หน่วยรำชกำรและ 36.4 38.5 21.3
รัฐวิสำหกิจ
ภำคธุรกิจเอกชน 63.6 61.5 78.7
รวม 100 100 100
หมำยเหตุ: ภำคธุรกิจเอกชน หมำยถึง ธุรกิจที่มีคอมพิวเตอร์ใช้
3-16

17. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
งำนมำกกว่ำ 20 เครื่อง
หำกพิจำรณำจำำแนกตำมภำคเศรษฐกิจดังแสดงในตำรำง
ที่ 3-5 พบว่ำ ในตลำด Enterprise Software สำขำที่มีสัดส่วน
กำรใช้จ่ำยมำกที่สุด คือ สำขำกำรเงิน (ร้อยละ 41.2) รองลงมำ
คือ ภำครำชกำร (ไม่รวมรัฐวิสำหกิจ) (ร้อยละ 26.2) และสำขำ
ยำนยนต์ แ ละชิ้ น ส่ ว น (ร้ อ ยละ 6.6) ส่ ว นในตลำด Mobile
Application Software สำขำที่มีสัดส่วนกำรใช้จ่ำยมำกที่สุด คือ
สำขำกำรเงิน (ร้อยละ 35.5) รองลงมำคือ สำขำพลังงำน (ร้อย
ละ 20.3) และภำครำชกำร (ไม่รวมรัฐวิสำหกิจ) (ร้อยละ 16.7)
และในตลำดบริกำรซอฟต์แวร์ สำขำกำรเงินมีสัดส่วนกำรใช้จ่ำย
มำกที่สุด (ร้อยละ 23.6) รองลงมำคือ สำขำขนส่งและโลจิสติ
กส์ (ร้อยละ 20.3) และภำครำชกำร (ไม่รวมรัฐวิสำหกิจ) (ร้อย
ละ 15.1)
ตารางที่ 3-5: สัดส่วนตลาดซอฟต์แวร์และบริการ
ซอฟต์แวร์ จำาแนกตาม ภาคเศรษฐกิจ ปี 2554
ภาคเศรษฐกิจ สัดส่วน (ร้อยละ)
Enterpri Mobile Softwar
se Application e
Softwar Software Services
3-17

18. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
e
กระทรวง ทบวง กรม 26.2 16.7 15.1
และหน่ ว ยงำนรำชกำร
(ไม่รวมรัฐวิสำหกิจ)
กำรเงิน 41.4 35.5 23.6
โทรคมนำคม 2.5 11.5 7.2
กำรศึกษำ 5.9 1.4 2.5
พลังงำน 2.4 20.3 5.1
ขนส่งและโลจิสติกส์ 1.8 1.5 20.3
ก ำ ร ผ ลิ ต แ ล ะ แ ป ร รู ป 2.9 11.8 6.0
อำหำร
ยำนยนต์และชิ้นส่วน 6.6 0.4 11.9
ก ำ ร แ พ ท ย์ แ ล ะ 3.5 0.0 2.5
สำธำรณสุข
ธุรกิจค้ำปลีก 2.9 0.1 2.1
ท่องเที่ยว 0.3 0.8 1.1
อัญมณี 0.6 0.0 0.0
อื่นๆ 3.0 0.0 2.6
รวม 100 100 100
ในตลำด Embedded System Software สัดส่วนตลำดใน
อุ ต สำหกรรมต่ ำ งๆ แสดงในแผนภำพที่ 3-5 จำกแผนภำพดั ง
กล่ำวจะเห็นว่ำ สำขำที่มีกำรใช้ Embedded System Software
มำกที่สุด ได้แก่ สำขำยำนยนต์ (ร้อยละ 61) รองลงมำคือ ภำค
รำชกำร (ไม่รวมรัฐวิสำหกิจ) (ร้อยละ 28.7)
แผนภาพที่ 3-5 สัดส่วนตลาด Embedded System
3-18

19. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
Software ในอุตสาหกรรมต่างๆ
กำรใช้ซอฟต์แวร์ในภำครำชกำร (ไม่รวมรัฐวิสำหกิจ) ในปี
2554 นั้นถึงแม้รัฐบำลจะไม่มีกำรริเริ่มโครงกำร IT ขนำดใหญ่
หรื อ โครงกำรใหม่ ๆ มำกนั ก แต่ ก ำรซื้ อ เพื่ อ ทดแทนและกำร
อัพเกรดซอฟต์แวร์ก็ยังคงมีอยู่ ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นผลมำจำกระบบ
กำรจัดสรรงบประมำณที่มักจะกำำหนดงบประมำณในแต่ละปีตำม
ปีก่อนหน้ำ
ภำคธนำคำรยังคงเป็นภำคที่มีกำรใช้ซอฟต์แวร์มำกอย่ำง
ต่อเนื่อง เนื่องจำกมีกำรแข่งขันสูง โดยเฉพำะในส่วนของกำรทำำ
Retail Banking ซึ่งต้ องกำรระบบ Business Intelligence และ
Customer Relationship Management โดยธนำคำรพำณิ ช ย์
ขนำดใหญ่จะมีกำรลงทุนด้ำนซอฟต์แวร์ไม่ตำ่ำกว่ำปีละ 500 ล้ำน
บำทเพื่อบำำรุงรักษำระบบเดิมและ/หรือทดแทนระบบเก่ำ โดยใน
ปี 2554 นี้ ธนำคำรหลำยแห่ง ก็มีกำรปรับปรุง ระบบบริกำรหลัก
(Core Banking) ที่ยังมีกำรดำำเนินงำนอย่ำงต่อเนื่องจำกปีก่อนๆ
เช่ น เดี ย วกั น โดยบำงธนำคำรได้ เ ปลี่ ย นระบบ Core Banking
ของตนให้สำมำรถรองรับกำรทำำงำนที่ต้องกำรควำมยืดหยุ่นมำก
3-19

20. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
ขึ้น
ภำคโทรคมนำคมเป็นภำคที่เคยมีสัดส่วนกำรใช้ซอฟต์แวร์
สูงในอดีตที่ผ่ำนมำ อย่ำงไรก็ตำม ในปี 2554 นี้ กำรลงทุนด้ำน
ซอฟต์แวร์ลดลงเนื่องจำกเป็นช่วงปลำยของสัญญำสัมปทำน ซึง ่
กำำ หนดให้ผู้ประกอบกำรต้องโอนมอบระบบต่ำงๆ ที่ลงทุน รวม
ทั้งระบบ IT ให้แ ก่รัฐวิสำหกิจเจ้ำของสัมปทำน ผู้ประกอบกำร
ส่วนใหญ่จึงรอกำรลงทุนต่ำงๆ หลังจำกได้รับใบอนุญำต แทน
กำรประกอบกำรภำยใต้ สั ม ปทำน เว้ น แต่ ร ำยที่ มี อ ำยุ สั ม ปทำน
เหลืออยู่นำน
ในส่วนของกำรใช้ซอฟต์แวร์ในภำคกำรศึกษำในปี 2554
นั้นยังอยู่ในระดับที่สูงต่อเนื่อง โดยมีกำรปรับปรุงระบบ IT ของ
มหำวิทยำลัยเอกชนหลำยแห่ง ทั้งกำรปรับปรุงระบบกำรบริหำร
จัดกำร (Back Office) และกำรวำงระบบเพื่อให้เกิดกำรเชื่อมต่อ
แบบออนไลน์ เป็นต้น
สำำหรับกำรใช้ซอฟต์แวร์ในกำรสนับสนุนกำรขนส่งและโล
จิสติกส์ มีกำรเติบโตอยู่ใ นระดับที่ดีอย่ ำงต่อเนื่องในระยะเวลำ
หนึ่งแล้ว เนื่องจำกผู้ประกอบกำรเห็นว่ำ กำรใช้ซ อฟต์แ วร์เพื่อ
บริ ห ำรจั ด กำรระบบกำรขนส่ ง และโลจิ ส ติ ก ส์ ช่ ว ยให้ เ กิ ด กำร
ประหยัดต้นทุนและทำำให้เกิดกำรบริหำรจัดกำรที่มีประสิทธิภำพ
มำกขึ้น ตลำดในส่วนนี้มีแนวโน้มกำรขยำยตัวได้อีกมำก หำกมี
กำรนำำเทคโนโลยี 3G มำใช้อย่ำงกว้ำงขวำง โดยเฉพำะกำรใช้
บริกำรในกลุ่ม แอพพลิเคชั่นที่เกี่ยวกับ Location Based
Services ซึ่งเดิมถูกจำำกัดจำก Bandwidth ในกำรสื่อสำร
สำำหรับภำคที่มีกำรลดหรือชะลอกำรลงทุนด้ำนซอฟต์แวร์
อย่ ำงเห็น ได้ ชัด ได้แ ก่ ภำคอุ ต สำหกรรมกำรผลิ ต เนื่ อ งจำก
กำรชะลอตัวของภำคกำรส่งออกและสภำวะเศรษฐกิจ ทั่วโลก
ที่ ยั ง ฟื้ น ตั ว ไม่ ดี นั ก ประกอบกั บ กำรประสบปั ญ หำอุ ท กภั ย ครั้ ง
ใหญ่ในปี 2554
3-20

21. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
แนวโน้มเทคโนโลยี
แนวโน้มเทคโนโลยีซึ่งน่ำจะมีผลต่อกำรเปลี่ยนแปลงและ
กำรเติบโตของตลำดซอฟต์แวร์ในอนำคตได้แก่
1. เทคโนโลยีสื่อสารไร้สายความเร็วสูง ทั้งระบบ 3G
และ LTE (Long Term Evolution)
เทคโนโลยีสื่อสำรไร้สำยควำมเร็วสูงทั้ง 3G ซึงสำมำรถส่ง
่
ข้ อ มู ล ด้ ว ยควำมเร็ ว สู ง สุ ด 2/4 Mbps และ LTE ซึ่ ง สำมำรถส่ ง
ข้ อ มู ล ด้ ว ยควำมเร็ ว สู ง สุ ด 50/100 Mbps จะมี ส่ ว นผลั ก ดั น ให้
เกิ ด บริ ก ำรและกำรพั ฒ นำซอฟต์ แ วร์ ใ หม่ ๆ ในประเทศไทย
เทคโนโลยี ดั ง กล่ ำ วน่ ำ จะถู ก นำำ มำใช้ ห ลั ง จำกที่ กสทช. เปิ ด
ประมู ล ใบอนุ ญ ำตบริ ก ำร 3G และ LTE ในปี 2554 และ 2555
ตำมลำำดับ
2. เ ท ค โ น โ ล ยี อุ ป ก ร ณ์ ป ล า ย ท า ง (terminal
device) ของผู้ ใ ช้ เ ปลี่ ย นไปสู่ ส มาร์ ท โฟนและแท็ บ เล็ ต
มากขึ้น
เทคโนโลยีอุปกรณ์ปลำยทำงของผู้ใช้เปลี่ยนจำกเครื่อง
คอมพิ ว เตอร์ ส่ ว นบุ ค คล (PC) หรือโทรศั พ ท์ เคลื่ อ นที่ แ บบเดิ ม
(feature phone) ไปสู่สมำร์ทโฟน (เช่น iPhone และโทรศัพท์
ที่ใช้ระบบปฏิบัติกำรแอนดรอย์ (Android OS) หรืออุปกรณ์อื่นๆ
ที่ส ำมำรถสื่ อ สำรข้ อมู ลควำมเร็ วสู ง ได้ เช่ น แท็ บ เล็ ต (tablet)
ซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อกำรเติบโตของตลำดซอฟต์แ วร์ สำำ หรับ
อุปกรณ์พกพำขนำดเล็ก (Mobile Application Software)
นิ ต ย ส ำ ร The Economist ป ร ะ จำำ วั น ที่ 8-14 ตุ ล ำ ค ม
2011 วิเครำะห์ว่ำ ปี 2011 เป็นปีแรกที่ยอดขำยสมำร์ทโฟนและ
แท็ บ เล็ ต สู ง กว่ ำ ยอดขำยเครื่ อ งคอมพิ ว เตอร์ ส่ ว นบุ ค คลและ
แลปท็ อ ปเป็ น ครั้ ง แรก และคำดว่ ำ ภำยในปี 2020 จะมี ก ำรใช้
สมำร์ทโฟนและแท็บเล็ตเชื่อมต่อเข้ำกับอินเทอร์เน็ตรวมทั้งสิ้น
มำกกว่ำ 1 หมื่นล้ำนเครื่องทั่วโลก
3-21

22. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
สำำ หรั บ ประเทศไทย IDC3 ได้ ค ำดกำรณ์ ว่ ำ ปี 2012 จะ
เป็ น ปีแ รกที่ย อดขำยสมำร์ ทโฟนและแท็บ เล็ ตสู ง กว่ำ ยอดขำย
เครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลเป็นครั้งแรก โดยสมำร์ทโฟนและ
แท็บเล็ตจะมียอดขำย 6.7 ล้ำนเครื่อง ขณะที่เครื่องคอมพิวเตอร์
ส่วนบุคคลจะมียอดขำยเพียง 4.1 ล้ำนเครื่อง
3. IT consumerisation
IT consumerisation หมำยถึง กำรที่พนักงำนขององค์กร
ต่ำงๆ รวมทั้ งบริษั ทชั้ น นำำ ในประเทศไทยได้ ผ สมผสำนกำรใช้
อุปกรณ์เทคโนโลยีและแอพพลิเคชั่นด้ำนธุรกิจและส่วนตัวเข้ำ
ด้ ว ยกั น โดยเฉพำะพนั ก งำนใหม่ ซึ่ ง เติ บ โตมำในยุ ค ของ
อินเทอร์เน็ตและเคยชินกับกำรใช้ smart device ต่ำงๆ ผลกระ
ทบที่ ต ำมมำคื อ แผนก IT ซึ่ ง เดิ ม มั ก จะกำำ หนดและควบคุ ม
เทคโนโลยีสำำ หรับพนักงำนเพื่อใช้ในกำรทำำ งำน ต้องเผชิญกับ
กำรเปลี่ยนแปลงในกำรกำำหนดว่ำจะควบคุมเครือข่ำยและจัดกำร
เทคโนโลยีซึ่งไม่ได้จัดหำโดยแผนก IT เช่น สมำร์ทโฟนและ
แท็ บ เล็ ต ได้ อ ย่ ำ งไรจึ ง จะสำมำรถอำำ นวยควำมสะดวกให้ แ ก่
พนั ก งำน โดยไม่ ก่ อ ให้ เ กิ ด ปั ญ หำควำมปลอดภั ย (security)
ของระบบ
4. การให้ บ ริ ก ารประมวลผลแบบกลุ่ ม เมฆ (Cloud
Computing Service)
ก ำ ร ใ ห้ บ ริ ก ำ ร ป ร ะ ม ว ล ผ ล แ บ บ ก ลุ่ ม เ ม ฆ (Cloud
Computing Service) หมำยถึง กำรให้บริกำรโครงสร้ำงพื้นฐำน
ท ำ ง เ ท ค โ น โ ล ยี ส ำ ร ส น เ ท ศ ข น ำ ด ใ ห ญ่ เ ส มื อ น จ ริ ง
(Virtualization) และมีควำมยืดหยุ่นสูงในกำรปรับเปลี่ยนควำม
สำมำรถในกำรทำำ งำนให้ เ หมำะสมกั บ สภำพกำรใช้ ง ำน โดย
เป็ น กำรใช้ ง ำนผ่ ำ นทำงอิ น เทอร์ เ น็ ต และคิ ด ค่ ำ บริ ก ำรตำม
ป ริ ม ำ ณ ที่ ใ ช้ จ ริ ง โ ด ย ใ น ส่ ว น ข อ ง ก ำ ร ใ ห้ บ ริ ก ำ ร Cloud
3 “2012 will prove to be a challenging year for Thailand’s ICT markets,
say IDC”, IDC, 2012.
3-22

23. สรุปผลสำำรวจตลำดเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรของประเทศไทยปี 25
54 และประมำณกำรปี 2555
Computing แบบที่ ใ ห้ บ ริ ก ำรซอฟต์ แ วร์ คื อ Software as a
Service (SaaS) ที่เป็นแอพพลิเคชั่นซอฟต์แวร์
ในต่ำงประเทศ กำรให้บริกำร Cloud computing ได้แพร่
หลำยมำกขึ้นทั้งด้ำนซอฟต์แวร์ (SaaS) แพลทฟอร์ม (Platform
as a Service: PaaS) และโดยเฉพำะอย่ำงยิ่งโครงสร้ำงพื้นฐำน
(Infrastructure as a Service: IaaS) โดย IDC รำยงำนว่ ำ
ภำคธุ รกิ จจะปรั บ เปลี่ย นจำกกำรใช้ ระบบแบบส่ ว นตั ว (private
cloud) ไปสู่ระบบแบบสำธำรณะ (public cloud) มำกขึ้น ทำำให้
เกิดระบบแบบผสม (hybrid could) กล่ำวคือ ระบบกำรใช้แบบ
ส่วนตัวเป็นโครงสร้ำงพื้นฐำนแบบปิดใช้เฉพำะในองค์กรและเน้น
ด้ ำ นควำมปลอดภั ย และควำมเป็ น ส่ ว นตั ว ขณะที่ ร ะบบกำรใช้
แบบสำธำรณะเป็ น โครงสร้ ำ งพื้ น ฐำนแบบเปิ ด สำำ หรั บ ผู้ ใ ช้ง ำน
ทั่วไปและไม่เน้นควำมเป็นส่วนตัว ส่วนระบบผสมเป็นกำรผสม
ผสำนระหว่ำงระบบกำรใช้แบบสำธำรณะและแบบส่วนตัว โดย
ภำคธุรกิจที่มีกำรใช้ระบบแบบส่วนตัวจะหันไปใช้ระบบแบบเปิด
มำกขึ้น โดยเฉพำะสำำหรับงำนที่ไม่สำำคัญและไม่จำำเป็นต้องเน้น
ด้ำนควำมปลอดภัยสูงเพื่อให้สอดคล้องกับกำรจัดกำรทรัพยำกร
ทีเหมำะสมให้มำกขึ้น
่
ในประเทศไทย คำดว่ำ Cloud computing จะยังไม่ได้รับ
ควำมนิยมอย่ำงแพร่หลำยในประเทศไทยในระยะเวลำ 2-3 ปีนี้
โดยในช่วงนี้ผู้ใช้น่ำจะอยู่ในขั้นตอนของกำรศึกษำ ในขณะที่ผู้
ประกอบกำรบำงรำยอยู่ในช่วงทดลองตลำด
3-23