2. Ο Σόλωνας
• Χάρισε τα χρέη των πολιτών και απελευθέρωσε όσους είχαν
γίνει δούλοι από τα χρέη. Ο νόμος αυτός, επειδή απάλλαξε το
λαό από ένα πολύ μεγάλο βάρος, ονομάστηκε σεισάχθεια (σείω
το άχθος = διώχνω το βάρος).
• Χώρισε τους Αθηναίους σε τέσσερις τάξεις, ανάλογα με το
εισόδημά τους. Άρχοντες είχαν δικαίωμα να γίνουν μόνο οι
πλουσιότεροι.
• Ενίσχυσε πολιτικά και τους φτωχούς, γιατί η εκκλησία του
δήμου, δηλαδή η συνέλευση των πολιτών, πήρε μεγάλη δύναμη.
Αποφάσιζε για όλα τα σπουδαία ζητήματα και ψήφιζε τους
νόμους, που προετοίμαζε η βουλή των τετρακοσίων.
• Ίδρυσε και ένα μεγάλο λαϊκό δικαστήριο, την Ηλιαία. Έγιναν
έτσι, μεγάλα βήματα προς τη δημοκρατία
3. • Ούτε και με τους νόμους του Σόλωνα
ησύχασαν οι Αθηναίοι. Οι φτωχοί ήθελαν
αναδασμό, δηλαδή ξαναμοίρασμα της γης. Οι
ευγενείς έχασαν μεγάλο μέρος από την παλιά
τους εξουσία και δυσαρεστήθηκαν. Τότε, ο
Πεισίστρατος κατόρθωσε να κερδίσει την
υποστήριξη πολλών πολιτών και να γίνει
τύραννος.
Ο ίδιος ο Πεισίστρατος υποστήριξε τους
αγρότες και έκανε πολλά έργα στην Αθήνα.
6. Οι απόπειρες του
Πεισίστρατου να πάρει ην
εξουσία (3)
• Στην πρώτη του απόπειρα να κατακτήσει την εξουσία ο Πεισίστρατος
σκαρφίστηκε το εξής τέχνασμα: αφού τραυματίστηκε μόνος του,
εμφανίστηκε στην Αγορά καταματωμένος και άρχισε να διηγείται το
πώς, ενώ αυτός υπερασπιζόταν τα δίκαια των αδυνάτων, οι αντίπαλοί
του τού επιτέθηκαν και λίγο έλειψε να τον σκοτώσουν. Οι Αθηναίοι
τον πίστεψαν και, για να τον προστατέψουν από τους εχθρούς του, του
έδωσαν προσωπική φρουρά 50 κορυνηφόρους (άνδρες οπλισμένους με
ρόπαλα). Με «μαγιά» την προσωπική του φρουρά ο Πεισίστρατος, το
560 π.X., συγκέντρωσε και άλλους μισθοφόρους και κατέλαβε την
Ακρόπολη και την εξουσία. Οχι όμως για πολύ. Ο Μεγακλής και ο
Λυκούργος ξέχασαν τις διαφορές τους, συμμάχησαν εναντίον του και
ενωμένοι κατάφεραν να πάρουν την εξουσία από τα χέρια του
Πεισίστρατου και να τον εξορίσουν.
7. • Για να μπορέσει ο Πεισίστρατος να εγκαταστήσει τη νέα
τυραννίδα του επινόησε άλλο τέχνασμα. Εβαλε πάνω σε άρμα
μια νεαρή γυναίκα ντυμένη με πανοπλία και περικεφαλαία και
εν πομπή την έφερε από την Παιανία στην Ακρόπολη
διαδίδοντας ότι ήρθε η ίδια η Αθηνά για να τον στέψει
άρχοντα της πόλης. Ο λαός της Αθήνας εντυπωσιάστηκε και
ο Πεισίστρατος ξανάγινε τύραννος το 558 π.X. Αλλά και
πάλι για λίγο.
8.
