Presentatie Een verwarmingsinstallatie in evenwicht
•
1 like•4,758 views
Naast de productiewijze, de kwaliteit van de warmtedistributie en de manier waarop de warmte wordt afgegeven, is de hydraulische regeling van de installatie een van de vier elementen die bepalend zijn voor de kwaliteit en het energetische aspect van een verwarmingsinstallatie. Om een antwoord te geven op heel wat vragen hieromtrent organiseert Bouwunie Installateurs, in samenwerking met de firma’s TA Hydronics, Watts-Industries, Spirotech, I-theses, Testo en Grundfos een praktijkgerichte seminarie.
Recommended
More Related Content
Similar to Presentatie Een verwarmingsinstallatie in evenwicht
Similar to Presentatie Een verwarmingsinstallatie in evenwicht (20)
Presentatie Een verwarmingsinstallatie in evenwicht
- 2. Premies 2013
- 3. Premies bestaande woningen. Welke? ‐ Netbeheerders: ‐ Voor condensatieketels: enkel voor beschermde afnemers (800 €) ‐ Voor warmtepompen ‐ Voor zonneboilers ‐ Renovatiepremie of verbeterings‐ of aanpassingspremie ‐ Premies lokale besturen
- 4. Premies netbeheerder (1) (Eandis of Infrax) ‐ De netbeheerders geven dezelfde vastgelegde premies. Overal dezelfde voorwaarden ‐ De premies zijn geldig voor facturen met factuurdatum vanaf 1/1/2013 ‐ Alle werken dienen uitgevoerd en gefactureerd te worden door een aannemer ‐ Enkel woningen die zijn aangesloten op het distributienet van de netbeheerder vóór 1/1/2006 komen in aanmerking. (geen herbouw)
- 5. Premies netbeheerder (2) (Eandis of Infrax) ‐ De aanvraagformulieren dienen opgestuurd te worden naar de netbeheerder, uiterlijk 12 maanden na factuurdatum of online indienen. ‐ Per uitvoeringsadres kan de premie maar 1 keer worden aangevraagd gedurende een periode van 12 maanden voor éénzelfde type investering. Indien er meerdere facturen zijn, dienen deze samen te worden ingediend in 1 aanvraagdossier. ‐ De aanvraagformulieren en de volledige voorwaarden kunt u downloaden op www.infrax.be of www.eandis.be ‐ 50% hogere premie voor BA op andere maatregelen
- 6. ‐ Welke premie? ‐ Premie = afhankelijk van de COP (winstfactor) van de warmtepomp, max. 1.700 euro ‐ Bij vervanging elektrische weerstandsverwarming (=via uitsluitend nachttarief) door een warmtepomp: verdubbeling van premiebedrag Premie warmtepomp via netbeheerder 2013 (1) Premie Maximale premie Elektrische warmtepomp* € 270 x (0,87 x COP) - 2,5) x Pn € 1700 en max 100% v.d. factuur Gaswarmtepomp* € 270 x (0,87 x COP) - 1) x P € 1700 en max 100% v.d. factuur * Pn = het nominaal elektrisch compressorvermogen bij verwarming (kW); P = geïnstalleerd gasvermogen (kW)
- 7. ‐ Voor welke warmtepompen? ‐ Zowel elektrische als gaswarmtepompen ‐ Mag niet gebruikt worden voor actieve koeling noch zwembadverwarming Premie warmtepomp via netbeheerder 2013 (2) Technische voorwaarden van de netbeheerders voor elektrische warmtepompen Gemeten volgens EN14511 Soort Min. COP Bron t Afgifte bodem/water 4,3 0 35 water/water 5,1 10 C 35 C lucht/water 3,1 2 C 35 C lucht/lucht 2,9 2 C 20 C Gemeten volgens CETIAT Soort Min. COP Bron t Afgifte directverdamping/ water 4,3 0 C 35 C directverdamping/ directcondensatie 4,3 0 C 35 C
