Half 2010 bacheloronderzoek gedaan naar de percepties van universiteitsraadsleden over medezeggenschap voor en na de invoering van de nieuwe wet Modernisering Universitaire Bestuursorganisatie (1997) o.l.v. dr. Harry de Boer die al jaren onderzoek doet naar onder meer dit onderwerp.
4. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 4
1. INTRODUCTIE
A. WAAROM DIT ONDERWERP
Medezeggenschap op 13 Nederlandse universiteiten voor en na de MUB
- Hobby’s/raadslid, kennismaking CHEPS
B. WAAROM BELANGRIJK
-1876 Wet op het Hooger Onderwijs
-1960 Wet op het Wetenschappelijk onderwijs
-1970 Wet Universitaire Bestuursorganisatie/WUB
- 1981/1987 wijzigingen
-1997 Modernisering Universitaire Bestuursorganisatie/MUB
- 2010 wijziging e.v.
5. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 5
1. INTRODUCTIE
C. DOEL
- Vergelijking periode voor 1997 en daarna
- Beeld door de tijd van rol en functioneren universiteitsraad
- Effect MUB op perceptie raadsleden over medezeggenschap
D. VERGELIJKEND LONGITUDINAAL ONDERZOEK
- Vergelijking gelijksoortig onderzoek1997 (WUB) en 2010 (MUB)
- Universiteitsraadsleden van13 Nederlandse universiteiten
7. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 7
2. METHODEN VAN ONDERZOEK
A. LITERATUURSTUDIE
- 2 onderzoeken uit1997
- Rapporten dr. H.F. de Boer
- Overige informatie
B. SCHRIFTELIJKE ENQUETE
- 281 universiteitsraadsleden, 129 respondenten
C.VERGELIJKING RESULTATEN1997 en 2010
- Analyse vragenlijsten
- Vergelijken literatuur
8. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 8
3. ONDERZOEKSVRAGEN
CENTRALE VRAAG
Wat is het verschil tussen de positie van de universiteitsraad en
de rolopvatting van de universiteitsraadsleden over
medezeggenschap
voor de invoering van de Modernisering van de Universitaire
Bestuursorganisatie van 1997
en daarna?
9. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 9
3. ONDERZOEKSVRAGEN
1. Hoe ziet de universitaire bestuursorganisatie eruit voor en na
invoering van de MUB?
2. Wat is de formele functie en de rol van de universiteitsraad in
de universitaire bestuursorganisatie voor en na de invoering van
de MUB?
3. Wat is in 1997 en in 2010 de persoonlijke rolopvatting over
medezeggenschap van universiteitsraadsleden en hoe vullen
ze hun vertegenwoordigende rol in?
11. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 11
4. THEORIEËN
Medezeggenschap -vervolg-
- Jaren 60: roep om democratie
- 1970 WUB: universiteitsraad = hoogste bestuursorgaan
* indirecte, representatieve, democratie
* meedenken, meepraten, meebeslissen
Jaren 80: macht neemt af
Jaren 90: NPM
- 1997 MUB: universiteitsraad = adviesorgaan
12. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 12
4. THEORIEËN
B. LIBERALE THEORIE VAN DE REPRESENTATIEVE DEMOCRATIE
Relatie vertegenwoordigde / vertegenwoordiger
Rolverwachting die kiezer heeft van vertegenwoordiger
1. Vertegenwoordiger is gevolmachtigde:
eigen afgewogen oordeel
2. Vertegenwoordigen algemeen belang:
belang hele universiteit behartigen
3. Vertegenwoordiger geniet vertrouwen in de rede en
legt verantwoording af
13. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 13
4. THEORIEËN
C. ROLTHEORIE
Theorieën over stijl van representatie en rolopvatting
Afspiegelingsmodel, Partijmodel,Rolmodel
Rolmodel: relatie vertegenwoordiger / vertegenwoordigde
- Focus van representatie: welk belang
- Stijl van representatie: welke mening:
*eigen mening: gemachtigde
*mening achterban: lasthebber
*afhankelijk soort probleem: politico
15. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 15
Voor 1997 Na 1997
- Tot 1960 rijksuniversiteiten - CvB is bestuurs-/beheersorgaan
- 1960 rechtspersoon: - UR is adviesorgaan en krijgt
faculteiten/hoogleraren beslissen (on-)gedeelde structuur (25 leden)
- 1970 WUB: UR en CvB - Raad van Toezicht
belangrijkste bestuursorganen
- UR: 40 leden
- 1981 en 1986:
* CvB machtiger
* UR macht neemt af
17. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 17
1970-1997: WUB Na 1997: MUB
Iedereen kan vertegenwoordigers kiezen en gekozen worden.
- Meedenken, meepraten - Meedenken en meepraten
en meebeslissen
- Beslissingsbevoegdheid over alles - Adviesraad: (on-)gevraagd
- 1986: Hoofdlijnen beleid: - Bevorderen open(baar)heid en
adviserende, controlerende onderling overleg
stimulerende rol - Betrekken faculteitsraden en
- Vaststellen begroting, plannen, eventuele commissies
reglementen, instellen/beëindigen - Instemmings-/adviesrecht
opleidingen, voorzieningen diverse plannen, reglementen
studenten etc.
-
18. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 18
5. RESULTATEN -Ov3-
Wat is in 1997 en in 2010 de persoonlijke rolopvatting
over medezeggenschap van universiteitsraadsleden
en hoe vullen ze hun vertegenwoordigende rol in?
19. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 19
1997
2010
Mening achterban is leidend
- Normatief 37%
58%
- Feitelijk 68%
50%
Belang hele universiteit behartigen: normatief 80%
66%
Perceptie raadsleden:
studenten en personeel:
- zijn niet/nauwelijks op de hoogte van de UR 63%
85%
20. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 20
ROL: INVLOED/MACHT
Heeft de raad voldoende aandeel in de
totstandkoming van het universitaire
beleid?
Is de raad voldoende in staat het
college te controleren?
1997 2010 1997 2010
Ja 31 54 47 58
Neen 69 46 53 42
Totaal 100
N=124
100
N=125
100
N=124
100
N=125
Tabel 11: Aandeel universiteitsraad in twee belangrijke taken, 1997 en 2010 (in %)
21. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 21
6. CONCLUSIE
Wat is het verschil tussen de positie van de universiteitsraad
en de rolopvatting van de universiteitsraadsleden over
medezeggenschap voor de invoering van de MUB
van 1997 en daarna?
22. 14-01-2011MODERNISERING UNIVERSITAIRE BESTUURSORGANISATIE 22
De positie van de universiteitsraad is veranderd
Bevoegdheid:
- van medebestuur naar medezeggenschap
- van bestuursorgaan naar adviesraad
De rolopvatting van raadsleden over
medezeggenschap is veranderd
Op 13 onderdelen een dalend of stijgend effect
MUB lijkt verantwoordelijk voor effect
Andere oorzaken niet uit te sluiten