9. • Ο Πεισίστρατος τότε έφυγε και πήγε αρχικά στην Εύβοια και μετά στη
Μακεδονία όπου στο Παγγαίο όρος απέκτησε τον έλεγχο ορυχείων
χρυσού και αργύρου και πλούτισε. Ετσι μπορούσε πλέον να συντηρεί
έναν αρκετά μεγάλο στρατό μισθοφόρων.
•
Τον στρατό του ο Πεισίστρατος τον συγκέντρωσε στην Ερέτρια και
από εκεί έπλευσε στον Μαραθώνα απ' όπου εκστράτευσε εναντίον της
Αθήνας.
• μπήκε θριαμβευτής στην Αθήνα το 546 π.X., ένδεκα χρόνια αφότου
τον είχαν διώξει ως προδότη, και επέβαλε την τρίτη τυραννίδα του
την οποία διατήρησε ισοβίως.
10.
11. • Μολονότι ο Πεισίστρατος κατέκτησε την Αθήνα με ξένο
στρατό, δεν κατέλυσε τους ισχύοντες θεσμούς. Αντίθετα
σεβάστηκε τους νόμους του Σόλωνα.
• Πεισίστρατος κράτησε τις υποσχέσεις που έδινε κάποτε στους
οπαδούς του: τα κτήματα που δήμευσε από τους εξόριστους
Παραλίους και Πεδιακούς τα μοίρασε στους ακτήμονες και
έκανε αναδασμό της γης, κάτι που δεν είχε τολμήσει να κάνει ο
Σόλων. Επιπλέον έδωσε στους αγρότες χαμηλότοκα δάνεια
ώστε τους μήνες όπου περίμεναν να συλλέξουν τη σοδειά τους
να μην αναγκάζονται να μπαίνουν στην πόλη αναζητώντας
δουλειά. Θέσπισε επίσης κινητά δικαστήρια τα οποία
περιόδευαν στην ύπαιθρο για την επίλυση των διαφορών. Με
τον τρόπο αυτό ο Πεισίστρατος περιόρισε την αστυφιλία και
αύξησε την αγροτική παραγωγή.
12. • Ο Πεισίστρατος ενθάρρυνε και τη βιοτεχνία και το
εμπόριο και επέβαλε τη φορολογία της δεκάτης (10%
επί του εισοδήματος). Με τα χρήματα που εισέπραττε
από τους φόρους κατασκεύασε δρόμους και πολλά άλλα
δημόσια έργα, μνημεία και ναούς που ομόρφυναν την
Αττική αλλά ταυτόχρονα πρόσφεραν δουλειά στον
αστικό πληθυσμό. Μερικά από τα διασημότερα έργα της
εποχής του Πεισίστρατου ήταν το υδραγωγείο, η
Εννεάκρουνος ή Καλλιρρόη, το Εκατόμπεδον στην
Ακρόπολη προς τιμήν της Αθηνάς, εκεί όπου αργότερα
χτίστηκε ο Παρθενώνας, και ο ναός του Ολυμπίου
Διός,
13. • Στα 20 σχεδόν χρόνια της τρίτης τυραννίδας του
Πεισίστρατου η Αττική δεν ενεπλάκη σε πόλεμο. Οι
σχέσεις του Πεισίστρατου με τους επικίνδυνους
γείτονες, κυρίως τη Μεγαρίδα την οποία είχε
κατατροπώσει παλαιότερα με νικηφόρο πόλεμο,
υπήρξαν άριστες. Το ίδιο και με τις περισσότερες
ελληνικές πόλεις. Σύμφωνα με τις ιστορικές
μαρτυρίες η τυραννίδα του Πεισίστρατου ήταν
μάλλον ήπια, σχεδόν «δημοκρατική».
•
Μετά τον θάνατο του Πεισίστρατου τον διαδέχθηκαν
οι γιοι του Ιππίας και Ιππαρχος, οι οποίοι και
υπήρξαν οι τελευταίοι τύραννοι της Αθήνας.