- 8. Technische voorwaarden: ‐ Volgens ‘code van goede praktijk voor de toepassing van warmtepompsystemen in de woningbouw’ ‐ Warmteafgifte op max. 40°C ‐ 2 jaar garantie voor warmtepomp ‐ Reserveonderdelen min 10 jaar beschikbaar na aankoop ‐ Plannings‐ en technische documentatie, installatiehandleiding, gebruikershandleiding en opleverings‐ en herstellingsdocumentatie in NL Premie warmtepomp via netbeheerder 2013 (3)
- 9. Waarvoor? ‐ Voor SWW, al dan niet in combinatie met cv. Waarvoor niet: ‐niet voor zwembadverwarming ‐niet voor uitbreiding of vervanging van bestaand systeem ‐uitsluitend naverwarmen op basis van elektrische weerstandsverwarming wordt niet aanvaard, tenzij er al elektrische boiler was Installatie van een thermisch zonne‐energiesysteem (1)
- 10. Bij aanvraag te voegen: ‐ facturen met vermelding van merk, type boiler, apertuuroppervlakte, inhoud opslagvat, prijs ‐ schriftelijke rapportering van technische controle bij de indienstneming ‐kopie van de opbrengstberekening http://valentin.de/calculation/thermal/system/ww/de Installatie van een thermisch zonne‐energiesysteem (2)
- 11. Installatie van een thermisch zonne‐energiesysteem: voorbeeld rapportering
- 12. Technische voorwaarden: ‐ Inhoud boilervat ‐ min 40 l/m² apertuuroppervlakte bij vlakkeplaatcollectoren ‐ min 55 l/m² apertuuroppervlakte bij buiscollectoren ‐ Apertuuropp.: zie technische specificaties volgens NEN‐ EN12975 ‐ Collectoren getest door een geaccrediteerd instituut volgens EN‐ 12975 en systeemtest ondergaan of Solar KeyMark ‐ Volledig systeem gemarkeerd conform EN 12976‐1 ‐ 10 jaar waarborg op collectoren, 5 jaar op boiler, 2 jaar op andere onderdelen ‐ Handleiding en onderhoudschecklist in NL Installatie van een thermisch zonne‐energiesysteem (3)
- 13. Renovatiepremie • Woningen min. 25 jaar oud + andere voorwaarden • Premiebedrag: – afhankelijk van inkomen 20% of 30% v.h. bedrag excl. btw, – maximum € 10.000 € • Facturen: – Minstens € 10.000 excl. btw investeren – voor werken aan verwarming voor facturen tot maximum 7.500 euro. – Voor sanitair (waaronder de installatie van een zonneboiler) facturen tot max. 3.750 euro.
- 14. Renovatiepremie Voor welke werken op vlak van verwarming? ‐ het aanbrengen, vervangen of toevoegen van onderdelen van een centrale verwarming, met klassieke of met duurzame energiebronnen ‐ het plaatsen van een hoogrendementsverwarmingsketel van het type HR+ of HR Top (voor gasketels) of Optimaz of Optimaz Elite (voor stookolieketels) of een houtpelletketel om de hele woning te verwarming ‐ het plaatsen van een CO‐ of rookmelder. NIET voor: ‐ Werken aan individuele verwarmingstoestellen zoals kachels ‐ warmtepompen en andere verwarmingssystemen die omkeerbaar zijn en dus ook kunnen koelen
- 15. Renovatiepremie Voor welke werken op vlak van sanitair? ‐ het vernieuwen van de badkamer, met minstens een bad of douche en een wastafel ‐ het installeren van een badkamer als er voordien geen was ‐ het vernieuwen of installeren van het toilet ‐ het vernieuwen of aanbrengen van leidingen voor watertoevoer en – afvoer ‐ het vernieuwen of aanbrengen van leidingen en toestellen voor de productie van sanitair warm water (zoals een zonneboiler). NIET VOOR: ‐ Badkamermeubelen en accessoires, ‐ een bad of douche met gestuwde watertoevoer of met stoomtoevoer.
