Paggawa ng mabuti sa iba't ibang uri ng tao

1. Paggawa ng
Mabuti sa
Iba’t-ibang Uri
ng Tao
by: Sharmaine A. Mesina &
Christopher Lloyd Ramin

2. Sino ang mga katutubong Pilipino?
× Maaaring gamitin ang katawagang mga katutubo
(Ingles: indigenous people) upang ilarawan ang
anumang pangkat etniko sa isang lugar kung saan
mayroon silang pinakaunang kilalang koneksyon pang-
kasaysayan.
2

3. Mula Luzon: Mga Aeta
× Mga katutubong Pilipino na may maitim na kulay ng balat,
mababa ang taas (karaniwang taas 1.5-2 na metro), maliit na
pangagatawan, malalaking itim na mga mata at may kulot na
buhok.
× Sila ay karaniwang tinatawag ding mga “Kulot.” “Kulot” din
ang kanilang karaniwang tawag sa isa’t isa.
3

4. Mula Visayas: Mga Tagbanua
× Ang salitang Tagbanua na maaari ring baybaying “Tagbanwa”
o“Tagbanuwa” ay nagmula sa salitang “taga” at ang “banua”
na ang ibig sabihin ay “ taga-lalawigan o taga-kabukiran.
× Pinakamalaking etnikong grupo na matatagpuan sa isla ng
Palawan.
4

5. Mga Pangangailangan:
× Edukasyon.
× Galangin at itaguyod ang likas na karapatan ng
mga katutubo.
× Karapatan sa kanilang mga lupain, nasasakupan
at likas-yaman.
× Kabuhayan.
5

6. Sino ang mga Persons with Disability (PWD)?
6
× Ang isang taong may kapansanan, (Ingles: disability, handicap)
ay isang mamamayan na may pisikal na kapinsalaan o kasiraan
sa anumang bahagi ng kaniyang katawan.
× Ito ang nagiging sanhi ng pagiging kaiba niya sa ibang mga tao.
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.pna.gov.ph%2Farticles%2F1042457&psig=AOvVaw3nohojzNfaIHmNjsPrYLay&ust=160635370384900
0&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCMjOlYTEnO0CFQAAAAAdAAAAABAD

7. Mga Halimbawa:
× Pagkapilay
× Pagkapipi
× Pagkaputol ng mga paa
× Pagkaputol ng mga
kamay
× Pagkaputol ng mga daliri
× Pagkalumpo
× Pagkabingi
× Pagkabulag
• Magkaroon ng kit ng
mga supply para sa
isang Emergency.
• Pagtanggap, pag-
aalaga, mga hamon,
pag-ibig at suporta.
• Gumawa ng mga pag-
aangkop para
makalahok ang lahat.
• Unawain kung bakit
7
Mga Pangangailangan:

8. Sino-sino ang mga LGBTQ?
Lesbian - ay mga babae na
nakakaramdam ng pisikal o
romantikong atraksyon sa
kapwa niya babae.
Gay – ito ay isang termino na
tumutukoy sa pisikal o
romantikong atraksyon sa
kaparehong kasarian.
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.wonderwall.com%2Fcelebrity%2Fcouples%2Ff
amous-lesbian-couples-3021198.gallery&psig=AOvVaw0KWKG66SE5CaZ0EOQK6L-
J&ust=1606354209840000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCPCk__XFnO0CFQAAAAAdAAA
AABAN
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.nbcnews.com%2Ffeature%2Fnbc-
out%2Fgay-couple-fights-prejudice-coronavirus-poland-giving-out-rainbow-masks-
n1190901&psig=AOvVaw2B4-
1qN1GMCoMo3YQjayxG&ust=1606354384823000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwo
TCKDF88fGnO0CFQAAAAAdAAAAABAD

9. Bigender/bisexual - ay mga
tao na nakakaranas ng
atraksyon sa parehong
kasarian.
Transgender - ito termino na ginagamit
para sa lahat ng tao na nagpapakita ng
gender identity o gender expression na
karaniwan na makikita sa kabilang
kasarian.
9
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2014%2F03%2F2
3%2Fmagazine%2Fthe-scientific-quest-to-prove-bisexuality-
exists.html&psig=AOvVaw03IvUoGQeXPVEkv-
y_tJ0M&ust=1606354561584000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCJDIzZ7HnO0C
FQAAAAAdAAAAABAD
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.nbcnews.com%2Ffeature%2Fnbc-out%2Fanti-
transgender-birth-certificate-law-violates-order-judge-rules-
n1236369&psig=AOvVaw12BHatKviDY3_qh7zaDqoj&ust=1606354699004000&source=images&cd=vfe&ved=0CAI
QjRxqFwoTCMju1e3HnO0CFQAAAAAdAAAAABAD

10. Queer - ginagamit ang salitang queer
upang ilarawan ang kanilang kasarian
ay dahil pakiramdam nila hindi maaari
maikategorya ang kanilang sarili sa
pagiging lesbian, gay o bisexual.
Questioning - ito ay mga tao
na hindi pa din sigurado sa
sexual orientation o gender
identity nila sa kasalukuyan.
10
https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Fwww.outrightvt.org%2Fwhy-we-use-
queer%2F&psig=AOvVaw0JHU_NZuShu_7k740Kb7Pd&ust=1606354917522000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwo
TCNjbl8TInO0CFQAAAAAdAAAAABAD

11. Mga pangangailangan:
× Pantay na karapatan.
× Pagbibigay ng mga edukasyunal na resources sa
mga estudyante, guro, at kawani para maging
pamilyar sila sa mga taong LGBT at sa mga
isyung kaugnay nila.
× Pagtanggap, pagmamahal at suporta.
11

12. Paano
matutugunan ng
kabataan ang
pangangailangan
ng iba’t-ibang uri
ng tao sa lipunan?
12

13. × Ang tao upang maging makatao ay nararapat na
tunay na mabuti sa kapwa.
× Ang kagandahang-loob ay hindi patungkol sa
sarili lamang, ito ay patungo sa kabutihang
panlahat.
× Makikita rin ito sa maayos at mapayapang
pamumuhay o pakikitungo sa kapitbahay at iba
pang kasapi ng pamayanan.
13
Ang Kabutihan o Kagandahang-Loob sa Kapwa

14. × Magplano ng isang plano sa pagkilos- Kailangan
mong magkaroon ng isang plano sa pagkilos
upang makamit ang iyong mga layunin.
× Makisali sa iba- Tanungin ang natitirang bahagi
mo upang malaman kung ang ibang tao ay sabik
din na baguhin ang sitwasyon sa iyong
komunidad.
14
Maari ring gawin ng kabataan ang mga
sumusunod upang tugunan ang pangangailangan
ng iba’t-ibang uri ng tao:

15. “A kind gesture can reach a
wound that only
compassion can heal.”
-Steve Maraboli
15

16. References:
× https://www.fema.gov/media-library-data/1392053859649-
5128328c5b614c408331ec41372508c2/2014_ disabilities_ tl.pdf
× https://www.churchofjesuschrist.org/study/manual/come-follow-me-for-
primary-book-of-mormon-2020/disabilities?lang=tgl
× https://iorbitnews.com/pangkabuhayan-nananatiling-pangangailangan-ng-
mga-katutubo-sa-nueva-ecija/
× https://aralipunan.com/ibat-ibang-sexual-orientation-at-gender-identity/
× https://uricafort.wordpress.com/page/2/
× https://bandera.inquirer.net/95578/pantay-na-karapatan-ng-lgbt-titiyakin
× https://tl.10steps.org/aider-les-personnes-handicapes-2303
16