pha hóa chất

1. GIÁO TRÌNH TH C HÀNH
PHA CH HÓA CH T
H CAO ð NG NGH KI M NGHI M
Biên so n : ThS. Trương Bách Chi n
TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M Tp HCM
KHOA CÔNG NGH TH C PH M
Thành ph H Chí Minh, 2 – 2011

2. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
2
L I M ð U
Cu n giáo trình th c hành pha ch hóa ch t này ñư c biên
so n d a trên các tài li u c a TCVN, AOAC, ISO, và các
bài gi ng c a chính tác gi …, có s ñi u ch nh phù h p
v i trình ñ , thi t b , nhu c u th c ti n, s ti t qui ñ nh c a
chương trình ñào t o ngh ki m nghi m lương th c th c
ph m t i Khoa công ngh th c ph m.
Do ñ nh hư ng c a nhà trư ng là rèn luy n tay ngh cho
sinh viên và giúp cho sinh viên n m b t ngay công vi c
ngay sau khi ra trư ng, nên cu n giáo trình th c hành ñòi
h i các sinh viên ph i n m v ng qui trình, bi t s p x p
h p lí công vi c, thao tác nhanh nh n, chính xác thì m i
thu ñư c k t qu t t sau khi hoàn t t h c ph n này.
R t mong s ñóng góp ý ki n c a các th y cô ñ ng nghi p
và các c p lãnh ñ o ñ quy n giáo trình th c t p này ngày
càng hoàn thi n, ñáp ng ñư c yêu c u nâng cao ch t
lư ng h c t p cho sinh viên.
Xin chân thành cám ơn.
M i ý ki n ñóng góp xin g i v :
Trương Bách Chi n – Khoa Công ngh Th c Ph m – Trư ng ð i h c Công
Nghi p Th c Ph m TpHCM – s 140 Lê Tr ng T n Tân Phú TpHCM
Email: truongbachien@yahoo.com

3. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
3
N I QUY PHÒNG THÍ NGHI M
______________________________________________________
1. H c sinh, sinh viên (SV) vào phòng thí nghi m (PTN), ph i tuân th th c
hi n m i yêu c u c a giáo viên hư ng d n th c hành (GVHD) và cán b
phòng thí nghi m (CBPTN)
2. ði h c ñúng gi , sinh viên ñi tr quá 15 phút không ñư c vào th c t p.
3. Khi vào PTN, n u sinh viên không thu c bài th c hành, thì GVHD yêu
c u sinh viên ra kh i PTN
4. Sinh viên ch u trách nhi m v các d ng c , thi t b ñư c giao khi vào
phòng thí nghi m. N u làm hư h ng, SV ph i ch u ñ n bù cho CBPTN,
và b GVHD tr ñi m bài th c hành ñó
5. Khi th c t p, ph i tuy t ñ i gi im l ng, không ñư c nói l n ti ng, hút
thu c lá, n ào, làm m t tr t t trong phòng thí nghi m
6. Khi phá m u, ñun trên b p ñi n có mùi, hay ph i làm vi c v i acid ñ c,
ki m ñ c, các dung môi bay hơi, thì nh t thi t ph i làm trong t hút.
7. Các máy móc thi t b ph i v n hành ñúng s ch d n c a GVHD, SV
không ñư c t ý v n hành khi chưa ñư c hư ng d n.
8. Các máy móc trư c và sau khi ño ph i ki m tra ngu n ñi n, ngu n nư c,
v sinh máy, không ñư c di chuy n máy trong phòng hay ra ngoài
phòng..

4. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
4
9. Không ñư c t ti n l y hoá ch t, v t tư thi t b , d ng c ra kh i PTN.
10. Ph i n m v ng quy trình phân tích, tìm hi u ý nghĩa c a m i thao tác
trư c khi làm, không ñư c làm c u th , vô ý th c., làm hao phí hóa ch t.
11. Ph i có s tay ghi các thông s th c nghi m.
12. Khi ra v , ph i r a s ch s các d ng c , d n d p ngăn n p, giao tr d ng
c cho Cán b PTN
13. M i s làm m t mát, hư h ng do SV gây ra, SV ph i ch u trách nhi m
v i Nhà Trư ng, t k lu t ñ n bù, h h nh ki m ñ n bu c thôi h c.
14. Khi k t thúc môn h c, SV ph i n p bài báo cáo th c hành cho GVHD
vào bu i cu i cùng môn h c này. Bài báo cáo ph i ñư c th c hi n ñúng
quy ñ nh sau:
- Bài vi t trong v h c sinh ñóng thành t p
- Bìa v ghi rõ : h và tên SV, l p, Mã s SV
- Trong m i bài báo cáo th c hành, g m các ph n báo cáo sau:
+ ð u bài ghi rõ tên c a bài th c hành và ngày tháng năm th c
hi n bài th c hành ñó.
+ Ph n 1: Tr l i câu h i – SV vi t câu tr l i các câu h i do
GVHD yêu c u khi th c hành và các câu h i có trong giáo trình sau
m i bài th c hành
+ Ph n 2: Báo cáo k t qu - SV vi t các d li u giá tr ño ñu c, tính toán
ñư c và báo cáo hàm lư ng ch tiêu ñã th c hành.

5. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
5
CHƯƠNG TRÌNH
MÔ ðUN ðÀO T O PHA CH HÓA CH T
Mã s mô ñun: 25330014
Th i gian mô ñun: 150gi ; (Lý thuy t: 60gi ; Th c hành: 90gi )
I. V TRÍ, TÍNH CH T C A MÔ ðUN
- Mô ñun Pha ch hóa ch t là môn thu c kh i ki n th c chuyên môn
ngh trong danh m c các môn h c, mô ñun ñào t o b t bu c c a ngh Ki m
nghi m ch t lư ng lương th c, th c ph m.
- Mô ñun Pha ch hóa ch t mang tính tích h p gi a ki n th c chuyên
môn, k năng pha ch hóa ch t và thái ñ th c hi n công vi c c a ngư i
ki m nghi m.
II. M C TIÊU MÔ ðUN
H c xong mô ñun này ngư i h c có kh năng:
- Tính toán ñư c lư ng hóa ch t c n dùng ñ pha ch thành m t dung
d ch ch t chu n có th tích, n ng ñ xác ñ nh;
- Trình bày ñư c nguyên t c pha ch m t dung d ch;
- Chu n b ñư c d ng c , thi t b , hóa ch t c n s d ng trong pha ch ;
- S d ng ñư c thành th o và an toàn các d ng c thi t b , hóa ch t;
- Tuân th th c hi n ñư c bi n pháp an toàn trong quá trình pha ch ;
- Rèn luy n ñư c tính c n th n, t m , chính xác trong quá trình pha ch .
III. N I DUNG MÔ ðUN
1. N i dung t ng quát và phân b th i gian:
Th i gian
S TT
Tên các bài trong
mô ñun T ng s
Lý
thuy t
Th c hành Ki m tra*
1
2
3
M ñ u v dung
d ch
Pha ch dung d ch
ch t t y r a
Pha ch dung d ch
ch t ch th
Pha ch dung d ch
15
20
20
15
5
5
0
15
15
0
0
0

6. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
6
4
5
6
thu c th h u cơ
Pha ch dung d ch
ñ m
Pha ch dung d ch
chu n
25
15
55
5
5
25
20
10
25
0
0
5
C ng 150 60 85 5
* Ghi chú: Th i gian ki m tra 5 gi ñư c ñư c tính vào gi th c hành
2. N i dung chi ti t
Bài 1: M ñ u v dung d ch Th i gian: 15gi
M c tiêu c a bài:
- N m ñư c các ñ i lư ng tính toán trong dung d ch: ñ ñi n ly, h ng s
cân b ng dung d ch
- Trình bày ñư c các khái ni m liên quan trong các h cân b ng dung
d ch.
- N m ñư c khái ni m v các lo i n ng ñ trong hóa h c, nh t là các ñ i
lư ng n ng ñ dung trong ki m nghi m phân tích
- Tính toán ñư c các n ng ñ dung d ch theo yêu c u
- Chuy n hóa ñư c ñơn v tính gi a các ñ i lư ng n ng ñ c a dung
d ch.
1. S ñi n ly – H ng s cân b ng trong dung d ch
2. Ph n ng th y phân – Ph n ng trao ñ i
3. Cân b ng trong h dung d ch
4. N ng ñ dung d ch - Các lo i n ng ñ - cách chuy n ñ i các n ng ñ
5. Các phương pháp tính toán n ng ñ dung d ch
Bài 2: Pha ch dung d ch ch t t y r a Th i gian: 20gi
- Trình bày ñư c quy trình pha ch dung d ch ch t t y r a
- Tính toán ñư c lư ng hóa ch t c n l y ñ pha ch thành dung d ch ch t
t y r a có th tích, n ng ñ chính xác theo yêu c u;
- Chu n b ñư c d ng c , thi t b , hóa ch t c n s d ng ñ pha ch ;

7. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
7
- Thao tác pha ch dung d ch ch t t y r a t hóa ch t tinh khi t chu n
xác và thành th o;
- S d ng ñư c cân và m t s d ng c dùng trong pha ch ;
- Phát hi n ñư c nh ng nguyên nhân làm sai l ch n ng ñ dung d ch ñã
pha ch ;
- Rèn luy n ñư c tính c n th n, t m , ñ m b o an toàn và ñ chính xác
cao.
- Rèn luy n k năng s d ng máy tính cá nhân ñ tính toán ñ sai th c
t .
1. Khái ni m v ch t t y r a
2. Pha ch m t s dung d ch t y r a
3. Th c hành pha ch dung d ch ch t t y r a
3.1. Ki m tra ngo i quan hóa ch t g c
3.2. Chu n b d ng c
3.3. L y hóa ch t ra t ng chu n
3.4. Cho hóa ch t vào c c th y tinh
3.5. Pha hóa ch t v i m t ít dung môi
3.6. Chuy n dung d ch hóa ch t vào bình ñ nh m c
3.7. Thêm dung môi ñ n v ch và l c ñ u
3.8. Cho hóa ch t vào chai, l ch a, dán nhãn và b o qu n hóa ch t ñã
pha
3.9. V sinh thi t b , d ng c
Bài 3: Pha ch dung d ch ch t ch th Th i gian: 20gi
M c tiêu c a bài:
- Trình bày ñư c quy trình pha ch dung d ch ch th ;
- Chu n b ñư c d ng c , thi t b , hóa ch t c n s d ng ñ pha ch ;
- Tính ñư c lư ng ch t c n dùng ñ pha theo n ng ñ yêu c u;
- Thao tác pha ch dung d ch ch th chu n xác và thành th o;
- S d ng thành th o và an toàn các d ng c th y tinh, hóa ch t;
- Rèn luy n ñư c tính c n th n, t m , ñ m b o an toàn và ñ chính xác
cao.

8. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
8
- Rèn luy n k năng s d ng máy tính cá nhân ñ tính toán ñ sai th c
t .
1. Khái ni m v ch t ch th
2. Pha ch m t s dung d ch ch t ch th
3. Th c hành pha ch dung d ch ch t ch th
3.1.Ki m tra ngo i quan hóa ch t dùng làm ch t ch th c n pha
3.2.Chu n b d ng c , dung môi
3.3.Tính toán lư ng hóa ch t tinh khi t ñ pha dung d ch có n ng ñ , t
l yêu 3.c u
3.4.Cân lư ng hóa ch t ñã tính toán
3.5.Cho hóa ch t vào c c th y tinh
3.6.Pha hóa ch t v i lư ng dung môi theo yêu c u
3.7.Chuy n dung d ch ch t ch th ñã pha vào chai, l ch a, dán nhãn và
b o qu n
3.8.V sinh thi t b , d ng c
Bài 4: Pha ch dung d ch thu c th ch t h u cơ Th i gian: 25gi
M c tiêu c a bài:
- Trình bày ñư c quy trình pha ch dung d ch thu c th ch t h u cơ
- Chu n b ñư c d ng c , thi t b , hóa ch t c n s d ng ñ pha ch .
- Thao tác pha ch dung d ch thu c th ch t h u cơ t ng chu n chu n
xác và thành th o.
- S d ng thành th o các d ng c dùng trong pha ch .
- Phát hi n ñư c nh ng nguyên nhân làm sai l ch n ng ñ dung d ch pha
ch .
- Rèn luy n k năng s d ng máy tính cá nhân ñ tính toán ñ sai th c
t .
1. Khái ni m v thu c th h u cơ
2. M t s thu c th h u cơ thư ng dùng
3. Pha ch m t s dung d ch thu c th h u cơ
4. Th c hành pha ch dung d ch thu c th h u cơ

9. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
9
4.1. Ki m tra ngo i quan hóa ch t g c
4.2. Chu n b d ng c
4.3. L y hóa ch t ra t ng chu n
4.4. Cho hóa ch t vào c c th y tinh
4.5. Pha hóa ch t v i m t ít dung môi
4.6. Chuy n dung d ch hóa ch t vào bình ñ nh m c
4.7. Thêm dung môi ñ n v ch và l c ñ u
4.8. Cho hóa ch t vào chai, l ch a, dán nhãn và b o qu n hóa ch t ñã
pha
4.9. V sinh thi t b , d ng c
Bài 5: Pha ch dung d ch ñ m Th i gian: 15 gi
M c tiêu c a bài:
- Trình bày ñư c quy trình pha ch dung d ch ñ m
- Tính toán ñư c lư ng hóa ch t c n l y ñ pha ch thành dung d ch ñ m
có th tích, n ng ñ chính xác theo yêu c u;
- Chu n b ñư c d ng c , thi t b , hóa ch t c n s d ng ñ pha ch ;
- Thao tác pha ch dung d ch ñ m t hóa ch t tinh khi t chu n xác và
thành th o;
- S d ng ñư c cân và m t s d ng c dùng trong pha ch ;
- Phát hi n ñư c nh ng nguyên nhân làm sai l ch n ng ñ dung d ch ñã
pha ch ;
- Rèn luy n ñư c tính c n th n, t m , ñ m b o an toàn và ñ chính xác
cao.
- Rèn luy n k năng s d ng máy tính cá nhân ñ tính toán ñ sai th c
t .
1. Khái ni m v dung d ch ñ m
2. Pha ch m t s dung d ch ñ m
3. Th c hành pha ch dung d ch ñ m
3.1. Ki m tra ngo i quan hóa ch t g c
3.2. Chu n b d ng c

10. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
10
3.3. L y hóa ch t ra t ng chu n
3.4. Cho hóa ch t vào c c th y tinh
3.5. Pha hóa ch t v i m t ít dung môi
3.6. Chuy n dung d ch hóa ch t vào bình ñ nh m c
3.7. Thêm dung môi ñ n v ch và l c ñ u
3.8. Cho hóa ch t vào chai, l ch a, dán nhãn và b o qu n hóa ch t ñã
pha
3.9. V sinh thi t b , d ng c
Bài 6: Pha ch dung d ch chu n Th i gian: 55gi
M c tiêu c a bài:
- Thi t l p ñư c cách tính lư ng hóa ch t ñ pha ch dung d ch theo yêu
c u
- Phân bi t ñư c cách tính toán lư ng pha trong lý thuy t và cách cân
pha hóa ch t trong th c t phòng ki m nghi m
- Trình bày ñư c quy trình pha ch dung d ch ch t chu n t ng chu n;
- Chu n b ñư c d ng c , thi t b , hóa ch t c n s d ng ñ pha ch ;
- Thao tác pha ch dung d ch ch t chu n t ng chu n chu n xác và
thành th o;
- S d ng thành th o các d ng c dùng trong pha ch ;
- Phát hi n ñư c nh ng nguyên nhân làm sai l ch n ng ñ dung d ch pha
ch .
- Rèn luy n k năng s d ng máy tính cá nhân ñ tính toán ñ sai th c
t .
1. Khái ni m v dung d ch chu n
2. Cách pha dung d ch chu n theo n ng ñ ban ñ u
3. K thu t chu n ñ
4 . Tính k t qu n ng ñ ñư c pha
5. Các quy ñ nh nhà nư c v hóa ch t
6. Pha ch m t s hóa ch t chu n
7. Hi u chu n dung d ch ñã pha ch
8. Th c hành

11. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
11
8.1. Pha t ch t r n
8.2. Pha t dung d ch
8.3. Công th c pha ch dung d ch có n ng ñ mol/Lít (M)
8.4. Công th c pha ch dung d ch có n ng ñ g/g (%)
8.5. Công th c pha ch dung d ch có n ng ñ ñương lư ng (N)
8.6. Công th c pha ch dung d ch có n ng ñ mg/L (ppm)
8.7. Ki m tra ngo i quan hóa ch t g c
8.8. Cách s d ng ng chu n
8.9. Dung d ch chu n AgNO3 0,05N
8.10. Dung d ch chu n EDTA 0,1N
8.11. Dung d ch chu n NaOH 0,5N
8.12. Dung d ch chu n HCl 1,0 N
8.13. Dung d ch chu n I2 0,15N
8.14. Dung d ch chu n Fe3+
0,006g/l
8.15. Dung d ch chu n Na2S2O3 0,1N
8.16. Dung d ch chu n KMnO4 0,03N
8.17. Ki m tra
IV. ðI U KI N TH C HI N MÔ ðUN
1. D ng c , trang thi t b
Cân phân tích, b p ñi n, bình ñ nh m c, ph u th y tinh, c c th y tinh,
kim th y tinh, ñũa th y tinh, ng hút, chai th y tinh có nút nhám, bút, keo,
nhãn,...
2. Nguyên li u, hóa ch t
ng hóa ch t chu n, hóa ch t tinh khi t theo yêu c u.
3. H c li u
- Các tài li u k thu t v quy trình pha ch hóa ch t dùng trong ki m
nghi m ch t lư ng LTTP;
- H sơ lưu tr hóa ch t.
V. PHƯƠNG PHÁP VÀ N I DUNG ðÁNH GIÁ

12. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
12
1. Phương pháp ñánh giá
Th c hi n theo Quy ch thi, ki m tra và công nh n t t nghi p trong d y
ngh h chính quy, ban hành kèm theo Quy t ñ nh s 14/2007/Qð-
BLðTBXH, ngày 24 tháng 5 năm 2007 c a B trư ng B Lao ñ ng –
Thương binh và Xã h i. ðây là mô ñun lý thuy t k t h p v i th c hành vì v y
khi ñánh giá c n lưu ý:
* Ki m tra ñ nh kỳ
D a vào s tham gia ñ y ñ các bu i h c lý thuy t và th c hành thí
nghi m, thông qua các câu h i tr c nghi m, v n ñáp ho c t lu n tùy theo
t ng bài c th ñ i v i t ng h c sinh trong quá trình gi ng d y và bài t p k
năng trong th i gian 2 -4 gi ñ i v i t ng nhóm (2-4 h c sinh) khi k t thúc
m t bài.
* Ki m tra k t thúc mô ñun
Làm bài th c hành pha ch m t dung d ch cho trư c và vi t báo cáo
trong 5 gi
2.N i dung ñánh giá
* Ph n lý thuy t : Vi t và ch ng minh ñư c các công th c tính lư ng
gam ch t c n dùng ñ pha ch dung d ch có th tích, tính toán ñư c các n ng
ñ xác ñ nh theo ñơn v yêu c u, trình bày ñư c quy trình pha ch hóa ch t.
* Ph n th c hành: Th c hi n pha ch dung d ch ch t chu n có th tích,
n ng ñ xác ñ nh
VI. HƯ NG D N TH C HI N MÔ ðUN
1. Ph m vi áp d ng chương trình
Chương trình mô ñun ñư c áp d ng cho các cơ s ñào t o ngh Ki m
nghi m ch t lư ng lương th c, th c ph m trình ñ trung c p ngh ho c cao
ñ ng ngh
2. Hư ng d n m t s ñi m chính v phương pháp gi ng d y mô ñun
- Các bài trong mô ñun là các n i dung c n thi t ph i th c hi n. Ph n lý
thuy t gi ng d y t i trư ng, ph n th c hành gi ng d y t i phòng ki m nghi m
có ñ y ñ các trang thi t b , hóa ch t c n thi t ñ th c hi n các bài th c hành
trong mô ñun.
- Lý thuy t: S d ng phương pháp l y h c sinh làm trung tâm k t h p
v i các hình v , hình nh ñ làm sinh ñ ng l p h c.
- Th c hành: S d ng phương pháp theo trình t hư ng d n k năng.

13. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
13
3. Nh ng tr ng tâm chương trình c n chú ý
- Lý thuy t: Các công th c tính lư ng hóa ch t c n dùng ñ pha ch
dung d ch có th tích, n ng ñ xác ñ nh theo yêu c u; Quy trình pha ch các
dung d ch chu n t ng chu n, t hóa ch t tinh khi t, pha ch các dung d ch
ch th .
- Th c hành: Các bài th c hành pha ch dung d ch ch t chu n có th
tích, n ng ñ xác ñ nh, pha ch các dung d ch ch th theo yêu c u.
4. Tài li u c n tham kh o
4.1. Tiêu chu n: Tiêu chu n Vi t Nam hi n hành liên quan ñ n cách pha
ch hóa ch t
4.2. Sách tham kh o
[1]. Nguy n Văn ð t, Ngô Văn Tám, (1974), Phân tích lương th c th c
ph m, B LTTP.
[2]. Bùi Th Nhu Thu n, Ph m Văn S , (1978), Ki m nghi m lương th c
th c ph m, B LTTP.
[3]. Công ty ñư ng Biên Hoà, (1997), Phương pháp phân tích
[4]. Lê Văn Khoa (ch biên), (2001), Phương pháp phân tích ñ t, nư c,
phân bón và cây tr ng, Nhà xu t b n Giáo d c, Hà N i

14. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
14
BÀI 1: K THU T PHA CH DUNG D CH CH T T Y R A
1. M c tiêu
Pha ch các dung d ch làm ch t t y r a cho các d ng c th y tinh trong
phòng ki m nghi m
2. K năng
- S d ng thành th o các d ng c th y tinh dùng trong pha ch
- Rèn tính c n th n khi dung các hóa ch t ñ c, kh năng x lý và ñ m
b o an toàn khi ti p xúc v i các hóa ch t ñ c
- Rèn luy n tính lao ñ ng, kh năng làm vi c theo nhóm, tính tương tác
trong t p th
3. D ng c và thi t b
− Pipet th ng 10mL
− Pipet b u 25mL
− Pipet b u 50mL
− Beacher 100mL
− Beacher 250mL
− Beacher 1000mL
− ng ñong 100mL
− Dĩa cân hóa ch t
− Gi y l c băng vàng
− Ch u th y tinh
− ng nh gi t
− ðũa th y tinh 10cm
− R nh a
− Giá pipet
− Giá c c th y tinh
− T hút
− Cân k thu t 2 s
− Cân phân tích 4 s
− T s y
− Bình tia
4. Hóa ch t
− K2Cr2O7 R n
− Na2Cr2O7 R n
− H2SO4 ñ c L ng
− HNO3 ñ c L ng
− NaHSO4 R n
− FeSO4 R n
− Ca(OH)2R n
− HCl ñ c L ng
− NaOH R n
− Nu c c t siêu s ch L ng
− CaSO4 R n
− KMnO4 R n
5. Cách ti n hành

15. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
15
5.1. Dung d ch t y r a 5.1
5.1.1. T o dung d ch 1 (DD1)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 2,3g (ch t K1)
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL H2SO4 ññ ñã ñư c ñ s n trong t hút, cho vào c c
100mL
- Cho lư ng (ch t K1) v a cân trên vào lư ng acid v a hút trong c c
100mL, khu y cho tan hoàn toàn t o ñư c (DD1)
5.1.2. T o dung d ch 2 (DD2)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 1,5g (ch t N1) .
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL cho vào c c 100mL r i ñem c c vào t hút.
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL H2SO4 ññ ñã ñư c ñ s n trong t hút, cho vào c c
100mL có s n 25mL nư c c t trên.
- Cho lư ng (ch t N1) v a cân trên vào lư ng acid có trong c c 100mL.
Khu y cho tan hoàn toàn t o ñư c (DD2)
5.1.3. T o dung d ch 3 (DD3)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 0,1g (ch t N2)
- L y ng ñong 100mL ñã ñư c r a s ch b ng nư c c t nhi u l n, ñ ñong
100mL nư c c t, r i cho vào c c 250mL
- Cho lư ng (ch t N2) v a cân trên vào lư ng acid có trong c c 100mL.
Khu y cho tan hoàn toàn t o ñư c (DD3)
5.1.4. . T o dung d ch 4 (DD4)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 0,1g (ch t F1)
- L y ng ñong 100mL ñã ñư c r a s ch b ng nư c c t nhi u l n, ñ ñong
100mL nư c c t, r i cho vào c c 250mL
- Cho lư ng (ch t F1) v a cân trên vào lư ng acid có trong c c 100mL.
Khu y cho tan hoàn toàn t o ñư c (DD4)
5.1.5. T o dung d ch 5 (DD5)

16. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
16
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 0,1g (ch t H1)
- L y ng ñong 100mL ñã ñư c r a s ch b ng nư c c t nhi u l n, ñ ñong
100mL nư c c t, r i cho vào c c 250mL
- Cho lư ng (ch t H1) v a cân trên vào lư ng acid có trong c c 100mL,
Khu y cho tan hoàn toàn t o ñư c (DD5)
5.2. T o dung d ch 6 (DD6)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 5g (ch t K1) .
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL cho vào c c 100mL r i ñem c c vào t hút.
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL HNO3 ññ ñã ñư c ñ s n trong t hút, cho vào c c
100mL có s n 25mL nư c c t trên.
- Cho lư ng (ch t K1) v a cân trên vào lư ng acid có trong c c 100mL,
Khu y cho tan hoàn toàn, t o ñư c (DD6)
5.3. T o dung d ch 7 (DD7)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 1g (ch t K2)
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL nư c siêu s ch cho vào c c 100mL. Khu y cho tan hoàn
toàn.
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 3 mL dd H2SO4 ññ trong t hút, cho vào c c 100mL ñã có s n
dung d ch pha trên. Khu y cho tan hoàn toàn, ñư c (DD7)
5.4. T o dung d ch 8 (DD8)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 10g (ch t C1).
Cho vào c c 100mL.
- Cho t t nư c siêu s ch vào c c cho ñ n khi (ch t C1) còn m t it không
tan ti p ñư c.

17. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
17
- ð l ng, dung d ch thu ñư c là (DD8)
5.5. Dung d ch r a acid
5.5.1. T o dung d ch 9 (DD9)
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL cho vào c c 100mL r i ñem c c vào t hút.
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 1mL (ch t h1) ññ ñã ñư c ñ s n trong t hút, cho vào c c
100mL có s n 25mL nư c c t trên.
- Chuy n lư ng trong c c vào bình ñ nh m c 100mL
- Dùng nư c c t tráng c c. Lư ng nư c tráng cho h t vào c c BDM
- ð nư c c t t i v ch thu ñư c (DD9)
5.5.2. T o dung d ch 10 (DD10)
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL cho vào c c 100mL r i ñem c c vào t hút.
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 1mL (ch t h2) ññ ñã ñư c ñ s n trong t hút, cho vào c c
100mL có s n 25mL nư c c t trên.
- Chuy n lư ng trong c c vào bình ñ nh m c 100mL
- Dùng nư c c t tráng c c. Lư ng nư c tráng cho h t vào c c BDM
- ð nư c c t t i v ch thu ñư c (DD 10)
5.5.3. T o dung d ch 11 (DD11)
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 25mL cho vào c c 100mL r i ñem c c vào t hút.
- L y pipet b u 25mL ñã ñư c r a và tráng nư c c t nhi u l n, dùng bóp
cao su hút 1mL (ch t h3) ññ ñã ñư c ñ s n trong t hút, cho vào c c
100mL có s n 25mL nư c c t trên.
- Chuy n lư ng trong c c vào bình ñ nh m c 100mL
- Dùng nư c c t tráng c c. Lư ng nư c tráng cho h t vào c c BDM
- ð nư c c t t i v ch thu ñư c (DD 11)
5.6. T o dung d ch 12 (DD12)
- L y ñĩa cân nh a, r a s ch b ng nư c , r i tráng l i nhi u l n b ng nư c
c t
- S y khô 900
C.
- Dùng cân k thu t, r i cân l i b ng cân phân tích ñ cân 4g NaOH r n.
Thao tác cân lư ng NaOH r n ph i th t nhanh và chu n xác.
- L y ng ñong 100mL ñã ñư c r a s ch b ng nư c c t nhi u l n, ñ ñong
100mL nư c c t, r i cho vào c c 250mL

18. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
18
- Cho lư ng (ch t N2) v a cân trên vào lư ng acid có trong c c 100mL,
Khu y cho tan hoàn toàn, t o ñư c (DD12)
6. Câu h i chu n b
6.1. Các dung d ch v a pha trên là nh ng dung d ch gì? Nêu rõ tên và m c
ñích pha các dung d ch trên là gì?
6.2. ð r a các ch t nh a (can nh a, bình nh a…) thì dùng dung d ch gì
trong các dung d ch ñã pha trên?
6.3. Các d ng c b b n b i d u h a, c n dùng dung d ch gì trong các dung
d ch ñã pha trên ñ t y r a d u bám vào?
6.4. Các d ng c b b n b i d u ăn, c n dùng dung d ch gì trong các dung
d ch ñã pha trên ñ t y r a d u bám vào?
6.5. Vì sao trong thí nghi m 5.6 c n ph i cân nhanh lư ng NaOH?

19. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
19
BÀI 2: K THU T PHA CH DUNG D CH CH TH
1. M c tiêu
Pha ch các dung d ch làm ch t ch th ñư c s d ng cho các bài chu n
ñ trong phòng ki m nghi m
2. K năng
- S d ng thành th o các d ng c th y tinh dùng trong pha ch
- Rèn tính c n th n khi dung các hóa ch t ñ c, kh năng x lý và ñ m
b o an toàn khi ti p xúc v i các hóa ch t ñ c
- Rèn luy n tính lao ñ ng, kh năng làm vi c theo nhóm, tính tương tác
trong t p th
3. D ng c và thi t b
− Pipet th ng 10mL
− Pipet b u 10mL
− Pipet b u 50mL
− Beacher 250mL
− ng ñong 100mL
− Bình tia
− Bóp cao su
− C i s + chày
− Ph u th y tinh
− ðũa khuâý th y tinh
− Cân k thu t 2 s
− Cân phân tích 4 s
− B p ñi n
− Lư i amiang
− Lò nung
− T s y
4. Hóa ch t

20. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
20
− Methyl Organge
− Bromethymol blue
− h tinh b t
− K2CrO4
− Eriochrome Black T
− Murexit
− axit Sunfosalysilic
− Eriochrome cyanine
− CH3COOH
− H2SO4 ñ c
− Nư c siêu s ch
− Methyl red
− Phenolphtalein
− Xylenol orange
− Thymol xanh
− Metylen xanh
− KCl
− NaCl
− Rư u Etylic 96%
− NaOH
− Na2HPO4
− Alizarin vàng
5. Cách ti n hành
5.1. TN1 : Pha ch Ch th Methyl orange (MO) 0,1%
− Cân 0,1g Methyl orange (MO) trong c c 250mL, thêm nư c c t ñ
ñư c 100mL dung d ch ch th . Khu y ñ u dung d ch.
− B o qu n ch th trong chai nh a ho c th y tinh có n p ñ y kín.
5.2. TN2 : Pha ch Ch th Bromethymol blue 0,2%
− Cân 0,2g Bromethymol blue trong c c th y tinh 100mL
− T m ư t b ng 20mL ancol 98o
− Thêm nư c c t thành 100mL, khu y ñ u dung d ch.
− B o qu n ch th trong chai nh a có n p ñ y kín.
5.3. TN3 : Pha ch Ch th h tinh b t 1%
− Cân 1g h tinh b t trong c c 250mL.
− T m m t ít nư c c t, r i khu y thành h .
− Thêm nư c c t ñ ñư c 100mL dung d ch.
− ðem ñun sôi trong 10 phút. ð ngu i, nh thêm 5 gi t formaldehit
− B o qu n ch th trong chai th y tinh có n p ñ y kín.
5.4. TN4 : Pha ch Ch th K2CrO4 5%
− Cân 1g K2CrO4 trong c c th y tinh 50mL.
− Thêm nư c c t ñ ñư c 100mL dung d ch ch th . Khu y ñ u cho tan
h t.

21. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
21
− B o qu n ch th trong chai th y tinh có n p ñ y kín.
5.5. TN5 : Pha ch Ch th Eriochrome Black T (ET.00) d ng r n
− Cân 0,025g ET.00 d ng r n, r i ñem nghi n m n trong c i s ch.
− Cân 10g KCl r n trong chén nung s ch. ðem s y nhi t ñ 1050
C
trong 30 phút. ð ngu i trong bình hút m ñ n nhi t ñ phòng
− Tr n trong c i s thành b t m n, b o qu n trong chai nâu
5.6. TN6 : Pha ch Ch th Eriochrome Black T 0,3% (ET.00)
− Cân 0,3g Eriochrome Black T, dùng 20mL alcol hòa tan trong c c
100mL, thêm nư c c t ñ n v ch 100mL và khu y ñ u dung d ch.
− B o qu n ch th trong chai th y tinh, ñ y n p kín.
5.7. TN7 : Pha ch Ch th Murexit 2% ( d ng h n h p r n)
− Nghi n 0,2g ch th v i 10g NaCl khan (lo i tinh khi t) trong c i s
thành b t m n. H n h p r n có n ng ñ ch th là 0,2%.
− B o qu n ch th trong chai th y tinh, ñ y n p kín và ñ trong bình
hút m.
5.8. TN8 : Pha ch Ch th axit Sunfosalysilic (ASS) 5%
− Cân 1g axit Sunfosalysilic, dùng 20mL nư c c t hòa tan trong c c
100mL, khu y ñ u dung d ch.
− B o qu n trong chai th y tinh có n p ñ y kín.
5.9. TN9 : Pha ch Ch th Eriochrome cyanine 0,3%
− Cân 0,3 g Eriochrome cyanine cho vào c c th y tinh, thêm 0,3mL
CH3COOH 30%. Dùng nư c c t pha thành 100mL, l c ñ u dung
d ch.
− B o qu n trong chai có n p ñ y kín.
5.10. TN10 : Pha ch ch th Methyl red (MR) 0,1%
− Cân 0,01g methyl red cho vào c c 250mL, thêm 10mL alcol 95%,
khu y ñ u cho tan.
− B o qu n trong chai có n p ñ y kín.
5.11. TN11 : Pha ch Ch th Phenolphtalein (PP) 0,1 %
− Cân 0,01 g Phenolphtalein(PP) pha trong 10mL alcol 95%, khu y
tan.
− B o qu n trong chai nh a ho c th y tinh màu t i, ñ y kín n p.
5.12. TN12 : Pha ch Ch th Xylenol orange (XO) 1g/L
− Cân 0,01g ch th Xylenol orange pha trong 10mL alcol 95%.

22. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
22
− B o qu n ch th trong chai th y tinh có n p ñ y kín.
5.13. TN13 : Pha ch ch th Thymol xanh (TB)
Cân 0,1g NaOH r n, hòa tan trong 50mL nư c c t, ñư c NaOH 0,2%
Hòa tan 0,5g TB trong 10mL Etanol 20%, thêm vào 2mL NaOH 0,2%,
thêm nư c c t thành 100mL.
5.14. TN14 : Pha ch ch th Metylen xanh (MB)
Hút 26,25 mL dung d ch H2SO4 ñ c pha v i 100mL nư c c t
Hòa tan 0,01g MB và 5g Na2HPO4 v i 4,1mL dung d ch H2SO4, thêm
nư c thành 100mL.
5.15. TN15 : Pha ch ch th Tashiro
− Dd A : hòa tan 0,01g MR trong 10mL c n 960
, trên n i cách th y.
− Dd B : tr n dd metylen xanh 1% trong nư c v i 10mL c n 960
.
− Khi dùng pha VA : VB theo t l 1 : 1
5.1. TN : Pha ch ch th Alizarin vàng 0,1%
Hòa tan 0,1g ch th trong 100mL nư c c t.
6. Câu h i chu n b
6.1. Vì sao khi pha ch th h tinh b t, ta ph i nh vài gi t formaldehit?
6.2. ða s các ch th sau khi pha xong, ñ u c n ph i ch a trong l , chai,
bình th y tinh màu s m, có n p ñ y kín. Gi i thích? Vi t phương trình ph n
ng minh h a, ñ ch ng minh kh năng ch a các dung d ch ch th trong các
l , chai, bình th y tinh trong su t.
6.3. Hãy cho bi t các ch th nào c n t m ư t b ng dung môi h u cơ
(rư u, ete….) trư c khi hòa tan trong nư c. Gi i thích vì sao ph i t m ư t như
th ?
6.4. Khi pha ch ch th Murexit, ph i tr n ch th ñó v i mu i r n NaCl,
ñ làm gì?
6.5. Hãy cho bi t vai trò c a CH3COOH ñư c pha vào khi pha ch ch
th Eriochrome cyanine?
Lưu ý: Th i gian s d ng c a m i lo i ch th không quá hai tháng k t
ngày pha.

23. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
23
BÀI 3: K THU T PHA CH DUNG D CH THU C TH H U CƠ
1. M c tiêu
Pha ch các dung d ch làm thu c th h u cơ cho các bài th c hành trong
phòng ki m nghi m
2. K năng
- S d ng thành th o các d ng c th y tinh dùng trong pha ch
- Rèn tính c n th n khi dung các hóa ch t ñ c, kh năng x lý và ñ m
b o an toàn khi ti p xúc v i các hóa ch t ñ c
- Rèn luy n tính lao ñ ng, kh năng làm vi c theo nhóm, tính tương tác
trong t p th
3. D ng c và thi t b
− T hút
− Cân k thu t 2 s
− Cân phân tích 4 s
− B p ñi n
− N i ñun cách th y
− Lư i amiang
− Lò nung
− C i s + chày
4. Hóa ch t

24. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
24
− Hydroxylamin
− MnSO4
− H3PO4 ññ
− H2SO4 ññ
− NaHSO3
− fucsin clohydrat
− HCl ññ
− ZnCl2
− Etanol 96%
− Metanol 96%
− AmylalCohol
− NaBr
− Brom
− KI
− NaOH (fixxanal)
− Phenol
− 1-(2pyridinlazo)-2naphtol
− Fuchsin
− Phenol
− Glycerin
− Xanh Metylen
− KOH
− p-dimetylaminobenzaldehyt
− Nư c siêu s ch
− Acid fusinsulfuro
− Acid sunfanilic
− Indigocarmin
− Diphenyl carbazon
− Brome phenol blue
− 1-10 Phenaltrolein
− Acid piric
− Dimetylglyoxin
− Aluminon
− Flourescein
− Alizarin ñ S
− Acid rueanic
− FeSO4.7H2O
− NH4SCN
− HgCl2
− HgCl2 bão hòa
− α - naphtylamin
− CH3COOH
− NH4Cl
− MgCl2.6H2O
− CuSO4.5H2O
− KNaC6H4O6.4H2O
− NaOH
− Acid lactic ññ
5. Cách ti n hành
5.1. Acid fusinsulfuro 1%
− Cho 0,1g ch th vào c c ch a 10mL c n
− Khu y ñ u cho tan hoàn toàn

25. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
25
5.2. Acid sunfanilic 1%
− Hòa tan 0,1g acid sunfanilic trong 0,65mL HCl ññ
− Thêm nư c c t ñ n 10mL
5.3. Indigocarmin 0,25%
− 0,05g trong 10mL c n 50 - 60o
.
− ð nh m c b ng nư c c t ñ n 20mL. Dùng chu n ñ acid - baz
5.4. Ch th Diphenyl carbazon 5g/L
− Cân 0,05g diphenyl cacbazone trong c c th y tinh
− Dùng alcol 95% hòa tan thành 10mL
− B o qu n ch th trong chai th y tinh có n p ñ y kín.
5.5. Brome phenol blue 1g/L
− Cân 0,01g brome phenol blue trong c c th y tinh dùng alcol 95%
hòa tan thành 10mL.
− B o qu n ch th trong chai th y tinh có n p ñ y kín
5.6. 1-10 Phenaltrolein 0,5%
− Cho 0,1g (1-10 phenaltrolein) vào beaker ch a nư c c t, ñun nóng
ñ n kho ng 80o
C.
− Khu y cho tan
− T t thêm vào vài gi t HCl ñ c, cho ñ n khi th y dung d ch không
v n ñ c, trong su t.
− Thêm nư c ñ 20mL
5.7. Acid piric 0,1%
− Hòa tan 0,1g trong 100mL nư c c t
5.8. Dimetylglyoxin 1%
− Cho 0,1g ch th vào c c ch a 10mL c n.
− Khu y ñ u cho tan hoàn toàn. (Dùng ñ nh tính ion Ni2+
)
5.9. Aluminon 1%
− Cho 0,5g ch th vào c c ch a 50mL nư c c t.
− Khu y ñ u cho tan hoàn toàn. (Dùng ñ nh tính ion Al3+
)
5.10. Flourescein 0,5%
− Cho 0,5g ch th vào c c ch a 10mL c n.
− Khu y ñ u cho tan hoàn toàn. Thêm nư c c t vào ñ n 50mL
5.11. Alizarin ñ S 0,1%

26. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
26
− Cho 0,05g ch th vào c c ch a 50mL nư c.
− Khu y ñ u cho tan hoàn toàn.
5.12. Acid rubeanic 0,1%
− Hòa tan 0,1g trong c c ch a 10mL c n.
− Thêm nư c c t vào ñên 50mL
5.13. Ferroin
− Hòa tan 0,1485g (1-10 phenaltrolein) và 0,0695g FeSO4.7H2O trong
nư c, thêm nư c c t thành 10mL.
− Dùng chu n ñ oxy hóa - kh .
5.14. Montequi A (NH4)2[Hg(SCN)4]
− Hòa tan 0,1g NH4SCN trong 10mL nư c c t.
− Tr n c n th n dung d ch này v i 10mL dung d ch ch a 0,1g HgCl2
r i pha loãng ñ n 50mL.
− ð yên dung d ch 2 ngày ñêm r i l c, b o qu n trong chai màu ñ y
kín
5.15. Hydroxylamin 10%
− Hòa tan 1g trong 10mL nư c c t
5.16. H n h p Zymmerman
− Hòa tan 3,85g MnSO4 khan trong 50mL nư c c t, thêm 6,25mL
H3PO4 ññ & 6,25mL H2SO4 ññ vào
− Thêm nư c thành 50mL. Dùng làm dung d ch b o v
5.17. Thu c th Schiff
− Hòa tan 1g NaHSO3 + 0,1g fucsin clohydrat + 1mL HCl ññ vào
50mL nư c c t.
− B o qu n trong chai màu có nút ñ y kín & ñ trong t i. Dùng ñ xác
ñ nh aldehyt ceton.
5.18. Thu c th Lucas
− L y c c th y tinh cho vào ch u th y tinh có ñá l nh v n chung
quanh (làm l nh c c b ng nư c ñá v n). Toàn b ñ t trong t hút.
− Cho vào c c 1,36g ZnCl2 khan, r n, r i dung pipet hút 10mL dung
d ch HCl ñ c, cho t t vào ñ t m ư t.
− Sau khi ư t toàn b và tan, khéo léo rót t t m t lư ng nư c c t
theo thành c c, hòa tan hoàn toàn .
− Chuy n vào bình ñ nh m c, ñ nh m c t i v ch 100mL

27. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
27
5.19. Thu c th Kaufmann
− Cân trư c m t lư ng NaBr r n 1,5gam
− Cho vào beaker 1,0000g NaBr, r i rót t t dung d ch Methanol, cho
ñ n khi thây NaBr v a tan xong, thì d ng l i (kho ng 10mL
Methanol thì v a tan h t NaBr)
− Cho toàn b lư ng còn l i NaBr vào c c, khu y.
− L c, thêm 0,05mL Brom l ng.
− B o qu n trong chai màu t i.
5.20. Thu c th Nessler K2HgI4
− Dùng 2,5g KI pha trong 25mL nư c c t, thêm vào ñó dung d ch
HgCl2 bão hòa cho ñ n khi v a dư ( th y có k t t a màu ñ ).
− Thêm vào hh 10mL NaOH 5N và pha loãng thành 50mL. ð l ng
dung d ch, l y ph n nư c l c trong ñ s d ng.
− Dùng ñ xác ñ nh ion NH4+
.
5.21. Thu c th Phenoldisunfonic
− Hòa tan 1,2g phenol trong 14,4g H2SO4 ññ, ñ trên b p cách th y 2
gi .
− Sau khi tan hoàn toàn, cho vào chai màu, ñ y n p kín.
5.22. Thu c th α - naphtylamin
− Hòa tan 0,6g α - naphtylamin trong 100mL CH3COOH 6M
− ð trong chai nâu và mát. (Dùng trong chu n ñ acid – baz)
5.23. Thu c th Magiê
− Hòa tan 7g NH4Cl + 5,5g MgCl2.6H2O trong 20mL nư c c t
− Thêm nư c c t ñ n 100mL, sau 24 gi ñem l c.
5.24. Dung d ch Fehling
− Hòa tan 1,733g CuSO4.5H2O trong nư c, pha loãng ñ n 25mL.
− Hòa tan 8,66g Natri tartrac ( mu i Rochelle KNaC6H4O6.4H2O ) &
2,5g NaOH trong nư c c t r i pha loãng ñ n 25mL trong ñi u ki n
l nh.
− Khi dùng tr n 2 dung d ch theo t l 1 : 1.
5.25. PAN 0,1% [1-(2pyridinlazo)-2naphtol]
− Hòa tan 0,01g PAN trong 10mL etanol 960
.
− Dùng trong chu n ñ complexon xác ñ nh Cu2+
, Co2+
, Pb2+
, Cd2+
....
5.26. Fuchsin theo Zil

28. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
28
− Mang găng tay cao su, nghi n 1,5g Fuchsin + 5g phenol tinh th
trong c i s .
− Thêm 5 gi t glycerine, r i nh t t c n 960
cho ñ n h t 10mL c n
này.
− Khi h n h p ñã tr n ñ u, không còn c c nh , ta thêm 100mL nư c
c t vào, khu y ñ u.
− ð yên trong 48 gi , l c.
− Dung d ch này có th b o qu n trong nhi u tháng. Thư ng ñư c
dùng ñ nhu m màu ph c t p.
5.27. Xanh Metylen bão hòa trong c n
− Cho 0,3g Xanh metylen vào 10mL c n 900
, l c ñ u r i ñ yên vài
ngày
− M i ngày l c vài l n, sau ñó l c.
− Dung d ch có th b o qu n lâu.
− Khi dùng pha loãng 5 - 10 l n b ng nư c c t.
5.28. Xanh Metylen theo Locffer
− Tr n 30mL Xanh Metylen bão hòa trong c n v i 1mL dung d ch
KOH 1% + 100mL nư c c t. Dung d ch này có th ñ lâu
5.29. Thu c th Kovac
− Hòa 0,5g p-dimetylaminobenzaldehyt vào 7,5mL amylalcohol.
− ðun nh 50 - 550
C ñ n tan h t
− ð ngu i & cho thêm 5mL H2SO4 ññ
5.30. Dung d ch Lacto –phenol
− ðun 5g phenol tinh th trong trong 10mL nư c c t cho tan h t
− (có th dung lo i phenol ñã b ch y r a: ñun 10mL phenol ch y
nư c)
− Sau ñó thêm 10mL acid lactic ññ & 20mL glyxerin vào.
5.31. Các dung d ch thu c nhu m – (xem thêm)
− Erythrosin ho c rose bengal 1% trong 2 - 3 phút.
− Gentian Violet 1/40 trong nư c trong 2-3 phút.
− Hòa 0,05g Blue de conton (xanh cotton) trong 100mL dung d ch
lacto-phenol ñã ñun nóng ñ n 700C.
5.32. Thu c th Orcinal – (xem thêm)
− Hòa tan 2g orcinal khan, tinh khi t trong 100mL H2SO4 30%.

29. TRƯ NG ð I H C CÔNG NGHI P TH C PH M KHOA CÔNG NGH TH C PH M
_______________________________________________________________________________________
Biên so n: ThS. Trương Bách Chi n
29
6. Câu h i chu n b
6.1. Hãy vi t các công th c c u t o c a các ch t sau: Acid fusinsulfuro,
Indigocarmin, Diphenyl carbazon, 1-10 Phenaltrolein, Dimetylglyoxin,
Aluminon, Alizarin ñ S, Hydroxylamin.
6.2. Trình bày ng d ng c a thu c th Nessler.
6.3. Thu c th Fehling ñư c dùng trong phép phân tích thông thư ng
nào nh t? Vi t các phương trình ph n ng minh h a tác d ng c a thu c th
này trong phép phân tích nêu trên.