- 16. Sommige gemeenten en provincies geven aanvullende premies. Op www.energiesparen.be/subsidies vindt u een recent overzicht,als de gemeente aan VEA heeft gemeld, welke premies ze uitreikt. Meer informatie : contacteer gemeente‐ of provinciebestuur. Premie van gemeente of provincie
- 19. Introductie • Doelstellingen – Gevolgen bij het plaatsen van een condensatieketel bij vervanging – Het belang en gebruik van installatieonderdelen – Inzien van het belang van een waterzijdige inregeling bij een centrale verwarming • Focus op huishoudelijke installaties • Energiebesparing ! – tot 30 % op brandstofverbruik – Min. 10% op elektrisch verbruik 19
- 20. Introductie • Normen en voorschriften – EPBD (European Performance of Building Directive) • Aandacht voor optimaliseren van bestaande >HVAC installaties – EN 15378 (verwarmingssystemen in gebouwen) • Advies: een installaties die waterzijdig in evenwicht is – Rapport 14 WTCB (dimensionering verwarmingsinstallaties) • Aandacht voor het waterzijdig evenwicht 20
- 21. Vaststelling • In 2012 meer dan 154.200 nieuw geplaatste condensatieketels in België • 146.181 aardgas (bron: KVBG) • +‐ 8.200 stookolie (bron: informazout) • Een condensatieketel condenseert ….. – dauwpunt? Vanaf 55°C voor gas, 46°C voor stookolie 21 Bron: WTCB
- 22. Vaststelling – +‐75 % van de condensatieketels werkt niet zoals het hoort • Brandertechnisch – Bij voldoende onderhoud: meestal geen probleem – Enkel meting van rendement rookgaszijdig • Waterzijdig – Slecht ingestelde regelapparatuur (stooklijn, optimalisatie …) – Foutief opgestelde of ingeregelde installaties op waterzijdig gebied – Gevolg: terugvoer (terugloopwater) te hoog • Dimensionering? • Gevolg: deze ketels condenseren niet of onvoldoende – Geluk: toch nog hoog rendement 22
- 23. Knelpunten bij vervanging? • Bestaande installatie voor 90/70 ongeschikt voor condensatieketel? – Meeste installaties overgedimensioneerd • Aanpassen vermogen ketel – Benodigd vermogen radiatoren 1,7 x groter dan nodig (WTCB) • Overgaan op regime 70/50 23 Bron: WTCB
- 24. 24 Bron: WTCB
- 25. Wat verandert er? • Gewoonte van de klant – Lage oppervlaktetemperatuur van de radiatoren • Weersafhankelijke regeling • Sluiten van kranen – Minder snel opwarmen van woning • Veranderende debieten – Ander stookregime (lage temperaturen) 25
- 26. Knelpunten bij vervanging? • Bestaande schoorstenen – Meestal niet bruikbaar • Tuberen – Nieuwe rookgaspijp noodzaak • Afhankelijk van type toestel: plaats van uitmonding 26
- 27. Installatietoebehoren in een verwarmingsinstallatie • Van belang voor een goed werkende verwarmingsinstallatie – Juist gedimensioneerd – Correcte plaats – Gezond waterhuishouden • Drukbehoud en expansie • Waterhuishouding – Lucht – water – Vuil • Circulatie: debiet 27
- 28. Drukbehoud • Expansievat 2 doelen – Uitzetting opvangen – Drukbehoud (reserve water) • Probleem waterverlies – Veel ontluchten – Geluid in de radiatoren – Vers vulwater (zuurstofrijk en kalkhoudend) • Hoe druk behouden in de installatie? – Expansievat : werking • Variabele druk • Constante druk – Keuze en plaats van het expansievat 28
