1. Qubadlının azad olunması
Qubadlı rayonu 1993-cü il avqustun 31-də Erməmistan ordu hissələrinin
hücumu nəticəsində işğal edilmişdir. Onda Qubadlı şəhəri və rayonun 94
kəndi erməni qüvvələrinin nəzarətinə keçib, rayonun 30 minə yaxın
əhalisi yurd-yuvasından didərgin düşmüşdür.
Azərbaycan Ordusunun sentyabrın 27-də başladığı əks-hücum
nəticəsində aparılan uğurlu döyüş əməliyyatları ilə 2020-ci il oktyabrın
25-də Qubadlı şəhəri erməni işğalından azad edildi. Bununla da Qubadlı
rayonu üzərində Azərbaycanın suverenliyi bərqərar olmuş, Azərbaycan
Respublikasının ərazi bütövlüyü bərpa olunmuşdur. Bununla əlaqədar,
2020-ci il noyabrın 26-da “ Qubadlının azad olunmasına görə” medalı
təsis edildi. Azərbaycan Respublikasının Qubadlı rayonunun işğaldan
azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək
şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdirmiş Azərbaycan Respublikası
Silahlı Qüvvələrinin 15189 hərbi qulluqçusu Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin müvafiq sərəncamları ilə “Qubadlının azad olunmasına
görə” medalı ilə təltif edildilər.
Rayonun bir hissəsi aran olsa da, əsas hissəsi dağlıqdır. Dağlıq yerlər
meşə örtüyünə bürünmüşdür. Rayonun dağlarındakı şəfalı bulaqları can
dərmanıdır. Ərazisindən daim axırlı Həkəri və Bərgüşad çayları keçir.
Kəndlərin əksər hissəsidə Həkəri və Bərgüşad çayları ətrafında
yerləşirdi. Qubadlı kənd təsərrüfatı rayonudur. Burada işğala qədər taxıl,
üzüm, tütün, bostan məhsulları istehsal edilir, heyvandarlıqla məşğul
olunurdu. Son illər sənaye sahələri də rayonun iqtisadiyyatında yer
tutmağa başlamışdı. Qubadlıda bundan başqa mərmər karxanası da var
idi.
Qubadlı və onun ətrafında yerləşən kəndlər hələ XVIII əsrdə Qarabağ
inzibati ərazisinə daxil idi. Qubadlı şəhəri Qarabağ yaylasının cənub-
şərqində, yerləşir. Ermənistanın Gorus, Qafan rayonları və Zəngilan,
Cəbrayıl, Laçın və Xocavənd rayonları ilə həmsərhəddir.
İşğaldan qabaqkı illərdə qəsəbə və kəndlərdə onlarla yeni ictimai və
yaşayış binaları tikilmiş, bağlar, xiyabanlar, meydanlar, körpülər
salınmış, yollar çəkilmişdir. İşğal nəticəsində 7278 fərdi yaşayış evi, 64
inzibati bina, 148 sosial obyekti, 161 mədəniyyət obyekti, 7 məscid, 16
körpü dağıdılmış və yararsız vəziyyətə salınmışdır. 1080 ədəd kənd
təsərrüfatı obyekti, 650 km avtomobil yolu, 2 su anbarı, 150 km
magistral su xətləri, 4830 km elektrik xətləri, 165 km magistral qaz boru
2. xətti, 9 tikinti idarəsi, 4 yol idarəsi, 18 ədəd dəyirman, 4 ədəd su nasos
stansiyası, 120 ədəd elektrik yarımstansiyası və transformatorlar
tamamilə dağıdılmışdır.
Qubadlı Azərbaycan tarixinə görkəmli şəxsiyyətlər vermişdir. Biz fəxr
edirik ki, Qubadlıda Qaçaq Nəbidən, Əliyar Əliyevdən başlanan
qəhrəmanlıq yolu bu gün Şükür Həmidov və digərləri tərəfindən davam
etdirilir. Qarabağ müharibəsi iştirakçısı, Milli Qəhrəman polkovnik
Şükür Həmidov da məhz Qubadlı rayonunun yetirməsidir. Polkovnik
Həmidovun 2016-cı ilin aprelində erməni işğalçıları ilə döyüşdə
göstərdiyi qəhrəmanlıq, Lələtəpə yüksəkliyinin düşməndən azad
edilməsindəki böyük şücaət göstərərək Milli Qəhrəman adına layiq
görülmüşdür.
Qeyd etmək lazımdır ki, müharibənin gedişində xalq-dövlət-ordu birliyi
daha da möhkəmləndi. Azərbaycan Respublikasının bütün vətəndaşları
etnik, sosial, dini baxımdan bütövlük nümayiş etdirdi, ön və arxa
cəbhədə mükəmməl birlik yarandı. Arxa cəbhədə olan vətəndaşlar
vuruşan orduya kütləvi yardım kampaniyaları keçirir,qanvermə
aksiyaları təşkil edir, həmçinin müxtəlif formalarla mənəvi dəstək
olurdular.
Bütün bunlara görə, Ali Baş Komandan, böyük sərkərdə, bu Qələbənin
bizə yaşadan cənab İlham Əliyevə borcluyuq. Vətən uğrunda canını
qurban vermiş şəhidlərimizin ruhu qarşısında baş əyirik. 30 ildən çoxdur
əzablı, məşəqqətli məcburi köçkünlük həyatı yaşayan insanlarımız öz
doğma yurd yerlərinə qayıdıb yaşayacaqlar. Azərbaycanın həmin
guşələri yenidən dirçələcək, yurd yerlərimiz, işğaldan azad olunmuş
ərazilərimiz yenidən qaynar həyatına dönəcək. Qarabağ Azərbaycandır!
Yaşasın müstəqil, azad Azərbaycan!