- 29. Drukbehoud • Expansievat bepalen – Variabele druk/ constante druk – Volgens EN 18828 – Rekentool op website WTCB – Benodigde waarden: • Waterinhoud van de installatie • Statische hoogte boven expansievat – Voordruk – Vuldruk = voordruk + 0,3 bar 29
- 30. • Voordruk = statische hoogte of meter waterkolom boven het vat • 10 m = 1bar + 0,3 bar Drukbehoud
- 31. Drukbehoud • Behoud van druk = controle voordruk • Plaats van het expansievat – Steeds aan zuigzijde circulator – Om controle bij onderhoud mogelijk te maken: afsluiter + aflaatkraan • Expansievat in ketel? • Hydraulisch nulpunt van de installatie 31
- 33. 33 Drukbehoud
- 35. Waterhuishouden: lucht • Lucht in een radiator: – Warmte‐ afgifte daalt (tot 80 %) – Geluid in de installatie – Vroegtijdige slijtage van de pomp Bron: Karel de Grote Hogeschool/ TA Hydronics 35 80% 20%
- 36. Waterhuishouden: lucht • Ontluchten en ontgassen • Hoe ontgassen: natuurkundig (wet van Henri) – Temp verhogen – Druk verlagen 36
- 37. Vrije lucht Microbellen Opgeloste lucht Creatie Afscheiding Verwijdering 37 Waterhuishouden: lucht
- 38. Waterhuishouden: lucht • Hoe ontgassen: toestellen – Ontluchter – Vlotterontluchter (ont‐ of beluchter?) 38
- 39. Waterhuishouden: lucht • Hoe ontgassen: toestellen – Microbellen afscheider • Begrip: kritische hoogte – Vacuüm ontgasser 39
- 40. Opgelosteluchtinwater(ml/ltr) Temperatuur (°C) Druk (bar) Temperatuur ( C) Luchtconcentratie (ml / ltr) 3 20 73 3 90 35 1 20 35 Wet van Henry: Bij hogere druk en bij lagere temperatuur zal er meer gas in oplossing kunnen. 40 Waterhuishouden: lucht Waarom is een installatie op lagere temperatuur minder gemakkelijk te ontluchten /ontgassen?
- 41. • Afhankelijk van het type ketel kan een aanname gedaan worden over T wand en het bereik van T aanv 41 Klassiek hoog 70 - 90 • Niet Condenserend (HR+) gemiddeld 50 – 70 (90) • Condenserend (HR Top) laag 40 – 70 (90) Type Ketel T T aanv wand - aanvoer werkgebied Waterhuishouden: lucht
- 42. 42 Kritische hoogte resultaat. Trad = 20ºC Twand ‐ aanv Waterhuishouden: lucht
- 43. Klassiek Trad = 20ºC Twand ‐ aanv 43 Kritische hoogte resultaat. Waterhuishouden: lucht
- 44. Niet Condenserend (HR+) Klassiek Trad = 20ºC Twand ‐ aanv 44 Kritische hoogte resultaat. Waterhuishouden: lucht
- 45. Condenserend (HR Top+) Niet Condenserend (HR+) Klassiek Trad = 20ºC Twand ‐ aanv 45 Kritische hoogte resultaat. Waterhuishouden: lucht
- 46. VACUÜMONTGASSING: ONTGASSINGSFASEN Vacuümfase Spoelfase Afblaasfase Waterhuishouden: lucht
- 47. Waterhuishouden: water • Bij lagere temperatuur: – Problematiek van ontgassen • Gebruik van producten? • Gevaar voor bijwerkingen • Zuurstofarm water zuurstofarm behouden – Navulwater – Luchtdichte verbindingen – Zuurstofdichte buizen – Behoud van druk • expansievaten 47
- 48. Waterhuishouden: water • Bij zuurstofrijk water: corrosieproblemen – Passief en Actief • “gewoon” oxidatieproces (roesten) • Gassen gevormd door oxidatie • Gevolg van elektrolyse – Opsporen problemen waterkwaliteit • “gewoon” leidingwater voldoet meestal • Bij twijfel: analyse van het water – Installatiewater + leidingwater 48 Bron: Carl Willemen
- 49. 49
- 50. 50
- 51. 51
- 52. Waterhuishouden: vuil • Vuil – Restproduct van corrosie – Vuil in installatie • Bestaande installatie steeds spoelen • Eventueel met reinigingsmiddel en andere additieven – Aandacht voor pakkingen, dichtingen ….. • Vuil of corrosie in de leidingen – Elektrisch verbruik van de pomp kan met 35% stijgen – Verminderde warmte‐ afgifte verwarmingslichamen 52
- 53. Waterhuishouden: vuil • Kalkafzetting in ketel – 1 mm leidt tot 9 % extra verbruik – In vulwater‐ navulwater • Plaatsen van vuilafscheider – Is geen filter – Regelmatig spuien 53
- 54. Evenwichtsfles • Doel – Ideaalsituatie: Primair = secundair Evenwichtsfles overbodig – Praktijk: Primair > secundair of Primair < secundair Evenwichtsfles is een oplossing 54
- 55. • Let op de dimensionering ! • De verhouding aansluitdiameter, diameter fles en hoogte is belangrijk ! • Een evenwichtsfles zal bij foutieve dimensionering ook een negatieve invloed op uw installatie hebben. 55 Evenwichtsfles
- 57. Verklaring 1:(tweeweg-) kraan 2: terugslagklep 3: terugslagklep (2) 4: verschildrukregelaar (kraan, veerbelast) 5: inregelkraan 6: driewegkraan 7: vierwegkraan 8: beluchter 9: ontluchter 10: luchtafscheider met ontluchter 11: evenwichtsfles met ontluchter en aflaatkraan 12: filter/ vuilafscheider 13: veiligheidsventiel 14: expansievat 15: circulatiepomp 16: manometer 17: thermometer 57 Installatietoebehoren
- 67. Debiet in verwarmingsinstallaties • Ketel wordt ontwikkeld voor warmteproductie – Temp verschil van 20 °C (20 K) – Vb: 80/60, 70/50 of 50/30 • Vermogen van verwarmingslichamen – Met temperatuur verschil 10 °C (10K) – Vb: 75/65, 55/45 • Mogelijk verschil • Temp verschil = debiet 67
- 68. Debiet in verwarmingsinstallaties 68 • P= Watt • q = l/h • ∆T of ∆θ = temperatuurverschil aanvoer ‐ terugvoer P x 0,86 q = ----------- = l/h ∆T
- 69. q radiator = 2500 x 0,86 = 107,5 l/h 20 Regime 90 /70 (∆t = 20°C) P x 0,86 q = ∆T Regel-T TRV 2500 W Debiet in verwarmingsinstallaties 69
- 70. q radiator = 2500 x 0,86 = 215 l/h 10 Regime 75 /65 (∆t = 10°C) P x 0,86 q = ∆T Regel-T TRV 2500 W Debiet in verwarmingsinstallaties 70
- 71. Debiet in verwarmingsinstallaties • De (ingebouwde) pomp – Debiet • Om warmte te transporteren – opvoerhoogte (drukverschil) • Om leidingweerstand + plaatselijke weerstanden te overwinnen – Benodigd vermogen = gevraagd vermogen ?? 71
- 72. opvoerhoogte = drukverschil p Debiet V Installatie karakteristiek Functioneringspunt Pomp karakteristiek Debiet in verwarmingsinstallaties • Nominale condities van de installatie
- 73. Debiet in verwarmingsinstallaties • Debiet van de pomp – Berekend op 100 % vermogen – Pompen zijn dikwijls te groot • Opvoerhoogte van de pomp te hoog drukverschil over de kraan te groot onnauwkeurige werking van thermostaatkraan • Debiet van de pomp te groot debiet over de radiator te groot minder/ geen condensatie in de ketel 73
- 74. Debiet [%] Uren [%] 100 6 75 15 50 35 25 44 o 6 21 56 100 Operating hours % Debiet in verwarmingsinstallaties Bron: Grundfos
- 76. Debiet in verwarmingsinstallaties • Eigenschappen van de pomp – Noodzaak om te regelen – Welke pomp geplaatst in ketel? • Serie plaatsen van pompen 76
- 77. • Pomp moet ingesteld worden op pompcurve 1,2 of 3 • Debiet moet ingeregeld worden door middel van een inregelafsluiter Q H Reduced flow Werkpunt Nominal flow Qnom Debiet in verwarmingsinstallaties
- 78. Nadelen bij variabel debiet: • Onnodig hoog energieverbruik • Verminderde levensduur pomp • Stress op regelcomponenten (geluid) H Verminderd debiet Teveel drukverschil Verminderd debiet Nominaal debiet Qnom Dynamisch regelcomponent Debiet in verwarmingsinstallaties
- 79. • Een frequentiegeregelde pomp past zich aan naar de werkelijk behoefte in de installatie • Debiet en druk verminderd bij aanpassing van het toerental • Drukverschil kan constant gehouden worden of een proportioneel verloop hebben. Variable speed Freq. conv. M PI Controller Set punt Benodigd drukverschil = 3 mWk Q H Verminderd debiet Vast toerental Drukverschil bij Standaard pomp = 6 mWk Teveel drukverschil Systeem Karakteristiek variabel Nominaal debiet Qnom Drukverschil bij freq. geregelde pomp = 3 mWk Systeem Karakteristiek Q nominaal Debiet in verwarmingsinstallaties
- 80. Frequentiegeregelde circulatiepomp 100% debiet 40% debiet Debiet in verwarmingsinstallaties
- 83. – Overstortventiel of automatische by‐pass geplaatst? • bij plaatsing toerental geregelde pomp: verwijderen 83 Debiet in verwarmingsinstallaties
- 84. Debiet in verwarmingsinstallaties • Een daling van het toerental tot 50% – Geeft een debiet van 50% – De opvoerhoogte daalt tot 25% – Het opgenomen elektrisch vermogen daalt tot 12,5%
- 86. Rotorbus uit Roestvaststaal •Bestand tot 120°C •10 bar Dikte ter hoogte van de rotor bedraagt slechts 1/3 van de totale dikte van de rotorbus Debiet in verwarmingsinstallaties 86
- 88. Welk Debiet ? Welke verschildruk ? Het onbekende in de installatie Welke voorinstelling ? Debiet in verwarmingsinstallaties
- 90. Debiet in verwarmingsinstallaties 90 Welk debiet? • kvs = debiet in volledig open stand van de kraan (m³/u bij 1 bar of 100 kPa drukverschil ) • debiet dat door een radiator stroomt wordt bepaald door de – kv waarde (het debiet bij een bepaalde positie van de klep en een drukverschil van 1 bar) – de drukval over de thermostatische kraan – P(kPa)Δxkvx100q(l/u)
- 91. Debiet in verwarmingsinstallaties • Radiator met vermogen 1000W – Werkingsregime= 70/50 => ΔT = 20 – benodigd debiet? • q = (1000W x 0,86)/20 = 43 l/u • Debiet door de thermostatische kraan – kv waarde van thermostatische kraan ½” haaks – standaard bij Δ2K = 0,49 – q (l/u) = 100 x kv x √ΔP(kPa) – q = 100 x 0,49 x √10 kPa = 155 l/u gevolg: te veel debiet, te veel warmte noodzaak: inregelen 91
- 92. 92
- 98. 100 % 100 % 80 % 50 % VERMOGEN DEBIET 45 % 10 % 90 % 110% + 1,7 % ‐ 2,0% Relatie tussen RADIATOR VERMOGEN en DEBIET Debiet in verwarmingsinstallaties
- 101. Toestellen HE • HE = Hernieuwbare energie – Rendement van WP (= COP, PER of SPF) afhankelijk van • Temp warmtebron (best hoog) • Temp afgiftewater (best laag) – Vloerverwarming zeer goed geschikt – Belang van een buffer • Voorkomen pendelen – Verschillende soorten WP 101
- 103. Toestellen HE • Warmtepompen – Productie SWW – Vervanging van bestaande ketel? • Een WP heeft andere eigenschappen dan een gebruikelijke CV installatie • Voor verwarmingsondersteuning – Mogelijk hybride/ bivalent • 2 verwarmingssystemen: klassiek en elektrische WP – Mono‐ energetisch: met ondersteuning van elektrische weerstand • Energetisch zeer negatief – Aansluitmogelijkheden, belang van evenwicht in de installatie – Overgedimensioneerde pompen kunnen het systeem sterk ondermijnen 103
- 104. Toestellen HE • WKK (warmtekrachtkoppeling) – Productie elektriciteit en verwarming – Voor Micro WKK: meestal sterlingmotor • Zonne‐energie (thermisch) – Voor SWW • Aansluitmogelijkheden • Aandacht voor onderdelen (andere plaatsing) • Belang van instellen regeling – Ondersteuning voor verwarming • Buffervat 104
- 105. Toestellen HE 105
- 106. Evenwichtige installatie? • Een correct uitgevoerde installatie nodig om de installatie in evenwicht te brengen – Warmteverliesberekening? – Dimensionering leidingen? – Juist ingestelde onderdelen – Juiste plaats van de onderdelen • Noodzakelijk: – Voorinstellen radiatorkranen • Vermogen van de radiator t.o.v. radiatorkraan – Verder inregelen • Huishoudelijk • Grotere installaties 106
- 108. Radiator Ontwerp vermogen [W] Ontwerp debiet [l/s] Werkelijk debiet [l/s] Percentage debiet [%] Werkelijk vermogen [W] Percentage vermogen [%] Temp. retour [°C] 6 1521 0,0302 0,0302 100 1521 100 43,0 5 706 0,0140 0,0309 221 823 117 48,7 7 791 0,0157 0,0281 179 890 113 47,5 8 442 0,0088 0,0272 310 534 121 50,4 2 1220 0,0242 0,0328 136 1321 108 45,5 3 1065 0,0211 0,0314 148 1176 110 46,1 1 789 0,0157 0,0388 216 904 115 48,5 4 729 0,0145 0,0306 211 835 115 48,5 TOTAAL 7263 0,1442 0,2500 170 8004 110 47,4 108 Evenwichtige installatie?
- 109. Oplossingen en schijnoplossingen • Thermostatische radiatorafsluiters • Kamerthermostaat hoger instellen • Bijplaatsen van radiatoren • Pomp bijplaatsen of hoger instellen • Waterzijdig inregelen – Voorkomt problemen 109
- 110. Evenwichtige installatie? • Controle: meten is weten • Bestaande installatie: – Enkele mogelijkheden • Temperatuur meting: meten van T van A‐T • Verschildruk meting: instellen van evenwichtige installatie • Nieuwe installatie (bij ontwerp) – Voorinstellen van radiatorkranen – Inregeling met inregelafsluiters 110
- 111. Temperatuur meting • Meten van temp verschil aanvoer‐ terugvoer – Is geen controle op warmte‐ afgifte • Systeem – Klevers – Contactmeting – IR‐ meting • Benaderend/ enkel bruikbaar bij kleine installaties 111
- 115. Verschildruk meting • Drukverschil over afsluiter volumestroom – Meetpunten/ regelapparatuur – Toekomst van regelapparatuur (zelfregelend?, binnen bepaalde grenzen) 115
- 117. Case studies 117
- 118. Case studies • Temperatuurmethode • Voorinstellling • Drukverschilmeting en regeling 118
- 119. Temperatuurmethode • Temperatuurmethode = trial and error methode • Zet alle inregelafsluiters 20% dicht • Meet alle temperatuurverschillen – Geen te grote verschillen! – Verschil binnen de 80 % • Smoor of open inregelafsluiters met te grote afwijking van gemiddelde • Stel met de pomp en de totaalafsluiter de volumestroom in tot gewenste Δθ bereikt wordt – In dit geval: 55/45 119
- 120. Temperatuurmethode 120 • Meet alle terugvoertemperaturen 54321 47 51 50 35 39 55 55 55 55 55Aanvoer Terugvoer
- 121. Temperatuurmethode 121 • Bepaal of geldt: 54321 47 51 50 35 39 55 55 55 55 55Aanvoer Terugvoer 8,0 max min
- 122. Temperatuurmethode 122 • Stel bij en bepaal of geldt: 54321 48 48 47 43 43 55 55 55 55 55Aanvoer Terugvoer 8,0 max min
- 123. Temperatuurmethode 123 • Stel bij en bepaal of geldt: 54321 44 44 44 43 43 55 55 55 55 55Aanvoer Terugvoer 8,0 max min
- 124. Voor‐ en nadelen van de temperatuurmethode • Redelijk betrouwbaar • Technicus is bewust van wat er gebeurt. • Tijdrovend • Kans op te veel smoren • Het systeem moet volledig werken • Kan alleen bij voldoende warmtevraag 124
- 125. Voorinstelmethode • Maak inregelstaat en leidingberekening • Controleer de installatie • Stel de berekende standen in • Meet indien mogelijk een totaaldebiet • Controle d.m.v. meten • Rapportage 125
- 126. Voor‐ en nadelen voorinstelmethode • Te gebruiken bij moeilijk te balanceren systemen • Snel • Systeem hoeft nog niet in bedrijf te zijn • Minder betrouwbaar • Leidingsysteem moet bekend zijn (of zichtbaar) 126
- 128. Voorwaarden voor het inregelen • Ontwerpgetallen zijn bekend • Inregelafsluiter bij elke radiator • Bij voorkeur een hoofdinregelafsluiter • Installatie goed gedimensioneerd • Inregelafsluiters nauwkeurig in te stellen 128
- 129. In te regelen componenten • Voetventielen en onderblokken • Radiatorkranen • Inregelafsluiters • Constant volumeregelaars • Pompen 129
- 130. Voetventielen en onderblokken 130 • Voor inregelen dubbel instelbaar • Geen beperking maximale doorstroming • Beperkte inregelmogelijkheid
- 131. Voetventielen en onderblokken 131 • Meestal afsluitbaar • Meestal gereedschap nodig • Met borging
- 132. Radiatorkranen • Voor inregelen dubbel instelbaar • Geen beperking maximale doorstroming • Meestal (speciaal) gereedschap nodig 132
- 133. Inregelafsluiters • Meetbare en niet‐ meetbare uitvoering • Voor meten speciale apparatuur nodig 133
- 135. Automatische volumeregelaars • (maximum) volumestroom instelbaar • Minimale voordruk nodig • Ook wel doorstroombegrenzer genoemd 135
- 137. Leidingnetberekening • Wat wordt uitgerekend? • Rekenmethoden • Invoergegevens 137
- 138. Leidingnetberekening Wat wordt uitgerekend • Drukverliezen bij ontwerpcondities – Minimale pompdruk • 3 + 3 + 3 + 3 + 3+ 3 + 1 = 19 kPa • Om leidingverlies te overwinnen – Debiet • = 5x 90l/h = 450 l/h = 0,125 l/sec 138 3 3 3 3 3 33333 11111 90 90 90 9090
- 139. Leidingnetberekening Wat wordt uitgerekend • Pompgrafiek bekijken • Stand 2 nodigdruk wordt 23kPa 139 Pompcurven Q l/s P kPa 19 0,125 30 23
- 140. Leidingnetberekening Wat wordt uitgerekend • Weg te smoren drukken bepalen – Elk traject minimale weerstand van 23 kPa nodig – 4 + 3 + 3 + 3 + 3 + 3 + 3 + 1 = 23 140 3 3 3 3 3 33333 1471013 4 90 90 90 9090
- 143. Leidingnetberekening Invoergegevens • Leidingtraject • Leidingmateriaal • Leidingafmetingen • Leidinglengten • Het vermogen van de radiatoren of andere afnemers • Aanvoer‐ en terugvoertemperatuur van het water • Appendages in de leidingen en eventuele andere weerstanden • Alle gebruikte inregelventielen met kv‐lijsten • Beschikbare pompdruk 143
- 146. 146
- 147. 147
- 148. 148
- 149. 149
- 150. 150
- 151. 151
- 152. 152
- 153. 153
- 154. 154
- 155. 155
- 156. Ondersteuning • Uitgaven van het WTCB – Rapport nr 14 dimensioneren van verwarmingsinstallaties (mei 2013) – TV 235 Condensatieketels (2008) • Handboeken fvb Constructiv – Via website bestellen of gratis downloaden 156